N°. 159.
132e Jaargang.
B IJ VOEGSEL
1889.
Maandag 8 Juli.
JE TENTENVAK SEffl.'
Brieven uit de Hofstad.
""F EUILLETON.
BEKENDMAKINGEN.
Middelburg 6 Juli.
VAN 13 E
MIDDELBURGSCHE COURANT.
GEMEENTE-REKENING.
De burgemeester en wethouders van Mid
delburg, gezien art. 219 der gemeentewet,
maken bekend
dat de rekening van de ontvangsten en uit
gaven dezer gemeente over het dienstjaar 1888
op de secretarie voor een ieder ter inzage is
gelegd en in afschrift tegen betaling der kosten,
na voorafgaande aanvraag, aldaar verkrijgbaar is.
Middelburg, den 5 Juli 1889.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
SCHORER.
De secretaris,
A. DE VULDER VAN NOORDEN.
5 Juli 1889.
Allereerst een woord van repliek. Het Vader
land heeft goed gevonden mij te beschuldigen
van te hebben gepbantaseerd toen ik in mijn
vorigen brief mededeeldedat onze hoofd
commissaris van politie, de heer Van Scherm
beek, bij gelegenheid van 's konings jubileum
door een paar kerels zou zijn gemolesteerd.
Volgens genoemd blad was hier alleen sprake
van een vriendschappelijken handdruk, dien
een paar vrooljjke feestvierders met den hoofd
commissaris wilden wisselen uit pure hoog
achting en genegenheid. Eenig bewijs voor de
juistheid van de opvatting van het gebeurde
wordt niet aangevoerd. Een positief bewijs is
misschien ik erken het gaarne moeilijk
te leveren, maar tot ontzenuwing van mijne
mededeeling had men toch wel iets mogen
bijbrengen, zoolang het vaststaat, dat de be
trokken huzaren-luitenant, die getuige was van
de beweerde >hulde", daarvan ook niet den
indruk van een welwillende uiting van feest
vreugde ontving en zelfs meende krachtdadig
handelend te moeten optreden ter bescherming
van den hoofd-commissaris. Ik begrijp echter,
dat eene wederlegging niet gemakkelijk was,
daar men niet kan loochenen, dat de heer
Van Schermbeek terstond na het voorval een
inspecteur van politie bjj zich in het rjjtuig
nam. Waartoe zou dit dienen als hp geen
bijzondere bescherming behoefde? Ook de nu
bjj den tocht van den shah van Perzië genomen
voorzorgen wjjzen op een andere ervaring dan
die van genegenheids-betuigingen. Waartoe
anders behoefde de commissaris, in plaats van
vooruit of achteraan te rijden zooals op 13 Mei,
met zijn rijtuig in den stoet plaats te nemen,
zoodat eene afdeeling huzaren onmiddelljjk op
zjjn rjjtuig volgde Waarom nam bjj boven'
dien nog een inspecteur bjj zich in het rjjtuig
in afwjjking van de vroeger gevolgde gewoonte,
o. a. op 13 Mei, toen hjj met zjjn kinderen den
stoet volgde Ook dit is niet tegen te spreken
Wat het Vaderland heelt bewogen om ondanks
dit alles eene zoo zoetsappige lezing van het
gebeurde te geven, is intusschen duideljjk voor
hem, die weet, dat de heer Van Schermbeek
Uit het Engelsch
VAN
GRANT ALLEN.
HOOFDSTUK LI.
!Vog eens schaak.
Langzaam ontvouwde Eustace het kleine
pakje documenten, dat hjj in zijn hand hield,
en legde ze éen voor éen op een tafel. Zij
waren heel fijn geschreven, op het allerdunste
soort van mailpapier, en in allerkleinste vier
kantjes opgevouwen, zoo versleten op de hoeken
en kanten, dat zjj op sommige plaatsen bijna
niet meer aan elkander hingen. Oom Tom
wierp een achterdochtigen blik op deze twijfel
achtige hulptroepen en dacht bjj zich zelf:
Wat een voddige bewijsstukken, om voor het
testamentaire gerechtshof te brengen 1
Eustace liet zich echter niet in de war
brengen en haalde een gebroken Kabylisch
amulet uit zjjn zak -- een klein metalen
doosje, dat Iris terstond herkende als het sie
raad dat Meriëm te Beni-Merzong altjjd om
Baar hals droeg, en zei, met een glimlach, tot
zich na de verschjjning van mijn vorigen brief
bjj de redactie heeft vervoegd en daar om wel
te vatten redenen op tegenspraak van mjjn
bericht heeft aangedrongen, die althans in den
mond heeft gegeven. Of is dit BOms ook phan-
tasie van den Haagschen briefschrijver Men
zal het wel laten dit te beweren. Tegenover
de verklaring van het feit door den betrokken
politie-chef bljjf ik de mjjne stellen, mjj door
een ooggetuige medegedeeld, al is het mogeljjk,
dat het verhaal over de buitengewone ontwik
keling van lichaamskracht van den luitenant
wat sterk gekleurd is. En ik heb daartoe te
meer rechtnu mjj bjj nader onderzoek de
juistheid van mjjne mededeeling is bevestigd,
o. a. door de verzekering, dat de heer Van
Schermbeek niet heeft verzuimd den officier
zjjn dank te betuigen voof diens flinke tus-
schenkomst.
Ten vervolge op mjjn vorig schrjjven kan ik
nog vermelden, dat, behalve de 2de luitenant
Gevers Deynoot, ook de 2de luitenant Du
Monceau bjj de grenadiers en jagers is over
geplaatst. Deze overplaatsing versterkt de
meening, dat die afwjjkingen van den regel
op 's konings verlangen hebben plaats ge
had, omdat de laatstbedoelde luitenant een
zoon is van den generaal Du Monceau, adju
dant en particulier secretaris van hunne ma
jesteiten. Zon zjj misschien reeds een voor-
looper zjjn van de nieuwe leger-organisatie
Deze is nog steeds aan het departement van
oorlog in bewerking. De minister zelf houdt
zich daarmede dageljjks bezig en wint allerwege
rapporten en adressen in. Indien deze strek
ken tot afwjjking in hoofdpunten van het ont
werp der staatscommissie, wat zeker niet on-
mogeljjk zou zjjn als men nagaat, dat bjjv.
eenige bepaalde tegenstanders van den per-
soonljjken dienstplicht worden gehoord, zal de
zaak er voor den minister niet gemakkeljjker
op worden. Hjj zelf is het beginsel van per-
soonljjken dienstplicht warm toegedaan en zal
dus niet licht daarvan afwjjken, maar als hjj
het aan zjjn ontwerp ten grondslag legt, zal
de vraag rjjzen waartoe dan die rapporten en
adressen ter zake anders hebben gestrekt dan
om de zaak op te houden. En waarljjk is de
weg, dien de voorstellen hebben af te leggen
alvorens de kamer te bereiken, toch reeds lang
genoeg.
Eer de bjj de zaak betrokken departementen
het eens zjjn over alle onderdeelen eer de
ministeraad zjjn goedkeuring heeft geschonken
om de ontwerpen, zooals zjj daar liggen, bjj
den Raad van state te doen aanhangig maken;
eer die Raad advies aan den koning heeft uit
gebracht eer dan opnieuw de hoofden der
ministers het eens zjjn geworden over het al of
niet aanbrengen van wjjzigingen nog gezwe
gen van den strijd in de verschillende bureau's
te voeren eer dan het rapport aan den
koning naar aanleiding van 's Raads advies is
opgesteld en de voordracht bjj de Tweede
kamer inkomt, zullen toch nog verscheidene
maanden moeten verloopen, vooral als men
bedenkt, dat de zaak op dit oogenblik nog niet
eens in eerstgenoemd stadium verkeert en het
overleg met de departementen van marine en
van binnenlandsche zaken nog moet aanvangen.
En storen de ministers zich wel aan de raad
gevingen, die zjj nu bezig zjjn in te winnen,
dan mag met recht gevraagd worden of de
Staatscommissie niet overbodig was en of men
oom Tom gewend.Deze documenten zjjn in
dit doosje gevonden. Dit doosje werd aan
Meriem gegeven door haar vader, Clarence
Knyvett, die haar ten strengste vermaande het
nooit af te doen en te zorgen dat zjj het niet
verloor. Het werd haar ongelukkig afgerukt
bjj het ongeval met den trein en in zjjn tegen-
woordigen ontredderden toestand door mjj op
geraapt op de ljjn, bjj Beni-Mansour. Toen
vernam ik voor het eerst welk soort van
papieren het bevatte. Meriem had eenige
weken vroeger de waarde ervan leeren kennen,
maar was ongeneigd, ter wille van mejuffrouw
Knyvett, om er met mjj of met iemand anders
over te spreken. Ook had ik geen plan om
ze bekend te maken, tot op dezen morgen.
Wjj waren overeengekomen om niet te tarnen
aan de aanspraken van juffrouw Knyvett op
de erfenis van haar oom Arthurdoch onder de
gegeven omstandigheden en om de plannen van
den heer Harold te verijdelen meenen wjj ten
volle gerechtigd te zijn om ze aan uw oordeel
te onderwerpen." Hjj zag Meriem aan, die
weer toestemmend knikte. Daarop nam hij
het eerste papier op en zei»Dit is een stuk
van de hand van den vader van Meriem, waarin
hjj de omstandigheden uiteen zet, waaronder
hjj in Algiers een Kabyl, werd en de redenen
verklaart waarom hjj de andere documenten op
deze wjjze verborgen heeft."
Iedereen kwam vol belangstelling een stap
naderbjj. Ziet hier het stuk, waarnaar Iris,
niet dadeljjk had kunnen aanvangen op het
punt, waarop men nu staat. In elk geval zal
zeer waarschijnlijk de onderwjjswet wel zjjn
afgedaan vóór de leger-organisatie ter tafel komt.
Met de beraadslaging over de onderwjjswet
zal vermoedeljjk in den aanvang der nieuwe
zitting begonnen worden. Met het oog hierop
zou het plan bestaan aan het ministerie van
financiën eindeljjk ook eens aan het werk te
gaan en te trachten nog vóór dien tjjd voor
stellen te formuleeren tot regeling van de
financieele verhouding tusschen het rjjk en de
gemeente. Den wenk, in den geest onlangs
door de Standaard gegeven, schjjnt het kabinet
zich ten nutte te hebben gemaakt en dit heeft
de heer Godin de Beaufort op zjjn beurt of
liever lang na zjjn beurt aan den arbeid
gezet. Wel zal deze niet tijdig met zjjn com
pleet stel wetsontwerpen gereed zjjn, maar men
vertrouwt, dat de Kamer met eene ontwikkeling
van zjjn plannen dienaangaande genoegen zal
nemen.
Van de Standaard gesproken, kan ik niet
nalaten even erop te wjjzen hoe, dat blad zich
dezer dagen leeljjk bljjkt vergist te hebben in
de onpartjjdigheid der Noord-Hollandsche Staten.
Naar aanleiding van de verkiezing van den
heer Ledeboer te Nieuwer-Amstel betoogde het
de onwettigheid van de door het stembureau
genomen beslissing tot niet-toekenning van
een aantal stemmen aan den tegen-candidaat
Van Zjjverden, enkel omdat daarbjj niet uit
drukkelijk de wethouder van dien naam was
aangewezen.
Het blad bepaalde zich echter niet tot dat
betoog maar voegde er de schandeljjke insinuatie
bjj, dat daaraan nu wel niets meer te veran
deren zou zjjn, omdat bjj de provinciale staten
in dezen alleen recht zou zjjn te krijgen, indien
daarmede het belang van een liberaal zou ge
baat wordennu in het tegenovergestelde ge
val viel aan een billjjke beslissing bjj het
onderzoek van de geloofsbrieven van den heer
Ledeboer niet te denken. En ziet, wat gebeurt
Slechts even twintig leden verklaarden zich
voor de toelating van den als gekozen gepro-
clameerden liberaal, terwijl de overgroote meer
derheid de verkiezing als ongeldig veroordeelde.
De Standaard deelde de beslissing wel mede,
doch zonder met een enkel woord zjjn vroegere,
blijkbaar onverdiende beschuldiging van par
tijdigheid terug te nemen. Dat heet men zeker
christeljjk
Binnenkort kan de benoeming worden ver
wacht van den opvolger van wjjlen prof
d'Ablaing te Leiden voor den eenmaal met zoo
veel eer door Goudsmit bekleeden leerstoel in
het Romeinsche recht. Die rechtsgeleerde wereld
is niet rjjk aan mannen, in dat vak geheel
doorkneed, maar er zjjn toch wel juristen,
waardig om den hoogleeraar d'Ablaing op te
volgen. Naar ik vernam is echter de keus
gevestigd op iemand, die van het Romeinsch
recht nooit bjjzondere studie heeft gemaakt,
en die zjjne benoeming hoofdzakeljjk zal te
danken hebben aan zjjne anti-revolutionnaire
beginselen. Ik bedoel den hoogleeraar der
vrjje universiteit mr D. P. D. Fabius te Am
sterdam. Die keuze zou zeer te betreuren zjjn,
èn met het oog op het vak waarin hjj onderwijs
zou moeten geven, èn voor de goede verhouding
in de juridische faculteit en in den senaat
der Leidsche hoogeschool. Wel doet bjj de
studie van het Romeinsche recht de politieke
kleur van den docent weinig ter zake, maar
voor het onderwjjs is van het hoogste belang,
dat er eenzelfde richting heerscht in de levens
opvatting van de verschillende professoren aan
dezelfde universiteit. Laat men dus Leiden
liberaal laten en make men desnoods Utrecht
tot een leerschool voor anti-revolutionnaire
rechts- en staatswetenschap. Een dooreenmen-
ging van beide van verschillende kleuren kan
slechts verderfeljjk werken.
oom Tom en Harold, ieder op zjjn wijze, met
ingehouden adem luisterde.
»Ik, Clarence Knyvett, vroeger vaandrig
bjj het 8e regiment huzaren, in Engelschen
dienst en later onder den naam van Josef
Leboutillier, vrijwilliger bjj het 3e regiment
jagers in Afrika, schrjjf dit laatste verslag van
mjjn leven en wederwaardigheden ter wille
mjjner eenige dochter Meriem, aan wier zorg
ik dit stuk toevertrouw, om mijn testament en
de andere documenten toe te lichten. De
kleine ruimte, waarin ik alles verbergen moet,
noopt mjj om kort te zijn. Ik verliet Engeland
onder de sterke verdenking, die ik niet
kon weerspreken, de handteekening van mjjn
vader, den admiraal Knyvett, nagemaakt te
hebben, op wissels en andere papieren van
waarde. Ik zweer hierbjj plechtig dat ik nooit
een van die papieren vervalscht heb, dat ik
ze alle ontving van mjjn broeder Karei Wil-
berforse Knyvett, die, naar ik stellig geloof, ze
zelf vervalscht haddat ik ze aannam in het
vaste vertrouwen dat de handteekening van
mjjn vader echt wasdat ik ten volle geloof
sloeg aan een uitvoerig verhaal, dat Karei mjj
deed om te verklaren, hoe hij ze gekregen had
en waarom hjj ze niet zelf wilde gaan ont
vangen dat ik dwaas genoeg ben geweest
om aan te nemen dat hjj mjj een gedeelte van
die leende teneinde de schulden af te doen,
die ik helaas! nooit had moeten maken en
dat ik daardoor mjjzelren in de onmogelijkheid
Het hoofdbestuur van het Ned. Onderwijzers
genootschap heeft thans, na het oordeel der
afdeelingen te hebben ingewonnen over de
vroeger medegedeelde opmerkingen die het
omtrent het aanhangige onderwjjsontwerp
wenschte te maken, een uitvoerig adres aan
de Tweede kamer gericht.
Daaruit bljjkt, dat in 140 van de 164 afdee
lingen het ontwerp een onderwerp van beraad
slaging heeft uitgemaakt en aan de stemming
door ongeveer 1750 leden is deelgenomen.
In den aanhef wordt gezegd, dat het genoot
schap zich hoofdzakeljjk op een paedagogisch
standpunt heeft geplaatst, en daarom niet
handelt over de vraaghoe de staat zich van
zjjn onderwjjsplicht heeft te kwjjten. Alleen moet
men het ten zeerste betreuren, dat die plicht
in het ontwerp te weinig als een belang der
gemeenschap, te veel als een onvermijdelijke
tegemoetkoming aan on- en minvermogenden
wordt voorgesteld en het herhaaldelijk minder
de vraag schijnt, hcever de staatszorg in het
belang van goed volksonderwijs behoort te gaan,
dan wel tot hoever zjj zich, zonder schade voor
het onderwjjs, gelijk het bjj deze opvatting
heet, terugtrekken kan."
Het adres betuigt dan allereerst zjjn ingeno
menheid met enkele verbeteringen, als het wjjzi-
gen van de eischen der examens door weder de
paedagogiek daaronder op te nemen, en de
wiskunde en vrouweljjke handwerken als ver
plichte examenvakken te verwjjderen. Ook de
grootere bevoegdheid, aan Gedep. staten gegeven
omtrent besluiten van gemeenteraden, wordt
toegejuicht. Zeer wordt echter betreurd, dat
voor het ontslag van het hoofd eener openbare
school niet meer de medewerking van een school
opziener zou vereischt worden.
Omtrent de vergelijkende examens is het
genootschap verdeeld. Handhaving van den
bestaanden toestand werd door 976 leden ge-
wenscht; 817 leden spraken zich daartegen uit.
De meerderheid was alzoo nog tegen afschaffing
der vergelijkende examens. Maar ook onder de
voorstanders waren velen, die op verbeteringen
in het koninklijk besluit, de regeling dier exa
mens betreffende, aandrongen, terwjjl onder de
tegenstanders een belangrjjk aantal verklaarden
dat zjj voor het behoud zouden gestemd hebben
indien er gegrond uitzicht op dergeljjke ge-
wenschte verbeteringen bestaan had.
Het hoofdbestuur schaart zich aan de zjjde
der meerderheid, maar dringt, evenals velen
onder deze, aan op een meer practische in
richting.
Over het subsidiëeren van bjjzondere scholen
een oordeel uit te spreken, ligt niet op den weg
van het genootschap, maar het meent er toch op
te mogen wjjzen, hoe het geldeljjk steunen van
kleine schooltjes met slechts één onderwijzer
slechts daar vereenigbaar is met de staatszorg
bracht om de lage beschuldiging, die mjjn
broeder Karei ten slotte gedoogde dat mjjn vader
tegen mjj uitbracht, te wêerleggen."
Oom Tom zag met de grootste minachting
naar zjjn vjjand, Harold.
»De appel valt niet ver van den stam",
mompelde hjj half verstaanbaar. »Hjj is altjjd
een gluiperd geweest, die Karei Knyvett.
»Mjjn broer Karei", las Eustace verder
»had zjjne plannen zoo goed gesmeed, en mjj
zoo arglistig in zijne netten verward, dat het
mjj onmogeljjk was, toen de uitbarsting kwam,
om mijn vader van de waarheid te overtuigen,
ofschoon ik hem later meer dan éen brief
schreef, die naar ik hoop vóór zjjn dood zjjne
oogen zullen geopend hebben. In dien tjjd
geloofde hij Karei echter en liet mjj alleen
aan de justitie ontsnappen die mjj zeker
zou veroordeeld hebben, zóo ongeloofeljjk zou
mjjn ware geschiedenis der jury in de ooren
geklonken hebben door mjj te helpen Enge
land onder een vermomming te verlaten. Het
zou ook onmogeljjk voor mjj geweest zjjn om
mjj te verdedigen zonder onthullingen te doen
aangaande een dame, een lid mjjner familie
niet onteerend doch hoogst onaangenaam -
waarvan mjjn gevoel van eer mjj voor altjjd
terug hield. Onder deze ongelukkige omstan
digheden bleef mjj niets anders over dan te
vluchten en mjj naar Frankrjjk te begeven,
waar ik dienst nam bjj het 3de regiment
jagers,"
voor goed onderwjjs, waar zjj door geografische
oorzaken onvermjjdeljjk zjjn. Het genootschap
wenscht, dat bjj eventuëele invoering van een
subsidiestelsel de school met twee onderwjjzers,
waar ten minste van eenige verdeeling van
arbeid sprake kan zjjn, als de eenvoudigste type
zal erkend worden, welke als bjjzondere instel
ling voor eene rjjksbjjdrage kan in aanmerking
komen.
Bjjna volkomen eenstemmig verklaarden de
leden zich tegen de vermindering van het thans
vereischt getal onderwjjzers, en tegen het
onthouden van de rjjksbjjdrage voor onderwjj
zers, boven het wetteljjk minimum aangesteld.
Yerder vraagt het adres, dat de overganga-
tjjd van 8 jaren in eenige termjjnen worde
verdeeld voor geljjdeljjke aanvulling van het
ontbrekend personeel.
Ten slotte verklaarden 1549 (tegen 167) leden
zich voor invoering van leerplichtten minste
tot het volbrachte 13de levensjaar.
Het adres eindigt met den wensch, dat de
Tweede Kamer door hare besluiten zal »be-
schermen wat eenmaal voor het volksonderwjjs
is verkregen, zoo mogeljjk iets goeds daaraan
toevoegen".
Aan het door de commissie van inspectie
over de Mil. academie aan Z. M. den koning
uitgebracht verslag wordt het volgende ontleend:
Hetgeen door de commissie met betrekking
tot het gedrag der cadetten en de onder het
cadetten-corps heerschende krjjgstucht werd
waargenomen, maakte op haar geen onverdeeld
gunstigen indruk. Veelvuldige straffen moesten
worden opgelegd wegens overtredingen tegen
de orde in de lessen.
Bjj de inspectie kwam de tenue der cadetten,
alsmede de toestand van het ledergoed niet
onberispelijk voor.
Naar de meening der commissie had daaraan
meer zorg kunnen en moeten worden gewjjd.
De commissie kan zich, ook op grond van
eigen waarneming volkomen, vereenigen met de
meening over de slechte werking van de eerste
afdeeling der krjjgsschool.
Zjj meent dan ook den wensch te moeten
uitspreken, dat zoodanige maatregelen mogen
worden getroffen, dat aan den thans bestaanden
toestand zoodra mogeljjk een einde kome.
Naar de meening der commissie verdient het
aanbeveling de leerstof in te krimpen, ten bate
van de zoozeer door haar noodig geachte repe-
titiën van het geleerde.
De commissie verkreeg den indruk, dat de
verschillende practische oefeningen over het
algemeen goed geleid en door de cadetten met
lust en opgewektheid gevolgd worden.
Bjj koninkljjk besluit is aan den le-luitenant
F. de Fremery, van het 1ste regiment veld
artillerie, op zjjn verzoek, een eervol ontslag
verleend uit den militairen dienst.
De kapitein ter zee jhr. T. E. de Brauw wordt
met den lsten Augustus a. s. gedetacheerd in
de maritieme directie te Willemsoord.
Voor de 4 opengestelde plaatsen als adspirant,
administrateur bjj de kon. Ned. zeemacht hebben
zich 29 adspiranten aangegeven.
»Een rare kerel", mompelde oom Tom,
»maar toch goedhartigIk heb hem nooit
voor schuldig gehouden I"
Meriems oogen vulden zich met tranen,
terwjjl Eustace las en zjj hield de hand van
Iris stjjf in de hare, die op haar beurt af en
toe haar arm streelde. Het verhaal beschreef
verder in korte woorden de omstandigheden,
waaronder Clarence Knyvett zich genoopt
gevoeld had om te deserteeren en hetgeen hjj
een hoogst onrechtvaardigen oorlog tegen de
Kabylen noemde, zoodat hjj, door den nood
gedrongen, onder dien half wilden Mohamme-
daanschen bergstam moest bljjven leven.
Buiten mjjn schuld was ik dus door de
twee machtigste Christennaties vogelvrij ver
klaard en verbannen en voor mjjn eigen vei
ligheid genoodzaakt, om mjj aan den rhitus
en de gebruiken van den Islam te onderwerpen.
Overal vervolgd, voor altjjd uit mjjn vaderland
verbannen, schikte ik mjj in het onvermjjde-
ljjke. Ik leefde als een Kabyl en nam een
vrouw onder mjjne nieuwe landgenooten. Niet
wetende welke beschikkingen mjjn vader zou
maken en wenschende voor de belangen mjjner
kinderen te zorgen, indien ik die krijgen
mocht, haalde ik mjjn vrouw over om ons, na
afloop der Kabylische plechtigheid in haar
dorp, heimeljjk voor den burgerleken stand te
St. Cloud te laten trouwen, in overeenstem-
'ming met de plaatseljjke wetgeving, op een
wjjze die onbetwistbaar geldig moest beschouwd
