N\ 184.
131® Jaargang.
1
Maandag
6 Augustus.
Middelburg 4 Augustus.
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën; 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regelsƒ1.50;
iedere regel meer ƒ0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL.
Brieven nit de Hofstad.
MIDDELBllRGSC
Agenten te Vlissingen: P. G. de Yet Mestdagh Zoon, te 6ï\ A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peul, te Zierikzee: A. C. de Mooij en te Tliolen: W. A. van Nietjwenetjuzen.
Verder -worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementt J\\advertentiën aangenomenen nemen ook het algemeen advertentiebureau van Nijgh van Dithar te Rotterdam, en de firma B. van der
Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. HoofdapSjten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjbe Cie., John P. Jones, opvolger.
3 Augustus, 1888.
Wat een drukte op zoo'n feestdag als gisteren
Voor een gewoon menschenkind was het een moei-
ljjk geval. Eenmaal in de feestvreugde wil hij
liefst zooveel mogelijk genieten van alles wat ten
vermaak wordt gedaan, maar naast die mensche-
lijke zucht tot genot doet zich ook gelden de
betrekkelijke zwakheid van de menschelijke
krachten, die ten laatste de overhand krijgt en
hem belet aan zijn verlangen naar uitspanning
nog verder bot te vieren. Doch de Hagenaars
ontwikkelen een verbazende kracht als het aan
komt op het najagen van vermakelijkheden. Men
krijgt reeds eerbied voor hun onvermoeid telkens
herhaald bezoek aan Scheveningen, tent, dierentuin
enz. enz., waardoor voor sommigen de geheele
dag wordt ingenomen; er zijn er toch, die 'smorgens
na het ontbijt zich haasten om aan het strand
te komen, voor het déjeuner naar Den Haag
terugkeeren maar dan onmiddelijk weer naar de
Kursaal vertrekken om tegenwoordig te zijn bij
het concert van het orchest van Kogel, door wien
alleen het mogelijk is den verleden jaar als aan
gebeden Mannstadt te vergeten, en die, na te
huis het middagmaal te hebben gebruikt, zich
weer opmaken naar tent of dierentuin of wel
opnieuw naar Scheveningen om toch vooral het
avond-concert niet te verzuimen. Tegenwoordig
wordt door va'én de dierentuin opgeofferd en ook
des Maandags- en Vrijdags avonds de voorkeur
gegeven)aan het terras of wel de Kursaal. Jam
mer, dat het zoo dikwijls de laatste is, waar men
des avonds verpoozing moet zoekenhet ongunstige
weer is daarvan zeker een voorname oorzaak,
maar toch hebben wij reeds verscheidene avonden
gehad, waarop velen het betreurden, dat de muziek
niet op het terras werd gegeven.
De heer Kogel meent echter en terecht
dat zijn orkest beter gehoord en dus meer ge
waardeerd wordt binnen dan buiten 's huis, en
zeer zelden doet hij het daarom plaats nemen in
de kiosk op het terras. Nu mogen zich de ware
muziekliefhebbers het opeengepakt zitten in een
warme, naar koffie en bier riekende zaal getroos
ten, de beminnaars van frissche lucht en kalm
genot zijn ook velen, en voor hen mocht de directie
van het Kurhaus wel eens een keer meer een
muziekuitvoering, bijv. van de schutterij, op het
terras over hebben. Alleen op Zondag avonden,
en dan nog slechts bij gunstig weer, is er zooge
naamd dubbel orkest, èn binnen, èn buiten, maar
die zijn niet de kalmste en de aangenaamste,
door de velen, die op zulke dagen van alle kanten
naar Scheveningen toestroomen. Wel kan men
ook zonder muziek op het terras zitten lucht
happen, maar dan zijn zij, die dit verkiezen boven
de muziek binnen bij gebreke van een andere
keus, slechts betrekkelijk gering in aantal, zoodat
het terras met zijn lange rijen van ledige tafels
en stoelen er dan vrij verlaten en ongezellig
uitziet, waardoor velen öf tehuis blijven, of naai
de Kursaal worden gedreven.
Gisteren kon men vele Hagenaars in hun volle
kracht zien. In het Bosch waren de lanen en
vijvers geïllumineerd en was er muziek in de ver
lichte societeitstent en op twee plaatsen daarbui
ten in den Koekamp kon men zich vermaken met
een lal champêtre op het verlichte tentoonstel
lingsterrein te Scheveningen zou een schitterend
vuurwerk worden afgestoken. De keuze was
moeilijk tusschen zooveel heerljjks.
Waarheen te gaan? Daarop wisten sommigen
wel raad. Zij zorgden te negen uur achter in
het Bosch te zijn om de illuminatie enz. te aan
schouwen, gingen terug naar het begin van het
Bosch, waar zij de stoomtram namen naar Sche
veningen, zagen daar te tien uur het vuurwerk,
keerden naar de stad weer, sommigen om toen
nog verder tot twaalf uur in de societeitstent te
verblijven, anderen om een dansje te wagen in
den Koekamp. Dat heet eerst praktischJammer,
dat te Scheveningen de gelegenheid ontbrak om
nog even van het nieuwste amusement daar ter
plaatse te genieten, van de montagne russe. Dat
is een allergezelligste inrichting, die vooral in
den smaak der dames en kinderen valt. Op een
houten stellage met golvend oppervlak wordt een
wagentje los gelaten, dat langs rails onmiddellijk
de eerste helling afgaat om door de daardoor
verkregen vaart een volgendë weer te bestijgen
en zoo voort tót het eindpunt,
reis langs een nevengëiegen stellage wordt ge
maakt. Mij dunkt, de uitvinder van die mon-
tagnes russes kan nog een groot man worden.
Door een kleine uitbreiding verkrijgt hij wellicht
het perpetuum mobile, de eeuwigdurende beweging,
waarnaar reeds zooveel eeuwen is gezocht. Hij
moest de proef eens nemen op een groot terrein,
en daar zijn stellage oprichten in een flauw naar
binnen buigenden vorm, zoodat de rails ten laat
ste weer aan het aanvangspunt aansluiten. Wat
door wrijving aan kracht verloren gaat wordt
weer herwonnen door de werking van de helling,
die het mogelijk maakt een volgende helling te
bestijgen. Op de bedoelde cirkel- of ovaalvor
mige baan zal het wagentje dus, als de hellingen
maar goed gemaakt worden wat ook thans te
Scheveningen nog wel iets te wenschen overlaat,
tot in het oneindige bljjven voortrollen. Ik hoop
spoedig van dit denkbeeld partij te zien trekken!
Wat ik in mijn vorigen brief in het vooruit
zicht stelde schijnt thans reeds geschied te zijn. De
heer Keuchenius heeft, volgens bericht in de dag
bladen, werkelijk namens den koning de intrek
king van het verbanningsbesluit betreffende de
heeren Sol en De Sturler bevolen. Weldra zullen
zich dus daarvan de gevolgen openbaren. Een
dergelijke maatregel was wel te verwachten bij
de bekende zienswijze over dat besluit van den
tegenwoordigen minister van koloniën, maar toch
rijst de vraag of het staatsmans-wijsheid is thans
den gouverneur-generaal zulk een slag in het
aangezicht te geven, nu hij toch op het punt
staat af te treden. Op een paar maanden meer
of minder kwam het toch waarlijk niet aan, en
had men nog zoolang gewacht dan had de nieuwe
gouverneur-generaal het besluit kunnen herroepen.
Dan zou den heer Van Kees niet. zulk een ge-
voeligen slag zijn toegebracht, die bij slot van
rekening minder hem zelf deren zal dan het ge
zag van 's konings landvoogd in Indië in het
algemeen. Dit laatste maakt den stap van den
minister tot een gevaarlijkentegenover de In
dische bevolking moet toch het gezag steeds zoo
hoog mogelijk worden gehouden.
Ten slotte deel ik als gerucht mede, dat een
nieuwe burgemeester voor Vlissingen zou gevon
den zijn. Als zoodanig wordt hier genoemd de
heer Thomassen a Thusink van der Hoop, oud-lid
van de Tweede kamer en officier der marine.
Het voorloopig verslag omtrent de ontwerp-
voogdijwet is in het begin dezer week aan de
regeering medegedeeld Het wordt eerst openbaar
gemaakt als het antwoord der regeering zal zijn
ontvangen. Het schijnt, dat de aandacht vooral
getrokken is door de vraag, of de geldelijke be
langen van de jeugdige koningin bij deze voor
dracht wel voldoende waren in het oog gehouden.
De nieuwe gouverneur-generaal van Nederlandsch
Indië, de heer Pijnacker Hordijk, zal zich in de
tweede helft dezer maand naar Batavia begeven.
Naar aan de N. R. Ct gemeld wordt, bestaat
bij de regeering het voornemen over te gaan tot
de opheffing van twee rijks kweekscholen.
De le luit. der infanterie F. E. H. Liebert, van
het 8e regiment te Doesburg, heeft nonactiviteit
aangevraagd.
Naar men verneemt komen voor de betrekking
van commies van staat bij den raad van state
in aanmerking de heeren mr H. H. A. Neijs en
jhr mr A. J. van Citters.
Op het van 2028 Augustus a. s. te Frankfort
a. M. te houden internationale binnenscheepvaart
congres zal Nederland door zeventien deelnemers
vertegenwoordigd worden.
Bij kon. besluit is aan den gewezen rijks
veldwachter P. Verwer een pensioen toegekend
van 317 's jaars.
Verder zijn benoemd tot ontvanger der directe
belastingen enz.te Ossendrecht c. a.. G. van de
Ven, ontvanger te Baarlo c. a. j te Haarlem, G.
Bouricius, ontvanger te Gouda; te Oude Tonge
c. a., J. Jorissen, ontvanger te Goedereede c. a.;
te Sneek c. a., J. W. Callenfels, ontvanger te
Zuidhorn c. a.te Zaltbommel c. a., J. A. baron
Bentinck, ontvanger te Etten en Leur c. a.te
Hontenisse c. a., H. Feisser, ontvanger te Heyt-
huysen c. a. Deze laatste benoeming deelden wij
gisteren reeds mede.
Met ingang van—eten len September a., zijn
_flen miniéter van marine, in alphabetische
"orde "gerangschikt, bëhofeind tot adspLanc-admi-
strateur bjj de marine F. Bezemer, C. A. Ter
Cock, J. H. Dijkman, H. J. Faure, C. Ferguson
en E. van der Schaft.
Bij de jongste veranderingen in het personeel
der rjjksveldwacht zijnverplaatst met 7 Sept.
a. s. de rijksveldwachters der 3de klasseC.
Malepaardvan Domburg naar KruiningenJ. C.
Adriaansen, van Kruiningen naar Biggekerke
I. J. Drever (brigadier-titulair), van Biggekerke
naar Domburg.
De off. van admin, le kl. P. J. Koest, maga
zijnmeester van kleeding en levensmiddelen dei-
marine te Amsterdam, is door den president der
Vereenigde staten van Venezuela benoemd tot
ridder der orde van het borstbeeld van den be
vrijder Simon Bolivar.
De redacteur van de Loc., mr Brooshooft, die
den nieuw benoemden gouverneur-generaal van
O. Indië als student schjjnt te hebben gekend,
schrijft van hem:
Toen hij in October van het jaar 1865 het
groenen-pakje uittrok, om, te midden der gebrui
kelijke gloeiende feestvreugde, te worden opge
nomen in het Utrechtsch studentenkorps, ging
van dezen Pijnacker reeds de roep uit, dat daar
geen onnoozele nieuweling de gymnasium-banken
had verlaten, maar een jongeling, die door bui
tengewone verstandelijke gaven bjjna >man"
mocht worden genoemd.
Van den beginne af was Pijnacker onder zijne
academische tijdgenooten de onbetwiste meerdere
in verstand, de vraagbaak voor vrienden, die
eenirje wetenschappelijke moeielijkheden hadden
te Overwinnen, de man van invloed in het stu-
dentenkorp sde als uitstekend gesignaleerde
discipel zijner professoren. Ook zijn uiterlijk
teekende meer den man dan den jongeling. Deze
oogen met den ietwat koelen blik, dat breed en
hoekig voorhoofd waren niet omlijst door den
gekrulden of weligen haartooi der jeugd. Pijn-
acker's schedel was, reeds bij zijne komst aan de
academie, zoo glad als een biljartbal, maar het
misstond hem niet, maakte integendeel den indruk
van bij zijne ongewone persoonlijkheid uitnemend
te passen.
Dat echter de bekwaamheid niet slechts van
buiten, maar ook van binnen zat, bewezen zijne
academische studiën. Hij heeft, naar wij meenen,
zes of zeven jaren gestudeerd. Voor de geld
kwestie behoefde hij zich niet te haasten, en hij
leefde dus verstandig hierin evenals in het
andere het studentenleven behoorlijk mee. Hij
was geen afgetrokken geleerde, integendeel veel
meer de man van actie, geroepen en geneigd om
zich in de kleine studenten-, evenals later in de
grootere ploertenwereld te doen gelden. Daardoor
was er ook in zijn meedoen" iets beredeneerds,
iets dat den indruk maakte alsof hij straks, te
midden zijner boeken, den verloren tijd zou be
treuren, zich min of meer schamen over het
gebeuzel met al dat jonge volkje. Hij zat in eene
club, die het studenten-leven vroolijk, maar niet
overdreven, de studie vrij gemakkelijk opnam.
Pijnacker was aan die tafel bij Klokke mensa
Klokkiana tertia evenals overal, de primus
inter pares. Hij onttrok zich niet aan hare ge
zelligheid, maar begaf zich toch dikwijls naar
zijne boeken, wanneer aan het dessert, j>de vier,1'
of »het lange span" gereed stonden, om de anderen
hunne spijsvertering te Zeist of Driebergen te
doen zoeken.
De studie was en bleef voor hem hoofdzaak,
en dat hij betrekkelijk lang aan de academie
bleef, kwam dus niet, zooals bij de meesten, kroeg
of bierknijp, maar zijn schat van kennis ten goede.
De slotsom was, dat toen hij summa cum laude
promoveerde (de nieuwe regeling, waarbij de drie
graden werden afgeschaft, bestond toen nog niet),
de sedert overleden hoogleeraar Fruin bij Pijnac-
ker's promotie openlijk verklaarde, dat hij dezen
zijn leerling in verschillende opzichten zijn
meerdere achtte.
Omtrent hetgeen door den commissaris des
konings in de provincie Gelderland toegevoegd is
aan de vragen, die in zake de gedwongen win
kelnering door den minister van justitie zijn gedaan,
schrijft het Sociaal Weekblad
Gelukkig dunkt deze aanvulling ons niet.
Vooreerst niet gelukkig inzóover, als de minister
terecht tot een verzoek om voorlichting omtrent
feiten zich had bepaald, terwjjl hier tevens
waardeering dier feiten wordt verzocht.
Bovendien echter niet gelukkig, omdat de vragen
zelve zonderling zijn. Wat toch geeft het, of
men al dc verzekering ontvangt, dat iets niet,
»onder alle omstandigheden," onvoorwaardelijk"
nadeelig is gebleken voor den werkman, als men
dan niet tevens verneemt, welke, in sommige
omstandigheden, de nadeelen en welke de voor-
deelen waren En wie ter wereld heeft, als de
uitbetaling van weekloonen plaats heeft in tap
perijen, nog het advies noodig van gemeentebe
sturen, om overtuigd te zijn, dat zulks den arbeider
voert tot het maken van verteringen
Wij laten daar, of het op den weg van den
gouverneur eener provincie lag, door bijvoegingen
als deze als 'tware te kennen te geven, dat het
werk van den minister verbetering behoefde
zijnerzijds. Als hij zich daartoe echter gedrongen
en geroepen gevoelde, had hij wel mogen zorgen,
dat zijn bijvoegingen geen aanleiding gaven tot
voor de hand liggende critiek.
Particuliere berichten uit Atjeh bevestigen, dat
de beri-beri tot stilstand gekomen is. Deelectri-
citeitsproef, waaraan thans de van beri-beri ver
dachten worden onderworpen schijnt gunstig te
werken. Sedert zij wordt aangewend worden
betrekkelijk velen als gezond uit het hospitaal
naar de kazerne teruggezonden, die zich als beri-
berilijder hadden laten opnemen.
Naar men verneemt, is een adjudant-onderoffi
cier, kwartiermeester van een der posten ter
Sumatra's Oostkust, na zich onrechtmatig p. m.
2000 gulden te hebben toegeëigend, naar de
Straits-Settlement gevlucht.
De Britsche regeering heeft den delinquent
echter uitgeleverd, die nu voor den krijgsraad
zal terecht staan.
Te Menado is een tekort ontdekt in 's lands
kas van p. m. ƒ29.000, niet van de administratie
van -den tegenwoordigen, maar van den vorigen
algemeenen ontvanger, den heer P., thans gepen
sioneerd. Het tekort moet ontdekt zjjn bjj het
departement van financiën.
Stbl. no 99 bevat een kon. besl. van den 25en
Juli, betreffende het beheer van de vereenigde
telegraaf- en hulpkantoren der posterijen. Vol
gens dat besluit zal bij vereeniging van de
diensten der telegraafkantoren met die van de
hulpkantoren der posterijen onder het beheer van
éen ambtenaar, de benoeming van dien ambte
naar in het vervolg door den koning geschieden.
Het traktement der genoemde ambtenaren zal
bedragen van 800 tot 2000, en hun kan
vrije woning in de daarvoor bestemde lokalen of
eene schadeloosstelling wegens huis- of lokaal
huur worden verleend. Het bedrag der abonne
menten voor bureel- of lokaalbehoeften wordt
ten aanzien van de voormelde ambtenaren dooi
den minister van waterstaat geregeld.
De minister van waterstaat, handel en nij ver
heid maakt bekend, dat in de maand April of
Mei 1889 een vergelijkend onderzoek zal plaats
vinden van adspiranten voor de betrekking van
surnumerair bij het vak der posterjjen, waartoe
vijftien plaatsen ter vervulling worden openge
steld.
Een volgend examen zal eerst in 1890 worden
gehouden, zoodat gedurende 1889 slechts éen exa
men zal plaats vinden.
De adspiranten behooren zich voor ultimo
Februari 1889 bij een op zegel geschreven adres
tot den minister te wenden. Na dien tjjd inko
mende verzoeken worden buiten aanmerking ge
laten.
Voor verdere bijzonderheden verwijzen wjj naai
de Staatscourant.
De minister van financiën brengt ter kennis
van ambtenaren der directe belastingen, invoer
rechten en accijnzen, dat wegens het ontbreken
van sollicitanten voor het opengevallen kantoor
Zierikzee, ontvangers en andere ambtenaren, die
volgens de bestaande bepalingen voor de ver
vulling van ontvangkantoren in aanmerking
kunnen komen, zich nog tot 20 Augustus e. k.
bij het departement van financiën kunnen aan
melden, onverschillig of zij overigens tot mede
dinging naar een kantoor van de 4e klasse be
voegd zijn.
Binnen kort zal verschijnen >Multatuli, een
valsche diagnose van een dolenden Gids", »een
onpartijdig antwoord op het bekende artikel van
dr. Swart Abrahamsz".
De heer I. H. Róssing deelt in de Lantaarn
een stuk van een brief mede, van iemand, die
Multatulie gedurende de laatste 15 jaren van zijn
leven intiem kende. Deze zegt, dat het artikel
van dr Swart Abrahamsz veel waars bevatte, maar
