N°. 142. 132° Jaargang. 1889. Dinsdag' 18 Juni. Be Zcwscïe Tentoonstelling m Iwleii te Hilfleltoi. Middelburg 17 Juni. Deze courant verschijnt dagelijks? met uitzondering van Zon- en Feestdagen? Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.-3 Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager? Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten met de daarop betrekking hebbende dankbetuigingenvan 17 regels 1.50 iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.1 Nieuwenhuijzen.Yerder worden door alle postkantoren en boekhandelaren n Noordelijke provinciën 'annonces aan.Hoofdagenten voor het aan het bureau bezorgd zij LETTEREN EN KUNST. ONDERWIJS. RECHTSZAKEN. UIT STAD EN PROVINCIE. MIDDELBOS GS€HE KI HUM. Thermometer. Middelburg 17 Juni. vm. 8 u. 64 gr. m. 12 u 68 gr. av. 4 u. 65 gr. F Verwacht N. wind. Advertentiën Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A.W. 1Boijand, 'aMgenomer'en mmen^XheTalgemeen advertentie- moeten des namiddags te een uur IV. In den tuin. De fraaie tuin van het Schuttershof biedt thans een eigenaardig schouwspel aan. Onder het lommer der boomen, langs de breede lanen en in de overdekte kolfbaan beeft de nijver heid ook hare tenten opgeslagen en tal van vlaggen en veelkleurige wimpels geven haar een recht vroolijk aanzien. Uit de groote zaal komende ontmoeten wij eerst een aardige tuinversiering, bestaande uit een rots van roodachtige lavasteen, waarin een miniatuur waterval en fontein is aangebracht, terwijl nagebootst en natuurlijk groen bet ge heel recht behagelijk maken. De vervaardiger J. de Steur heeft eer van zijn werkhij voerde reeds menige bestelling uit tot zelfs buiten Zeeland. Daarnaast staat een reusachtige schoorsteen van Euville steen in laat-gothischen stijl, die bestemd is ter vervanging van een ouden schoorsteen op de Abdijgebouwen. De kiosk van den heer Goethals is een groote aantrekkelijkheid op de tentoonstelling. In blank Amerikaansch greenenhout uitstekend getimmerd komt het gebouwtje alleraardigst uit tegen het donkergroen der boomenals tuinhuisje, melktent of voor ander dergelijk doel is het door zijne soliede bewerking zeer aan te bevelen. Daarin zetelt de heer Gra- vestein met keur van lekkernijen, die door het publiek zeer op prijs worden gesteld zijne echte Zeeuwsehe letterkoek handhaaft haar alouöen roem. Thans naderen wjj een heele reeks van voorwerpen, te zamen vormende de hoogst be langrijke inzending van de gebroeders Picha- Stevens te Sas van Gent en bestaande uit ver schillende constructies en bouwdeelen in cement en ijzer. Het ijzer is daarbij in den vorm van vlechtwerk innig verbonden en bekleed met een laag portland cement, waardoor een geheel wordt verkregen, dat de goede eigenschappen van beide materialen in zich vereenigt. Daar door was het mogelijk den regenbak samen te stellen van ruim 6000 liter inhoud met een wanddikte van slechts 4 c.M. De bak werd op het terrein geheel met water gevuld en bood goeden tegenstand aan den druk daarvan, terwijl ook de dichtheid door deze proef kon worden geconstateerd. Het doorsijpelen van een weinig water kort na de vulling kan als geen gebrek worden aangemerktspoedig houdt dit op en de bak voldoet aan alle eischen, die men aan een goeden regenbak kan stellen. Geheel afgewerkte duikers kunnen in de praktijk goede diensten bewjjzenin slappe gronden of bij kostbare afdammingen is het gebruik zeer aan te bevelen. Verder treffen wij hieronder nog aan riolen van verschillende afmetingen, dakpannen,muurbedekkingen,pomp- steenen en een brievenbus in rustieken stijl, die ons, wat den vorm betreft, minder bevalt. Als voorbeeld van het veelzijdig gebruik, dat van dit materiaal kan worden gemaakt, moet zeker de roeiboot worden genoemd, die reeds twee jaar aan alle schadelijke invloeden is blootgesteld geweest, zonder nog eenig spoor van beschadiging te vertoonen. De boot is niet op de jeugdige fabriek vervaardigddeze bestaat nog slechts negen maanden, doch is door de inzenders alleen bijgevoegd om de deugdelijkheid van bet materiaal aan te toonen. In de kolfbaan ontmoeten wij eene oude be kende; de steenfabriek de Suzanna Johanna prjjkt daar met een groote verscheidenheid van voorwerpen, die alle getuigenis afleggen van de energie van den eigenaar, den neer J. F. Fak Brouwer. De metselsteen is, wat afwerking aangaat, prachtigde goudgeel gekleurde sier- steenen vinden tot zelfs in het buitenland gretig koopers, terwijl ook de mindere soorten zeer gewaardeerd worden. De gele steen levert voor enkele bouwwerken, zooals buite n- gevels, eene zeer eigenaardige afwisseling tegen de roode Waalsteenen. Behalve deze steensoorten worden op de fabriek ook voorwerpen in terra cotta vervaar digd, waaronder van zeer goede vormenwij noemen vooral de beide consollen met typische koppen, de schoorsteen-steentjes enz. Leenhouts van Schoondijke heeft eene étalage opgericht van hoogst nuttige zaken; potte- buizen, huishoudelijk aardewerk, tegels, schoor steenbuizen, alles flink afgewerkt, geven ons het bewijs, dat de fabrikant geheel op de hoogte dezer industrie is en wedijveren kan met alles, wat van dien aard buiten Zeeland wordt vervaardigd. Een vreemde inzending is zeker die van Deurloo, leerling der ambachts- en industrie school van den beer Mus te Zierikzee. Wij kunnen ons moeielijk een denkbeeld maken van deze inrichting, waar leerlingen van 1b jaar, zooals de inzender is, tal van materialen vervaardigen, die, als zij voldoen aan de eischen welke men er voor moet stellen, heel wat hoofd brekens kosten aan scheikundigen, ingenieurs of vakmannen. Op bet gezicht af, twijfelen wij aan de practisebe waarde dezer inzending. Meer in den geest van ambachts-onderwijs komen ons de houtconstructies van Deurloo voor. Het verwarmingstoestel voor broeikassen van Brok is goed afgewerkt en schijnt zeer geschikt voor bet gebruik. Thans staan wij voor een groote verzameling mandewerk van allerlei aard, als oester- en garnalenmanden, palingbouwers, krabbenvan- gers, enz. allen voorwerpen, die vooral in Zeeland uitstekende diensten bewijzen en veelvuldig gebruikt worden. De gebroeders Boel stellen een menigte krui wagens en andere houtwerken tentoon. Wanneer men weet aan hoeveel eischen een goede kruiwa gen moet heanwoorden, zoo zal men deze voor werpen hier belangstellend gadeslaan. De familie Boel schijnt het geheim te bezitten van op uitstekende wijze aan al die eischen te kunnen voldoenmet honderden worden hunne krui wagens op de verschillende groote werken gebezigd. Onder de landbouwwerktuigen zijn er enkele, die eene beschouwing waard zijn. De sans-pareil- zaaimachine van Ch. van de Velde te Houtenisse komt ons wel wat samengesteld voor, toch verzekert de inzender dat een geoefend zaaier er 4Jj tot 5 hectaren per dag mede kan bezaaien. De tienrijvige zaaimachine van Th. Westmaas uit dezelfde plaats is een flink degelijk stuk werk, waarbij de vervaardiger op praktische wijze heeft knnnnen vereenigen verschillende goede hoedanigheden, die men in buitenlandsche machines aantreft. Hij leverde reeds veel dezer werktuigen. Ook de ploeg is een flink, degelijk stuk werk. De ploeg van Wisse en Willemsen te Zaamslag is zoo keurig afgewerkt, dat men er tegen op zou zien om hem te gebruiken. De wortelsnijder van Jac Konrad is goed ge dacht, hoewel hij niet halen kan bij de thans veel ingevoerd wordende werktuigen van dien Het miniatuur stoommachientje verraadt de hand van een kundig werkmanals nijver heidsproduct heeft het weinig waarde, daar er geen nieuwe vinding in te bespeuren ismis schien kan het echter bp aanschouwelijk onderricht in de stoomwerktuigkunde nut stich ten. De modellen van zinkstukken en van ver schillende steenglooiingen geven met de toe lichtende teekeningen eenig denkbeeld van de wijze, waarop onze onderzéésche oevers en dijken worden beschermd tegen onzen natuurlijken en nooit rustenden vjjandhet water. De fcijverheids-Vereeniging te Middelburg zond een model in van een mond van een harer steenovens, een keurig stukje metselwerk van R. J. Schijf. De steen dezer fabriek is van zeer goede kwaliteit en gaat steeds flmk van de hand. Het fabrikaat van C. J. Keuse uit Oostburg, mede hier tegenwoordig, voorziet in de 'behoefte der omgeving en kan zich goed meten met de veel ingevoerd wordende Belgische steensoorten. De firma Boddaert Co neemt met hare groote verzameling ijzerwerken, die in hare ijzer- en meetaalgieterjj zijn vervaardigd, het geheele achtergedeelte der kolfbaan in. Men vindt er allerlei soort gietwerk, raderen, geor namenteerde rosetten, kolommen, artikels voor dadelijksch gebruik en tal van andere voor werpen, die op een uitvoerige lijst, bij de inzending aanwezig, zijn vermeld. Het inge zonden werk ziet er, zooals wij dat van deze onderneming gewoon zijn, zeer goed uit. Ver schillende vormstukken doen ons een blik slaan in de technische behandeling van het in ruwen staat ook tentoongestelde gietijzer. De kolfbaan uitstappende ontmoeten wg nog een duiventil in blank Amerikaansch greene hout van C. M. Melis, oud-leerling der Middel- burgscbe ambachtschool. Deze is uitstekend afgewerkt; de vervaardiger heeft er mede ge toond een degelijk werkman te zijn, waarop de inrichting, waar hij het vakonderwijs genoot, trotscü mag zijn. De mededeeling, als zou de commissie van rapporteurs over de onderwijswet reeds met haar arbeid gereed zijn, wordt thans onjuist genoemd. Men gelooft dat zij niet vóór het einde dezer week haar verslag definitief zal samenstellen. Ook acht men het voorbarig thans reeds met stelligheid te spreken over het tijdstip der openbare behandeling. Door dè liberale kiesvereeniging De Grond wet te Roermond is de heer mr L. Geradts, advocaat-procureur aldaar, candidaat gesteld voor het lidmaatschap der Tweede kamer, ter vervanging van mr. H. Brouwers. De voormalige resident van Tapanoeli, de heer Verkerk Pistorius, is door- den minister van koloniën belast met een speciaal onderzoek van het vraagstuk der decentralisatie van het bestuur in Indië, en tot dat einde gedetacheerd bij het departement van koloniën. Tot vice-consul van hef Duitsche Rijk te Rotterdam is benoemd de heer von Herff, belast met de waarneming van het consulaat aldaar. Met 1 Juli a. s. wordt wederom een gedeelte van het personeel bij den aanleg van staats spoorwegen eervol uit 's lands dienst ontslagen. Van den dienstplichtbond zijn reeds afdeelin- gen gevestigd te Amsterdam, Haarlem, Hoorn en Middelburg, en de leden in Kampen, Groningen, Leeuwarden, Goes, Dordrecht en Den Bosch zijn bezig afdeelingen te vormen. Ook op andere plaatsen, b. v. te Amersfoort, Harlingen, Enk huizen, zijn eeuige enkele leden in dien geest werkzaam, en in Den Haag, waar geen gewone leden zijn, willen enkele buitengewone leden pogingen aanwenden, om in den geest van den bond werkzaam te zijn. Tusschen de Nederlandsche postadministratie en de postadministratie van de Vereenigde Staten van Noord-Amerika is nader overeen gekomen dat, te rekenen van 24 Juni e. k., postwissels in het verkeer tusschen de beide landen tot een maximum bedrag van 100 dollar of 250 gulden, in plaats van 50 dollar of 125 gulden als tot dusverre, kunnen verzonden worden. Onder ben, die voor in den kring van de Maatschappij tot oevordering der Toonkunst uit gevoerde werken eereducaten ontvingen, behoort ook de heer Samans, muziek-directeur te Goes. Naar het Hdbld verneemt, arbeidt mej. Cath. Alberding Thijm aan een schets van het intieme leven haars vaders, den veel betreurden hoogleeraar en letterkundige. De algemeene vergadering der vereeniging van Nederlandsche letterkundigen zal den 22en Juni a. te Amsterdam gehouden worden. Onder voorzitterschap van den schoolopziener mr. J. v. d. Lek de Clercq vergaderde het onder- wjjzers-gezelschap in het arrondissement Mid delburg Zaterdag jl. op de bovenzaal van de sociëteit de Vergenoeging alhier. Ook de districts schoolopziener, de heer C. M. van Visvliet, be hoorde tot de aanwezigen. Na voorlezing en goedkeuring der notulen van de vorige ver gadering stelde de voorzitter het le punt dei- agenda aan de orde, nl. het rapport her com missie in zake aansluiting bij het Nederlandscli Onderwijzers Genootschap. Namens zijne mede leden bracht de heer M. de Mol het vrij uit voerig rapport uit, waarvan de conclusie luidde «de meerderheid der commissie adviseert tot behoud van het arrondissements-gezelschap en aansporing van de leden om zich op de eene of andere wijze aan te sluiten bij het JSed. Onderw. Gen." »De minderheid daarentegen raadt aanop heffing van het arrondissements-gezelschap en aansluiting in massa bij de bestaande afdee- ling Walcheren." De voorzitter stelde voor dit rapport wegens het belang der zaak in handen te stellen van het bestuur des gezelschaps om prae-advies en nadere behandeling in de eerstvolgende ver gadering. Aldus werd besloten. Het 2a punt der agenda«Het gezichtsor gaan," werd ingeleid door den heer A. Lan- gejan. Op uitstekende wijze, naar aanleiding ook van door hem zelf vervaardigde teekenin gen, werden de samenstelling en werking van dit zintuig verklaard en opheldering gegeven van de verschillende verschijnselen, die zich bij de werking van dit orgaan voordoen. De voorzitter was dan ook de tolk der aan wezigen, toen hij den inleider dank toebracht voor zijne hoogst belangrijke voordracht, die getuigde van jjverige studie en naar bij hoopte ook anderen zou aansporen bet gegeven voor beeld na te volgen. Wegens het vergevoiderd uur kon het 3e punt niet meer ter sprake gebracht worden, waarom de voorzitter de vergadering sloot met een «tot weerziens" op de binnen kort te houden feestvergadering. Mejuffrouw Laban, kweekelinge aan de bijz. school te Goes, is benoemd tot onderwij zeres aan de school met den bijbel te Hil versum. 175 manneljjke en 14 vrouweljjke candi- daten voor de hoofdakte hebben zich aangemeld bij de commissie, die hare zittingen zal houden te Breda. - De gemeenteraad van Beest hoeft beslo ten, den onderwijzer aan de O. L. school aldaar, F. J. Udo, een verlof te verleenen van twee jaar, onder bepaling dat het verlof dadelijk ophoudt, als er eene verandering mocht komen in den bestaanden toestand. De raad vond dit het geschiktste middel om een einde te maken aan de onaangename en onhoudbare verhouding tusschen genoemden onderwijzer en het hoofd der school, welke op het onderwijs belemmerend werkt. Bij de examens B der Polytechnische school hebben zich aangegeven voor het le gedeelte 28 candidaten, van welke zich gedu rende het examen 3 terugtrokkenvoor het 2e gedeelte hebben zich aangegeven 22 en voor het geheele examen 20 candidaten. Voor het le gedeelte zijn geslaagd de heeren F. C. H. M. Dubbelman, P. J. Fritzlin, M. H. de Jongh, E. van Konijnenburg, I. H. Wilton, G. H. Brandt, E. Bruijn, E. J. Capel, W. K. van Erven Dorens, von Faber, S. A. Gon- zalves, R. de Kat, J. A. Mazel, L. L. van Rand- wijck, J. C. van Reigersberg Versluys, F. G. J. Resink, J. J. R. de Wetstein Pfister, R. J. Boers, A. H. van Lessen en A. Perelaer; voor het 2e gedeelte de heeren A. A. van Anrooij, F. Baucke, J. Homan van der Heide, G. W. van Heukelom, O. E. Rappard, A. F. van Seters, J. H. van Seters, W. H. M. de Gelder, Ch. Rappard, A. Brijan, A. Elberts, D. Kok, A. J. Korthals Altes, A. J. F. van Laer, D. Verhoop en J. Kruijtvoor het geheele examen E. C. Lantzius, C. J. van Dijk, R. van Rees, A. G. van Steeden, E. J. de Bergsma, A. Brusse Jr., F. E. D. Sandberg, G. H. van Assendelft de Coningh, H. J. Verhellouw en H. Vermaes. Kantongerecht le Middelhuig. In de aanhangige zaak tusschen het college van kerkvoogden der N. H. kerk, afd. Seroos- kerke (W.), en eenige lidmaten dier kerk, werden heden door den gemachtigde der eisehers, mr. W. A. van Hoek, de stukken overgelegd, die nende tot bewjjs dat de gedaagden lidmaten zijn van genoemde kerk. De gemachtigde der gedaagden, mr. Wolf, repliceerde hierop dat de kwestie, waar het op aankomt, betreft de vraag of de ged. op het tijdstip, waarop het kohier voor den hoofdelijken omslag werd op gemaakt en goedgekeurd, lidmaten waren [dat nij aanbiedt door getuigen te bewijzen dat in Aug. 1888 de ged. hadden getoond door woord en daad niet meer tot die kerk te behooren. De kantonrechter bepaalde daarna het ge tuigenverhoor op heden over acht dagen. Zooals in ons vorig notntner kortelijk ver meld werd is Zaterdag aan het oordeel van het gerechtshof te 's Gravenhage onderworpen eene zaak, door den Hoogen raad naar dat college verwezen, betreffende een vonnis van het kan tongerecht te Middelburg, door de rechtbank aldaar bevestigd, waarbjj de heer G. in die stad wegens overtreding van het reglement van politie tot geldboete was veroordeeld. Die overtreding bestond in het in strijd met de artt. 22 en 23 van gemeld reglement, zonder vergunning van burg. en weth. van Middel burg, hebben van een privaat staande- op een eigen afvoerkanaal, waardoor faecaliën, hemel en spoelwater in een open gemeentewater wer den afgevoerd. Als gemachtigde voor beklaagde, die niet zelf was verschenen, trad op mr Verschoor, op wiens verzoek een tweetal getuigen werd ge hoord om het hot omtrent den localen toestand en andere bijzonderheden, op het beweerde reeht van beklaagde betrekking hebbende, in te lichten. Hij trad in eene breedvoerige en van grondig onderzoek getuigende beschouwing om de be- teekenis van het woord vroon, in bedoeld politiereglement voorkomende, om aan te toonen dat de kantonrechter in zijn vonnis eene ver keerde uitlegging daaraan zou hebben gegeven. Volgens pleiter beteekende dit »domein" en in casu moest daardoor worden verstaan stads- water, stadskanaal of stadsgracht, en konden daarop niet zooals het vonnis des eersten rechters deed de bepalingen, voor de stads- riolen gesteld, toepasselijk worden gemaakt. Pleiter trachtte verder aan te toonen dat beklaagde het recht van afvoer door verjaring gekregen en behouden had en zich alzoo aan geen overtreding van het politiereglement had schuldig gemaakt, op grond waarvan pleiter tot ontslag van rechtsvervolging concludeerde. Advocaat-generaal mr Telders had eveneens eene ernstige studie van het woord vroon gemaakt en gaf de resultaten daarvan ten beste, doch alléén om aan te toonen hoe uit eenloopend de verklaringen van bedoeld woord warenzoo beteekende het, volgens verschil lende schrijvers, even als pleiter had bewezen, «domein", maar volgens anderen weder kasteel, hof, paleis en volgens éen zelfs «gevangenis." Wat de kwestie ten principale betrof, achtte hij boven allen twijfel verheven, dat, al mocht beklaagde vroeger ook het beweerde recht hebben bezeten om de faecaliën, hemel- en spoel water door het privaat, staande op zjjn eigen afvoerkanaal, in gemeentewater te doen uit- loopen, hem dit recht bij eene later gemaakte politie-verordening, met het oog op de alge meene gezondheid, was ontnomen. De advocaat-generaal concludeerde derhalve tot vernietiging van het eerste vonnis en ver oordeeling van beklaagde tot eene boete van 1. (Dagblad.) Aan de njjverheids-tentoonstelling alhier viel Zondag, toen er door de schutterjj-muziek een matinee werd gegeven, weer een zeer druk bezoek ten deel. Behalve de houders van abonnementskaarten, inzenders enz. werd dien dag de tentoonstelling door 1756 betalende personen bezocht. Door de loodskweekelingen 2e klasse bjj het loodswezen te Vlissingen, R. Zorgdrager en J. A. Loesberg werd heden met goeden uitslag examen afgelegd als zeeloods voor de zeegaten der Ooster- en Wester-Schelde. Naar aanleiding van het in ons nommer van Zaterdag medegedeelde omtrent vergiftigde kwallen te Tessel meldt een onzer lezers dat hij voor 30 jaren reeds dezelfde ervaring opdeed die thans te Tessel wordt waargenomen alleen met dat verschil dat de pijn spoediger en zonder carbolzuur overging. Evenwel is door die on aangename aanraking tot heden bjj hem een klein rood vlekje op de huid achtergebleven. Vroeger noemde de in de Eendracht zwem mende jeugd die vergiftige kwallen «straal- kwallen" maar men kon, zoover den schrjjver bekend is, die soort op 't gezicht af niet van andere onderscheiden. Later heb ik zoo schrjjft onze correspon dent in leerboeken gevonden, dat de meeste dezer laag ontwikkelde diersoorten bjj aanraking die brandende pijn veroorzaakten, en dat dit is toe te schrijven aan mikroskopisch kleine draden, die in de opperhuid liggen en waar schijnlijk een scherp vocht bevatten. Daarom heb ik wel eens getwijfeld, of die zoogenaamde «straalkwallen" wel een bepaalde soort is, maar dat veeleer de kwallen in onze wateren tot éen soort behooren, die alle «stralen," en dat de pijn dus niet afhankelijk is van het dier maar van de wijze van aanraking, even als bij de brandnetels, die ook alleen pijn doen, als de aanraking zacht is, maar bjj een flink aangrijpen geen kwaad doen. Zeker is het dat men zeer dikwijls zwemmende jongens kwallen kan zien opnemen en er elkaar spelende mee werpen, zonder dat zij zich of elkaar da.ardoor bezeerden. Zaterdag is op het strand onder de ge meente Koudekerke aangespoeld hét in zeer ver gevorderden staat van ontbinding verkee- rende lijk van een manspersoon, naar gissing 20 jaren, gekleed met 2 tricot hemden, een zijden halsdoek met ronde figuren, zwarten broek met oliebroek en een paar nieuwe rijg laarzen met verlakte neuzen. Dat het vuur om zich naar de Argen- tijnsche republiek te begeven, nog niet is uitgedoofd bljjlit o. a. te Oud-Vosmeer, waar vijf gezinnen, samen uitmakende circa 40 personen, zich weder derwaarts hebben begeven*

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1889 | | pagina 1