Zaterdag
10 Augustus.
N°. 188.
132" Jaargang.
1889.
ONTGINNEKS.
ra.
Deze courant verschijnt dagelijks;
met uitzondering van Zon- en Feestdagen;
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.—
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën: 20 cent per regel. Bij abonnement lager;
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten met de daarop'
betrekking hebbende dankbetuigingenvan 17 regels 1.50
iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte;
Middelburg 9 Augustus.
FEUILLETON.
ONDERWIJS.
UIT STAD EN PROVINCIE
WELBERG» (III IMM.
Thennometer.
Middelburg 9 Aug. vm. 8 u. 63 gr.
sn. 12 u 72 gr. av. 4 u. 71 gr. F
Verwacht Z. W. wind.
Agenten te VlisBingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te KruiningenF. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Mooij en te TholenW. A. van
Nleuwenhtjijzen. Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen, en nemen ook het algemeen advertentie
bureau van Nijgh& VanDitmar te Rotterdam; de Gebr. Belineante, te's Gravenhage, en het Algemeen advertentiebureau van A. de la Mar Azn, te Amsterdam,
annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.
Advertentiën
moeten des namiddags te een uur
aan het bureau bezorgd zjjm, wille*
I zjj des avonds nog worden opgenomer
Na de Haagsche autoriteiten en den Eifl'el-
toren de minister van koloniën. Het Dag
blad is bitter boos, omdat de heer Keuchenius
den heer Fransen van de Putte benoemd heeft
tot voorzitter der commissie voor de Ne-
derlandsch-Indische marine-aangelegenheden
waarin het een uittarting van de natie ziet,
welke nog altijd den oorlog met Atjeh betreurt.
De Tyd vereenigt zich geheel met het protest
van het Dagblad. Het katholieke orgaan meent
dat men ook te ver kan gaan in het streven
naar onpartijdigheid en in de zucht om vooral
in politieke tegenstanders verdiensten te waar-
deeren en hun alle eer te geven, welke hun
toekomt.
Het Centrum deelt het protest bijna in zijn
geheel mede zonder eenige toevoeging.
Omtrent de slottirade van het Dagblad>Door
den minister Keuchenius werd een onhandigheid
begaan, welke het niet-liberaal deel der natie
hem niet licht vergeven zal," meent het Vad.,
dat het nog al zal losloopen en roept uit»Ach,
deed hij maar meer dingen, die in de oogen van
het niet-liberaal deel der natie met meer recht
onvergeeflijk moesten schijnen."
Bij kon. besluit zijn benoemd tot commies der
posterijen 4e kl. F. Eilers, G. J. Somer en E.
H. J. Gielen, thans surnumerairs en bevorderd
tot commies der pos terpen 2e kl. A. W. Boon
en J. C. de Vulder van Noorden, thans commiezen
3e kl., en tot commies 3e kl. J. Besseling, A.
H. M. de Bruijn en J. C. Bondam, thans com
miezen 4e kl.
Door den minister van koloniën zijn de hee-
ren mr A. C. P. Lammers van Toorenburg,
mr J. G. J. Oetgens van Waveren Pancras
Clifford, mr H. K. J. van Deinse, mr J. Luyke
Roskott en mr E. F. Kollmann gesteld ter be
schikking van den gouverneur-generaal van
Nederlandsch-Indië, om in rechterlijke betrek
kingen daar te lande te worden geplaatst.
Dat de op 26 Juli 11. in Oost-Indie gesneuvelde
kapitein van den generalen staf W. T. N. von
Geusau geen onbekende op het slagveld was
schrijft het Utr. Dbl. blijkt uit de laatst
uitgegevene naam- en ranglijst van officieren
van het Nederlandsch-Indisch leger, daar hij
op blz. 286 van die lijst voorkomt, als gede
coreerd met de kroon wegens eene eervolle
vermelding in den strijd, en de medaille voor
buitengewone krijgsverrichtingen.
Woensdag is te 's Gravenhage op ruim
73-jarigen ouderdom overleden de heer R. H.
Arntzenius, oud-directeur der Billiton-maat-
schappjj.
Naar men mededeelt, heeft Z. M. de koning
bepaald, dat door adjudanten of ordonnans
officieren, behoorende tot 's konings militair
huis, voortaan niet meer mag worden deelge
nomen aan wedrennennoch binnen- noch
buitenslands.
Het N. v. d. D. acht het waarschijnlijk dat
die maatregel in verband staat met het onge
luk, onlangs aan een der ordonnans-officieren
overkomen. Door het opdringen van paarden
bij een hurdle, nam het zijne plotseling een
verbazend grooten sprong het kon zich daarna
niet meer opheffen en kantelde, de ruiter werd
er af geslingerd en geraakte ten deele onder
het paard. Hoewel de ruiter eenigen tijd be
wusteloos bleef en verpleging noodig was, is
hij thans weer volkomen hersteld.
Een Reutertelegram uit Parijs bevatte gisteren
het bericht, dat luidens mededeeling van den
Matin de toestand van Z. M. den koning plot
seling verergerd zou zijn. Volgens door ver
schillende onzer dagbladen ingewonnen inlich
tingen, is dat bericht geheel onjuist.
In de onder praesidium van den heerBoonzajer
te Gorkum te Maastricht gehouden algemeene
vergadering der broederschap van notarissen
werd tot lid van het hoofdbestuur in de plaats
van den heer Van Ilije Pieterse, die aftrad en
niet herkiesbaar was, gekozen de heer A. M.
Bejjerman te Utrecht. De heer C. van Olst Jr.,
notaris te Amsterdam, werd als zoodanig her
kozen. De volgende alg. verg. zal te Arnhem
plaats hebben.
Uit het Deensch
van Kristofer Kristofersen.
In de buitenwereld.
Te midden van zjjn gedachten aan den klei
nen Johannes klonk het Björn plotseling in
de ooren:
»Zeg eens, nommer achttienKomt gij
niet meer?" De sabel flikkerde en kwam op
den rug van den rekruut neer. >Gjj loopt nu
niet achter het kinderwagentje thuis, gjj draagt
de uniform van den koning 1" schreeuwde de
korporaal en Björn kwam met een paar groote
stappen weer in het gelid. Zoo ging het weer
een poos, totdat hij weer opnieuw aan Ingrid
herinnerd werd door de marketentster, die met
een melkemmer over het plein liep. Hij had
niets van haar gehoord sedert zjjn vertrek en
zij zeker ook niet van hem. Hjj had wel iets
opgekrabbeld dat een brief moest verbeelden,
enhaar dien door Jon Gjaerdet gezonden, toen
dezen om redenen van »ongeschiktheid voor
den dienst" naar huis gezonden werd, maar bet
was niet gezegd dat zjj hem geschreven had
De minister van buitenl. zaken heeft beant
woord het afdeelingsverslag over de supple-
toire begrooting betrekkelijk de overbrenging
van het consulaat te Bender-Bouchir naar
Teheran.
De minister betoogtdat het in de eerste
plaats met 't oog op belangrijke conflicten of
de behartiging van groote belangen wenscheljjk
is in de hoofdstad des rijks vertegenwoordigd
te zijn en dat dit onvermijdelijk is, wanneer
het geldt het verkrijgen van faciliteiten voor
den handel, welke de lagere autoriteiten on
bevoegd zijn te geven. Ook aanvragen om
concessiën. b. v. van scheepvaartondernemingen
op de Karoen, die voor het algemeen verkeer
opengesteld en belangrijk verbeterd zal worden,
moeten te Teheran worden behandeld. Terwjjl
voor onze consulaire vertegenwoordiging in
Perzië te Bouchir de kring der bemoeiingen
steeds kleiner wordt, zal die te Teheran veel
ruimer en gewichtiger kunnen zijn, ook in
het belang van onze ingenieurs, onze njjverheid
en de kapitalisten.
Met zekerheid kan natuurlijk niet worden
gezegd dat de maatregel de gewenschte vruch
ten zal dragen, doch er bestaat reden om
dit te verwachten. Bij de zeer geringe waar
de, die het contract te Bender-Bouchir in de
laatste jaren heeft gehad, moet men óf te
Teheran vertegenwoordigd wezen öf de consu
laire missie opheffen. Bij 't geringe financieele
verschil kan de keus niet moeilijk zijn. Voor
een consul-generaal is de voorgestelde bezol
diging van 12000 per jaar door de deskun
digen voldoende geoordeeld, en dat voor de
behandeling der zaken met de Perzische regee-
en zelfs al was dat het geval, dan had zij er
nog niet veel aan, want zij had daarboven
in het Kjellbottendal niemand om hem haar
voor te lezen.
Ditmaal was het de kapitein zelf, die den
droomer wakker schudde en nog nooit in zjjn
leven was Björn zoo geschrikt als toen hjj die
bekende basstem vlak aan zjjn oor hoorde
roepen: »Slaap je, kerel?" hjj dacht dat
hjj zjjn geweer zou laten vallen en op de
knieën zinken.
»Nommer achttien is van daag heelemaal
in de war, kapitein I" meldde de korporaal en
salueerde met de sabel. »Hjj wil volstrekt
niet in het gelid bljjven."
Wjj zullen hem wel leeren om te blijven
waar hjj zjjn moet. Morgen heeft hjj twee
uur schilderen in de kamplaan", beval de
kapitein.
»Goed, kapitein 1" zei de korporaal, en
salueerde weer, terwjjl de kapitein zich ver-
wijderde, al brommende over de krenking, die
het bataljon hem had aangedaan.
Bij zjjn kameraden vond Björn ook geen
medeljjden. Zjj lachten over nommer achttien,
als hjj stilzwjjgend en mismoedig 's avonds
voor de tent zat en zijn koper schuurde, dat
moest blinken ais zilver, had de sergeant ge
zegd. Zjj zongen en maakten toespelingen op
hem in hunne deuntjes. Zjj konden gerust
zingen, zjj hadden geen ingrid en geen kleinen
ohanaes en geen Bonte thuis. Neen dat)
ring juist geen diplomaat in tegenstelling van
een consul noodig is, bljikt uit de od der rinding
van onderhandelingen in Oostersche landen
opgedaan (de minister beroept zich voor een
en ander o. a. op een door den heer A. Hotz, te
Londen, geschreven opstel, in antwoord op een
artikel in Het Vaderland van 7/8 dezer). Zoo
noodig zou overigens later aan den consul-
generaal een diplomatieken titel kunnen gege
ven of die titularis door een diplomaat vervan
gen kunnen worden.
Reeds is het jongste bezoek van den Shah hier
te lande niet ongebruikt gelaten om verschil
lende onzer belangen in H.D. rjjk ter sprake
te brengende vruchten van dit bezoek moe
ten thans niet door aarzeling voor Nederland
verloren gaan, zegt de minister, die dan ook
aandringt op spoedige behandeling van de
voordracht, opdat de Shah na zjjn terugkeer
uit Europa ook een Nederlandsch vertegen
woordiger vinde om hem aan ons land en
zjjne belangen te herinneren.
Wat den heer Keun betreft, bljjft de minister
het wenscbeljjk achten, juist om diens bekend
heid met Oostersche toestanden en talen, te
Bangkok over zjjne diensten te beschikken
terwjjl, wat den nieuwen titularis voor Tehe
ran betreft, deze ook in Europa gelegenheid
kan hebben gehad om zich tot eene plaatsing
in Perzië voor te bereiden. De waarnemende
consul te Bouchir, een aldaar gevestigd Neder
lander, zal voor eene definitieve benoeming
tot consul aldaar in aanmerking kunnen ko
men. Wel zal de koopman-consul niet bjj
voorkeur zijne concurrenten in Nederland wjjzen
op omstandigheden van welke hjj zelf voor
deel meent te kunnen trekken, maar in een
tjjdvak waarin concurrentie in den regel het
denkbeeld van monopolie uitsluit, is uitbrei
ding van een handelstak meestal in het belang
van degenen, die er bedrijvig in zjjn. Klachten
over nalatigheid bjj het geven van veelvuldig
gevraagde inlichtingen zjjn overigens nooit
vernomen.
Op de mogeljjkheid van wederuitbreiding
der handelsbetrekkingen tusschen Perzië en
onze O. I. bezittingen zal casu quo de bjjzondere
aandacht van den nieuwen consul-generaal
worden gevestigd. Eventueele aanvragen ter
ondersteuning van eene stoomvaartlijn tusschen
Java en Perzië zal de regeering met ernst
overwegen. Sedert 1882 echter wordt geen
stoombootdienst op China door de regeering
ondersteund.
Op den wensch dat weder een Nederlandsch
oorlogschip naar Perzië worde gezonden tot
't vertoonen van onze vlag, is de aandacht
van den minister van marine gevestigd.
De minister zal overwegen in hoever het
later mogelijk zal zjjn terug te komen op het
bij het niet geratificeerde tractaat van 12 Dec
1883 bedongen recht om een entrepot te
mogen opslaan.
Bij het examen in het Fransch 1. o. te
Utrecht slaagden o. a. de heeren K. Jasperse te
Groede en J. C. Nardten te Zierikzee.
Te Heinkenszand wordt van particuliere
koper wilde maar niet glimmen en hij kreeg
den roest niet van zjjn geweerloop af. Het
was een vervelend werkje voor iemand, die
daar boven op den berg een stuk grond moest
ontginnen. En als het thuis nu eens niet
goed ging en dat kan niet anders ja,
ja.
Terwjjl de andere zongen en toespelingen
maakten, »a!s hij rechts moet gaan, dan gaat
hjj links keer om, keer om keer om
falleralleradan dacht hjj er over of het
niet lukken zou om 's nachts, terwjjl de anderen
sliepen, uit het kamp te sluipen en weg te
loopen, dwars over de bergen, door de vlakten,
recht op het Kjellbottendal aan. Misschien
terstond dien geheelen prulleboel wegwer
pen, iedereen omver loopen, die hem in den
weg stond, want al kon hjj nu niet zoo goed
rechtsomkeert maken als zjj, er was toch nie
mand die zich met hem kon meten in het
loopen of springen. Laten ze het maar eens
beproeven 1 Maar daar herinnerde hjj zich
wat hjj iederen dag geleerd had, ^lat er geen
grooter schande op de wereld was voor een
soldaat dan om te deserteeren. De luitenant,
de twintigjarige, had er zelfs dit groote woord
bjjgevoegd, »dat doodschieten nog een veel te
edele straf was voor zulk een ellendeling."
En den volgenden dag stond Björn in de
brandende zon, vooraan in de kamplaan in
konings uniform, het geweer "bjj den voet,
en twee uur lang, terwjjl de kameraden uit-
zjjde beproefd om eene Chrbewaarschool tot
stand te kunnen brengen waarnaar nog altijd
te vergeefs door vele ouders verlangd wordt
Thans is voorloopig een plaats daartoe beschik
baar gesteld en wordt den ouders de gelegen
heid reeds aangeboden hunne gevaccineerde
kinderen daarheen te zenden. Met een weinig
belangstelling en bijval hoopt men met 1
October a. s. de school te kunnen openen.
Aanstaanden Dinsdag wordt aan heeren
inzenders ter Zeeuwsche njjverheidstentoonstel-
ling benevens den houders van doorloopende
toegansbewjjzen voor die tentoonstelling een
feestconcert aangeboden, dat in het Schuttershof
plaats heeft.
Men zal dan kennis kunnen maken met de
stafmuziek van het 6e reg1 inf. onder leiding
van den heer P. A. Stenz en garnizoen hou
dend te Breda.
Aanvankelijk was het voornemen het staf
muziekkorps van het 3e reg' te doen optre
den, doch dit kan op den gewenschten datum
niet hierheen komen.
Niet genoodigden betalen een toegangsprjjs
van 0.49 per persoon.
Het concert van het Middelburgsch Har
monie gezelschaponder directie van den heer
H. C. de Waal, en het prachtige weder hadden
Donderdag avond vrjj wat bezoekers naar den
tuin op het Noord Bolwerk gelokt, die daar
ongetwjjfeld een paar aangename uren zullen
hebben doorgebracht.
Het programma, dat het muziekgezelschap
ten gehoore bracht, was vol afwisseling en
werd grootcndeels goed uitgevoerd, enkele
nommert mogen zelfs zeer goed genoemd worden
Het publiek betoonde zich dankbaar en
bisseerde de op verzoek uitgevoerde Caravane.
Vermelding verdient dat gisterenavond over
het anders zoo hinderljjke spelen der kinderen
in den tuin niet te klagen viel.
Men schrijft ons uit Vlissingen
Kon men aanvankeljjk niet zeggen dat de
Zomer-Concert-Vereeniging te Vlissingen ten
opzichte van de weersgesteldheid recht gelukkig
was bjj uitvoeringen van de kapel van het 3e
reg. inf., gisterenavond was Aeolus haar zeer
goedgunstig gestemd, want bjj eene heldere
lucht, heerschte bjjna volkomen windstilte,
zoodat het op het terras van het bad-hotel vrjj
goed was uit te houden.
Het gevolg daarvan was dat velen, waaronder
verscheidene familiën uit Middelburg, zich
hadden opgemaakt om aan de zeezjjde een paar
aangename uren te komen doorbrengen.
Het programma werd hetgeen nauwelijks
behoeft te worden gezegd weder zeer ver-
diensteljjk afgespeeld, en wjj zijn overtuigd dat
niemand zich zjjn gang naar het badhuis zal
hebben beklaagd.
De bekende, maar steeds nog geliefde Fan-
taisie der opera Le Troiwère werd luide toege
juicht, terwijl ook het eerste nummer na de
pauze zeer in den smaak van het publiek viel.
Gelukkig dat het slotnommer nog al fortis
simo moest worden gespeeld, anders hadden de
toehoorders bepaald veel last gehad van het
rustten voor de veldmanoeuvres van den na
middag, moest hij daar staan, en recht voor
zich uitzien en
»Wat scheelt je toch, kerel 1" brulde de
kampprovoost. »Als ik je neus afhouw dan
rcoogt ge nog niet achterom kijken."
Ja, dat had Björn wel meer gehoord. Maar
de horsels staken en de zon brandde. Dat
kreeg de arme jongen, omdat hjj zjjne gedach
ten niet kon aftrekken van zjjn huis.
Maar het hielp niet of men nummer acht
tien al in de middagzon in de kamplaan liet
schilderen. Hjj werd er niet beter door. De
gedachten bleven niet in het kampzjj dwaal
den altijd af naar het dal. Er gebeurde nergens
een ongeluk, waar zjj zich niet meester van
maakten om het op Ingrid toe te passen; er
viel nergens op de wjjde wereld een onweer,
waarover hjj hoorde praten, zonder dat hjj het
zag inslaan in de hut achter den berg en
Ingrid, Johannes en de Bonte dooden indien
het al niet vroeger met hen gedaan was ge
weest. En de kapitein en de luitenant en de
sergeant en de korporaal hadden altemaal ge
noeg van dien stommerik van een rekruut,
en zjj hielden grooten krjjgsraad over hem,
want zjj wisten niet of hjj koppig was of alleen
maar dom. »Hjj is een schande voor het heele
bataljon", zei de luitenant en krabde de plaats,
waar hjj eenmaal hoopte een baard tekrjjgen.
Nommer achttien zal den heelen boel beder
ven bjj de inspectie", klaagde de korporaal.
opruimen der stoelen, waarmede door de be
dienden reeds onder het spelen een aanvang
werd gemaakt.
Voor den goedkoopen trein, die a. Zondag
van Zeeland naar Rotterdam enz. vertrekt, zjjn
te VlisBingen genomen10 le klasse, 60 2e
klasse en 317 3e klasse kaarten.
Met het toezicht op de vervaardiging
van de stoomwerktuigen en ketels voor de vier
torpedobooten, welke zullen vervaardigd worden
door de fabriek der kon. maatschappij de Schelde
te Vlissingen is belast de officier-machinist le
kl. A. Jongkees.
Bjj zjjn bezoek aan Veere bezichtigde
gisteren de minister van justitie de oudheids
kamer aldaar.
Men schrjjft ons uit Goes
De maatstaf, dien men hier en hoogstwaar-
schjjnljjk ook wel elders den leden van den
raad aanlegt om hunne meerdere of mindere
geschiktheid als zoodanig te bepalen, is de
quantiteit woorden, die de heeren in de raads
zittingen vuil maken, pardon in de notulen
voor de volgende bjjeenkomst zullen laten
opnemen.
Mjjnheer spreekt weinig, te weinig of in het
geheel niet; die »negatieve climax" drukt bjj
velen de mate van geschiktheid van bedoelden
persoon als lid der vroedschap uit.
Het komt ons voor dat die maatstaf als
het er een heeten mag een heel gebrekkige
isde gemeenteraad is geen debating-club.
De heeren leden komen in het openbaar bjjeen
om in het hoogste ressort te sanctioneeren
datgene, wat vaak door het college van burg.
en weth. zoo van alle zjjden is bekeken, dat
men moeiljjk nieuwe gezichtspunten openen kan.
In kleine gemeenten als de onze bestaat de
verdienste van een raadslid gewoonljjk niet in
een omhaal van veel woorden als dat zoo
ware, zou de keuze van geschikte personen
nog al moeiljjker worden.
Terwjjl het voor ieder gewoon sterveling een
axioma is, dat zwjjgen de waarde heeft van
goud, terwijl spreken slechts het zooveel mindere
zilver op zjjde streeft, moet een raadslid toonen
dat hjj een waardig opvolger is van wjjlen
Demosthenes
Wat ons betreft, wjj zouden de voorkeur
geven aan zoodanig lid, waarvan men zeggen
kon, dat men meer letten moet op zjjne
daden dan op diens woorden.
Onze raadsleden behoeven geen Cicero's te
zjjn, zelfs niet in-duodecimo, maar menschen
met een open blik voor de belangen der inge
zetenen, ook der kleinsten, en met den besten
wil om die belangen te behartigen. En dat
kunnen zjj, zonder dat men de hulp van steno
grafen behoeft in te roepen om den woorden
vloed, die aan hunne lippen ontrolt, aan de
vergetelheid te ontrukken.
Te Goes is een negenjarig knaapje, dat
een weggevlogen vogeltje wilde vangen en
daarvoor op een dak klom, gevallen, met het
gevolg dat hjj aan zjjn gelaat gewond werd
en een arm brak.
Uit Yerseke. meldt men ons
De heer J. van de Velde heeft zjjne ver
kiezing tot raadslid aangenomen, hoewel hjj
wegens verboden zwagerschap geen zitting kan
nemen. Dit kan, als de heer Van de Velde
»Als het in het begin van den instructietjjd
was, dan konden wjj hem naar huis zenden
om redenen van gebrek aan verstand", zei de
kapitein. En de rekruut stond daar voor hem
en dacht»Ach, ja, was het maar in het begin
van den instructietjjd 1"
Maar gelukkig kwam er toch eenmaal een
einde aan den instructietjjd en ook aan het
kamp op de Samnaesheide. 's Konings uniform
werd uitgetrokken en in den waschzak gestopt,
om het volgende jaar weer voor een ander te
dienen. Er bleef dus niets anders meer over
dan zich een afscheidsroes te drinken. Björn
kweet zich hiervan even middelmatig als van
de handgrepen en wendingen, maar toen hij
voelde dat hjj zijne armen weer kon roeren in
zijn buis, voelde hjj ook dat hjj nog kon lachen
en ten slotte nam hjj aangedaan en vrooljjk
afscheid van de kameraden, van den kapitein,
van den luitenant en den korporaal, van allen
die hem met de sabel, met scheldwoorden
en straffen gedrild hadden. »Komt gij ooit
naar Kjellbotten, kaptein," zei hjj »dan zult gij
eens vette melk proeven en dan de forellen,
niet te vergeten 1"
>Dank u, mjjn jongen, antwoordde de
kapitein een weinig ontroerd, na de toespraken
die hjj in zjjn tent gehouden had voor den
luitenant-generaal, om te bedanken voor al den
lof, die hem toegezwaaid wae,
(Wordt vefuutgil)
