N\ 239.
131e Jaargang
1888:
Dinsdag
9 October
Middelburg 8 October.
Eerknienws.
Onderwijs.
Verspreide berichten.
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
r t e n t i n 20 <f per regel.
7-, Doodberichten, enz| van 1-7 reg
A d v e
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, em$ van 1-7 regels ƒ1.50;
iedere regel meer ƒ0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
MIDDELBIRGSCHE COIiUM.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vit Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: P. van deb, Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij en te Tholen: W. A. van Nieuwenhtjijzen.
Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen- en nemen ook het algemeen advertentiebureau van Nijgh van Ditmab te Eotterdam, en de firma B. van de*
Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dattbe Cie., John P. Jones, opvolger;
voor België A. Gkosjean Co. te Brussel.
De vorige week heeft de heer L C. Fabius,
lid van de Tweede kamer, in De Delvenaar uit
voerig rekenschap gegeven van zijne stem tegen
het artikel van het reglement van orde, waarbij
de heeren Schaepman en Lobman eene voorbe-
reidings-commissie voorstelden. Hij zegt daar
tegen gestemd te hebben, omdat daarin bet
beginsel van proportioneele vertegenwoordiging
stak. Dat beginsel nu acbt de beer Pabius ver
werpelijk. Het komt bij alle regelingen hierop
neer, dat men zich voegen moet in eene groep,
in eene organisatie, waarbij bet er dan verder
weinig meer toe doet wie de groep vertegen
woordigt, mits bij slechts tot de partij behoort.
Dit stelsel schijnt hem bedenkelijkbet heeft,
bij allen schijn van rechtvaardigheid de gevaar
lijke strekking om van menscben werktuigen te
maken, die zich hunne eigene verantwoordelijk
heid onbewust worden en zich eenvoudig laten
leidenbet kan daarom slechts een tijdlang wer
ken, maar moet noodwendig leiden tot uiteenspat
ten van de groep of partij welke men waande
door bare voortreffelijke organisatie tot bijzondere
kracht gebracht te hebben.
Vruchteloos zegt de beer Pabius bij Groen van
Prinsterer naar een zweem van instemming ge
zocht te hebben met de door Lobman ontwik
kelde denkbeelden. Integendeel vond bij bij
Groen versterking van zijne bezwarenvergeefs
zoekt men bij hem instemming met een party-
verband zooals aan deze voorstellen ten grondslag
lag. Maar wel vond de beer Pabius bij Groen,
die het monarchale regeersysteem boven bet
parlementaire vermestde duidelijke uitspraak,
dat de leiding der zaken bij de regeering behoort
en niet bij enkele leiders in bet parlement.
Dezer dagen werd gemeld dat eerlang door een
anti-revolutionnair lid der Tweede kamer een
voorstel zou gedaan worden tot het afschaffen
van den vaccine-dwang. Dit spreekt de Delvenaar
tegen. Wel schijnt dit plan bestaan te hebben,
doch het is opgegeven, zoodra bekend werd, dat
de regeering voornemens is zelve eene wijziging
van de wet op de besmettelijke ziekten aanhangig
te maken.
Bij de heeren Nijgh en Van Ditmar te Eot
terdam is het eerste nommer verschenen van
De Vogelwereld, weekblad gewijd aan onze ge
vederde huisdieren.
De redactie, bestaande uit deskundigen en eenige
bekende liefhebbers, stelt zich ten doel te leveren:
Beschrijving van verschillende vogelsoorten.
Wenken en raadgevingen bij bet aankweeken
en houden, vooral van nuttige vogels alshoen
ders, eenden, ganzen, enz, zonder daarom de an
deren te vergeten.
Verder zal bet blad een rubriek vragen en
antwoorden hebben en zijne lezers op de hoogte
houden van de verschillende tentoonstellingen.
Bij kon. besluit is benoemd tot lid, tevens voor
zitter, van bet college van regenten over het buis
van bewaring te Oostburg mr P. J. N. Van Dam,
kantonrechter aldaar.
Verder is de met verlof hier te lande aanwe
zige kapitein der infanterie van het leger in N.-I.
W. J. M. Georges, ter zake van lichaamsgebreken,
eervol uit Zijner Majesteits militairen dienst ont
slagen, met toekenning van pensioen.
De luit. t/z 2de kl. A. Van den Driessen Ma-
reeuw en de officier van gezondheid der 1 klasse
C. J. P. Verhoeff, uit Oost-Indië in Nederland
teruggekeerd, zijn op non-activiteit gesteld.
Bij beschikking van den minister van waterstaat
enz. is bepaald dat de nagenoemde ambtenaren
bij de administratie der posterijen hunne functiën
zullen uitoefenen als volgt
de commiezen 4e kl.N. Mulder te Assen; B.
J. Bouricius te Amsterdam; H. Vogel te Amster
dam; S. de Witte Szn. op het spoorwegpostkan
toor no. 2.J. Brouwer te Leeuwarden
de surnumerairsC. A. Hanegraaff op het
spoorwegpostkantoor no. 2P. C. Ising te Overveen;
W. A. baron Bentinck te ZaltbommelA. Hoeth
te Assen.
meeste leden waren tegenwoordig. De heer Meyers,
onderwijzer te Nisse, hield eene belangrijke voor
lezing over Vondel's Lucifer, welke eene hoogst
geanimeerde discussie tengevolge had. Daarna
leverde de heer Kousemaker, hoofd der school te
Nisse en voorzitter dezer vergadering, nog eene
bijdrage, terwijl ten slotte met algemeene stem
men werd hestoten om ook in 1889 niet bij de
hoofden van scholen aan buis maar in een gebuurd
lokaal te Ovezande bijeen te komen. De volgende
vergadering werd bepaald op Zaterdag 12 Jan. 1889.
Klaagt men des zomers in bijna alle dorpen
over bet groote schoolverzuim, ook te Koewacht
was bet aantal leerlingen, dat dezen zomer de
school bezocht, luttel. Telt de school daar des
winters eene bevolking van 200 en meer leerlingen,
in 't afgeloopen jaargetijde bleef dat getal ver
beneden de 100. Vooral de hoogste klasse werd
slecht bezocht, zoodat men daar soms slechts vijf
tot tien leerlingen telde in de middel-klasse ging
het haast eveneens zoo, terwijl de laagste afdee-
ling, den leeftijd der kinderen in aanmerking
genomen, mede veel verzuimen telde.
Beroepen te Arnemuiden de heer H. Bruijel,
pred. te St. Jansga (Friesland).
Jl. Zaterdag werd te Ovezand de laatste
vergadering in dit jaar gehouden van het onder-
wyzersgezelschap 's Gravenpolder. Verreweg de
Gisteren was het 25 jaren geleden dat de heer
A. Stokman de betrekking van boekhouder-kassier
bij de typographische vereeniging Harmonie en
Vriendschap alhierdie hij thans nog vervult,
aanvaardde
De vereeniging meende dezen dag niet onop
gemerkt te mogen laten voorbijgaan en bood hem
in de gewone maandelijkscbe vergadering met eene
toespraak van den president, waarin deze de goede
diensten die de heer Stokman gedurende een
kwart eeuw aan de vereeniging bewees dankbaar
erkende, een souvenir aan, bestaande uit een met
zilver gemonteerde brillendoos met inschrift. Ook
de heer Crucq, eerelid der vereeniging, sprak eenige
woorden van buide in dichtmaat tot den jubilaris,
die de blijken van waardeering dankbaar aan
vaardde en den leden van zijne voortdurende
vriendschap de verzekering gaf.
P. Adriaanse Jr., agent van politie met den
personeelen titel van hoofdagent alhier, is be
noemd tot bode ter provinciale griffie van Zeeland,
in plaats van W. Bevelander.
Tot agent van politie 2e kl. is benoemd W.
Jobse van Meliskerke, gepensioneerd marechausee
te paard.
De beer P. Wisse Sz., wethouder te Aagte-
kerke, beeft ontslag genomen als lid van den
raad, welke betrekking hij 30 jaar vervulde.
Zaterdagmiddag werd onder Nieuw- en
St. Joosland in eene sloot bet lijk gevonden van
een arbeider. Wat de oorzaak van zijn dood is,
kan niet met zekerheid gezegd worden. Men
denkt aan eene beroerte.
In Westelijk Zuid-Beveland zoo schrijft
men ons begint de veldarbeid ten einde te
spoeden. De aardappelen zijn voor 'tmeerendeel
uit den grond, de uien wachten op droogte om
in hoopen gezet te worden en de suikerbieten, de
laatst geroofde vruchten, worden uitgedaan of zijn
onder weg naar de fabriek. Als dit werk gedaan
is, staat de arbeidende klasse zonder voldoenden
of goeden aardappelvoorraad voor den langen
winter. Enkelen hebben nog werk op bet land tot
half Nov. om de mee te delven, maar daar dit
gewas weinig wordt verbouwd, is bet aantal der
goed geld verdienende meedelvers zoo groot niet.
Gisteren (Zondag) hielden de leden van Volks
onderwijs te Oostburg eene bijeenkomst, waarin
de verkiezing van een nieuw bestuur aan de orde
was. Nadat op een voorstel om dit te verdagen
het bestuur verklaard had bij zijn wensch om af
te treden te persisteeren werden als bestuursleden
gekozen de heeren Vorstennan van Oijen, Hamma-
cher,Gerritsen, J. Eisseeuwen Van Ham. De nieuw-
benoemden hebben zich nog niet verklaard of zij
bereid zijn die benoeming aan te nemen.
Ten slotte sprak de beer Hammacber een woord
van buide aan bet afgetreden bestuur, voorna
melijk aan den secr., den heer Otto Eisseeuw.
De brieven- en telegrambesteller P. Van
Honte te Breskens is benoemd tot brievenbesteller
te Boxtel.
De werkman A. de Z., die Zaterdag bij de
boutlossing aan de loskade van den spoorweg te
Terneuzen, behulpzaam was in het verplaat
sen van geladen wagens, geraakte daartusschen
zoodanig beklemd, dat een zijner armen brak en
hij meerdere kwetsuren bekwam. Na spoedig
geneeskundig behandeld te zijn is zijn toestand
bevredigend.
Een winkelier te Zaamslag heeft weder een
valschen gulden ontvangen. Dit is reeds de
tweede valsche gulden, welke dit jaar daar ont
vangen werd. Het wordt das zaak voorzichtig
te zijn bij het in ontvangst nemen van geldstukken.
Volgens bericht uit Grauw is de opbrengst
der beetwortelen, wat trouwens te wachten was,
niet gunstig. In den zaaitijd toch en toen op
enkele stukken lands, het gewas reeds boven stond,
heerschte eene langdurige droogte, waardoor veel
van het uitgestrooide zaad niet ontkiemde, zoodat
men opnieuw moest zaaien, of wel de vrucht niet
opschoot nit gebrek aan vocht. Toen nu de
zomerregens de velden, dikwijls al te overvloedig,
drenkten, leed de plant weer van bet overtollige
water, zoodat zij eerst in den laatsten tijd begon
te groeien. De vrucht bleef evenwel klein, wat
den landbouwer groot nadeel berokkent.
Men meldt ons uit Zeeuwsch Vlaanderen
In tegenstelling met berichten uit andere
streken kunnen wij melden, dat bier bet wild
zeer talrijk is. Als bewijs daarvoor diene dat
twee jagers uit de gemeente Groede in éen week
niet minder dan 60 hazen en 40 patrijzen schoten.
Opmerking verdient zeker, dat een hunner twee
bazen schoot op minstens 50 M. afstand, terwijl
door éen schot van denzelfden 3 patrijzen vielen.
Mejuffr. E. van Biene, een verdienstelijke
tooneelspeelster van het gezelschap der heeren
Gebrs. van Lier, heeft thans ook hare talenten
beproefd aan de samenstelling van een operette,
niet alleen als schrijfster, maar ook als componiste.
Het oorspronkelijke werk, dat binnenkort in bet
Grand Théatre zal worden opgevoerd, draagt tot
titel Sneeuwwitje, en de muziek is in handen
van den heer Joh. M. Coenen, om voor orkest
te worden verwerkt.
In het Vaderland schrijft de heer B. Wolff,
die, zooals nog in den jongsten Haagschen brief
in ons blad werd opgemerkt, door Damas minder
aangenaam aan de kaak wordt gesteld om zijne
medewerking bij den optocht op den verjaardag
van prinses Wilbelmina, dat de verspreide kaartjesi
waarop zijn naam voorkomt, o. a. met de bij
voeging ^Medewerker van Argus^, en die aan
leiding gaven tot den voor hem grievenden aan
val van Damas, niet van hem afkomstig maar
door een hem vjjandige hand in omloop gebracht
zijn.
Hij beeft te dier zake een klacht bij den officier
van justitie ingediend.
Uit Amsterdam wordt ons gemeld
Op verzoek van bet bestuur der vereeniging
tot bevordering der emigratie naar Zuid-Afrika"
beeft de heer A. C. G. van Dujjl zich ingescheept,
teneinde deze zaak met de regeeringen, hoofdza
kelijk van Transvaal, nader te regelen en over
eenkomsten, betrekkelijk nederzettingen als an
derszins, te treffen.
De afdeeling Amsterdam" van den Alge-
meenen Nederlandschen Typografenbond heeft bij
adres aan den Amsterdamschen gemeenteraad
verzocht, om op de gemeentebegrooting voor het
jaar 1889 eene voldoende som uit te trekkeni
waarvoor een zeker aantal ervaren werklieden
uit verschillende beroepen daar ter stede in de
gelegenheid zullen worden gesteld, van gemeente
wege de in dat jaar te Parijs te houden inter
nationale tentoonstelling te kunnen bezoeken.
De Werkmansbode behandelt thans de han
delwijze van den heer Yan Waalwijk op zijn
drukkerij te Amsterdameen handelwijze die
zooveel verbittering heeft gewekt in de kringen
der typografen en waardoor het Centrum, 't orgaan
van dr. Schaepman, zich heeft moeten verant
woorden tegen de aanmerkingen van een E. K.
vereeniging. Als er onder 50 personen 10 jon
gens zijn en de overigen gemiddeld ruim 20 jaar
zijn, dan is het, naar- het blad doet opmerken,
bepaald zeker dat de oppositie gegrond is. Hoe
men de berekening ook maakt men zal altijd tot
de conclusie komen dat er een 30tal bij zijn die
ter nauwernood 18 jaren zijn en zeer waarschijn
lijk een 15tal ten hoogste 16 jaren hebben be
reikt.
De secretaris van de afd. Amsterdam van den
Soc.-Dem. Typografenbond herinnert den beer Van
Waalwijk voorts dat hij openlijk bij de uitbrei
ding zijner zaak beeft gevraagd 20 halfwas let
terzetters en jongmaatjes, bijgevolg geen volwas
senen.
Te Eotterdam zijn de beide liberale candi-
daten tot lid van den gemeenteraad gekozen,
n.l. de heeren mr J. van Gennep met 1177 en
J. C. Smalt met 1101 stemmen.
De anti-revolutionnaire eandidaten, de heeren
W. A. Vrolijk Sr. en J. J. Heijse verkregen resp.
898 en 891 stemmen.
Het bestuur van bet waterschap cle Berkel
te Lochern zond een schrijven als dienstbrief aan
bet adres van den beer burgemeester van Zutfen
met een f.
De brief is teruggekomen. Aan de achterzijde
stond met blauw potlood geschreven»Geweigerd
omdat Zutphen niet met pb is geschreven."
Het verbaat klinkt baast te dwaas om geloofd
te worden.
Een variatie op een bekend
thema. In de Prov. Gron. Ct deelt de beer J. Dijk-
sterhuijs uit Pretoria bet volgende Transvaalsehe
liedje mee
1788. 1888.
Boer ploeg hom meeBoer is op swier
Dogter melk die koe; Dogterspeulklavier;
Vrouw is and'spinne; Vrou ait in satyn
Seon ry gerwe binne; Seuntji leer latyn
Geld in die kas Plaats is belas
Nu het koude jaargetijde is aangebroken,
geeft bet Utr. Dagbl, den raad een horloge de*
morgens bij bet opstaan, inplaats van des avonds
bij bet naar bed gaan, op te winden.
Men zal zich daartoe de kosten van menig ge
sprongen horlogeveer besparen en wel om de vol
gende reden
Het horloge wordt overdag gewoonlijk onder
de kleeding in een daarvoor bestemd tascbje of
zakje gedragen en is dus warm, als het des avonds -
wordt afgelegd.
Die overgang van de lichamelijke warmte
de koude in de slaapkamer doet het gevaar onfe"
staan van het springen of breken der horlogeveer,
wanneer dezer door opwinding tot haar hoogste
spanning is gebracht.
De zoon zelf van prof. Geffcken heeft, op
grond van een advies van vijf geneesheeren, een
verzoek ingediend zijn vader, als zijnde ontoe
rekenbaar, van rechtsvervolging te ontslaan. Hjj
wijst erop dat zijn vader vroeger in een inrichting
voor zenuwlijders verpleegd is. Het best zou de
familie Geffcken wellicht doen om dr Swart
Abrahamsz. uit te noodigen voor het gerechtshof
te Leipzig het bewjjs te komen leveren dat prof.
Geffcken een »neurasthenicus" is. Wanneer de
Hollandsche geleerde dan nog bovendien langs
wetenschappelijken weg en vooral »uit piëteit"
keizer Frederik krankzinnig verklaart, kan hjj
verzekerd zijn van de dankbaarheid derDuitsche
regeering.
Intusschen zit prof. Geffcken nog steeds gevan
gen en mag geen bezoeken van zijn familie ont
vangen. Kalm en omzichtig antwoordt hy op de
vragen, hem voorgelegd. De voorloopige instructie
is afgeloopen en waarschijnlijk zal hij binnen
kort uit het voorarrest worden ontslagen.
De president der republiek werd bij zyne
aankomst te Lyon door de overheid ontvangen.
Eondom het spoorwegstation was eene aanzienlijke
menigte op de been die riep»Leve Carnot 1
Leve de republiek Op bet raadhuis heeft de
beer Carnot op eene toespraak van den maire
geantwoord, dat bet vaderland, de vrijheid en
de republiek op zijne toewijding kunnen rekenen.
De democratie wil vrede. Hij maande verder
aan tot eendracht.
Zijne woorden werden met toejuiching begroet.
Herbette, Fransch gezant te Berlijn, heeft van
zijn regeering de opdracht ontvangen het Duitsch
gouvernement in kennis te stellen van het resul
taat van het onderzoek ingesteld tegen Gasnier,
den man die op de Duitsche ambassade te Parijs
heeft geschoten. De doctoren hebben Gasnier
voor krankzinnig verklaard. Hij is naar Saint-
Anne overgebracht en zal weldra naar het krank
zinnigen gesticht Bicêtre vervoerd worden.
Den 18 October, den verjaardag van keizer
Frederik, zal de eerste steen voor zjjn mausoleum
gelegd worden.
De keizerin van Oostenrjjk zal den winter
doorbrengen op Korfu.
Tegen Numa Gilly, die 2/3 der leden vau
de PranBobe begrootingsoommissie voor Wilsons
uitschold, is ingevolge het verzoek van Andrieux
door den minister van justitie een vervolging
ingesteld.
Stöcker beeft te Berlijn op een kiesverga-
dering zich verklaard tegen elk verbond met de
nationaal-liberalen. Hij verzekerde geen ver
trouwen te kunnen hebben in een partij, wier
leider eenmaal de jood Lasker was.
Te Koningsbergen zullen de nationaal-liberalen
en vrijzinnigen samengaan met de verkiezingen*
