RAMP TE ANTWERPEN. N°. 215. 132e Jaargang. 1889. W oensdag 11 September. PlaatÉi van esn Stuntetel. Rijks-belastingen. Seis-binnenbrug. Middelburg 10 September. Deze courant verschijnt d a g e 1 fj k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen: Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.— Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentïën20 cent per regel. Bij abonnement lager: Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten met de daarop betrekking hebbende dankbetuigingenvan 17 regels 1.50 iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte: De oplossing der sociale kwestie door opheffing van het privaat grondbezit, in. BEKENDMAKINGEN. LETTEREN EN KUNST. ONDERWIJS. RECHTSZAKEN. UIT STAD EN PROVINCIE. MDDELBl KGSilll, Illi RANT. Thermometer. Middelburg 10 Sept. vm. 8 n 65 gr. m. 12 u 75 gr. av. 4 u. 72 gr. F Verwacht verand. wind. Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdaoh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Krniningen: F. v. d. Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij en te TholenW. A. van Advertentïën Nieuwenhuijzen.Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen, en nemen ook het algemeen advertentie- moeten des namiddags te een nut bureau van Nijgh Van Ditmar te Rotterdam de Gebr. Belineante, te 's Gravenhage, en het Algemeen advertentiebureau van A. de la Mar Azn, te Amsterdam, aan het bureau bezorgd zjjn, willen annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjbe Cie., John F. Jones, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomen Ten einde in onze omgeving een ieder in de gelegenheid te stellen eene bijdrage te verleenen voor de ongelukkigen, die door deze ramp, behalve het gemis van menig kind of bloedverwant, have en goed verloreD, verklaren wij ons bereid giften voor dat doel in ontvangst te nemen. Een bus is daartoe aan ons bureau ge plaatst. Van de ingekomen giften zullen wij, zoo. als gebruikelijk, mededeeling doen in ons blad, terwijl wij die zullen overmaken aan den burgemeester van Antwerpen, tenzij er later een bepaalde commissie in het èeven worde geroepen, met het doel om de zorg voor die ongelukkigen op zich te nemen. Voor eene doelmatige en nuttige aanwending der gelden zullen zij wel zorgen. Eene opwekking om voor dat doel eenige bijdrage te offeren achten wij overbodig. In het tweede gedeelte van zijn betoog wijst de heer Stoffel erop, hoe verschillende hervormers zich voorstelden dat eene betere verdeeling van het arbeids-product tussehen den loontrekker en den rentetrekker tot stand kan gebracht worden. Eerst bespreekt hij het stelsel van laisser- aller, door Adam Smith en zijne volge lingen gehuldigdwaarbij als beginsel werd gepredikt dat de staat, bij den voortdurenden strijd tussehen kapitaal en arbeid die, volgens hen, in vraag en aanbod het hoogste richtsnoer moesten vinden, slechts had toe te zien. Daarna behandelt hij het socialisme met zijn voorhoede, gevormd door de meer of minder consequente revolution- naire socialisten of communisten, en zijn achterhoede, bestaande uit de sociale partij, de voorstanders van staatsinmenging, waartoe ook Von Bismarck, de grondlegger van het staats-socialisme, behoort. Na over die verschillende richtingen zijne meeningen te hebben kenbaar gemaakt komt bij op het gezegde van Gambetta„DE sociale kwestie bestaat niet, maar wel zijn er sociale kwestiën." Dat noemt de heer Stoffel een noodlottige leugen en hij schrijft verder: »Er bestaat maar éen sociale kwestie, die de moeder is van alie andere. Zjj ligt in het onrechtdat in onze maatschappij aan enkelen de macht geeft de aarde, door God aan alle menschen gegeven als woonplaats en als ar beidsveld, waaruit wjj alles moeten trekken, wat voor het bestaan van den mensch noodza kelijk is, voor zich in beslag te nemen. Uit dat onrecht komen voortwinst zonder arbeid of risico, opeenhooping van rijkdom in enkele banden naast toenemende armoede bjj de massa, over-productie, werkgebrek, dierljjke zelfzucht en hebzucht, onkunde, dronkenschap, prostitutie, diefstal en moord. Om aan dit onrecht een einde te maken eischen wjj de erkenning van het recht van ieder burger op een aandeel in den grond van zijn land. Wij eischen de opheffing van het Wij, die de oorzaak der armoede zien in het wettigen van een maatschappelijk onrecht, behoeven ons hier niet bezig te houden met de bewering, dat de armen zelve de schuld dragen van hun armoede, dat zij niet zoo arm zouden zijn, wanneer zij maar verstandig werkzaam, matig en zichzelf beheerschend waren. Niet alleen toch, dat wij het ontbreken van deze goede eigenschappen hij velen, niet als de oorzaak, maar als een gevolg beschouwen van den slechten, roaatschsp- pelijken toestand, maar wij vinden het ook belachelijk dat menschen, die zelve proflteeren van een maat schappelijk onrecht, d. w. z. de rente genieten, het voortbestaan van dat onrecht trachten te rechtvaardi gen met te wijzen op de gebreken der arbeiders. Wat zou men van een rechter zeggen, die een dief vrijsprak, omdat de bestolene lichtzinnig of lui was of dronk of te vroeg trouwde. De gebreken der arbeiders recht vaardigen in geen geval het voortbestaan van een on recht, dat enkelen rijk maakt ten koste van velen, [Noot van den schrijver.) privaat grondbezit; wij willen den grond brengen in de handen van de gemeenschap, den staat of de gemeente. En wjj zullen aan- toonen, dat het noodzakelijk gevolg van de opheffing van bet privaat grondbezit zal zijn het verdwijnen der rente, het ophouden van de gelegenheid voor den kapitalist om winst te maken zonder arbeid en zonder risico. Zoolang voor geld of kapitaal, in welken vorm ook, grond verkrjjgbaar is, zoolang is voor geld of kapitaal in elke veilige belegging minstens evenveel rente te krijgen, als het land, dat ervoor aangekocht kan worden, aan pacht of huur kan opbrengen. Wanneer dus voor geld of kapitaal geen land meer te verkrijgen is, dan moet de rente, bjj stijging der hoeveel heid kapitaal, dalen tot een minimum. Evenmin als de kerk in de middeleeuwen er in kon slagen om de rente af te schaffen, die zij toen reeds als onrechtmatig beschouwde, kun nen wij de rente vernietigen, zoolang het pri vaat grondbezit bestaat. Calvjjn beeft reeds de ware oorzaak van rente aangetoond met deze woordens>Het geld brengt zelf geen geld voort, dat is zekermaar met geld koopt men land, dat meer opbrengt dan bet arbeidsloon, dat men er aan besteedt, kost, en den eigenaar een inkomen oplevert, nadat alle uitgaven voor arbeidsloon zjjn be taald. Met geld kan men ook een huis koopen, dat huur opbrengt. Een zaak dus waarvoor men voorwerpen kan koopen, die uit zich zeli een winst afwerpen, kan men beschouwen als zelf winstgevend (rentegevend) te zijn." Wanneer het privaat grondbezit is afgeschaft, dan vernietigt de rente zich zelf, door de concurrentie der kapitaalbezitters onderling. Want zjj houdt dan op een monopolie winst te zjjn, wordt onderworpen aan de wet van vraag en aanbod en daalt bij overvloedig aan bod tot het laagste punt, waarop de kapitalist het nog aangenaam of voordeelig vindt zijn kapitaal uit te leenen, in plaats van het zelf te gebruiken of te bewaren. Het is niet noodig, dat de staat dan ook nog de productie ter hand neemt, een reuzentaak waarvoor hij niet berekend is. Het is niet noodig om, zooals de communisten willen, van de wereld een groot werkbuis te maken, dat, wijl de verdeeling van het arbeids product zoo moeilijk zou zijn, noodzakeijjk onder een despotiek bestuur zou moeten staan. Het is alleen noodig, dat de gemeenschap den grond bezit en zaken, die uit haar aard monopolies zijn, zooals wegen en spoorwegen, post en telegraaf, gas- en waterleiding, munt, bankwezen en levensverzekering, voor eigen rekening exploiteert. Zij zal dan de eenige grondbezitter en tevens de eenige rentenier worden, en bij een democratischen regeerings vorm, die noodzakelijk voortvloeit uit de erken ning van het recht van ieder burger op een aandeel in den grond van zijn land, zullen de voordeelen, die de gemeenschap geniet, gelij- keljjk aan allen ten goede komen. De bepaling van pacht en huur zal men dan gerust kunnen overlaten aan de vrije concur rentie volgens de wet van vraag en aanbod, want de concurrentie is dan niet meer eenzijdig, zooals thans tussehen den kapitaalbezitter en den om werk bedelenden arbeider, maar tus sehen vrjje mannen, die of zelf kapitaal bezitten öf het tegen een kleine rente van de gemeen schap kunnen leenen. De macht van het kapitaal is dan gebroken en daarmede zijn de nadeelen der vrije concurrentie verdwenen, terwijl bet voordeel, de prikkel tot grootere werkzaamheid en spaarzaamheid, tot het gebruik van onze vindingskracht en ons vernuft, be houden blijft. Wij wenschen echter de opheffing van het privaat grondbezit tot stand gebracht door- wettigen afkoop van de tegenwoordige eigenaars en niet door confiscatie, zooals Henri George dit voorstelt. George zegt: Wanneer privaat grondbezit een onrecht is, dan kan bet nooit recht worden, hoevele jaren het ook als zoodanig is beschouwd, en hoe kan er dan ooit sprake zijn van schade loosstelling aan den onrechtmatigen eigenaar Het is al erg genoeg, dat hij zoovele jaren de vruchten geplukt heeft van zjjn onrechtmatig bezit. Hem schadeloosstelling te geven zou even ongerijmd zijn als schadeloosstelling te geven aan een roover, dien men dwingt zjjn winstgevend bedrjjf te staken. Het komt ons echter voor, dat de gebeele tegenwoordige rente, komende in de handen van private personen, een onrecht isdat moet worden opgeheven, en men zou zeer onbillijk handelen tegenover de grondbezitters, wanneer men alleen hen en niet tevens de andere kapi talisten onteigende. Naar onze overtuiging echter is een misdrjjf, dat onwetend gepleegd wordt, geen misdrjjf meer, en onder onze te genwoordige wetten heeft niemand er ooit iets kwaads in gezien om pacht te innen of coupons te knippen. De billjjklieid eischt dus schade vergoeding naar de tegenwoordige waarde maar ook wanneer men met Proudhon wil be weren, dat bet beter is, dat enkelen schade lijden, wanneer het heil van duizenden ervan afhangt, dan nog gelooven wij dat vreedzame afkoop te verkiezen is boven confiscatie, want een partjj, die confiscatie zonder meer in baar programma heelt geschreven, zal nooit baar doel kunnen bereiken zonder een geweldige revo lutie en door revolutie bereiken wjj niets wij werken dan alleen de reactie in de band. Men had in Amerika voor de vrjjgemaakte slaven wel den driedubbelen afkoopprjjs kunnen betalen en dan had die vrijmaking, afgezien nog van het gevloeide burgerbloed en de ge leden ellende, toch op verre na zooveel geld niet gekost als de burgeroorlog der Zuideljjke en Noordeljjke staten, die tengevolge der eman cipatie-kwestie ontstond. George wil alleen den grondbezitter treffen; wjj willen zoowel de rente van den kapitaal bezitter als van den grondbezitter onderwerpen aan de wet van vraag en aanbod en haar daardoor neerdrukken tot een minimumwij willen hun echter de volle tegenwoordige waarde vergoeden, maar de stjjging van die waarde in de toekomst, voor zoover deze geen gevolg is van hun eigen arbeid of kapitaals aanwending, maar een product is van den arbeid der gebeele maatschappijwillen wjj voor de gemeenschap opeischen daardoor zal ook de rente en grondrente, die nu in handen van private personen komen, geleideljjk geheel toevallen aan de gemeenschap. Henri George zoude waarscbjjnljjk 'ook den afkoop van het privaat grondbezit, als zjjnde de eenige mogelijke weg om zonder revolutie tot landnationalisatie te komen, hebben voor slagen, wanneer hjj even helder als Flür- scheiin had ingeziendat met het privaat grondbezit ook de kapitaalrente verdwijnt. Het fonds, waaruit wjj dien aankoop willen betalen, zullen wjj verkrijgen door de daling der rente van het kapitaal in de handen van private personen en de rijzing van de rente van het kapitaal in de handen der gemeen schap de huurwaarde van den grond. Met die toenemende inkomsten zullen wjj den grond bezitter geljjdeljjk de volle waarde van zjjn grond afbetalen, om ze later aan te wenden ten bate van bet geheele volk. De rente, die door den kapitaalbezitter jaar- ljjks in toenemende mate wordt opgeëisebt (het rente-eischend kapitaal over de gebeele wereld neemt jaarljjks met 6000millioen gulden toe) die alleen de oorzaak is van de bestaande armoede en, voor zoover zij niet verteerd wordt, overproductie en werkgebrek veroorzaakt, kan alleen verminderd en ten slotte vernietigd worden door de aarde, onze woonplaats en ons arbeidsveld, waaruit alle rjjkdom door men- scheljjken arbeid moet worden voortgebracht, te ontwringen aan den greep van het kapitaal. Daardoor alleen zal de arbeider zijn volle loon krjjgen en de gemeenschap in het bezit komen van het produkt van aller arbeid, van de totale grondrente, die aan allen behoort. Hoe dit geleidelijk, met inachtneming van verkregen rechten, kan worden te stand gebracht, zet de schrijver in een volgend hoofdstuk uiteen. De burgemeester van Middelburg maakt bekend: dat bjj hem ontvangen en aan den ont vanger der directe belastingen ter invordering is verzonden bet door den provincialen inspec teur der directe belastingen enz. te Middelburg, den 31 Augustus 1889, invorderbaar verklaarde kohier der personeele belasting no 5 voor het dienstjaar 1889/90, met uitnoodiging aan ieder wien zulks aangaat, om, ha bekomen ken nisgeving van zijnen aanslag, ten spoedigste het door hem verschuldigde te kwijten, met herinnering tevens, dat de bezwaren, welke dienaangaande mochten bestaan, binnen drie maanden na heden behooren te worden inge diend. terwjjl hij voorts de belastingplichtigen, die in den loop des dienstjaars een perceel ver laten, zonder daarin eenige roerende goederen of iemand in bunnen dienst achter te laten, indachtig maakt op de gunstige bepaling van art. 7 der wet op de personeele belasting van den 9den April 1869, Stbld no. 59). Hiervan is heden afkondiging geschied waar het behoort. Middelburg, den 10 September 1889. De burgemeester voornoemd, W, J. SPRENGER, L, B, De burgemeester en wethouders van Middel burg maken bekend, dat bovenstaande brug wegens herstelling van den 16en tot en met den 21en September 1889 voor voertuigen is afgesloten. Middelburg, 10 September 1889. De burgemeester en wethouders voornoemd W. J. SPRENGER, L. B. De secretaris, A. DE VULDER VAN NOORDEN De burgemeester en wethouders van Middel- burg, gezien de artikelen 6 en 7 der wet van den 2en Juni 1875 (Staatsblad no 95) tot rege ling van het toezicht bij bet oprichten van inrichtingen, welke gevaar, schade of hinder kunnen veroorzaken, maken bekend dat ter gemeente-secretarie ter visie is gelegd een verzoek met bjjlagen van de heeren G. ALBERTS Lz. Co om een der stoomketels van hunne houtzagerjj door eenen nieuwe van grootere afmeting te doen vervangen dat op llinsdag den 34 September a. s. tnn raadhuize dezer gemeente, des na middags te half 2 uur, gelegenheid zal worden gegeven om tegen het verzoek bezwaren in te brengen en deze mondeling of schriftelijk toe te lichten. Middelburg, den 9en September 1889. De burgemeester en wethouders voornoemd, W. J. SPRENGER, L. B. De secretaris, A. DE VULDER VAN NOORDEN. Aan den heer A. van Raalte is op verzoek eervol ontslag verleend als 2e-luitenant bjj de dd. schutterij te Vlissingen. Donderdag geen audiëntie bjj den minister van financiën. De heer F. de Stoppelaar, lid der vermaarde firma E. J. Brill te Leiden, is, naar aanleiding van het Oriëntalistencongres te Stockholm, door den koning van Zweden benoemd tot ridder van de Wasa-orde. Mevrouw Rössing-Sablairolles, die in 't laatst van het vorig seizoen plotseling haar engagement verbrak en naar Amerika vertrok, is van daar teruggekeerd, en heeft, volgens den Haagschen kroniekschrjjver van de JN. Gr. Crt., de bron is niet al te zuiver niet te vergeefs herstel in hare vorige conditie, als tooneelkunstenares, gevraagd. Zeer waarschjjn- ljjk treedt zjj dus in 't aanstaand seizoen we der op. De lie collects voor de scholen met den bjjbel bracht op te Kloetinge 48.26 en te Oostburg 127.02$. Arrondissements-rechtbank te Middelburg. Heden, Dinsdag, zjjn veroordeeld wegens: mishandeling H. S. 20 j., sjouwer Mid delburg, tot 7 d. gev.A. W. E. 25 j., bier brouwer Antwerpen en D. A. A. 22 j., koifie- huishouder Middelburg, beiden tot 8 b. s. 6 d. h. en K. V. 25 j., huisv. van W. B., arbeidster Colrjnsplaat, tot 3 b. s. 3 d. h. beschadiging en beleedigingB. A. 27 j., werkman Vlissingen, tot 5 b. s. 5 d. h. en d i e f b t a 1 S. K. 21 j., zonder beroep Kapelle, tot 3 m. gev. In zake W. B. 27 j., huisv. van J. M., her bergierster Terneuzen, appellante van een vonnis van bet kantongerecht te Terneuzen, in eersten aanleg beklaagd van overtreding der drankwet en ter zake daarvan veroordeeld tot 30 b. s. 20 d. h., is het hooger beroep ontvankelijk verklaard, doch hetzelve te niet gedaan, benevens bet vonnis a quo en opnieuw rechtdoende de appellante veroordeeld tot 15 b. s. 10 d. h. Allen in de kosten, de laatste ook in die, gevallen op het hooger beroep. Vrjjgesprokeu is G. de R. 36 j., sjou. werman Arnemuiden, beklaagd van diefstal. Kantongerecht te Middelburg. Heden (Dinsdag) zjjn veroordeeldJ. de B., O.- en W.-Souburg, wegens bet vervoeren van wild in gesloten jachttjjd, tot f 5 b. s. 3 d. met verbeurdverklaring van den haas of deszelfs op brengst; K. de N. wed. J. J., Arnemuiden, wegens het verkoopen van zeevisch niet bjj afslag of rond venting, tot /0,50 b. s. 1 d.J. v. E., A. C. S., Arnemuiden, wegens het zoeken van kievits eieren op verboden tjjd, ieder tot f 0,50 b. s. 1 d.J. T. Sz., Philippine, wegens het wegne men van voorwerpen aan een rjjkskanaal ge groeid, tot 1 b. s. 1 d.W. B. F. B., Mid delburg, wegens het door iemand, aan wien de verkoop van sterken drank in bet klein door eene naamlooze vennootschap is opgedragen, in de inrichting, waar krachtens vergunning sterke drank in het klein wordt verkocht, driemaal niet te hebben opgehangen gehad een door den gemeentesecretaris gewaarmerkt af schrift der vergunning en eenmaal niet te hebben opgehangen gehad een gedrukt exem plaar van de wetteljjke bepalingen tot regeling van den kleinhandel in sterken drank en tot beteugeling van openbare dronkenschap, tot ƒ1 b. voor de eerste, tot f 3 b. voor de tweede, tot /5 b. voor de derde en tot 1 b. voor de vierde overtreding respectieveljjk s. 1, 1, 2 en 1 d.J. H., C. R. R., Middelburg, wegens het verwekken van rumoer des nachts, ieder tot ƒ1 b. s. 1 d.J. S., Vlissingen, wegens het wateren op straat buiten de bakken tot f 0.50 b. s. ld.; J. de N., R. S., L. J., Arnemuiden, wegens het zoeken naar eieren van waterwild op verboden tjjd ieder tot 0.50 b. s. 1 d.; de K., Middelburg en F. J. B. G., Vlissin gen, wegens het wateren buiten de bakken en 't opgeven van een val-schen naam ieder tot 0.50 b. s. 1 d. en 5 b. s. 2 d. Verder wegens dronkenschapL. van H., Middelburg, tot ƒ2 b. s. 2 d.J. P. van G., A. de P., P. 8., A. C. B., E. H. h/v. vanW. K., M. B., Middelburg, J. B., J. V., Vlissingen, M. B., Brigdamme en J. B., Goes, ieder tot ƒ1 b. s. 1 d.C. J. B., Middelburg, tot 0.50 b. ld.; J. C. H., zonder bekende woonplaats, tot 1 b. s. 1 d. en 3. b. s. 2 d.Th. de N., Kieldrecbt (België) tot 2 b. van f 1 s. 1 d. elke b.en allen ia kosten van bet geding. Vrjjgesproken is J. van V., Westkapelle, beklaagd van dronkenschap. In sommige bladen komt het verhaal voor, dat indertjjd verzocht was om de party kar doezen, die thans in Antwerpen zulk een ramp aanrichtten, te Terneuzen te verwerken. Niettegenstaande het gewesteljjk bestuur en de commissaris des konings der provincie Zeeland gunstig over dit verzoek oordeelden en de inwilliging er van aanbevolen, zou de minister van oorlog bepaald geweigerd hebben zjjn toestemming te geven en wel voornameljjk op grond, dat bet werk zoo hoogst gevaarljjk was. Hierop volgt eene lofrede op dien minister. Deze voorstelling is onjuist. De zaak is eenvoudig, zooals wjj die gisteren meldden. Er is indertjjd alleen gevraagd om die ladingen kardoezen te Terneuzen te mogen lossen ter verdere transporteering naar Bel gië en dat is geweigerd. Naar de heer C. W. A. Schutters in de Korte Delft alhier ons verzoekt te melden is bjj hem een bus geplaatst voor giften ten be hoeve van de ramp te Antwerpen. Het bjj hem ontvangen bedrag zal in ons blad mede gedeeld en overgemaakt worden aan het ge meentebestuur van Antwerpen. Te half een stapten heden middag alhier aan het Hotel de Abdij af de prinses en de prins Van Wied. Zij gebruikten aldaar een dejeuner dinatoire, deden in het z. g. notarishuis eenige inkoopen en reden te ruim half twee uur naar Vlissingen. H. M. koningin Elisabeth van Roemenië schreef uit Domburg aan een harer vriendinnen te Parjjs, dat zjj hoopt weldra Parjjs te bezoe ken, waar zij incognito zal vertoeven, alvorens naar Boekarest terug te keeren. De kleine bad plaats, die aan dr Mezger haar renommée ver schuldigd is, schjjnt haar uitnemend te bevallen. De dichterljjke vorstin vindt er gelegenheid, geheel overeenkomstig haar smaak te leven. Haar ochtenden zjjn gewjjd aan de poëzie, daarna ondergaat zy de massage-kuur, vervol gens komt het zeebad, en het overige van den dag wordt besteed aan uitstapjes. Zjj heeft slechts weinig personen in haar gevolg, dat overigens door de hofetiquette niet gebonden is. Aldus schrjjft men uit Parjjs aan de Tijd, Met den mailtrein kwamen heden voor middag te Vlissingen aan twee Siameescbe prinsen met gevolg, die met aansluitende dag-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1889 | | pagina 1