N*. 282.
131® Jaargang.
1888.
28 November.
Woensdag
Middelburg 27 November.
Onderwijs.
Rechtszaken^
Verspreide berichten.
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s,
met uitzondering van Z o n- en Feestdagen.
Prijs per S/m. franco J 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel;
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50}
iedere regel meer ƒ0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
MIDDELBURGS» COURANT.
SS
Agenten te Vliseingen: P. Gr. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peijl. te Zïerikzee: A. C. de Mooij en te Tholen: W. A. yan Nietjwenhuijzen.
Vorder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen1 en nemen ook bet algemeen advertentiebureau van Nijgk van Ditmar, te Botterdam, en de firma B. van dek
Kamt te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dadbe Cie., John F. Jones, opvolger
voor België A. Grosjean Co. te Brussel.
Men schrijft ons
Als de gunstige berichten omtrent de Argen-
tijnsche republiek, waarmee men in de laatste
dagen niet zonder gevolg de emigratie naar dat
land heeft trachten uit te lokken, alle waar zijn,
dan biedt dat rijk een gewenscht toevluchtsoord
aan voor menigeen, die hier ter nauwernood door
den winter kan komen.
Maar aangezien het niet zulk een geringe zaak
is zijn vaderland en vrienden te verlaten, en
menigeen oj) het gebied van landverhuizing trots
schoone beloften bitter teleurgesteld is, vragen
velen eenig bewijs, dat zij het in bun nieuw
vaderland beter kunnen hebben, alvorens bet
oude te verlaten en daar hebben zij groot ge
lijk in. Dat bewijs is te meer noodig, nu bet
een land geldt, waar nog geen bloedverwanten
of betrouwbare kennissen vooraf gegaan zjjn, om
de gewenschte inlichtingen te verschaffen.
Zou het nu niet een hoogst nuttig werk zijn
een drie- of vijftal onpartijdige, ernstige en
practische mannen naar Argentina af te vaardi
gen, teneinde zich daar in het belang van hunne
nooddruftige landgenooten op de hoogte dei-
zaken te stellen
Ik ducht geen ontkennend of weifelend ant
woord. Maar waar het geld van daan te halen
voor zulk een zending Wel, ik twijfel geen
oogenblik of er zijn in ons vaderland menschen-
vrienden genoeg om daartoe een paar duizend
gulden bij elkaar te brengen.
Als in iedere provincie een paar invloedrijke
personen voor dit denkbeeld op de bres springen,
dan vlei ik mij, dat het benoodigde geld binnen
korten tijd bijeen is.
En als dan de te zenden heeren met gunstige
berichten terugkomen, waarop men staat kan
maken, laat dan ieder, die het hier te kwaad
heeft, een goed heenkomen]' zoeken, liever dan
zuchtende met de armen over elkaar te gaan
zitten of, morrende en mokkende, tot oproer over
te slaan. En laten dan de sociaal-democratische,
zoogenaamde volksvrienden hunne gaven, die zij
nu gebruiken om werkstakers te steunen, aanwen
den om mannen, die nog veerkracht genoeg heb
ben om elders bun geluk te beproeven, een beter
vaderland te bezorgen. Wie weet of emigratie
op groote schaal niet de steen der wijzen blijkt
te zijn, die de sociale kwestie op eenvoudige en
natuurlijke wijze tot eene reeds lang te vergeefs
gezochte oplossing brengt
1 En als de heeren geen gunstige berichten mee
brengen, dan zijn de kosten hunner zending nog
niet verspild, want dan zullen zij velen, die op
goed geluk af zouden willen wegtrekken, van
veel leeds hebben teruggehouden.
Bij de verkiezing in Schiedam was het, trou
wens gebruikelijke en algemeen bekende, wacht
woord »de liberaal moet geweerd worden." De
katholieke kiezers moesten gedwongen worden
voor den candidaat van dr Kuyper te stemmen,
en van de liberale partij heette het«De libe
rale partij, die ons zooveel leed berokkend en
het land den ondergang nabij gebracht heeft."
Dit geeft der Kamper Courant aanleiding tot
eenige zeer juiste opmerkingen. Het blad wijst
er op dat men bijna gelijktijdig andere organen
van dezelfde partij, in artikelen gewijd aan den
gedenkdag van 17 November, de hier te lande
bestaande toestanden had hooren prijzen en loven.
Zoo schreef De Nederlandsche Katholiek«Wan
neer wij den toestand, waarin wij katholieken
verkeeren, vergelijken bij hetgeen onze broeders
in de naburige landen te verduren hebben, vin
den wij alle reden om ons te verbeugen, dat in
ons land ons recht niet wordt te kort gedaan.
In Duitscbland en Frankrijk wordt de kerk ver
volgd, in Nederland bloeit zij rustig."
Zou men aldus kunnen getuigen, wanneer bet
waar was, wat de N. Schied. Crt schreef»dat de
liberale partij aan de katholieken zooveel leed
heeft berokkend en het land den ondergang nabjj
heeft gebracht
Aan wie anders dan aan de liberale partij,
wier invloed op den gang van zaken in de laatste
veertig jaren overwegend was, heeft men dat
alles, wat De Ned. Katholiek roemt en looft, te
danken
«Hoe hoog aldus gaat laatstgenoemd blad
voort is onder het bisschoppelijk bestuur de
bloei -^an bet godsdienstig leven niet gestegen."
En verder»Als teekenen tot welk eenen bloei
de kerk in Nederland in de laatste jaren' geste
gen is, getuigen de parochiale scholen en schoone
kerkgebouwen die alom verrezen."
Dat bisschoppelijk bestuur, dien bloei der kerk
men heeft ze te danken aan de liberalen.
Door hen kwam de vrijheid van godsdienst tot
haar volle recht, en door ben werd die vrijheid
onder zwaren strijd gehandhaafd. Ook die paro
chiale scholen, in wier bezit men zich verheugt
zou men nooit verkregen hebben, wanneer niet
de liberalen de vrijheid van onderwijs in de grond
wet hadden opgenomen.
Wat de lezers der ultramontaansche bladen
wel denken moeten, wanneer zij aan den éenen
kant hooren getuigen«waarlijk, wij hebben over
vloedig reden tot vreugde en dankbaarheid'(Ned.
Katholieken aan den anderen kant hooren be
weren, dat de liberalen aan de katholieken zoo
veel leed hebben berokkend en het land den
ondergang nabij hebben gebracht (N. Schied. Ct.)
«Waarlijk, zegt de Kamp. Ct»er wordt dooi
de ultramontaansche partij wonderlijk met onze
katholieke landgenooten omgesprongenVóórdat
die partij uit den vreemde hier werd ingevoerd,
was er nauwelijks éen Nederlandsch katholiek,
die niet den liberalen beginselen was toegedaan
en dankbaar erkende, dat de katholieken de ge
lijkstelling voor de wet en de vrijheid voor hunnen
godsdienst en hun onderwijs aan de toepassing
van die beginselen te danken hadden. En thans
wordt al wat Boomsch is te wapen geroepen
tegen de liberalen, en moet bet heeten dat de
liberale beginselen verderfelijk zijn en slechts
onheilen hebben gesticht.
»Wat de katholieken van de toepassing der
liberale beginselen genoten hebben en nog genieten
behoeft hen niet dankbaar jegens de liberalen te
stemmen. Maar wel zou men mogen verwachten,
dat de liberalen er tegen gevrijwaard waren
hunne beginselen te zien verdacht maken en
hunne partij te hooren belasteren door hen, die
de zegeningen dezer beginselen zoo ruimschoots
hebben ondervonden.
Een landbouwer uit Walcheren schrijft ons:
't Is toch voor ons te hopen dat gedeputeerde
staten niet het voorbeeld zullen volgen van hunne
collega's in Friesland en Gelderland, die besloten
reeds met December de jacht op klein wild te
sluiten.
Zeker hebben vele jagers in die colleges zitting,
want die maatregel is genomen in 't belang van
't wild om 't belang der boeren schijnt men zich
minder te bekommeren
Maar wij hebben betere gedachten van onze
gedeputeerde staten. Zij toch kunnen heel goed
te weten komen, dat er in Zeeland nog meer dan
genoeg wild is getuigen de vele klachten vooral
uit Noord- en Zuid-Beveland en al klagen
enkele jagers in Walcheren toch zullen de
echte jagers nog geen vrees koesteren dat de
hazen zullen worden uitgeroeid.
En daarenboven, acht een jager het in 't belang
van zijn wild om niet meer te jagen, welnu nie
mand dwingt hem immers toch de hazen te
schieten
Het winterkoren vertoont zich gezond in op
komst en heeft een goede kleur. Zooals dikwijls,
heeft de wintergerst wel wat te lijden van de
slakken, waaraan het zachte, natte weder geen
goed doet.
Langzamerhand begint bet vee naar den stal te
verhuizen. Het eten in de weiden raakt bij
na op en vooral de nachten worden te lang en
te koud om de dieren buiten te laten.
Naar wij vernemen, beeft een veehouder op
Walcheren een proef genomen met het inkuilen van
groen voeder en dat wel boven den grond.
Gelukt deze proef, dan verdient ze ontegenzegge
lijk navolging, daar het een groot voordeel zou
zijn wanneer men het vee, vooral aan de melk
koeien, ook des winters een groen voeder kon
geven, althans wanneer de kosten, daarvoor te
maken, niet buitensporig hoog zijn. Weldra hoop
ik daarover meer te kunnen mededeelen.
Bij koninklijk besluit is de met verlof hier te
lande aanwezige le-luit, der inf. van het leger
in N.-I. H. J. Muller, ter zake van lichaamsge
breken, 't gevolg van in den strijd bekomen ver
wonding, eervol uit Zr. Ms. militairen dienst
ontslagen, met toekenning van pensioen; ook
is de met verlof hier te lande aanwezige le-luit.
der infanterie J. M. Le Bron de Vexela, ter zake
van lichaamsgebreken, eervol uit den dienst ont
slagen, met toekenning van pensioen.
"Verder is aan den beer W. H. Hajenius, gewezen
commies bij het dep. van koloniën, verleend een
pensioen ten bedrage van ƒ1564 'sjaars ten
laste van den staat.
Met het oog op het a. St. Nicolaasfeest
wordt het publiek uitgenoodigd voor een zorg
vuldige en stevige inpakking der bij die gele
genheid met de pakketpost te verzenden voorwerpen
zorg te willen dragen.
Ook wordt met nadruk aanbevolen om de
adressen, voor zoover zij niet op den omslag dei-
pakketten geschreven kunnen worden, met stijfsel
of andere kleefstof, mits niet met lak, daarop in
hun geheel vast te hechten, in dier voege, dat
voor het losraken tijdens het vervoer geen gevaar
besta.
Door den minister van marine zijn, met ingang
van 1 December a., bij het loodswezen van het
6e district te Ylissingen bevorderd tot kweeke-
ling le klasse de kweekeling 2e klasse C. Sor-
gedrager en tot kweekeling 2e klasse de matroos
A. Embregt.
Zondag morgen overleed te Haamstede, na
eene langdurige ongesteldheid, nog op het onver
wachts de heer W. K. Hoffmann, in leven hoofd
der openbare school aldaar.
Gedurende 39 jaren mocht hij die betrekking,
benevens menige andere, in die gemeente, ver
vullen. Hij heeft altijd getoond met lust en
ijver werkzaam te zijn aan de ontwikkeling en
opleiding van het opkomend geslacht en daard ooi-
velen gevormd tot nuttige leden der maatschappij.
Zoo is dan ook naar men ons schrijft
zijn heengaan èn voor de zijnen èn voor de gansche
gemeente een treurig verlies.
Zijne nagedachtenis zal zeker bij velen in geze
gend aandenken blijven
Door den gemeenteraad was reeds tot waar
nemend hoofd benoemd de beer M. Lindhout te
Benesse, oud-leerling der Middelburgsche kweek
school.
In de Maandag gehouden algemeene ver
gadering der Ambachtsschool te Zierikzee werd
verslag uitgebracht over het dienstjaar October
1887/8 en de rekening over dat dienstjaar vast
gesteld in ontvang op 958.20J, uitgaaf ^708.18^
alzoo met een goed slot van 250.08, Tot be
stuursleden werden herkozen de heeren W. A.
Ochtman en F. F. Leupen, terwijl werd medege
deeld (dat aan de tentoonstelling van Nijverheid,
in 1889 te Middelburg te houden, zal worden
deelgenomen. Ook werd besloten eene verloting
van nog onverkochte voorwerpen, door de leer
lingen der school vervaardigd, te houden onder
de leden tegen 25 cent het lot, waarin staande
de vergadering door de aanwezige leden ruim
werd deelgenomen.
"Wegens voorgekomen gevallen van diphthe-
ritis met doodelijken afloop bij leerlingen van de
openbare school B te Ternenzen, is die school
Maandag voor onbepaalden tijd gesloten.
Tot onderwijzer aan de openbare gemeente
school no 2, gehucht Kruisdijk, gemeente Groede,
is benoemd de beer D. A. van Houte, waarnemend
hoofd der school te St. Laurens.
Door den raad dier gemeente is besloten tot
het bouwen eener nieuwe school aan den Kruis
dijk, en in verband daarmede tot conversie der
gemeenteschuld.
Arrondissements-Rechtbanlc te Middelburg.
Heden zijn veroordeeld wegens'
diefstal: L. D., 32 j., arbeider, Aagtekerke,
tot 7 d. gev., en J. B. C., 18 jwerkman, Hengst
dijk, tot 2 m. gev.
b e 1 e e d i g i n g E. d. J., 72 j., landbouwer,
Zuiddorpe, tot 8 b. s. 8 d. h.
b u i s v r e d e b r e u kJ. D., 58 j., slachter,
Ylissingen, tot 5 b. s. 5 d. h.;
vernieling van een anders goed:C.
v. E., 25 j., werkman Middelburg, tot 7 d. gev. en
mishandeling: J. C. L., 36 j., werkman,
Middelburg, tot 3 b. s. 3d. L; E. F. V., 28
j., werkman, Sluis, tot 1 m. gev., en P. J. v. G.,
37 j., arbeider, Hulst, tot 8 b. s. 8 d. b.
Allen in de kosten.
Y r ij g e s p r o k e n is J. d. S., 43 j., werkman,
Sluis, beklaagd van mishandeling.
Kantongerecht te Middelburg.
Heden, Dinsdag, zijn veroordeeld: J, de B.,
Middelburg, wegens bet als gebruiker van een
dam, toegang gevende van zijn land tot een ten
dienste van 't algemeen bestemden weg, het zich
in dien dam bevindende kunstwerk (duiker) niet
te hebben onderhouden tot 3 b. s. 2 d.H.
M. Pz., Westkapelle wegens het verwekken van
rumoer des nachts tot 1 b. s. 1 d.J. L., Dom
burg, wegens het zonder recht laten loopen van
vee op bex>lanten grond tot 2,b. s. 1 d.A.
B. Jz., Westkapelle, wegens het laten staan van
een trekdier op den openharen weg, zonder voor
zorgsmaatregelen te hebben genomen, tot 2 b.
s. 1 d.J. v. d. V., Ylissingen, wegens bet weg
nemen van voorwerpen, gegroeid aan de werken
van een rijkskanaal, tot 1 b. s. 1 d.
Yerder wegens dronkenschap F. de J., J. L.,
Goes, M. W. v. O., H. S., M. B., J. C. de M.,
A. H. B., H. G. J. B., Ylissingen, N. A. d. C.,
J. G. G., G. H., Middelburg, ieder tot 1 b. s,
1 d.; C. v. Z., J. C. S., Ylissingen, ieder tot ƒ3
b. s. 2d.; C. A. B., Ylissingen en A. v. d. B.,
Serooskerke, ieder tot 5 b. s. 2 d.
En allen in de kosten van bet geding.
Trekt de nette uitstalling voor het winkelraam
van den heer A. C. Greep in den Langendelft de
aandacht reeds, toch is van buiten lang niet te
zien wat binnen in bet magazijn te koop is.
Yeel en velerlei vindt men er. Begeert men eene
speeldoos of aristonnette weg te schenken, wenscht
men met een paar prachtige cuivre-kannen eer
in te leggen, een keurig werkmandje in verguld
mandenwerk of een mooie portretdoos, imitatie
antiek, cadeau te doen, spreekt dien wensch slechts
uit en men toont het u in onderscheiden vorm
en prijs. Maar dat is op verre na niet allesin
brons en glaswerk, in geschilderde houten en
Japansche zaken, in allerlei heerenartikelen en
fraaie wandversieringen, o. a. artistieke biscuit
beeldjes op pluche plateaux, is het magazijn goed
gesorteerd. Yerder vindt men er een groote ver
zameling gouden, zilveren en koralen dames-sie
raden, zoowel echt als imitatie, de bekende Ma-
kartbouqetten en een aantal der fraaiste Weener
artikelen.
In den winkel naast bet magazijn is een keur
van eau de cologne, andere parfumerieën en zeepen
in allerlei verpakkingen bijeen. Daar vindt men
ook onderscheidene spelen en prentenboeken om
de winteravonden te veraangenamen bijeen, ter
wijl ook aan de op St. Nicolaasdag onmisbare
goed gedachte surprises en maskers geen gebrek is.
Van ganscb anderen aard is hetgeen de heer
B. M. Smits zijnen bezoekers ter bezichtiging
biedt. In fraaie prachtbanden vindt men daar
zoowel oude als nieuwe werken van Neder
landsche, Fransche, Engelscbe en Duitscbe schrij
vers van naam en zoowel zij die de poëzie be
minnen, als de liefhebbers van romanlitteratuur
kunnen er te gast gaan. Onnoodig is het zeker
een aantal titels af te schrijven, .wanneer wij
zeggen dat de meest bekende penvoerders er
vertegenwoordigd zijn.
Natuurlijk ontbreekt er niet de laatste uitgave
van De Génestets Dichtwerken, uit de Elzevier
bibliotheek, Louise v. Nagel's Zangen der Zee met
keurige teekeningen van jhr J. E. v. Heemskerck
van Beest, de Frithjofsage met fraaie photogra-
phiën, Natur und Dichtung, niet minder maakvol
geïllustreerd, Buch der Lieder van Heine en
werken van Chamiso, Von Scheffel, Moore, Hugo,
Scott en tal van anderen.
Maar ook zij, die van iets meer wetenschappelijks
houden zullen zich de bezichtiging der etalage niet
beklagen, al ware het alleen dat zij kennis maakten
met de Bilderatlas zur Gescluchte der Deutschen
Kationallitteratur, welke ons in fraaie heelden het
gansche verloop der Duitscbe letterkunde biedt.
Bovendien heeft de heer Smits eene schoone
collectie photographiën ten toon gesteld; daaronder
vindt men de zeer fijne platina- en marmerlicht
drukken. De Hollandsche schilderschool ontbreekt
ook niet, zoomin als de Galerie moderner Meister,
door F. Hanfstaengl in den handel gebracht of
Engelsche sepia en fijne kleurendruk platen. Dat
in luxe x>ostpapier, in kinder- en bureau-artikelen,
Xoortretlijstjes, albums, verfdoozen en kalenders de
ruime keus het kiezen moeilijk maakt is overbodig
te zeggen.
Last not least vermelden wij dat van den heer
C. J. W. Nuijs een kranig schilderij, een herfst-
gezieht, wordt geëxposeerd en van dezelfde hand
eenige fraaie paneeltjes, waaronder een keurig
wintel-tafereeltje, aanwezig zijn.
Onder de handelaars in sigaren en tabak, die
met bet oog op St. Nicolaasdag bun winkel in
feestgewaad staken, behoort ook de heer A. van
der Weel op de Yarkensmarkt. Zijn groote
voorraad fijne en ordinaire sigarenveelal
keurig verpakt, heeft hij op sierlijke wijze uit
gestald, waardoor het gewilde artikel voor heeren
rookers nog te aantrekkelijker wordt. Zij, die
nog, der traditie getrouw, het Nicotiaansche'kruid
het liefst in gesneden vorm uit de echte gouwe
naar rooken, vinden in hetzelfde magazijn een
groote keus in gekorven tabak, ook die soort,
welke onder het merk »Walchersehe tabak" reeds