N\ 225.
131® Jaargang.
1888.
Zaterdag
22 September.
Middelburg 21 September.
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3,/m. franco f 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.van 1-7 regels/l.50;
iedere regel meer /0.20.
Groote-letters worden berekend naar plaatsruimte.
MIDDELBllRGSEHE
Agenten te Ylissingen: P. Gr. de Vey Mestdagh Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van deb, Peul, te Zierikzee: A. C. |Se Mooij en te Tholen: W. A. van Nleuwenhdijzen.
Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen- en nemen ook het algemeen advertentiebrfréau van Nijgh van Ditmab te Rotterdam, en de firma B. van de*
Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale'tfe Publicité étrangère G. L. Datjbe Cie., John F. Jones, opvolger;
voor België A. Gkosjean Co. te Brussel.
In de heden gehouden zitting der Tweede
kamer heeft de minister van financiën de staats-
begrooting voor 1889 aangeboden.
Per telegraaf zendt men ons daaromtrent de
volgende bijzonderheden
De uitgaven worden geraamd op ruim 1334
millioen; de middelen op 120 7, millioen; zoo
dat het tekort zou bedragen 12.954.000.
Lettende op de voortdurende stijging der belas
tingen en op besparingen op de uitgaven en dat
5 millioen voor zilver-ontmunting onnoodig zal
zijn, schat de minister het werkelijk tekort op
hoogstens 5 millioen, veroorzaakt door buitenge
wone, productieve werken, zooals het Merwede-
kanaal en de spoorwegen.
Dit tekort moet eventueel door eene geldlee-
ning gevonden worden. h
Het ongedekt tekort van alle diensten van 1885
tot en met 1889 wordt geschat op 25 millioen
doch bij de ruimte aan kasgeld en de gelegenheid
om voorschotten van de bank te ontvangen zal
in geruimen tijd geen geldleening noodig zijn.
Den algemeenen toestand onzer financiën noemt
de minister bevredigend.
Voor oorlog en marine is op de begrooting twee
millioen meer dan het vorig jaar uitgetrokken.
De Motten in ons midden is de titel van een
roman door mej. C. C. tei Reehorst geschreven
en door den heer J. P. Revers te Dordrecht uit
gegeven. Het boek is door de schrijfster met
toestemming van den heer Bosboom toegewijd
>aan de nagedachtenis van de grootste onzer
romancières mevrouw A. L. G. Bosboom-Toussaint."
Het is jammer, dat mej. Ter Reehorst bij de
bewerking van haar roman niet de gulden les
der beknoptheid heeft in praktijk weten te
brengen. In de Motten in ons midden vindt men
alle eigenschappen, welke het tot een goed
boek hadden kunnen maken, wanneer de
schrijfster niet de fout begaan had door voort
durende herhalingen, door lange uitwijdingen,
door opgeschroefde en dikwijls valsche gedachten-
uitingen en schilderingen het geheel van haar
werk afbreuk te doen. Mej. Ter Reehorst is zeer
belezen, bezit gezonde denkbeelden en een scherpe
opmerkingsgave, maar èn haar belezenheid èn
haar ideeën èn haar opmerken worden een be
lemmering voor de waardeering van haar talent,
omdat zij den eersten noodzakelijken regel voor een
kunstwerk haltet Masz in allen Dingen verzuimde
toe te passen.
De Motten in ons midden, het zijn de klein-
geestigen en kleinzieligen, die het talent van de
uitverkorenen onder ons zoeken te vernielendie
het ongewone, het hoogere willen nivelleeren. Elise
Mauperhoff en Anne van Rienen zijn de slacht
offers dezer motten, der schoone Bertha's en der
nuttige Fanny's. Zij aanvaarden den strijd tegen
den grooten liefdeloozen hoop, die de vrouw, met
talent begaafd of met energie voor een goede
idee vervuld, met spot en afgunst vervolgen, en
bitterder wordt die spot en zwaarder die strijd
wanneer de worstelenden een zwak of leelijk
lichaam torschen.
Tot de helft ingekort zou deze roman een
goede aanwinst voor onze letterkunde geweest
zijn, nu echter moeten wij onze hoop stellen op
de toekomst, want wij twijfelen niet of mej. Ter
Reehorst, van wie wij vroeger, toen zij zich nog
onder het pseudoniem Lvctor verborg, Listige
Lussen lazen, zal eenmaal onder onze jongere
romanschrijfsters een eervolle plaats innemen.
Van de hand van den heer F. van der Goes
verscheen eene zeer lezenswaardige brochure dr
Swart Abrahamsz over Multatuli.
Deze is naar onze meening wel de beste be
strijding van het bekende opstel in de Gids, welke
tot heden het licht zag.
De heer Van der Goes komt tot de conclusie
dat kritieken als die van dr Abrahamsz behooren
tot de overbodige malligheden."
Toen gisteren in de Tweede kamer de tijdelijke
voorzitter, de heer Van der Sehrieck het presidium
overdroeg aan jhr mr Beelaerts van Blokland
aeide hij:
^Hooggeachte vriend 1 Uwe herbenoeming tot
voorzitter van de Tweede kamer der Staten-
generaal is onbetwistbaar voor u een zeer op prijs
te stellen, tevens hoogst bemoedigend en alles
afdoend bewijs voor het volle vertrouwen, door
Z. M. onzen zeer geerbiedigden koning in uw
beleid gesteld. Gelieve de meerderheid waarmede
u bij eerste stemming aan het hoofd der nominatie
geplaatst zijt, als eene hulde te beschouwen aan
uwe herhaaldelijk gebleken kunde en zelfstandig
heid. Wij zijn dan ook volkomen overtuigd dat
onze beraadslagingen door u met volmaakte onpar
tijdigheid zullen worden geleid. De opgedane
ondervinding strekt ons daarvoor tot waarborg.
Ik wensch u van ganscher harte geluk met deze
onderscheiding, en verzoek u deze plaats wel te
willen innemen."
De nieuwbenoemde voorzitter, de heei Beelaerts,
zeide daarop.
Mijne heerenAndermaal heeft het Z. M.
onzen geërbiedigden koning behaagd, mij op uwe
vereerende voordracht te benoemen tot voorzitter
van de Tweede kamer der staten-generaal. Dit
aanmerkelijk blijk van vertrouwen beweegt mij
tot groote erkentelijkheid, en ik weet daaraan
niet beter te beantwoorden dan door mij met
onverdroten ijver te wijden aan de gewichtige
taak, die ons wacht. Uwe welwillendheid, in de
vorige zitting mij ruimschoots geschonken, worde
mij ook thans niet onthouden. Vergunt mij daarvan
een gunstig voorteeken te zien in de zoo bijzonder
vriendelijke en waardeerende woorden, waarmede
uw algemeen geachte tijdelijke voorzitter mij wel
heeft willen bejegenen. Ik breng hem daarvoor
van harte mijnen dank.
Zeer belangrijke werkzaamheden zijn voor deze
zitting in uitzicht gesteld. Laat ons, mijne heeren,
bij de behartiging van die groote volksbelangen
een open oog houden voor de lessen der volks
historie. Laat ons kracht putten uit het voorbeeld
der vaderen, kan het zijn met vermijding van
klippen, waaraan zij zich hebben gestooten. Juist
op den 18en September werden voor 200 jaren
namens den prins-stadhouder Willem III aan de
staten van Holland en West-Friesland de eerste
openingen gedaan nopens toerustingen, bestemd
tot dien tocht naar Groot-Britannië, die eenig is
in de wereldgeschiedenis. En nog in diezelfde
Septembermaand werd door de staten bij secrete
resolutie met eenparige stemmen goedgevonden
en verstaan Zijne Hoogheid in de uitvoering van
dat dessein met volk en schepen bij te springen
en ter generaliteit alle meest krachtige officien
aan te wenden om de heeren staten van de andere
provinciën tot het nemen van gelijke resolutie te
disponeerenen alzoo lezen wij verder de
voorschreven zake is van de alleruiterste secretesse
en spoed, hebben de presente heeren allen onder
eede solemneel beloofd daarvan aan niemand ope
ning te doen." Eene maand later zeilt de vloot
in zee. Zoo was samenwerking verkregen tot be
reiking van een grootsch doel. Daardoor ontkwa
men de geünieerde provinciën aan zeer dreigende
gevaren en werden de staatkundige en godsdienstige
vrijheden van Engeland op hechten grondslag
gevestigd tot heil van gansch Europa. Nog in
onzen leeftijd moest een zeer bevoegd Britsch
deskundige getuigen, dat de geschiedenis der
staatkunde geen tweede voorbeeld oplevert van
zoodanigen triumf. Moge, mijne heeren, bij alle
wisseling van tijden en omstandigheden, bij alle
verschil van behoeften en nooden, de gedachte
aan de kloeke daden van het voorgeslacht onzen
arbeid bezielen, hij zal daardoor des te vrucht
baarder worden. Moge uit de eendrachtige samen
werking tusschen regeering en volksvertegenwoor
diging veel goeds geboren worden voor ons dierbaar
vaderland
Daartoe achenke God zijnen zegen en make
ons in alle werk getrouw.
Ik verklaar het voorzitterschap van de Tweede
kamer der Staten-generaal te aanvaarden."
Aan de groote bladen méldt men dat er sprake
is om, naar aanleiding der bepalingen op het
tweegevecht, in het nieuwe wetboek van straf
recht, rechtsvervolging in te stellen tegen ver
schillende personen, betrokken in de bekende
zaak van de heeren Verstege en De Rochemont.
Behalve andere feiten, die volgens genoemd wet
boek strafbaar zijn, stelt art. 153 straffen vast
tegen dengene, die iemand in het openbaar of
in tegenwoordigheid van derden verwijtingen doet
of hem aan bespotting prijs geeft, omdat hij niet
tot tweegevecht heeft uitgedaagd, of omdat hij
eene uitdaging heeft afgewezen.
De Tijd schrijft over deze kwestie de volgende
zeer juiste regelen:
Wij wenschen ons geen partij te stellen in de
zaak De Rochemont—Verstege. Lang verkropte
persoonlijke veeten, daarbij quaestiën van Indi
sche staatkunde hebben hier waarschijnlijk een
groote rol gespeeld. Alleen wenschen wij te
wijzen op het onzinnige van den eisch, aan De
Rochemont gesteld, dat hij door een uitdaging op
de zware tegen hem ingebrachte beschuldigingen
zou antwoorden. Afgezien van het ongeoorloofde
van het duel in het algemeen, wat zou dan nog
in casu door een tweegevecht tusschen de heeren
De Rochemont en Verstege bewezen worden
Hoogstens, dat beiden niet bevreesd zijn om
hun leven te wagen in een tweegevechtmaar
van persoonlijke lafhartigheid hebben zij elkan
der over en weer volstrekt niet beschuldigd. Het
zij De Rochemont in een duel omkwam of over
winnaar bleef, hetzij hij ongedeerd terugkeerde
of men hem een tijdlang met verbonden arm of
hoofd door den Haag zag wandelen, altijd zouden
op hem of op zijn nagedachtenis de leelijke
beschuldigingen blijven rusten, door den lui
tenant-kolonel Verstege tegen hem ingebracht.
Zoo De Rochemont werkelijk onschuldig is,
heeft hij thans den eenigen goeden weg
ingeslagen, die voor hem openstond, namelijk een
aanklacht bij de justitiewegens openlijk tegen
hem verspreiden laster. Een onderzoek van feiten
zal alsnu niet kunnen uitblijven. Naar aanlei
ding dezer weinig verkwikkelijke zaak gelooven
wij echter dat het overweging zou verdienen, bij
de kanselarij der beide Nederlandsche orden een
eergericht te benoemen, dat in zake als deze,
ook als de justitie geen bepaalde misdrijven of
overtredingen te bestraffen vindttusschen
officieren en ridders van de Militaire Willemsorde
kan uitspraak doen. Hierdoor kon het gevaar
van dwaas en misdadig bloedvergieten in bepaalde
gevallen voorkomen worden. Bij de Militaire
Willemsorde behoort te bestaan een kapittel
tot de uitvoering van de daarop betrekking heb
bende bepalingen is het echter nooit gekomen.
Te recht o. i. merkt het Handelsblad op dat het
thans wellicht tijd ware, daartoe over te gaan.
Naar het D. v. N. verneemt zal van de voor
genomen inkrimping van den Zondagsdienst op
de staatsspoorwegen dezen winter niets komen.
Volgens het Dagblad, is de benoeming van
A. baron Schimmelpenninck van der Oye van
Nijenbeek, lid der Tweede kamer van de staten-
generaal en administrateur van het kroondomein,
tot commissaris des konings in Drente zeer
waarschijnlijk.
Ter gelegenheid van zijn zeventigsten jaardag
werd gisteren aan den heer dr. J. C. de Man
alhier door het bestuur van het Zeeuwsch Ge
nootschap der Wetenschappen uit naam van direc
teuren en leden, als bewijs van erkentelijkheid
voor hetgeen de heer De Man geweest is en nog
is voor het genootschap, de gouden medaille des
genootschaps aangeboden.
Tengevolge van het later vertrek uit Londen
der dagverbinding met het vasteland, over Queen-
boro en Vlissingen, heeft de reeds vastgestelde
winterdienstregeling der treinen van den staats
spoorweg nogmaals wijziging ondergaan.
Volgens het gewijzigde, door de regeering op
nieuw goedgekeurde ontwerp, zullen de sneltrei
nen in aansluiting met de dagmailboot van Queen-
boro, aanvangende met 1 October e. k., van Vlis
singen vertrekken te 5 u. 24 m. en te 5 u. 31 m.
nm., in plaats van, zooals nu, te 5 u. 5 m. en te
5 u. 17 m. nm. N.v.d.D
Uit Vlissingen wordt ons geschreven
Door de vereeniging Oefening en Genoegen alhier
is gisteren avond in de zaal van het Grand hotel
een concert gegeven. De heer S. van Adelberg,
solo-violoncellist en A. Bouman solo-cellist, leera
ren aan de muziekschool te Utrecht speelden de
solo-stukkende overige nommers werden door
dillettanten uitgevoerd.
Daar het concert voor de leden der vereeniging
gegeven en slechts door het bestuur, voor niet
Vlissingers, introductie werd verleend, was de
opkomst gering. Zelfs de great attraction »Na
afloop Bal" scheen weinig uitgewerkt te hebben.
De geheele muziekuitvoering droeg een parti
culier karakter.
Wij zouden daarom ook haast nagelaten hebben
hiervan melding te maken, ware het niet dat
het bestuur der vereeniging de welwillendheid
gehad had, om voor ons blad gelegenheid te geven
de uitvoering bij te wonen. Nu wij dus daardoor
verplicht zijn iets te zeggen, doet het ons ge
noegen dat ons dit des te gemakkelijker valt, nu
wij niets af te keuren hebben. Alle nummers
werden door solisten en dilettanten uitstekend
gespeeldhet was een hoogst genotvolle muziek
avond en jammer dat er zoo weinigen daarvan
genoten.
Wij hebben te dikwijls aan zulke uitvoeringen
medegewerkt om niet te weten dat het voor een
verslaggever 't voorzichtigst en voor de moge
lijkheid om dilettanten tot uitvoeringen te bewe
gen het nuttigst is om noch onderling vergelij
kingen te maken, noch omtrent de uitvoering der
nummers op zichzelf in bijzonderheden te treden.
Wij bepalen ons daarom tot deze algemeene
vermelding.
Het volgende vrij vage bericht bevat de Vliss. Ct
De volgende vorstelijke personen zullen w a a r-
schijnlijk binnenkort over Vlissingen naar
Engeland reizen
De prinses van Wales, die reeds deze of de
volgende week hier wordt verwachtkeizerin
Victoria van Duitschland met hare drie onge
huwde dochters, de prinsessen Victoria, Sophia-
Dorothea en Margarethahaar zoon en schoon
dochter, prins en prinses Hendrik van Pruisen en
prins en prinses Christiaan van Sleeswijk—Holstein.
Keizerin Victoria en hare dochters zullen ver
moedelijk van Vlissingen worden afgehaald
door het koninklijke Engelsche stoomjacht Victoria
and Albert.
Wellicht zullen prins en prinses Hendrik met
hen te zamen reizen.
Woensdagavond werd te Zierikzee eene meeting
gehouden ter behandeling van de zaak eener
drinkwaterleiding, voor de oprichting waarvan
concessie is aangevraagd door de heeren D. Q.
Mulock Houwer aldaar, en C. H. Hummelinckte
Vlaardingen, bijgestaan door den heer N. Bieze-
veld Hz. ingenieur te 's Gravenhage. Tot het
houden dezer meeting was het initiatief genomen
door het bestuur der liberale kiesvereeniging,
welke vereeniging, volgens art. 17 harer statuten
zich ook bezig houdt met de bevordering der
algemeene belangen van de gemeente, tot welke
belangen het bezit van goed drinkwater gewis
ook behoort.
De belangstelling in de zaak bleek uit het
zeer groot getal opgekomenen.
Na eene korte inleiding door den voorzitter
der kiesvereeniging, den heer J. H. C. Heyse,
gaf deze het woord aan den ingenieur, den heer
Biezeveld, die nu in bijzonderheden den aard der
zaak en de gemaakte ontwerpen uiteenzette.
Uit de mededeelingen van den heer Biezeveld
bleek, dat de onderzoekingen, boringen en proef
nemingen, in de nabijheid der stad gedaan, geen
gunstig resultaat hadden opgeleverddat men
er echter in geslaagd wasop ongeveer uur
afstands, onder de gemeente Noordgouwe, terrei
nen te vinden, bestaande over eene uitgestrekt
heid van 200 H. A. uit zuiveren zandgrond tot
op zeer voldoende dieptedat het nit de proef-
putten verkregen water scheikundig onderzocht
is door dr W. F. Koppeschaar te 's Gravenhage,
en veel zuiverder is bevonden dan het water der
meeste duinwaterleidingen en o. a. absoluut vrjj
van faecaliën, en dat het, behalve voor drink
water, ook voor de spijsbereiding en het was-
schen geschikt is.
Volgens het ontvangen plan zou de inrichting
in hoofdzaak bestaan in een onderaardschen
prise d'eau, een pompstation met waterkeldeis en
dubbele stoommachine, en een hoog reservoir of
watertoren, de laatste op te richten in de onmid
dellijke nabijheid der stad en tot eene hoogte
van 25 M. De inrichting zou ook in staat zijn,
om dienst te doen in geval van brand en voor
de besproeing van straten, pleinen en wandelin
gen in de gemeente.
Volgens het plan zou het water verkrijgbaar
gesteld worden tegen verschillend tariefnaar de
oppervlakte der bewoonde vertrekken, voor ge
woon of voor speciale bedoelingen, en bij abon
nement, of volgens aanwijzing van den watermeter.
Uit de cijfers, die hier niet kunnen opgegeven
wordenblijkt dat concessionarissen zich voor
stellen, dat de prijs zeer laag zal zijn en zeker
lager dan die, waarvoor men zich hier bij droge
jaargetijden van nog niet altoos zuiver water
voorzien moet.
Concessionarissen hebben thans de uitgewerkte
plannen enz. aan het gemeentebestuur aangebo
den. Zij verzoeken van de gemeente eene subsidie
van ƒ3000 'sjaars voor de eerste vijf jaren,
ƒ2000 'sjaars voor de tweede vijf jaren, en ƒ1500
sjaars voor de derde vijf jaren, terwijl echter
alle subsidie zou ophouden, zoodra het water
verbruik 500 M3 per dag kwam te bedragen.
Door zeer velen alhier wordt gewenscht, dat
deze zaak slagen moge en dat Zierikzee zich