N9. 141,
131* Jaargang1.
1888.
Zaterdag
16 J imi.
Middelburg 15 Juni
Keizer Frederik.
14 en 15 Juni te Goes.
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën; 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.van 1-7 regels 1.50;
iedere regel meer ƒ0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Bij deze conrant behoort een BIJVOEGSEL,
MIDDEUURGSCHE COURANT.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vey Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Boeland, te Kruiningen: P. van den Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij en te Tholen: W. A. van Nieuwenhttuzen.
Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen; en nemen ook het algemeen advertentiebureau van Nijgh van Ditmar te Rotterdam, en de firma B. van deb
Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjbe Cie., John P. Jones, opvolger.
Een treurige maar niet onverwachte tjjding wordt
uit Berlijn gemeldkeizer Prederik is overleden.
Korte tijd was hem geschonken de zware plichten
te vervullen, welke den beheerscher van het mach
tige Duitsche rijk op de schouders zijn gelegd.
Te meer is dit te betreuren omdat deze edelden-
kende, vrijzinnige vorst in het hart zijner trouwste
onderdanen de hoop op een waarachtig grootsch
tijdperk in Duitschlands historie deed ontwaken.
Met den dood van keizer Wilhelm was de eerste
periode in de geschiedenis van het nieuwe
Duitsche rijk afgeslotenaan keizer Wilhelms
naam is voor alle tijden de herinnering aan den
worstelstrijd van het jonge Duitschland voor zijn
eenheid verhonden. Het was een tijd van ont
wikkeling, van schitterende krijgsbedrijven, waarin
vorst en volk zich roem en hun rijk een eerste
plaats in de rij der Europeesche staten, dank
zij duren offers, verwierven. Met keizer Prederiks
regeering zou, zoo hoopte men een. tweede
glansrijk tijdperk aanbreken, geen tijd van wapen
roem en oorlogsmacht en oorlogsleed maar jaren
van vrede en stil geluk, waarin het Duitsche
volk, dat zijn lauweren op het krjjgspad plukte,
op ander gebied, op dat van nijverheid, kunsten
en wetenschappen zich eer en naam zou verwerven.
Helaas het was keizer Frederik niet gegund
hier zijn volk aan te voeren, zooals hij het als
kroonprins aan het hoofd der Duitsche armee ter
overwinning leidde.
Friedrich Wilhelm, eenigste zoon van keizer Wil
helm I, werd den 18 October 1831 in het Neue
Palais onlangs herdoopt in Friedrichslcron
nabij Potsdam geboren. Ofschoon reeds in
zijn jeugd in den militairen werkkring ingeleid
werd hij zijn opvoeding zijn latere bestemming
voor den troon streng in acht genomen. Onder
de leiding van uitstekende leeraars, o. a. Ernst
Curtius, werd hij wetenschappelijk ontwikkeld,
waarbij hij voor de historische studiën een groote
voorkeur aan den dag legde; hij ontving den
doctorstitel van de universiteiten Koningsbergen,
Bonn en Oxford.Maar zjjn belangstelling gold niet
alleen de wetenschappen, ook de kunst had steeds
in den prins een warm bewonderaar. Zijn edel, open
en vast karakter, zijn hartelijke welwillendheid
voor armen en rijken verwierven hem spoedig
de liefde van zjjn omgeving en van het geheele
Duitsche volk. De beminnelijke en vele goede
eigenschappen van kroonprins Eriedrich Wilhelm,
van unsern Fritz hebben er niet weinig toe bij
gedragen de Zuid-Duitsehers nauwer met hun
Noordelijke broeders te verbinden. Den 25 Januari
1858 huwde hij prinses Victoria, de oudste dochter
van Engelands koningin.
Zijn eerste ervaringen op het oorlogsveld oogstte
de kroonprins in Sleeswjjk gedurende den Deen-
schen oorlog in 1864. Als opperbevelhebber van
de tweede Pruisische armee plukte hjj gedurende
den Duitsch-Oostenrjjkschen oorlog in 1866 rijke
lauweren. Den 26 Juni trok hij Bohemen binnen,
zegevierde den 28en bij Nachod en Trautenau,
den 29 bij Skalitz en Schweinschadel en in den
beslissenden slag bij Königgratz, waar hem ver
gund was dezelfde rol te vervullen als Blücher
hij Waterloo, gaf zijn tijdig optreden den door
slag en schonk den Pruisen de overwinning. In
verschillende niet in den handel verschenen
werken heeft hij zijn herinneringen aan den Oos-
tenrijkschen oorlog en aan zijn reizen naar Egypte
en het Oosten te boek gesteld.
In 1870 riep opnieuw de krijgstrompet hem
uit zijn studeerkamer en uit den vredigen kring
zijner familie, waar hij het liefst vertoefde. Bij
het uitbreken van den Fransch-Duitschen oorlog
werd den kroonprins het opperbevel over het
derde armeekorps, de Zuid-Duitsche troepen, op
gedragen. Den 24 Juli verliet hjj Berlijn en
begaf zich over Leipzig, Munchen, Stuttgart en
Karlsruh naar de standplaats van zijn corps.
Reeds de eerste overwinningen in dezen bloedigen
krijg vielen hem ten deel. Wij herinneren aan
de bestorming van Weissenburg en de schitterende
overwinning over Mac Mahon in den slag hij Worth.
Den len Sept. vereenigd met den kroonprins van
Saksen, onder het opperbevel van den koning van
Pruisen, versloeg hjj den vijand voor Sedan. Den
6en Sept. richtte hjj een oproeping aan het ge-"
heele Duitsche volk ter oprichting van een
inrichting voor invaliden in Duitschland. Latei-
werd hjj tot generaal-veldmaarschalk benoemd,
een militaire onderscheiding, tot det tjjdstip geen
prins uit een regeerend vorstenhuis te beurt
gevallen.
Even moedig als hjj op het slagveld te midden
van het vjjandeljjke vuur volhardde, streed hjj
later tegen een verraderljjke ziekte. In den
oorlog en het krankenvertrek toonde Frederik III
zich een held.
Op vreemden grond, ver van het vaderland,
door een vreeseljjk ljjden geteisterd, ontving hjj
den 9en Maart 11. het bericht van het over-
Ijjden zjjns vaders, waarmede tegeljjk hem de
keizerlijke en koninklijke waardigheid ten deel
viel. Ondanks zjjn ernstige ziekte aarzelde hjj
niet zich naar Berljjn te spoeden, naar Duitsch
land, waar de harten van het beste deel der
natie warm voor hem klopten. Niet zonder wee
moed zal hjj bjj zjjn aankomst te Charlottenhurg
teruggedacht hebben aan dien helderen zonnigen
winterdag, toen hjj voor dertig jaren na de
huweljjksvoltrekking in Engeland een feesteljjken
intocht hield in Berljjn met zjjn jonge gemalin, die
hem een zoo trouwe, liefdevolle gade, zjjn kinde
ren een zorgzame moeder werd.
Als kroonprins leefde keizer Frederik als een
eenvoudig burger, zich aan kunsten en weten
schappen wijdend, steeds gereed tot helpen, waar
zjjn hulp en raad gevraagd werd. Zjjn geheele
leven was echter een voortdurende voorbereiding
voor zjjn later beroep. Als kroonprins legde hjj
zich zelf de strengste terughouding in woord en
daad op, sleclits clan wanneer men zijn persoon
in lage partjj- en geloofsvervolgingen wilde men
gen heeft hjj zjjn onherroepeljjk veto gesproken,
terwjjl hjj tegenover chauvinistische overdrjjving
en dwalingen omzichtigheid en vredelievendheid
aanbeval. Doch ondanks dit stille werken leefde
onder het volk de overtuiging, dat het in keizer
Prederik een bolwerk der vrijheid en gerechtig
heid, een vasten waarborg voor den binnen- en
buitenlandschen vrede zou bezitten. Het hoopte,
nadat het roem en macht had verworven onder
den grijzen heldenkeizer, uit de hand van keizer
Prederik geluk en vrijheid te ontvangen.
Het Duitsche volk wist, dat humaniteit en
verdraagzaamheid op politiek, sociaal en gods
dienstig gebied 's keizers karakter kenmerkte.
En de eerste regeeringsdaden van Prederik III
hebben de verwachting en het vertrouwen, dat zjjn
volk van zjjn liefde tot de vrijheid en zjjn billijk
heids- en rechtsgevoel koesterde, niet beschaamd.
Had keizer Prederik gedurende den korten duur
zjjner regeering niets anders gedaan dan de eerste
proclamatie aan zjjn volk en het rescript aan
den rijkskanselier te richten in de eerste dagen
van zjjn bestuur reeds met dit weinige dat inder
daad zoo veel, zoo ontzagljjk veel was, zou het
Duitsche volk tevreden kunnen zjjn.
Grooten dank heeft ook deze edele vorst van de
zijde zjjns volks verdiend, oprechte bewondering
hjj onderdaan en vreemdeling geoogst voor zjjn
krachtige houding, ondanks zjjn ziekte, in de
kwestie der afkondiging van de wet op de ver
lenging van het mandaat van den Pruisischen
landdag. Keizer Prederik heeft zich, in strijd
met de tot hiertoe door de regeering in Pruisen
gevolgde politiek, verklaard ten gunste van de
vrjje uitoefening van het kiesrecht door het volk;
hjj heeft den minister, die de rechten en vrijhe
den der Duitsche burgers met voeten trad, tot
heengaan gedwongen. Zal zjjn opvolger het
wagen het gehate systeem-Puttkamer te herstellen?
Bittere uren van beproeving waren den keizer
en de keizerin opgelegd, zoodra zjj den troon be
stegen hadden, maar wie heeft een gevoel van
bewondering kunnen onderdrukken voor de geest
kracht, door heiden aan den dag gelegd Keizer
Prederik heeft geen oogenblik in trouwe plichts
vervulling bjj zjjn vader achter gestaan. Welk
onduldbaar lichameljjk ljjden heeft hjj moeten
doorstaan, welke politieke moeiljjkheden had hjj
te overwinnen, maar geen minuut heeft hjj ge
aarzeld de zware verantwoordelijkheid van zijrc
ambt op de schouders te nemen. Men heeft op
den Duitschen troon een voorbeeld van zelfver
loochening en heldenmoed aanschouwd, waartegen
de dapperheid op het slagveld verbleekt.
Toch zjjn er menschen Duitschers ge
weest, die zich niet ontzagen den edelen, zwaar
beproefden lijder zjjn korte regeeringsdagen door
nietswaardige twisten en intriges te verduisteren.
Wjj behoeven niet stil te staan hjj de beweging
in Duitschland in April 11. bekend onder den
naam van kanseliers-crisis noch bjj de jongste
I y
mmiöterieeie crisis, hierboven reeds herdacht. De
verachteljjke aanvallen, waaraan direct keizerin
Victoria, indirect keizer Prederik bloot gestaan
hebben en welke hjj gekweld door zjjne vree-
selijke ziekte te zwak was te weerstaan op
een wjjze als zjj verdienden, hebben een donkere
schaduw geworpen op de laatste dagens zjjns
levens, die tegeljjkertjjd de eerste zjjner regee
ring waren. Wanneer de toonaangevende Duit
sche pers de tolk ware van de publieke opiniej
dan moesten de Duitsche keizer en keizerin bit
tere teleurstelling hebben gevoeld over de trouw
en de liefde en den eerbied van het Duitsche
volk jegens de dragers der kroon. Maar neen,
het volk had geen deel aan de bedreigingen tegen
den keizer geuit, aan den vuigen laster over het
hoofd der keizerin uitgegoten, die tjjdens zjj
kroonprinses was reeds zooveel voor haar volk
heeft gedaan en zich bereid toonde met dubbelen
jjver zich aan het welzjjn der bevolking te wijden
nu ruimere middelen haar daartoe ten dienste
stonden.
Meer nog dan de physieke pjjnen moeten de
wonden, hem door enkelen zjjner eigen onderdanen
geslagen, die zich nog wel de trouwste steunpi
laren van den troon der Hohenzollern noemen,
gesmart hebben. Zjj kunnen nu zegevieren, deze
drijvers, die het licht schuwen en de vrjjheid
belagen. Keizer Frederik is heengegaan: de man,
voor wien zelfs de meest verbitterde vjjanden zjjns
volks geen andere woorden dan van eerbiedige be
wondering wegens zjjn on vergel jjkeljjke geestkracht
en zjjn eerlijk deelnemend hart, overhadden
hjj heeft het moede hoofd voor eeuwig ter ruste
gelegd, de dappere kampioen voor bet goede en
ware, de vriend van den vooruitgang, de bevor
deraar van geesteljjke ontwikkeling, voor wien
verdraagzaamheid wet was; hjj heeft den troon
opengelaten voor zjjn zoon. Laten de duister-
lingen uit hun schuilhoeken komen en juichen:
het Duitsche volk treurt, omdat het den vriend
en beschermer zjjner vrjjheid en der gerechtigheid
ten grave draagt.
Aan de Zioolsche Crt schrijft men uit Den Haag
»Met groote verrassing is hier de samenstelling
van de staatscommissie der landsverdediging ver
nomen 1. wegens haar talrjjkheid; een veelhoofdig
monster zou men haast zeggen, dat gewis ook
door veelheid van zinnen" zal uitblinken! 2.
wegens de keuze, waarbjj 't »elk wat wils" zich
(als de zaak er niet te ernstig voor was) op
kluchtige wjjze openbaart. Want burgers en mili
tairen, aristocraten en democraten, roomsch en
onroomsch, dienstvervanger^en anti-dienstvervan
gers en nog meer anderen vinden hier allen wat
van hun gading i
Dat in zoo'n commissie een rechtsgeleerde, een
man van de wet zit, zeker, dat kan nuttig zjjn
maar wat doen er 5 meesters in, nog vermeerderd
met een philosoof en dan nog een paar burgers
op den koop toe? Voorts een actief min. van
oorlog en 1 dito in ruste, 2 generaals en 1 schout
bjj nacht, 1 kap. t/z. en nog 2 kolonels, waarvan
1 van de dd. schutterjj, en dan 1 overste en 1
majoor. Een staalkaart van rangen, die tot een
staalkaart van meeningen voeren zal!
In '48 werd in eenige weken een grondwet
ontworpen, die de gansche staatshuishouding wjj-
zigde en vernieuwde, door 5 mannen, en dat ont
werp is niet slechts wet geworden, maar lange
jaf'eii een nationale kracht geweest.
Zjjn er nu 18 wjjzen noodig voor deze éene,
wel hoogst belangrijke, maar toch veel beperkter
zaak
Zou b. v. onze kol. der burgerwacht, de baron
Van Hardenbroek een beste man van zeer
heusche vormen, maar die geenszins als speciali
teit in iets poseert 't zelf niet potsierlijk vin
den, dat hjj in dezen kring geroepen is En die
anderen, advocaten en wjjsgeeren, denken zjj zelf
niet onwillekeurig aan de vele koks, die volgens
het spreekwoord de brjj bederven
Busken Huet noemde ons een wauwelende natie.
Moge bjj deze mannen genoeg zelfbeperking ge
vonden worden om die vernederende uitspraak te
beschamen Vernederend en zelfs gevaarlijk, want
terwjjl de senaat breedvoerig beraadslaagde, ging
immers Saguntum verloren
(Van onzen eigen verslaggever.)
iii.
(Voor stuk li zie men het hijvoegsel.)
Eene bjj: ondere drukte heerschte heden morgen
vroeg op de fraai gelegen weide nabjj Goes, die
door den heer A. Kakebeeke bereidwillig beschik
baar gesteld was voor tentoonstellingsterrein,
waar van heinde en ver het puikje van den
Zeeuwschen veestapel werd aangevoerd. Natuur-
Ijjk had Zuid-Beveland het grootste contingent
geleverd, maar ook uit Walcheren, ja zelfs uit
België was men in het krijt getreden.
Onder de eerste afdeelingpaarden voor gemengd
landbouwgebruik, onverschillig van welk ras>
waren ingezonden 7 hengsten minstens 3 jaar
oud,3 tweejarige hengsten, 19 vierjarige merries, 19
driejarige, 10 tweejarige, 8 ruinen van minstens 4
jaar, 6 driejarige en 7 tweejarige, benevens 14
eenjarige paarden. Van spannen werkpaarden
telden wjj 5 inzendingen.
Onder het rundvee was een stier van volbloed
Durham ras en waren 12 springstieren van in
land schen oorsprong.
Naar den prijs voor melkkoeien, de schoonste
en beste -3 melkkoeien van éen eigenaar, waren
slechts twee mededingers.
Aan de enkelvoudige inzending hadden 10 land
bouwers deelgenomen.
Tweetands-vaarzen waren er 25, waaronder 16
van een inzender, den heer G. Boël te Brussel.
Melktands-vaarzen waren 4 aangevoerd, scha
pen 5, ooien 13 van 4 inzenders.
In de afdeeling varkens vonden wjj 2 beeren
en 6 zeugen.
Pluimgedierte was dit jaar niet gevraagd.
Door de firma wed J. C. Massee en Zoon te
Goes was op het terrein aangevoerd eene prach
tige collectie landbouw-werktuigen van allerlei
soort, tot velerlei doel en van onderscheiden fa
brikaat.
Buiten het programma waren ingezonden een
gehoornd schaap, een geit, stieren en ossen, eene
dorschmachine, een gierwagen, twee ploegen en
een val of ophouder lemoen.
Bijzondere vermelding verdient de collectieve
inzending van den Wilhelminapolder, die 7 prach
tige Zeeuwsche paarden zond en een aantal
gekruist Shorthorn, Noord-Hollandsch en Friesch
rundvee daarbjj voegde en ook het Lincoln-scha-
penras, dat wjj gisteren op den rijtoer bewon
derden, niet vergat.
De heer E. van den Bosch stelde eene verzame
ling photographieën ten toon van fokvee, uit
Nederland uitgevoerd en thans deel uitmakende
van de kudden der voornaamste fokkers in Amerika,
allen familiesgewjjze gerangschikt.
De centrale tentoonstellingsvereeniging Land-
bouwbelang in SchouwenDuiveland exposeerde
gedorste granen en schoovende firma Van
Nievelt en Co te Dordrecht Thomas-phosphaatmeel
en M. N. Arents te Goes een span paardentuigen.
Zooals uit het vorenstaande bljjkt was ditmaal
bjjzonder veel ingezonden maar bovendien deed
de kwantiteit aan de kwaliteit geen schade.
Het is niet aan ons om elke inzending in het
bjjzonder te bespreken waartoe ons, al bezaten
we er de kennis toe, ruimte en tjjd ontbreken
zouden.
Wjj meenen dat trouwens overbodig, waar wjj
hieronder laten volgen de uitspraak der keur
meesters, op wier advies de uitgeloofde prijzen
werden toegekend als volgt:
PAARDEN.
Onverschillig van welk ras voor ge
mengd en landbouwgebruik.
1. Hengsten, minstens 3 jaar oud, geb. vóór
1 Juni 1885.
Ie prjjsƒ50, en een verguld zilveren me
daille, uitgeloofd door den heer commissaris des
konings in Zeeland, A. van der Have te Oosterland.
2e prjjs25, A. Louwerse te 's Heer Arends-
kerke.
2. Hengsten, 2 jaar oud, geb. vóór 1 Juni 1886.
Ie prjjs ƒ20, A. Remjjn te Heinkenszand.
2e prjjs: ƒ10, J. J. van Weel te Wolfaartsdjjk.
3. Merriepaarden, minstens 4 jaar oud, geb.
vóór 1 Juni 1884.
Ie prjjs: ƒ25, J. M. Kakebeeke te Goes.
2e prjjs ƒ15, A. Zandee Cz. te 's Heer Hendriks
kinderen.
Eervolle vermelding C. Kole te Kloetinge.
4. Merriepaarden, 3 jaar oud, geb. vóór 1 Juni
1885.
Ie prjjs: 20, B. van Liere te Kloetinge.
2e prjjs10, J. de Dreu te Driewegen.
Eervolle vermelding A. Peman Kakebeeke Iz.
te Kloetinge.
5. Merriepaarden, 2 jaar oud, geb. vóór 1 Juni
1886.
Ie prjjs15, B. van Liere te Kloetinge.
2e prjjs 7.50, A. Padmos te Kloetinge.
6. Ruinpaarden, minstens 4 jaar oud, geb. vóór
1 Juni 1884.
Ie prjjs25t M. de Jager te Kapelle.