„DE TENTEN VAN SEE"
LAATSTE BERICHTEN.
BUITENLAND.
Verspreide Berichten.
FEUILLETON.
Burgerlijke stand.
GRANT ALLEN
Algemeen Overzicht.
Bij het onweer van Vrijdag der vorige
week sloeg de bliksem nog in den mast van
een, in de haven te Burghsluis liggende, hoog-
aarts van J. van der Klooster. De mast werd
voor het grootste gedeelte verbrijzeld, zonder
verdere ongelukken te veroorzaken.
Onder Zaamslag is de bliksem geslagen in
de schoorsteen van een woonhuis, zonder brand
of andere ongelukken teweeg te brengen.
Aan den oogst werd bij die gelegenheid door
den hevigen wind, vergezeld van plasregens, veel
schade toegebracht.
Door den gemeenteraad van Zaamslag is
met 4 tegen 2 stemmen besloten de tot stand-
brenging van een rijkstelephoonkantoor te be
vorderen en de verbinding tot stand te brengen
Axel^-Zaamslag en Zaamslag-Terneuzen, mits de
gemeente Axel bij het vroeger gedane aanbod
oljjft om gemeenschappelijk de kosten te dragen.
Tot leden van het burgerlijk armbestuur
werden met algemeene stemmen herbenoemd
de heeren G. de Visser, F. de Rujjter en J.
van Hoeve. Met 4 tegen 2 stemmen werd be
sloten, ter aanmoediging der paarden- en vee
markt, dezelfde premiën als ten vorigen jare
uit te loven, dus tot een totaal bedrag van
36.50. Met algemeene stemmen op een na,
werd besloten, de a. kermis te doen eindigen
op Donderdag en niet, zooals gewoonlijk, op
Zaterdag.
Het toestaan van gelden uit de gemeentekas
tot het uithalen en verwijderen der nesten van
de schollevaars werd met algemeene stemmen
verworpen, daar dit, volgens den raad, niet
enkel is een gemeentebelang, maar een belang
van vele gemeenten in Zeeland en ook van de
visscherij op de Schelde.
Maandag 1.1. vond men te Koewacht zekeren
E. E. doodgeschoten in een bosch liggen. Naar
men gist, was hij op jacht en zou door een
ongelukkig toeval het geweer zijn afgegaan,
waardoor de lading hem in de borst is gedrongen.
Aan J. Goor, sedert 26 Mei 1848 veld
wachter te Sas van Gent, is door het hoofd
bestuur van den Algemeenen Aederlandschen
Politiebond de gouden medaille voor 40jarigen
trouwen politiedienst gezonden.
Van 1 tot 8 Juni.
Goes. Bevallen A. Kooman, geb. Hoebeke,
z. J. C. Hootsmans, geb. De Brandt, z. M. J.
de Graaff, geb. Koen, d. N. Nonnekes, geb.
Meijer, d.
ZrERiKZEE. GehuwdJ. van Dijke, jm, 25
j. met A. Waalbeek, jd. 28 j. M. Enzlin, jm.
35 j. met M. A. Steketee, jd. 33 j.
Bevallen M. C. van der Velde, geb. Hausser,
z. J. J. Goudswaard, geb. Den Dekker, d.
Volger,s het op de Zaterdag te Amsterdam
gehouden jaarvergadering der Ned. Zuid-Afrik.
Vereen lying uitgebracht verslag kwam in het
ledental geen groote verandering. Tegen een
verlies van 91 leden, wegens overlijden en be
danken, staat een aanwinst van 118. Daar de
ledenlijst uit de Z.-Afr. Republiek nog niet is
ingekomen, laat het aantal zich niet juist be
palen. Waarschijnlijk bedraagt het ruim 1400.
In België neemt het aantal leden eenigszins toe.
De heer W. F. H. van Leeuwen, de drie
wieler-kampioen van 1888 en lid der Arnhemsche
Wielrijdersvereeniging, heeft thans Nêerland's
eer in Duitsehland weder flink gehandhaafd.
In den driewielerwedstrijd over 2000 M., den
5den Mei jl. te Berlijn gehouden, verkreeg hij
van meet af den eersten prijs in 3 min. 55 s/s sec.
Eindelijk, na negen weken, is er een eind
gekomen aan de onzekerheid, waarin men ver
keerde omtrent het lot van de Ij-jarige Hendrika
Blok, uit de Engelsche steeg te Amsterdam.
Vrijdagavond is het lijkje opgevischt uit een
tegenover de woning der ouders van de kleine
liggenden kelder, waarin een put is, die ge
bruikt wordt voor straatreiniging. Reeds
geruimen tijd werd geklaagd over de onaan
gename lucht, die uit dien kelder opsteeg,
doch men koesterde geen argwaan. Ook Vrijdag
avond was men bezig water te putten, maar
daar het niet geregeld naar boven kwam, deed
men onderzoek en haalde het lijkje in verre-
gaanden staat van ontbinding op. Hoe het
kind in dien put geraakt is weet men niet.
Vrijdagochtend is te Tilburg een wissel
wachter door den voorbijsnellenden trein uit
Breda overreden, ofschoon de machinist wan
hopige pogingen deed om te remmen. Hij was
onmiddellijk dood en laat eene vrouw met
kinderen achter.
Het Dagblad spreekt ten stelligste tegen
het bericht dat de echtgenoote van den land
bouwer, die onder Stompwjjk werd vermoord,
ontijdig zou zijn bevallen en met haar kind
overleden.
Genoemde vrouw is, hoewel nog onder den
indruk lan het gebeurde, naar omstandighe
den welvarende en nog niet bevallen.
40.
Uit het Engelsch
VAN
HOOFDSTUK XXXV.
Be Heilige oorlog.
De volgende tien minuten waren rijk aan
aandoeningen, leven en beweging, maar Iris
merkte alleen een aanhoudend geweervuur op,
dat af en toe door een kanonschot van de kleine
batterij beantwoord werd. Toen zij eenigszins
tot zich zelf kwam, zag zjj dat het raam met
In een maaiveld te Duivedrecht is Don
derdag een grasmaaier door een zonnesteek
getroffen en gedood.
Vrijdagmiddag i3 bjj Stobbegat, tusschen
Heerenveen en Dokkum, hoogstwaarschijnlijk
tengevolge van uitzetting van een spoorstaaf
door de buitengewone warmte, een trein
ontspoord.
Een ooggetuige meldt daaromtrent in de
N. Gr. Ct. het volgende
Op ongeveer een uur afstands van Heeren
veen is men bezig met het herstellen van den
spoorweg, zonder dat de dienst daaronder lijdt,
want het vereischt een geringe moeite, om de
rail3 weer in hun positie te brengen. Als dat
gebeurd is, geeft de wachter het veilige sein.
De markttrein, die te ongeveer drie uur uit
Leeuwarden vertrekt, was, omdat hij zoo groot
was, hij bevatte 700 passagiers door
twee locomotieven getrokken, in aantocht. De
werklieden staken hun spaden op ten teeken
dat de lijn niet veilig was. Dat werd ge
zien door de machinisten der eerste locomotief,
die den sprong van de machine waagden. Hun
collega's van de tweede locomotief, dit ziende,
remden nu uit alle macht en aan hun tegen
woordigheid van geest is het behoud van vele
menschenlevens te danken. Tengevolge van
het hevige remmen bepaalde het ongeluk zich
nu tot het déraillement der locomotieven, een
goederenwagen en een personenwagen, die alle
meer of min vernield werden. Enkele reizigers,
onder wie drie Belgische kooplieden en een
dame, werden meer of minder ernstig gekneusd
of gewond.
Te Rotterdam viel in een logement eene
vrouw in beschonken toestand van de trap der
eerste verdieping tengevolge waarvan zij kort
daarna is overleden, terwijl eene oude juffrouw,
doordien zij eene verkeerde deur opende, door
eene lantaarn viel, waardoor zij zich inwendig
zoodanig bezeerde, dat zij spoedig daarna over
leed.
Te Heek-Hulsberg (Limburg) geraakte een
landbouwersknecht, die met eene kar klaver
van het veld huiswaarts Jreerdeonder zijn
voertuig en werd daarbij zoodanig gekneusd,
dat hij eenige oogenblikken later aan de ge
volgen is overleden.
Het allerlaatste nummer dat Zaterdag in
de staatsloterij uitkwam en dat van rechtswe
ge met een premie van 3000 begiftigd wordt,
trok ook nog de prijs van 1000 en ontving dus
ook de premie van 30.000, die gegeven wordt
aan het laatste nummer, dat met een prijs van
f 1000 of daarboven uitkomt. Op No. 16885
werd dus 34.000 gewonnen.
Bij den aanvang der behandeling van de
zaak contra dr Mezger te Wiesbaden werd
voorlezing gedaan van een besluit van den
provincialen regeeringspresident, waarbij Mezger
en zijne echtgenoote laatstleden Donderdag als
Pruisische onderdanen waren genaturaliseerd.
Nadat Mezger had verklaard en bezworen
Wiesbaden inmiddels niet te zullen verlaten,
werd de uitspraak omtrent de inbeslagneming
bepaald op aanstaanden Woensdag.
De moordenaar van markiezin du Chasteleer
te Roubaix is nog niet gevonden, doch de
justitie doet ijverig onderzoek. Op een der
oppassers van den markies, een zekeren Oscar
Monier, rust echter sterke verdenking, aange
zien de markies in het gevonden geweer dadelijk
het wapen herkende, dat hij dezen werkman
die drie jaren in dienst van de familie was,
indertijd had geschonken.
Het geweer stond gewoonlijk in een kleine
schuur in het park, waarvan Monier alleen den
sleutel had. Op den avond van den moord,
omstreeks 7 uur, was hij in die schuur gezien
en had toen, naar hij verklaarde, de deur ver
geten te sluiten, welke verklaring door eenige
andere getuigen werd bevestigd. De deur
droeg dan ook geen enkel teeken van geweld.
Van de schuur had hij zich, zegt hij, dadelijk
huiswaarts begeven.
Monier's vrouw, zou, naar verteld wordt,
verklaard hebben, dat haar man uit geldge
brek zijn geweer aan een haar onbekend per
soon had verkocht. Hierover ondervraagd, zeide
Monier, dat hij zjjn geweer had uitgeleend
hij weigerde echter te zeggen aan wien.
Julius Löwy, verslaggever voor de Pa-
rijsehe tentoonstelling van het lil. Wiener
Extrablatt, zal in een fiacre, het te Weenen
zoo geliefde vervoermiddel, de reis naar Frank-
rijks hoofdstad maken. Aapje no. 625 wordt
door een ervaren koetsier, Frans Edelmann,
bestuurd, en de reis gaat over Linz, Augsburg,
Ulm, Tubingen, Straatsburg, Vichy en Fontenay
naar Parijs, waar men binnen drie weken hoopt
aan te komen.
Het plan lijkt ons meer eigenaardig dan
practisch voor een journalist die zijn tijd best
gebruiken kan. Tenzij het Löwy niet alleen
om de tentoonstelling maar om de tusschenlig-
gende plaatsen te doen is. Maar daarvoor is
de tijd van drie weken toch wel wat kort.
Een merkwaardig gebruik, dat van ver
een ijzeren luik gesloten was, dat alle heeren,
waaronder ook Vernon Blake, de kamer ver
laten hadden, dat een felle gloed het fort ver
lichtte en dat haar moeder en de gastvrouw
haar onder kussen en tranen ondersteunden.
»Ik wist niet dat ik zoo laf wasmom
pelde zij >ik vrees dat ik nooit een goed sol
daat zou zjjn."
«Kindliefzei Madame met een wijs
hoofdknikje »in ons hart zijn we allen even
laf maar wij schamen ons om het te toonen.
Ditmaal zijn de indigenes ons de baas. Zij
hebben de telegraafdraden afgesneden, zoodat
er geen hulp kan komen. Wij moeten ons
voorbereiden om te sterven maar ik sterf niet,
voor dat ik dit mes,' zij hield een ander
dessertmes omhoog »tot aan het hecht in de
borst van een Kabyl gestoken heb."
«Moeten wij ons voorbereiden om te
sterven vroeg Iris vol afgrijzen,
verwijderde tijden dagteekent, schrijft de Lon-
densche correspondent der Haarl. Ct, wordt hier
nog steeds in eere gehouden. In deze week kon
men weder op verschillende punten der City een
bode in rood gewaad, gevolgd door een aantal
jongens, met lange roeden gewapend, zien rond
trekken,binnendringend in kantoren, restaurants
en elders waar gebouwen op de grens derparochie
staan en daar de muren zien afranselen. In vroe
ger jaren, toen kaarten en leggers en kadasters
nog niet zoo algemeen waren als tegenwoordig,
moesten de grenzen der parochiën van geslacht
tot geslacht overgebracht worden, en men was
destijds evenals nu, van oordeel, dat niets zoo
goed onthouden wordt als dat waarvoor men pijn
lijdt. Volgens dat beginsel werd een dag in het
jaar een omgang door de parochiën gedaan
en een bengel juist op de grenzen afgeran
seld of met zijn achterdeel in onzachte aanraking
met de grens gebracht. Van dat gebruik is de
tegenwoordige ceremonie slechts een flauwe
weerschijn, doch dat zij nog bestaat, zegt meer
dan deelen over het conservatisme in de City
zouden kunnen vermelden.
Een hooggeplaatst New-Yorker politiebe
ambte, die op de terugreis van de Parjjsche ten.
toonstelling Berlijn nog eens wilde bezoeken,is
door een zakkenroller van zijne geheele bezitting,
ongeveer 2000 M., beroofd.
Onlangs viel aan een Italiaansch politieman een
zelfde buitenkansje ten deel.
Heden werd alhier in het Hotel de Commerce
de 43e jaarlijksche vergadering der Gewestelijke
Vereeniging Zeeland van het Ned. Ond. Genoot
schap gehouden. Tegenwoordig waren 25 leden.
De afdeelingen Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen.
Goes, Zierikzee, 's Gravenpolder, Krabbendijke
en Walcheren hadden zich door een afgevaar
digde laten vertegenwoordigen.
In de behandeling van eenige huishoudelijke
werkzaamheden, waaronder de herziening van
bet reglement der Gew. Vereeniging, ten einde
dit 4n, overeenstemming te brengen met de
nieuwe wet van het Ned. Ond. Genootschap,
werd eene aangename afwisseling gebracht
door den heer H. Snijders, leeraar aan de
rijks hoogere burgerschool te Middelburg, die
eene zeer belangrijke en boeiende rede hield
over den graaf de Mirabeau.
Tot afgevaardigde ter algemeene vergadering
des genootschaps, die dit jaar te Assen ge
houden wordt, werd gekozen de heer L. A. E.
van der Leij te Middelburg.
Amsterdam. Heden werd alhier de al
gemeene vergadering gehouden van de vereeni
ging Volksonderwijsdie door den voor/.itter van
het hoofdbestuur, mr H. Goeman Borgesius,
geopend werd met eene toespraak, waarin hij
o. a. warme hulde bracht aan de nagedachtenis
van den heer Ph. R Hngenholtz, die zooveel
als lid van het hoofdbestuur voor de vereeni
ging heeft gedaan, ja een der hechtste steun
pilaren daarvan was.
Verder wees hij op den ernst van hetoogen-
blik en noodigde hij allen uit toe te zien dat
het volksonderwijs geen schade leed.
Door den secretaris, den heer D. André de
la Porte, werd hierop verslag uitgebracht aan
gaande den toestand en de verrichtingen der
vereeniging over het afgeloopen jaar. Daaruit
bleek o. a. dat de vereeniging in bloeienden toe
stand verkeert. Het aantal leden vermeerderde
met 400 en bedraagt thans 6405 in 99 afdeelin
gen en 42 correspondentschappen.
Uit het verslag der financieele commissie
bleek dat er over het afgeloopen jaar een tekort
was van 200, hetwelk gedekt zal worden uit
het kapitaal der vereeniging.
Hierna was aan de orde de benoeming van
drie.leden des hoofdbestuurs door de periodieke
aftreding der heeren mr H. Goeman Borgesius,
L. Gerhardt en mr J. A. van Gilse. Uit het door
het hoofdbestuur voorgedragen negental werden
gekozen de heeren Goeman Borgesius 's Gra-
venhage, prof. Willeumier Amsterdam en De
Groot Utrecht, terwijl tot lid der financieele
commissie gekozen werd de heer dr Terwogt.
Hierop volgde de interpellatie van de (sociaal
democratische) afdeeling Amsterdam I tot het
hoofdb., wegens de erkenning van eene tweede
afd. Amsterdam, die, zooals men weet, zijn
ontstaan te danken heeft aan een besluit, om
den raad te verzoeken, van gemeentewege voed
sel en schoeisel aan behoeftige schoolkinderen
te verstrekken.
Door den afgevaardigde van Amsterdam I,
burger Coltoff werd o. a. mededeeling gedaan
van de correspondentie, die hij met den secre
taris van het hoofdbestuur over deze aangele
genheid had gevoerd, en welke briefwisseling
ook reeds in de afdeeling medegedeeld en
kortelijk door de pers openbaar gemaakt is.
Het resultaat was, dat na blootlegging der
argumenten van het hoofdbestuur voor de er
»Ja kind herhaalde madame met groote
kalmte. «Zij vermoorden alles, evenals zij in
1870 gedaan hebben."
Iris verborg haar gelaat weer in hare
handenmaar madame, aan gevaren gewoon,
ging op luchthartigen toon voort«Ik heb
door een kijkgat in het luik gezien dat zij
de huizen en hooimijten in brand staken.
Hemel, welk een gloedNu brengen zij fak
kels bij de school, waar de vrouwen en kin
deren opeengehoopt zitten; zij zullen weldra
geroosterd zijn, als Hippolyte niet spoedig een
uitval kan doen.
Maar wat zijn het voor menschen die al die
gruwelen plegen
,»Uwe vrienden, de Beni-Merzongs, en
anderen,"
«Wat, dat is de stam van Meriem
yParfaitement ma chère, en ik twijfel niet
of uw lief nichtje is er ook bij om te helpen
kenning van Amsterdam II., een motie van
Coltoff om die erkenning af te keuren verwor
pen werd met algemeene stemmen op een na.
Na afdoening van al deze huishoudelijke
zaken kwam het meer essentieele deel der
agenda in behandeling en wel de voorstellen
betreffende de financiën, in verband met de
uitgave van het Volksblad. Overmaassche dor
pen wilde dat er zijn zouden gewone leden van
2.50 en leden met adviseerende stem van ƒ1
met storting van 3/5 der gewone en van de
helft der contributie in de algemeene kas der
adviseerende leden. Dit voorstel werd na toe
lichting, bestrijding en verdediging verworpen.
Rotterdam wilde verhooging der contributie
tot hoogstens 1,50.. Dit voorstel werd echter
ingetrokken.
De afd. Zuid- en Noordwolde wenschte dat
het Volksblad niet gratis aan de leden werd
toegezonden, doch tegen betaling van 50 ct.
voor ieder die er zich op abonneerde. Dit
voorstel werd verworpen.
Eindelijk was er een voorstel Bergumerdam
om afdeelingen beneden 50 leden hoogstens 1
van de contributie aan het hoofdbestuur te
doen afdragen. Dit voorstel werd ingetrokken.
In den beschrijvingsbrief liet het hoofdbestuur
reeds doorschemeren dat in geen geval ver
mindering van bijdragen kan worden toegestaan,
maar dat daarentegen verhooging noodzakelijk
was, omdat het saldo van vroegere jaren groo-
tendeels verdwenen is en het Volksblad thans
moeilijk kan gemist worden.
Ten laatste werd dan ook met algemeene
stemmen op een na aangenomen een voorstel
van het hoofdbestuur om over 1890 .van ieder
lid een gulden in de kas van het hoofdbestuur
te storten behalve van de dertigcent-leden.
Amsterdam I wenschte te gelegener tijd bij
de regeering aan te dringen om het laatste lid
van art. 48 der wet 1878 te doen vervallen.
Het laatste voorstel was van Dordrecht om
bij herhaling op leerplicht met voortgezette
leerjaren bij de regeering aan te dringen.
De beide laatste punten der agenda waren
bespreking van het wetsontwerp op den leer
plicht, zooals het definitief is geredigeerd door
de commissie en van het ontwerp-Mackay op
het' lager onderwijs.
Deze voorstellen en punten werden gelijktij
dig behandeld.
Brussel. Paul Janson, radicaal, werd tot
afgevaardigde gekozen met 1900 stemmen
meerderheid boven De Becker, katholiek can-
didaat.
Parijs. Volgens de Presse bevinden De
roulede, Laisant en Laguerre zich te Angou-
leme in hechtenis.
Blew-lforU. Brieven uit Port au Prince
bevestigen niet het bericht dat generaal
Legitime door zijne tegenstanders is overwonnen.
Datum.
Plaats.
Voorwerpen. lnformatën
13
Juni
Ellewoutsdijk, Porselein,
De Ronde
Bresser.
14
H
Middelburg,
verp. Jacbtre ht,
Ontv. reg.
14
t
Schore,
Boomgaard enz.,
Pilaar.
17
Middelburg,
Winkelsorteering,
Notarishuis
17
Middelburg,
Huizen,
Verheij.
19
Middelburg,
Karoterij,
Verheij.
20
Middelburg,
Huizen,
Verheij.
21
0. Souburg,
verj). Bouw- &Weil
.De Woljf.
21
Aagtekerke,
Huizen,
Tak..
25
t,
Middelburg,
Inboedel,
Notarishuis
26
M
Groede,
Huis Land,
Ha mm ach er
27
Middelburg,
Woonhuis,
Tak.
Hofstede,
De Vos.
Bagel ij hs worden weer
abonnementen op de Hielde] burg-
gclie courant aangenomen.
Be abonnementsprijs is slechts
twee gulden per kwartaal.
Duizenden aan duizenden zijn Zondag naar
Rome getrokkende spoorwegen konden de
reizigers, voor wie zij de vrachtprijzen billijker
dan gewoonlijk hadden gesteld, bijna niet
vervoeren. Tal van wetenschappelijke vereeni-
gingen uit Oost en West hadden hare verte
genwoordigers gezonden de Italiaansche kamer
vaardigde een deputatie af naar de plech
tigheid die moest plaatsvindenhet onthullen
van een standbeeld en Italië's hoofdstad zelve
was in feestdos.
Wilden wij de ultramontaansche bladen in
ons land gelooven dan was dien Zondag alleen
het canaille aan het woord. Dat vierde feest
en beleedigde op die wijze de kerk.
Wij gelooven dat tegen die redeneering vrij
wat bedenkingen zijn in te brengenhet
gaat niet aan tal van wetenschappelijke mannen
de oude vrouwen en de kindertjes te braden
daar hebben zy pleizier in
Er heerschte een akelige stilte, terwijl Iris
weer bijna bewusteloos in een hoek zat. Met
haar flink verstand en zedelijken moed was zij
lichamelijk bang in een oogenblik van gevaar
als dit. Zij zag met verbazing dat haar
moeder zelfs bedaarder was dan zijterwijl
madame, dat tengere vrouwtje, met echt Parij
sche levendigheid, de omstandigheden het hoofd
bood en af en toe door het kijkgat keek, on
bevreesd voor de geweerkogels, die voortdurend
tegen het luik dreunden en onverdroten ver
tellende wat zij zag. «Zij doen een uitval.
Mijn man voert een compagnie zouaven aan.
Heelgoed, Hippolyte Braaf zoo, Sabaterie Zij
hebben de poort geopend en zijn in gesloten
gelederen uitgerukt Monseigneur is er
bij en mynheer Blake ookMonseigneur
steekt twee vingers tegen de rebellen op
onder het canaille te rekenenbovendien de
feestviering liep in de beste orde af, wat zelden
gebeurt als het gemeen aan 't woord is. Maar
voor een oogenblik met dien gedachtengang
meegaande, is het toch voor ons, die zoo geheel
buiten deze kwestie en zoo van verre staan,
een belangwekkend verschijnsel dat dergelijke
z. g. beleedigingen juist plaats hebben in
katholieke landen bij uitnemendheiddat de
zelfde kerk, die naar men zegt zoo zeer de
macht heeft de eenheid te bewaren onder hare
volgelingen, volgens de ultra's onder hen, het
diepst gegriefd wordt in haar eigen kring,
door haar eigen belijders, nog wel als 't ware
onder de oogen van haar Hoofd.
Zijn zij, die haar dit aandoen, geen katho
lieken; meenen die het dan niet ernstig met
hun geloof en hun kerk Of is het toch waar
dat er in eigen boezem een groote scheuring
bestaat; dat de partij, die op dit oogenblik de
machthebbende is, ook een krachtige oppositie
tegenover zich vindt die in landen als Italië
en België zich openlijk durft doen gelden
Zietdaar al te maal vragen die zich bjj ons
voordoen. En op de laatste durven wij gerust
een bevestigend antwoord gevenhoe stout
men van ultramontaansche zijde dit ook steeds
ontkent, wij zien ook weer in hetgeen te Rome
plaats heeft een bewijs te meer dat er zich in
de katholieke wereld krachtige stroomingen
openbaren die kampen om de macht, die milder
geest prediken dan de nu heerschende.
Dit alles valt juist duidelijk op te merken
in landen waar de kerk alleen heerscheres is
en tegen geen andere kerk heeft te strijden.
En voor wien werd nu Zondag te Rome een
standbeeld opgericht?
Voor Giordano Bruno, een man, door de eene
partij den voorlooper van Spinoza, den banier
drager van de herleving der moderne weten
schappelijke wijsbegeerten, door de andere
een bedorven monnik genoemd wordt, die zich
met schrijven van schandelijke zedeloosheden
ophield.
Giordano Bruno werd den 17en Februari 1600
op last der inquisitie te Rome verbrand. In
1550 te Nola in Napels geboren, werd hij be
stemd voor den geestelijken stand en opgenomen
in de orde der Dominicanen. Zooals met zoovelen
kwam zijn geest in opstand tegen de tiranny
dien men hem wilde aandoenen het gevolg
was dat hij om zijne vrijzinnige ideeën uit de
orde werd verstooten. Hij vluchtte naar Geneve,
maar zelfs die Protestantsche plaats was al
even onverdraagzaam al de rest de echte
geloovigen schenen voor elkander niet te willen
onderdoen en hem werd het verblijf daar
ontzegd. Hij ging daarop naar Parijs, waar
hij met grooten bjj val voordrachten hield over
wjjsbegeertehet was echter jammer dat hjj
ook het wapen der spotternjj koos voor een
zaak die slechts door ernst gediend kon worden.
Hjj kreeg het ook daar te kwaad met zjjne
tegenstanders en moest naar Londen vluchten,
waar hjj twee jaar rustig leefde.
Zjjn tjjd was echter nog niet rjjp voor zjjn
ideeën; hjj was dien verre vooruit; en overal
kwam hjj in botsing met den overheerschenden
geest. Na nog in Parijs teruggekeerd te zjjn,
in Frankfort eenigen tjjd te hebben doorgebracht,
dreef verlangen naar zjjn geboortegrond hem
naar Venetië. Doch nauwelijks daar aangekomen,
werd hjj gevangen genomen en na een kort
proces wegens afval van de Roomsche kerk
en verbreking van zjjne gelofte ter dood
veroordeeld en levend verbrand.
Renegaten zjj hebben altijd juist de
scherpste aanvallen te verduren gehad, en de
katholieke kerk was op dat punt het sterkst,
omdat zjj in hare gelederen de strengste tucht
moest handhaven, en de vurigstejstrjjders telde.
Maar de tjjden zjjn veranderd, er is een mil
der, een beter geest gekomen onder een groot
deel der katholieken zeiven. De ultra's mogen
het soms nog wenschen, de meer gematigden
hebben door de feestviering in Rome getoond,
dat zij beter ideeën koesteren en, ook al zijn
zjj katholiek, de vrjjheid van gedachten willen
hoog houden.
Was het daarom verstandig dat de ultra
montaansche party z ich zoo verzette tegen
deze gebeurtenis.
Ons dunkt van niet.
Het verbranden van mannen, die verschillen
in meening, was steeds een groote fouten in
onze dagen worden wjj daarvoor gelukkig be
waard.
De katholieke kerk huldigt, en terecht, hare
martelaren. Op honderden plaatsen in Rome
zjjn hare heiligen verheerljjktniemand heeft
haar dit belet. En de vrijzinnigen zullen,
wanneer zjj zich houdt op haar terrein,
haar in deze niet de minste hinderpaal in den
weg leggen.
Maar waartoe dan zich verzet wanneer de
aanhangers der vrije gedachten hun mannen
vereeren
In Napels is reeds een standbeeld voor Bruno
opgericht, waarvoor den 7en Januari 1865
Italiaansche studenten de pauseljjke encycliek
van 8 December 1864 verbrandden. Nu was
De trap is verbrand en zij schieten op de
vrouwen en kinderen, die cochonsElk oogen
blik neemt het vuur toe. Nu hebben de
Zouaven zich doorgeslagen tot bjj de deur.
Braaf zoo, Hippolyte. Ik zie alles bjj het licht
der brandende hooimijten Zjj zetten een
ladder tegen het raam om de vrouwen en
kinderen te redden Nu is Julie Augier er
op en komt als een pak naar beneden Zjj
is gered, gered Zij hebben haar opgevangen
Monseigneur houdt haar vast, ce brave Mon
seigneur. Pierre Förstermann, l'Alsacien is er
ook met zjjn geweer en schiet de Kabylen
kalm neer, zoodra zjj den kring naderen
hjj schiet uitstekend nu staat mijnheer Blake
op de ladder en geeft de kinderen aan
Zjj schieten op hem Ik zie een Kabyle op
hem aanleggen. O ja Quel dommage Hjj is
getroffen zijn arm bloedt
{Wordt vervolgd.)
