"FEUILLETON.
ELZBNHOF,
Onderwijs.
Kerknieuws.
Verspreide Berichten.
had benoemdde minister heeft niets voor zichzelf
gezocht, maar alleen voor het geteisterd leger
in Indië.
De heer De Rochemont werd gekozen om zijn
vaardige penzijn verleden is zeer gunstig; de
rapporten over zijn gedrag, kaxakter, manieren
en tact zijn zeer gunstighij is alleen volgens
t rapport met zichzelf ingenomen. Yan den
heer Verstege schijnt daarentegen te zijn beweerd,
volgens een brief door hem zelf geschreven, dat
hij geen tact had om zijn ondergeschikte officieren
te vormen. De minister las het zeer gunstig ge
tuigenis van den heer Loudon over den heer De
Rochemont voor, nog in 1886 bekrachtigd dooi
den minister Weitzel en den generaal Yan Swieten.
De heer Keuchenius meent dat zijn handeling
door al die getuigenissen volkomen is gerecht
vaardigd.
De commissie werd 23 Aug. ingesteld en 't besluit
in de St. Ct van 24 Aug. opgenomen. De heer
Yerstege kwam toen bij den minister, om hem
niet te bedanken, maar om te vragen of hij
hem ooit aanleiding heeft gegeven, om hem een
kaakslag toe te brengen en met hem aan 't Ind.
leger, en dat alleen door de benoeming van
den heer De Rochemont. Hij deelde toen zijn
grieven van 1872 tegen den heer De R. mede. De
minister had ér wel eens van gehoord, maar na
16 jaren was het hem ontgaan. De minister kon
bij de samenstelling der commissie niet onder
zoeken, of er particuliere veeten onder de leden
bestonden.
Tegen 18 Sept. riep de minister de commissie
bijeen. Inmiddels had zijn ex. geenerlei be
denkingen van eenig lid gehoord; bij de ontmoeting
in de commissie-kamer en bij de installatie bleek
van geen wrevel over de benoeming van den heer
De Rochemont. Terwijl men de werkzaamheden
regelde, kwam de kol. Diepenheim 12 brochures
van den heer Verstege voor de leden brengen het
waren brochures voor al de leden behalve voor
den heer De Rochemontdit moesten de leden
weten toen zij hun mandaat weigerden. Den 15en
Sept. kwam de commissie opnieuw bijeen en toen
bood de schout-bij-nacht Yan Leent een verkla
ring aan, door acht medeleden onderteekend, dat
zij, op grond van de beoordeelingen van den heer
Yerstege tegenover den heer De Rochemont met
dezen geen zitting konden nemen; deheerBraun,
had alleen verklaard te betreuren onder de gegeven
omstandigheden zitting te moeten nemen. De
voorzitter had erop gewezen dat hun handeling
gelijk stond met de ontbinding der commissie.
De heer Keuchenius zelf ging toen tót de com
missie om de leden van hun daad terug te bren
gen. Te vergeefs. Slechts éen der leden verklaarde
met den heer De R. zitting te hebben willen
nemen, indien hij slechts den heer Y. had uitge
daagd. Men scheen algemeen zooveel achting te
koesteren voor den heer Yerstege, dat niets baatte
om de heeren tot andere gedachten te brengen.
De min. schreef nog aan de commissie bij een
op 22 Sept. voorgelezen schrijven, waarbjj hij de
leden uitnoodigde om, bij volharding in de weige
ring, hun ontslag aan Z. M. te vragen. Enkelen
hebben dit gedaan, anderen achtten het onnoodig.
Thans blijft den min. niets anders over dan
Z. M. voor te stellen de commissie te ontbinden,
met dankbetuiging aan den voorzitter, den heer
Pekelharing en den heer De Rochemont, voor
hun bereidvaardigheid.
En wat dan? Het schijnt niet mogelijk een
andere commissie saam te stellen.
De min. wil thans nog eenigen tijd wachten,
op grond van 't besluit van den gouv.-gen. waarbij
een officier van gez. Ie kl., die zich bijzonder
heeft bezig gehouden met de studie van de beri
beri, een verlof van 6 maanden is gegeven om
zich naar de Padangsche bovenlanden te begeven
tot het instellen van een wetenschappelijk onder
zoek naar middelen tegen de ziekte, waarvan
men zich zeer veel voorstelt. De min. wil dus,
alvorens een nieuwe commissie, hier of in Indië
in te stellen, de resultaten afwachten.
De heer Huber dankte den minister voor zijne
inlichtingen, al betreurde hij het weinige succes
dat hij van zijn interpellatie had.
Na eenige besprekingen over het al of niet
gewettigde om gebruik te maken van conduite,
lijsten, zooals de minister had gedaan om de
benoeming van den heer De Rochemont te ver
dedigen, was de interpellatie afgeloopen.
Heden houdt de kamer sectie-vergadering om
de begrooting te onderzoeken.
Benoemd tot dijkgraaf van den Alteklein-
polder mr, L. A. Bijbau; tot dijkgraaf van den
polder Oost-Krabbendijke J. van Liere tot voorz.
van het bestuur der waterkeering van het cala-
miteuze waterschap Nieuw-Bommenede J. van
der Bijltot gezworen van het waterschap de
Breede watering, bewesten Ierseke, A. M. Peman
Kakebeeke.
Ook de recensent der Nieuwe Rotterd. Crt.
in onzen kring geen onbekende laat zich
gunstig uit over het Italiaansche blijspelEen
millioenen oom. Hij schrijft»Het is eene ver
makelijke klucht en de verwikkeling is vrij aardig
bedacht. Vlot gespeeld duurt de vertooning niet
langer dan een paar uren, die om zijn eer men
er aan denkt. Er komt geen woord in voor, dat
kinderen beneden de duizend weken niet mogen
hooren.
»Het geheim van den sinillioenen-oom" want
hij is geen gewone »oom met millioenen", z'ooals
er iederen dag uit Amerika terugkomen mo
gen wij niet verklappen. De heer Alex; Paassen
speelt hem op zijne goedronde, luidruchtige ma
nier. M. van Nieuwland maakt van den clown-
achtigen schoenmakersknecht al wat er van te
maken ismaar den schrijver moet het kwalijk
genomen worden, dat hij het met dien lummel
niet slechter af laat loopen. De dames Yan
Korlaar, Yan der Lugt, Heyblom en De Koning
vormen een stel hupache modemaakstertjes, en
van allen die aan de vertooning mededoen, mag
gezegd worden dat zij samenwerken om haar goed
te doen afloopen."
In het Vaderland van heden wijdt de heer Loffelt
zijne wekelijksche kroniek aan dit stuk.
De minister van binnenlandsche zaken brengt
ter algemeene kennis
lo dat in December e. k. gelegenheid zal worden
gegeven tot het afleggen van de practische examens
van apotheker. Aanmelding vóór 20 Nov. e. k.
bij den hoogleeraar dr E. A. van der Burg, te
Leiden
2o dat in November of December e. k. het
examen van apothekersbediende kan worden afge
legd. Aanmelding te Utrecht bij den heer H. L,
Verspijck, te Groningen bij dr L. Ali Cohen
3o dat tot het afleggen van het examen als
vroedvrouw gelegenheid zal zijn te Rotterdam in
den loop der maand December e. k. Aanmelding
bij dr B. Carsten, te Gravenhage.
Voor verdere bijzonderheden zie men de Staats
courant van 3 Oct.
De feestcommissie tot regeling van de feestelijke
herdenking van het 60jarig bestaan der kon. mil-
academie te Breda zond aan alle autoriteiten van
land- en zeemacht en van 's rijks waterstaat een
circulaire, waarin zij hen uitnoodigt tot deelneming
aan het feest op 24 November. De kosten van
deelneming aan het feestmaal zullen per couvert
met een halve flesch wijn ƒ5.50 bedragen.
Aan het verslag van commissarissen der ver-
eeniging Nederlandsch Mettray over het jaar 1887
ontleenen wij het volgende. In het aantal afdee-
lingen kwam geene wijziging en de inkomsten
uit de bijdragen van leden besomden 8871.09.
In vergelijking met 1886 ging de afd. Middelburg
vooruit en Zierikzee achteruit. Het vaste kapi
taal der vereeniging nam toe door verschillende
legaten, terwijl ook vele giften van anderen aard
werden ontvangen.
Voor de kolonie is het jaar 1887 niet zonder
vrucht voorbijgegaan, zoowel met het oog op het
moreele als het materiëelegehoorzaamheid,
orde, toewijding èn van de zijde der beambten
èn bij de kweekelingen waren regel. Eene reor
ganisatie van het onderwijs werd voorbereid, be
paald met het doel, om al wat overtollig en dus
Uit het Engelsch.
Van FLORENCE WARDEN.
HOOFDSTUK XXV.
De heer Rayner zag de uitwerking zijner woor
den, sprong op en kwam naar mij toe, terwijl
ik mijn kaars opstak.
»Gij kijkt beleedigd, kindmaar daar hebt
gij geen reden toe. Weet gij niet dat dit alles
het rechtmatig bezit van een schoone vrouw is?"
»Dan is het een recht dat velen onthouden
wordt, mijnheer", zei ik glimlachend.
Alleen de dommen", antwoordde hij op een
toon, dien ik niet begreep, »ik zal u dat op onze
reis naar Monaco wel eens uitleggen."
Hij zag er erg opgewonden uit, zooals meestal
nadat hij veel viool gespeeld haden zijne
blauwe oogen, waarin men de ziel der muziek
meende te lezen, schitterden terwijl hij mij de
hand drukte en zeiVerwonder u niet over
hetgeen ik van avond gezegd heb. Gij hebt mij
geluk aangebracht en dat moet gij met mij
deelen. Die reis voert u in de armen van een
minnaar, die u alles zal geven, waarvan ik sprak
en nog veel meer duizendmaal meer
Dat was waar, dacht ik, (maar zou hij hetzelfde
bedoelen als ik terwijl ik mij losrukte en naar
boven Bnelde. Ik was meer opgetogen bij het
denkbeeld dat Lorenzo mij boven ieder ander
meisje had uitverkoren dan over al de kostbaar
heden eener prinses en ik viel in slaap met
mijne handen onder mijn kussen om zijn brief
geklemd.
Haidee verliet den volgenden dag voor het
eerst mijn kamer en bracht den middag in de
eetkamer door. Na het eten kwam mijnheer
binnen met zijne rijlaarzen aan en vroeg lachend
of ik geen brief voor de post had. Hij reed naar
Beaconsburgh en als hij hem meenam, ging hij
met een vroegeren trein dan wanneer de bode
hem haalde.
»Dank u, ik heb geen brief", zei ik erg
blozende.
»Geen woordje voor Nice om te zeggen
dat gij komt,"
»Neen", zei ik hoofdschuddend.
>Gij hebt dien van gisteren zelf op de post
gedaan, niet waar, juf?" fluisterde Haidee, haar
arm om mijn hals slaandemaar mijnheer had
haar toch verstaan en vroeg schieljjk
Gisteren
sik ik gaf juffrouw Reade een briefje
•m in te sluiten."
Er kwam een vreemde uitdrukking op zijn
gelaat. Hij glimlachte nog welmaar zag
doodsbleek. Hij zei echter op zijn gewone
manier: »Heel goed, kind!" en verliet de kamer.
Ik verbeeldde mij echter dat er iets hards in
zijn toon was.
»Was het ondeugend van mij dat ik dat
schadelijk is, uit de school te weren, enhether-
halingsonderwijs meer tot zijn recht te doen
komen.
Naast het onderwijs zijn ook de werkplaatsen
voorwerpen van aanhoudende zorg. In de eerste
plaats wordt zooveel mogelijk toegezien op de
bekwaamheid, den tact en het gedrag der werk
bazen, aan wie de grootere jongens een groot
deel van den dag zijn toevertrouwd, al is het
niet zonder toezicht van de zijde des directeurs,
maar ook verder ondervindt men hier soms de
moeilijkheid, evenals in andere groote gestichten,
van gebrek aan het geschikte werk. Dit is ook
een der oorzaken geweest, die geleid hebben, tot
het opheffen der ververij en koperslagerij als
leerscholen.
Aan voeding, ligging en kleeding wordt steeds
groote zorg besteed. De werkplaatsen van smid
en timmerman werden verbeterd en in Juli 1887
de boerderij opgeleverd.
Het getal kweekelingen nam in 1887 zeer toe
het jaar begon met 128 en eindigde met 142
jongens, niettegenstaande 23 de kolonie verlieten.
Alleen uit Amsterdam zijn 48 jongens geplaatst.
Van de 23 vertrokken jongens hadden 13 hunne
opvoeding en leertijd volbrachtnadat een baas
voor hen was gevonden, gingen zij de maatschappij
in. De 10 overigen verlieten Mettray om ver
schillende redenen.
Een aantal van 37 kweekelingen werd geplaatst.
Het gedrag der jongens mag goed genoemd
worden. Eén geval van verzet, eene hernieuwde
poging om vroeger bestaan hebbende, maar in
de laatste jaren afgeschafte vrijheden te herkrij
gen, heeft zich voorgedaan op aanstoken van een
deugniet, die dan ook om die reden is wegge
jaagd met zijne verwijdering was ook het ver
zet gebroken, en sedert bleef de geest uitmuntend.
Op 31 Dec. waren ingedeeldop de smederij
17, op de timmerwinkel 21, op de schoenma
kerij 11, op den kleedermakerij 6, op de bakke
rij 4, in den tuin 5, op de boerderij 4, op de
rijks normaalschool 3 kweekelingen.
De overigen bezochten nog uitsluitend de school.
Het muziekcorps bestond uit 83 jongens.
De gezondheidstoestand was goed.
De ontvangsten van het stichtingsfonds bedroegen
22818.53s, terwijl de rekening over 1887 een
voordeelig saldo aanbiedt van 1348.14s.
De ontvangsten en uitgaven over het admi
nistratiejaar bedroegen 34040.845 met een voor
deelig saldo van 805.88 s.
Uit Middelburg werd in 1887 bijgedragen
ƒ121.75 en uit Zierikzee ƒ28.035.
De afdeeling Middelburg telde 20 leden en 8
begunstigers, de afd. Zierikzee 4 leden en 1 be
gunstiger. In eerstgenoemde gemeente is de heer
mr N. J. C. Snouck Hurgronje en in de tweede
de heer jhr mr M. J. Schunrbeque Boeije voor
zitter der afdeeling.
Tot onderwijzer in de Hoogduitsche taal aan
't instituut van den heer J. H. van Linschoten
alhier is benoemd de heer E. Lösener, leeraar
M. O. en privaat-docent te Leiden.
Maandag jl. vierde de heer M. Polderman,
hoofd der school te Ellemeet, 'zijn 25-jarige ambts
vervulling. Onder leiding van de onderwijzeres
mej. Yisser en den volontair onderwijzer, den
heer Moeliker, begaven de leerlingen zich in
optocht tot vóór de woning van den jubilaris en
brachten hem zingende een woord van hulde toe,
waarna hij met zijne echtgenoote uitgenoodigd
werd hen naar het feestelijk versierde schoollo
kaal te volgen, om daar een stoffelijk bewijs van
hunne hoogachting en liefde in ontvangst te
nemen. Daarna kwamen de leden van den raad
hem bij monde van den oudsten wethouder, wjjl
het hoofd der gemeente door ziekte verhinderd
werd zelf te komen, hartelijk gelukwenschen
met het voorrecht, dat hem ten deel vielterwijl
hem namens den gemeenteraad eene gratificatie
werd aangeboden, waarbij de oud-burgemeester,
de heer J. Schalkwijk met een vleiend schrijven
nog een zichtbaar blijk van belangstelling voegde.
Ook van andere zijde, o. a. van oud-leerlingen,
zei?" vroeg Haidee, voelende dat er iets niet
in den haak was.
»Neen, lieveling."
Ik was ook bang dat mynheer boos was dat
ik stilletjes naar het Huis was gegaan, zonder
er iemand iets van te zeggen, en wenschte dat
Lorenzo mij niet gelast had de brieven langs
dien weg te zenden.
Dien avond deelde mynheer ons mede dat hij
te Beaconsburgh een brief gevonden had, die hem
noopte een dag vroeger naar Monaco te ver
trekken, zoodat Haidee en ik tegen Donderdag
morgen gereed moesten zijn.
HOOFDSTUK XXYI.
Dinsdagmorgen, terwijl ik Haidee in de eet
kamer hielp om haar pop aan te kleeden, werd
er aan de voordeur gescheld en even daarna
kwam Jansje verschrikt binnen, zeggende dat er
een heer was, die Sara wilde spreken.
»En ik heb hem gezegd dat zij ziek is,
juffrouw; maar hij gelooft mij niet en wil niet
weggaan, en mijnheer is uitwilt gij als 't u
blieft eens met hem spreken
In de gang komende vond ik geen heer, maar
een knap gekleed burgerman, die beleefd ver
schooning vroeg dat hij mij stoorde.
»Neem mij niet kwalijk, juffrouw, maar zijt
gij juffrouw Rayner
»0neen,"
»Mevrouw Rayner?"
van zijne ambtsbroeders, hoofden van j scholen,
leden van 't onderwijzersgezelschap Westelijk
Schouwen, waarvan de jubilaris voorzitter is,
ontving hij gelukwenschen en blijken van belang
stelling.
Hij betuigde in hartelijke woorden daarvoor
zijn dank's middags werden door hem de kin
deren onthaald's avonds waren met hem velen
op het gemeentehuis vereenigd, en menige dronk
werd gewijd aan den jubilaris, dien men algemeen
nog menig jaar levens toewenscht.
In den Huissenspolder, gemeente Zaamslag,
is in de zomermaanden, zelfs in de lagere klas
sen, het schoolverzuim schrikbarend groot. Dit
blijkt het best uit het feit, dat een twintigtal
van de 54 leerlingen uit de drie laagste afdeelin-
gen der school in 't afgeloopen kwartaal geen
enkele maal aanwezig warenslechts 2 van de
54 verzuimden niet éen schooltijd. Van de
met Paschen toegelatenen bleven in dit kwar
taal twee jongens van 6 jaar geheel wegonwil
lekeurig vragen óle onderwijzers zich af, wti>ï in
's hemels naam zulke schepseltjes toch wel thuis
zouden moeten doen?
Beroepen te Zoirtelande ds E. Loen, pred. te
Grijpskerke.
De heer P. N. Pikaar, pred. te Rhenen
heeft het beroep naar Goes aangenomen.
Te Nisse is tot predikant beroepen de heer
J. Yerwey te Ovezand.
Volgens het Maandboekje over September zjjn
in die maand in de gemeente Middelburg over
leden 29 personen t. w. 9 beneden het jaar, 3 van
1—5, 2 van 510, 1 ran 1015, 1 van 1520,
1 van 35—40, 1 van 40—45, 1 van 45—50, 2
van 50—55, 1 van 6065, 4 van 6570, 2 van
7075 en 1 van 808b jaren.
Van die 29 personen overleden er 4 aan be
roerte, 3 aan longtering, 3 aan keelziekte, 3 aan
diarrhoea, 2 aan levenszwakte, aan longontsteking,
nierziekte, en een aan kliertering, ouderdoms
zwakte, beenverzwering, stuipen, hersendruk, kink
hoest, tandwording. Een persoon overleed plot
seling en van 2 personen was de ziekte onbekend.
Gisteren avond is uit het verkooplokaal op de
Balans alhier een kamgaren jas van den verkooper
ontvreemd, waarin zich eene portefeuille o. a-
met een muntbiljet van 10 bevond. Noch de
jas, noch de inhoud, noch de dader werd tot
heden ontdekt.
Gisteren werd op de reede van Vlissingen
door de torpedoboot Cerberus de eerste proefvaart
gehouden. Deze is met zulk gewenscht gevolg
afgeloopen dat binnen enkele dagen de officieele
proeftocht zal kunnen plaats hebben.
Het weder wa» te ongunstig om juiste waar
nemingen te kunnen doen, doch de vaart heeft
somtijds circa 21 mijlen bedragen. Deze torpedo
boot met hare machinerien is op de kon. fabriek
de Schelde vervaardigd en bestemd voor het dep'
van koloniën voor den dienst in Ned.-Indië, waar
heen ze deze maand nog vertrekken zal.
Even als vorige jaren werd gisteren de ge
denkdag van Leidens ontzet te Leiden feestelijk
gevierd. Aan niet minder dan 2700 vrouwen en
2300 mannen werd 's morgens resp. brood en
haring en tabak en bons voor bier uitgedeeld. Des
middags hadden volksspelen plaats, opgeluisterd
door muziek. Het avondfeest bestond uit een drie
voudig concert; bjj dat hetwelk op het zgn. Schut
tersveld gegeven werd, was bovendien gelegenheid
tot dansen in de open lucht gegeven. Op hetzelfde
terrein waren den ganschen dag spellen en kramen
opgesteld. Een luisterrijk vuurwerk besloot den
feestdag, die niet minder dan zijne voorgangers tot
algemeen genoegen afliep. Dat aan schier geen huis
de nationale vlag ontbrak spreekt wel van zelf.
Te Bolsward verliet een 25jarige dochter
hare ouders, om in het naburige Witmarsum
eenige dagen door te brengen. Zij zou Maandag
wederkeeren, maar reeds Zondag avond heette
zij uit Witmarsum vertrokken. Men wachtte te
»Neen, mevronw Rayner is zeer zwak, en
ik vrees dat gij haar niet kunt spreken. Ik hen
de gouvernante en als gij een boodschap voor
mijnheer hebt, zal ik die gaarne overbrengen,
of gij kunt hem een briefje schrijven, dat ik hem
zal geven als hij thuis komt."
»Dank u, juffrouw." Hij aarzelde nog.
»Wilt gij op den heer Rayner wachten.
Hij zal over een uur wel komen."
»Dank u. Kan ik u een oogenblik alleen
spreken, juffrouw
»Ja zekerWilt gij hier binnen komen
en ik deed de leerkamer openhij volgde mij
en sloot zorgvuldig de deur.
»Ik ben de broer van Sara Gooch, die hier
dient, juffrouw."
Ik knikte.
»Ik ben lang buitenslands geweest en heb
mijn schaapjes op het droge en wil nu niet dat
mijn zuster langer dientmaar voor de andere
dienstboden wil ik niet weten dat ik haar broer
ben. Het is misschien trotsch van mij, maar dat
zult gij mij vergeven. Wilt gij haar laten
roepen zonder te zeggen dat haar broer er is
om haar te spreken
»Ik moet u op een treurige tijding voorbe
reiden," zei ik. »Het spijt mij welmaar zij is
ziek zeer ziek."
Tot mijn verbazing keek hij meer ongeloovig
dan bedroefd en zei eensklaps
Vrijdagmiddag was ze toch heel wel."
>Ja, zij heeft Vrijdagavond een ongeluk ge-
