N°. 208. 132" Jaargang. 1889. Dinsdag 3 September. Nationale Militie. Deze courant verschijnt dagelijks; met uitzondering van Zon- en Feestdagen! Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2,-=J Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager! Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten met de daarop betrekking hebbende dankbetuigingenvan 17 regels 1.50 iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte! BEKENDMAKINGEN. Oproeping van verlofgangers der lichting 1887. Veemarkt te Middelburg. Middelburg 2 September. LETTEREN EN KUNST. ONDERWIJS. UIT STAD EN PROVINCIE. nriiiiRi.siiir niiinvr. y Thermometer. j Agenten te Vlissingen: P. G. de Yet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Krniningen: F. v. d. Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij en te TholenW. A. tan j Advertentiën Middelburg 1 Sept. vm. 8 u. 63 gr. i Nieuwenhuijzen.Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen, en nemen ook het algemeen advertentie- moeten des namiddags te een nut m. 12 u 74 gr. av. 4 u. 74 gr. F j bureau van Nijgh Van Dit war te Rotterdam; de Gebr. Belinfante, te's Gravenhage, en het Algemeen advertentiebureau van A. de la Mar Azn, te Amsterdam, aan het bureau bezorgd zjjn, willen Verwacht Z. W. wind. j annonces aan.Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parps en Londen, de Compagnie générale de Publicity étrangère G. L. Daijbe Cie., John F. Jones, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomen De burgemeester van Middelburg, gezien de circulaire van den commissaris des konings in deze provincie van den len Mei 1889, A no. 791/1, 3de afdeeling (Provinciaal blad no. 46,) roept bjj deze op de in deze gemeente wo nende milicien-verlofgangers der lichting 1887, behoorende tot de 4e en ëe compagnie van het le; de 2e, 8e, 9e en 10e compagnie van het 2e, en de 3e en 5e compagnie van het 3e regiment vesting-artillerie, om op den tijd en de plaats, als in de aan hen uit te reiken order is vermeld, tegenwoordig te zijn, voorzien van al de voor werpen van kleeding en uitrusting, door hen bjj hun vertrek met groot verlof medegenomen, benevens van hun verlofpas, ten einde recht streeks naar "hun corps te vertrekken. Zjj moeten zich vooraf en wel op Donderdag den 12enSept. a., des voormiddags tusschen 9 en 10 uren, bij den burgemeester hunner woon plaats aanmelden, voorzien van hun verlofpas, ten einde de noodige biljetten, alsmede dag geld, indien zjj dit verlangen en daarop recht hebben, te ontvangen. De verlofgangers, die op het bepaalde uur niet ter aflevering verschijnen, worden bij hun corps gestraft. Zjj, die niet aan de oproeping voldoen, wor den als deserteurs behandeld, terwjjl de genen, die door ziekte verhinderd worden op den bepaalden dag onder de wapenen te komen, van die omstandigheid, onder overleg ging van eene verklaring van den geneesheer, tjjdig kennis behooren te geven aan den bur gemeester. Na hun herstel vervoegen zjj zich bij hun corps. Middelburg, den 2 September 1889. De burgemeester voornoemd, W. J. SPRENGER, L. B. Donderdag den 5 September a. s., van des voor middags 8 tot des namiddags 4 uren. Middelburg, 2 September 1889. De burgemeester en wethouders voornoemd: W. J. SPRENGER, L. B. De secretaris, A. DE VULDER VAN NOORDEN. Onder het opschrift schoolgeldheffing schrijft Het Vaderland: Ten opzichte van dit vraagstuk wordt meer en meer positie genomen in de pers. De Standaard wil het beginsel van 't ontwerp niet prijsgeven »Voor de armen", zegt ze, >willen we meebe talen. Ook aan de minvermogenden willen we de betaling verlichten. Zelfs voor de gegoe den onder onze tegenstanders stellen we geen eisch, dat ze den kostenden prjjs zullen uitbe talen. Maar dit eischen we dan toch als mini mum, dat ze iets betalen zullendat wat beteekent. Dat is al wat de rechterzijde, dat is het wat Mackay, wil. Hij wil beletten dat de gemeentebesturen de wet ontduiken". In denzelfden geest schreef ook De Tijd: .Kosteloos of bijna kosteloos onderwijs voor on- of minvermogenden is een denkbeeld, waarmee zich wel iedereen zal kunnen vereeni gen. Maar het onderwijs voor kinderen van gegoede, zelfs van zeer gefortuneerde ouders te doen betalen door anderen dan die ouders zeiven, is immers een onbillijkheid, die zich zelve veroordeelt". Met de wijze, waarop De Standaard het vraag stuk stelt, is iets gewonnen. Zij zegt nl. niet den kostenden prijs te eischen, slechts een betaling, die wat beteekent. Maar hoe nu den maatstaf te vinden, waarnaar dit zwevende be grip zal worden bepaald Ook is gewonnen, dat De Standaard niet hecht aan de redactie van den ministerdat zij zelfs liever de regeering, als in hoogste ressort beslissende macht, er buiten laat. »Kon men zegt zjj een regeling vinden, die voor onderscheidene klassen van scholen en onderscheidene klassen van gemeenten een maximum, middencijfer en minimum voor de rijken, welgestelden en min vermogenden bepaalde, ons zou het nog liever zjjn, dan wat Mackay in zijn ontwerp schreef." In principe beter, maar de wijze, waarop De Standaard zich hier uitdrukt, toont immers vol doende, dat zij zelf die gewenschte regeling nog niet uitgevonden heeft. Hoe hier wille - keur en onbillijkheid te vermijden Wij stellen die vragen in verzoenenden geest want inderdaad wjj wenschen ook op dit punt, een compromis. Maar als de conciliante libe ralen fyier vooralsnog geen uitweg zien, dan behoorde toch De Standaard haar beleedigenden en ophitsenden toon te laten varen, waar zij zelf bij haar voorslag niet anders dan alge meenheden weet te geven, die practisch geen bruikbaren vorm hebben aangenomen. .Blijven," zegt zjj, »de liberalisten er op staan, dat de schoolgeldheffing slechts pro memorie en als valsche leus zal worden uitgetrokken, dan nog liever de strjjd op de oude manier voortgezet, dan dat we ooit tot zulk een zoen ons lieten vinden." Vele liberalen staan, meenen wij, daarop niet, maar als op dien toon moet worden ge streden, hebben zij dan geen recht te zeggen: .Blijft de rechterzijde er op staandat de schoolgeldheffing in de wet wordt gebracht als wapen in handen der regeering, om voor den middenstand het onderwijs te duur te maken en om de openbare school ten koste van de kostelooze bijzondere kunstmatig leeg te pom pen, dan nog liever de strijd op de oude ma nier voortgezet, dan dat we ooit tot zulk een zoen ons lieten vinden." De pers der rechterzijde ziet over 't algemeen bij behandeling van dit vraagstuk de belangen van den middenstand over 't hoofd. Tusschen minvermogendendie, op grond van geringe middelen, op afslag aanspraak maken, en de welgestelden, die een flinken prijs kunnen be talen, ziet zij den breeden zoom van burgers voorbij, die het in den strijd om het bestaan tot een zekere mate van welvaart hebben ge bracht en die gaarne eenig offer brengen, om hun kinderen een goede opvoeding te geven, maar die niet in staat zijn een schoolgeld te betalen, als op scholen voor den gegoeden stand - en terecht gebruikelijk i», De Tijd spreekt van .gegoede en zeer gefortuneerde ouders", De Standaard van .tamelijk welgestelde ouders, maar wier ouderhart zoo weinig scheutig is, dat ze liefst anderen voor hun kinderen laten zorgen", als de categorieën voor wie het libe ralisme het opneemt. Behoeft het nog gezegd, dat dit een totaal onjuiste beweging is Thans, zien wij, is door de heeren De Beau fort, Van Delden, Van der Feltz, Gleichman, Heldt, Van Kerkwijk, Lieftinck, Rutgers van Rozenburg en Smidt een amendement inge diend, luidende .Ter tegemoetkoming in de kosten, welke voor rekening der gemeente blijven, kan van ieder schoolgaand kind, met uitzondering van bedeelden en van hen, die, schoon niet bedeeld, onvermogend zjjn, een bjjdrage worden ge heven." Bij ons rijst de vraag, of dit facultatieve voorschrift niet dwingend kon worden gemaakt (verplichte schoolgeldheffing dus), met de toe voeging .Door Ons kan, Gedeputeerde Staten gehoord, van jaar tot jaar ontheffing van deze ver plichting worden verleendop gemotiveerd verzoek van den gemeenteraad." Heel grappig vergelijkt de Standaard de be schouwingen van de liberale leden der Tweede kamer met een kraantje-lek. Altoos door duurt de woordendrup, nu hier, dan daar. "Wanneer de liberalen gezwegen hadden en zich tegen artikelen of de wet verklaarden, zon der de redenen daarvoor op te geven, wat zou dan de Standaard wel recht hebben te zeggen dat zij louter uit partijgeest stemden en niet eens de gronden konden aangeven, waarop hunne stem berustte. Als men toch het consigne heeft ja te zeggen, is het wel zoo gemakkelijk om maar te zwijgen dat is veiliger ook, want menig anti-liberaal lid zou met de handen in het haar zitten als hjj de opmerkingen der tegenpartij moest be antwoorden. Het blad ziet in dat zwijgen een bewijs, dat de rechterzijde in .parlementairen tact voor uitgaat." Als tact en tucht woorden van dezelfde be- teekenis zijn, heeft het volkomen gelijk en bij tucht is er van geen zelfstandigheid kwestie. Het »Ik hoor en gehoorzaam" der Arabieren is dan voldoende voor den Nederlandschen volks vertegenwoordiger. (Arnh. Crt.) Door de verschillende stoomvaartmaatschap pijen is de vracht voor het verzenden van vee naar Engeland belangrjjk verhoogd. In eene te Rotterdam gehouden vergadering, door de voornaamste veehandelaars uit het rijk bijge woond, werd besloten tegen deze vrachtver- hooging te protesteeren, met dien verstande, dat, indien de maatschappijen weigeren de vroegere tarieven te herstellen, door den han del andere maatregelen zullen genomen worden. Onder de geschenken, Zaterdag prinses Wil- helmina, bij gelegenheid van haar jaardag, die in menige plaats, ook in Zeeland, met opge wektheid werd gevierd, aangeboden, behooren een paar prachtige goudvossen van Engelsch- Hongaarsch ras, die de koning aan zijne dochter heeft geschonken, en een prachtig tuig voor haar rijpaard, van zwarte koordzijde met bloe men, waarmee de koningin haar verraste. De vier ponies, voor een geheel in groen gehulden wagen gespannen, brachten hunne meesteres een fraai bloemenkussenterwijl haar lieve lingshond haar in zijn bek een mandje bloe men bracht. Het ongeval, dat dien dag op het Paleis voorviel, had gelukkig geen ernstige gevolgen. Bij de aubade der schoolkinderen, en de aanbieding van een bloemenmand, wilde men, omdat de zon H. M. vlak in het gezicht scheen, bet linnen scherm boven den hoofdingang van het paleis nog iets laten zakken. Het bleek echter dat het scherm niet goed voorzien was. Hek viel naar beneden, zoodat de koningin aan de bovenlip geraakt werd zonder echter eenige kwetsuur te bekomen. Vooral het prin sesje was vrij wat ontstsld, maar kwam heel spoedig tot bedaren, waarna zij weder met de koningin, elk van een parasol voorzien, op de stoep verschenen, en de aanbieding van een prachtige mand bloemen en het zingen der kinderen verder ongestoord kon plaats hebben. Z. M. de koning heeft den heer F. Gediking, onderwijzer van prinses Wilhelmina, benoemd tot ridder van den Gouden Leeuw van Nassau. Omtrent den heer mr W. A. A. J. baron Schimmelpenninck van der Oye, van wiens overlijden wij melding maakten, schrijft men aan de Hollandsche bladen De heer Schimmelpenninck vervulde eene belangrijke ambteljjke loopbaan aan het dep. van buitenlandscho zaken, waar hij de betrek king van referendaris verscheidene jaren be kleedde en eervol ontslag verkreeg met den titel van minister-resident. Tal van jaren vertegenwoordigde hij de provincie Gelderland in de Eerste kamer der Staten-Generaal, waar hij zich deed kennen als gematigd anti-revo lutionair, en waar hij bij voorkeur bij finan- cieele aangelegenheden het woord voerde en om zijn karakter en verdiensten door zijne medeleden hoog werd gewaardeerd. Na het optreden van het kabinet der rech- terzjjde werd hij benoemd tot president van de Eerste kamer, in welke hoedanigheid hij zich door eeneonpartjjdigeleidingonderscheidde. Herhaalde malen rustte op hem de plicht om de vereenigde vergadering der Staten-Generaal voor te zitten, o. a. bij de vaststelling van de voogdjjwet en bij de opdracht van de tijde lijke waarneming van- het koninklijk gezag aan den Raad van State, zoowel als bij de weder- aanvaarding van het koninklijk gezag door Z. M. Hoeveel prijs Z. M. de koning op den overledene stelde, blijkt o. a. uit het feit, dat Z. M. hem de vereerende taak opdroeg om, als een van de vier leden van den raad van voogdij, wier benoeming door Z. M. geschiedde, zitting te nemen in dat college voor het geval dat dit zou behooren op te treden. De heer Schimmelpenninck schijnt tenge volge van een beroerte overleden te zijn. Reeds tijdens zijn jongste verblijf te 's Graven hage, toen hjj de korte zitting der Eerste kamer presideerde, gevoelde de overledene zich onge steld, zoodat hij zich per rjjtuig van en naar de vergaderzaal liet brengen, wat zjjn gewoonte niet was. Terstond na afloop der zitting vertrok hjj naar zjjn verbljjf op den huize de Poll te Voorst, tusschen Deventer en Zutfen, waar hjj is be zweken. De heer D. Couwenhoven, violist bjj het orkest van het Concertgebouw te Amsterdam, is met 15 Sept. benoemd tot kapelmeester bjj de staf muziek van het 8e reg. infanterie te Arnhem, in de plaats van den heer J. A. Kwast Jr., die met 1 Sept. heeft bedankt. De September-aflevering van de Globe, uitgave van den heer D. G. Kröber Jr. te Mid delburg, bevatDe inrichting tot zedeljjke verbetering van gevangenen te Elmira (N. A.); De Kirgizen Wurtemberg in de laatste XXV jarenIn „Rotten Row"; Handel in kinderen te Londen Frederik de Groote en de predikant Gründel; De tabakspjjp der koningin; Een Amerikaansche geldvorstKoning Friedrich Wilhelm en de lauriertak. Hollandsche Lelie, het door de firma Cremer Co te 's Gravenhage uitgegeven wordende Weekblad voor Jonge Dames, dat tegenwoordig onder de hoofdredactie staat van mevr. Van Wermeskerken-Junius (Johanna van Woude), geeft bjj zijn jongste nummer eene aardige plaat: »eene kindergroep der Oranjes", ver schillende leden van ons Vorsteljjk Huis in hunne jeugd voorstellende. Het nummer vangt aanmeteengelukwensch aan prinses Wilhelmina, gedicht door A. J. Servaas van Rooyen, die ook bjj de plaat een artikel in proza levert De kindérjaren der prinsen van Oranje Door de heeren Jos. A. Verheijen, organist der Mozes- en Aaronskerk te Amsterdam, Martin Boltes, organist der Engelsche Episcop. kerk te Amsterdam, J. B. Litzau, organist derLuther- sche kerk te Rotterdam, en M. H. van 't Kruis, organist der Groote kerk te Rotterdam, is in beginsel besloten tot de oprichting van eene Nederlandsche Organisten-V'er eeniging, in de eerste plaats ten doel hebbende de vorming van een pensioenfonds. Alvorens verdere openbaarheid aan hunne plannen te geven, verzoeken zjj collega's hunne belangstelling in dezen per brief of per brief kaart te doen bljjken en te adresseeren aan den heer Van 't Kruis. Aan het Orientalisten-congres te Stock holm, dat heden geopend is, nemen 500 bui- tenlandsche leden en 120 Zweden deel. Naar wij vernemen hebben zich voor den aanstaanden cursus der volkszangschool alhier, uitgaande van Uit het Volk—Voor het Volk, een zestigtal jongens en meisjes aangemeld. De cursus begint in deze maand. De heer D. Koets van Vlissingen verwierf te Utrecht akte Fransch 1. o. De minister van binnenlandsche zaken heeft toestemming verleend, om aa,n de rijks 'hoogere school te Venlo ook meisjes toe te laten. Tot heden heeft het gerucht omtrent een bezoek van H. M. koningin Emma aan Domburg, op Woensdag a., zich nog niet be vestigd. In kringen, waar men daarvan op de hoogte moest zjjn, was van zulk een bezoek nog niets bekend. Dinsdag vroeg om 51 uur zullen de troepen uit dit garnizoen op de Balans gerangeerd staan, en onmiddelljjk naar het spoorwegstation marcheeren, teneinde naar Boxtel te worden vervoerd, tot deelneming aan de manoeuvres. Uit Vlissingen zullen denzelfden ochtend ten 5 u. 40 met een extra-trein vertrekken om streeks 17 officieren, 561 minderen, 8 paarden en 7 tweeradige voertuigen, om deel te nemen aan de najaars-manoeuvres in Noord-Brabant. Deze trein, die ook het garnizoen te Middel burg zal opnemen, en uit 41 wagons, personen - en goederenwagons, zal bestaan, zal ten 10.57 te Boxtel aankomen. Het groot avondfeest, dat Zondagavond i-ter herdenking aan den jaardag van onze prinses Wilhelmina" door de vereeniging Ex celsior in den geïllumineerden Schuttersho/tuin alhier gegeven werd, is uitstekend geslaagd en werd door een talrijk publiek medegevierd. Het muziekkorps der dienstdoende schutterjj opende zjjn concert met het volkslied om daarop een achttal der meest populaire nom mers van zjjn repertoire te doen volgen. Her- haaldeljjk betuigden de aanwezigen over de uitvoering daarvan hunne tevredenheid en bisseerden als gewoonlijk Die Wachtparade kommt. In de pauze werd eene tombola gehouden, waardoor men de kans verkreeg een meer of minder waarde hebbenden prjjs te trekken. Hiervan werd druk gebruik gemaakt en de grillige speling van het lot bracht niet weinig er toe bjj om de opgewekte prettige stemming, die in het Schuttershof reeds heerschte, te doen toenemen. Te tien uur werd een prachtig vuurwerk afgestoken, vervaardigd door den kunstvuur- werkmaker Hendrickx uit Antwerpen. Op eene enkele uitzondering na kwamen de meeste stuk ken, en er was heel wat, tot hun recht, nu eens den tuin als in vuur en vlam zettend, dan weder dien met de fraaiste kleuren tooiend, om met honderdvoudig geknetter of daverenden knal uiteen te spatten. Na afloop van het vuurwerk begaven de dans- lustigen zich naar de groote zaal, waar opwek kende muziek al spoedig de beenen in beweging bracht en nog geruimen tijd hield. De vereeniging Excelsior kan alzoo met te vredenheid op het door haar ingerichte prin- sesjesfeest, waarmede zij weder velen een genoegljjken avond verschafte, terugzien. Naar wjj vernemen bestaat bjj haar het voornemen aanstaanden Zondagavond een volks concert en vuurwerk te geven. De tamboer De V. van het garnizoen Middelburg, die zich eenige dagen geleden schuldig maakte aan de ontvreemding van een horloge, zal morgen naar 's Hage worden over gebracht om voor den krjjgsraad terecht ta staan. De prins en de prinses van Arenberg brachten Zondag aan onze stad een bezoek. Zjj woonden den dienst in de katholieke kerk bjj en bezichtigden daarna het raadhuis, het museum en de overige merkwaardigheden in onze ge meente. In het hotel de Nieuwe Doelen gebruikten da hooge bezoekers een dejeuner. Denzelfden dag bezochten zjj Vlissingen, waar zjj eenige merkwaardigheden bezichtigden en in het Hotel de Commerce dineerden. Door den heer R. A. Papegaay alhier werd dezer dagen aan H. M. de koningin van Roemenië en H. K. H. de prinses Van Wied een proefje van zjjn bekend fabrikaat, de let- terkoek, aangeboden. Dat dit Zeeuwsche gebak zeer in den smaak der hooge bezoekers viel, bljjkt uit het feit dat den heer Papegaay door den prins namens da genoemde vorstinnen voor de zending dank betuigd werd en hem tevens eene flinke be stelling van de Zeeuwsche lekkernjj werd op gedragen. Uit Vlissingen schrijft men ons Begunstigd doorheerljjk zomerweder kwamen Zondag opnieuw Belgische plezierreizigers hier aan. Het meerendeel begaf zich natuurlijk naar het strand en het badhuistrouwens da eenige plaats waar hier des Zondags nog eenig vertier isen eene plaats waar dubbel genoten wordt door hen, die de geheele week binnen de bedompte muren van werkplaatsen en fabrieken in eene groote stad moeten doorbrengen, of zich tevreden moeten stellen met het gezicht op ruime pleinen en boule vards, hetgeen toch niet te vergeljjken is met het vrjje en frissche uitzicht aan ons strand Zien wjj de dingen van dien bant, dan kan het ons weer niet verwonderen dat velen ge bruik maken van de gelegenheid om Vlissingen een bezoek te brengen. Niettegenstaande den korten tjjd van het verbljjf, kan door de rei zigers veel worden genoten. Wat voor ons, strandbewoners, een gewoon iets wordt, is voor vreemdelingen een genoten het baden, voor ons een alle dagen terugkomende bezigheid, ia voor de meer binnenlands wonenden eene groote alwisseling. Er werd dan ook Zondag, niettegenstaande het minder gunstige getij, een druk gebruik gemaakt van de gelegenheid om zich in de wateren van de Schelde te verfrisschen, en de pachter van het badhuis had op sommige oogenblikken de handen vol om den liefheb bers van kaarten te voorzien. Gaat het zoo voort dan is er kans dat de maand September nog een weinig goed maakt, wat de maanden Juli en Augustus zjjn tekort gekomen. Naar wjj vernemen doet de stoomboot Wal cheren spoedig zjjne laatste pleizierreis voor dit seizoen. Voor een volgenden zomer is zjj echter al reeds opnieuw afgehuurd, om iederen Zondag eene reis naar Walcheren te maken. Een voordeel voor de reizigers is dat zjj vroeger hier aankomen en later vertrekken dan met andere booten, terwijl ook correspondentie wordt onderhouden met de treinen van en naar Brussel. Ook Middelburg zag Zondag weer een deel der bezoekers in zjjn midden. Onder de passagiers, die Zondag avond met de mailboot Willem Prins van Oranje van Vlissingen naar London vertrokken, be vonden zich ook colonel Clarke, adjudant vaD den prins van Wales, en generaal Teesdale. Eerstgenoemde kwam uit Denemarken, waarheen hjj de prinses van Wales had be geleid. Het Eng. ss. Kinghorn van Leith naar Antwerpen, is Zaterdag avond met laag water op het Leugenaarshoofd, bij den West-Zeedjjk van Vlissingen, geloopen, en tot 's nachts ten ruim twee uur bljjven zitten. Met wassend water, is het zonder assistentie van een sleepboot vlot gekomen en te drie uur opgestoomd naar Antwerpen Het was Zaterdag avond na den drukkend heeten dag allerheerlijkst op het terras van het badpaviljoen te Domburg,; waar zich vela badgasten en bewoners der omliggende buitens hadden vereenigd om den verjaardag van prinses Wilhelmina eenigszins feesteljjk ta besluiten. Voor het concert, dat door het daartoe uit- genoodigde Middelburgsch Harmoniegezelschap directeur de heer H. C. de Waal, zou gegeven worden was eene flinke muziektent opgericht, terwjjl door tal van giorno'g licht werd verspreid en het terraseen kleurig aanzien had gekregea

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1889 | | pagina 1