FEUILLETON-
Verspreide berichten.
De eik in den tnin der pastorie.
Landbouw.
onderhandeld. Frankrijk handhaafde zijn aan
spraken op het bewuste gebied. In Juli mach
tigde Z. M. de koning de ministers van koloniën
en buitenlandsche zaken om de regeering van
de Fransciie republiek voor te stellen die kwestie
te doen beëindigen door een scheidsrechter.
De minister hééft daaraan gevolg gegeven en
het concept om daaraan uitvoering te geven is
aan den heer Goblet, den Fransehen minister
van buitenlandsche zaken, toegezonden. Aanvan
kelijk vond het voorstel weinig bijval.
Na langdurige onderhandelingen kreeg de
minister verleden week, Donderdag, bericht dat
de Fransche minister van buitenlandsche zaken
de conventie had onderteekend, waarbij Z. M.
de koning en de Fransche republiek zich ver
binden deze kwestie te onderwerpen aan een
scheidsrechter, behoudens goedkeuring van de
staten-generaal, die eerlang zal worden gevraagd
bij een wetsontwerp en zoodra dat is goedgekeurd
zal de regeering met Frankrijk zich verstaan
over de keuze van een scheidsrechter.
De eerste kamei koos tot rapporteurs over de
Indische begrooting de heeren Yan Gennep, In-
singer, Fransen van de Putte, Van der Goes en
Rengers.
Verder heeft die kamer in hare gisteren ge
houden vergadering het verzoek toegestaan van
den heer mr O. W. Star Numan, griffier dier
kamer, tot het aanvaarden der betrekking van
curator der rijks hoogeschool te Leiden, waartoe
hij bij koninklijk besluit van 28 September jl. is
benoemd.
Door den minister van oorlog is, te rekenen,
van 6 December e. k., machtiging verleend om
overeenkomstig het bepaalde bij kon. besluit van
19 Nov. 1844, no. 46, het cijfer in het daarbij
bedoeld, vroeger aan hen uitgereikte, onderschei-
dingsteeken te doen verwisselen, als
dat van XXXin XXXVbij den prof. staf aan
den luit.-kol. J. H. Folkers, prov. adj. in Zeeland
en den kol. jhr L. J. van Teylingen, comm. in
het 2e genie com.
dat van XXV in XXX, aan den maj. C. H. M.
Verniers v. d. Loeff, comm. d. div. marechaus
sees van N.-Br. en Zeeland en den maj. der inf.
J. C. F. C- Hackstroh, thans op non-activiteit
dat van XX in XXV aan den kapt. bij den
plaats, staf jhr E. A. D. E. van Franckenberg en
Proschlitz. de kapts. der inf. J. N. Hardeman,
A. S. De Ronde Bresser, L. P. v. d. Wal, jhr
H. L. A. J. Bowier, J. K. C. Pompe van Meer-
dervoort, J. C. Morren, A. Jonquière en P. J. J.
Vervenne
dat van XV in XX aan den kapitein der inf.
G. Feenstra
terwijl het onderscheidingsteeken voor XV ja
rigen dienst is toegekend aan de le luitenants
der infanterie C. A. Sprenger nn F. E. H. Liebert.
In de Maandag te Hulst gehouden vergadering
van de R. K. kiesvereeniging is met algemeene
stemmen de volgende door het bestuur gestelde
motie aangenomen
»De R. K. kiesvereeniging in aanmerking nemende
dat wel is waar haar doel is de verkiezing te
bevorderen van geschikte R. K. personen als
leden der Tweede kamer en der provinciale staten,
spreekt de hoop uit, dat hare leden in andere
openbare betrekkingen zullen medewerken tot
het benoemen, vooral bij het onderwijs, van per
sonen die geacht moeten worden de beginselen
der kiesvereeniging te belijden en te beoefenen,
gaat over tot de orde van den dag."
Tevens werd bij aclamatie aangenomen het
verzoek tot aansluiting bij de resolutiën ten gunste
van den H. stoel, vastgesteld door de katholieke
vereeniging Recht en Orde te Amsterdam.
Scheldebode
Met ingang van 7 dezer wordt te Zuidzande
een rijkstelegraafkantoor, ingericht met telephoon-
dienst, voor het publiek geopend.
De diensturen zijn geregeld als volgtop werk
dagen, van 9 tot 11 uren voor- en van 1§ tot 3$
en 6| tot 7 uren namiddagsop Zon- en feest
dagen, van 8£ tot 9 en 11 tot 11| uur voor
middags.
Bij kon. besl. is E. M. G. Moors benoemd tot
burgemeester van Moordrecht.
Verder is aan H. du Croix en A. M. Vroeg
eervol ontslag verleend als rijksopzieners op de
spoorwegdiensten, en is benoemd tot rijksopziener
op de spoorwegdiensten P. J. Neyt, thans op
zichter le klasse bij 's rijks waterstaat en bouw-
Vit het Deensch.
Van THOMAS LANGE.
Den volgenden morgen het was in het hartje
van den zomer, lag er zulk dichte zeedamp over het
geheele landschap dat de jongeling onmogelijk uit
het rijtuigdeplekjes,diehem het dierbaarste waren,
kon onderscheiden en dat hielp hem bepaald over
het ergste heen. Hij vergat de legende van den
Alrunenwortel schreeuwde niet, en het ge
lukte hem om als een goede zoon, heul en troost
te vinden in de kinderlijke blijdschap zijner ouders
over het verlaten van een plaats, die zij eigenlijk
altijd beschouwd hadden als een soort verban
ningsoord. En toen de zeedamp tegen den mid
dag eindelijk optrok waren zij reeds in een
hem geheel onbekende streek, die steeds onzicht
baar was geweest uit den top van zijn eik.
Daags na hun aankomst in het Fünensche dorp
begaf zijn vader zich met hem naar Odense,
en werktuigkundige 2e klasse bij den aanleg van
staatsspoorwegen.
De heer C. van der Linden, die met zijn opera
Catharina en Lambert veel succes had, heeft nu
een andere opera in bewerking, waarvan de tekst
is ontleend aan het tooneelstuk Joan Woutersz
van Schimmel, en voor het beoogde doel bewerkt
door den heer Vander Ven, tooneel-regisseur
van het Nederlandsch Operagezelschap.
De St. Crt. bevat een oordeel omtrent den
oogst van 1888 wat de provincie Zeeland betreft.
De toelichting omtrent de cijfers luidt als volgt:
De wintergewassen zijn, bijna zonder uitzonde
ring, onder vrij goede omstandigheden uitgezaaid.
De bodem kon goed bewerkt worden, vooreerst
omdat er in Augustus en September weinig regen
viel.
De winter was in het algemeen niet nadeelig,
maar het vroege droge voorjaar, vergezeld van
sterke winden en vorst, heeft veel kwaad gedaan.
De nog jonge wortels werden door den wind te
veel ontbloot en konden zoudoende aan de soms
strenge vorst geen weerstand bieden, waardoor
vele tarwe, gerst, rogge en ook koolzaadplanten
ten gronde zijn gegaan en tegen den groeitijd
dun te velde stonden. Koude en droogte bleven
daarenboven aanhouden tot aan Juni, zoodat de
overgebleven en reeds min of meer kwijnende
planten slechts aan den groei kwamen, waar
door het stroo kort is gebleven. Later sloeg de
regen vele perceelen aan den grond, waardoor
mede veel nadeel is ontstaan. De aren der win
tergranen waren kort doch algemeen goed ge
laden.
De zomergewassen, die wel laat doch overigens
een goed bewerkten bodem troffen, groeiden aan
vankelijk flink en deden de hoop ontstaan, dat
zij zouden vergoeden, waarin de wintergewassen
ten achteren bleven. Wat de gerst aangaat, is
dit dan ook gedeeltelijk het geval. Terwijl uit
onderscheiden gemeenten van 40 tot 60 voor de
opbrengst van wintergerst aan graan en stroo
wordt vermeld, vindt men uit diezelfde streken
60 en 70 voor zomergerst opgegeven.
De haver beloofde een best gewas te zullen
worden; men rekende echter niet op den regen,
die in buitengewone hoeveelheden in Juni, Juli
en Augustus neerplaste, terwijl dit gewas ook
tijdens het oogsten zeer veel geleden heeft.
De boonen en erwten, die rijk hebben gebloeidj
zijn zeer tegengevallen. De oorzaak daarvan zal
zijn, dat de bevruchting onvolkomen was. Zij
troffen bovendien een slechten oogsttijd, inzonder
heid de paardenboonen, waarvan de oogst zelfs in
het begin van November nog niet was afgeloopen,
dus ongeveer een maand later dan gewoonlijk.
De vroeggeoosrste erwten zijn goed van qualiteit.
Het kanariezaad heeft mede gedurende den oogst
geleden en gesneden zijnde veel te lang te velde
gestaan; zoo ook de karwij, die bovendien zich
slecht ontwikkeld heeft èn in den winter èn het
voorjaar reeds den knak had gekregen. Het kool
zaad gaf een slechte opbrengst, ook al een gevolg
van den slechten stand na den winter, vele per
ceelen waren bovendien reeds omgeploegd.
Het vlas, dat aanvankelijk veel beloofde, onder
vond èn door droogte èn door de daarna schier
onophoudelijk gevallen regen en koude zooveel
tegenspoeden, dat de opbrengst aan lint en zaad
beneden het middelmatige bleef. Daar de vlasteelt
weder toeneemt, zal in het aanstaande voorjaar
zonder twijfel veel vraag bestaan naar goed
zaaizaad, omdat het inlandsche zaad daarvoor
veelal ongeschikt zal zijn.
De graslanden hebben veel van droogte geleden,
zoodat er hier en daar bepaald gebrek aan weide
ontstond. De eerste grassnede voor hooi was niet
ongunstig, doch het regenachtige weder heeft
veel hooi zoodanig bedorven, dat het als verloren
beschouwd mag worden. De naweiden waren ruim
en de 2de hooisnede mede gunstig, doch ook dit
hooi is niet overal goed gewonnen.
Klaverhooi is er veel minder geoogst, daar de
strenge vorst en de droogte in den winter en het
voorjaar aan de roode klaver een niet te schatten
nadeel hebben gedaan. Opmerking verdient het
zeker, dat de lucerne over het geheel een goede
uitkomst heeft gegeven. Door de meeste besturen
van gemeenten, waar nevens roode klaver ook
lucerne verbouwd wordt, wordt het verschil in
opbrengst van 30 tot 60 pet geschat. Als grenzen
kunnende opgaven gelden uit Zierikzee, waar de
kwartierde hem in de stad in, en bracht hem
op de Latijnsche school. Het nieuwe, rroolijke
leven, de talrijke, prettige makkers, het uitste
kende onderwijs, dat zijn voortreffelijken aanleg
zoo zeer te stade kwam, dat alles bracht hem in
verrukking. Het heimwee, dat hij zoowel als
zijn ouders zoozeer gevreesd had, werd onder
dergelijke omstandigheden niet erghij voelde
het slechts als een soort van verheffenden wee
moed, die eerder zijn geluk verhoogde dan ver
galde.
Zijne schooljaren waren zeer gelukkig, evenals
die van zijn vader geweest waren. Ernstig, ja
misschien een weinig zwaarmoedig van aard, was
hij door zijn goedigheid, zijn vriendelijk, liefheb
bende hart, toch licht gestemd tot onschuldige
vroolijkheid en opgeruimdheid, waardoor hij zich
de liefde zijner kameraden en de gunst zijner
leeraren verwierf en de gemakkelijkheid, waar
mede hij alles volbracht wat de school van hem
vorderde, was een bron van gestadige, kalme
tevredenheid voor hem. Zoo bespeurde hij in
de drie jaar, welke hij daar doorbracht, niet bij
zonder veel van den band, die hem aan zijn
geboorteplaats hechtte. Toen hjj echter op zijn
opbrengst van roode klaver op 20, die der lucerne
op 80 geschat wordt en Westkapelle vanwaar
respectievelijk 50 en 80 worden opgegeven. De
diepgaande wortels der lucerne zijn hier de ver
moedelijke en naaste oorzaak.
Wij herhalen hier, dat bijna al de hiervoren
genoemde gewassen tijdens het oogsten veel nadeel
hebben geleden en als het ware tusschen de
regenbuien in geschuurd zijn geworden. Te Hoek
en te Terneuzen o. a. telde men in de maanden
Juni, Juli en Augustus niet minder dan 68 regen
dagen, in éen kwartaal dus slechts 24 droge dagen.
In September kwamen wel vele droge en heldere
dagen voor, in October echter viel er weer over
vloedig regen of was de lucht zwaar bewolkt.
De aardappelen, die tot in Juli nog een goed
gewas beloofden, zijn uitermate slecht uitgevallen.
Niet alleen is dit toe te schrijven aan den regen,
die den grond als het ware dichtslempte, maar
ook de bekende ziekte trad op de meeste perceelen
in al haar hevigheid op. In niet minder dan in
61 van de 108 gemeenten, vanwaar opgaven om
trent deze aardvrucht ontvangen werden, was de
opbrengst bepaald slecht en voornamelijk een
gevolg van de ziekte. Op de doorlatende en
lichtere gronden was de ziekte minder erg en de
opbrengst dooreen ongeveer 30 pet. beter dan op
de zware kleigronden, terwijl de smaak van den
aardappel, van laatstgenoemde gronden geoogst,
mede veel te wenschen overlaat.
De suikerbieten waren van het begin af slecht,
ook de herzaaiden mislukten dikwijls.
Bijzondere teelten, voor deze provincie van
meerder of minder belang, zijn vooreerst de bruine
en witte stamboonen, waarvan de opbrengst res
pectievelijk op 60 en 53 pet. geschat wordt. Bij
de witte boontjes zijn velen vlekkig, waardoor
hare waarde zeer is verminderd.
Uien, die op sommige plaatsen nogal verbouwd
worden, geven vrij wel een middelmatig beschot
(52 pet.)de meekrap geeft iets minder en wordt
op 50 pet. geschat.
De knolvoedergewassen als hoofdvruchten
zijn tegengevallen en gaven niet meer dan
middelmatig, alleen de gele wortels gaven iets
meer.
Begunstigd door uitstekend weder bewoog zich
gisteren avond een overtalrijk publiek in onze
winkelstraten. Er was veel gewoel, veel gejoel.
Overal heerschte een vroolijke drukte.
In de zaal van het gebouw der Werkmansver-
eeniging werd den kinderen der leden een feestje
bereid. Ook daar heerschte een allerprettigste
stemming.
Uit onderscheidene andere plaatsen in de provin
cie ontvangen wij berichten over het St Nicolaas-
feest, die wij echter om de eenvormigheid dei-
meeste terzij leggen moeten. Overal werd in
naam van den goeden heilige veel goed gedaan
en veel genoegen verschaft.
Gisteren middag is in het kanaal nabij den
Abeele-steiger een geladen en met drie personen
bemande roeiboot door de zware vracht gezonken.
Een der opvarende^ werd slechts met moeite van
verdrinken gered.
De spoorbooten Holland en Friesland zoo
meldt men uit Enkhuizen zijn gisteren morgen
om half tien in volle zee tegen elkaar aangevaren.
De Friesland is gezonken. De opvarenden zijn
gered. De Holland is tegen vier uur te Enkhuizen
aangekomen.
Het Ned. barkschik Melati is te Maassluis
aangekomen. Kapt. Van den Bos rapporteert
»dat hij Zaterdag voor Scheveningen geankerd
lag om den vloed af te stoppen en toen een
loods en een sleepboot van den N. R. Waterweg
met signalen vroeglater kwam de reddingboot
van Scheveningen van het strand en langs boord.
Een der opvarenden der reddingboot Pronk be
weerde dat hij het schip veilig den N. R. Water
weg binnen kon loodsen, waarop ik hem aannam,
en bleet hij bij mij aan boord.
Tegen 's avonds 7 uren ging ik weder aan zee
zeilen en bemerkte eensklaps dat van dien per
soon niets meer te bespeuren was. Men stelde
een onderzoek in, doch van hem was niets te
zienlater kwam ik tot de ontdekking dat een
tafelmes en reddingboei van mijn schip vermist
werden en vermoed ik dat genoemde matroos
Pronk in zee is gesprongen om den wal zwem
mende te bereiken, doch daar het schip steeds
te ver van de kust verwijderd was, moet hij
18e jaar zijn admissie-examen als student met
onderscheiding deed en het hem op dat oogen-
blik als het ware duizelde van blijdschap en
opgewondenheid, toen schenen duizenden stemmen
hem toe te roepen»Naar huis, naar huis
(want tot aan zijn dood toe bleef hij A. zijn
»te huis" noemen.)
Het baatt® niet wat hij ook met zichzelf rede
neerde. Het jaargetijde het einde van October
de lange en in dien tijd nog zeer lastige reis,
zijn gebrek aan reisgeld enz. Niets baatteHij
moest en hij zou weg en hij ging ook. Hij leende
bij al zijne kennissen kleine sommetjes (want hij
durfde zich niet tot zijn vader wenden, die zijn
plan zeker zou afkeuren) en kreeg zoodoende een
heel gering kapitaaltje bijeen, waarmede hij zich
terstond op reis begaf, in het ruwe, barsche
najaarsweer. Hij moest een gedeelte van Seeland
te voet doortrekken. Op de groote Belt leed hij
bijna schipbreuk in de smak, waarmede men
destijds de overvaart deedhij was een heelen
dag en nacht aan boord en hij had als het
ware de koorts van ongeduld zoodat hij rust
noch slaap behoefde. Gedurende dien geheelen
stormachtigen nacht stond hjj op het dek der
bepaald deze onbegrijpelijke daad met den dood
hebben bekocht."
Aan het Utr. Dbld. wordt uit Rotterdam
geschreven
De heer Von Bongardt heeft zich bereid ver
klaard de beslissingof hij voor het volgend
speelseizoen al dan niet de directie van de Duit-
sche opera weder zal aanvaarden, uit te stellen
tot de gemeenteraad zal hebben beslist op het
verzoek om subsidie.
Voor de ingezetenen heeft een adres ter onder-
teekening gelegen, om bij den gemeenteraad het
verzoek van de directie Le Gras en Haspels en
van de opera 'te ondersteunen. Dit adres heeft
echter zeer weinig bijval gevondenden eersten
dag dat het ter beurze was neergelegd, was er
niemand te bewegen, er zijn naam op te plaatsen,
en na drie dagen waren er met veel moeite een
25tal namen verkregen. Bij de kennis, die men*
heeft van de gezindheid der raadsleden, is het
dan ook genoegzaam zeker, dat de raad niet te
bewegen zal zijn, 25,000 uit de gemeentekas
toe te staan ten behoeve van publieke vermake
lijkheden. Zelfs heeft indertijd de raad gewei
gerd, eene rentegarantie op zich te nemen ten
behoeve van de aandeelhouders in de vereeniging,
die den nieuwen schouwburg heeft gebouwd.
Wat zal er gebeuren, wanneer de raad het
verzoek afwijst? Op dit oogenblik laat zich op
de-e vraag het antwoord nog niet geven, maar
wel schijnt het te vreezen, dat wij hier op kunst
gebied eene zeer ernstige crisis tegemoet gaan.
Ook Woensdag, hoewel niet in zoo grooten
getale als Dinsdag, meldden zich te Amsterdam
weer vele nooddruftigen aan, [teneinde een stuk
brood en koffie te erlangen, waarvan gretig ge
bruik werd gemaakt. Dat echter niet allen de
goede gave waardeerden, bleek uit het feit dat
een paar hongerenden hun brood hadden ge
worpen op een der schuiten van het Leidsche veer.
Van de gelegenheid om vrij binnen het gebouw
te komen, had een socialist gebruik gemaakt tot
het uitdeelen van een strooibiljet, getiteldBrood
voor allen", dat hij zelfs aan twee leden der
commissie overreikte.
Later werd een bekend colporteur van Recht
voor allen gearresteerd en naar het politiebureau
gebracht, alwaar tegen hem wegens het houden
van volksverzamelingen proces-verbaal werd op
gemaakt.
Te Breda is Vrijdagnacht in de Halstraat,
vermoedelijk door twee veldartilleristen, een moord
op een burger gepleegd. De wond schijnt toe
gebracht te zijn met een dolkmes, dat diep in de
hersenen doorgedrongen is. De verdachten wer
den bjj het lijk van den verslagene gebracht,
doch bleven hun schuld ontkennen.
Een aardige surprise ontving de behoeftige
oud-strijder Hendrik Wermeester te Rotterdam
gisteren van een oprechten vaderlander.
Eene levensverzekering-maatschappij gaf hem
kennis, dat iemand, die onbekend wenscht te
blijven, hem eene lijfrente toebedeeld had van
ƒ104 'sjaars, betaalbaar in 4 termijnen van
ƒ26. Bij overlijden wordt aan zijn erfgenamen
na overgifte van den lijfrentebrief de som uit
betaald van 52.
Opnieuw is te Parijs gisteren nacht een
dynamietaanslag op een bureau van dienstaan
biedingen beproefd. Omstreek éen uur werd aan
een huis in de Rue St. Denis gescheld, de con
cierge deed open, hoorde toen iemand een paar
schreden in de gang doen en de deur daarop met
geweld werden dichtslaan. Zij vond een bus
met een brandende lont. De moedige vrouw goot
water op het vuur en waarschuwde daarop de
politie. Een verdacht persoon werd gearresteerd»
Volgens de verzekering van een conserva
tief lid van het parlement is de Britsche regee
ring voornemens in Februari een leening te
sluiten van 10 millioen pd. st. voor de versterking
der vloot.
Door de socialistische leden van den Duit-
schen rijksdag is een voorstel ingediend tot
opheffing van de graanrechten. Het voorstel
wordt door de Duitsch-vrijzinnige partij onder
steund.
Naar men verzekert wil de czaar uit dank
baarheid voor zijn redding te Borki aan verschei
dene nihilisten, voornamelijk studenten, gratie
schenken.
Omtrent het conflict, tusschen Rusland en
Perzië ontstaan, verneemt men nader, dat de
oorzaak in den naijver tusschen Rusland en En
geland te zoeken is. Rusland werd onlangs
verrast door de openbaarmaking van een Perzisch.
Engelsch verdrag, waarbij de handelsweg van de
Perzische golf tot de rivier Karoen uitsluitend
in Engelsche handen overging. Rusland acht
door deze regeling zijn handelsbelangen zeer ge
schaad.
slingerende schuit en stuurde naar het Westen
Het grootste gedeelte van de reis over Funen
legde hjj per as af, daar de boeren den jongen
student bereidwillig mede op hunne wagens
namen, 't zij geheel gratis of voor een fooitje.
Hij kwam door het dorp van zijn vader en was
bang genoeg dat men hem zou herkennen en
ophouden, ofschoon hij natuurlijk den grootsten
lust had om zijne ouders te begroeten, en i zich
voor het eerst als student te vertoonenmaar
hij gunde er zich den tijd niet toe. Het verlan
gen, dat hem voortdreef, was op dit oogenblik
sterker dan ieder ander gevoel.
Toen hij eindelijk Jutland naderde scheen het
onstuimige weer te bedaren en zijn reis naar de
Westkust, deels per wagen, deels te voet, was
nu aangenaam en verfrisschend.
Wordt vervolgd.)
