N°. 263.
132e Jaargang.
1889.
Woensdag
6 November.
Zuster Martha.
FEUILLETON.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en F e e s t d'a g e n:
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.J
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën": 20 cent per regel. Bij abonnement lager.1
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten met de daarop
betrekking hebbende dankbetuigingen: van 17 regels 1.50;
iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte;
BEKENDMAKINGEN.
NIJVERHEID.
Middelburg 5 November.
CHARLES EPHEYRE.
LETTEREN EN KUNST.
ONDERWIJS.
KERKNIEUWS.
RECHTSZAKEN.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Thermometer.
Middelburg 5 Nov. vm. 8 u 45 gr.
m. 12 u 51 gr. av. 4 u. 50 gr. F
Verwacht Z. W. wind.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: P. v. d. Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij te TholenW. A. van j Advertentiën
Nieuwenhtjijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te een uur
advertentie-bureau's van Nijgh Van Uitmak, te Rotterdam, de Geer. Belintante, te 's Gravenhage, en A. de la Mar Azn, te Amsterdam. aan het bureau bezorgd zjjn, willen
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John P. Jones, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomen
De burgemeester van Middelburg,
gezien een schrijven van den commissaris des
konings in Zeeland v an den 31 October 11. An° 2060:
maakt bekend
dat de heer A. A. BEK AAR, ingenieur der
le klasse van 's rjjks waterstaat, tusschen 10 en
30 November a. deze gemeente zal bezoeken,
teneinde, overeenkomstig de hem door de regee
ring gedane opdracht, een onderzoek in te stellen
omtrent de fabrieken en werkplaatsen en de
gegevens te verzamelen voor het opmaken eener
nijverheids statistiek
dat het genoemden ingenieur bij instructie
uitdrukkelijk verboden is, om van de geheimen
van eenig handwerk, bedrijf of nering, waarvan
hem bij het bezoek zou kunnen blijken, eenige
mededeeling aan derden te doen
en dat de inrichtingen, die tot het inzamelen
van gegevens worden bezocht, zjjn lo die waar
meer dan 10 personen werken, en 2o die waar
een krachtswerktuig (stoommachine, gasmotor,
windmolen eDz.) wordt gebruikt en tevens méér
dan vijf personen werkzaam zijn.
Middelburg, den len November 1889.
De burgemeester voornoemd,
SCHORER.
Het Bataviaasch Handelsblad geeft in zjjn over
zicht als volgt den ongunstigen indruk weder,
dien de Indische begrooting van den minister
Keuchenius aan vankei jjk in Indië heeft gemaakt.
sWat Reuter ons geseind heeft van de Indische
begrooting bevestigt ons in onze meening, dat
de aanvankelijk sterk geprononceerde politieke
en hervormende richting van den minister plaats
heeft gemaakt voor de oude bestuur-sleur. Geen
enkele regeeringsmaatregel toch is voorgesteld
en al het nieuwe, dat wordt aangekondigd, is van
louter administratieven aard. Het is alsof de
minister in zijn vroeger politiek leven, en voor
namelijk als afgevaardigde, nimmer gestaan
heeft in de rijen en zelfs aan de spits der oppo
sitie, en alsof hij vroeger niet pal had gestaan
voor de waarheid, dat vóór alle dingen politieke
reorganisatie noodig is."
De heer Reekers heeft opnieuw bij de Tweede
kamer aanhangig gemaakt het reeds tweemalen
door die vergadering goedgekeurde wetsvoor
stel tot intrekking van de artt. 8 en 17 der
wet op de zeevisscherijen, met het doel om de
opheffing te verkrijgen van het verbod van
visschen met de wonderkuil op de Zuiderzee.
In zijne toelichting geeft de voorsteller een
overzicht van de bekende geschiedenis dezer
zaak en betoogt verder, dat thans het tijdstip
is aangebroken waarop men, naar de verklaring
van de regeering, een voldoend oordeel kan
vellen op de bij de wet van 1881 ingevoerde
proefneming en over den invloed der verbods
bepaling op de vischrjjkheid der Zuiderzee,
terwijl thans de jongste uitkomsten der visscherij
Uit het Fransch
van
Des avonds om vijf uur thuis komende, vond
Lourens Yerdine een telegram van den volgen
den inhoud: »Mijn grootmoeder overleden op
het kasteel Plancheuille. Kom George
Olivier." Lourens keek terstond op zijn spoor
wegbriefje Plancheuille ligt eenige mijlen van
Moulins af. Als hij van avond vertrok, koD
hij er 's morgens vroeg zijn.
Hij aarzelde geen oogenblik. Hij was immers
de beste vriend van George Zonder een
minuut te verliezen maakte hij zich gereed
om te vertrekken. Een paar boeken, eenige
kleedingstukken, een reisdeken, nog een paar
bestellingen aan zijn oude huishoudster en hij
gaat op weg; hij zit in den trein.
George de Plancheuille, ja zeker, dat is zijn
beste vriend. Hij herinnert zich de groote
reis, die zij samen gemaakt hebben, dat is nu
al acht jaar geleden, over den Atlantischen
Ppeaan, in de uitgestrekte Braziliaansche bos-
uit het verslag van 't college voor de zee-
visscherjjen bekend zijn.
De voorsteller doet uitkomen, dat blijkens
de ondervinding het algemeen belang door het
verbod van visschen met de wonderkuil niet
wordt gebaat en dus een noodelooze druk op
eeu gedeelte der bevolking wordt gelegd. Was
de visscherij op de Zuiderzee als maatstaf in
deze een onjuiste grondslag, het bljjkt boven
dien uit de statistiek, dat de visscherij op de
Zuiderzee niet achteruit gaat. De opbrengst
toch van de jaren 188083 bedroeg veel meer
dan het dubbele der 4 voorafgaande jaren en
ruim zooveel als die van een 12tal jaren uit
den tijd, toen volgens het verslag uit het coll.
voor de zeevisscherijen de wonderkuil niet in
gebruik was, nl. van de jaren 18341846.
Er was dus geen aanleiding tot proefnemin
gen, die de bevolking slechts hinderde en die
aan buitenlandsche visscherijen, of misschien
aan roofvisschen in den Oceaan ten goede
kwamen.
De voorsteller wijst voorts nogmaals op de
bevoorrechting van de Zuidwallers tegenover
de Noordwallers en op het ondoeltreffende van
het verbod voor de nasporing van de oorzaak
van vermeenden achteruitgang, of als poging
tot verbetering van de visscherij. Yoor een
juiste proefneming zou men het gebruik van
alle kuilnetten, maar stellig niet van het minst
schadelijke, moeten verbieden. Yeeleer zou
voor dit laatste een exceptioneele vrijstelling
moeten komen.
Ten slotte trekt de heer Reekers uit het
eindresultaat der achtjarige verbodsbepaling
de conclusie, dat, wil men in de visscherij op
de Zuiderzee verbetering brengen, naar andere
middelen zal moeten worden omgezien, omdat
het verbod van visschen met de wonderkuil
geen voordeel heeft opgeleverd.
De gezondheidstoestand van Z. M. den koning
blijft, aldus schrijft men aan bet Hdbl., voort
durend bevredigend, zoodat de koning in staat
is dagelijks op vastgestelde uren de gewone
werkzaamheden te verrichten met den referen
daris en de heeren der hofhouding.
Evenals H. M. de koningin, ziet men prinses
Wilhelmina dagelijks een rjjtoer maken.
Bij kon. besluit is benoemd tot notaris
binnen het arr. Utrecht, ter standplaats de
gemeente Woudenberg, H. A.N. vanWarmelo,
candidaat-notaris te Loenenen tot notaris
binnen het arr. Zutfen, ter standplaats de ge
meente Groenloo, J. P. Vemer, candidaat-notaris
te Schiedam.
Millet's Angelus is te New-York aange
komen en zal gedurende de eerste zes maanden
in verschillende Amerikaanscbe steden ten
toongesteld worden.
Door een spitsvondige redeneering der tol
beambten behoefden de eigenaars niet de 7000
pd. st. aan inkomende rechten te betalen, die
zij eigenlijk verschuldigd waren. Over 6 maan-
schen, van Rio naar de Cordilleras te midden
van allerlei gevaren en avonturen.
Van hun schooltijd af waren ze trouwe
vrienden geweest. Lourens Verdine, de zoon
van een [eenvoudigen plattelands-geneesheer,
en George, de zoon van generaal Olivier de
Plancheuille, hadden terstond bij hun eerste
kennismaking een genegenheid voor elkaar
opgevat, die gedurende hun geheele leven
stand hield en de zwaarste stormen trotseerde.
Zoodra zij gepromoveerd waren vertrokken
zij samen naar Amerika, een dwaasheid waar
over de heele wereld Lourens hard vielmaar
hij stoorde er zich niet aan. Hij had de ver
metelheid van onbezorgd te durven zijn en de
onvergeefelijke onbeschaamdheid van er een
eigen denkwijze op na te houden. En om
vooruit te komen in de wereld moet men
zich minder om zijn eigen meening bekomme
ren dan om die van anderen. Dus was hij
een zonderling, die verdiende gestraft te wor
den voor zijn buitensporigheid. En toch werd
hjj niet gestraft. Verre van dien. In Frank
rijk teruggekeerd verwierf hjj weldra een eer
sten rang onder zijne tjjdgenooten. Eerst werd
hij assistent in de hospitalen. En nu was hij
dokter. Wat gaat de tijd snel voorhijNu
reeds dokter Maar dat is pas de eerste
staper zijn nog hooger graden te bereiken
en bovendien heeft hij een wereld voor zich van
geheimzinnige, belangrijke vragen om op te
lossen, te onderzoeken. En Lourens voelde
den komt het stuk nu naar Europa terug, in
geval dit niet gebeurt moet het dubbele
13000 pd. st. aan inkomende rechten betaald
worden.
Te 's Gravenhage is als apothekersbediende
geëxamineerd en toegelaten de heer A. G. C. H.
Janssen van Middelburg.
Naar wij vernemen zal de heer M. Keulemans,
predikant bij de Chr. ger. gemeente (St. Pieter
straat), Zondag avond afscheid nemen van
zijne gemeente alhier.
Bedankt voor het beroep naar de herv.
gemeente te Terneuzen door dr. H. Yisch te
Herwjjnen.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Heden, Dinsdag, zijn veroordeeld wegens:'
mishandeling: P. P., 21 jwerkman,
Cadzand, tot f 8 b. s. 8 d. h., en M. J. v. B.,
43 j., wethouder en tonnenlegger, Veere, tot
ƒ10 b. s. 5 d. h.
beleed! ging: S. D. d. B., 64 j., wed.
P. O., werkster, Yzendjjke, tot 8 d. gev., en
W. J. K., 38 j., waschvrouw, Middelburg, tot
5 b. s. 5 d. h.
beleediging van een ambtenaar:
L. d. P., 27 j., landbouwer, Terneuzen, tot 7 d.
gev.;
s t r o o p e r ijJ. B. v. A., 13 j., en A. C. v. M.,
14 j., beiden Boschkapelle, ieder tot 7 d. gev.;
diefstal: T. P., 37 j., zonder beroep,
Oostburg, tot 14 d. gev., en
het toedienen van bie-r aaneen
beschonken persoon: J. B. M., 47 j.,
smid, Sas van Gent, tot 10 b. s. 10 d. h.
Allen in de kosten.
In zake J. P. V,, 16 j., A. N., 14 j. en J. v.
D., 17 j., allen zonder beroep, Terneuzen,
geappelleerden van een vonnis van het kanton
gerecht te Terneuzen, waarbij dezen zijn vrij
gesproken van het hun ten laste- gelegde
spelen om geld in het openbaar,
is het vonnis in eersten aanleg bevestigd.
Vrijgesproken is: P. T., 76 j., zonder
beroep, Hengstdijk, beklaagd van bedelarij.
Kantongerecht le Middelburg.
Heden, Dinsdag, zijn veroordeeld A. J. M.,
Middelburg, wegens straatschenderij tot f 0.50
b. s. ld.; J. C., hvr. C. E. S., Vlissingen,
wegens idem, tot 1 b. s. 1 d.A. de M.,
Middelburg, wegens het zonder noodzaak loopen
op den keermuur van het droogdok, tot ƒ0.50
b. s. 1 d.W. de P., Domburg, J. M. G., Mid
delburg, wegens 't verwekken van rumoer des
nachts, ieder tot 1 b. s. 1 d. J. M. C. de K.,
Middelburg, wegens idem, tot 6 b. s. 3 d.
H. V., wed. A. B., Vlissingen, wegens idem,
tot 2 b. s. 2 d.P. v. d. M., Domburg,
zich aangegrepen door een hartstocht voor
zijn beroep, die in onzen beredeneerden, scep-
tischen tijd weinig algemeen is.
De trein voerde hem in volle vaart weg
van Parijs. Hij zag bij het fantastische schijn
sel der maan, vlakten, rivieren, bruggen, hel
lingen, lanen met boomen beplant, dorpen
met hunne huisjes en hutjes, voorbijtrekken
en al hijgende doorliep hij de voorvallen van
zijn leven nog eens, die bijna even snel waren
voorbijgevlogen, als die vliedende beelden zijn
reis, zijne studies, zjjne vriendschapsbetrek
kingen, zijne liefdesavonturen. Hij doorleefde
nog eens in den geest de gewaagde proeven,
die hjj genomen had op de zonderlinge vormen
van het menschelijk verstand, dat raadsel der
raadselen, en hij voelde zich tegelijkertijd aan
getrokken en afgeschrikt door die eindelooze
diepten, waar alles onbekend is. Hij mengde
het verleden met de toekomst, de hoop met
het leedwezen. Waar zal zijn nieuwsgierigheid
eindigen Misschien andere werelden
Hij ontwaakte te Moulins. Nog half slaperig
stapte hg uit den trein en bespeurde onder
den kap van het station een rijtuig met twee
vurige paarden hespannen. Met een Hinken
klap van den zweep vlogen de dartele dieren
de stad door.
Nu droomt Lourens niet meer van magne
tisme en medicijnenhij denkt echter aan
de menschen, die hij te Plancheuille zal
vindenaan zijn goeden vriend George
wegens het als voerman zijn aangespannen
honden niet voorzien van muilkorven op een
openbaren weg in Zeeland, tot 0.50 b. s. 1
d.C. v. d. M., Domburg, wegens idem, tot
1 b. s. 1 d.M. N., A. S., D. R. Cz., Vlis
singen, wegeris 't wegnemen van voorwerpen,
aan de werken van een rijkskanaal gegroeid,
ieder tot f 2 b. s. 2 d., met bevel tot terug
gave der overtuigingstukken; S. R., O. en W.
Souburg; J. P., T. P., wegens idem, ieder tot
1 b. s. 1 d.J. D., Vlissingen, wegens strooperij,
tot 3 b. s. 2 d. met bevel tot teruggave der
appelen aan B. B.; K. P. H. S., Vlissingen,
wegens 't wateren op straat buiten de bakken
tot ƒ0.50 b. s. 1 d.J. F. huisv. P. V., Vlis
singen, wegens het als vervanger van den ver-
kooper van sterken drank in de uitoefening van
diens beroep verkoopen van sterken drank in
het klein aan een kind beneden de 16 jaar,
tot ƒ10 b. s. 3 d., met bevel tot vernietiging
of onbruikbaarmaking van het fleschje met
citroenbitter.
Verder wegens dronkenschap P. S., Middel
burg, tot 2 b. s. 2 d.G. K., L. v. H., Mid
delburg, ieder tot f 3 b. s. 2 d.J. P., Koude-
kerke, F. J. S., zonder bekende woonplaats, A.
de B., F. J. S., L. D. H., Middelburg, D. R.,
Goes, J. V., Antwerpen, P. A. v. d. V., E. S.,
Vlissingen, ieder tot 1 b. s. 1 d.
En allen in de kosten van het geding.
Naar wij vernemen bestaat bij de gym
nastiek- en scherm vereeniging Zeelandia alhier
het voornemen in den loop van de maand De
cember eene openbare uitvoering te geven.
Zeelandia leed sedert geruimen tjjd aan verval
van krachten, doch heeft, na een opwekking tot
deelneming, in den laatsten tijd nieuw bloed
ontvangen, wat- met grond de veronderstelling
wettigt dat zij, bij haar optreden in het publiek,
aan billijke eischen zal kunnen beantwoorden.
Zij heeft, wjjl hef aantal kunstminnende leden
zeer gering is, behoefte aan steun, doch vraagt
dien niet dan na het bewijs geleverd te hebben
dien te verdienen.
Wanneer dan Zeelandia tot de Middelburgers
komt met den oproep ziet wat wij kunnen en
steunt ons als wij op den goeden weg zijn
gelooven wij dat die stem niet onbeantwoord
kan blijven, en meenen wij dat de billijkheid
meebrengt aan de, het lichaam versterkende en
den geest ontspannende, gymnastiek een bewijs
van instemming te geven.
Moge het Middelburgsch publiek aan de roep
stem van Zeelandia gehoor gevenDe vereeni
ging wil het bewijs leveren dat in de Zeeuwsche
hoofdstad een gymnastiek vereeniging, op goede
gronden rustend, reden van bestaan heeft.
Een voorzeker ook voor anderen dan de
naastbij betrokkenen belangrijk besluit is Maan
dag avond genomen in eene vergadering van
leden der sociëteit de Vergenoeging op de Groote
Markt alhier.
Onze stadgenoot-industrieel, die wij niet zon
der zekeren trots noemen, de firma Johan
Boudewjjnse, fabrikant van electrische gloei-
aan de oude grootmoeder, die gestorven is
aan den vader van George, den generaal Oli
vier, den eenvoudigsten, openhartigsten man
ter wereld. Maar hij zal toch niet lang bij
die treurende familie blijven. Er wacht hem
thuis zooveel werk. Over twee dagen moet
hij weer te Parijs terug zjjn.
H.
De eerste, dien Lourens bij zijn aankomst op
het kasteel aantrof, was zijn vriend, die hem
harteljjk verwelkomde, met tranen in deoogen.
»Die lieve grootmoeder", zei hij, »zij is
heel zacht ontslapenOp haar leeftijd sterft
men zoo gemakkelijkHoe aardig van u dat
gij gekomen zjjtMaar nu moet gij ook
eenige dagen blijven en mijn vader gezelschap
houdenhij is erg bedroefd, ook moet ik u aan
mijn vrouw voorstellengij hebt haar alleen
op onzen trouwdag even gezien Maar
laat ik u naar uw kamer brengen."
Die kamer was gelijkvloers, met een open
slaand raam, dat in het park uitzag. Vlak in
de nabijheid lag, een weinig ter zijde, een
kleine kapel, die bij het kasteel scheen te
behooren. Een lindenlaan liep van die kapel
naar het hek, dat toegang gaf tot het dorp,
een verzameling huizen, waarvan Lourens de
puntige daken kon onderscheiden.
Een oogenblik later diukte de generaal in het
lampen, had aangeboden de meest gebruikte
lokalen van het gebouw dier sociëteit, alsmede
het plancher, electriscb te verlichten.
Met voor de vereeniging bijzonder gunstige
voorwaarden de kosten van de nieuwe wijze
van verlichting zullen toch niet hooger zijn
dan voor de thans gebezigde gasverlichting
werd eeu concept-contract opgemaakt en aan
dit contract is met overgroote meerderheid
van stemmen door de leden hunne goedkeuring
gegeven.
Met 1 Jan. van het volgend jaar zal de
nieuwe verlichting ontstoken worden.
Blijkens het Maandboekje overleden in de
maand October in deze gemeente 30 personen
12 van het mannelijke en 18 van het vrouwe
lijke geslacht. Hun leeftjjd wasbeneden het
jaar 7, van 1—5 jaar 6, van 2530 jaar 1,
van 3035 jaar 1, van 40—45 jaar 2, van 5055
jaar 1, van 5560 jaar 2, van 60—65 jaar 2,
van 6570 jaar 2, van 75—80 jaar 5 en van
80—85 jaar 1. De ziekten der overledenen
warenlongontsteking 6, kinkhoest 4, hartge-
brek 3, kliertering, beroerte, slepend maagljj-
den en buikvliesontsteking ieder 2, benevens
een aan levenszwakte, ouderdom, hersenontste
king, ruggemergsziekteluchtpijpontsteking,
slepend longlijden en slepend blaasljjdenniet
behandeld werd een en elders overleed een
persoon.
In de Maandag te Borssele gehouden ver
gadering van den dijkraad voor de waterkeering
van het calamiteuse waterschap Ellewoutsdjjk—
Borssele werd de volgende aanbeveling opge
maakt voor de benoeming van een voorzitter
van het bestuurA. Polderdijk te Borssele,
J. Rottier Lz. te Borssele en J. Bruinooge te
Ellewoutsdijk.
Te Goes heeft zich weer een geval van
trichinenziekte voorgedaan bij een vrouw. Zij
had van varkensvleeseh gegeten, afkomstig uit
Biezelinge, dat wekel jjks te Goes aan de huizen
besteld wordt. Men spreekt van nog meer ge
vallen van die ziekte daar ter plaatse.
Maandagochtend is te Zierikzee een meisje
van vier jaar, dochtertje van een gezin, dezer
dagen uit Amerika overgekomen om familie te
bezoeken, in een welput gevallen en dood daar
uit gehaald.
Men meldt ons uit Hulst het volgende
omtrent een aldaar gepleegden moord.
Maandagavond ontstond in de herberg de
Dubbele Arend alhier twist tusschen zekeren
Van Giezen, soldaat hij de jagers, met verlof
alhier, en J. Warnier, baardscheerder. Nadat
Warnier de herberg had verlaten heeft hg zich
verscholen tot Van Giezen zich naar huis be
gaf en toen dezen onverwachts met een scheermes
een snede in den strot toegebracht, waarop da
dood bjjna oogenblikkelijk volgde.
De vermoorde was met verlof gekomen om
de bruiloft zijner zuster bjj te wonende
moordenaar is in arrest.
De justitie heeft zich heden middag, verge-
salon de hand van Lourens, met een kracht,
alsof hij haar zou breken.
»Dank u, Lourens, dank u Ja, wjj lijden
een zwaar verlies. Wjj ouden van dagen
hebben al veel beleefd Ik heb mijn vrouw
zien sterven ik heb Sedan gezien Ik
heb nog andere gruwelen bjjgewoond En
wilt gij wel gelooven dat de dood mjjner oude
moeder mij meer treit dan al het andere? Nog
eens dank, hartelijk dank voor George en voor
mij zei ven 1"
De begrafenis zou den volgenden dag plaats
hebben en Lourens zei bij zich zei ven Morgen
middag ga ik weg."
Hij had nu echter nog een langen dag voor
zich. Hoe zou hij dien besteden?
Om een oogenblik aan de drukkende at
mosfeer van het sterfhuis te ontkomen, ging
hjj alleen in het bosch ronddolen. Hij liep
een heel eind ver, steeds de kronkelingen van
een riviertje, dat eindeljjk door weilanden
liep, volgende.
Alhoewel Parijzenaar en scepticus, was Lou
rens toch dichter. Elk edel gemoed heeft een
sprankje dichtvuur in zich. Die heerlijke
Septemberdag deed zijn hart opzwellen van
een onbestemde liefde voor menschen en voor
werpen. «Misschien is hier het geluk? Waar
om moet ik daar ginds, te Parijs worstelen,
zwoegen, strijden, opgaan in dien chaos van
haat, afgunst en najjver Waarom zou ik
niet hier kunnen leven, te midden der liefde»
