N\ 308.
131® Jaargang
1888.
Maandag
31 December.
Kerknieuws.
Onderwijs
Verspreide Berichten.
Advertentiën: 20 Cent per regel;
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels/1.50;
iedere regel meer ƒ0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Middelburg 29 December.
MIDDELBIRGSOHE COURANT.
Agenten te Ylisrfingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van des Peijl. te Zierikzee: A. G. de Mooij en te Tholen: "W. A. van Neeuwenhuijzen.
Verder "worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen en nemen ook het algemeen advertentiebureau van Nijgh van Ditmab, te Rotterdam, en de flrma B. van dee
Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dahbe Cie., John F. Jones, opvolger
voor België A. Grosjean Co. te Brussel.
Dinsdag-, Nieuwjaarsdag, verschijnt
de Nfiddelhurgsclie courant, zooals
gewoonlijk, niet.
De verkiezing van een lid der Provinciale
staten op het eiland Tholen.
Nog slechts een week scheidt ons van deze
verkiezing, waarbij het geldt een zetel voor de
liberalen te behouden of te verliezen, en die
korte tijd moet vooral benuttigd worden door
de vrijzinnigen zelve, willen zij het gevaar ont
gaan dat de tegenpartij overwint.
En dit gevaar dreigt thans vooral.
Er doen zich bedenkelijke verschijnselen voor
en daarvan is wel het voornaamste de onderlinge
verdeeldheid die zich onder de liberalen zeiven
vertoont.
Tegenover den candidaat van Algemeen belang,
gesteld bij overleg en na stemming in de afdee-
lingen, wordt thans een ander aanbevolen door
vele gewezen leden dier vereeniging, die voor
hun lidmaatschap hebben bedankt.
Zij onttrokken zich aan de vereeniging, omdat
in een der afdeelingen tnsschen de eerste stemming
en de herstemming vele leden werden aange
worven met het kennelijk doel een der voorloopige
candidaten de overwinning te verschaffen.
Eene dergelijke verrassing staat niet op zichzelf;
zij kwam wel eens meer vooren dit gaf aan
leiding dat in menige vereeniging daartegen
maatregelen werden genomen. Zoo bevat het
reglement van de kiesvereenigiug Eendracht maakt
macht te Middelburg de bepaling dat «nieuwe
leden niet aan stemming over te stellen candi
daten mogen deelnemen vóór dat 1 maand na de
kennisgeving van bun voornemen zal zijn ver-
loopen."
Yoor bet bestuur der vereeniging Algemeen
belang kan bet zijn nut hebben dat zij op die
bepaling de aandacht vestigenen het kan wel
licht aanleiding geven tot eene herziening van
het reglement in dien geest.
Nu echter dat reglement zich niet verzet tegen
eene werving van nieuwe leden, welke zooveel
ergernis wekt, en de deelneming aan de verkiezing
van zulk een groot aantal nieuwe leden niet
strijdt tegen de statuten, komt het ons een daad
van slecht politiek beleid en in strijd met het
partybelang voor om met de verkiezing voor de
deur over het gebeurde na te pleitenover het
geoorloofde of niet verdedig- bare van bet feit
bespiegelingen te houden.
Maar nog erger en ten sterkste te laken
is het voorzeker, om daarom een anderen candi
daat te stellen tegenover dien der vereeniging.
Op dit oogenblik is eendracht meer dan noodig,
wil de tegencandidaat niet zegevieren.
Wij hopen daarom dat het bestuur van Alge
meen belang alle k achten moge aanwenden om
de eendracht te herstellen; dat hij, dien men
tegenover den candidaat wil stellen, te bewegen
zal zijn zich voor de liberale zaak terug te
trekken en de liberalen in het district Tbolen
afgescheiden van allerlei bijzondere overwegingen,
ditmaal eenvoudig bet belang der partij zullen
in het oog houden en zich scharen rond den
gemeenschappelijken candidaat der vereeniging.
Dan, maar dan ook alleen, hebben wij nog moed
dat Dinsdag 8 Januari ,de overwinning aan de
onzen zal zijn.
Bij de behandeling van het hoofdstuk Uitga-
ven in Indië verklaarde gisteren de minister
van koloniën in de Eerste kamer aan den heer Van
der Goes, die o. a. inlichtingen vroeg omtrent het
Billiton-contract, voorstellen betreffende de Billi-
ton-maatschappij te willen overwegen, zonder
daarom te zeggen dat eene nieuwe overeenkomst in
'slands belang zou zijn. Met het oog op de goede
diensten der maatschappij, gedurende 40 jaar be
wezen, is de minister niet ongenegen te onder
handelen over verlenging der overeenkomst.
De heer Fransen van de Putte bestreed toen
nog den heer Yan Zuylen, verdedigde de liberale
koloniale politiek en besprak ook de Billiton-
kwestie, waarop de minister hem verzekerde dat
hij de Billiton-aangelegenheid zal behandelen in
overleg met de wetgevende macht.
In de heden (Zaterdag) gehouden zitting nam
de kamer eenparig aan hoofdstuk I der Staats-
begrooting, hoofdstuk VII A (Nat. Schuld) en de
Middelenwet, zoomede verschillende kleinere ont
werpen.
De kamer is daarna op re^es gescheiden en
haar terug omsfc bepaald op Maandag 14 Januari,
des avonds te 8 uur.
Het Sociaal weekblad deed dezer dagen met het
oog op den Oudejaarsavond een goed woord voor
de postambtenaren. Terwijl ieder dien avond
eenige uren gezellig doorbrengt in den huise-
lijken kring of hij vrienden, en op Nieuwjaar
bezoeken brengt en afwacht, zijn die ambtenaren
gedurende meer dan 24 uur slaven, zonder ver-
poozing arbeidende om de vracht kaartjes en
andere kaarten verzonden te krijgen. Vooral in
de laatste jaren is de gewoonte, om langs dien
weg zijn heilgroet te brengen, hijzonder toege
nomen, zoodat op de postkantoren der groote
steden de dagen, die voor anderen blijde dagen
zijn, met wrevel worden tegemoet gezien. Het
Weekblad meent te recht dat hierin verandering
dient te komen. Directeuren van postkantoren
hebben, om hun ondergeschikten van die kwelling
te bevrijden, wel eens in overweging genomen, om
de vracht voor het verzenden van kaartjes tegen
het einde van het jaar gelijk te stellen met het
brievenport. Zoolang echter niet een wet hen
daartoe machtigt, moet het hij vrome wenschen
blijven. En de wet op de posterijen bleef onge
wijzigd. In afwachting nu van een wetswijziging
dient naar een middel te worden uitgezien, om het
euvel, zoo niet uit de wereld te helpen, dan toch
te beperken. Ingevolge wenken, reeds vroeger door
andere bladen gegeven, zijn sedert een paar jaren
enkelen teruggekeerd tot het oude gebruik, om
hun heilgroet, kort maar krachtig, te adverteeren.
Dit aanbevelenswaardig gebruik moge steeds door
meerderen worden gevolgdle in bet belang der
inderdaad beklagenswaardige postbeambten, 2e in
hun eigen belang, daar zij op die wijze ook zich
zei ven veel last besparen en bovendien het onaan
gename niet ondervinden van de ervaring, dat de
verzonden kaartjes eerst na Nieuwjaar aan het
adres van bestemming worden bezorgd, eene ver
traging waaraan de postkantoren hoegenaamd
geen schuld hebben.
Bij kon. besluit is K. J. A. G. baron Collot
d'Escury te Boschkapelle, met ingang van 16 Jan.
a., opnieuw benoemd tot schoolopziener in het
arrondissement Axelis, met ingang van 1 Febr.
a., aan B. Th. A. Westerouen van Meeteren, op
zijn verzoek, eervol ontslag verleend als burge
meester van Echteld en van IJzendoorn en is,
met ingang van 1 Jan. a., benoemd tot adjunct
commies bij de topografische inrichting de tijde
lijke graveur bij die inrichting G. F. Kierdorff.
De St. Crt. bevat de statuten van de Coöpera
tieve Broodbakkerij Eendracht te Ylissingen.
Het doel der vereeniging is om bare leden brood
van goede qualiteit te verschaffen.
Om dat doel te bereiken, richt de vereeniging
eene broodbakkerij op voor eigen rekening, betzij
door het daartoe huren van een geschikt lokaal,
hetzij door het stichten of aankoopen van een lokaal.
De vereeniging wordt opgericht voor den tijd
van 29 jaar.
Om lid der vereeniging te worden, moet men
zijn zedelijk van gedrag en achttien jaar oudde
ongehuwde leden van achttien tot en met drie en
twintig jaar zijn echter niet stemgerechtigd.
Het kapitaal der vereeniging bestaat uit aan-
deelen, elk groot twee gulden vijftig cent zij zijn
op naam en onvervreemdbaarelk aandeel moet
door de leden worden gestort, desverkiezende in
wekelijksche termijnen van vijf en twintig cent
of maandelijksche van een gulden.
Dinsdag 1 Jan. geen audiëntie bij den minister
van justitie.
Op een der voordrachten voor hoofd eener
openbare school te 's Gravenhage komt voor als
no 1 de heer J. W. C. Bosman, onderwijzer te
Ylissingen.
Tot onderwijzeres in de vrouwelijke hand
werken aan de rijks-normaallessen te Oostburg
(jaarwedde 200) is benoemd mej. M. Fokker,
onderwijzeres aan de openbare school aldaar. Die
benoeming geschiedde bij loting tusschen genoemde
dame en mej. P. de BuisonjéHaak. GCrt.)
Dezer dagen deed de gemeenteraad van
Scbagen eene eigenaardige benoeming, n. 1. van
het hoofd der openbare school tot lid der com
missie van toezicht op het lager onderwijs. De
man werd daardoor dus controleur over zich zei
ven. De andere leden van die commissie vonden
die benoeming echter zoo zonderling dat zij hun
ontslag hebben genomen.
Werden voor enkele weken de leden van
Jen kerkeraad te Tholen door het klassikaal be
stuur op twee na uit hun ambt ontzet,' ook die
twee leden, de heeren A. J. Hollestelle en G. van
der Have, hebben, zoo schrijft men ons, hun ambt
nedergelegd, zoodat de Ned. herv. gemeente nu
in 't geheel geen kerkeraad meer heeft, terwijl
van de kerkvoogden alleen de heeren P. Kuijper Az.
en mr J. H. L. van Buren zijn overgebleven.
Door het klassikaal bestuur, doende wat des
kerkeraads is, is de heer W. C. de Lange, vroeger
boekhouder der diaconie, doch tijdens de aanwe
zigheid van dr C. C. Schot ontslagen, in zijne be
trekking hersteld en gemachtigd alle stukken, de
diaconie betreffende van den administreerenden,
doch ook reeds ontslagen diaken L. Poulusse in
ontvangst te nemen. Deze echter, tot de over
gave dier stukken door den consulent ter consi
storiekamer geciteerd, heeft geweigerd daaraan
gevolg te geven.
Tot kapelaan te Hoofdplaat is benoemd de
heer J. C. C. Siebelink, priester van het Seminarie.
Desinfectie, welke geheel beantwoordt aan
de eischen des tijds, behoorde te Middelburg tot
voor weinige dagen tot de pia vota. Wel bestond
sedert vele jaren een inrichting waar door stoom
beddengoed en kleederen konden gezuiverd worden,
maar die beantwoordde niet aan hetgeen de
wetenschap thans noodig oordeelt.
Gesteund door de geneeskundige en andere
autoriteiten heeft de heer D. J. Pennock in deze
behoefte voorzien en naast zijn sedert meer dan
veertig jaren bestaande stoomzuiveringfabriek
thans eene clesinfectie-inrichting tot stand ge
bracht, die door de meest gezaghebbende medici
is onderzocht, goedgekeurd en wordt aanbevolen.
De inrichting, die gevestigd is op het Seisbol-
werk bij de touwbaan alhier, bestaat uit een
desiufectie-oven die in een afzonderlijk gebouw
is opgesteldde ontsmetting berust op het
stelsel van verhitting door waterdamp tot boven
100° C. gedurende geruimen tijd, waardoor de
zelfde resultaten worden bereikt als doorkoken,
zonder de nadeelen aan het laatste verbonden.
De oven is zoo ingericht dat goederen van
allerlei aard kunnen ontsmet worden zonder dat
iets behoeft losgemaakt of geledigd te worden.
Tot zelfs gestikte dekens, waarvan de watten zoo
licht smetstof overbrengen, worden ongeschonden
ontsmet.
De oven, die vervaardigd is door de firma De
Jongh en Co, fabrikanten van stoomwerktuigen
te Oudewater, is twee meter lang, 1.30 M. breed
en 1 M. hoog. Hij staat, zooals wij hierboven
reeds zeiden, geheel afgezonderd van de andere
inrichting van den heer Pennock en zonder dat
men besmetting behoeft te vreezen kan men zich
overtuigen dat voldoende hitte ontwikkeld wordt
om bacteriën of bacillen te dooden en dat de
goederen, die ontsmet moeten worden, de bewerking
ondergaan.
Het uitgebreid tarief, waarvan wij inzage namen,
lijkt ons zeer billijk.
In den regel spreken wij bij eene mededeeling
omtrent eene nieuwe, industrie den wensch uit
dat de ondernemers succes mogen hebben, doch
ten deze doen wij het tegenovergestelde. Hoe
goed ook de inrichting van den heer Pennock
moge zijn uiten wij de hoop dat er zeer weinig
gebruik van zal behoeven gemaakt te worden.
Mocht het echter noodig zijn dan houden wij ons
overtuigd dat de inrichting, die trouwens reeds
dienst deed, aan de strengste eischen beantwoor
den zal. In elk geval verheugen wij ons dat
Middelburg wedei eene hoogst nuttige inrichting
is rijker geworden.
-r De oudheidskamer te Veere werd dit jaar
door niet minder dan 560 personen bezocht.
Hieronder bevonden zich 84 vreemdelingen, te
weten 30 Engelschen, 29 Belgen, 12 Duitschers,
2 Zwitsers, 4 Amerikanen, 4 Franschen en 3
Roemeniërsde overigen waren Nederlanders.
Wel een bewijs dus dat de beker van Maximiliaan
nog algemeen de aandacht trekt.
De heer G. J. van den Bosch te Wilhel-
minadorp, directeur van dien polder, heeft aan
alle arbeiders een derde van de pachtpenningen
kwijtgescholden, wegens den mislukten aardappel
oogst.
Hoewel nog niet bepaald is, wanneer de
telephoondienst tusschen Hoedekenskerke en Goes
zal worden opengesteld, heeft de predikant van
eerstgenoemde gemeente reeds zijne hulde »aan
die groote macht der beschaving" gebracht. Den
tweeden Kerstdag stak hij, volgens een bericht
in de G. Crt., twee vlaggen uit de pastorie, de
éene met het woord Licht, de andere met het
woord Kracht op de witte baan. Aan den top
van eiken vlaggestok hing een krans van koper
draad met een telefoon in het midden en onder
ling verbonden. Wat later verscheen boven de
deur eene schilderijvoorstellende een altaar,
waarop het vuur door een bliksemstraal uit een
onweerswolk wordt ontstoken. Op de voorzijde
van het altaar stond Aan den vooruitgang, ge
dekt door de koninklijke kroon als hulde aan de
regeering, en met het omschriftSeit umschlungen
Mülionen, Diesen Kusz der ganzen Welt (Schiller).
Bij het vallen van den avond werd op eens de
geschilderde bliksemstraal door een blinkenden
metalen en het vuur des altaars door electrisch
licht vervangen.
«Nu begrijp ik er alles van", riep iemand uit
het publiek: «vooruitgang door licht en kracht!
Men schrijft ons uit Biervliet
De eerste openbare opvoering doorhetrederijkers-
gezelsebap Al doende leert men bad eenbier
ongekend, succes.
De voorstelling op een bovenzaal der herberg
van den heer Schilleman was aangekondigd tegen
7 uur des avonds, 3en Kerstdag.
Om 5 uur waren alle plaatsen bezet, om 6 uur
nam het spel een aanvanghet publiek zat als
'tware opeen gestapeld. Met een ladder door
een opgeschoven raam moesten de spelers van de
straat naar het tooneeleven zoo moesten zij dit
verlaten.
Eene menigte personen, ook wij, moesten door
gebrek aan plaatsruimte onverrichter zake terug-
keeren. Het programma der nieuwe kamer be
vatte een reeks van kluchten Avontuurtje van
mijnheer Kikkerbü en Het levend doode snijderspaar,
2 blijspelen, als hoofdschotel dus was zoo uit
lokkend niet voor hen, die gewoon zijn degelijker
kost te smaken, doch daarin zat dan ook de
groote aantrekkelijkheid der voorstelling niet.
Die was meer te zoeken in de omstandigheid,
dat èn werkende leden èn vermaaklievende jonge
lieden eens «pret onder ons" wilden maken.
Wij vernamen, dat de luidruchtigheid onder-
het publiek groot was tijdens de opvoering.
Na afloop begon de grootste pret, de danspartij.
Dondei dagavond kwam de trein, die te 8,24
uur 's avonds uit Gent vertrekt en bij gewone
omstandigheden te 10 uren te Terneuzen aan
komt, eerst te half twee in den nacht aldaar
aan. Ongeveer kwart voor tien was men tot
bij Sluiskil genaderd, toen de chef de train tot
de ontdekking kwam dat de brug niet dicht
en wat erger was, niet dicht te krijgen was.
Volgens den brugwachter was even te voren een
Engelsche stoomboot tegen de brug aangeloopen.
Tevergeefs deed men nog eenige pogingen de
brug te sluiten. De chef de train zond daarna
iemand naar het station Sluiskil (Vogelschor),
teneinde aldaar naar Selzaete om hulp te seinen.
Intusschen werd het laat en verlieten vele reizi
gers den trein om te voet de reis voort te zetten.
Eindelijk te half twaalf kwam een locomotief uit
Selzaete met eenige deskundigen, wien het na twee
uren werkens mocht gelukken de brug te sluiten,
waarna de reis werd voortgezet. (Tem. Ct.)
Op de volgende uitnoodiging, voorkomende in
de Staats courant, vestigen wij de aandacht van
het publiek.
Yoor gelukwensehen op den Nieuwjaarsdag
wordt veelvuldig gebruik gemaakt van kaarten,
waarvan de voorzijde is ingericht om, behalve de
plaats van bestemming, mede de woonplaats des
afzenders te vermelden
Die vermelding van twee plaatsnamen geeft
dikwijls tot onjuiste verzending en dientengevolge
tot vertraging in dé overkomst aanleiding.
Het publiek wordt daarom uitgenoodigd op
bedoelde kaarten de woonplaats van den atzender
niet in te vullen.
Als een bewijs aan de slechte promotie bij
bet wapen der infanterie meldt men, dat er op
dit oogenblik nog acht officieren 1ste luitenant
zjjn, die nu juist 20 jaren geleden de aanstelling
tot officier ontvingen.
Te Heerle (Limburg) heeft men gedurende
den Kerstnacht op verschillende plaatsen diefstal
gepleegd. O. a. werd een koffertje, met ruim
ƒ1500 aan waarde, ontvreemd, dat later bijna
ledig werd terug gevonden. Alleen een ouden hoed
en enkele oude papieren vond men daarin.
Omtrent het Geffcken-proces verneemt men
weinig. Half Januari gelooft men zal de zaak
behandeld worden. Engelsche bladen verzeke
ren dat het veel sensatie zal maken. Bismarck
heeft volgens hen het slechts op touw gezet om
een smaad te werpen op het karakter van keizer
Frederik, wiens dagboek een doodelijke belee-
diging bevatte voor den rijkskanselier, daar bet
dezen de eer ontnam de eigenlijke schepper der
Duitsche eenheid te zijn. Ook keizerin Frederik
zal niet gespaard worden. Een aanwijzing in dit
opzicht geeft reeds het spectakal, door de Köln.
Ztg op een wenk uit Berlijn begonnen tegen sir
Robert Morier. De gezant zou zjjn mededeelin-
gen van de kroonprinses hebben ontvangen. Bo
vendien zou Bismarck zeer de bemoeiingen van
sir R. Morier vreezen ten opzichte van Rusland.
Vriendschapsbetrekking tusschen Engeland en
Rusland zou toch Duitschland ongaarne zien.
KoniDg Milan zal morgen voor de groote
Skoepschtina verschijnen.
Een deputatie van acht Serviërs is uit Weenen
naar Yalta vertrokken om koningin Nathalie
een adres aan te bieden, met duizenden hand-
teekeningen voorzien.
Te Messina zijn bij een ontploffing in een
kruitmagazijn 21 soldaten gedood en verscheidene
gewond.
Prof. Bergmann te Berlijn heeft in zijn
kliniek een door kanker aangetasten larynx
uitgesneden met behulp van Bramann en in
tegenwoordigheid van de doctoren Schrötter,
Schmidt en Krause. De toestand van den patient
is tot hiertoe bevredigend.