LAATSTE BERICHTEN.
Moopinpn ei TerjacMinni ii Zeelani
BUITENLAND.
Verspreide Berichten.
VERKOOPINGEN. ENZ.
Burgerlijke stand.
SPROKKELINGEN.
Algemeen Overzicht.
Vrijdagavond kwamen te Vlissingen aan
H. K. H. prins en prinses Christiaan van
Sleeswgk-Holstein, die met de aansluitende
nachtboot Prinses Marie der maatschappij Zee
land de reis naar Londen vervolgden.
Vrijdag morgen werd te Yerseke eene
meeting gehouden van oesterkweekers en belang
hebbenden bjj den oesterhandel, teneinde mid
delen te beramen om tot degelijker en meer
houdbare oesterprijzen te geraken. Men begint
dan toch eindelijk in te zien aldus schrgft
men ons dat het er op deze manier niet
komen kan, en dat met de zeldzaam gunstige
gegevens van dit seizoen de tegenwoordige onge
bonden concurrentie ook volmaakt onnoodig is.
De meeting het ft evenwel geen resultaat
opgeleverd, doch zij zal den volgenden Vrgdag
hervat worden.
Intusschen zijn enkele handelaars begonnen
met zich zelf te helpen, eenvoudig door alle
levering beneden een zekeren prijs te staken.
Dit zal denkelijk wel de eenige manier zijn
om tot verbetering te geraken, daar samen
werking zonder eene vaste vereeniging hoogst
moeilijk, zoo niet onmogelijk is.
Aangesteld tot jachtopziener te Camper-
land, gem. Wissekerke, P. Maarsman, thans
werkman op de oesterbank te Kleverskerke.
In de Vrijdag te Axel gehouden raads
vergadering is benoemd tot telephonist I. A.
van Vessem en tot plaatsvervanger J. van
Doeselaar Schoonakker; oepaald dat de jaar-
lijksche kermis voortaan zal aanvangen op den
2en Pinksterdag en eindigen Donderdag daar
aanvolgende en ten slotte degemeentebegrooting
voor 1890 vastgesteld in ontvang en uitgaaf
op 16.768.40J.
Heden is voor den notaris Le Nobel te
Oost burg gepasseerd de acte van vennootschap
der Yzendgksche stoomtrammaatschappij.
Te Zoutelande zgn Vrijdag in de herberg
bjj M.Van Vlaanderen, ten overstaan van notaris
Tak, verkocht90 aren 12 cent. bouwland en
sprink, liggende in de gemeente Zoutelande,
voör 1126.25 en 82 aren 20 cent. weiland
aldaar voor ƒ1076,50.
Door de garnizoensvoedings-commissie te
Vlissingen werd Vrijdag aanbesteed de leve
ring van steenkolen, spek en zout ten behoeve
der soldatenmenages van het garnizoen aldaar,
gedurende het tijdvak van 1 Januari-31 Decem
ber 1890.
In het geheel waren 8 biljetten ingeleverd.
Ingeschreven werd voor steenkolen door
de heeren A. F. C. Timmerman, J. G. H.
Dommisse, J. P. Dutilh en de firma F. Wibaut
Zoon respectivelgk tegen den prijs van
ƒ1,30 met 2/5 en van 1,15 met 1/5 grove.,
ƒ1,20 en 1,10, ƒ1,15 en ƒ1,08, en ƒ1,14
en ƒ1,07, de 100 kilogram.
Voor de overige artikelen werd ingeschreven
door de heeren, J. Andriessen, het zout a 11 1/4
cent, gerookt spek 4 0,57 en gezouten spek
4 0,55, P. de Landmeter, versch spek 4
ƒ0,60, rookspek a J 0,56 en gezouten spek 4
0,55, H. Loois, zout 12 1/2 cent, spek, versch,
gerookt en gezouten 0,61, Corn". J. Eekkers,
zout 12 1/5 cent, gerookt spek ƒ0,51 en ge
zouten dito 0,49, alles de kilogram.
Alle inschrijvers wonen te Vlissingen.
Van 26 October tot 2 November.
Vlissingen. Gehuwd: J. C. de Rugter, jm.
22 j. met J. J. Blegenberg, jd. 18 j. D. H. W.
Ort, jm. 28 j. met S. van Son, jd. 30 j.
BevallenM. de Brujjne, geb. Schunselaar,
d. J. Wijnands, geb. Platschart, d. (tweel.) A.
Claus, geb. Kemeling, d. P. Polderman, geb.
Van de Velde, z. C. H. van der Ploeg, geb.
Lauwereins, z. P. Neele, geb. Swenne, d. W.
Stroo, geb. Polderman, d. J. van Sprang, geb.
Van de Voorde, d. L. Gillissen, geb. Koene, z.
J. Roose, geb. Duijvekot, z. L. M. Standaart,
geb. Slaakweg, d.
Overleden: J. de Jong, d. 2 m. H. M.
Leeuwenburg, d. 7 d. F. van Dierendonck,
wedr van M. C. Ten Hacken, 73 j.
Men schrijft ons uit Amsterdam.
De gemeenteraad heeft de begrooting, na een
driedaagsch debat, goedgekeurd. Het kostte
Donderdag avond heel wat moeite om de onge-
duldigen, die naar huis verlangden, bijeen te
houden. Moties tot verdaging der zitting op
Vrijdag werden te elf uur gedaan doch ver
worpen met meerderheid van twee stemmen,
zoodat wij eindelgk 40 minuten na middernacht
geheel gereed waren. De begrooting voor
inkomsten en uitgaven, het cijfer aanwijzende
van 11.916.911, met een post van onvoor
ziene uitgaven ad ƒ81.925, werd met 30 tegen
5 stemmen, die der heeren Willeumier, Gerritsen,
Treub, Heineken en Heemskerk, goedgekeurd.
Bij de discussie over de universiteit deelde
dr Berns een feit mede, hetwelk ook buiten de
stad wel verwondering zal wekkendat nl. de
nieuwe professor Korteweg zijn kliniek niet kan
aanvangen, omdat hij geen lokaal noch patiënten
heeft, teiwijl mr Treub het geheim devellop-
peerde, dat er aan de universiteit geen eigenlijk
college werd gegeven in mineralogie en geologie,
waarvoor toch een professor is aangesteld.
Duchtig onderzoek en verandering van zaken
werd toegezegd.
Bij hoofdstuk politie hracht de heer Gerritsen
enkele grieven tegen de onbeschaafde vormen
van den hoofdcommissaris Steenkamp ter sprake,
aan wiens ruwheid spreker wilde wgten den
minder aangenamen toon, die meestal in de
bureau's, en onder de agenten heerscht. Dat
de burgemeester, als hoofd der politie, dezen
tak van openbare veiligheid in bescherming
nam, behoeft niet gezegd. De heer Gerritsen
was niet goed ingelicht, zeide de voorzitter, en
toen deze daarop zijn bron aanwees, verklaarde
de voorzitter dat die te troebel was, om daaruit
te mogen putten. Abon entendeur demi mot suffit.
Het onderwijs in 't algemeen, maar meer in
't bijzonder de subsidie voor de tooneelschool
was weer het onderwerp van debat tusschen
de heeren Hovy en Heemskerk ter eene, en de
heeren Van Hall, De Koning, Van Lennep ter
andere zijde. Beide eersten vonden het open
baar lager onderwijs hier te weelderig ingericht,
in vergelijking van het bijzonder, terwijl de
resultaten volkomen dezelfde waren. Dat gaven
natuurlijk de oud- en de tegenwoordige wet
houders van onderwijs niet toe.
Mr Heemskerk kon zich niet vereenigen met
het gevoelen van hen, die het onderwijs aan
die tooneelschool voedsel voorden geest noemden.
Maar gesteld, dat het voedsel ware, dan zou
dat slecht voedsel zijn. Wanneer men voort
ging deze school, tot liefhebberij van enkele
anderen, te subsidieeren, dan zou hij de Christel.
Jongelingsvereenigingen, de rederijkerskamers,
en alle vereenigingen, die kunst en letteren
beoefenen, willen aanraden ook een subsidie aan
te vragen. En wanneer nu mr Van Ogtrop,
met zooveel genoegen Kloris en Roosje o
neen, de heer Heemskerk vergistte zich,
de Jozef in Dothan, door de leerlingen van
de tooneelschool zoo mooi had zien spelen,
en daaruit hunne vorderingen in 'tHollandsch
had bespeurd, dan meende spr., dat men dit
ook wel op andere plaatsen kan waarnemen.
Ten bewijze dat een groote stad geen schouw
burg behoeft te exploiteeren, geen tooneelschool
behoeft te subsidieeren, beriep de heer Hovy
zich op de groote steden in Schotland, met name
Glasgow en Edinburg. En wanneer men dan
den bloei van Glasgow eens vergeleek met dien,
waarover hier steeds wordt geklaagd, dan
meende hij van zijn standpunt, te mogen zeggen,
dat God, juist omdat Glasgow geen schouwburg
exploiteert en daarin op Zondag geen tooneel-
voorstellingen geeft zooala hier, deze stad zoo
bijzonder zegent.
Op deze woorden meende mr. J. C. de Vries
een enkel woord van protest te moeten laten
volgen. Wanneer de H.H. Hovy c. s. zich voor
het bijzonder onderwijs groote opofferingen ge
troosten, deden anders denkenden het voor het
onderwijs, dat hun nuttig scheen. En als de
heer Hovy meende, dat Gods zegen over de
eene en niet over de andere stad ging, dan
diende hij te bewijzenwaarom. Hij mocht
hier geen hatelijkheden in het midden brengen.
De raad van Amsterdam had te zorgen voor
de belangen van allen en niet voor een enkele
partij. (Applaus).
Verder werd op bespoediging van een nieuw
buiten-gasthuis aangedrongen en werd een zeer
uitvoerig debat gevoerd over de voorstellen des
heeren Treub om het schoolgeld te verlagen,
de percentage der ink. bel. weder op 3f pet
te brengen, en de opcenten nog met 5 of 10
te verminderen.
Het resultaat was voornl. na de mededeelin-
gen des voorzitters, die uit den aard der zaak de
geheele begrooting bijna uitsluitend verdedigde,
dat de ink. bel. over 1889 ongeveer een ton
meer opbrengt dan geraamd was en dat ook voor
1890 de vooruitzichten gunstig zijn dat de
opcenten op het personeel van 85 op 75 en de
percentage der ink. bel. van 3J op 3 pet werden
teruggebracht.
Volgens het IV. v. d. D. bestaat bij het
departement van oorlog het voornemen om bij
de infanterie, in verband met de nieuwe be
wapening, ook in de kleeding belangrgke
wijzigingen te brengen.
De korte jas en het mouwvest-zouden ver
vallen en vervangen worden door slechts éen
kleedingstuk, eene soort van »attila", veel
overeenkomende metdat kleedingstuk, bij de
huzaren in gebruik. De schako en de kwartier
muts zouden vervangen worden door een
hoofdtooisel, dat sierlijker en doelmatiger is.
Eindhoven biedt wat nieuws op 't gebied
van het St. Nicolaasfeest. De heer J. Madlener,
directeur der koninklijke harmonie Apollo's-
Lust, te Eindhoven en Cicilia te PrinBenhage,
heeft een St. Nicolaasmarsch gecomponeerd en
deze opgedragen aan de Nederlandsche jeugd.
De handelingen der registratie leveren in
den regel geen stof voor vroolijke lectuur, maar
dat dit toch slechts van de wijze van voor
stellen afhangt, bewijst het volgende vermake
lijke stukje van X. in de N. R. Ct., over
De registratie en het grauwveen.
Bijna ieder tegenwoordig kent, bij name al
thans, het grauwveen, de grondstof voor de
turfstrooisel-fabricatie.
Vroeger als geheel waardeloos weggeworpen,
is het in korten tgd zeer in aanzien gestegen.
Groote verkoopen tegen ontzagelijke sommen
hebben er in den loop van enkele jaren plaats
gehad.
De fiscus, gewoonlijk niet lui, als er wat te
verdienen valt, sloeg met begeerige oogen die
verkoopen gade.
Hij bekeek met aandacht die onoogelijke
grondstof en zeiHet is onroerend goed, ik
hef 4 pet. behalve de opcenten, en zoo geschiedde.
Nadat de fiscus echter zag, hoe het goed, een
weinig gemetamorphoseerd, bij scheepsladingen
en treinen vol verzonden werd, heeft hij waar
schijnlijk bij zichzelf gedachtDat grauwveen
is roeriger dan ik verondersteldemisschien
ben ik wel wat gauw geweest, maar het rijk is
er wèl medeergo mijn geweten is gerust.
Maar nu wordt het geval gecompliceerder
een kooper wil namelijk het gekochte grauw
veen overdragen aan een ander, en daar dit
binnen het jaar zal plaats hebben, meent hij,
dat dit valt onder de gunstige bepalingen voor
vaste goederen, die binnen het jaar van eigenaar
veranderen. Halt 1 zegt de fiscus, vergis je niet 1
Eigenlijk is het roerend goed. Zóóoo 1 zegt de
ander, en ge hebt het eerst beschouwd als on
roerend en als zoodanig rechten geheven 1 Jawel,
zegt de fiscus, dat begrijp jelui, leeken, zoo niet.
Luister eens goedhet is onroerend roerend,
of, nog juister uitgedrukthet is roerend on
roerend goedna deze verklaring zal het je
wel duidelijk zijnhet valt dus onder de be
palingen voor roerend goed, en ik hef weder
om 3 pet. met de noodige opcenten, omdat het
toen ook weer vast goed is, begrepen En zoo
zal geschieden
Bij breed gemotiveerd vonnis heeft de
5e kamer der arr.-rechtbank te Amsterdam
Louis Consenheim schuldig verklaard aan heling
van de door Verwaagen gestolen medailles, en
veroordeelde zij hem tot twee jaren gevange
nisstraf, met vermindering van 3 maanden voor
den tijd, in preventieve hechtenis doorgebracht
Op de vischmarkt te Rotterdam had een
vechtpartij plaats tusschen een aantal vrou
wen, welke daarmede eindigde, dat de markt
meester ze met behulp der politie van het
terrein verwijderde.
Ofschoon meer dan vijftig vrouwen allen
tegelijk de oorzaak der vechtpartij mede
deelden, gelukte het aan het publiek niet daar
iets van te begrijpen.
De Schiedamsche gemeenteraad heeft nu
een beslissing genomen in zake de veelbesproken
schutsluis voor de water ver versching. Met 11
tegen 5 stemmen besloot hij de sluis te plaatsen
bij de zuidzijde van de spoorwegbrug, de plaats
die ook bij de onteigeningswet was aangewezen.
Voor Schiedam is een tjalkschip, met hoe
pels beladen, volgeloopen en in het vaarwater
gezonken. De opvarenden werden gered.
De Scherpschutters-schermvereeniging te
's Gravenhage is voornemens, in de maand
Februari 1890, te houdeneen personeelen
schermwedstrjjd op de wapenen en tevens een
kolonnewedstrijd op de degen en het geweer,
waarbij tot deelneming uitgenoodigd zullen
worden: het leger, de marine, schutterij, weer
baarheids- en schermvereenigingen in Nederland
gevestigd.
Aanvraag tot deelneming en inlichtingen
worden, op franco aanvraag, franco toegezonden.
Adres Hoogduitsche Schouwburgzaal, Korte
Houtstraat 22, te 's Gravenhage.
In de Haarlemmermeer sloeg de bliksem
in eene boerenhofstede; het huis brandde geheel
af en van den inboedel werd weinig gered.
Alles was verzekerd.
De persoon uit Zwollerkerspel, tegen wien
de rechtbank te Zwolle een eisch van 6 jaren
gevangenisstraf had ingesteld, en die was uit
geweken naar Londenis te Voorst gearresteerd.
Te Heeze heeft iemand de aardigheid
gehad twee guldens in te slikken. Het gold
eene weddenschap en gelukkig zijn de stukken
langs den natuurlijken weg te voorschijn ge
komen. Toen werden zij omgezet in jenever,
en werd er gedronken op het verkregen succes.
Wegens een tekort van, naar men zegt
5000 K.G., meel in de militaire bakkerij te
Leeuwarden, staan de administrateur, de op
zichter en de meesterknecht van die inrichting
voor den krijgsraad terecht.
Wij ontvingen van de Hollandsclie Club
te Antwerpen de in druk verschenen lijst van
de giften, bij haar ingekomen voor de nagelaten
betrekkingen van de slachtoffers van de ramp.
De lijst wijst, zooals men weet, een totaal aan
van fres. 30,319.19.
In haar jaarverslag heeft de Antwerpsche
kamer van koophandel ernstig geklaagd over
het op groote schaal smokkelen van tabak
aan de Nederlandsche grenzen, en zij deelt
verscheidene kunstgrepen mede, welke dooi
de smokkelaars worden aangewend om de grens-
ambtenaren te misleiden. Een dezer verdient
vermelding. Een honderdtal «pelgrims" kwam
uit Nederland door Neerpelt, om naar Montaigu
te gaanmet luider stemme zeiden mannen
en vrouwen in deemoedige houding hun gebe
den, terwijl op enkele karretjes het allernood
zakelijkste voor onderhoud en kleeding geladen
scheen. De ambtenaren waagden het de vrome
pelgrims aan te houden, en bij hun onderzoek
bleek dat er op de karretjes 6000 kilo tabak
verborgen was en elke pelgrim omstreeks 1500
sigaren bij zich droeg
In Londen heerschen scharlakenkoorts
en diptheritis. In de hospitalen zijn 1643
patiënten in behandeling, waarvan 1430 met
scharlakenkoorts.
De Londensche politie vleit zich Jack the
Ripper op het spoor te zijn. Het zou een heer
zijn, die in verschillende gedeelten van Londen
gewoond heeft, wiens gedrag zeer opvallend,
blijkbaar dat van een krankzinnige is en wiens
signalement, door de verschillende verhuurders
gegeven, overeenstemt.
Een der verhuurders verzekert, dat de man
zeer veel schreef over onderwerpen van gods
dienst en openbare zedelijkheid. En men meent
in de brieven, onlangs weder van Jack the
Ripper door verschillende personen ontvangen,
het verdraaide schrift van bovengenoemden
geheimzinnigen onbekende te zien.
Een nieuwe triomf der wetenschap 1
In Oostenrijk zijn proeven genomen met eene
nieuwe ontploffingsstof, ecrasiet, waarvan de
uitwerking ongeveer anderhalfmaal zoo krach
tig zou zijn als van dynamiet. De proeven zijn
zoo goed geslaagd dat de nieuwe stof voor
oorlogsgebruik is aangekocht.
InBreslau zullen, gelijktijdig met de invoering
der nieuwe rechtspraak in de Oostzeeprovinciën,
de lijfstraffen van boeren worden afgeschaft.
De potloodenfabrikant Lothar baron v.
Faber, te Stein, bij Neurenberg, heeft sinds
verscheidene jaren op zijne landgoederen proeven
laten nemen met het aanplanten van roode
ceders (Juniperus Virginiana.) Het fijne en
kostbare hout van die boomen wordt voor
potlooden gebruikt. De proeven zijn zeer goed
geslaagd. »De cederen van Faber" beslaan
eene oppervlakte van 5 hectaren en groeien
goed. Waarschijnlijk zal men ook elders deze
uit Florida en Alabama afkomstige ceders,
die geen anderen grond behoeven dan dennen
en sparren, wel inheemsch maken.
Te Dorgos in Hongarije is een notaris
gestorven, van afkomst Franschman, die be
weerde Henri de Bourbon te heeten en een
kleinzoon te zijn van Lodewgk XVI. Alzoo
een nieuwe naam om te voegen op de lange
ljjst van afstammelingen van den dauphin.
In Noord-Italië geeft het voortdurend
wassen der rivieren grond tot vrees voor ern
stige onheilen. De geheele Po-vlakte wordt be
dreigd. Bij Ferrara zijn de dijken van den Reno
bezweken en werden een groote steenen brug
en verscheidene huizen vernield. De Panaro bij
Modena heeft evenzoo het land onder water
gezet en bij de overstroomingen der Trebbia,
Livonzo en Staffora zijn vele menschen om het
leven gekomen, terwijl bruggen weggeslagen
werden en het verkeer tusschen Bobbio, Genua
en Piacenza werd gestremd. Brescia wordt
bedreigd. Al het land rondom Treviso en Mantua
staat onder. De onafgebroken regen veroorzaakte
een aardstorting, die den spoorweg tusschen
Parma en Spezzia versperde. Ook in Toscane
breidt de overstrooming zich uit. Over geheel
Italië vallen hevige regens.
Te Neisse is de moeder van Emin bey, de
voormalige weduwe Schnitzer overleden.
Een spoorwegmachinist in Duitschland lijdt
aan een zeldzame ziekte, die door de Engelsche
geneeskundigen Railway Spine genoemd wordt
en hier werd veroorzaakt door de volgende
omstandigheden.
Toen hij op 23 November van het vorige
jaar op een trein een bocht omreed, bemerkte
de machinist plotseling 50 meter voor zich uit
de roode lichten van een trein, die in het
station stond. De man had de tegenwoordigheid
van geest dadelijk het remsein te geven, de
stoom af te sluiten en te stoppen, zoodat een
botsing vermeden en het leven van een groot
aantal reizigers gered werd.
In deze oogenblikken echter overmeesterden
hem een ontzettende ontroering en schrik, daar
hij, met den dood voor oogen, de ontzaglijke
verantwoordelijkheid gevoelde, die op hem rustte.
Al deze gewaarwordingen van schrik, ontroering,
vrees en plichtgevoel, werkten in deze oogen
blikken samen, maar toch kon hij zijn werk
voortzetten en ondervond voorloopig niets dan
sterke siddering in de beenen. Nog omstreeks
5 dagen bleef hij op zijn post tot zich lang
zamerhand alle kenteekenen van Railway Spine
vertoonden.
De machinist, die in zijn 15jarigen dienst
tijd misschien geen tien dagen ziek was, is
thans geheel in de war; niet tot eenig werk
in staat en voor zijn beroep geheel verloren.
Hij is sterk vermagerd, sleept zich niet dan
met moeite voort en spreekt lastig en stotte
rend. Behalve een reeks van andere storingen
in de voeding, het geheugen en den slaap is
vooral een sterke vermindering der gevoeligheid
opmerkelijk. De beenen zijn tot de knieën
gevoelloos en de eenmaal krachtige man is
hulpeloos als een kind.
Antwerpen. Twee duizend houwers heb
ben dan arbeid gestaakt. De dokwerkers volgen
waarschijnlijk hun voorbeeld. De eersten
eischen geen nacht- of avondwerk en de dok
werkers loonsverhooging.
(Part. telegram van het Amst. Handelsblad.)
FVedericIisrulie. Kalnoky is alhier aan
gekomen en hartelijk ontvangen. Hjj blijft tot
Maandag.
Glasgow. Bij een hevigen storm stortte
een groote tapijtfabriek in. 50 personen werden
gedood en nog zijn 100 onder de puinhoopen
bedolven.
Atliene. Uit Kreta wordt gemeld dat
Chakir-pacha met drie oorlogschepen en een
regiment soldaten naar Standia is vertrokken;
men vreest voor een opstand onder de soldaten.
Men beweert dat de Grieken ammunitie en
mondvoorraad aanvoeren.
fVasIiington. De openbare schuld is in
October met 9 mm. dollars verminderd. Het
saldo der schatkist bedraagt 625 millioen.
Datum.
Plaats.
Voorwerpen.
Informatiën
5
Nov.
IJzendijke,
Hofstede,
Huvers.
6
Middelburg,
Gouden &zilv. werk. Notarishuis
7
Middelburg,
Huizen,
Tak.
8
0
Westkapelle,
Land,
Huvers.
9
1
Aagtekerke,
Hout enz.,
De Vos.
9
Westkapelle,
Koudekerke,
Hout enz.,
De V os.
13
Hofstede enz.,
LoefF.
13
Kruiningen,
Hotel,
Prins.
15
"Westkapelle,
Huizen enz.,
Verheij.
15
0
Groede,
Boomen,
Hammacher
16
0
Groede,
Boomen,
Hammacher
16
M
Borssele,
Hout,
De Vos.
26
tt
Zuidzande,
Hofstede,
Le Nobel.
29
Berg. op Zoom verp. visscberij,
Best. visch.
Scheldeenz.
In het belang van een geregelden gang
van zaken verzoeken wij het publiek beleefd
de correspondentie voor ons blad te adressee-
ren als hieronder is aangegeven; en wel voor:
telegrammen Middelburgsche cou
rant Middelburg;
nieuwsberichten en ingezonden stukken R e-
dactie Middelburgsche courant, en
advertentiën, abonnementen of de verzen
ding der courant Administratie Mid
delburgsche courant
Hoe het ook ga, verteer te allen tijde uw
eigen rook op een nieuwe editie der klaaglie
deren van Jeremia is niemand gesteld.
Thomas Carlyle.
Een weinigje geleerdheid is voor sommige
menschen een hoogst gevaarlijk ding.
Alexander Pope.
De mindere man ga met de grooten der aarde
om als met het vuurniet te ver af, opdat hjj
zich warmeniet te dicht bij, opdat hij zich
niet brande. T. G. von Hippel.
Het verwondert mij in het geheel niet dat
Socrates, zoo vele jaren met Xantippe in den
echt verbonden, een groot philosoof is geworden.
H. Heine.
Het beste middel om het Mormonisme tegen
te gaan zegt een Amerikaansch blad zou
zjjn een aantal modisten en naaisters van naam
naar de elegante wereld van Salt Lake City te
zenden. De vele en hooge rekeningen, die een
Mormoon dan te betalen had, zouden hem wel
van zjjn geloof afvallig maken. N. N.
Verstandige woorden spreken in den Duit-
schen rjjksdag, die in het buitenland, nl. in
Frankrjjk of Engeland, met erkenteljjkheid en
instemming worden vernomen men houde
zich overtuigd dat wie dit wagen, door de »r jjks-
partjjen" meer dan ooit als Reichsfeinde met
smaad en hoon bedekt worden. Bebel, wiens
anti-militaire rede Woensdag bij de begrooting
in Frankrjjk bjj val vond, ondervindt dit evenals
Richter, wiens critische beschouwing over de
Duitsche koloniale politiek de aandacht trekken
in Engeland.
De leider der Duitsch-vrijzinnige party heeft
Donderdag een zeer uitvoerige rede gehouden,
wemelend van geestige, scherpe en juiste op
merkingen over de staatkunde der regeering.
In de eerste plaats herinnerde hg aan het
gevleugelde woord van den rgkskanselier Wir
Deutsche fürchten Gott und sonst niemand. Rich
ter meende echter met het oog op de altgden
ook nu weder nieuwe aanvragen voor leger en
vloot, dat deze woorden tegenwoordig veran
derd moeten worden in»wij vreezen ieder en
vreezen evenzeer elk titeltje aan elke nieuwe vor
dering voor leger en marine." Lang bleef hg staan
bg de nieuwe Fransche legerwet, waarmede de
officieusen voortdurend schermen, om daarna tot
de eischen voor de armee en de vloot over te
gaan. Scherp liet hg zich uit over de aange
vraagde millioenen voor een keizerlgk jacht,
dat tot niets anders zou dienen dan om in
tgden van vrede te paradeeren. Voor zulke
marine-liefhebbergen en dergelgke doeleinden,
om nl. met het jacht te pralen, de belas
tingschuldigen te laten bloeden achtte hg on-
verantwoordelgk. Indien men zulk een Hochschiff
wenschte, kon men daarvoor de middelen van
de civiele lgst des keizers gebruiken, welke het
vorige jaar nog met drie millioen verhoogd was.
»Wg stemmen niet uit liefde tot den keizer
en ook niet uit tegenzin tegen den keizer, wg
stemmen naar onze overtuiging," klonk het
met mannelgken moed door de zaal.
Op geestige wjjze schetste daarop Richter
Bismarck's onberekenbaarheid in zgn koloniale
politiek, waarover men eon prgsvraag zou
kunnen uitschrgven. Den 24 Januari 11. ver
klaarde de rijkskanselier in den rgksdag, dat hg
geen Kolonialmensch van huis uit geweest i?j
doch slechts aan de publieke opinie had toe
gegeven, capiluliert, zooals hg het noemde.
Den 5 Juni daarentegen schreef Bismarck aan
den zendeling Fabri het te betreuren, dat in den
rgksdag altgd nog tegenstand tegen nationale
doeleinden bestond, zoodat thans die zelfde rgks
dag, welke den rgkskanselier dwong te capitu-
leeren, plotseling opduikt als een hinderpaal
voor. zgn koloniale politiek.
Uit de nieuwe aanvragen voor de koloniën
toonde Richter nog verder Bismarck's afwgken
van zgn oorspronkelgk koloniaal programma
aan. Van koloniaal enthousiasme was nergens
meer sprake en met de resultaten der koloniale
politiek te pronken gaat nog veel minder.
Wel wordt er veel ophef van Wissmann's expe
ditie gemaakt, wel komt de eene depeche na de
andere, die van een overwinning melding maakt,
maar dat deden de Franschen in 1882 in Tong
kin eveneens en toch leed hun koloniale poli
tiek aldaar echec. »Wg hebben gehoord, dat
Wissmann ongeveer 700 Arabieren heeft laten
neerschieten of ophangen, dat dit of dat dorp
in den asch is gelegd. Zgn troepen trekken
moordenden brandend rond en dit alles noemtmen
volgens de vorige troonredevontwikkeling en
beschaving naar Afrika brengen."" Wanneer
daar eindelgk rust komt, dan zal het de rust
van het kerkhof zgn en het beetje beschaving,
dat tot heden door Indische handelaars en
zendelingen aldaar verbreid is, zal gedurende
een menschenleven verwoest zgn.
Richter herinnerde ook aan het enthousiasme,
dat een jaar geleden voor de Emin-pacha
expeditie bestond, terwgl thans dr Peters,
uitgetrokken om Emin-pacha te bevrgden, die
volstrekt niet door Peters bevrgd wilde worden,
nadat de gelden verbruikt zgn, onverrichter
zake wordt teruggeroepen 1
Met nog scherper ironie dan Bismarcks kolo
niale politiek geeselde Richter de erbarmelgke
houding van Von Bennigsen en diens nationaal-
liberalen, die door hun eisch naar een verant-
woordelgk rgksminister van financiën gevaar
loopen, evenals voorheen de Duitsch-vrgzin-
nigen, die denzelfden eisch stelden, door den
rgkskanselier voor Reichsfeinde verklaard te
