Maandag 3 Juni. N°. 130. 132e Jaargang. 1889. J. C. R. VAN DER BILT. Middelburg 1 Juni. Verspreide Berichten. Deze courant verschijnt dagelijks; met uitzondering van Zon- en Feestdagen: Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.—! Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën: 20 cent per regel. Bij abonnement lager: Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten met de daarop betrekking hebbende dankbetuigingenvan 1—7 regels 1.50 iedere regel meer/0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte: LETTEREN EN KUNST. ONDERWIJS. KERKNIEUWS. RECHTSZAKEN. UIT STAD EN PROVINCIE. VERKOOPINGEN. ENZ. Burgerlijke stand. MIDDUM RGSIM (WHIM. Thermometer. Middelburg 1 Juni. vm. 8 u. 64 gr. m. 12 u 73 gr. av. 4 u. 69 gr. F Verwacht Z. wind. Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningon: F. v. d. Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij en te TholenW. A. van Nebuwenhuijzen. Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen, en nemen ook het algemeen advertentie bureau van Nijgh Van Ditmab te Rotterdam, en de Erven B. van der Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger, voor België A. Grosjean Co. te Brussel. Advertentiën moeten des namiddags te een uur aan het bureau bezorgd zjjn, willen 1 zij des avonds nog worden opgenomen De kiezers in het district Sluis noodigen wij met aandrang uit Donderdag a. voor de verkiezing van een lid der Provinciale Staten hunne stem uit te brengen op den heer mr Door een zeer talrijke opkomst kunnen zij het zegel drukken op het kloekmoedig besluit van Oostburg's burgemeester, en aan een bekwaam man als mr J. C. R. VAN DER BILT, het behoud van zijn zetel in het Gedeputeerd college, waarin hij bijna veertig jaar zitting heeft, verzekeren. De Standaard erkent trouwens ontkennen gaat bezwaarlijk dat de uitslag der her stemmingen, hoewel geen verandering brengende in de politieke machtsverhouding der staten- generaal, nietteminjvoor de anti-revolutionnaire partij een niet geringe teleurstelling was. Toch weet het blad, zoekend naar een argu ment om de aanleiding tot dit resultaat vooral maar niet aan de veranderde gevoelens der kiezers toe te schrjjven, een reden voor deze neerlaag te vinden, die de aandacht verdient. «Het schjjnt namelijk" zegt het anti revolutionaire blad »dat de liberale partij almeer van deze verkiezingen een kerkelijke kwestie is gaan maken." Na daarvan enkele bewijzen uit stroobiljetten gehaald te hebben, zegt de Standaard ten slotte «Nu, natuurlijk, als de liberalen dien weg op willen, dan zal het hun geen moeite kosten nog eenige duizenden stemmen meer voor hun candidaten te winnen. Slechts mogen ze dan bedenken, hoe ze door zulk een practjjk als politieke partjj abdiceeren en zelve, na een kort vleugje van weêropleving, de noodlottige ge volgen van zoo beginsellooze houding ervaren zullen." Wjj stemmen het blad toe dat het speculeeren op den strijd in de Ned. hervormde kerk, het plaatsen van doleerenden tegenover niet- doleerenden geen goede taktiek is. Dit maakt den toestand onzuiver. Edoch eene andere vraag is, wie aanleiding heeft gegeven tot deze verwarring? En dan aarzelen wij niet volmondig te ant woorden de Standaard en zijne vrienden, die van hun kerkeljjken aanhang een politieke partij hèeft gemaakt. En allerminst past aan dit orgaan een ver wijt aan het adres der liberalen, zooals het thans doet, uit teleurstelling over den uitslag der verkiezingen. Het anti-revolutionnaire blad in ons gewest weet zijn spijt nauwelijks te verbergen en is niet eerlijk genoeg om rondweg daarvoor uit te komen. Het schrjjft alleen«De liberalen kunnen dus weer drie jaren »»rustig"" zijn". Het is waarin een spectakel als een deel der tegenpartjj langen tijd heeft gemaakt, heb ben de liberalen weinig lustmaar rustig, zooals het ministerie zich toont, willen zij toch ook niet zjjn. De redactie van de Tijd erkent rondweg dat de uitslag der herstemming haar heeft teleur gesteld. Een paar opmerkingen, die zjj daarop laat volgen, als 'tware om de wonde, die geslagen is, te verzachten, verdienen wel eenige nadere beschouwing. In de eerste plaats wijst zij de liberale partjj erop dat, al zijn de herstemmingen hun ook meegevallen, toch het algemeene resultaat der verkiezingen is geweest, dat hun in verschil lende provinciën zetels ontwrongen zijn. Dit feit is echter reeds lang van liberale zijde erkend. Maar de redactie mogen wij er zeker wel aan herinneren dat zelfs die verliezen zeer luttel waren in vergelijking met de voorspel lingen, die de anti-liberalen omtrent hun over winningen durfden doen. En te meer vreugde past nu aan onze zijde, omdat de herstemmingen zoo flink het dementi bekrachtigden dat reeds bjj de eerste stemmingen aan de te hoog opge schroefde verwachtingen werd gegeven. In de tweede plaats mogen meent de Tijd «de verkiezingen voor de provinciale staten niet worden aangehaald, waar het geldt het bepalen van de politieke gezindheid der be volking. De politieke vraag immers wordt bij die verkiezingen volstrekt niet zuiver gesteld zjj wordt dooreengebaspeld met allerlei andere vraagstukken van gewesteljjk, plaatseljjk en dikwijls persoonlijk belang; vraagstukken, die als ondergeschikt moesten beschouwd worden, dpch die in werkelijkheid dikwjjls den doorslag geven, 't Is de liberale pers geweest, welke vóór de verkiezingen inzonderheid op deze vraagstukken allen nadruk heeft gelegd." Al moge in deze opmerking veel waars zijn gelegen, de Tijd kan toch zeker niet kwa lijk nemen dat de kiezers liever het oog ge vestigd houden op de zuiver practische belangen van het gewest, waarin zij wonen, dan te luisteren naar allerlei beschouwingen over politiek, vooral wanneer zij komen van een zijde, die bij een vorige verkiezing, welke wèl van staatkundig belang was, zooveel beloften af legde maar tot heden weinig of niets deed om die te vervullen. De landbouwers herinneren zich al die niet vervulde beloften, o. a. om trent inkomende rechten en verbetering in den druk der belastingen, te goed om niet liever naar wat practischer raad te luisteren. In ieder geval ligt in hetgeen de Tijd schrijft eene vingerwijzing voor ons, liberalen, om op de nu behaalde zege niet te rusten maar tegen de verkiezingen in 1892 te zorgen dat de kiezers goed ingelicht zijn omtrent al wat er in dien tijd door het anti-liberale kabinet en zijn aanhangers is verricht; en vooral hoe veel teleurstellingen het zjjn eigen vrienden heeft bereid. Dan twijfelen wij niet of in dat jaar zal gelogenstraft worden de bewering van het Centrum dat de anti-liberalen de groote meer derheid der bevolking uitmaken en, wanneer zij slechts willen, de liberale partij aanhoudend opnieuw geslagen zal worden, welke sehjjnbare overwinningen zjj ook moge behalen. De Standaard staat er op, dat wjj aan onze lezers mededeelen, dat niet alle liberalen in den lande naar hare meening vallen binnen de zes categorieën van Jan Rap en zijn maat en dergeljjken. Er zijn er ook bij «op wier eerlijkheid van overtuiging" de Standaard »niets afdingt en wier positie in stad en land alleszins eerbaar is"zelfs «gist" men, dat dezulken «omstreeks" maar dan toch «nog geen 60,000" uitmaken. Uit het «verzoek om redres" bljjkt, dat de Standaard meent het al heel wel en beleefd te maken, zoo ze slechts een vierde van hetgeen zij de liberale partij rekent als geboefte, oneer baar en karakterloos volk scheldt. Een groot bewjjs van welwillendheid en onpartjjdigheid ligt hier nog niet in, maar van een blad, dat bjj de verkiezingen van 1888 de liberalen niet «de legertros en nasleep", maar de partjj in haar geheel met «honden" vergeleek, kan men niet vergen, dat het zjjne eigenaardige manieren spoedig varen laat. Er is echter vooruitgang, en dus hoop, dat de Standaard binuen korten of langen tijd hare eigen ge moedelijke aanbevelingen van «waardeering van tegenstanders" niet meer door beleedigende en wanhebbelijke straattaal en scheldwoorden te schande zal maken. (Arnh. Crt.J Bjj kon. besluit is benoemd tot commies chartermeester bjj het depot der oude rijksar chieven in Nood-Brabant te 's Hertogenbosch, dr W. Zuidema, doctor in de Nederlandsche letteren te Groningen. Yerder is de commies bij het dep. van marine W. N. M. Huart, bevorderd tot hoofdcommies bjj dat dep. en benoemd tot directeur van het post en telegraafkantoor te Grouw R. J. G. Bakhoven, thans telegrafist le klasse bjj de rijkstelegraaf. Nog is de heer mr T. H. der Kinderen, ge wezen lid in den Raad van Nederlandsch-Indië, thans op wachtgeld, op zijn verzoek eervol uit 's lands dienst ontslagen, onder dankbetuiging en toekenning van pensioen. Aan de volgende gepens. off. van het leger in N.-I. is rangsverhooging toegekend: tot generaal-majoor de gepens. kolonels C. H. A. Raedt van Oldenbarneveld, J. H. Th. Wiegand, A. J. H. van Kappen en L. W. C. Gerlach tot kolonel de luit.-kol. F. P. Cavaljé tot majoors de kapiteins A. A. J. L. de Jongh, J. J. Meyboom en R. L. Keilerman tot kapiteins de le luitenants W, Confurius, A. van den Brandeler, G. P. Wijnmalen en W. C. C. Luske. De minister van buitenlandsche zaken brengt ter kennis van belanghebbenden, dat de consul te Buenos-Aires (Argentjjnsche Republiek), de heer L. van Riet, opnieuw aan zjjn departement te spreken zal zjjn op Woensdag 12, Donderdag 13, Vrijdag 14 en Zaterdag 15 Juni e. k., telkens des voormiddags van 1012 en des namiddags van 24 uren. Volgens bekendmaking van den minister van binnenl. zaken zal het staatsexamen ter ver krijging van een getuigschrift van bekwaamheid voor de studie aan eene universiteit worden afgenomen te 'sGravenhage op II, 12, 13. 15, 16, 17, 18, 19 en 20 Juli e. k. en zullen de commissiën, die in 1889 belast zjjn met het afnemen van de examens van apothekers bediende, bedoeld in art. 17 der wet van 25 December 1878 (Staatsblad no 222), zitting houden te 's Gravenhage op 11 Juni en te Gro ningen op 12 Juni en volgende dagen. Volgens het Dagblad heeft onze regeering thans officieel mededeeling ontvangen dat de Shah van Perzië, op zijne reis naar de wereld tentoonstelling te Parjjs, in den loop van Juni ons land zal bezoeken. Reeds zouden maatregelen zijn getroffen om den vorst, namens Z. M. den koning, op waar dige wjjze te ontvangen. Het hoofdbestuur der Maatschappij tot Dut van het Algemeen heeft in een uitvoerig stuk aan de afdeelingsbesturen zjjn gevoelen mede gedeeld over het aanhangig ontwerp tot wjjzi- ging der schoolwet. Wegens art. 2 van de wet van de Maatschappjj, spreekt het advies niet over den staatkundigen aard van het ontwerp. De hoofdvraag isof het ontwerp den toets kan doorstaan van dejeisohen, welke door de Maatschappij steeds gesteld zjjn aan goed en algemeen volksonderwjjs. Eenstemmig is het hoofdbestuur van oordeel, dat het ont werp, onveranderd aangenomen, op tal van punten van meer of minder gewicht voor de ontwikkeling des volks schadelijk werken zal. Verder worden in de circulaire behandeld de opleiding en het aantal der onderwijzers, de kweekelingen, de vergeljjkende examens, benoeming en ontslag, de schoolgeldheffing, de leeftjjd der kinderen, de examens, de financiën, de waarborgen voor de deugdelijkheid van het bijzonder onderwijs en de algemeenheid van het onderwijs. Omtrent al die punten deelt het hoofdbestuur in de bedenkingen, reeds van andere zjjde ge maakt. Het vraagt, machtiging der alg. ver gadering die bezwaren aan de Staten-Generaal kenbaar te maken. In de Vrijdag te Amsterdam gehouden alge meene vergadering van de Nederlandsche Vereeniging tot bevordering van Zondagsrust bleek uit het verslag van den secretaris, den heer S. Ulfers, dat het getal afdeelingen, correspon denten en leden is toegenomen. Tot 219 maatschappijen van vervoer is een adres gericht, waarin werd aangedrongen op het verschaffen van minstens 2 Zondagen per maand aan al de leden van haar personeel. Van twee dezer maatschappijen, de spoor wegmaatschappij Haarlem—-Zandvoort en de tramwegmaatschappjj te Heerenveen, waren reeds gunstige antwoorden ingekomen. Omtrent een onderzoek naar den Zondagsrust voor amb tenaren bij de politie, werd medegedeeld, dat dit onderzoek was ingesteld in 40 groote gemeenten. Uit 37 der ingekomen antwoorden bleek, dat het in even zoovele gemeenten te dezen opzichte allertreurigst geschapen staat. Volgens een telegraphiseh bericht is de heer F. Fokkens, controleur 1ste klasse bij het bin- nenlandsch bestuur in Ned. Indië, benoemd tot inspecteur van cultures aldaar. Een bij het departement van koloniën ont vangen telegram van den gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indië van 30 dezer bevat het bericht dat in Edi de rust hersteld is en de daarheen gezonden troepen grootendeels naar Kotta-Radja teruggekeerd zijn. Volgens telegraphiseh bericht, bij familie hier te lande ontvangen, is de heer Graafland, controleur van de afdeeling Tanah Poetih in Siak (Sumatra's Oostkust) vermoord. Eerst sedert een drietal jaren is een controleur te Tanah Poetih aan de Rokkan-rivier gevestigd behalve over het landschap van denzelfden naam, waar de heffing van in- en uitvoerrechten sedert 1 Januari 1886 door het gouvernement geschiedt, strekt zijn toezicht uit over de Siaksche onderhoorigheden Bangka en Koeboe. Tot dusverre behoorde dit deel van het Siak sche gebied tot den werkkring van den controleur op Bengkalis, die echter op te verren afstand gevestigd was om zich met deze ook zonder Europeesche industrie zich ontwikkelende landschappen veel te kunnen ophouden. Aan mej. Therèse Schwartze is door de jury van den Parjjschen salon de medaille toe gekend voor hare schilderjjAmsterdamsche weezen. De onderwjjzers in 't Arrondissement Oost burg vergaderden heden onder voorzitter schap van den heer arrond.-schoolopziener J. G. Gerritsen te Oostburg. De feestvergadering zal plaats hebben te Cadzandop den 18 Juli a. s., waarbjj de feest rede zal worden gehouden door den heer P. Risseeuw, hoofd der school te St. Kruis. Op den 6en Juli zal een wedstrijd gehouden worden in 't oplossen van rek. voorstellen voor kinderen, waarvan de uitslag op de feestver gadering zal medegedeeld worden. Door verschillende leden werden voordrach ten gehouden. Te Souburg is beroepen de heer P. S. Meer burg, predikant te Kethel. Per stoomschip Edam, dat gisteren te Ymuiden binnenkwam, is uit Amerika naar Nederland overgevoerd C. E. P. die 9 Nov. 1888 door de Middelburgsche rechtbank wegens gebruik making van een valsch stuk als ware het echt bij verstek is veroordeeld tot een jaar gevan genisstraf en wiens uitlevering door de Neder landsche regeering werd gevraagd en door die van Amerika is toegestaan. P. is naar het huis van bewaring alhier overgebracht en heeft tegen het gewezen vonnis der rechtbank verzet aangeteekend. Aanstaanden Zaterdag wordt dit door de rechtbank alhier behandeld. De heer mr. C. Lucasse treedt als verdediger voor P. op. Wjj vestigen de aandacht onzer lezers op de in dit nommer voorkomende advertentie, waarin de opening van den kinderspeeltuin alhier wordt aangekondigd tegen Maandag middag. Dien dag worden de kinderen der scholen voor on- en minvermogenden in de gelegenheid gesteld kennis te maken met de nieuwe speelplaats, terwijl a. Woensdag de kinderen van leden en begunstigers toegang zullen hebben. Heden werd op de werf De Volharding van de heeren Den Bouwmeester, Borsius en Van der Lejjé alhier, aangevangen met den bouw van een jjzeren binnenschip groot onge veer 200 last. De man, die onlangs betrapt werd op het leggen van Bteenen op de spoorlijn in Beveland, is thans naar een gesticht voor krankzinnigen vervoerd. Uit Aardenburg wordt ons geschreven Aan het muziekfeest, dat gedurende de ker- misweek op Woensdag den 19en Juni a. s., bij gelegenheid der landbouwtentoonstelling alhier, zal gehouden worden, wordt deelgenomen dooi de navolgende negen muziekgezelschappen. Uit Zeeland: Middelburgsch harmoniegezel schap te MiddelburgEendracht maakt macht uit GroedeVeronica uit ZuidzandeApollo te Sluis, en Elk naar zijn krachten uit Sint Kruis. Uit België: De ware vrienden van Middel burg in VlaanderenMoed en geduld van Sint Laureyns Sint Cecilia van Sint Marguerite, en De fanfaren-maatschappij van Moerkerken. Des avonds van dien dag zal er een groot vuurwerk worden afgestoken, terwijl onze schoone en lommerrjjke wandelplaatsen De dreef en Het verloren kostje zullen worden geïllumi neerd. Er zal dien dag ook een z. g. feest-diner plaatB hebben. Tot gezworenen van den Pieterspolder in de gemeente Biervliet zijn door ingelanden gekozen de heeren P. Calon en Iz. Verplanke De heeren E. Calon en J. F. Wijffels, beiden te IJzendjjke, hadden voor hunne betrekking bedankt. Voor de levering van aardappelen ten dienste van het garnizoen Middelburg vau 15 Juni 1 November 1889 waren heden 2 in- schrjjversA. Jobse a f 1.94 en P. Danielse a 2.24 per hectoliter. Bij de op heden door de garnizoens voed. comm. te Vlissingen gehouden aanbesteding van aardappelen voor de soldatenmenages aldaar gedurende bet tjjdvak van 15 Juni tot 1 Novem ber a. s., waren 2 biljetten ingeleverd. Ingeschreven werd door de heeren J. J. Parras en A. Botting, wonende aldaar, respéctiveljjk voor den prjjs van ƒ2,05 en ƒ2,69 denhecto- iter, wegende 68 KG Behalve van den laagsten inschrijver, den heer P. Moerland te Stavenisse, ad f 7092, (reeds gisteren gemeld), waren erbjjde Vrjjdag gehouden aanbesteding van het herstel, de vernieuwing en het onderhoud van de aarde-, kram-, rijs- en steenglooiingwerken tot 30 April 1890 aan de waterkeering van het cal. wat Stavenisse nog ingekomen de volgende inschrjj- vingen van de heerenA. Foudraine te Goes ad 7,777, J. Moerland Cz. te St Anna- land ad 7,300, H. C. v. d. Ende te Zierikzee ad ƒ7.250, A. v. Popering te Bruinisse ad 7,198, G. Bolier Cz. te Scherpenisse ad 7,180, J. de Jonge te Biezelinge ad ƒ7,148, A. Vjj ver berg te Sir Jansland ad ƒ7,137 en J. v. Strien te Zierikzee ad ƒ7,130. De raming bedroeg ƒ6,936.94. Van 25 Mei tot 1 Juni. Vlissingen. Gehuwd: C. W. A. Schout, jm. 27 j. met M. C. Pelies, jd. 26 j. J. H. N. Kest, jm. 30 j. met C. Snijders, jd. 31 j. H. F. A. Elslander, jm. 32 j. met J. S. Swennen, jd. 24 j. BevallenV. M. Vermeulen, geb. Declercq, z. F. Fregeres, geb. De Rjjke, z. M. F. van Hecke, geb. Van Dejjck, d. W. van de Putte, geb. Van de Putte, z. C. J. Haaze, geb. Ver- meesch, z. A. C. Snoep, geb. Van Hoek Riemens, z. H. Bok, geb. Kokelaar, z. J. M. Tjjbout, geb. Lako, d. C. Wejjermans, geb. Goossen, z. C. J. Walrave, geb. Visser, z. Overleden: J. van Sparrentak, d. 2 j. W. de Nooijer, z. 4 m. J. van Wujjckhujjse, ongeh. z. 21 j. De commissaris van politie in sectie 4 te Amsterdam verzoekt te worden bekend gemaakt met den naam van den koetsier, die 11. Zaterdag (25 Mei) des avonds tusscben 9 en 10 uur, een heer en burgervrouw vervoerd heeft per vigelante of coupé van at de Egelantiersrgacht tusschen de le en 2e dwarsstraat. De politie schjjnt dus het gedane verhaal als niet geheel onwaarschjjnljjk te beschouwen, terwjjl de Tijd een verhaal doet van een derge- ljjke aanranding, gepleegd op een dienstbode door een jongmensch met knevel en sikje. Deze heeft op zekeren avond bedoelde dienst bode aangeklampt met het verzoek, haar te mogen begeleiden. Dit geschiedde nabjj de Beulingsluis. In de onmiddeljjke nabijheid, op de brug, stond een vigelant met geopend portier. Toen het meisje het rijtuig passeerde, greep de man haar eensklaps aan, sleurde haar het rijtuig in en schreeuwde den koetsier toe«Vooruit vooruitDe ontvoerde deed onophoudelijk pogingen om het portier te openen, doch werd hierin door haar ontvoerder verhinderd. Zoo reden ze een wjjl voorthet meisje gillend en spartelend om los te komen, haar ontvoerder al haar bewegingen bespiedende en baar met geweld belettende, om te ontvluchten. Het rjjtuig passeert eindelijk in volle vaart het viaduct van den Centraal-spoorwegziende, waar zjj zich bevindt, wendt de ontvoerde in haar doods angst een nieuwe poging aan om het portier te openen, het wijkt, waarop het meisje den sprong waagde en in vrjjheid was. Olschoon zich vrjj ernstig bezeerende, behield zjj echter haar bewustzijn, zoodat zjj haar ontvoerder den koetsier hoorde gelasten «Terug naar de Mar- nixstraat 1" De justitie is echter van de aanranding on kundig gelaten; eerst nu is die bekend geworden. Een grappige zetfout. Volgens een bericht in het Hbld. voerde, bjj de opening der tentoonstelling te Middelburg, Donderdag 11. het Middelburgsch Harmoniegezelschap eenige t o o n e e 1 stukken uit. De laatste avonden gingen te Kampen rustig voorbij. Slechts een enkele maal moest de politie van de sabelol den stok gebruik maken. De oefeningen van het Leger des Heils worden geregeld voortgezet. Te Zenderen onder Zwolle is een geval van hondsdolheid geconstateerd. In een der Haagsche hotels logeerde dezer dagen een Deensch «heer", die op grooten voet leefde en stal. Bjj zjjn diefstallen ging hjj vrij internationaal te werk, want bankpapier en munten van allerlei landen verdwenen in de portefeuille van den hand- gauwen gast. Een Zwitser, wien Hij van een aan zienlijke geldswaarde had afgeholpen, sloot hjj op zjjn kamer op, daarna betaalde hjj zjjn hotelrekening en vertrok. Toen men tot de ontdekking kwam van 't gebeurde, was de vogel reeds naar Antwerpen gevlogen, maar daar was hem de politie te vlug af, die op dezen gevaarleken diefde hand legde. Als bjj nu weer in Den Haag komt, komt hij er stellig niet zoo spoedig vandaan. Op Hemelvaartsdag hebben 250.908 beta lende personen de Parijsche tentoonstelling bezocht. Het gedrang was zóo groot, ofschoon nieuwe toegangen waren geopend, dat enkele personen binnen gekomen zijn zonder betaling. Een niet minder druk bezoek werd dien datf

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1889 | | pagina 1