N°. 247. 132° Jaargang. 1889. Vrijdag 18 October. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen! Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.-33 Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën: 20 cent per regel. Bij abonnement lager! Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten met de daarop betrekking hebbende dankbetuigingenvan 17 regels 1.50 iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte! Middelburg 17 October. Een ernstig woord aan het Nederland- scbe Volk. LETTEREN EN KUNST. LANDBOUW. UIT STAD EN PROVINCIE. MDDELBMIE Agenten te Vlissingen: P. Gr. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. v. d. Peijl, te Zierikzee: A. O. de Mooij en te TholenW. A. van Advertentiën Nrsl wknhuijzen.Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen, en nemen ook het algemeen advertentie- moeten des namiddags te een trai bureau van Nijgh Van Ditmas te Rotterdam; de Gebr. Belinpante, te 's Gravenhage, en het Algemeen advertentiebureau van A. de la Mar Azn, te Amsterdam, I aan het bureau bezorgd zjjn, willen annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. zy des avonds nog worden opgenomen Thermometer. Middelburg 17 Oct. vm. 8 n 53 gr. m. 12 n 58 gr._av. 4 u. S3 gr. F Verwacht av. 4 u. Z. W. wind.' De Standaard heeft wêer eens iets nieuws gevonden om agilatie te wekken en de goê gemeente een rad voor de oogen te draaien. Het blad levert nl. een becijfering wat een liberaal en wat bv. een Christ. Ger. betaalt voorzjjn kerkgebouwen, predikanten, eere- dienst, hooger onderwas, gymnasiaal onderwijs (alsof Uit geen hooger onderwijs is) en lager onderwijs. De liberaal betaalt volgens het antir. hoofdorgaan voor dat alles niets, de Chr. Ger. gezamenlijk 125, terwjjl dan de laatste nog f 75 schoolgeld betaalt, waar de liberaal een zeer laag cjjfer daarvoor moet geven. Toch betalen beiden evenveel belasting. Die berekening vindt de anti-revolutionnaire pers zoo fraai, dat hare vertegenwoordigster in onze provincie zich reeds haastte om dit staaltje van boerenbedrog onder de oogen van hare lezers te brengen. Het is weer een van die stoute stukken, waarin de Standaard c. s. bijzonder sterk zijn: Wat bewijst echter zulk een becijfering Niets dunkt ons, te minder wijl zij geheel en al valsch is. Het is waar dat niet weinig vrijzinnigen zich met de kerk niet bemoeien en daarom aan die instelling niet direct bijdragen. Maar is dat onbillijk Evenmin als wij vergen dat iemand, die den schouwburg niet bezoekt, daaraan betalen zal, evenmin kan men zulken liberalen het tot een verwijt maken dat zij niet bjjdragen aan een instelling waarmee zjj niets te maken hebben, en waarvoor zjj geen sym pathie koesteren. De k(rken zijn eenvoudig gewone instellingen, waarmee men gelukkig de vrjjheid bezit zich al of niet te bemoeien. Maar naast zulke z. g. «onverschilligen" zjjn er nog velen die wèl aan kerkgebouwen, pre dikanten en eeredienst bijdragen. Hoe menigeen toch is er nog lid van de kerk al vindt hjj daar ook niet wat hjj wenscht; hoevele gemeenten heeft men nog, waar de modernen de overhand hebben hoeveel wordt er op plaatsen, waar de orthodoxen de meerderheid vormen, door dezelfde modernen liberalen op staatkundig gebied gedaan in het belang van hun godsdienstig leven door predikanten van hun richting te laten optreden ten behoeve van hun godsdienstig onde;wjjs enz. enz.! Hoe in en in valsch is dan toch de redenee. ring die thans weer van die zjjde den goed- geloovigen wordt aangeboden t Kras noemt de Qoesche Courant dit staaltje van anti-revolutionnaire hocus-pocus. Ons dunkt, er zou een veel krasser woord voor te bezigen zjjn. Maar overigens maken wjj de volgende regelen, die in dat blad worden aangevoerd tegen deze scheeve redeneering van de Standaard c. s., geheel tot de onze: »Het schjjnt dus" zegt de G Crt »dat De Standaard - tenzij men aan opzettelijke misleiding moet denken niet weet, dat voor het hooger onderwijs wel degelijk schoolgeld wordt geheven en wel tot een bedrag zoo groot, dat werkelijk van de ƒ200, die de Christ. Ger. meer heet te betalen, al een aardig deel afgaat Of wanneer, wat uit het betoog van De Scand- aard niet blijkt, alleen bedoeld zjjn de kosten tot instandhouding van de verschillende ge noemde inrichtingen, dan zou eene kleine toe lichting, hoe het blad aan de cjjfers komt van wat de Christ. Ger. betaalt, niet ODgewenscht zjjn om er de juistheid van te kunnen beoor deel en. »Het fraaist van al in het betoog van De Standaard is evenwel de bewering, dat de ƒ200, die de liberaal, dank zjj de landswetten, min der betaalt voor de genoemde inrichtingen, door hem worden uitgegeven aan.publieke vermakelijkheden. En dan voegt het blad er nog wel bjj, dat het menschen op het oog heeft met een inkomen van 2000. »Men kan wel zien, dat de redactie van De Standaard niet veel afweet van publieke ver makelijkheden of zjj houdt zich erg dom. Zou zjj werkeljjk meenen, dat er éen liberaal is, dre een tipnde van zjjn inkomen besteedt aa» publieke vermakelijkheden Wjj vermoeden, dat de redactie hierbjj als maatstaf hreft aan genomen de uitgaven van enkele Christ Geref die zoo eens in stilte elders publieke verma kelijkheden gaan bijwonen. »Maar waaraan die liberalen wel een deel van die 200 uitgeven, dat is aan nuttige zaken, zooals aan ambachtsscholen, aan het Nut en dergeljjke. Wjj weten wel dat die, vooral het laatste, niet in een erg goed blaadje staan bjj den anti-revolntionnairen hoofdman, maar gelukkig is nog niet alles slecht, omdat hij het slecht vindt, «Curieus eindelijk is het, dat de Standaard juist zoo liberalen tegenover de Chr. Ger. stelt. Alsof er geen anderen waren. Zij doet dit natuurlijk, omdat voor de orthodoxe leden der Ned. Herv. kerk hare redeneering heelemaal niet opgaat, want die betalen voor kerkelijke doeleinden vermoedelijk evenveel als de liberale of moderne leden dier kerk. En wat de katho lieken betreft, die houden ook wel van eene publieke vermakelijkheid, zoodat ook de rede neering van de Standaard voor hen niet pasklaar is te maken. »Als inderdaad de landswetten oorzaak waren dat de liberalen 200 voor publieke verma kelijkheden kunnen besteden, dan had ««ons kosteljjk kabinet"" daaraan ten minste al lang een eind moeten maken". De beraadslagingen over het wetsontwerp tot herziening der wet op het lager onder wijs vullen in de handelingen der Tweede kamer 377 bladzjjden. Daarvan behooren 353 tot het vorige zittingsjaar en ruim 100 tot de algemeene beschouwingen. Men heeft berekend dat, wanneer de liberale leden der Eerste kamer in geljjke verhouding als hun partjjgenooten in de Tweede, zich voor of tegen het ontwerp verklaren, dit zal worden aangenomen. In de Tweede kamer stemden 17 liberalen voor, 26 tegen (de heer Van Kerkwjjk was afwezig), dus van de 43 aanwezigen 40 pet voor en 50 pet tegen. De Eerste kamer telt 35 liberale leden en 15 anti-liberalen. Stemmen 40 pet. der eer sten voor, dus 14 leden, dan zullen zich in het geheel 29 van de 50 leden ten gunste van het ontwerp verklaren. Hbld Bjj. kon. besl. is een pensioen van 736 'sjaars toegekend aan J. Overman, ontvanger der registratie en domeinen. Verder is benoemd tot ontv. der dir. bel. enz. te Kesteren c. a. A. J. Zonnevjjlle, ontv. te Rjjssen c. a. De anti-revolutionnaire kiesvereeniging Ne derland en Oranje te 's Hage heeft ook mr M. W. baron du Tour van Bellinchave candidaat gesteld voor de Tweede kamer. Bjj het optreden van den kapt. ter zee jhr T. E. de Brauw als chef van den marine tor- pedodienst, met 1 Nov. a. s., zal de stand plaats van die autoriteit van Willemsoord naar Amsterdam worden overgebracht, alwaar op 's rijkswerf reeds de noodige localiteit voor bureau's en teekenkamer wordt ingericht. Aan genoemden hoofdofficier is echter ver gund zich metterwoon te Haarlem te vestigen. Onder dien titel is het volgende stuk open baar gemaakt. »De heer Willink Ketjen, eervol ontslagen kapitein van het Ned. Ind. leger, heeft inder tijd een beroep gedaan op het volk van Neder land. Tot nu toe zonder vrucht. Waarom Is het, omdat men de overtuiging koestert, dat hjj naar recht en billijkheid uit de rjjen van het Indisch officierskorps is verwijderd Wij gelooven 't nietwjj houden 't er zelfs voor, dat zjj, die zijn open brief lazen, met ons eenigen twijfel aan de rechtvaardigheid van het hem gegeven ontslag niet kunnen onderdrukken. Wel heeft de commissie van onderzoek uit de Tweede kamer hem ongelijk gegeven, ten aanzien der schending van de bepalingen om trent het ontslag van officieren, en hem zjjn eisch tot teruggave van papieren, waarop hjj aanspraak maakt, ontzegd, maar zjj voegt daaraan beschouwingen toe over «minder oor deelkundige handelingen van sommige chefs," over de eer van den heer W. K., die haars inziens »zeer stellig onaangetast gebleven is" over zjjn ongepaste houding, door zijne hartstochtelijkheid uitgelokt, die hem niet langer op zjjne plaats deed wezen in het leger, waarvan hjj anders bljjkens de conduitebeoor- deeling een sieraad had kunnen uitmaken." Deze beschouwingen verzwakken de vooraf gaande uitspraak niet weinig. Zjj geven, dunkt ons, den indruk, dat de commissie, huiverig voor ondermijning van het gezag, voor eene stellige uitspraak is teruggedeinsd. Die indruk wordt versterkt als men de hel dere uiteenzetting leest, door den heer W. K. gegeven, van de onvolledigheid van het onder zoek der commissie, die, hem niet hoorende, zich nederlegde bjj inlichtingen van den toen- maligen legerkommandant, luitenant-generaal Bouwmeester, en van den minister Sprenger van Eyk. Hierbjj houde men vooral in het oog, dat ambtgenooten van den minister Sprenger van Eyk, nameljjk de minister van justitie, baron Du Tour van Bellinchave, en zelfs de eerste minister, de heer Heemskerk, persoonljjk wel willende toezeggingen aan den heer W. K gaven, nameljjk om hem door eene landsbe trekking schadeloos te stellen voor wat hjj door zjjn ontslag geleden had. Toen daaraan niet voldaan werd, en de heer W. K. steeds zwaarder door zorgen gedrukt eindeljjk op nakoming dier beloften aandrong, bood de minister hem in zjjn benarden toestand hulp uit eigen middelen aan. Ook van den heer Heemskerk ontving hjj eene dergeljjke aanbieding, die hij beide weigerde, want, hoe zeer ook door tegenspoed gebogen, de fierheid van den oud-soldaat was niet gebroken, zjj is 't heden nog niet. De loop der gebeurtenissen in ons vaderland bracht inmiddels een nieuw ministerie aan het roer, en daarmede ging voor den heer W. K., wiens geduld onder het afgetreden bestuur op zware proef was gesteld, een straal van hoop op. Yan den heer Keuchenius, minister ge worden, meende hjj krachtiger hulp te mogen verwachten. Hij toch had als lid der Tweede kamer betoogd, dat de door den heer W. K. opgeëischte papieren hem rechtmatig toekwa men, en daaraan nog toegevoegd, dat de re geering, welke hem die stukken onthield, den schjjn op zich laadde, als deed zij dit meer om den heer W. K. te plagen en te kwellen dan in 's lands belang. En aanvankelijk scheen de minister Keuche nius inderdaad tot handelen gezind, want op eene hem verleende audiëntie mocht de heer W. K volgens diens nimmer weersproken ver klaring, de bemoedigende woorden hooren «beloften zal ik u niet doen, want die heeft men u ïeeds herhaaldelijk gedaan en ze niet gehouden. Daaraan kunt ge dus niet veel hechten. Zend mjj echter een request, dan zal ik onderzoeken en naar bevind van zaken handelen." Helaas. 'tWas nogmaals een flikkering van hoop, want na een pjjnljjk wachten van vele maanden, werd hem medegedeeld, dat op ad vies van het legerbestuur de gouverneur- generaal 't onraadzaam achtte hem zjjne eischen in te willigen, en herhaalde nieuwe bezoeken bjj den minister konden dezen niet bewegen tot teruggave der inmiddels aangekomen stukken, welke hij zelf verklaard had, het rechtmatig eigendom te zjjn van den heer W. K. Waarom nu deed de volksstem zich niet hooren na den noodkreet, dien de heer W. K. in de dagbladen slaakte Waarom zweeg men op zjjne bede om onderzoek Omdat het een echt menscheljjk zwak is een beroep op allen niet te beschouwen als een beroep tot ieder persoonlijk gericht-, omdat ieder gaarne denkt, dat zijn buurman de zaak wel zal opnemen, en omdat vervolgens ieder de zaak vergeet. En inmiddels bljjft wellicht de billijkheid groveljjk miskend, of, nog erger, de gerechtig heid geschonden. En tegeljjkertjjd wordt de moed uitgebluscht, de kracht verlamd van den man, die beide zoo zeer noodig heeft om staande te bljjven in den bangen strjjd, dien hjj reeds jaren lang voeren moet. Landgenooten, als gjj dit overdenkt, bljjft ge dan nog langer zwijgen 1 Ziet, als velen, zeer velen uwer maar een bljjk van instemming geven, dan willen wjj eene poging beproeven om de regeering te bewegen den heer W. K., wiens eer naar een parige verklaring ongerept gebleven is, in een landsbetrekking te benoemen. Dan ware de twijfel, die rjjzen kon omtrent rechtvaardigheid in dezen, opgeheven, en dan ware zjjn talrjjk gezin van den ondergang gered. Geeft de reg. aan eenigen anderen maatregel, die tot het beoogde doel voert, de voorkeur, uitnemend, mits het doel slechts bereikt wordt. Aan Baar de beslissing, hoe deze zeer pijnljjke zaak op de eervolste wjjze te beëindigen. Aan haar de schoone taak om de overtuiging te versterken, dat in Nederland het hoogste goed niet onbereikbaar isde Gerechtigheid. Wie ons, hiernaar strevende, steunen wil, zende schriftelijk met duideljjke onderteekening of zelfs eenvoudig door zjjn naamkaartje aan een der onderteekenaars het bewjjs zjjner deelneming om aan de regeering het bovenbe doeld verzoek te doen. Deze bede om deelneming is gericht aan allen en natuurljjk in de eerste plaats aan de pers, aan de organen van alle partjjen. Als wjj haar machtige hulp verwerven, dan kunnen wjj met opgewekten moed de aanvaarde taak volbren gen. Moge voor deze bede niemand doof bljjven. W. Get.Mr Th. M. Verster, advocaatS. Boom, J. W. van Yooren, L. C. van Vleuten, M. W. Goldbach, Yan Erp Taalman Kip, G. A. Hei klots, allen gep. kapts. O.-I. leger en allen te AmsterdamR. L. Kellermann, gep. majoor O.-I. leger, Amsterdam (Overtoom)J. Barthelemy, gep. luit.-kolonel O.-I. leger, J. G. J. van Oppenraay, arts, gep. off. van gez. O.-I. leger, A. C. Eyssel, gep. off. van gez. Ned. leger, allen te Den Haag," Het Vad. geeft de volgende tegenspraak op een vorig bericht«De heer Berckenhof is teruggekomen op zjjn Californische plan en bljjft te Amsterdam. Hetzelfde schjjnt het geval te zjjn met den heer Jan C. de Vos, althans hjj verzoekt ons het bericht omtrent zijn vertrek tegen te spreken." Het eerste deel ervan meldden wjj reeds gisteren. De heer D. M. Maaldrink, te Twelloo, de auteur van Jan Masseur en Herodes, heeft, naar de Dev. Ct. meldt, weder een tooneelstuk gereed; het is getiteld: «De terugkomst van den koloniaal," in drie bedrijven. Dat men in Arnhem voor de muziek zeer veel overheeft bewijst wel het volgende. Aldaar is onlangs een nieuwe orkestvereni ging opgericht onder de uitstekende leiding van den heer J. A. Kwast, den bekenden ge wezen directeur van het militair muziekkorps aldaar. Voor die nieuwe orkestvereniging is bij een der bankiers te Arnhem een kapitaal gestort, groot genoeg om voor eene reeks van jaren de instandhouding van de vereniging te verzekeren. Bjj de eerste uitvoering, welke dit nieuwe orkest gaf, voldeed het uitstekend. Uit Stokholm wordt gewag gemaakt van eene uitvinding van een zeer bekwaam ar beider bij de maatschappij «Separator", C. A. Johanson, die gezegd wordt eene geheel nieuwe baan te openen op het gebied der boterbereiding. Uit Reval wordt officiéél daaromtrent o. a. medegedeeld, dat de machine «extractor" heet, en de boter langs den mechanischen weg direct uit de melk wordt afgescheiden, zonder dat deze eerst room behoeft af te zetten. De exploiteerende vennootschap wil met een kapi taal van 400,000 kronen beginnen. Zou men niet eens wat goedleersche en on bevooroordeelde Walchersche boerinnen naar Z weden kunnen zenden om het botermaken te leeren? De St Crt van heden bevat een koninkljjk besluit van den 9en October jl., tot aanvulling van het kon. besluit van 27 Maart 1888 (St. hl. no 67), waarbij nader wordt bepaald welke ziekten van het vee voor besmettelijk worden gehouden en welke der in de wet van 20 Juli 1870 (St. hl. no 131) genoemde maatregelen bjj het dreigen of heerschen van elke dier ziekten moeten toegepast worden, gewjjzigd door het kon. besluit van 12 Mei 1882 (St. bl. no 62.) De artikelen van het besluit luiden als volgt Artikel I. Aan de ziekten van het vee, ge noemd in artikel 1 van ons besluit van 27 Maart 1888 (Staatsblad no 67), wordt toegevoegd: «II0 het kwaardaardig klauwzeer (zoogenaamd rotkreupel) der schapen." Artikel II. Tusschen 12 en 13 vau ge noemd besluit worden de volgende bepalingen gevoegd 12&ïs. Maatregelen tegen het kwaadaardig klauwzeer (zoogenaamd rotkreupel) der schapen. Artikel 87a. De zieke en de verdachte scha pen moeten van de overige afgezonderd worden gehouden. "Wanneer, naar het oordeel van den districts veearts of van den veearts die hem vervangt, het afgezonderd houden van enkele zieke dieren geen nut meer kan opleveren ter voorkoming van de besmetting van den geheelen koppel, geeft de burgemeester, op advies van den districts-veearts of van wien hem vervangt, vergunning de zieke dieren in den verdachten koppel te laten verbljjven of verdachte dieren niet af te zonderen. De termjjn, bedoeld bjj artikel 22 der wet van 20 Juli 1870 (Staatsblad no 131), wordt gesteld op 15 dagen. Artikel 876. Eigenaars van zieke of verdachte dieren zjjn bevoegd deze te slachten na aangifte bij den burgemeester en onder toezicht der politie. De buiden der geslachte dieren moeten ont smet en de klauwen verbrand worden. Artikel 87c. Plaatsen, waar zieke of ver dachte dieren gestaan hebben, worden ontsmet volgens de aanwjjzing van den distriotsveearts of van wien hem vervangt. Artikel 87d. In stallen of kooien, op erven of hoeven, waar zieke dieren gestaan hebben, mogen geene schapen gebracht worden gedu rende een termjjn van 10 dagen, te rekenen van den dag, waarop het laatste ziektegeval door de herstelling of den dood is geëindigd, en in elk geval eerst na den geheelen afloop der ontsmetting. Het oogenblik waarop deze termijn voor het geval van herstelling begint te Toopen, wordt door den districtsveearts vastgesteld bjj schrif- teljjke gedagteekende verklaring, dien aan den belanghebbende kosteloos wordt uitgereikt. In bjjzondere gevallen kan de districtveeart3 bepalen, dat terstond na afloop der ontsmet ting wederom schapen in de stallen, kooien, erven of hoeven gebracht mogen worden. Op weiden, waar zieke dieren zich bevonden hsbben, mogen gedurende een termijn van 30 dagen geene schapen gebracht worden, tenzjj de districtsveearts een korteren termjjn, die evenwel ten minste 10dagen moet zjjn, voldoende mocht achten. Artikel 87e. Bjj afsluiting van besmette hoeven, erven of weiden, ingevolge artikel 5 van dit besluit, is verboden invoer en uitvoer uit den afgesloten kring, van schapen en uit voer uit den afgesloten kring, van niet onbe smette klauwen, en van mest van schapen. Artikel III. In artikel 80 van Ons genoemd besluit worden achter de woorden«bjj honds dolheid enz2 maanden" gevoegd de woorden «bjj kwaadaardig klauwzeer (zooge naamd rotkreupel) der schapen 15 dagen." Artikel IV. In het laatste lid van artikel 64 van Ons genoemd besluit wordt voor »3de" gelezen »4de". Art. V. Ons tegenwoordig besluit treedt in werking op den vjjfden dag na dien der dag- teekening van het Staatsblad en de Staatscou rant, waarin het geplaatst is. Maandag had alhier, in tegenwoordigheid van de leden der gascommissie, de beproeving plaats van den nieuwen gashouder der gemeente gasfabriek. Naar men ons van bevoegde zjjde mededeelt was de waterdichtheid van de gegoten ijzeren gashouderknip en de gasdichtheid van de plaatjjzeren stolp volkomen, terwjjl de goede werking van het geheel niets te weuschen over liet, zoodat de oplevering de algeheel e goed keuring der directie mocht verwerven. Deze gashouder is, zooals men weet, vervaar digd, geleverd en gesteld door de maatschappij ijzergieterjj de Prins van Oranje te 's Gravenhage. Te Aagtekerke is tot lid van den raad gekozen de heer S. Bosselaar met 29 van de 57 uitgebrachte stemmen. Het aantal kiezers bedraagt 67. Te Goes werd de vorige week door de politie aan den Oostwal een man opgenomen, die geheel door den drank beneveld was en voor wien geneeskundige hulp moest worden ingeroepen. Bjj onderzoek bleek, dat hjj in een bierhuis aldaar om 5 gewed had de boeveel heid van tien borrels jenever uit een bierglas in éen teug naar binnen te zwelgen en daarna een glas bier te drinken. Vooraf echter had hjj twee glazen zoete olie ingenomen die zou bovendrijven. Tegen den tapper, die geene vergunning heeft, is proces-verbaal opgemaakt. (G. Crt.) Te Wilhelminadorp breiden de mazelen zich zeer uit. Er zjjn reeds 33 kinderen daar aan ljjdende. Omtrent het ongeluk te Kruiningen meldt men nog dat De M., de man die door de snel trein werd overreden, zelf de boomen, welke gesloten waren, heeft opgelicht. Aan den overweg staat geen wachthuisje, zoodat de wachter van den naasthijzijnden post, die voor behoorlijke sluiting gezorgd had, het ongeluk niet heeft kunnen voorkomen. De M. was weduwnaar en vader van acht kinderen, waar van nog vijf bjj hem thuis waren. De M. was nog met zekeren V. d. W. Bei den bemerkten niet dat de sneltrein van Mul- delburg, die te zes uur het Btation Kruiningen passeert, in aantocht was, De boomen wareq

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1889 | | pagina 1