Maandag 20 Mei. LAATSTE BERICHTEN. N°. 118. 132® Jaargang. 1889. Het tweeflaajrscli nmiiBtfeest. BUITENLAND. Middelburg 18 Mei. Verspreide Berichten. Deze courant verschijnt dagelijks; met uitzondering van Zon- en Feestdagen; Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentïën20 cent per regel. Bij abonnement lager; Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten met de daarop betrekking hebbende dankbetuigingenvan 17 regels 1.50 iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte; Bij deze courant behoort een Bijvoegsel. UIT STAD EN PROVINCIE. Burgerlijke stand. VERKOOPINGEN. ENZ. Algemeen Overzicht. Beknopte Mededeelingen. MDDELBl IN.SIIII (III KIM. Thermometer. Middelburg 18 Mei. to. 8 u. 56 gr. m. 12 u 59 gr. av. 4 u. 55 gr. F Verwacht verand. wind. Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: P. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Mooij en te TholenW. A. van Advertentïën Neeuwenhtjijzen. Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen, en nemen ook het algemeen advertentie- moeten des namiddags te een uur bureau van Nijgh Van Ditmae te Botterdam, en de firma B. van den Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan.Hoofdagenten voor het aan het bureau bezorgd zijn, willen Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger, voor België A. Ghosjean Co. te Brussel. zjj des avonds nogworden opgenomen Met verschillende gewaarwordingen zijn zeker velen gisterenavond ten feestgetij opgegaan. Daar zullen er geweest zijn die, nog in de lente des levens, vol vrooljjken zin, vol levens moed en levenslust, het feest slechts beschouwen al* eene schoone gave, tot vreugde noodend. Daar zullen er zijn opgegaan in het volle besef van het heerlijk muzikaal genot dat hun waehtt", zich koesterend in de warmte van de heerlijke zon der toonkunst, die zij in hun hart begroeten met dezelfde woorden als in Haydn's Jahreszeiten des zomers de zon begroet wordt: Wer «pricht »ie aus, die Freuden alk Die deine Huid in uns erweckt. Wer ziihlet aie die Segen alle, Die deine Mild' auf uns ergiesst? Maar velen togen zeker ook derwaarts om voldoening te oogsten van den arbeid en de vljjt, door hen dagen achtereen besteed aan de uitvoering van een grootsch werkwant dit blijft toch ontegenzeggelijk de arbeid van Haydn. En voor velen, die meer dan eenmaal hunne krachten en talenten hebben gewijd aan de uitvoering van dit schoone werk, was het gaan naar het muziekfeest als 't ware een bedevaart geljjk. Gewijd, als zoo menige heilige plaats, is zulk eene uitvoering, want men denkt terug aan velen, die in vroeger dagen hun krachtigen steun verleenden, hunne talenten voor eenzelfde doel beschikbaar stelden.. Wie o. a. met ons nog eens doorziet het programma van het derde Zeeuwsch muziek feest, den 2en en 3en Juni 1853 te Middelburg gevierd in de Waalsche kerk, slechts afgestaan onder voorwaarden dat er niet mocht geapplau- diseerd worden en zelfs de bescheiden mee werking van den triangel moest worden vermeden, zal onder de lijst van medewerkenden den naam ontdekken van menig steunpilaar der goddelijke muziek, die haar thans ontvallen is. En hoevelen verleenden hunne medewerking bij eene latere uitvoering, o. a. in 1882, die men ook thans noode mist. En wanneer men dan gekomen is op de hoogte des levens, waarin men ernstiger denkt, dieper gevoelt, dan zal men aan de uitvoering van die Jahreszeiten niet een werkzaam deel kunnen nemen of haar bjjwonen zonder weemoedige gedachten maar toch ook met te meer waar deering van het grootsche en het verhevene dat het werk kenmerkt. Vrooljjke jeugd tot dartelen en spelen slechts geneigdrijper leeftjjd tot den arbeid geroepen middelbaar levenstijdperk waarin het plicht is te zorgen dat er van dien arbeid vruchten worden verkregen voor het heden en de toe komst, en ouderdom, tot rust, tot ernst en tot overpeinzing geschikt, gij vindt uw beeld in ifavdn's oratorium. Welk een bewonderenswaardig man was deze componist, dat hjj, na den zestigjarigen leef- tjjd reeds te hebben bereikt, zulk een werk kon componeeren. Telkens wanneer men het hoort wordt men getroffen door de frischheid, de natuurljjkh#id, den humor, de onovertroffen harmonie tusschen Woorden en muziek die het geheel zoo kenmerken, en verwondert men er zich niet over dat de com ponist door dezen arbeid vooral zjjne popula riteit verwierf. Dit oratorium is begrijpeljjk voor het alge meen Ziedaar een zijner grootste deugden, waaraan dit werk zijne algemeene bekendheid en waar deering heeft te danken. Overbodig is het daarom over de compositie in haar geheel hier nog verder uit te weiden. Er ligt voor ons iets eigenaardig bekoorlijks in de keuze van dit werk voor een uitvoering in Mei. Als vanzelf wordt men getroffen, vooral wan neer die maand zich, zooals dit jaar, steekt in een lief gewaad; wanneer men het koor zoo heerlijk schoon hoort zingen Komm holder Lenz, des Himraels Gabe komm, Aus ihrem Todesschlaf erwecke die Natur. Trouwens niet anders dan lof mogen wij brengen aan de zangvereeniging Tot Oefening en Uitspanning voor de wjjze, waarop dien avond de koren zjjn vervuld. Wij gelooven dat het moeilijk zal vallen, zelfs voor den meest strengen criticus, om op dien lof af te dingen. Behalve het bovengenoemde koor verdienen zeker wel bijzondere vermelding het jachtkoor Hort das laute Getönhet Juhe, juheder Wein ist da en het slotkoor. De zangvereeniging had het voorrecht zich in de medewerking van een drietal uitstekende solisten te verheugen, van wie in de eerste plaats natuurlijk genoemd moet worden mej. Pia von Sicherer, die stormenderhand de sym pathie van het overtalrjjke publiek verwierf, vooral na de uitstekende voordracht van de aria: Willkommen jetzt, o dunkier Hain, door haar zeer fraai gezongen. Al het schoone, dat zij ons te hooren gaf, in het breede te ontvouwen, zou nutteloos zijn omdat daardoor toch niet kan weergegeven worden de indruk, dien zij op haar auditorium maakte. Met innigheid, met warmte zong zij het lieve Schöner griint das Blatt; en het schalksche, naieve lied van Ein Madchen, das auf Ehre hielt, Liebt' einst ein Edelman klonk, om met het koor te spreken, recht fein. Den tenor, den heer Litzinger, hebben wij reeds zoo dikwijls deD cijns der bewondering en waardeering gebracht, dat wij vreezen in her halingen te vervallen. Hij is een van die zangers, die telkens, wanneer men hen hoort, opnieuw sympathie wekken, omdat hun zang zoo duideljjk getuigenis aflegt van de nauwgezetheid, waarmee zij hun taak opvatten. Consciëntieus zanger als de heer Litzinger dan ook is, kon het niet anders of zijn medewerking in de Jahreszeiten moest voor hem een nieuwe triomf zijn. Nog klinkt ons in de ooren zjjn aria Die Mittagsonne brennet jetzt in voller Gluth, waarin zoo meesterlijk het drukkende, het zware, het loome, dat een heeten zomerdag kenmerkt, is weergegeven. Nog denken wij aan het schoone lied in de laatste af deelingGefesselt stelit der breite See, waarbjj de zanger vooral in toon zoo juist ons schetste de angst Van den verdwaalden reiziger en de vreugde bij het ontdekken van een menscheljjke woning. De heer Paul Haase, die de minst dankbare partij vervulde, mocht een welverdiend succes behalen met zijn ariaSo lohnet die Natur den Fleiss en de solo Vorn diirren Oste dringt, waarin vooral de woorden Und wo die frohen Nachte lm Taumel duichgewacht Wo sind sie mm? wo? zeer troffen door het gevoel, waarmee zjj werden gezongen. Het is ons niet mogelijk over al het schoone in de uitvoering verder uit te weidenover de verschillende ensemblenommers tusschen de solisten kunnen wij zwijgen. Maar wij mogen niet eindigen zonder nog een woord van warme hulde te brengen aan het orkest. Dit had een moeilijke taaken wij gelooven dat de directeur, dien het heden zeker niet aan blijken van waardeering zal ontbreken, tevreden is over de wijze, waarop die taak is vervuld. Beeds op de repetitie bleek hoe uit stekend het orkest was, en Vrijdagavond klonk slechts één roep over het goed ensemble. Zoo verschafte de eerste avond van dit muziekfeest een zeldzaam genot. En opgewekt maken wjj ons op om van den tweeden avond te genieten. De tombola te Vlissingen ten voordeele van de nagelaten betrekkingen der verongelukte loodsen zal, naar wij met zekerheid vernemen, den 3en Juni a. gehouden worden. Te 's Heer-Arendskerke, waar de burgemee ster geen verlof gaf om het koningsfeest te vieren, omdat naar zijne overtuiging het daar voor uit te gev en geld beter kon besteed worden, werd door hen, die over 's burgemeesters houding ontevreden waren, in de herberg gratis gelag gegeven. Dit had natuurljjk tengevolge dat er vrij wat straatrumoer ontstond, dat zich in joelen, schreeuwen en rijden op driewielskarren uitte. De politie kon moeilijk handelend op treden, doch aan eenige invloedrijke boeren, die hunne arbeiders dreigden met ontzegging van werk, gelukte het de menigte tot bedaren te brengen. Het Nutsdepartement IJzendijke benoemde tot afgevaardigde ter algemeene vergadering den heer W. K. Brevet en tot diens plaats vervanger den heerM. Jagerink. Voorts werden gekozen tot leden van het hoofdbestuur de heeren mr H. J. Kist te Amsterdam en mr C. H. B. Boot te Botterdam. Van 11 tot 18 Mei. Vlissingen. BevallenP. de Bjjcke, geb. Willeboordse, d. M. Abrahamse, geb. Alebregtse, z. A. Snijders, geb. Verbergt, d. L. P. J. Ardaen, geb. Smit, z. J. "W. Prins, geb. De Leeuw, d. D. J. Marrannes, geb. Bourgois, d. M. Dommisse, geb. Dhont, z. D. de Pagter, geb. Fejj, z. C. Versluijs, geb. Bouman, z. J. T. Ghijs, geb. Boels, z. OverledenC. M. Neugebauer, d. 15 m. C. Albregts, ongeh. d. 18 j. F. van den Burger, z. 11 m. A. J. C. Goetghebeur, z. 5 m. P. Veenstra, z. 7 j. Ten overstaan van den notaris B. A. Verheij is op Donderdag den 16 dezer op de bovenzaal der sociëteit de Vergenoeging te Middelburg verkochteen winkelhuis en erve aldaar in de Korte Noordstraat, wijk L no. 88 voor 3526; een huis en erf aldaar aan de Hoogstraat, wijk I no. 143, voor 1525een huis en erf aldaar aan de Langeviele, wijk K no. 235 voor j 2961 een huis en erf aldaar aan den Kousteenschen dijk, wijk P no. 45, voor 1300. Door het bestuur van den calamiteusen Oost-Bevelandpolder werd heden voormiddag te Wilhelminadorp onder nadere goedkeuring van gedeputeerde staten van Zeeland, aanbe steed het herstel, de vernieuwing en het on derhoud tot en met 30 April 1890, van de aarde-, kram-, rijs- en steenglooiingwerken aan de waterkeering van bovengenoemden polder, in éen perceel. De begrooting bedroeg/5520.60. Ingeschreven was door de heerenC. Bolier, Bruinisse. 5940 B. den Exter van den Brink, Krabbendjjke, 5898G. Meertens, Hoek, f 5833 H. Blok, Cortgene, 5823 Joh. de Jonge, Biezelinge, 5785A. Foudraine, Goes ƒ5719 en C. de Wilde AzKattendijke 5697. Te Bruinisse zijn Vrijdag publiek verkocht de volgende onroerende goederen: een woonhuis met schuur en erve groot 276 c. voor 2500 idem groot 152 c. voor ƒ2200; idem groot 183 c. voor 1400een woonhuis met koetshuis en erve groot 63 c. voor 10002 a., 26 cent. tuin met ƒ15,toebed. voor 400; 6 a. 80 c. idem met 90 toebed. voor 775 5 a., 75 c. idem voor 250 5 a., 75 c. idem voor 235 6 a., 75 c. idem voor 2515 a., 45 c. idem voor 2355 a., 99 c. idem voor 225 51 a40 c., bouwland per 4033 c. voor 760 1 heet., 30 a. idem per 4033 c. voor ƒ564. Tengevolge van de werkstaking in de Dnitsche kolendistricten worden de locomotieven der Ned. tramweg-maatschappij (lijn Harlingen Drachten) met turf gestookt. Door de direc tie zijn 50,000 turven aangekocht. In Drenthe is het beruchte veenbranden weder begonnen. Ontzaglijke rookkolommen stijgen omhoog en benauwen mensch en dier. Onder de laatste berichten in ons vorig nom mer kon nog gemeld worden, dat luidens de mededeelingen der Freis. Ztg., de kansen op een vergelijk tusschen de werkstakers en de werk gevers aanmerkelijk verminderd waren, dank zij den tegenstand van een der leden van de deputatie der eigenaren van mijnen, den heer Krabler. Zooals wij thans in Bichters orgaan lezen, weigert de heer Krabler de bepaling goed te keuren, waarbij overwerk alleen dan mag gebeuren, wanneer dit toegestaan wordt op grond van eene voorafgaande overeenkomst tusschen de mjjndirectie eenerzjjds en een comité, uit gedelegeerden der arbeiders bestaande, ander zijds. Dit comité wordt telken jare door de ar beiders in vrjje verkiezing benoemd. Uit beginsel weigert deze edele men- schenvriend met arbeiders te onderhandelen of ook zelfs met zulke lieden, die de arbeiders belangen vertegenwoordigen. Naar zijn meening heeft de directeur der mijnwerken te bevelen en de arbeiders slechts te gehoorzamen, ook dan zelfs wanneer het geldt den werktijd in strijd met de overeenkomst te verlengen. Het standpunt van dezen burger komt ongeveer overeen met dat van den Pruisischen jonker, voor wien de mensch eerst bij den baron be gint. De man kan zich erop beroemen niet de eenig zoo denkende onder zijn standgenooten te zijn. De actiën zijner maatschappij staan 177 Bij de bijeenkomst, welke de beide leden der Duitschvrijziunige partij, dr Baumbach en Schmidt, Donderdag avond, met de deputatie der mijneigenaars opnieuw hadden om tot een ver gelijk op de grondslagen van het bekende protocol te geraken, toonden ook de beide andere leden der deputatie zich minder toegevend. De heeren beriepen zich op talrijke telegram men, uit de beide mijndistricten ontvangen, waarin gemeld werd, dat blijkbaar onder den indruk van het antwoord des keizers aan de deputatie der mijnwerkers en de aangevangen onderhandelingen over een vergelijk tusschen beide partijen, vele arbeiders het werk hadden hervat. Genoemde heeren toonen zich er alzoo niet afkeerig van, het wellicht te voorbarige ver trouwen der arme arbeiders in hun loyaliteit te misbruiken en gesteund door de »macht" verder Gods water over Gods land te laten loopen, worden zij toch beschermd tegen de eventueele uitbarsting van woede hunner uitge perste arbeiders door 7000 man troepen Ondanks des heerenKrablers beginselen blijft men echter nog hopen, dat heden op de bijeenkomst der mijnbesturen besloten wordt het aangeboden vergelijk goed te keuren, vooral wijl de keizer zoo nadrukkelijk den heeren mijn eigenaren aanbevolen heeft het compromis aan te nemen. Wanneer keizer Wilhelm II als zijn wensch uit, gelijk hij dit op de audiëntie deed, dat het hem aangenaam zal zijn, wanneer ook den arbeiders gelegenheid geschonken wordt hun wenschen te formuleeren, dan zal het den heer Krabler c. s. zeker niet tot oneer strekken deze wenschen aan te hooren, en hoe kan dit anders geschieden, dan wanneer de arbeiders of hun vertegenwoordigers direct met de werk gevers onderhandelen De werkstaking in de Duitsche kolendistric ten heeft opnieuw aller oogen gevestigd op de groote sociale ongelijkheid, welke een kenmerk is van onze maatschappij. Welke betreurens waardige gevolgen dit euvel heeft, bewjjstook de economische crisis in Italië. Op de laatste interpellatie betrekkelijk de ellende in verscheidene Italiaansche provinciën als het natuurlijke gevolg van zijn averecht- sche economische politiek heeft Crispi met vele groote woorden geantwoord, gelijk men dit gewoon is van dezen ex-samenzweerder, thans minister-president en dienstwillige geest van den ijzeren rijkskanselier. Groote woorden heeft hij gebruikt maar niemand zjjner toe hoorders overtuigd dat de klachten over de ellende van een aanzienlijk deel der bevolking ongegrond waren. Trouwens dagelijks hoort men het tegendeel. De armoede, vooral op het platteland, is zoo ontzettend, dat het hart in eenkrimpt bij de tafreelen, daarvan opgehangen. En de uitgehongerde en wanhopige boeren, tot het uiterste gedreven, vergrijpen zich aan het eigendom der bevoordeelden. In Lombardije vooral verkeert de plattelands bevolking in jammerlijken toestand. Over de jongste ongeregeldheden in die provincie, welke te Casorezzo een aanvang namen, deelt de Secoio eenige bijzonderheden mede. Een groote menigte, hoofdzakelijk uit vrouwen en jongelieden bestaande, plunderde eenige dagen lang de omliggende graanzolders. Yan Casorezzo Bloeg de beweging over naar het op 5 K. M. afstand gelegen Arluno, dat zich in het bezit bevindt van spinnerjjen, voorheen bloeiend doch thans tengevolge door de economische crisis tot een kwijnend bestaan veroordeeld. In dit district verkeeren de meeste bewoners in beklagenswaardigen toestand. Bjjna allen staan diep in de schuld bjj de groote grond bezitters dier streek, die op hun beurt hun inkomsten aanzienlijk hebben zien verminderen. Zondag 11. was het feestdag. De gendarmen, die hier gewoonljjk ingekwartierd zijn, waren op drie na, allen naar Casorezzo gezonden. Tegen negen uur 's avonds verzamelde zich een troep van 1500 personen op de markt en onder den kreet»Dood aan den graaf 1" wierp de menigte zich in de richting van het kasteel van den Syndicus van Arluno, graaf Giorgio del Yerme. In een oogwenk was het kasteel ge plunderd. De bende, nergens op tegenstand stootend, vernielde alles wat onder haar han den viel. Van de verbrijzelde meubels werd een groot vuur voor het huis gestookt. Op dit oogenblik daagde een troep soldaten op, die ontboden waren. Op hun gezicht stoof de menigte pijlsnel uiteen. Het volk honger lijdend, uitgeperst door be lastingen en altjjd weer nieuwe uitgaven voor leger en vloot geëischt, nieuwe troepen naar Afrika gezonden, omdat de heer Crispi verzekert met zulk een politiek het jonge koninkrijk roem en eer te kunnen schenken Luidens het orgaan der mjjnwerken-bezittera in het Westfaalsche kolendiotrict hadden gis teren ongeveer 15,000 aibeiders van de 90.000 grevisten het werk hervat. In het district Essen doen tengevolge van het gedeeltelijk staken van den spoorwegdienst de vrjjgeworden spoorbeambten dienst als politie-agenten. Dr Hiözpeter, de vroegere onderwijzer van den keizer, houdt zich sedert eenige dagen te Dortmund op om zich op de hoogte der beweging te stellen. Hij heeft een uitvoerig rapport daarover aan den keizer uitgebracht. Volgens andere berichten won dr Hinzpeter in opdracht van den keizer inlichtingen bij de arbeiders in. In het district Hagen, waar eveneens sedert acht dagen, de werkstaking is begonnen, blijft het rustig. Hier is het overwerken zóo erg, dat de mijnwerkers op hun 40e tot 45e jaar reeds invaliede zijn. Het gebeurt dat de ar beiders zich van 6 uur 's morgens tot 4 a 5 uur 's namiddags onder den grond bevinden, zoodat zij in de wintermaanden volstrekt het daglicht niet zien. Een bakker te Bochum liet bij hetcentraal- bureau der werkstakers vragen, of hij met een wagen brood kon dienen. Wel een bewijs van de sympathieën der burgerij voor de grevisten. De werkstaking in de mjjnen van het Escli- weiler district is als geëindigd te beschouwen. In het Wurmrevier duurt de staking nog voort, doch zonder wanordelijkheden. Daarentegen breidt zich de werkstaking in het Waldenburger district uit. Daaraan ne men ongeveer 14.000 lieden deel. Een bijeenkomst der werkstakers, die, wijl zij niet te voren aangekondigd was, ontbonden werd, ging onder het geroep van »leve de keizer" uiteen. Donderdag vond tusschen werk stakers en soldaten op de Gktckhilfgnibe een. botsing plaats. Een arbeider werd gedood. Bij een poging der grevisten op een andere mijn de lucht schacht te vernielen kwamen de troepen tusschenbeide. Een arbeider werd gedood, twee werden gewond. Het Engelsch Lagerhuis heeft de rapporten, uitgebracht over de begrooting der staatsont- vangsten, aangenomen, en de beraadslaging bij derde lezing bepaald op Maandag. De heer Howel stelde voor, bij derde lezing het wets ontwerp betreffende de versterking der vloot te verwerpen. LIBERALE VAIE. Per Telegraaf. Amsterdam, De heden alhier gehouden algemeene vergadering van afgevaardigden worden door den voorzitter, den heer mr E. Fokker, geopend met eene korte toespraak, waarin hij de tegenstelling deed uitkomen tusschen de algemeene feestvreugde op 12 en 13 Mei en den partijstrijd bij de verkiezingen op den 14 Mei. Bjj de eerste bleek dat het Oranjehuis steeds bljjft het cement der natio nale eenheid. Deze verklaring werd met applaus begroet en op verzoek van den voorzitter stonden alle van hun zetel op onder den uit roep »leve de Koning." Bij de verkiezing behaalde de liberale party geen overwinning doch ook de tegenpartij be reikte haar doel niet. Met belangstelling waren zoo merkte de voorzitter verder op het rapport der defen sie-commissie en de belastingvoorstellen der heeren Borgesius c. s. begroet. Yoor heden was alleen aan de vergadering ter behandeling voorgelegd de bekende onder- wijs-circulaire, waarin wordt voorgesteld da gouden brug te helpen opslaan, welke aan het volk goed en algemeen onderwijs kan bezorgen en aan de tegenpartij den toegang ver schaft tot subsidieering, wat zjj het beloofde land acht. Over dit bekend rondschrijven voerde de beer Levy allereerst het woordhjj achtte het voor gestelde subsidiestelsel inconstitutioneel en in strijd met de grondwet. Uit de geschiedenis van de onderwjjsvoorstellen der heeren Heemskerk Mackay en Schaepman en uit het debat over het ontwerp van de laatsten in de Eerste kamer trachtte de heer Levy zjjn meening temotiveeren. Deze regeering leest in artikel 194 nu reeds *elk onderwjjs is een voorwerp van regeerings- zorg", dus ook het bjjzonder onderwjjs is, volgens haar, een tak van openbaren dienst. Daartegen kwam de heer Levy op. De heeren Willeumier van Amsterdam, Koe» kebakker van iSt een wijk, Bloembergen van Leeuwarden en Macalester Loup van Den Haag bestreden den heer Levy.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1889 | | pagina 1