N\ 251.
131® Jaargang.
1888.
Dinsdag
23 October.
BEKENDMAKINGEN.
Middelburg 22 October.
Dit blad verschijnt dagelbksf
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën; 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.van 1-7 regels ƒ1.50;
iedere regel meer ƒ0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
GEMEENTERAAD.
MIDDELBURGSCHE COURANT.
W
w
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij en te Tholen: W. A. van Nieuwenhhijzen.
Verder -worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen en nemen ook het algemeen advertentiebureau van Nijgh van Ditmar te Rotterdam, en de firma B. van dek
Kame te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Pnblicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger;
voor België A. Grosjean Co. te Brussel.
De burgemeester van Middelburg maakt bekend,
dat op Woensdag den 24 October 1888, des na
middags te 1 uur, een openbare zitting van den
gemeenteraad zal plaats hebben.
Middelburg, den 22 October 1888.
De Burgemeester voornoemd,
S C H O R E R.
Naar aanleiding van de dezer dagen veelbe
sproken kwestiehet verleenen van hulp bij
brand door de militairen met hun brandspuit,
en de daaromtrent loopende verkeerde geruchten,
waarvan velen dupe zijn geworden, schrijft iemand,
die geheel op de hoogte der zaak is, ons, op ons
verzoek, de volgende beschouwing
Menigeen zal zich nog herinneren dat op den
22 April 1884 brand is ontstaan in de machine-
loods der steenbakkerij te Nieuwland.
De spuit der militairen was bij die gelegenheid
onmiddellijk uitgerukt; bij het inrukken, toen
hulp onnoodig bleek, werd de bediening dier
brandspuiten op zeer onheuscbe wijze door het
volk behandeld, en vond de toenmalige garnizoens
commandant daarin aanleiding om de order uit
te vaardigen dat de brandspuiten in het vervolg
niet mochten uitrukken dan op diens last.
Tot practische uitvoering dezer order werd
door den tegenwoordigen commandant den officier,
met de brandspuit belast, opgedragen bij brand
onmiddellijk, zonder verdere bevelen af te wachten,
uit te rukken.
Door afwezigheid van dien officier werd op den
17en dezer daarvan afgeweken, en verscheen de
officier-vervanger ter plaatse van den brand
om de bevelen te vragen van den garn.-comd.
Het ingezonden stuk, geteekend K. Jr. in het
jongste nummer van dit blad, maakt melding
van het niet tegenspreken door den garn.-comd.
van het bericht dat de militaire brandspuiten
om kwart voor drie uren gereed stonden.
De mededeeling omtrent dit uur is moeilijk
overeen te brengen met het onmiddellijk daar
boven geplaatste ingezonden stuk van den heer
C. W. A. Schutters, waarin vermeld wordt dat
eerst ongeveer te 3 uren de brand ontdekt werd.
Een feit is het dan ook dat de militairen met
■de spuit eerst om kwart over drie uren gereed
waren. Wanneer men nu weet dat reeds om 3
uren redding onmogelijk was, ligt het voor de
hand dat de militaire spuiten bevel ontvingen
niet uit te rukken, toen reeds de burgerspuiten
in werking waren. In hoeverre nu de mogelijk
heid bestaan heeft dat de spuit der militairen
krachtiger zoude zijn opgetreden, laat ik ter
zijde, doeh zeker is het dat het toen reeds te laat
was om iets tot redding der ongelukkig om
gekomenen hij te dragen.
Het is zeer te betreuren dat na dit vreeslijk
ongeval men als het ware er op uit is om on-
schuldigen verantwoordelijk te stellen voor den
ernstigen afloop.
De heer Schutters immers zegt dat reeds om
3 uur redding onmogelijk was; hoe kan men nu,
van wien ook, vorderen, dat men na dit uur met
succes nog hulp verleende
De militairen waren steeds bereidwillig en zijn
dit nog om hunne krachten te wijden in het
belang van blussching of redding, waar zij dit
kunnen, maar om den commandant nu bij dit
treurige geval de les te lezen omdat geen hulp
werd verleend noem ik, onder den zachtsten term,
niet billijk.
Gesteld de mogelijkheid dat de militaire spuiten
onverwijld zonder eenig bevel waren uitgerukt,
dan nog had alles, naar mijne meening, hetzelfde
noodlottige verloop gehad.
Het is voorzeker niet overbodig bij deze ge
legenheid eens eraan te herinneren dat de militaire
spuiten zijn aangeschaft en worden onderhouden
tot beveiliging der militaire gehouwen, zoo
als die in andere rijksinrichtingen voor 's rijks
eigendom, en dat elk hulpbetoon aan particulieren
geen absolute verplichting, maar een werk is dat
steeds met liefde en met succes werd en zal worden
■uitgevoerd.
Een paar opmerkingen moeten mij nog uit de pen:
Zooals bij dergelijke rampen meer gebeurt, zoekt
men onder den eersten indruk steeds naar ver
schillende oorzaken en liefst naar fouten en mis
slagen, door dezen of genen begaan.
Dat men daarbij dikwijls mistast en onbillijk
heden begaat ligt voor de handvoorzichtigheid
is dus in deze ten zeerste aan te hevelen, om
dat ik ten volle onderschrijf de woorden van
den heer Schutters dat niemand toch zeker zoo
onmenschelijk zal zijn om, wanneer nog kans tot
redding bestaat, niet te doen wat kan gedaan
worden.
Ten slotte meen ik op goeden grond ten stel
ligste te kunnen tegenspreken dat door den bur
gemeester van Middelburg een blijk zou gegeven
zijn dat hij de hulp der militairen bij brand niet
waardeert. Wees de majoor-couimd. er reeds op
dat hij in ieder geval geen orders van die zijde
behoeft, ik kan als weerlegging van een loopend
gerucht daarbij nog verzekeren dat het onwaar
is als zou er een minder aangename verhouding
tusschen beide autoriteiten bestaandat er zelfs
na den brand op de Heerengracht, verleden jaar
November, door het gemeentebestuur op de meest
heusohe wijze voldaan is aan het verlangen, om
den militairen vergoeding te verleenen voor
de schade aan hun kleederen geleden, en dat
dit bestuur zelfs toonde door eene dankbetuiging
hoezeer het de dikwijls verleende hulp waardeerde.
Mochten de mindere militairen uit het niet
toekennen van een premie hij die gelegenheid
tot de onderstelling gekomen zijn, dat hun hulp
niet gewaardeerd wordt, dan zij hierbij opge
merkt dat dit eene verkeerde opvatting is en
dat de bepalingen der gemeente-verordening op
de brandweer het schenken van een premie aan
de manschappen der militaire spuit in den weg
staan. Ook het niet aanvaarden van hulp, zoo
als dit vroeger en ook nu is voorgekomen, was
geen gevolg van mindere waardeering maar van
den feitelijken toestand van het oogenblik, die
meerdere hulp overbodig deed zijn.
Uit de geheele kwestie van het tegenstemmen
der heeren Huber, Fabius en Bahlmann blijkt,
aldus schrijft de Wageninger in denzelfden geest
als wij, hoe treurig het er onder de anti-revolu-
tionnairen in de kamer uitziet.
«De een", zegt het blad o. a., «vertrouwt de
anderen niet, en men spant al zijne wijsheid en
krachten in elkander te misleiden, om slechts
zijn eigen zin door te drijven, zijne partijbelangen
te dienen. Dr Kuyper mag van succes spreken;
de man hangt van partijcombinatiën aan elkander
en in mr Lohman heeft hij een man gevonden
van denzelfden geest doortrokken. Goddank, dat
voor al die drijverijen en hatelijkheden de oogen
opengaan en achtenswaardige mannen als Fabius
en Huber den moed hebben om er mee te breken,
al worden ze dan ook uit de synagoge geworpen.
«En of jhr Lohman dan al hoog opgeeft van
de eenheid en samenwerking onder de leden dei-
club, wie die het gelooftYan het tegenoverge
stelde is genoeg bekend. En de heer Huber moest
dan ook ophouden met zich aan een stroohalm
vast te houden, als hij op krachtige aaneenslui
ting der verschillende nuanceeringen in de anti-
revolutionnaire partij, zoowel bij de stembus als
in de kamer, aandringt. Met mannen als Kuyper
en Lohman en wie hen volgen is samenwerking
eene totale onmogelijkheid. Wij hebben het tal
van jaren te vergeefs beproefd. Elk man met
een eerlijk hart in de horst walgt van dat men
gelmoes van vrome termen, pikante zetten, ge
zalfde hatelijkheden en partijdige bedoelingen.
Ons volk heeft behoefte aan «waarheid in het
binnenste."
De heer Huber heeft reeds een straf ontvangen
voor zijn bekende houding. In de te Utrecht ge
houden vergadering van de Unie, vereeniging tot
bevordering en instandhouding van scholen met
den Bijbel, heerschte groote eenstemmigheid onder
de aanwezige «synodalen", »doleerenden" en «af
gescheidenen".
Terwijl bij de verkiezing van bestuursleden
van twee voordrachten de eerste daarvan met
groote meerderheid werden gekozen, was dit niet
het geval met de derde, waarop de heer Huber
als no. 1 voorkwam. Van de 70 stemmen ver
kreeg de heer Huber slechts 18 stemmen De
overige stemmen verkreeg de heer Oppedijk.
De Staatscourant van heden bevat het volgende
bericht
«Naar aanleiding van loopende, dikwijls onjuiste
berichten omtrent den gezondheidstoestand van
Z. M. den koning zullen, naar omstandigheden,
van tijd tot tijd berichten dienaangaande in de
Staatscourant worden gegeven.
«Volgens verklaring van Hoogstdeszelfs genees-
heeren is Zijne Majesteit thans hersteld van de
catarrhale ziekte, waardoor Zijne Majesteit in
Augustus jl. werd aangetast, zonder dat deze
nadeelige gevolgen heeft nagelaten ten aanzien
van de chronische kwaal, waaraan Zijne Majesteit
lijdende is. Zijne Majesteit neemt thans in
lichaams- en werkkrachten toe, doch de groote
gevoeligheid en de moeilijkheid van beweging
vorderen zeer groote voorzichtigheid met betrek
king tot het genieten van de buitenlucht."
Men kan naar aanleiding van dit bericht zeg
gen beter ten halve gekeerd dan ten heele ge
dwaald. De duidelijke wenk, nog onlangs het
ministerie gegeven bij de jongste ernstige onge
steldheid van Z. M., heeft, naar het schijnt, dus
zijn doel getroffen.
Het Sociaal Weekblad wijst op hetgeen de Weder-
landsche tramweg-maatschappij doet om haar perso
neel een behoorlijke Zondagsrust te verschaffen.
Die maatschappij zoo schrijft dit blad
exploiteert in Friesland de lijnen Drachten
Heerenveen, HeerenveenSneek en SneekHar-
lingen. Daarvoor beschikt zij over acht conducteurs
en acht machinisten. Op twee dagen der week is
alle man in touw, op de overige werkdagen een
zestal van elke soort. En des Zondags? Dan is
het aantal treinen in dier voege verminderd, dat
tot 10 uur in den vóórmiddag door vijf, na 10 uur
door drie van iedere categorie de dienst wordt
waargenomen. Dus geregeld den ganschen Zondag
zes, het grootste gedeelte van dien dag tien van
de zestien vrij
Is dit nu nadeelig voor de onderneming Beslist
neen, schreef ons de directeur. Want «de trams
zijn thans beter bezet dan vroeger, toen het ver
voer zich over meer treinen verdeelde, terwijl ook
bespaard wordt aan brandstof, enz."
En is ontevredenheid bij het publiek? «Tot
dusver ontving ik nog geen enkele klacht" zoo
luidt de inlichting, die wij kregen.
Waar is het, dat de eischen van het verkeer
elders verschillen kunnen van die in de streek,
welke doordeNederlandsche tramweg-maatschappij
bereden wordt. Daar wordt voor genoegen
des winters schier in het geheel niet, des zomers
zeer weinig gereisd. Slechts éen punt is er waarheen
in het warme seizoen op Zondag nog al uitstapjes
worden gemaaktdat is Beetsterzwaag, en tusschen
die plaats en Heerenveen is dan ook i n d a t
deel van het jaar de dienst voor iederen dag
dezelfde.
Doch waar is het toch ook, dat er nog wel
andere plattelandsstreken zijn, die, wat de levens
gewoonten der bevolking betreft, met de Friesche
vrij wel overeenkomen. En in allen gevalleals
alléén des zomers beperking ernstig bezwaar biedt,
waarom haar dan niet ten minste ingevoerd des
winters
Wij zien dus uit deze mededeeling opnieuw
dat het consequent doorvoeren van Zondagsrust
zelfs volgens de voorstanders van die rust tot de
onmogelijkheden behoort.
Met ingang van 1 November e. k. wordt de
gelegenheid geopend om van hier uit naar Duitsch-
land en omgekeerd per post pakketten te ver
zenden en daarvan de inkomende rechten en porten,
die er eventueel in het land van bestemming
voor verschuldigd zijn, voor zijne rekening te
nemen. In dat geval heelt men het pakket en
de kaart te voorzien van het opschriftvrij van
port en rechten.
Is het pakket eenmaal uitgereikt, dan wordt
door de postadministratie het verschuldigde van
de afzenders geïnd.
Wil men dus iemand in Duitschland wat cadeau
zenden dan behoeft men zich tegenwoordig niet
meer daarvan te laten terughouden door het
denkbeeld, dat men den geadresseerde hierdoor
nog wat laat betalen.
De gemeenteraad van Middelburg zal a. Woens
dag den 24 dezer, des namiddags ten 1 ure, zitting
houden ter behandeling der onderstaande zaken
Ingekomen stukken Verzoek van dr IJ. Keizer
om eervol ontslag als gemeente-geneesheer en lid
van de plaatselijke gezondheidscommissie, id. van
A. Termijn om eervol ontslag als onderwijzer aan
school C, id. van mej. M. de Haan om buiten de
schooluren gebruik te mogen maken van de teeken
zaal en teekenmodellen van school G, alle met
advies van burg. en weth.
Verder komen in behandeling voorstellen van
de gezondheidscommissie tot wijziging der veror
dening haar betreffende, met advies van burg, en
weth., van burg. en weth. omtrent het verzoek
van den hoofdingenieur A. van Hooff om de boven-
localen van het huis op den Dam F. no 97 te
ïYiOgen huren, met rapport van de commissie van
financiën.
Daarna is aan de orde vaststelling der rekening en
begrooting der Concertzaal, een rapport van de
oommissie van fabricage omtrent het adres van
den directeur der Middelburgsche maatschappij van
stoomvaart betreffende herstelling kaaimuur, de
vaststelling van het suppletoir kohier no. 1 der
inkomsten-belasting 1888, vaststelling der begroo
ting voor de gasfabriek 1889.
Verder wordt behandeld de gemeente-begrooting
voor 1889 en zal de benoeming van een commis
saris voor de brandweer en van een onderwijzer
op school C. plaats hebben.
Met 1 Nov. is aan het rijkstelegraaf kantoor
alhier als telegrafist 2e kl. geplaatst de heer J,
W. Fransen, van Roozendaal.
Een tiental dames heeft zich als voorloopig
comité alhier geconstitueerd met het doel om
aan meisjes uit den dienstbaren stand, welke het
vaak ontbreekt aan ouderlijke leiding en bescher
ming, een veilig Te Huis te verschaffen, alwaar
zij tevens eene aangename en gezellige verblijf
plaats vinden om de vrije avonden onder behoor
lijke leiding door te brengen; een Te Huis dus zoo
als die in andere steden van ons land bestaan.
Behalve dat daar meisjes, hier ter stede dienst
baar, de vrije avonden kunnen doorbrengen, haar
christelijke leiding en bijstand wordt geboden,
zal aan dit Te Huis tevens eene beperkte gele
genheid verhonden worden om een goed en goed
koop onderkomen te bezorgen aan haar, die hier
een dienst zoeken of tijdelijk buiten dienst zijn.
De gunstige omstandigheid, dat eene lokaliteit
f tot dit doel bijzonder geschikt, tegen een matige
huur ter beschikking werd gesteldde toe
zegging van eenige dames, die zich bereid ver
klaarden de meisjes tijdens hare uitgangsavonden
op nuttige en aangename wijze bezig te houden,
deed de dames besluiten de uitvoering van haar
plan niet langer uit te stellen.
Terwijl het voorloopig comité een knappe
burgerjuffrouw of weduwe zoekt, om aan het hoofd
der inrichting te plaatsen, vraagt het bij circu
laire geldelijke bijdiagen.
Uit Goes schrijft men ons
Met veel genoegen bracht ik Zaterdag een
bezoek aan de tentoonstelling der voorwerpen
voor de verloting ten behoeve der Vereeniging
voor W eezenverpleging op Noord-en Zuid-Beveland.
Niet alleen zijn de voorwerpen alle waard dat
men (het liefdadige doel buiten rekening gelaten)
een lot neemt, terwijl sommige bepaald prachtig
genoemd kunnen worden, ook de wijze van eta-
leeren is verrukkelijk. Aan alles is te zien, dat
de dames de zaak con amore behandeld hebben.
Een goed idee is 't ook om de dames als debi-
tantes van loten dienst te laten doen. Menig
bezoeker komt er door het vriendelijk dringen
dezer bevallige patronessen der expositie toe
om een lootje te nemen. Wie kan bij het zacht
zinnig aanhouden «Kom meneer, 't is voor de
weezen" zijne beurs gesloten houden
Terwijl ik mijn kijkje nam, was er, zeker met
het oog op de muziek, nog al bezoek maar, naar
ik verneem, laat dit andere dagen vrij wat te
wenschen over. Zou de reden van het achterblijven
niet gezocht moeten worden in de weinige publi
citeit, die in het grootste deel van onze provincie
aan deze zaak is gegeven
Mij trof hetzoo weinig als ik in andere bladen
over die tentoonstelling las.
Zonder nog geld uit te geven aan annonces,
wat voor zulk een doel niet gewenscht is, kan
toch het bestuur van die vereeniging, dunkt mij,
de goede zaak helpen bevorderen door mededee-
lingen te doen aan de verschillende bladen met
verzoek die op te nemen. Mij dunlrt, het zou dit
bestuur voor de openbaarmaking daarvan aan de
gewenschte medewerking zeker niet ontbreken.
Het loten-debiet is bevredigend, vooral omdat
voor en op de tentoonstelling veel werd geplaatst.
Toch zou mijn inziens de opbrengst nog veel
hooger kunnen zijn geweest, wanneer ook in deze
dagen, nu de aandacht op die tentoonstelling
i wordt gevestigd, men op andere plaatsen en
in andere gemeenten dan Goes nog loten ver-
krijgbaar stelde.
i Niet ieder heeft tijd en lust om in dezen tijd
alleen om die tentoonstelling een tochtje naar
1 Goes te maken, maar velen zonden toch misschien
gaarne door het nemen van een lot een bljjk van
belangstelling en sympathie willen geven.
