132° Jaargang. 1889. Maandag 26 Augustus. N°T3ÖL GEMEENTE-BEWAARSCHOOL. Middelburg 24 Augustus. Brieven uit de Hofstad. Deze courant verschijnt dagelijks; met uitzondering van Zon- en Feestdagen; Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.- Afzonderlijke nommers zijn 'verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement lager; Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten met de daarop betrekking hebbende dankbetuigingenvan 17 regels 1.50 iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte; BEKENDMAKINGEN. LETTEREN EN KUNST. ONDERWIJS. UIT STAD EN PROVINCIE. Burgerlijke stand. IFlIllGSCHE coïiiivr. Thermometer. Middelburg 24 Aug. vm. 8 u. m. 12 u 60 gr. av. 4 u. 60 Verwacht W. wind. Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: P. v. d. Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooii en te TholenW. A. van Advertentiën 58 gr. i Nleuwenhduzen. Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen, en nemen ook het algemeen advertentie- moeten des namiddags te een nut gr. F bureau van Nijgh Van Ditmar te Rotterdam; de Gebr. Belinfante, te's Gravenhage, en het Algemeen advertentiebureau van A. de la Mar Azn, te Amsterdam, aan het bureau bezorgd zjjii, willen annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomen De burgemeester en wethouders van Middel burg maken bekend dat bovengenoemde school weder den 2 September 1889 wordt geopend. Middelburg, 21 Augustus 1889. De burgemeester en wethouders voornoemd, W. J. SPRBNGER l. b. De secretaris, A. DE VULDER VAN NOORDEN. 23 Augustus 1889. Alles schpnt zoo zjjn tijd te hebben om na eenige jaren van opkomst en bloei weer te dalen en weldra zoo goed als vergeten te worden. Ook in de sport blijkt dit het geval te zjjn. Toen eenige jaren geleden voor het eerst de wedrennen te Clingendaal werden aan gekondigd, ging er een zenuwachtige trilling door Den Haag, en ook daar buiten was men er vol van. Treinen, overladen met bewoners van de omstreken, werden op den bepaalden dag aangevoerd, en alles spoedde zich naar de liefeljjke duinstreek onder Wassenaar om van het nieuwe schouwspel te genieten. In Den Haag was reeds dagen te voren geen rijtuig meer te krijgen; alle stalhouders hadden zich reeds verbonden dien dag hunne beschikbare paarden en wagens ten dienste te stellen van hunne klanten, en wel tegen grof geld. Wie wat te laat zich aanmeldde moest te voet gaan of wel zich het genot ontzeggen. Op het terrein waB het dan ook levendig en vroolijk de groote tribune was goed bezet en hjj de bookmakers verdrongen elkaar de wedlustigenop het middenterrein stonden vier- a zesdubbele rijen van rijtuigen langs de halve lengte van de baan, en honderden dames in keurige, zomer- toiletten wipten in en uit de rijtuigen, die nu en dan zeer geschikt bleken te zjjn om tegelijk als wijnkelder, provisiekast en eetkamer dienst te doen. Tal van ruiters bewogen zich daar- tusschen, keuvelende en flirtende met slanke amazones, gelijk de jongelui, die met rijtuigen gekomen waren, met de hen vergezellende of tot andere groepjes behoorende jonkvrouwen. In het klein had men toen een navolging van de Derby-wedrennen en van de courses te Longchamps of te Auteuil. Nu acht dagen geleden hadden weder wed rennen te Clingendaal plaats, maar och, welk een verschil bp vroegerHet was er gewoon saai en vervelend. Wel kon men prachtige races volgen en stoute sprongen bewonderen, maar daaraan heeft men niet genoeg. Dat alles is eigenlijk slechts middel, het gezellig samenzjjn is doel, en om dat te bereiken moeten er velen medewerken. Verleden week faalde het middel evenwel geheel. De grootste animo bestond nog bij het publiek, dat boven op de duinen klimt, ver buiten het terrein, om zich daar te erbeelden, als zjj nu en dan eens een gekleurde jockey-pet over de schouders van den dichten drom van mensehen in het oog krjjgen, dat zij bij wedrennen tegenwoordig zjjn. Op het afgesloten veld was het daarentegen buitengewoon stil. Dit kon trouwens niemand verwonderd hebben, die de voorafgaande dageD in de residentie doorbracht. Men hoorde nau welijks over de courses spreken; en vroeg men iemand of hp plan had er heen te gaan, tien tegen een, dat men een onverschillig, ontkennend antwoord ontving. De rjjtuigprjjzen waren dan ook in het geheel niet verhoogd, en menige verhuurder was wat in zjjn schik als ter elfder ure nog eens iemand liet vragen om een rjjtuig voor Clingendaal. Op die wijze zal het niet lang meer duren of de Haagsche wedrennen en misschien ook wel andere in ons land behooren tot het verledene. Wel is de liefhebberjj voor sport nog groot in onze omgeving, maar zjj geeft bljjkbaar aan andere soorten de voor keur. Vooral het lawn tennis is tegenwoordig zeer in de mode. Op verschillende punten buiten Den Haag zjjn hanen aangelegd, die aan clubs van dames en heeren verhuurd wor den, en het gaat niet gemakkeljjk meer nog een terrein en een vrpen namiddag of avond te vinden. Nu, daar wordt ook aan flirten gedaan; als het daarom te doen is, heeft men de wedrennen niet noodig. De omgang tus schen jongelui van de twee geslachten wordt er heel wat gemakkeljjker en vrjjer door. De tijd, dat de wereld er kwaad in zag, indien een jongman met een jeugdige schoone zonder ge leide van anderen ging wandelen, is voorbij ziet men thans dergelijke verschjjningen, dan wordt hem of haar, die ouderwetsch genoeg zou zjjn om een opmerking te willen maken, oogenblikkelijk de mond gesnoerd met een ver wijzing naar het lawn-tennis-veld, waarheen het van zelf spreekt dat die jongelui zich begeven. Het is een heerlijke uitvinding, dat lawn-tennis, een vrijbrief voor veel, wat in vroegere dagen van stijfheid als ongehoord werd afgekeurd. Meer bezoekers dan Clingendaal lokt ook de wielerbaan aan den nieuwen Schevening- schen weg. Als daar een wedstrjjd wordt gehouden, rjjdt een onafgebroken reeks van velocipèdes gedurende uren achtereen daarheen; het is of zjj als paddestoelen uit den grond jjzen, en ieder verbaast zich, dat er zooveel rjjwielen in Den Haag zjjn. Natuurlijk zjjn er ook vele bij van elders, maar toch neemt de hofstad een ruim aandeel aan deze soort van sport. En daaraan doen ook niet meer, zooals vroeger, enkel heerensedert de gezellige tandems zjjn ingevoerd ziet men menig spannetje trapvoetend zich voortbewegen. Onze jongelui hebben tegenwoordig een ander leventje dan die van een vjjf en twintig, dertig jaar geleden 1 Men moge klagen over de groote inspanning, die in onze dagen, sedert hoogere burgerscholen en hervormde gymnasia bestaan, van het jonge geslacht gevergd wordt, dit laatste weet zich wel schadeloos te stellen en toont volkomen te begrjjpen, dat lichaamsbe weging onmisbaar is om zooveel studie te kunnen verdragen. Misschien zelfs zjjn er wel velen, die de gezondheid van het lichaam wat al te hoog stellen en de ontwikkeling van den geest door deelneming aan allerlei sport verwanr- loozen. Dien indruk krjjgt men althans, indien men, wetende wat zooal geleerd moet worden en welke examina onze jongens wachten, zoo- velen al hun tjjd buiten d# school ziet beste den aan sport en vermaak. Misschien is het in dit opzicht in Den Haag erger gesteld dan elders, omdat iedereen hier er op uit is zooveel mogeljjk buiten 's huis te zjjn en te genietenhoevelen leven hier louter voor genoegensEn hoe groot is hier de uit huizigheid 1 Met die laatste hoedanigheid der Hagenaars meent ook het bestuur van de Witte Sociëteit in toenemende mate rekening te moeten houden. Hare zalen, hoe ruim ook, zjjn des winters vol gepropt met bezoekers, en het spreekt van zelf, dat velen, hoewel zelf niet te huis bljjvende, toch klagen over dat drukke bezoek, met al zjjn gevolgen van benauwdheid en rook. Ter wille van hare leden gaat de Witte zich uit breiden, maar ook ten koste van de beurs der leden. Steeds werd de contributie verhoogd om alle uitgaven te kunnen blijven bestrjjden. Nu men huizen koopt van honderd duizend gulden moet weer een leening worden gesloten, en dientengevolge moet weer rente worden be taald, natuurlijk uit de contributiën. Wie weet, wanneer dus weer een verhooging voor de deur staat, nam. voor de nieuwe leden, want de oude blijven, volgens het hier gehuldigde stelsel, altijd betalen, wat zjj bjj den aanvang van hun lidmaatschap betaalden; zoo zjjn er leden, wier contributie 18 bedraagt, terwijl hjj, die nu lid wordt, reeds 60 's jaars moet storten. Nu, aan geld ontbreekt het den Hagenaars niet, naar het schijnt. Dit is in zooveel merk baar, vooral in hunne vermaken, maar ook tot an dere doeleinden is nog geld te vinden. Zoo bestaat nu weer het plan om naast de vier reeds hier verschjjnende dagbladen nog een vjjfde courant op te richten, een tameljjk goedkoop, liberaal dagblad. Een aantal heeren hebben zich die oprichting ten doel gesteld en zjjn nu aan het werk om het nog ontbrekend kapitaal bjjeen te krjjgen, wat hun vrjj goed schijnt te geluk ken. Zoodra de fondsen er zjjn, zal men van wal steken, want met redactie en dergeljjke onmisbaarheden voor een courant zouden de heeren reeds gereed zjjn. Of zjj ook reeds van een voldoend aantal abonnenten verzekerd zjjn? Die zijn toch ook onmisbaar. Ten slotte nog een woord van dank aan het gemeentebestuur. Eenigen tjjd geleden wees ik op het verzuim, dat men pleegde, om in de grachten bjjna niet meer te baggeren, wat men zeer ten onrechte overbodig achtte na de tot standkoming van de buiten gebruik gestelde waterverversching. Dezer dagen is echter weer een som van ƒ5000 toegestaan, om daarmede de begrooting van het loopende jaar te ver- hoogen, ten behoeve van baggerwerken, omdat burgemeester en wethouders inzagen, dat men er niet buiten kan. Ik durf mjj niet vleien met de zelfvoldoening, dat rojjn schrjjven aan leiding zal gegeven hebben tot het voorstel in den raad. Dat doet er ook niet toe, als er maar weer gebaggerd wordt, en dat zal ge schieden, waarvoor wjj dankbaar mogen zijn. Zooals wjj gisteren nog aan een deel onzer lezers konden mededeelen, heeft in de dien dag gehouden zitting der Tweede kamer de heer De Sarvornin Lohman ook getracht het aanhangige ontwerp tot wijziging dei- schoolwet te verdedigen. Volgens hem was het doel van het ontwerp niet de uitbreiding van 't christeljjk onderwijs, want ook aan scholen van ongeloovigen zal subsidie worden gegeven Socialisten kunnen dus ook voordeel van de wjjziging hebben maar dan kan men ook niet spreken van christeljjke propaganda van staats wege. De neutraliteit van den staat bljjft. Naar hij beweerdekomen er geen confessioneele scholen. De bedoeling is dat de wet het bijzon der onderwjjs erkenne, om daardoor tot verbe tering en betrekkelijk goedkoopermaking van het geheele onderwjjs te geraken. Hierdoor wordt de veelbesproken rechtsge- ljjkheid verkregen, evenals door schoolgeldhef fing in overeenstemming met de draagkracht der gemeentenaren, zonder overvleugeling maar met het ophouden der protectie van de open bare scholen en onder behoorljjk toezicht op het bjjzonder onderwjjs. De verslaggever der IV. R. Ct. schrijft in zjjn overzicht van die zitting »Een veeg teeken voor het lot, dat aan het ontwerp zal zijn beschoren, is het, dat reeds zoowel van de linker- als van de rechterzijde de voordeelen werden opgesomd, die eene ver werping zou opleveren. Terwjjl de heer Rutgers als zoodanig voor zjjne partij noemde dat het praatje te niet gedaan zou zjjn, dat juist door de schuld der liberalisten het onderwijsbudget zoo hoog werd opgevoerd, dat aan den laster dat de openbare school eene goddelooze school was, de kop was ingedrukt, dat men op de groote offei vaardigheid der voorstanders van het bjjzonder onderwijs zich niet meer zou kunnen beroemen zou de rechterzijde, volgens den heer Lohman, bjj eene verwerping toch dit voordeel hebben, dat zjj getoond had de beschuldiging niet te verdienen, geen einde aan den schoolstrijd te willen maken en geen oplos sing eraan te kunnen geven". wegkwijntmaar drijft haar de lust, om den minister een hak te zetten, tot straf voor wat er in zjjn circulaire onvoorzichtigs was. «Had de Synode in haar antwoord een woord van protest laten invloeien tegen het vage en algemeene van de officieel ingediende klacht en had ze voorts gewaardeerd de ministeriëele poging, om een geestelijk bijna verstorven kerkje voor algeheelen ondergang te bewaren, zou ze zich zelve geëerd hebben". Bjj kon. besluit is benoemd tot landmeter 3de klasse van het kadaster A. J. de Groot, thans van de 4de klasse, en is de eerste-lui* tenant J. P. Klobhie, van den staf der genie voor den tjjd van vijf jaren gedetacheerd bjj het wapen der genie van het leger in Neder- landsch-Indië De heer S. B. Zeverjjn, lid der firma J. F. van Leeuwen Co. en mede-directeur van de Neder- landsche bank, is benoemd tot president van de Javasche Bank. (HU.) De Nederlandsche Sport is op de interna tionale Sporttentoonstelling te Keulen bekroond met de gouden medaille. Vrijdag werd te Scherpenisse de derde driemaandeljjksche vergadering gehouden van bet onderwjjzers gezelschap op het eiland Tholen. Door verschillende omstandigheden was slechts ongeveer de helft der leden tegenwoordig. Door den heer L. Heijboer van Scherpenisse werd ingeleid het vraagpunt«bezwaren tegen onze rekenboeken". Spreker somde een vjjftal be zwaren op, die in alle hem bekende rekenboeken in meerdere of mindere mate aangetroffen worden. Bjj de discussie over dit punt bleek dat de vergadering het gevoelen van den in leider deelde; enkele leden gaven daarbij nog aan, hoe zjj aan sommige bezwaren tegemoet kwamen. Daar de inleider van het tweede punt der agenda afwezig was, bleef dat onbe handeld. De heer Henry Tindal heeft in zake 's lands verdediging nog een adres gericht tot de Tweede kamer, waarin hjj haar ten slotte ver zoekt »dat zjj bjj den minister van oorlog aandringe, dat hij onmiddellijk overga tot het nemen van maatregelen, om Nederland tegen verrassende aanvallen te vrjjwaren (de uitdruk king «verrassende aanvallen" is eigenljjk oneigenaardig, daar de wijze van aanval, door adressant beschreven, zóo voor de hand ligt, dat het alleen eene verrassing zou zjjn, als men ons tjjd liet, alles voor de verdediging gereed te maken voor men ons aanviel). «Mocht de minister van oorlog om de een of andere reden niet genegen bevonden worden onmiddellijk over te gaan om de noodige maat regelen hiertoe te nemen, dan verzoekt adressant eerbiedig, maar zeer dringend, dat de Tweede kamer der staten-generaal duideljjk te kennen geve, dat zjj in dit geval geen vertrouwen heeft in het beleid van dien minister, wiens aanblijven aan het hoofd van het departement van oorlog alsdan een gevaar is voor Nederland Nu de Synode antwoord geweigerd heeft op de vraag, door den minister van Koloniën in zjjn bekend schrijven gesteld, geeft De Standaard een entrefilet, om de circulaire van den heer Keuchenius af te keuren. «Volstrekt niet alsof er iets onwaars in stond. Integendeel, wat geconstateerd wierd, zjjn feiten. Op zeer enkele uitzonderingen na, is het domine's leven in Indië een ambt en kerk vernederende komedie. Daar zjjn alle stemmen uit Indië het eens over. «Neen, ons bezwaar ligt, zegt het blad, hierin lo. dat zulke waarheden niet vatbaar zjjn, om in een officieel schrijven te worden ingelast 2o. dat het uitspreken van zulke feiten, (niet in een persoonljjk biljet, maar in een officieel stuk) ondoeltreffend is, daar het verdere onder handeling afsnijdten 3o omdat een losse vraag om advies den minister, bjjaldien een antwoord gekomen ware, in een zee van moeiljjkheden had gebrachtterwijl een voorslag zjjnerzjjds, met verzoek om advies op dien voorslag, de zaak terstond op practisch terrein had gebracht.' Over het antwoord van de Synode zegt het blad: «Op haar achtersten zolder, omdat de „domi nees" eer is aangerand, vraagt ze geenoogen- blik, of de Indische kerk aan geestelijke tering Vrijdagmiddag brachten de prins en de prinses van Arenberg een bezoek aan Mid delburg, waar zjj o. a. de oudheidskamer, het Zeeuwsch genootschap en een paar winkel van antiquiteiten bezochten, en verschillende inkoopen deden. Te drie uur alhier gekomen, keerden zjj te vjjf uur weer naar Domburg terug. Omstreeks zes uren heden morgen kwam het kon. Eng. stoomjacht Osborne te Vlissingen in de buitenhaven en werd gemeerd aan de ponton, waar de dagbooten der maatschappij Zeeland aanleggen. Nadat de bagage was gelost en in den tot vertrek gereed staanden trein was overgebracht, verliet H. K. H. de prinses van Wales te onge veer kwart na zeven uur het jacht en begaf zjj zich, vergezeld van twee dochters en den kommandant van de Osborne, door de ponton hal en de overdekte gang naar den trein, die nadat de ho.oge reizigsters in den voor haar bestemden salonwagen (eigendom van den prins van Wales) waren ingestapt, onmiddellijk vertrok. H. K. H. is op reis naar Kopenhagen. Ook de Britsche vice-consul, de heer P. de Brujjne, begeleidde de prinses naar den trein De Osborne verliet reeds te 8 uren de haven. Het Domburgsch Badnieuws bevat een vers Aan Carmen Sylva fan Zelandus II. Volgens hetzelfde blad woei Donderdag in die badplaats ter eere van den jaardag van den prins Von Wied van vele huizen de Neder landsche driekleur. Op den weg naar het strand, dien de prins dageljjks passeert, was eene eereboog met toe passelijke opschriften geplaatst. Een aantal jeugdige badgasten maakten des avonds een optocht door de gemeente, met lampions, en brachten den prins een avondgroet. De heer Erbschloe had zjjne villa ter eere van het verblijf der koningin van Roemenië, Carmen Sylva genoemd verlicht. Het win derige weder liet echter niet toe ook elders verlichting aan te brengen. Bjj enkele ingezetenen zag men des avonds de woordenHulde aan den prins verlicht voor hunne woningen prjjken, Omtrent het verbljjf van den prins Van Wied te Domburg lezen wjj in De Zeeuw het volgende merkwaardig feit »De prins beweegt zich gemakkeljjk onder de eenvoudige landbewoners, die hjj geheel en al voor zich heeft ingenomen door de minzame wjjze, waarop hjj zich met hen onderhoudt. «Zoo ontzag de doorluchtige vorst zich niet om, tot groot genoegen der dorpelingen, zich eenige oogenblikken bezig te houden «met het dorschen van gerst", eene bezigheid die er vooral veel toe bjjdroeg om zjjne populariteit te doen stjjgen." Het heeft er iets van of wjj ons bevinden in een Duitsch vorstendommetje, waar men ten slotte niet meer weet wat men doen moet om Hunne Hoogheden te bewierooken. Een volgend maal lezen wjj zeker dat het Zjjne Doorluchtigheid behaagd heeft langs het strand te wandelen of in de bosschen te loopen, waardoor zjjne populariteit nog meer is gestegen. Men schrijft ons Bjj het ruwe, stormachtige weder dezer dagen denken velen met medelijden aan den landman, wiens koren nog gedeelteljjk op den akker staat. En waarljjk voor hem in de eerste plaats is dit weêr ongunstig en nadeelig. Toch is de landbouwer niet de eenige, die schade ljjdt. Denkt men aan de oestercultuur, dan ook begrjjpt men, dat er zeer hard naar echt zomerweder wordt verlangd. In de laatste dagen toch loopt het water zoo weinig weg, dat men een groot gedeelte der pannen en zeeften niet kon bereiken. Het jonge broed zit met dit booze water soms diep onder het zand en zeesljjk, en vereischt noodzakeljjk eene zuivering. De talrjjke zee sterren, die op de jonge oesters azen, dienen gevangen te wordenmaar ook zjj bljjven voortgaan met hun verdelgingsstrjjd, eenvoudig omdat de schippers ook bjj laag water ze niet bereiken kunnen. Zij metselen zich tusschen de pannen en bljjven daar trots de laag zand en slijk. Stilt nu de wind en is het getjj een paar dagen zeer laag, dan zal er op alle banken zeer veel werk zjjn. Laat deze gunstige gesteldheid evenwel zich verscheidene dagen wachten, dan zal de schade aanzienljjk zjjn. Maandag avond had iemand te Kapelle de balddadigheid een hond, behoorende aan een koopman te Goes, op een akelige wjjze te kwellen, door hem een klomp aan den staart te binden. Het gevolg van die heldendaad was, dat het arme dier in woeste vaart voort- rende, tot het eindeljjk door een aankomenden trein verpletterd werd. In eene Donderdag te Bergen op Zoom gehouden vergadering van de Coöperatieve vereeniging voor den Oesterhandel te Yerseka is besloten tot opheffing dier vereeniging. Een paar jaar van kwjjnend bestaan (zjj werd in 1886 opgericht en maakte dus 2 campagnes mede) schijnen bewezen te hebben dat de coöpe ratie op dit gebied niet van toepassing is. In eene Vrjjdag gehouden buitengewone plechtige zitting van de arrondissements-recht- bank te Zierikzee is de heer jhr mr J. W. C. de Jonge van Ellemeet, vroeger kantonrechter te Schoonhoven, geinstalleerd als rechter in ge noemde rechtbank. (Z. N.) In de Vrjjdag door den gemeenteraad van Terneuzen gehouden zitting werden in de eerste plaats, bjj besloten vergadering, de reclames behandeld van 23 ingezetenen tegen den hoof- deljjken omslag, waarvan op 12 afwjjzend werd beschikt. Verder werd de vroeger ingediende gemeente rekening over 1888 onveranderd vastgesteld, en de gemeente-begrooting voor 1890 ingediend, sluitende in ontvang en uitgaaf met een bedrag van 40,010,64. Tot leden der commissie van toezicht op het lager onderwijs werden benoemd de heeren Joz. de Feijter, J. C. Harte, Arie H. Donze, R. Walraven en M. Ejjke. Besloten werd de kermis weder op de gewone wjjze te houden. Van 17 tot 24 Augustus. Vlissingen. GehuwdP. Boot, wed' 54 j. met S. Schoonenboom, jd. 42 j. Bevallen: B. F. Geldof, geb. De Waard, z. J. F. Augustjjn, geb. Spapé, z. P. de Pagter, geb. Toutenboofd, z. W. M. Stofkoper, geb. Meijnderts, z. C. E. Antonissen, geb. Van Ochten, z. A. Thomas, geb. Lamper, d. J. J. Lenaerts, geb. Dejjbel, z. G. de Nooijer, geb. Baak, d. (levenl.) J. Schout Velthujjs, geb. Smits, d. E. M. van Herk, geb. Van Hoepen, d. M. G. Sutherland, geb. De Loenen, d. OverledenJ. Walrave wed' van M. Vos, 54 j. C. Adriaanse, d. 11 w. J. J. de Vos, z. 3 m. M. A, de Rujjter, d. 5 m. M. van der Eijk, 18 m. K. H. van Gelder, d. 7 m. S. Hen- drikse, d. 9 d. C, J. Bosnians, z, 20 m.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1889 | | pagina 1