MIDDELBURGSCHECOURANT FEUILLETON. BEKENDMAKINGEN. Publicatie. Brieven uit de Hofstad. Kerknieuws. Rechtszaken, BIJVOEGSEL Maandag 5 November 1888. N°. 262. Middelburg 3 November. MEVROUW. Novelle van T. COMBS. VAN DE VAN De burgemeester en wethouders van Middelburg, maken bekend dat bet in- en uitrijden met voertuigen van bet Kerspel aan de zijde van de Korte Gortstraat is verboden. Middelburg, 2 November 1888. De burgemeester en wethouders voornoemd, SCHOREE. De Secretaris, A. DE VULDER VAN NOORDEN. 2 November 1888. Het geheele volk, maar niet het minst de re sidentie-bewoners verkeeren sedert gisteren in angstige spanning tengevolge van de verontrus tende berichten, die verspreid zijn omtrent den toestand van den koning. Zijne Majesteit moet werkelijk vrij ernstig zijn aangetast door eene ziekte in de keel en den mond, die gewoonlijk als een vrij ongunstig verschijnsel wordt beschouwd bij lijders als deze. Intussohen bestaat er niet zoodanig oogenblikkelijk gevaar als sommige tij dingen zouden doen vermoeden, 's Konings nog altijd krachtig gestel is tegen veel bestand, en een ernstige wil om zoolang mogelijk zijne da- gelijksche bezigheden te blijven waarnemen bezielt Zijne Majesteit nog steeds. Vandaar dat uit de officieele bulletins, die in de Staatscourant verschijnen, een zekere laco niekheid spreekt; die lezende krijgt men niet den indruk, dat de toestand zorgelijk is, wat toch volgens particuliere berichten het geval schijnt te zijn. Om die rede* beeft de koningin ook niet kunnen besluiten naar Arolsen te vertrekken na de ont vangst van bet doodbericht harer moeder, hoezeer deze buitengewone omstandigheid er anders toe zou hebben geleid, dat Hare Majesteit afweek van hare in den laatsten tijd gevolgde gewoonte om baren gemaal nooit langer dan eenige uren te verlaten. In verband met de verontrustende geruchten, die gisteren eensklaps zich verspreidden, trok bet de aandacht, dat een van de laatste van 's konings regeeringsdaden vóór de plotselinge ongunstige wending in zijn ziektetoestand is geweest de be noeming van de vier door hem aan te wijzen leden van den voogdijraad. Men vond er iets opmerkelijk weemoedigs in, dat deze zorg voor zijn kind na zijn dood juist aan de toeneming van zijne ziekte voorafging. Het beeft evenwel lang genoeg geduurd, eer bet besluit tot benoeming van die vier heeren in de Staatscourant verscheen. Uit de data van dat besluit zou men kunnen opmaken, dat spoed daarbij is betrachtbet advies van den raad van state draagt toch de dagteekening van 27 Octo ber, en reeds den 29 dierzelfde maand werd door den ministerraad naar aanleiding van dat advies rapport aan Zijne Majesteit uitgebracht. Maar één datum, die in den regel in een koninklijk besluit wordt genoemd vóór dien van bet advies van den raad van state, omdat die hieraan chro nologisch voorafgaat, ontbreekt, nam. die, waarop de ministers voor bet eerst de voordracht aan den koning deden tot benoeming van' de vier leden van den raad van voogdij en tot bet hooren Uit het Fransch. II. Hector was een heel goede werkman, zooals de beer Virgile spoedig merkte. Zijn vingers waren wonderbaarlijk vlug en vaardig die van den beer Virgile waren wat ruw geworden door bet tuin werk en misten die groote fijngevoeligheid en buigzaamheid. Hector Pointuz stelde er ook een eer in om zijn patroon te verbazen. De ijver, waarmede hjj zijne stiften opnam en verwisselde, ze sleep, de grootte der te zetten steenen mat, de juistheid van zijn oog, zijn bevallige nauw keurige handbeweging, een zekere vaardigheid, die elke handeling scheen te vereenvoudigen, dat alles verwekte weldra de oprechte bewondering vfcn den beer Virgile. »Maar gij hebt een buitengewoon talent) mijn jongen'-, riep bij uit. »Vindt gjj Ja, ik heb er slag van", ant woordde Hector nederig. *Ieder mag wel wat hebben. Gij hebt boomen, ik heb slag van werken". En hjj begon weer met verbazende snelheid bet rad van bet vaste stift te laten draaien, dat vrooljjk gonsde, terwijl de snaar trilde en de verstaalde punt van het stift bet metaal door boorde. Na verloop van twee uur bad Hecto dienaangaande van den raad van state. Die dag ligt reeds ver achter ons. Heeft dan de raad van state zooveel tijd besteed aan de overweging van de vier voorgedragen namen Zeer zeker niet. De zaak is deze. Het advies, gedateerd 27 Octo ber, is niet bet eerste, dat werd uitgebrachter is er een van vroeger dagteekening, waarop ik in een vorigen brief doelde, toen ik mededeelde dat genoemd college tegen een paar der voorge dragen personen bedenkingen had geopperd. Naar aanleiding daarvan is, zooals ik toen reeds niet onwaarschijnlijk noemde, een nieuwe voordracht gemaakt, waarin een paar namen veranderd zijn en waarover andermaal bet advies van den raad van state werd ingewonnen. Zoo is te verklaren dat van de vier indertijd in de dagbladen ge noemde heeren slechts twee in bet besluit ver meld zijn en in stede van de heeren Werner Baron van Pallandt en Baron van Nagel zijn benoemd de heeren Baron Schimmelpenninck en Jhr Roëll. Over de gedane keuze past bet weinig aan merkingen te makentegen iederen persoon op zich zeiven is daarenboven niets in te brengen de vier gekozenen zijn mannen, die ten volle 's konings vertrouwen verdienen. Maar een enkele opmerking over de samenvoeging van leden van vier zeer verschillende staatkundige partijen mag wel uit de pen. Een conservatief, een antï- revolutionnaireen gematigd liberaal en een katholiek gaan bier broederlijk samen om straks te waken voor bet welzijn van Neerland's min derjarige koningin, vooral wat betreft bare op voeding. Daarin is iets vreemds gelegen. Ieder gewoon menscb zou de taak overlaten aan iemand van zijn eigen richting in den godsdienst en de politiek, omdat de opvoeding van zijne kinderen met voordacht in eene andere richting wel door niemand zal gewenscht worden. Niet alzoo echter een koning. Deze schijnt ook in dit opzicht geen partij te mogen kiezen en als constitutioneel vorst ook in deze zaak aan alle partijen gelijkelijk een aandeel te moeten geven. De koning moest dus bier den vader ter zijde stellenwaar eonstitu- tioneele plicht gebood schenen alle persoonlijke wenscben te moeten zwijgen. Het is weer een van de schaduwzijden van bet dragen van een koningskroon, dat men gedwongen is te doen wat in een gewoon sterveling een dwaasheid zou zijn, nam. aan vier tegenstrijdige invloeden ge lijke macht toekennen over de opvoeding van een kind. Trouwens de geheele regeling van de voogdij over een minderjarigen troonopvolger maakt eene vergelijking met de gewone toestan den in bet burgerlijk leven eigenlijk onmogelijk. Zelfs in betgeen de voogdijwet aan den koning persoonlijk overlaat, nam. het voegen van vier leden voor den voogdijraad bij de vijf door de wet benoemde, is Z. M. nog niet eens geheel vrij alvorens een keus te doen moet bij daarover bet gevoelen van den Raad van State inwinnen. En dat dit advies vragen niet een bloote formaliteit is, waaraan de koning zich verder niet stoort, is juist nu gebleken uit bet langdurig overleg tusschen regeering en staatsraad, en uit de vol gens alle verschijnselen naar aanleiding van dat overleg gebrachte wijziging in de oorspronkelijke voordracht. Een ander gerucht beeft eveneens, boswel niet in die mate als dat betreffende 's konings toestand, een schrik en bij velen zelfs verontwaardiging doen ontstaan, terwijl echter ook moet erkend worden dat sommigen het met ingenomenheid hebben begroet. Ik bedoel dat, volgens hetwelk de regeering voornemens zou zijn Atjeb te ont ruimen en alleen op Poeloe-Bras een bezetting te behouden. Er waren, die onverholen te kennen gaven, dat zulk een plan zou moeten worden toegejuicht omdat in bun oog alle verdere pogin gen tot onderwerping van bet groote, ons vijan dige rijk op Sumatra toch op niets anders zou den uitloopen dan op de voortzetting van eene, onze krachten op den duur te boven gaande geldverspilling en op bet onafgebroken verlies, van tal van menscbenlevens. Anderen geven toe, dat de oorlog met Atjeb een bron van groote ruimschoots den verloren tijd ingehaald, toen legde bij zijn bruineerstaal en zijn microscoop neer, nam de courant van den vorigen dag van de tafel en begon die bedaard te lezen. »Ik moet mij van tijd tot tijd eens ontspan nen, baas. Anders verslijt ik te gauw. Dit is mijn systeem vier of vjjf uur per dag verwoed werken en verder luieren. Denkt gij dat gij bet met mijn stelsel zult kunnen vinden »Neen, dat geloof ifi: niet," antwoordde de beer Virgile. Hector scheen verbaasd. »In dat geval zal ik trachten bet te wijzi gen Misschien zal uw klimaat mij de deugden der mier gevenGij hebt bier een locaal- blaadje, dat niet kwaad is. Stelt gij belang in de politiek? Wat ik bet liefste lees in mijn krant is de burgerlijke stand die spreekt tot de ver beelding. En dan de statistiek Gij weet toch wel van dien man, die den burgerlijken stand las alleen om te zien of er meer mannen trouwden dan vrouwenHector sprak onverschillig en gat zich de moeite niet om zjjne volzinnen te verbinden, noch alle woorden duidelijk uit te spreken. Met de beenen over elkaar, op een voet een gele pantoffel wippende, bleef bij door lezen en gaf af en toe opmerkingen ten beste, waarover de beer Virgile onwillekeurig lachen moest. Na een kwartier zei deze illector, als gij nu weer eens aan bet werk gingt »lk dacht er juist over dat is veermd, niet waar antwoordde hjj en vouwde zorgvuldig de courant op. ellende is geworden voor Nederland en dat een eervol einde van den krijg een van de grootste zegeningen zou zijn, die aan bet vaderland zou kunnen geschonken worden, al kwam dan ook dat rijk niet feitelijk in onze macht, maar zij oordeelden dat een eenvoudig zich terugtrekken op dit oogenblik nog grooter roekeloosheid zou zijn dan ooit in al de jaren van ons koloniaal bestuur is gepleegd. Ons gezag in Indië zou er onherstelbaar door worden geknakt, en de in- landscbe bevolking, die bier en daar in den ar chipel toch al niet zoo gemakkelijk in rust is te houden, zou ongetwijfeld door die daad zich hare kracht bewust worden en er gebruik van maken ter verkrijging barer onafhankelijkheid. Het op. geven van Atjeb zou bet begin worden van een nog grootere ellende dan ooit in dat rijk door bet Nederlandsche leger is geleden. Veront waardigd over zulk een voornemen toonden zich niet weinigen, die van nabij met Indische en inzonderheid met Atjebscbe toestanden bekend zijn, vooral degenen, die zelf aan den daar ge voerd zijnden krijg hadden deelgenomen in de hoogere rangen van bet leger, en niet bet minst zij, die geliefde familiebetrekkingen daar in Atjeb hadden zien vallen, meenende dat bet tot heil en tot roem van bet vaderland aldus geschiedde, maar nu inziende, dat die offers gebe el noodeloos waren gebracht. De Standaardbet officieuse regeeringsorgaan, vooral tot den minister van koloniën in betrek king staande zooals nog onlangs bleek nit zijn hoofdartikel over de beri-beri-commissie, dat klaarblijkelijk uit het departement van den heer Keuchenius was geïnspireerd en mededeelingen bevatte, die alleen door dat departement konden verstrekt worden, heeft gelukkig spoedig den schrik en de verontwaardiging tot stilstand ge bracht door een démenti van de loopende ge ruchten te geven. Het is vreemd genoeg, dat deze terstond zooveel geloof vonden, want in de ge geven omstandigheden was bet bericht baast onge- loofelijk. Nog kort geleden werden eenige Atjebscbe hoofden met den Nederlandschen Leeuw gesierd waartoe zou dit dienen als toch de verkregen positie weer zou worden prijs gegeven? of zou nu Keuchenius sedert zoo geheel van voornemen veranderd zijn Het is bijna ondenkbaar, want sedert zijn optreden is niets gebeurd, dat tot zoo gansch andere inzichten moest voeren. Ware de beer Keuchenius dadelijk met bet hem nu toe geschreven voornemen opgetreden, dit zou in hem misschien begrijpelijk zijn, maar zulks is uit de naar Indië gezonden ridderorden gebleken niet bet geval te wezen. Daarenboven zou bet bedoelde plan om Atjeb te ontruimen toch moeten geble ken zijn uit bet ontwerp der Indische begrooting, waarop ook voor de buitengewone bezetting in Atjeb een post tot een aanzienlijke som is uit getrokken, die dan natuurlijk zon zijn terugge houden. Er is echter geen praatje zóo onwaarschijnlijk en zóo dwaas of bet vindt geloof, en niet slechts bij enkelen, maar dikwijls bij zeer velen. Ge lukkig voor allen en alles dat ook bet gerucht over de ontruiming van Atjeb niets dan een praatje is gebleken. Wij kunnen nog blijven hopen, dat nu Keuchenius met andere en betere plannen voor bet beëindigen van den Atjeh-oorlog voor den dag zal komende natie verbeidt met groote belangstelling de vervulling van de toe zegging, dienaangaande bij bet optreden van den tegenwoordigen minister van koloniën door zijn vrienden gedaan. Toen in bet October-nommer van De Gids het opstel van den majoor Kielstra verscheen over »Java's grootste ramp," had de beer H. J. Bool, vroeger directeur van financiën en van openbare werken in Ned.-Indië en thans lid der Tweede kamer voor Leiden, over betzelfde onderwerp (de opium-vraag) een studie voor Vragen des Tijds gereed gemaakt. In de November-aflevering is dat betoog verschenen en de slotsom staat lijnrecht tegenover die van den beer Kielstra. Acht de laatste geen verbetering mogelijk zonder Het volgende oogenblik krasten de stiften weer over den oliesteen en de robijnen en goudsteenen werden als met een tooverslag in de onberispelijk schuins geslepen gaatjes gezet. »Hij doet met zijne vingers wat bij wil", zei de beer Virgile dien avond tot Doline, ter wijl Hector vóór bet avondeten een cigarette in den tuin rookte. »Maar bij is niet in staat om drie uur achtereen te blijven zitten. Hij heeft een mooi talent, en een vaste band, bij is geen vlijtige arbeider. Een oogenblik werkt bij voor drie en dan luiert* bij weer. Hij zegt dat dit zijn stelsel is." Doline antwoordde niet terstond, zij dacht na. Eindelijk herbaalde zij >0is dat zijn stelsel" en nam zich voor daarover te denken als bet uur gekomen zou zijn. Voor bet oogenblik nam de rkabarber, die zij in een blinkende koperen pan liet stoven, al haar aandacht in beslag. Na het avondeten gaf Hector zijn voornemen te kennen om een ontdekkingstocht in den om trek te gaan maken. »Het spijt mij dat ik u niet tot gids kan strekken," zei de beer Virgile »ik moet bet werk van van daag naar bet kantoor brengen en ander balen voor morgen. Ik zal meteen een paar boodschappen voor Doline doen, die bijna nooit naar de stad gaat." »Komt gij langs de bank vroeg Doline zacht, terwijl Hector met den rug naar hen toe. tegen den deurpost geleund stond en zijn cigaar opstak. opheffing van bet pachtstelsel en invoering van de regie (verkoop van staatswege), de heer Bool is daartegen, omdat bet hoofddoel moet zijn de misbruiken te verminderen door de pach ters en de Cbineezen te doen medestrijden tegen den sluikhandel in opium. Het stelsel van ver pachting moet, volgens hem, worden behouden, maar zoo, dat de opium van' regeeringswege niet veel hooger dan de inkoopsprijs wordt verstrekt en er voor den pachter dus geen belang meer is om te smokkelen. Tegen de geheime verkoop plaatsen moet worden gewaakt door belangrijke vermeerdering van bet getal geoorloofde skitten" en door onbeperkte verstrekkingen aan de pach ters. De paobtperoeelen moeten allengs worden verkleind, en vooral de sluikhandel tegengegaan Door deze en andere maatregelen meent de heer Bool, dat men er toe kan komen allengs bet gebruik zelf te beperken en Java van een kanker te bevrijden. Het Bataviaasch Handelsblad geeft van de rede door den nieuwen gouverneur-generaal van Ned. Indië bij zijn intocht gehouden, omtrent een der punten een andere lezing dan de Javabode. Yolgens het Bat. Handelsb. heeft de heer mr Pijnacker Hordijk het volgende gezegd Mocht zich andermaal een minder goede geest onder de inlandsche hoofden openbaren, dan zal hij (de nieuwe gouverneur-generaal) niet tegen gestrengere maatregelen opzien tot handhaving van het gezag, op de voorbeeldige wijze zijns voorgangers." Namens Z. Exc. den minister van koloniën was door den directeur van O. E. en N. aan de leer aars en voorgangers der verschillende gezindten verzocht, dankgebeden gedurende hun dienst van Zondag 30 September op te zenden voor de be houden aankomst van den heer Pijnacker Hordijk. Volgens the Times heeft de Engelsche regeering met de British North Borneo Companymet den rajah van Serawak en den sultan van Broensi eene overeenkomst gesloten, waarbij het beginsel ran een Engelsch protectoraat over het gebied der drie genoemde landstreken is aangenomen. Onder de onderofficieren, die met goed gevolg examen aflegden als 2e luit. der infanterie, be hoort ook C. A. de Vos van den cursus te 's Hertogenbosch. Aangenomen het beroep naar Renesse en Noordwelle door ds J. A. van Ketel te Avenhorn c.a. Voor het beroep naar de Herv. gemeente te Zaamslag is door den heer S.- Sleeswijk-Visser te Rijsoord (Z.-H.) bedankt. Voor de rechtbank te Rotterdam werd Don derdag het volgende drukpersdelict behandeld. In het Rott. Nieuwsblad van 25 November 1887 kwam een romantisch en zonderling verhaaltje voor van een geëmployeerde aan de Maatschappij Zeelanddie van zijne vrouw gescheiden leefde en met eene minnares naar Indië zou vertrekken. In plaats van zijn meisje mede te nemen, deed hij haar inschepen op een schip naar Hamburg en vertrok eenige uren later naar het schoone Insulinde. Het meisje arriveerde volgens dit bericht te Hamburg, gaf haren vader kennis van het gebeurde en werd door dezen in de ge legenheid gesteld de terugreis naar bet vaderland te aanvaarden. Dit apocriefe stukje, zonder eenige naamsaanduiding, trok zicb de heer L. Pieterse, administrateur in dienst der M*) Zeelandaan, welke juist dien dag naar Indië en wel naar Medan op Sumatra was vertrokken. Eene aan klacht werd bij de justitie ingediend en dienten gevolge stond Donderdag terecht de beer Cornelis Sijthoff, uitgever-directeur van het Rott. Nieuws blad. In deze zaak werden vijf getuigen geboord. »Neen bet is te laat, de bank zal al gesloten zijn.' »Ik bad u anders een kleinigheid willen meegeven en zeg bun dan meteen dat ik wel eens wil weten, boe mijn rekening staat." »Heel goed, ik zal er morgen aan denken, als ik een uur vroeger kan uitgaan." »Ik had ook gedacht," vervolgde Doline die ging zitten, en de armen over elkaar legde om beter te kunnen praten, »ik bad ook wel lust om een japon te koopen, iets liefs, niet al te somber. Als gij bun eens in bet voorbijgaan zeidet dat zij mij stalen moesten sturen." Voor Doline waren al de bewoners van de stad, win keliers, bankiers, geestelijken, muziekgezelschap pen, onderwijzers, kosters, vertegenwoordigd door eenige voornaamwoorden, die de beer Virgile naar goeddunken toepaste op de betrokken per sonen. Hij beloofde dus hun te verzoeken om met stalen te sturen, dat bij hun zou zeggen dat zij over veertien dagen de keuken zouden komen witten, en dat hij hun een hevig standje zou maken over de slechte worst, die hij onlangs geproefd bad. Als bij gelegenheid bad moest bij hun zeggen dat ze om twaalf uur wat harder moesten luiden, want dat men bet lang niet meer zoo goed boorde als vroeger en dat was toch wel vreemd van zoo'n groote klok. Met al deze boodschappen begaf de heer Virgile zicb op weg Hector sloeg bet pad in dat, met olmen en linden omzoomd, naar bet naaste gehucht voerde. Met een stok in de band, den strooien boed achter aan bet hoofd, als een zeeman, keerde bij zicb om, voordat hjj

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1888 | | pagina 5