N'. 305.
131" Jaargang.
1888-
Dinsdag
25 December.
BUITENLAND.
Middelburg 24 December.
Verspreide berichten.
Algemeen Overzicht.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50j
iedere regel meer ƒ0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL,
Zeeuwsch genootschap der wetenschappen.
MIDDELBIIRGSCHE COURANT.
Agenten te Ylissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van dek Peul. te Zïerikzee: A. C. de Mooij en te Tholen: W. A. van Nieuwenhultzen.
Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen en nemen ook bet algemeen advertentiebureau van Nij&h van Ditmab. te Rotterdam, en de firma B. van der
Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor bet Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger
voor België A. Gbosjean Co. te Brussel.
Dinsdag' en Woensdag a. eersten
en tweeden Kerstdag verschijnt
geen nommer der Mïddelhwrgsche
courant.
Naar aanleiding der stemming over hoofdstuk
X der staatsbegrooting (koloniën) verklaart
bet Handelsblad gebeel in te stemmen met de
opvatting der 18 leden van de Tweede kamer,
die, door bun stem tegen dat hoofdstuk uit te
brengen, nu reeds willen toonen, dat zij bet be
stuur onzer koloniën niet veilig achten in banden
van den beer Keuchenius.
De meerderheid, niet alleen van de kamer maar
ook van de leden der vrijzinnige partij, beeft er
anders over gedacht en vóór gestemd. Toch ge-
looven wij niet, zegt bet Amsterdamscbe blad,
dat er tien leden in de kamer zijn, die met volle
vertrouwen bun stem aldus uitbrachten. Men
zag er tegen op, bet ministerie, dat zich met den
minister van koloniën homogeen bad verklaard,
tot beengaan te nopen, en wil afwachten. Aan
ernstige waarschuwingen beeft bet niet ontbroken
en men hoopt, dat de zware verantwoordelijkheid,
die op den minister rust, hem tot toepassing van
zelfbedwang en gematigdheid zal brengen.
Zooals wij den beer Keuchenius uit zijne rede
voeringen en daden kennen, is ons vertrouwen
in dat opzicht niet groot. Des te aangenamer
zal 't ons zijn, indien de gunstige verwachting
door bet tweede jaar van zijn bestuur niet wordt
gelogenstraft.
Het Vaderland wijst, naar aanleiding van deze
stemming, op bet volgende: Het waren 18 vrij
zinnigen onder leiding der heeren De Beaufort
en Gleicbman, die den minister bun vertrouwen
ontzegden. Onder de tegenstemmers behoorden
ook de beer Rutgers, die deu minister geroemd
beeft als een tegenstander van halve maatregelen,
en de beer Levyssohn Norman, die den minister
hooggeprezen beeft als man van karakter en
wiens vrees voor intrekking van opiumpacht in
Atjeb, voor hem eventueel een motief om den
minister zijn vertrouwen te onthouden nog
in deze discusssie werd weggenomen. Overigens
verdient bet opmerking, dat zij, die bet best met
de belangen van Indië vertrouwd zijn, bet niet
op bun weg achtten te liggen bet ministerieele
leven van den beer Keuchenieus ontijdig af
te snijden. Ministers bedenkelijke eigenaardig
heden behoeven, naar 't oordeel blijkbaar van
de meerderheid der vrijzinnigen, nog geen be
letsel te zijn voor een zegenrijke werkzaamheid
in lndië, te minder nu de minister toonde zelf
kennis niet te missen en zelfbeproeving niet te
ontzien.
Redevoering, uitgesproken door den voorzitter,
den beer dr F. P. J. Sibmacher Zijnen, bij
gelegenheid der inwjjding van bet nieuwe
gebouw.
(Vervolg.)
II. Het departement Middelburg bad nooit
zoo boog gestaan als bet Vlissingsche genootschap
zelf en kon dus ook niet op dezelfde wijze deelen
in zijn val. Daarbij kwam, dat dit departement
versterkt werd doordat verscheidene Ylissingscbe
leden, ook al tengevolge der staatkundige moeie-
ljjkheden aldaar gij weet boe Ylissingen in
dien tijd als een voorhaven van Frankrijk tegen
Engeland gebruikt werd allengs naar Middel
burg zich met der woon hebben overgeplaatst.
Thans treedt bier op den voorgrond de edele
mi J. A. van de Perre, door wien in bet ruime,
hem toebehoorende gebouw naast bet gymnasium
verscheidene inrichtingen werden vereenigd. Deze
inrichtingen waren behalve bet departement
van bet Zeeuwsch genootschap, de academie der
teeken-, schilder-, beeldhouw- en bouwkunde, en
het natuurkundig gezelschap. Den tuin, tot bet
huis behoorende, bad Yan de Perre bestemd voor
de broederschap der kruidkundigen. In later
tijd verhuisde de genoemde academie naar de
In de Zondag te 's Gravenbage, door het Neder-
landsch gymnastiek verbond gehouden vergadering
werd namens de in Zeeland gevestigde gymnastiek-
vereenigingen door de vereenigingen Zelandia en
Achilles uit Middelburg en Luctor et Emergo uit
Ylissingen, als leden van bet verbond, de gewes
telijke uitvoering in 1889 voor de provincie
Zeeland aangevraagd.
Hoewel daarbij nog geene bepaalde toezeggin
gen, vooral wat bet finantieel gedeelte betreft,
werden gedaan, zoo beloofde toch de afgevaardigde
van Zelandia, de beer Fontijn, allen mogelijken
steun.
De vergadering besloot bij acclamatie in
1889 de uitvoering in Zeeland toe te staan en
daarvoor de gemeente Middelburg aan te wijzen.
De plannen daartoe blijven gebeel ter uitvoe
ring opgedragen aan het gewestelijk bestuur, en
bet hangt dus alleen af van de verschillende
aanbiedingen en bet succes, dat de Zeehwsche
vereenigingen op hunne voorloopige maatregelen
krijgen, of deze uitvoering werkelijk zal slagen.
Als bijzonderheid kan nog worden vermeld
dat staande de vergadering een telegram wercl
verzonden aan den burgemeester van Middelburg,
waarin de vergadering baar dank betuigde voor
dengewaardeerdensteun, doorhem der vergadering
op 9 Dec. 11. in Middelburg gehouden, bewezen.
Op de vergadering van Zondag waren de ver
eenigingen Zelandia uit Middelburg en Luctor et
Emergo uit Ylissingen vertegenwoordigd.
De heer P. Koppejan werd als commissaris voor
Zeeland herkozen.
Omtrent den beer Henry Tibbe, den pianist die
den 3 Januari alhier zal optreden, lezen wij in
een der Amsterdamscbe bladen in een verslag van
een concert, waarbij hij, met mej. Yeltman, zijne
medewerking verleende: »Ons genot bereikte bet
toppunt, toen de beer Henry Tibbe bet piano
concert voordroeg. Dit werk heet concert, maar
diende sinfonie genoemd te worden, zoo breed en
krachtig is bet behandeld. Yooral bet Rondo en
hst finale wekten in booge mate onze belangstelling
op, daar hierin de rhythmen voortdurend afwisselen
en daarin de meest verrassende, doch fraaiste
klankeffecten voorkomen. En de voordracht van
Tibbe was in éen woord meesterlijk. "Werkelijk,
de heer Tibbe is in den laatsten tijd merkbaar
vooruitgegaan niet alleen dat bij met virtuositeit
de moeilijkste technische zwarigheden overwint,
doch zijn spel kenmerkt zich tevens door innigheid
en sentimentkortom over de gebeele vertolking
lag iets artistieks."
Het programma voor bet concert op Donderdag
3 Jan. is samengesteld als volgt
Sonate in C mineur, voor piano en viool, Beet
hoven, a. Allegro conbrio; 6. Adagio c. Scherzo
d. Finale Arte aus Acis und Galatka, vóór zang,
Handela. Etude de concert, Zarembskib. Berceuse,
Chopin c. Walzer caprice (nach Strauss), Tauzig;
alle voor piano Andante, MozartGavotte, Bach
beide voor vioolRondo, voor piano en viool,
Schuberta. 2 lieder, Kes b. Extase, J. Wieniawski;
c. Poême d'amour Massenetalle voor zang a.
Liebestraume, Lisztb. 12e Rhapsodie, Lisztbeide
voor pianoa. Légende, H. Wieniawskib. Mou-
St Pieterstraat, en kwam het gebouw in eigendom
aan het Natuurkundig gezelschap, terwijl ons
Zeeuwsch genootschap tegen betaling van een
jaarlijkschen huurprijs er mede in gevestigd bleef.
De betrekking met Ylissingen werd allengs
geheel afgebroken. Reeds in 1803 bezat het ge
nootschap aldaar geen enkel directeur meer en
slechts twee leden, en in 1806 werd dan ook onze
titel overeenkomstig den thans bestaanden toestand
veranderd in Zeeuwsch genootschap der wetenschappen
te Middelburg. Dit is zoo gebleven tot op dezen dag.
De meer dan 80 jaren, die ons genootschap hier
heeft doorleefd, zijn tamelijk rustig voorbijgegaan.
In 1807 telde het 193 directeuren en leden. De
financiën werden beter geregeld dan vroeger
men was door droevige ervaring te dezen opzichte
wijs geworden. In 1806 trad koning Bodewijk
op als zijn protector, en toonde (wat niet altijd
met zoogenaamde beschermheeren het geval is
ook met der daad dit te zijn. Immers hij bracht
aan het genootschap den 15en Mei 1809 een be
zoek niet alleen, maar gaf tevens bij die gelegenheid
eene som van 6000 ten geschenke, waarvan
echter 2000 aan bet Natuurkundig gezelschap
is afgestaan. Later in 1814 werd de titel van
beschermheer aangenomen door koning Wil
lem Idie later in 1844 als zoodanig werd
opgevolgd door koning Willem II, en daarna in
vement perpetuel, Paganinibeide voor viool
S'xenade, voor zang en viool, Gounod.
Zaterdag werd bij de inwijding van het nieuwe
gebouw van het Zeeuwsch genootschap van den
beer Nagtglas uit Utrecht bet volgende telegram
ontvangen
»Mijn beilgroet bij de inwijding van bet nieuwe
gebouw, hulde aan den stichter."
In de beschrijving van dat gebouw (zie ons
vorig nommer) werd wel melding gemaakt van
den aannemer der verbouwing, doch niet mede
gedeeld dat bet schilderwerk bij afzonderlijke
aanbesteding is aangenomen en uitgevoerd dooi
den heer W. Heijboer alhier. Ook dit werk is
met zorg behandeld.
Uit Ylissingen schrijft men ons
Naar wij vernemen hebben regenten over het
Burger Weeshuis alhier, die Zaterdag collectief
ontslag namen, men zie het raadsverslag in
het bijvoegsel zich op uitnoodiging van het
dag. bestuur, bereid vetklaard de loopende zaken
gaande te houden totdat in hunne plaats
anderen benoemd zijn, mits dit niet langer dure
dan tot 1° Februari a. s.
De overweging, dat eene weigering tot groote
verwarring in den dienst van het gesticht zou
kunnen leiden, bewoog ben zich daarmede te
belasten.
De definitieve candidaat van de liberaie kies-
vereeniging op het eiland Tholen is de heer N.
Polderman, burgemeester te St. Maartensdijk, en,
naar men zegt, die van anti-revolutionnaire zijde
de beer A. J. Hollestelle, opzichter bij 's rijks
waterstaat te Tholen.
Bij kon. besluit is, met ingang van 6 Jan. a.,
herbenoemd tot burgemeester van Zierikzee mr.
J. P. N. Ermerins.
Aan P. N. van Thiel is, op zijn verzoek, eervol
ontslag verleend als burgem. van St.-Michielsgestel.
Yerder is benoemd tot subst. off. van justitie
bij de arr.-rechtbank te Arnhem mr. G. S. P.
Soheltema, thans subst. off. van justitie bij de
arr. rechtbank te Rotterdam.
Eindelijk is de heer dr. Th. Koppeschaar, arts,
benoemd tot officier van gezondheid der 2de klasse
bij de zeemacht.
Benoemd bij de algemeene rekenkamer: tot
hoofd-commies J. A. van Maarschalkerweerd,
thans commies tot commies F. J. Waekerlin
thans adjuncttot adjunct-commies A. C. W.
Roodenburg, thans klerk.
Naar men ons uit Goes meldt hebben ver
schillende brandassurantie-maatschappijen een som
beschikbaar gesteld tot uitkeering aan de man
schappen der brandweer. Het stedelijk bestuur
is voornemens dit bedrag aan te vullen tot eene
som, welke het mogelijk maakt dat aan elk der
400 manschappen 1.50 kan worden uitge
keerd niet direct als "belooning maar als blijk
van erkentelijkheid voor hunne nauwgezette en
ijverige plichtsvervulling.
1849 door den vorst die thans nog ons regeert,
Al deze vor.ten hebben ons met gelegenheids,
bezoeken vereerdop dat van Willem I in 1817
volgde eene gift uit 's lands kas, groot duizend
gulden
Stil en rustig ging gedurende dit tijdvak ons
genootschap voort op den ingeslagen weg. Terwijl
het uitschrijven van prijsvragen allengs in oh
bruik raakte, werden toch altijd door, nn eens
wat meer dan wat minder, nieuwe stukken, meest
al verhandelingen uitgegeven, soms merkwaardige
practische geschriften op algemeen gebied of aan
gewestelijke of plaatselijke toestanden ontleend,
Hierdoor hield bet genootschap zich staande op
wetenschappelijk terrein envondhet allerwege eene
toenemende belangstelling en medewerking. Het
getal directeuren en leden vermeerderde. Aan
zienlijke geschenken vloeiden bij voortduring toe,
waaronder ik slechts noemen wil het beroemde
oorspronkelijke portret van den admiraal De Ruiter,
geschilderd door Bol in 1667, een der kostelijkste
sieraden van ons, steeds in rijkdom en belang
rijkheid aangroeiend, kabinet. Onze steenenkamer
met hare Nehalennia's, onze keurige verzamelingen
van schelpen en zeediertjes, van vogels en vogel
nesten, van munten en penningen, van schilderpen
en portretten, van hoeken en handschriften, onze
Zelandia Illustrata, alle door verschillende geleerde
Te Londen is in Clarksyard het lijk gevonden
eener vrouw, die met een touw was geworgd.
Onmiddellijk verspreidde zich door de stad het
gerucht, dat weer een slachtoffer was gevonden
van den moordenaar van Whitechapel, maar tot
dusver is er geen enkel bewijs gevonden, dat
tusschen dezen moord en de in Whitechapel ge
pleegde misdaden eenig verhand bestaat.
Naar uit Zanzibar gemeld wordt maken
berichten uit Mozambique melding van een con
flict met de Bonzas op de Opper-Zambèze. De
Portugeezen behielden de bovenhand. De stad
Raizara is door den gouverneur van.Mozambiquö
ingenomen en verwoest.
De New-York Herald maakt melding van
een te Indianapolis beproefden moordaanslag tegen
het leven van den aanstaanden president der
Yereenigde Staten, generaal Harrison.
Men verkeert aldaar in een staat van buiten,
gewone opgewondenheid. Generaal Harrison, die
gewoon is eiken dag incognito een wandeling te
maken door de achterstraten in het noordelijk
gedeelte der stad, werd op een dezer wandelingen
aangerand. Bijzonderheden zijn niet bekend, want
zoowel de familie als de weinige andere personen,
die er alles van weten, houden de zaak geheim,
doch in allen gevalle is de aanslag mislukt.
Generaal Harrison is echter ziek tengevolge van
den schrik, dien de aanslag op zijn gestel beeft
teweeggebracht.
Met voldoening zal elke vriend van den vrede
kennis nemen van een artikel der officieuse
Riforma over de buitenlandsche politiek des
heeren Crispi. Volgens bet Italiaansche blad is
de staatkunde van den huidigen Italiaanschen
minister-president zeer vredelievend, in geenen
deele uitdagend. Het bewijs daarvan ziet men in
bet feit, dat alle kwesties, die den laatsten tijd
de publieke opinie bezig hielden, niet door de
Italiaansche regeering zijn uitgelokt. De regeering
heeft de belangen en de waardigheid van het
land verdedigd.
Frankrijk op zijn beurt heeft het verlangen aan.
den dag geleegd om de betrekkingen met Italië
te verbeteren en te dien einde een der Italiaansche
regeering welgevallig gezant naar Rome gezonden.
Tegenwoordig zijn de Fransch-Italiaansche be
trekkingen dan ook van dien aard dat de heer
Crispi niet geschroomd beeft daarover geruststel
lende en bevredigende verklaringen aan het par
lement af te leggen. Wat tegenovergestelde
beweringen betreft, deze zijn ongegrond en
ontspruiten meerendeels uit onzuiverebron.
De Riforma acht de tegenwoordige politiek der
halve de beste om de belangen van het land te
beschermen en de zaak des vredes te dienen.
Na de opvallende demonstratie van den met
Crispi bevrienden grootmeester van de Italiaan
sche vrijmetselaarsorde, die men als een directe
oproeping tot den oorlog beschouwde, kan men.
mannen uit ons midden uitstekend gecatalogiseerd
en omschreven, getuigen er van dat ons Genoot
schap der wetenschappen zijn schoonen naam niet
onwaardig mocht dragen en in alle stilte een
krachtig inwendig leven bezat. In 1859 werd
er eene leesinrichting in bet genootschap aan
gelegd, een doelmatig vertrek tot leeskamer afge
zonderd en allengs door een klein maar steeds
toenemend aantal van directeuren en leden ijverig
gebruikt. En nu in de laatste jaren werd nog
een vertrek ingericht tot eene ouderwetsche hoe
renkamer, een vertrek bestemd om allerlei voor
werpen van meer of minder belang, die aan bet
vroegere leven van den Zeeuwscben landbouwer
ontleend zijn, aan de vergetelheid te ontrukken.
Hoe ook deze inrichting door tal van kleine' en
groote geschenken is gaan bloeien, en aan ons ge
nootschap niet weinig popalariteit heeft bèzorgd,
is ons allen bekend.
Intusscben ook bij allen inwendigen bloei en
bij alle uitwendige waardeering, waarin wij ons
verheugen mogen (wij hebben alom vele vrien
den, tot zelfs in Amerika) was er éen wensch,
die op den bodem van aller hart lag, maar dien
wij nauwelijks durfden uitspreken, omdat niemand
wist boe die ooit kon worden vervuld. Wij zaten
met al onze schatten en inrichtingen in een
buurhuis, dat ons te klein werd en dat steeds