N°. 147.
132e Jaargang.
BIJ VOEGSEL
1889.
Maandag 24 Juni.
„DE TENTEN VAK SEM.
FEUILLETON-
Verspreide Berichten.
VAN DE
Middelburg 22 Juni.
GRANT ALLEN
LETTEREN EN KUNST.
ONDERWIJS.
KERKNIEUWS.
RECHTSZAKEN.
VERKOOPINGEN ENZ.
Weezen in het Huisgezin.
NASSR-EDDIN-SHAH.
MIDDELBllRGSCHE COLRAMT.
De shah van Perzië heeft nog meerdere be
wezen van erkentelijkheid uitgereikt. Z. M.
benoemde tot ridder grootkruis in de orde van
den Leeuw en de Zon mr Gr. van Tienhoven,
burgemeester van Amsterdam, generaal Ver-
spijck en den schout-bij-nacht Cramer.
Mevr. Yan Tienhoven, de echtgenoote van
den Amsterdamschen burgemeester, ontving van
den shah ten geschenke een ring van tuur-
kooizen met diamanten omzet.
Verder werd de heer Sequiera, directeur van
het Amstel-hotel, begiftigd met het ridderkruis
van de orde van den Leeuw en de Zon, terwijl,
en dit is zeker voor ons land wel een opmer
kelijk feit, eenzelfde onderscheiding te beurt
viel aan den heer S. M. N. Calisch, eersten
verslaggever van het Handelsblad. Verder is
tot groot-officier in dezelfde orde benoemd jhr
Van Vessem, intendant der koninklijke paleizen.
De benoeming van den heer Calisch geschiedde
op voordracht van den Ministre de la Fresse.
En wil men weten hoe die hooggeplaatste
Pers denkt over de mannen van de pers, dan
neme men kennis van het volgende uit het
verslag der gebeurtenissen in de N. R. Ct bij ge
legenheid van het bezoek van den shah aan
Rotterdam.
Onze tweede koopstad ontving den machtigen
vorBt met hartelijkheid, met militair vertoon,
met muziek, die, door de verwarring welke er
onder de verschillende corpsen heerschte, alles
behalve harmonieus klonk, en liet Z. M. hare
handelswerken zien.
Aan boord van de Maasnymph no 1 maakte
men een watertochtje waarbjj Z. M. zeer ge
troffen werd door het prachtige schouwspel,
dat de Maas bood.
Aan boord der boot waren ook de de reporters
van verschillende bladen; en dezen hadden een
aardige en voor hen vleiende ervaring.
«In plaats van te interviewen," zoo schrijft
die van de N. R. Crt »had referent het
voorrecht geïnterviewd te worden. Een der
heeren van het gevolg, een met de uiterste
eenvoudigheid in het zwart gekleede Pers, met
een fraai besneden intelligent gelaat, dat door
een ravenzwarten baard was omlijst, naderde
nameljjk de groep verslaggevers, die zich aan
boord bevonden, en verzocht, altijd met behulp
van den als tolk dienstdoenden grootwaardig-
heidsbekleeder, eenige inlichtingen te mogen
ontvangen. Zjj bleken betrekking te hebben
op het aantal der te Rotterdam verschijnende
couranten.
Referent, in dat gesprek betrokken, gaf de
verlangde inlichting, waarna hem door den
tolk de zoo eenvoudig in het zwart gekleede
heer werd voorgesteld als de groot-vizier van
den shah.
De groot-vizier verklaarde alsnu in het Per
zisch, door den tolk in het Fransch overgezet,
dat hj} overal waar hjj kwam, gaarne met de
heeren van de pers kennis maakte, omdat hjj
met geestdrift voor hunne roeping vervuld was.
De dagbladen noemde hjj de groote voertuigen
van de algemeene beschaving in Europa en
ook in de Oostersche landen.
Er bleef weinig anders over dan den grooten
&8.
Uit het Engelsch
VAN
HOOFDSTUK XLII.
Ve*l»eeldin(j of werlteHjfelteld
Dementia acuta Met schrik doorzag Harold
eensklaps alles hjj zag het onvermijdelijk
naderen. Voor het eerst in zjjn leven besefte
hjj dat de verschijnselen, welke hjj nagebootst
had, of meende na te bootsen, inderdaad be
stonden.
Het was vreeseljjk, ongeloovig, maar waar
Het was geen verbeelding, maar werkelijkheid.
Hjj werd krankzinnig van geluk, van zelfzuch
tige zegepraal, van zelfgenoegzaamheidDe
patiënten praatten boven zijn hoofd en eens
klaps kwam hjj tot het vreeseljjke bewustzjjn
dat hjj zelf ook een patient was.
Een seconde lang, zag hjj als met een elec-
trische vonk de geheele naakte waarheid
zjjn verdorven natuur in al hare afschuwelijk
heid. Hjj was juist zooals Yate Westbury
hem het type van een krankzinnige had afge
schilderd koud, zelfzuchtig, ongevoelig, be
heer erkentelijkheid te betuigen voor den goe
den dunk, dien hjj van de pers had.
Daarop hield hjj eene nieuwe toespraak,
waarvan de zin bleek te zjjn dat, de verbreiding
van beschaving zelfs daargelaten, de journa
listiek naar zjjn oordeel de groote macht was,
die over vrede en oorlog had te beschikken
en dat zjj aanhoudend in het belang van den
vrede werkzaam zou zjjn en zou bljjven, dit,
hoopte hjj, zou aan geen twjjfel onderhevig
zijn.
Referent waagde de opmerking, dat de vorsten
en hunne groot-viziers, soms de laatsten nog
meer dan de eersten, het lot der wereld met
betrekking tot oorlog en vrede in handen
hadden, en dat de journalistiek op hunne be
sluiten zelden een beslissenden invloed uit
oefende.
De groot-vizier glimlachte bjj de zinspeling
op de hooge betrekking, die hp vervulde, en
verklaarde toen dat een Oostersch land als het
zij no vrij wel buiten de groote Europeesche
verwikkelingen stond, althans het uitbreken
van een oorlog niet kon voorkomen. Voor het
overige bleef zijne overtuiging ongeschokt, dat
indien de journalisten hunne roeping goed
begrjjpen, verschil in richting op zjjde zetten
en trouw de handen ineenslaan, het behoud
van den vrede door de pers kan worden ver
zekerd."
Perzië schjjnt op dit punt dus te staan boven
sommige landen, waar men bjj het uitreiken
van eerebewjjzen de pers voorbjjgaaten waar
men een eer schjjnt te stellen in de verzeke
ring dat men van »geen krantengeschrijf houdt"
en slechts de pers in de hoogte steekt, tot
zelfs in 't belachelijk en overdrevene toe, wan
neer men haar diensten noodig heeft.
In den Haag verleende de Shah gisteren in
het paleis audiëntie aan verschillende militaire
en civiele autoriteiten en leden van 's konings
huis.
Aan den galadisch dronk graaf Schimmel-
penninck op den vorst en Z. M. op onzen koning.
Op het Kurhaus bewoog hjj zich ongedwongen
onder de talrjjke bezoekers en nieuwsgierigen,
die zich verdrongen om hem te aanschouwen.
Zijne speekwoordeljjke vriendelijkheid en min
zaamheid tegenover het schoone geslacht viel
wederom duideljjk in het oog, en ook de groot
vizier, omhangen met het grootkruis der orde
van den Nederl. Leeuw, maakte met een gullen
lach zjjne complimenten aan de dames.
Te 's Gravenhage gekomen in een koninklijk
vierspan, vertrok de Shah te tien uur, in het
rjjtuig van den burgemeester van 's Graven
hage, omdat op het oogenblik van vertrek de
paarden van het koninklijk rjjtuig schrikten
van het plotseling in hunne nabjjheid ontste
ken van bengaalsch licht.
Te twaalf uur was de shah in zjjn hotel te
Amsterdam terug.
Z. M. heeft den burgemeester van Amsterdam
1000 ter hand gesteld om te verdeelen over
de weeshuizen aldaar.
Bjj kon. besluit is in zjjnen rang overgeplaatst,
bjj het regiment grenadiers en jagers, de kapi
tein jhr. D. R. Gevers Deynoot, van het 5de
regiment infanterie, en worden, te rekenen van
1 Juni 1889, tot leden van het college voor de
zeevisscherjjen herbenoemd de heeren mr. E. N.
Rahusen, R. Veen Valck en A. Pot.
krompenonbekwaam tot éen liefderjjke,
barteljjke gedachte, onverschillig voor het wel-
zjjn van anderen met onverstoorbare kalmte
zjjne eigen plannen vervolgende. Het gebeurt
ons niet dikwjjls dat wij ons zelve zien
precies zooals wjj zjjn. Doch dien nacht had
Harold Knyvett zulk een helder oogenblik,
waarin hjj zag dat hp krankzinnig, dat hjj
slecht, laag en gemeen was. Hjj had zjjn lage
plannen ten uitvoer gebracht en nu was hjj
rjjk, voornaam, een koning, een vorst in een
krankzinnigengesticht.
Maar zelfs daar kon men hem zjjn rjjkdom
niet ontnemen. Hjj had ten minste dat zeer
trotsche meisje vernederd en dien ouden Whit-
marsh schaakmat gezet. Hjj had alles zelf
gedaanHet fortuin behoorde hemal was
het dan ook in een krankzinnigengesticht.
Maar wat baat het iemand of hjj de
geheele wereld wint en hp ljjdt schade aan
zjjne ziel En Harold had in letterljjken zin
zjjn ziel verloren zjjn geest zjjn verstand
verwoestDat voelde hjj met ontzetting. Als
hjj in dat korte oogenblik van berouw het
valsche testament had kunnen verbranden, zou
hjj het gedaan hebben; maar hjj kon niet.
Yate Westbury had het gevonden en gehouden;
de dokter was de bewaarder van dat vervalschte
papier
Uren lang lag hjj aan den grootsten angst
ten prooi. Hjj wist dat hjj verloren was Hoe
afgrjjseljjk 1 Hoe vreeseljjkDe anderen boven
Blpkens een telegram van den gouverneur-
generaal van Nederlandsch-Indië, van 19 dezer,
wordt de gouvernementskoffieoogst op Java
voor dit jaar thans geraamd op 537,430 pikols.
Mohamed Hassan Khan, Etamed el Sultane
(vertrouweling der regeering), minister voor de
pers en opperceremoniemeester van den shah,
heeft onlangs een Arabisch-Perzisch woorden
boek vervaardigd, dat door de firma Brill te
Leiden zal worden gedrukt en uitgegeven.
No 12 van De Lantaarn bevat: een plaat
De Minister van Financiën, jhr mr K. A. Godin
de Beaufort. Teekening van Holswilder, en
verder Eene herinnering, door Engelbert de
Chateleux. Iets duideljjber, door F. J. A. M.
Wierdels.
Door den minister van binnenlandsche
zaken zjjn, met ingang van 1 September 1889,
benoemd tot kweekelingen bjj de rijkskweek
school voor onderwijzers te Middelburg (zonder
genot van rjjkstoelage): W. G. de Bruine, van
Haamstede en L, J. M. van Meerbeek van
Vlissingen.
Te Amsterdam is voor het litterarisch-
mathematisch examen geslaagd de heer P. C.
Gilde Pz. van Middelburg.
Tot de machinist-leerlingen 2e kl. van
het jongste studiejaar van de opleiding te
Hellevoetsluis, die met voldoenden uitslag hun
overgangs-examen hebben afgelegd, behoort L.
van Boven.
Naar wjj in 't grootste deel der oplaag
van ons vorig nommer meldden heeft Vrijdag
door tusschenkomst van de raadslieden van
partpen, mr. W. A. van Hoek en mr. C. Luoasse,
door de oude kerkvoogdjj en den vroegeren
kerkeljjken ontvanger in der minne de over
gave plaats gehad van archief en bescheiden
aan de tegenwoordige kerkvoogdjj der Ned.
herv. gemeente te Serooskerke (W.)
Dientengevolge zjjn hiermede de geschillen
omtrent de zaken ,der kerkvoogdjj geëindigd.
De heer W. B. H. van Linschoten, can-
didaat te Middelburg, is beroepen naar Zoute-
lande.
Volgens de G. Ct. heeft de officier van
justitie bjj de rechtbank alhier hooger beroep
aangeteekend tegen het door die rechtbank op
den 7en dezer gewezen vonnis, waarbjj inzake
H. J. de R., voormalig ontvanger-griffier van
den polder Waarde, het openbaar ministerie niet
ontvankeljjk is verklaard in zjjne vordering.
De heer Willink Ketjen komt in hooger
beroep van het gisteren, door de rechtbank,
tegen hem gewezen vonnis.
hem praatten nog even druk. Sidi-Aia zou
voortaan alleen een asyl voor hem zjjn.
Eindeljjk brak de morgen aan de morgen
dien Eustace en Meriem in het Djurjurage-
bergte zagen opdoemen en die Vernon en Iris
in de belegerde vesting bescheen. In de verte
viel er een rosse gloed op de sneeuwtoppen,
toen Harold eindeljjk van vermoeienis in slaap
viel en droomde van Sidi-Aia en rjjkdom.
Bjj zjjn ontwaken was de betoovering ge
broken. Het daglicht brengt geheel andere
gedachten. Hjj lachte over zijn vrees. Krank
zinnig Nooit in zijn leven was hp beter bjj
zjjn verstand geweest. Een weinig zenuwachtig
misschien Maar wie zou er onder zulke
omstandigheden niet zenuwachtig worden, en
zelfs al waren die verschpnselen onheilspel
lend hjj kon niet ontkennen dat hp een
weinig van streek was dan zou hjj er tegen
strjjden als een man. Het was niet goed om
alleen te bljjven. Yate Westbury raadde hem
aan om te trouwen en als hjj met Iris ge
trouwd was, zou die hem wel op den goeden
weg houden. Een mooie vrouw 1 Een prachtig
fortuin! Krankzinnig, zegt Westbury! Die
dwaas, die zot, die idioot
HOOFDSTUK XLIII.
Gered.
In het klooster te Beni-Mansour deden de
goede grjjze Zusters al wat zjj konden voor
Vrjjdng zjjn te Aagtekerke in de herberg
bjj Jac. Maljers, ten overstaan van den notaris
Tak verkochttwee huizen en erven met
tuingrond, staande en liggende te Aagtekerke
op het dorp, groot 16 aren 69 centiaren,
voor ƒ1205.
Bjj gelegenheid van den bakkers-cursus
aan de Gist- en spiritusfabriek te Delft, zal
daar een tentoonstelling gehouden worden van
brood uit alle oorden des lands. Bakkers, die
willen inzenden, worden uitgenoodigd hun
brood uiterljjk Woensdag morgen a. s. aan de
fabriek te bezorgen.
Groote behoefte, zoo schrijft men van zeer
vertrouwbare zjjde aan de Arnh. Crt., bestaat
er in de Argentpnsche republiek aan goede
sigarenmakers. Een der eerste fabrikanten £e
Buenos-Ayres vroeg aan een zeer bekende firma
hier te lande een 150tal goede werkers en
deelde mede dat zjj aldaar ƒ11 a 36 per 1000
stuks, al naar gelang der kwaliteit, konden
verdienen.
De Maatschappij tot opvoeding van weezen in
het huisgezin hield dezer dagen te Amsterdam
haar 15e jaarvergadering van leden en comité
onder leiding van den heer J. Attema uit
Njjmegen.
Uit het verslag van den directeur, den heer
Scheltema, bleek o. a., dat sedert de oprich
ting der vereeniging 341 ouderloozen voor
langer of korter tjjd door de m<J waren ver
zorgd. Het getal aanvragen bedroeg het aan-
zienljjk getal van 708. Dat niet aan alle
vragen werd voldaan, lag hierindat de
maatschappjj de verplichte verzorgers, die een
deel der kosten wel konden dragen, doch dit
liever niet deden, naar het beginsel der M"
niet mochten worden vrjjgesteld, en voorts dat
de vaste inkomsten daartoe niet toereikend
waren. En dat xjj de verzorging van weezen,
wier opvoeding vaak jaren vereischt, niet maar
zóó op zich neemt, zonder eenigen waarborg
die verplichtingen te kunnen nakomen, laat
zich gemakkeljjk begrjjpen.
Van de 341 weezen, over wie de M" hare
zorgen kon uitstrekken, waren 13 in de 15 jaren
van bestaan overleden; terwjjl enkele ande
ren, door veranderde omstandigheden der naaste
familie-betrekkingen, in de zorg van deze
zjjn opgenomen, of naar de verplichte ver
zorgers teruggekeerd. Niet minder dan 116
weezen hebben reeds den leeftjjd bereikt, dat
zjj van de verzorging der M" zijn ontslagen.
Het mag gezegd worden, dat van hen 12 het
uitmuntend hebben gemaakt, dat 96 het goed
hadden, 6 minder en slechts 2 het slecht hebben.
Op dit oogenblik zjjn 192 weezen in de verzor -
ging der maatschappjj. 17 hunner verdienen
iets, doch op verre na niet toereikend om in
hun onderhoud te voorzien. De overige 175
zjjn in of onder de schooljaren.
Van de 172 jongens en 169 meisjes behoorden
200 tot de herv., 77 tot de R. K., 14 tot de
luth., 18 tot de doopsgezinde, 12 tot de remon-
strantsche, 1 tot de oud-bisschop clericalen en
19 tot de Israëlitische kerk.
17 familiën hadden ouderloozen opgenomen
zonder eenige vergoeding te verlangen. Zjj,
aan wie van de 1300 hoofden van huisgezin
nen, die zich hadden aangemeld, de verzorging
der ouderloozen was toevertrouwd, kweten zich
met nauwgezetheid van die taak. De ervaring
leerde dat de pleegouders hun pupillen niet
exploiteerden, zooals wel eens werd beweerd.
Geschikte gezinnen waren ruimschoots te vin
den. Het financieel beheer van den penning
meester, den heer Alex. Daniels was door de
financiëele commissie A. W. van Eeghen, H. E.
van Enthoven, J. Nienhuis zeer geroemd, terwjjl
bjj de discussie daarover op vermeerdering van
vaste inkomsten werd aangedrongen.
Het nadeelig saldo der rekening over a. p.
was alleen door 2555.70 van buitengewone
baten, tot een cjjfer van 308.78 terug te
brengen.
Ongeveer 29.000 was in het afgeloopen
jaar aan verpleeggeld uitgegeven of ƒ210.000
gedurende het bestaan der M". Te Meppel
was een nieuw comité gevormd.
Na afloop der huishoudeljjke aangelegenheden,
werden eenige vragen, de weezenverpleging
betreffende, besproken, en wel naar aanleiding
van een der jongste congressen.
Wat is waarheid van de bewering, dat zoo
vele weezen der prostitutie ten prooi worden
Wat van het oordeel, waarbjj een groot deel
van de bevolking ten plattelande ten eenen-
male ongeschikt voor de weezenverzorging
wordt geacht? Deze vragen gaven tot zeer be-
langrjjke mededeelingen en discussiën aanleiding.
Dienaangaande werd opgemerkt, dat men
al zeer bekend zou moeten wezen met den
omvang der protestutie, om met eenig recht
en zekerheid dergeljjk beweren te kunnen
staven. En op de tweede vraag, dat men al
zeer vertrouwd moest zjjn met de plattelands
bevolking, in verschillende streken van ons
vaderland, om de hoofden van gezinnen totaal
ongeschikt voor de taak der weezen-verpleging
te kunnen verklaren. Dikwjjls waren dergelijke
beweringen lichtzinnig en den ernstigen man
onwaardig gedaan.
Nadat nog de vier aandeelen in het rente
loos voorschot, genummerd nommers 156, 216,
135 en 138, in tegenwoordigheid van den nota
ris Jukkenekke en getuigen waren uitgeloot
werd de vergadering gesloten door den voor
zitter onder dank aan den directeur voor de
goede en accurate zorjgen, ook in het afgeloopen
jaar voor de weezen betoond.
Eustace Le Marchant. Zjjn wonden waren ge
lukkig minder ernstig dan men eerst gedacht
hadwant de schok had hem alleen bewuste
loos gemaakt en hjj had geen inwendige kneu
zing. Dank zjj het zachte zand, waarop hjj
neerkwam, was geen zjjner ledematen gebro
ken. Hjj was natuurljjk zwak en ontdaan
maar hjj had geen enkel bljjvend letsel van
dien vreeseljjken val.
Hij lag een paar uren bewusteloos, doch
tegen den middag opende hjj de oogen en
vroeg in het Fransch: «Waar iB Meriem?"
De zusters begrepen terstond, wie hjj be
doelde en de eene zei, terwjjl zjj zjjn kus
sens opschudde: »Stil, gij moet niet praten;
gjj zjjt nog veel te zwak. Mademoiselle is in
de aangrenzende kamer. Zjj is ernstig bezeerd,
maar verkeert niet in levensgevaar."
Zjj waren overtuigd dat Meriem ook een
Europeesche was, die zich terwille der veiligheid
als een Kabylische verkleed had.
«Ernstig bezeerd!" herhaalde Eustace,
zich op de ellebogen oprichtende. «Wat is er
dan met haar gebeurd? Zjj is toch niet in
aanraking met den trein gekomen?"
»Zjj liep op de rails en zwaaide tevergeefs
met hare armen om den machinist te waar
schuwen dat hij u niet zou overrjjdende trein
wierp haar omver, zonder echter haar te over
rjjden. Maar nu moet gjj u stilhouden. Gjj
moogt niet meer praten."
Eustace lag met de grootste inspanning een
Van alle keizers en koningen moet de «ko
ning der koningen" Shah in Shah, de beheer-
scher aller PersenNassr-Eddin, de meest
reislustige zjjn, hoewel hjj in den keizer van
Duitschland een ernstigen concurrent heeft
gevonden. Behalve zjjn bekende Europeesche
reizen onderneemt hjj jaarljjks groote tochten
in het binnenland van zijn rjjk, wat hem trou
wens ruimte genoeg geeft om zich te bewegen,
daar het ongeveer vjjftig maal grooter is dan
Nederland.
Jaarljjks, vóór het begin van de dertig zware
poos stilhjj brandde van nieuwsgierigheid om
te weten, hoe het Meriem ging, hjj wilde haar
zien, zich overtuigen dat zjj buiten gevaar was.
Maar de zusters paaiden hem gedurig met
hetzelfde bericht.
«Het gaat heel goed, maar zjj is nog
buiten kennis. Gjj moet die dingen aan ons
oordeel overlaten. De dokter hoopt dat zjj
onder een goede behandeling spoedig her
stellen zal."
O wat schenen die uren langDaar lag
Meriem vlak bjj hem en hij kon onmogeljjk
naar haar toe gaanEn toch was het hem
een weemoedige troost dat zjj om zjjnentwil
dat gevaar getrotseerd had. Om zijnentwil
Niet geheelneen eigenljjk terwille van Vernon,
daar de kans om St. Cloud te ontzetten en dus
Iris en Vernon te redden geheel afhing van de
veiligheid van Eustace.
Voor het oogenblik legde hjj toch die vleiende
balsem op zjjn wond en geloofde gaarne dat zjj
voor hem die locomotief had willen stuiten. Hjj
zou voor haar nog veel grooter gevaar getrot
seerd hebben.
Langzaam, langzaam kropen de uren voort.
Eindeljjk tegen middernacht hoorde hjj pra
ten en ging opzitten om te luisteren.
Door de open deur tusschen de tweekamers
vernam hjj een stem, die op klagenden toon
vroeg
«Spreekt niemand Engelsch?"
Zjjn hart sprong op van vreugde, het was
