N°. 86.
132e Jaargang1.
1889.
Donderdag
11 April.
Politie.
Gemeente-belastingen.
Onze nerveuse eeuw.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentïën20 cent per regel. Bij abonnement lager:
Geboorte-, Trouw-, Dood-, en andere familieberichten met de daarop
betrekking hebbende dankbetuigingenvan 17 regels 1.50
iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.'
Middelburg 10 April.
BEKENDMAKINGEN.
BURGER - AVONDSCHOOL.
MIDDEL
CHE COURANT.
Thermometer.
Middelburg 9 April. vm. 8 u. 47 gr.
m. 12 u 53 gr. av. 4 u. 50 gr. F
Verwacht verand. wind.
Agenten te VlissingenP. Gr. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te KruiningenF. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Mooij en te TholenW. A. van Ailvertentiën
Nieuwenhtjijzen. Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen, en nemen ook het algemeen advertentie- j moeten des namiddags te een uur
bureau van Nijgh Van Ditmar te Rotterdam, en de firma B. van der Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan.Hoofdagenten voor het I aan het bureau bezorgd zijn, willen
Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger, voor België A. Grosjean Co. te Brussel. zij des avonds nog worden opgenomen
i.
Oorzaak en g-evolgen.
De wereld hangt aan elkaar van toeval
ligheden en contrasten.
Nauwelijks hebben wij kennis gemaakt
met een Fransche charge op zenuwachtige
vrouwen, die in tal van schouwburgen het
publiek tranen doet lachen, of uit 's Graven-
hage, waar tot driemaal toe het théater te
klein was om alle lachlievende toeschouwers
te bevatten, zendt men ons de, in Nederlandsch
gewaad gestoken, pessimistische beschouwing
van een Italiaansch professor, die als optimist
ter wereld gekomen is en wiens ervaringen
op het benedenrand, alsmede het bestudeeren
der menschen, hem steeds in zijn optimisme
hebben versterkt, maar die het toch nood
zakelijk vindt ons een somberen blik te doen
slaan in onze hedendaagscho maatschappij.
En zoo sterk is zijn pessimistische opvatting
niet om dat optimisme te verdringen. Dat
ongestoorde en zoete geloof hoopt hij te
behouden tot het oogenblik, waarop hij het
leven moet verlaten, en het geeft hem alle
reden te verklaren: „De XlXe eeuw is
nerveus, doch hare nerveusiteit zal niet op
hare dochter, de XXe eeuw, overgaan."
Deze verzekering uit den mond van zulk
een schrijver, die zooveel wondeplekken in
onze maatschappij weet aan te wijzen, is
een groote lichtzijde. Wie pessimistisch
mocht worden door zijne beschouwing vindt
in zijne optimisme toch den zoeten troost, dat
niet alles verloren is.
Nog een ander contrast is, in verband
met deze beschouwing, opmerkelijk. Terwijl
men zich in Frankrijk opmaakt om het
eeuwfeest der revolutie te vieren en te ge
denken de zegeningen die zij bracht ter
wijl men buiten de Fransche republiek hier
meer daar minder met sympathie dit eeuw
feest begroet, omdat die revolutie, met al
hare buitensporigheden, het volk bevrijdde
van adellijke tyrannie, vorstelijke uitspattin
gen en priesterheerschappij, brengt de
Italiaansche hoogleeraar tegen haar de
beschuldiging in, dat zij de oorzaak is ge
weest van de nerveusiteit der negentiende
eeuw. „Zij is met het jaar 1789 en om dat
jaar 1789 ontstaan."
„In alle tijden kwamen er nerveuse indi
viduen voor, evenals er altijd tuberculeuse
en epileptische menschen geweest zijn, doch
de constitutioneele, nationale, Europeesohe
nerveusiteit, die van alle beschaafde volken,
is een product der groote revolutie, wier
kiemen overal verborgen lagen, doch op
Franschen grond, en vooral te Parijs, den
gunstigsten bodem vonden om te ontluiken, te
gedeien, te bloeien en vruchten voort te
brengen.
„De drie nieuwe magische woorden, die
op de banier geschreven stonden: vrijheid,
gelijkheid en broederschap, waren de moeder
der nerveusiteit. Toch deelden ze niet allen
in gelijke mate in de vruchtmaking."
De broederschap bleef een vrome wensch
„noch het groote £ffer van Golgotha, noch
het bloedbad van 1789 hebben de verbroe
dering van de menschen een stap nader
gebracht tot hare verwezenlijking. De koop
man gaat voort zijne medebroeders te foppen,
en kooplieden zijn wij allen door duur te
verkoopen hetgeen ons weinig kosten met
beleid weten wij alle door het gedrang der
broeders te sluipen, omdat ieder gaarne in
de menschelijke familie de eerstgeborene
wil zijn."
De verbroedering8bond, tusschen de men
schen gesloten, moet slechts zoo verstaan
worden, dat het: „JA de eerste persoon is
en het Gij de tweede."
Aldus de Italiaansche professor, dien wij
nog vergaten onzen lezers voor te stellen.
Het is Paul Mantegazza, hoogleeraar te
Pavia, wiens beschouwing door dr N. B.
Donkersloot in een Nederlandsch gewaad is
gestoken.
Au fond heeft de geleerde gelijk, maar
toch, toen hij boven aangehaalde regels
neerschreef, had, dunkt ons, het pessimisme
weer de overhand op hem.
Alle daden van toewijding, van menschen-
min alle pogingen om leed te verzachten
hier smart te lenigen, daar pijnen te stillen,
ginds om armoede te helpen dragen en
elders om tranen te drogenzij worden
voorbijgezien om slechts een schilderij van
het zuiverst egoisme ons te vertoonen.
En danwie slechts eenigszins ervaring
op deed in dit ondermaansche weet maar al
te goed dat de schoonste beginselen het
moeilijkst doordringendat in 's werelds
historie een eeuw bijna niets is, en dat, waar de
strijd om het bestaan steeds moeilijker wordt
en voor het goede vaak een beletsel is, de
behaalde overwinningen op het gebied van
broedermin ons stemmen mogen tot een
heilzaam optimisme, dat ons sterken kan den
moed toch niet te verliezen maar voort te
gaan op den ingeslagen weg.
En wat de vrijheid betreft, die was, zegt
prof. Mantegazza, zeer spoedig tot straten,
pleinen en huizen overgewaaid. „Hoe vele
nieuwe rechten heeft de revolutie niet in 't
aanzijn geroepen 1 Er zijn meer dan vijt of zes
leerstoelen aan iedere universiteit noodig om
ze den burger alle te leeren kennendoch
gelijktijdig, hoeveel nieuwe plichten, hoeveel
nieuwe zorgen, hoeveel onderzoekingskoorts,
hoeveel haat en troost, wat een gisting, wat
een onrust in alle standen der maatschappij
Maar geen werkzamer en schrikbarender
nieuwe giftstof is, volgens den schrijver, in
ieder mannenhoofd en in ieder vrouwenhart
gegoten dan door het woord gelijkheid.
Christus predikte de gelijkheidj'voor den
dood en de eeuwigheid, maar het jaar 1789
predikte die ook in het aardsche leven, en
deze gelijkheid zoude gelden zoowel voor
burgerlijk recht als voor het strafrecht, voor
de geschreven wet, en voor de wet die daar
dagelijks op straat en voor de huisdeur
gésproken wordt.
Om die gelijkheid te verkrijgen is in plaats
van het strijden met klauwen en tanden ge
treden een wedstrijd tusschen hersenen en
zenuwen.
Vrijheid en gelijkheid hebben het zwaarte
punt der menschelijke familie geschokt,
doordien zij dagelijks de rechten der burgers
en de plichten der gezeten menschen uit
breiden en vergrooten. Boek en pen hebben
alles te beheerschen en moeten het werk
tuig van allen zijn. De schooldwang drukt
het zegel op de apotheose der gedachte met
verwaarloozing van alle andere menschelijke
krachten, en trots de vrijheid van allen en
de hardnekkige en onverbeterlijke ongelijkheid
der menschelijke hersenen heeft niemand de
vrijheid dom te tijn. De vrijheid voor allen
doch aan niemand de vrijheid niet te kunnen
lezen. Aan niemand de vrijheid, geen boeken
in huis te hebben en de vrucht van den
boom des goeds en des kwaads af te wijzen.
„Vrijheid, ja, maar niet zonder kennis
gelijkheid, ja, maar in de bibliotheek en in
vergaderingen. De algemeene vrijheid heeft
de persoonlijke opgeheven, namelijk deze
om het alphabetli en de inkt, den arbeid der
hersenen en der zenuwen terug te wijzen.
„De onwetendheid was steeds een kwaad,
is het nog en zal het altijd blijvenmaar de
zucht, om allen het rijk der kennis binnen
te leiden, heelt vele gelukkige menschen,
die zich niet op eens aan eene buitengewone
inspanning konden onderwerpen, ongelukkig
gemaakt".
En wat is daardoor, volgens den geleerden
schrijver, van onze eeuw geworden
Men leze zijn antwoord hierop in de vol
gende pessimistische regelen, waarmee wij
voor ditmaal besluiten:
„Onze eeuw kan zich verheugen in hare
locomotieven en hare telegrafenzij kan
trotsch zijn op de telephoon en op het elec-
trische licht, doch wanneer wij haar aan den
pols voelen, dan zouden wij wel kunnen
vragen
O trotsche negentiende eeuw, zijt gij
gelukkiger dan uwe voorgangsters
En wanneer die trotsche eeuw oprecht ware
dan zoude ze die vraag met „„neen"" beant
woorden. Een „„neen"" zonder eenig voor
behoud, zonder eenigen twijfel.
Eene eeuw, die van dag tot dag het getal
krankzinnigen ziet toenemen, alsmede dat
der zelfmoorden, die kort voor het einde
haars levens dus dicht bij het oogenblik,
dat zij in hare literatuur, in hare philosophie,
in hare kunsten de afsluiting der activa en
passiva heeft te maken toestaat dat men
haar pessimistisch noeme, of, nog erger, zich
op haar pessimisme beroemt, is niet gelukkig.
Haar God is Schopenhauer, haar lievelings
dichter is Leopardi, haar gevierde roman
schrijver is Zola
„Het zoude waarlijk niet der moeite waard
zijn, dat Christus zich liet kruisigen, om aan
de wereld te verkondigen, dat wij allen
broeders zijnhet zoude de moeite niet.
loonen dat het jaar 1789 de menschelijke
familie in een zee van bloed doopte, om haai
eene menschelijke geschiedenis terug te
geven het beloonde de moeite evenmin, zoo*
vele martelaars der gedachte, zoo vele hel
den der zelfopoffering te bezitten, ja zooveel
wetenschap opeen te stapelen en zoo vele
bibliotheken te vullen, om zich op iedere
bladzijde onzer boeken, op iedere scène van
het theater, op iederen hoek der straat te
laten zeggen: „„dat de smart onze hoogste
glorie, dat het leven eene pijniging is, en
dat het niet-bestaan de eenige hope zij voor
de afstammelingen van Adam, nadat ze nu
eenmaal het ongeluk gehad hebben geboren
te worden!""
De burgemeester en wethouders van Middel
burg maken bekend
1. dat door den raad dier gemeente in zijne
vergadering van den 16 Januari 1889 is Inge
trokken de verordening op de Hefllng
van eene belasting op de honden van
den 5 Februari 1873, nader gewijzigd,
en dat door den raad dierzelfde gemeente op
den 16 Januari 1889 is vastgesteld, en bij kon.
besluit van den 8 Februari daaraanvolgende
no 31 is goedgekeurd, eene verordening op
de helling van eene belasting op de
honden met de verordening op de invordering
dier belasting
2. dat door den raad dier gemeente, in zijne
vergadering van den 12 December 1888, is vast
gesteld en bij kon. besluit van den 8 Februari
1889 no 31 is goedgekeurd eene verordening
op de liefHng van een loon voor liet
doen bezichtigen van het raadhuis
te Middelburg met de verordening op de invor
dering van dat loon;
3. dat door burgemeester en wethouders van
Middelburg bjj hun besluit van den 1 Maart
1889 de voorwaarden zijn vastgesteld, waarop
en de uren gedurende welke het raadhuis te
bezichtigen zal zijn.
De sub 1 en 2 genoemde verordeningen zijn
afgekondigd den 22 Februari 1889 en met het
besluit sub 3 in afdruk: tegen betaling van
tien cents ter secretarie dezer gemeente voor
ieder verkrijgbaar gesteld.
Middelburg, den 9 April 1889.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
SCHORER.
De secretaris,
A. DE VULDER VAN NOORDEN.
De burgemeester van Middelburg maakt he
kenddat door hem bij zijn besluit van heden,
zijn onteigend de volgende goederen, in eigen
dom toebehoorende aan ADRIAAN VOGEL,
wonende in de Vlissingsche straat alhier, wijk
K no 48, welk gezin geleden heeft aan pok
ziekte variolaej als4 bossen stroo, 1 linnen
matras gevuld met kort stroo, 2 linnen peluws
gevuld met kort stroo, 1 veeren bed met dito
peluw en overtrek, 2 veeren kussens met sloo-
pen, 1 Kapok bed met dito peluw, 1 kapok
kussen met sloop, 2 wollen dekens (groote), 1
wollen deken (groote), 2 wollen lappen, 2 wollen
kinderdekens, 2 moltone dekens (groote), 2
moltone dekens (groote), 3 katoenen lakens, een
blauw baaien rok, 1 gestreepte rok, een blauw
baaien borstrok, 1 sitsen deken, 2 katoenen
gordijnen, 2 linnen handdoeken, 2 katoenen
zakdoeken, 2 stukken zeildoek, 1 stuk karpet
en 2 katoenen hemden.
Middelburg, den 6 April 1889.
De burgemeester voornoemd,
SCHORER.
De Burgemeester en Wethouders van Mid
delburg maken bekend
dat de tentoonstelling van teekeningen, ver
vaardigd door de leerlingen der Burger-Avond
school te Middelburg, gedurende den cursus
1888/1889, voor ouders en voogden der leer
lingen, benevens belangstellenden, geopend is
op Zaterdag 13 April a. s. tusschen 8 en 10
uren des namiddags, in het gebouw in de Sint
Pieterstraat.
Middelburg, den 9 April 1889.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
SCHORER.
De secretaris,
A. DE VULDER VAN NOORDEN.
Wij lezen in de N. R. Ct. het volgende,
onder dagteekening van 9 April, uit Goes
geschreven.
»De bestuursafgevaardigden der afdeelingen
van de liberale unie, in dit district hielden
heden middag in eene der zalen van dp sociëteit
Van Ongenuchten Vrij eene vergadering, om
te bespreken de houding, die bij de aanstaande
verkiezing van leden der Provinciale staten
door de periodieke aftreding moet worden aan
genomen. Zooals bekend is, werd reeds voor
eenigen tijd door De Standaard aangekondigd,
dat de partij der anti-revolutionnairen bjj de
aanstaande verkiezing de twee zetels, vacant
wordende door de periodieke aftreding van de
liberale leden mr. J. C. R. van der Bilt en
J. H. Bybau (beiden leden van Gedeputeerde
staten), nevens de herbenoeming van de heeren
jhr. mr. J. J. Pompe van Meerdervoort en
C. J Huvers zouden veroveren. De vergadering
van heden middag besloot geen bestrijding
te doen van de candidaten der tegenpartij en
alleen aan te bevelen de verkiezing van de
heeren mr. J. C. R. van der Bilt en J. H. Bybau."
Het komt ons voor dat het openbaar maken
van besluiten als deze, die in eene besloten
bjjeenkomst genomen worden en die uit den
aard der zaak nog door de leden der kiesver-
eenigingen moeten worden gesanctioneerd,
onpraetisch, hoogst gevaarlijk en daarom zeer
af te keuren is.
Wy meenen dat de besturen dier vereenigin-
gen er meer op gesteld zullen zijn om persoon
lijk aan deleden mee'te deelen, wat na onder
ling overleg wenscheljjk is geworden, en dat
die leden ook liever op die wijze kennis nemen
van het resultaat van zulk een onderlinge be
spreking dan door dergeljjke mededeelingen
uit een nieuwsblad.
Redactiën van bladen staan alle bloot aan
het opnemen van zulke berichtendie
correspondenten haar toezendenzij kunnen
niet altijd beoordeelen, in hoever die toezen
ding na overleg met de betrokken personen
geschiedt. Maar daarom te meer dienen be
richtgevers voorzichtig te zijn en zooveel mo
gelijk met de personen in overleg treden. In
deze dagen is eendracht en samenwerking
onder de liberalen hoog noodigal wat deze
in gevaar kan brengen dient vermeden te wor
den en allicht loopt men door zulke voorbarige
berichten kans dat daardoor menig lid wordt
ontstemd.
Bij prov- blad no. 38 herinneren Gedeputeerde
staten van Zeeland, met het oog op de 14 Mei
plaats hebbende verkiezingen voor leden dei-
Provinciale staten, de gemeente besturen aan de
bepalingen voor die verkiezingen en deelen zij
mede dat de herstemming zoo noodig bepaald is
op 28 Mei a. s.
Zooals men weet zijn de volgende leden der
Provinciale staten van Zeeland den 2 Juli aan
de beurt van aftreding.
Hoofdkiesdistrict Middelburg
J. P. 1. Buteux, mr N. J. C. Snouck Hurgronje,
Th. van Uije Pieterse, C. J. J. A. van Teijlin-
gen, mr D. A. Berdenis van Berlekom en C.
L. van Woelderen.
Hoofdkiesdistr.ict Zierikzee. J.
Hoogenboom Bz., J. H. C. Heijse en M. Bolle Lz.
Hoofdkiesdistrict Tholin. Mr. T.
A. Wagtho.
Hoofdkiesdistrict Goes. Mr. J. C.
R. van der Bilt, C. J. Huvers, jhr mr J. J.
Pompe van Meerdervoort en J. H. Bijbau.
Hoofdkiesdistrict Sluis. I. van
Houte, H. G. Hammacher en mr F. J. Brevet.
Hoofd kiesdistrict Hulst. P. Moes
mr A. C. B. Thomaes, P. F. Fruijtier, mr F.
J. F. M. Walter.
Bij nader gewijzigd ontwerp van wet heeft de
regeering, in plaats van 1 September 1889, het
in werking treden der wet op den fabrieksarbied
van jeugdige personen en van vrouwen voor
gesteld op 1 Januari 1890.
Zaterdag verleent de minister van waterstaat
geen audiëntie.
De minister van buitenlandsche zaken brengt
ter kennis van belanghebbenden dat de heer
L. van Riet, consul der Nederlanden te Buenos-
Aires (Argentijnsche republiek), aan zijn depar
tement zal zijn te spreken op Woensdag den
17en, Donderdag den 18en, Vrijdag den 19en
en Zaterdag den 20en April e. k., alsmede op
Woensdag den 24en, Donderdag den 25fen,
Vrijdag den 26en en Zaterdag den 27en April
daaraanvolgende, telkens des voormiddags van
912 en des namiddags van 24 uren.
Bij kon. besl. is aan mr F. Alting Mees, op
zijn verzoek eervol ontslag verleend als lid
van den raad van state, met dankbetuiging.
Verder zijn bevorderdtot dir. off. van ge
zondheid 2e kl. bij de zeemacht, de off. van
gezondh. Ie kl. J. van Lith Harrebomée;
tot luitenant ter zee 2e kl. de adelborsten
le kl. J. H. Junius, H. G. Leembruggen, A. J.
Lokke en G. J. Verdam, met bepaling dat de
twee eerstgenoemden zullen rang nemen tus
schen de luits t/z. 2e kl. L. Hamming en H.
H. Del Court van Krimpen en de twee laatst
genoemden tusschen de luit. t/z. 2e kl. G. L.
't Hooft en C. F. Pabst.
tot luit. ter zee le kl., de luit. ter zee 2e kl.
F. C. V. Zwaanshalstot kap. ter zee, de
kap.-luit. ter zee J. C. Commijs; tot kap.-luit.
ter zee, de luit. ter zee le kl. H. Nijghtot
luit. ter zee le kl., de luit. ter zee 2e kl.
G. F. Tijdeman.
De luit. ter zee le kl. J. van Brakel Schimmel
is, ter zake van in doch niet door den dienst
ontstane lichaamsgebreken, op pensioen gesteld,
onder toekenning van een jaarlijksch pensioen
van 1130 en van eene verhooging van ƒ825
's jaars.
De kapitein ter zee J. H. Commijs is, ter
zake van langdurigen dienst en meer dan
vijftigjarigen ouderdom, op pensioen gesteld,
onder toekenning van een jaarlijksch pensioen
van ƒ2100 en van eene verhooging van f 1200
's jaars.
Benoemd zijn
bij het wapen der artillerie, bij den staf van
het wapen, tot kap.-magazijnmeester, de eerste-
luit.-magazijnm. J. M. Smeets, te Woerden
bij het '2e reg. vesting-art., tot kap., de eerste-
luit. K. J. van Ravenswaay, van het 2e reg.
veld-art.; bij het 4e reg. vest.-art., tot kap., de
eerste-luit. M. J. Perk, van het korps;
bij het wapen der inf., en wel bij het 8e reg.
tot eerste-luit., de tweede-luit., K. L. van Har-
revelt, van het 6e reg.
Op pensioen zjjn gesteld op hunne aanvrage,
de kap. der inf. jhr W. P. Six, thans op non
activiteit, ten bedrage van 1452, de off. van
gez. le kl. dr J. P. v. d. Berg, van het pers.
v. d. gen. dienst der landmacht ad 1560 en
de le luit. der inf. F. van Giesen, op nonact.
ad 1390 's jaars.
Dinsdag 9 April was het twintig jaren ge-5
leden, dat het dagbladzegel werd afgeschaft.-
Bij koninklijk besluit zijn benoemd tot tele
grafist le kl. bij de rijkstelegraaf, G. J. Falk
H. Brouwer, D. van Eekeren, M. Verschoor,-
L. M. Baale, G. Gijzen, D. J. van Dieren, F. J.
T. M. Smit, J. van Doon, R. J. G. Bakhoven,-
P. Chivat, J. Vergouwe en J. W. de Wolff,
allen thans telegrafisten 2e klasse.
In het eerste kwartaal van 1889 repatrieerden
uit Oost-Indië en werden door de commissarissen
van afmonstering te Amsterdam en Rotterdam
afgemonsterd de navolgende militairen
Amsterdam: 19 onderofficieren en 126
minderen, totaal 145. Van deze waren gepen-
sionneerd 60, gepasporteerd 21, tijdelijk gepen
sioneerd 39, met verlof in afwachting van pen
sioen 5 en miliciens 20.
Hieronder waren, wat nationaliteit betreft
Nederlanders 82, Belgen 15, Duitschers 25,
Franschen 14, Luxemburgers 4 en Zwitsers 5.
Rotterdam: 17 onderofficieren en 126
minderen, totaal 143. Van deze waren gepen-
sionneerd 73, gepasporteerd 18, tijdelijk gepen-
sionneerd 43 en miliciens 9.
Onder hen waren 76 Nederlanders, 22 Belgen,
26 Duitschers, 10 Franschen, 4 Luxemburgers
en 5 Zwitsers.
De burgemeester van Rotterdam heeft, als
hoofd der gemeente-politie, aan het politie
korps doen weten, dat het verboden is de dienst-
medaille, benevens de medaille als lid van den
Alg. Nederlandsehen politiebond vanwege den
bond ingesteld, zichtbaar op de uniformjassen
te dragen. Evenzoo is het verboden, die me
dailles in het vorvolg in ontvangst te nemer.
Dit besluit moet genomen zjjn uit overweging
dat de bond de bevoegdheid mist, dienstme-
