N'. 259.
131® Jaargang.
1888.
Donderdag
1 November.
Middelburg 31 October.
Onderwijs,
Verspreide Berichten.
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën; 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels/l.50;
iedere regel meer ƒ0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
MIDDELBIIRGSGHE COURANT.
i
Agenten te Vlissingen: P. Gr. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kvuiningen: F. van der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij en te Tholen: "W. A. van Nieu wenhuijzen.
Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen' en nemen ook het algemeen advertentiebureau van Nijgh van Ditmar te Rotterdam, en de firma B. van der
Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger;
voor België A. Grosjean Co. te Brussel.
Het Sociaal Weekblad schreef in zijn jongste
nommer het volgende
Een loodsschipper 2e klasse, ressorteerend onder
de inspectie Ylissingen, had in het begin dezes
jaars het aan zijn zorg toevertrouwde vaartuig
eigendunkelijk in zee verlaten, in strijd met zijn
plicht en tot mogelijke schade voor 's lands be
lang. Daarvoor werd hij door den minister van
marine gestraft met een geldboete.
Geholpen had die waarschuwende straf niet.
Want voor de tweede maal deed hij hetzelfde.
En het gevolg was, dat hjj thans uit den dienst
ontslagen werd.
Wat nu de reden is, dat Recht voor Allen van
dien loods maakt >al weer een slachtoffer der
Nederlandsche vrijheid," er zelfs de grondwette
lijke benoembaarheid van iederen Nederlander
tot elke landsbediening bijhaalt, en in het ge
beurde een bewijs ziet, »dat christelijkheid, recht
vaardigheid, recht, wet, grondwet, en hoe al die
mooie woorden en papieren prullen verder mogen
heeten, geen lor waard zijn voor een regeerende
partij-kliek
Wel, de man is sociaal-democraatzijn post op
's rijks vaartuig had hij verlaten om als zoodanig
propaganda te gaan maken aan den walhet
bekend worden van dit laatste had geleid tot
een onderzoek, waardoor zijn herhaalde plichts
verzaking aan het licht kwam ennu is
het toch zoo klaar als een klontje, dat niet die
plichtsverzaking, maar zijn sociaal-democratische
gezindheid de oorzaak is geweest van zijn ontslag.
Op die manier wordt het lastig voor de over
heid. Gevallen als dit zullen er wel meer voor
komen. Dan zal zij telkens moeten kiezen tusschen
deze tweeöf zich niet storen om het geraas, dat
de heeren gelieven te makenof de sociaal
democratische kleur van den delinquent beschou
wen als een vrijbrief. Wij denken, dat zij aan
het eerste de voorkeur zal geven boven het laatste;
en niet wij zullen er haar een verwiit van maken.
In De Verzekerings-bode komt een schrijven van
X voor, dat een wenk bevat, waarvan de bekend
heid in ruimer kring zeker wel zijn nut kan hebben.
Aan een juffrouw, die dertig jaren lang eene
dame eerlijk en trouw had verzorgd, werd bij den
dood van laatstgenoemde door de familie een som
van zeven duizend gulden geschonken.
De begiftigde, die van geldelijk beheer voeren
niets wist en in de war gebracht werd door fraaie
winstberekeningen, stak vier duizend gulden in een
onsolide zaak, die na verloop van een jaar bankroet
£ins-
»Met de grootste moeite gelukte bet mij
zoo schrijft X nog duizend gulden voor haar
terug te krijgenhet overige is zij voor altijd
kwijt.
In een jaar tjjds verloor zij alzoo meer dan
veertig procent van haar kapitaal.
Op mijn aanraden heeft zij voor hetgeen er nog
uit de ruïne gered werd en van hare spaarpen
ningen was overgebleven, eene lijfrente gekocht,
die haar wekelijks een bescheiden inkomen ver
zekert. Maar indien de familie harer overleden
meesteres had ingezien hoe onvoorzichtig het
was, iemand, die nimmer met geld leerde om
gaan, plotseling een aanzienlijke som in handen
te geven, zou haar inkomen bijna dubbel zoo
groot zijn geweest.
Had men haar een lijfrente gekocht, dan zou
het ongeluk niet zijn gebeurd.
Ieder, die de diensten zijner ondergeschikten
beloonen en hun waarlijk een rustigen, ouden
dag verzekeren wil, raden wij aan koopt hun
een lijfrente bij een solide maatschappij
Niets is zoo dwaas dan hun een kapitaal in
handen te geven.
Zoo gij hun echter een lijfrente koopt, weet
gij, dat zij levenslang op een inkomen zullen
kunnen rekenen. Maar indien gij hun zeiven
een som in handen geeft, kunt gij er bijna wis
kunstig zeker van wezen, dat uw vrijgevigheid
haar doel zal missen en dat het geld, waarmede
gij den u bewezen dienst hebt willen beloonen,
na eenigen tijd terecht komt in de zakken van
den een of anderen slimmen speculant"
Bij de regeering moet het voornemen bestaan
om de raadsheerplaats, welke met 1 Januari e. k.
in het gerechtshof te Leeuwarden zal openvallen,
niet te vervullen.
Men leest in het Handelsblad:
Volgens een gerucht, dat ons ter oore komt,
zou de regeering aan de staten-generaal weldra
het voorstel doen, Atjeh te ontruimen en enkel
eene bezetting te houden voor den vuurtoren op
Poeloe Bras.
Ofschoon het moeite kost aan de waarheid van
dit gerucht te gelooven, meenen wij het te moeten
mededeelen, omdat het door gewoonlijk welingelich-
ten als geenszins onwaarschjjnlijk wordt beschouwd.
Op de onlangs te Hulst gehouden' buitengewone
vergadering van ingelanden van den Stoppeldijk
polder is zoo schrijft men ons uit Stoppeldijk
bij meerderheid van stemmen besloten tot den
aanleg van een keiweg, aansluitende nabij het
Vogelfort aan den keiweg RapenburgKlooster-
zande en loopende door de Kopwijksche straat
tot aan- en over den dijk, gelegen tusschen dezen
en den Willem III polder, en tot bezanding van
den Luntershoekschen weg vanaf de hofstede
van den heer Van Haelst tot de grensscheiding
met de gemeente Boschkapelle.
Voor den keiweg wil men trachten renteloos
voorschot van de provincie te verkrijgen.
Wie in onze gemeente bekend isweet dat
echter veel meer behoefte bestaat aan een harden
weg naar Luntershoek, dat een vrij groot ge
hucht en door den slechten kleiweg gedurende den
winter zoo goed als niet te bereiken is, dan aan
een keiweg in de Kopwijksche straat, waar slechts
weinig passage is en die in elk geval een niet
zoo slechte bedding heeft als eerstgenoemde weg.
Meerdere redenen tot ondersteuning door de
provincie zou er o. i. zijn voor de bekeiing van
den Luntershoekschen weg en het valt ook niet
moeilijk te begrijpen, hoe de vergadering van
ingelanden tot het bovengenoemde besluit kwam.
Bij kon. besluit zijn, met ingang van 1 Nov.
a. s., bij 's rijks archief te 's Gravenhage benoemd
tot adj.-comm. mr P. A. N. S. van Meurs en mr
J. E. Heeres, thans klerken bij die rijks instelling.
Verder is aan mr O. J. Gigandet eervol ontslag
verleend als leeraar aan de rijks hoogere burger
school te Groningen.
Aan het hoofd van het Bataviaasch Nieuwsbl.
van Woensdag 19 September is het volgende
verzoek geplaatst
»Aan onze relatiën in Nederland verzoeken wij
nogmaals dringend, geen brieven, couranten of
pakken aan ons adres per Hollandsche mail te
verzenden, aangezien deze mails geregeld acht
en meer dagen later te Batavia aankomen dan
de Fransche en Engelsche mails.
Het is zelfs in het dringend belang van een
vlug mail-verkeer, om bij sluiting der Holland
sche mail in Nederland de gereed liggende brie
ven, couranten of pakketten aan te houden tot
de volgende Fransche en Engelsche mail, aan
gezien ze dan nog bijna altijd eenige dagen vroe
ger te Batavia aankomen dan de voorafgegane
Hollandsche".
Benoemd tot rentmeester der schoolonderwijzers-
weduwenbeurs in de provincie Zeeland de heer
M. de Mol te Middelburg en zulks in plaats van
den heer H. P. de Kanter, overleden.
Aan 's rijks veeartsenijschool te Utrecht is de
cursus 1888 89 aangevangen met 94- leerlingen,
van welke 15 in het vierde, 21 in het derde, 25
in het tweede en 33 in het eerste studiejaar.
Er zijn 55 leerlingen, die in de school verblij
ven en 39 uitwonenden.
De sollicitanten naar eene benoeming tot
deurwaarder der directe belastingen worden in
het vervolg onderworpen aan een examen, loo
pende over de volgende puntena. geschiktheid
om in het Nederlandsch zijne gedachten monde
ling en schriftelijk gemakkelijk mede te deelen
6. kennis van de vier hoofdregelen der reke-
kunde in geheele getallen en tiendeelige breuken
en van het stelsel van maten en gewichten
c. kennis van de wetten en algemeene voor
schriften omtrent de directe belastingen en hare
invordering; wat de grondbelasting betreft, be
paalt het onderzoek zich tot de voornaamste
bepalingen der wetd. kennis van de bepalingen
van het wetboek van burgerlijke rechtsvordering,
voor zooveel betreft de ten uitvoerlegging van
vonnissen.
Het schrijven van eene nette en gemakkelijk
leesbare hand is een vereischte. Wie tweemaal
is afgewezen, wordt niet meer tot het examen
toegelaten.
Het examen wordt jaarlijks afgenomen door
eene commissie.
Volgens art. 20 der wet op het hooger onder
wijs behooren de leeraren aan gymnasia tot de
burgerlijke ambtenaren, deelhebbende in het bur
gerlijk pensioenfonds. Van die deelgerechtigheid
zijn echter uitgesloten de leeraren aan die gym
nasia, tot wier oprichting de gemeenten niet
verplicht zijn, d. z. gymnasia in gemeenten van
minder dan 20,000 inwoners. Thans is door belang
hebbenden tot Z. M. den koning een adres gericht
het verzoek behelzende, dat bij de a. s. wijziging
der wet betreffende de burgerlijke pensioenen niet
langer onderscheid worde gemaakt tusschen gym
nasia in groote en in kleine gemeenten
Tot het indienen van dit verzoekschrift is de
stoot gegeven door dr Lambrechts, rector van het
gymnasium te Assen. Het adres is geteekend door
91 leeraren aan 12 gymnasia en progymnasia.
Heden namiddag te twee uren werd op de
gemeente-begraafplaats alhier de gedenksteen ont
huld op het graf van wijlen onzen stadgenoot,
den kunstschilder J. F. Schütz.
Een groot aantal belangstellenden woonden
deze plechtigheid bjj.
Door den heer A. W. Frater, voorzitter der
commissie tot oprichting van dit gedenkteeken,
werd een korte toespraak gehouden. Hij zeide
het volgende
«Namens de vele vrienden in Middelburg van
den heer Schütz, en als voorzitter van het comité
tot oprichting van een gedenkteeken te zijner
nagedachtenis, heb ik de eer het monument, dat
door hen opgericht is, te onthullen. Vóór ik
daartoe over ga, een enkel woord. Wjj erkennen
de uitmuntende en verdienstelijke begaafdheden
van den geliefden overledene en wij weten wel
dat wij in het oprichten van een gedenkteeken,
zijner verdiensten waardig, te kort zullen komen.
Maar al zijn wij ook overtuigd dat zijne schoone
werken, zijne zee- en landgezichten steeds tot
zijne eer zullen spreken, toch wenschten wij
en daarin zij wij geslaagd een eenvoudig
gedenkteeken op zijn graf te plaatsen als blijk
van de achting en de waardeering van zijne
vrienden in Middelburg en vooral van zijne
vrienden onder de leden der Middelburgsche kunst-
vereeniging, wien hij altijd zijne vriendelijke en
recht gewaardeerde hulp als werkzaam lid en
bestuurder verleend heeft. Als zoodanig bieden
wij dan ook zijne weduwe en familie dit eenvoudig
gedenkteeken aan."
Na deze korte toespraak werden de aanwezigen
in de gelegenheid gesteld het monument te be
zichtigen.
Op het voetstuk van het eenvoudig doch passend
gedenkteeken is de volgend inscriptie gebeiteld
Aan J. F. Schütz.
Zijne vrienden
en vereerders.
Aan de zijkanten staan deze woordenGéb. 2
Dec. 1817 en Overl. 27 Fébr. 1888.
Aan het einde der plechtigheid dankte de heer
W. J. Schütz, namens de familie, voor de eer, aan
de nagedachtenis van zijn vader bewezen.
Te Vlissingen loopt algemeen het gerucht
dat door de Rotterdamsche Lloyd aan de maat
schappij De Schelde weer de bouw is opgedragen
van een duplicaat Bromo.
Wij hoeren van harte dat dit gerucht waarheid
bevat. De Schelde gaat op die wijze gelukkige
dagen tegemoet en met haar de werkende stand
Door den burgemeester van Middelburg i
benoemd tot agent 2e kl. A. P. J. Verwijs alhier,
in de plaats van L. Vinke, die op zijn verzoek
eervol ontslagen is.
Uit Vlissingen wordt ons geschreven
Toen, voor eenige jaren bij de uitbreiding dei-
Kon. M11 de Schelde twee nieuwe stratende
Evertsen- en Bankert-straten, moesten worden
gebouwd, waarin de werklieden dier maatschappij
huisvesting en inwoning konden vinden, was de
dringende noodzakelijkheid van dien bouw op
dat oogenblik buiten kijf.
Nadat echter van lieverlede de werkzaamheden
op die werf verminderden, werden ook andere
huurders in bovenbedoelde 84 woningen opgeno
men en voornamelijk bevond zich daaronder
personeel, (scheepsvolk enz.) van de Stoomvaart-
Maatschappij Zeeland. Bij de aanzienlijke orders,
die dezer dagen aan de Kon. M® De Schelde
werden opgedragen, zal eene belangrijke ver
meerdering van werklieden binnen een niet ver
verwijderd tijdstip niet kunnen uitblijven.
Daarom is dezer dagen reeds aan een ruim 30-
tal inwoners der voornoemde straten, die niet op
de fabriek werkzaam zijn, de huur opgezegd. Dit
is voorwaar een moeielijke toestand, want er zijn
te Vlissingen, Ondanks den voortdurenden aan
bouw van burgerhuizen, geen arbeiderswoningen
te bekomen. Er zal dus hier in eene dringende
behoefte moeten worden voorzien.
Heden had te Vlissingen de ofïicieele over
name plaats van Zr Ms torpedoboot (groot model)
Cerberus, die op de fabriek de Schelde is gebouwd.
Die overname had plaats door eene commissie,
daartoe speciaal door den minister van marine
benoemd, bestaande uit de heerenW. J. A.
Nolthenius, kapitein ter zee, chef van de marine
torpedodienst, J. C. Jansen, hoofdingenieur voor
algemeene diensten en J. H. Beucker Andrea,
inspecteur van 's rijks stoomvaartdienst. De
Cerberus zal nu binnen een paar dagen de reis
naar Soerabaija aanvaarden.
Nog slechts eenige weken en Goes bezit
weer een honderdjarige.
Pieternella Oosthakker, wed0 van Hendrikus
van den Broeker, bereikt 15 Dec. a. dien leeftijd.
Nog voor enkele jaren was zij in staat huiselijk
werk, boodschappen enz. te verrichten; sedert zijn
hare krachten wel niet zoo zeer verminderd, maar
haar gezicht werd te zwak en daarom is zij in
het gasthuis opgenomen. Zij is goed gezond en
als het weer het toelaat, doet zij iecleren dag
over de plaats een wandeling.
Die gemeente bezit nog meer flinke oudjesde
drie gezusters Donk bereikten den leeftijd van
resp. 87, 80 en 76 jaren. De twee oudste zijn in
het manhuis en doen nog goed hun werkde
oudste deed dezen zomer nog een toertje een uur
buiten Goes. De jongste gaat bijkans iederen dag
geregeld uit werken.
Bevorderd tot commies 2e klasse bij 's rijks
belastingen de commies 3e kl. J. de Vlieger, die
zooals men weet, met 1 Nov. zijne standplaats
St. Maartensdijk verwisselt met Middelburg.
Het bestuur van den Nederlandschen Uitge
versbond heeft zich tot den min. van W. H. en N.
gewend met een adres, houdende het verzoek dat
voor de verzending van gedrukte stukken tus
schen Nederland en Ned. Oost- en West-Indië
het porttarief moge verlaagd worden.
In de maand Juli jl. was Frans Michels als
molenmaker werkzaam te Herpen, toen hem op
een avond op verraderlijke wijze, met een zwaar
voorwerp, zulk een slag op het hoofd werd toe
gebracht, dat hij, na eerst eenigen tijd te Herpen
in zijn kosthuis liefderijk te zijn verpleegd, nog
steeds zeer ernstig lijdende naar Oosterwijk, waar-
hij woonde, werd overgebracht. Oogenschijnlijk
herstelde hij, totdat hij dezer dagen vrij plotseling
stierf, en nu is bij de lijkschouwing gebleken,
dat eene zeer belangrijke beleediging van den
schedel had plaats gehad, die zeker de oorzaak
van den dood is geweest.
Op het landgoed van den vroegeren Badi-
schen minister Von Roggenbach had een huis
zoeking plaats. Men brengt dit met het rechts
geding van Geffcken in verband. Minister Von
Roggenbach was de vertrouwde raads
man en persoonlijke vriend van
keizer Frederik.
De rechtbank te Bazel heeft geweigerd dr
Geffekens dochter, die aldaar woont, aan een ver
hoor te onderwerpen in verband met de uitgave
van het dagboek.
Uit St. Petersburg wordt gemeld, dat omtrent
het ontsporen van den keizerlijken trein nog geene
authenthieke bijzonderheden zijn openbaar gemaakt.
Voorts wordt beweerd, dat men het tot dusver voor
een gewoon spoorweg-ongeluk te houden heeft en
ten opzichte van andere geruchten behoedzaam
moet zijn.
De correspondenten van den Times en den Stan
dard werden te Baku gearresteerd en verhinderd
getuige te zijn van de aankomst des keizers aldaar.
Nadat de czaar was gearriveerd, werden beide
journalisten op vrije voeten gesteld. Te vergeefs
zoekt men naar de reden voor dit zonderling ge
drag. Beiden zijn zeer goed bekend in de Russi
sche hoofstad, spreken beiden vloeiend Russisch
en waren in het bezit van de vereischte papieren.
Lord Sackville, Britseh gezant te Washing
ton, heeft als zoodanig een verzoek om ontslag
ingediend.
Een vreeselijke brand heeft te Huenfeld
nabij Kassei gewoed. Tweehonderd huizen zijn
in de asch gelegd en 1500 personen zonder dak,
terwijl zij hun geheele bezitting verloren.
Naar men verzekert wil de heer Piroscha-
natz, de raadsman van koningin Nathalie, bij de
Heilige synode protesteeren tegen de beslissing
van den metropoliet Theodosius. Waarschijnlijk
zal dit protest ook aan de andere orthodoxe kerken
en eindeljjk aan de Skoepschtina gericht worden»
