N°. 137.
131® Jaargang.
1888.
Dinsdag
12 Juni.
De assistent-geneesheer.
Middelburg 11 Juni
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën; 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regelsƒ1.60;
iedere regel meer ƒ0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
FEUILLETON.
Onderwijs,
Kerknieuws.
Rechtszaken.
Verspreide berichten.
MIDDELBURGSCHE COURANT.
W
M
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vey Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van des Peijl, te Zlerikzee: A. C. de Mooij en te Tholen: W. A. van Nieuwenhttijzen.
Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen; en nemen ook het algemeen advertentiebureau van Nijgh van Ditmar te Rotterdam, en de firma b. van deb
Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.
Onder verwijzing naar de annonce, betreffende
de op te richten Zuid-Afrikaansche Handelmaat
schappij vestigen wij de opmerkzaamheid van onze
lezers op de volgende regelen, die voorkomen in
de toelichting, in het prospectus, geteekend door
de heeren Yan der Weijden en zoon te Amsterdam:
«Reeds geruimen tijd had het de aandacht ge
trokken der kenners van Transvaalsche toestanden,
dat van de verbazende welvaart, die zich sedert
het vorige jaar in Zuid-Afrika heeft ontwikkeld,
zich nauwelijks eenig spoor vertoonde in Neder
land. De voortdurende stroom van immigranten
en de telkens nieuwe goudontdekkingen deden
ginds steden als Barberton en Johannesburg als
uit den grond verrijzen, riepen een ongekende
weelde te voorschijn en daarmede een behoefte
aan producten, waarvan men niet had durven
droomen maar in Nederland bespeurde men
van die rijkdommen en van die vraag naar pro
ducten niet veel. De inkomende rechten in
Transvaal stegen, van 61.000 in 1886, tot
190.000 in 1887, (en de opgaven over het eerste
kwartaal van- 1888 toonen alweer aanzienlijke
vermeerdering aan), maar de directe uitvoer van
Nederland naar Transvaal had daaraan weinig
deel. En intusschen werden Hollandsche kaas,
Hollandsche kaarsen, Hollandsch linnen en katoen,
wollen goederen, sigaren en tal van andere Hol
landsche artikelen door Engelsche firma's in Trans
vaal ingevoerd. Schatten werden verdiend, voor
een groot deel met Hollandsche producten, maar
het leeuwendeel bleef in Engelsche handen.
Sedert eenige maanden is daarin verandering
gekomen. Yan alle zijden (b. v. ook door onzen
wakkeren consul te Bloemfontein) opmerkzaam
gemaakt op den Transvaalschen rijkdom, komt
thans ook de Nederlandsche handel daarin zijn
aandeel vorderen. Verschillende Ned. firma's
poogden relatiën aan te knoopen met Transvaal,
andere zochten naar geschikte vertegenwoordi
ging, in éen woord de behoefte aan eene Handel-
Maatschappij voor Transvaalsche zaken uitte zich
op velerlei wijze."
Toen nu onlangs een drietal heeren, die als
directeuren der nieuwe maatschappij zullen op
treden, met het plan tot vorming eener handel
maatschappij zich tot den Nederlandschen handel
wendden, vond zij krachtigen bijval. Een getal
van niet minder dat 60 a 70 eerste handelshuizen
traden toe en boden eonsignatiën aan tot elk
bedrag, en van het maatschappelijk kapitaa 1 werd
reeds een aanzienlijk bedrag genomen.
Met deze gegevens voor oogen, aarzelden de
heeren Yan der Weijden en Zoon niet voor eene
Zuid-Afrikaansche Handel-maatschappij een be
roep te doen op het Nederlandsch kapitaal.
Prov. blad no 55 bevat een besluit van Ged.
staten van Zeeland tot vernietiging van het be-
Uit het Fransch.
Dook D* CHATELAIN.
s>Dokter!"
«Wat is er?"
»Ik zou u iets willen vragen, maar ik
durf niet."
«Ga uw gangik luister."
»Ach, dokter l Zult gij mij de waarheid
zeggen? Gij zijt zoo goed en ik ben zoo bang."
»Bang? Waarvoor? En wie heeft u gezegd
dat ik goed ben? Gij kent mij niet."
- »Dat doet er niet toe. Ik weet het. Den
dag nadat ik in het hospitaal gebracht was, toen
de professor mij ten aanzien van al de studenten
onderzocht heeft, schaamde ik mij zoo dat ik
mijn manteltje niet wilde afdoen. Toen heeft
men mij verweten dat ik kinderachtig was en
gezegd dat men hier niet voor zijn genoegen
kwam, en al de studenten lachten, behalve gij.
Dat heb ik wel gezien en bij mij zelve gezegd
een heer, die niet om een arm meisje lacht,
moet goed zijn."
De dokter, die tot nog toe slechts ten halve
naar de zieke geluisterd had, zag haar nu aan
dachtiger aan en vroeg
«Zijt gij pas op deze zaal Ik heb u nog
sluit der vergadering van ingelanden van het
wnterschap Lamswaarde van 4 Februari jl. waarbij
Judocus Josephus van Remortel tot gezworen is
benoemd. 1
Tevens wordt bevolen dat binnen drie weken
eene vergadering van ingelanden moet worden
belegd om eene nieuwe benoeming te doen plaats
hebben.
Tegen die benoeming de» 4en Febr., welke bij
loting had plaats gehad, omdat de heeren Jos.
Freyser en J. J. van Remortel elk 23 stemmen
hadden verkregen, was bezwaar gemaakt door
genoemden Josephus Freyser, landbouwer te Hon-
tenisse.
De' vernietiging van die benoeming geschiedde
door Ged. staten op grond van de volgende over
wegingen
«dat, blijkens het ambtsbericht van 15 April
jl., aan het bestuur van het waterschap niet schrif
telijk was medegedeeld, zooals art. 64 van het
algemeen reglement voor de polders of waterschappen
in Zeeland vordert, dat P. Yerstraeten en Jac. de
Feijter voor de door hen vertegenwoordigde per
sonen zouden optreden
dat A. G. Y. Hombach, voor wien F. Hombach
optrad als vertegenwoordiger, zelf in de vergade
ring aanwezig was als voorzitter en als vertegen
woordiger van 3 stembevoegde ingelanden
dat alleen «afwezigen" zich kunnen doen «ver
tegenwoordigen," 't geen uit het begrip van «ver
tegenwoordiging" rechtstreeks voortvloeit, terwijl
de bedoeling van het reglement ten overvloede
nog kan blijken uit den eisch van schriftelijke
mededeeling, hoedanige schriftelijke mededeeling
dan ook niet is gedaan
dat derhalve vaststaat dat aan de stemmingen
is deelgenomen door minstens drie personen, die
daartoe niet bevoegd waren, terwijl die deelne
ming op de benoeming van invloed is geweest.
dat mitsdien de benoeming is geschied in strijd
met de bepalingen van het algemeen reglement."
De heer A. W. den Doop alhier heeft, evenals
ten vorigen jare, weder zeer gemakkelijke porte
feuille-kaartjes vervaardigd, waarop de vertrekuren
der barge en die van de tram gedurende den zomer
dienst van 1888 voorkomen. Ook worden daarop
vermeld eenige uren van vertrek en aankomst
der spoortreinen te Vlissingen, Middelburg en
Londen.
Morgen, Dinsdagochtend, wordt met het stoom
schip Prins Willem van Oranje van de stoomvaart
maatschappij Zeeland te Vlissingen verwacht Z. M.
de koning van Zweden met gevolg, die pe r aan
sluitende» sneltrein zijne reis naar Potsdam zal
voortzetten.
Naar men verneemt heeft de heer W. L. Win
kelman, kapitein (oudste in dienstjaren) bij de dd-
schutterij te Vlissingen, zijn ontslag als zoodanig
aangevraagd.
Donderdag a. verleent de minister van oorlog geen
audiëntie.
niet gezien.1,
»Ja, mijnheer, sedert van avond. Tot nog
toe was ik op de bovenverdieping, maar van
daag heeft men mij hierheen gebracht. Boven
durfde ik aan niemand te zeggen, wat ik u
wilde vragen. De dokter daar is zoo barsch."
Een snik, die in een hoestbui overging, belette
haar het spreken.
«Kom eerst tot bedaren; als gij kalmer zijt
zal ik u aanhooren", zei de dokter.
Dit gesprek had plaats op de St Elisabethszaal
van het groote hospitaal der universiteitsstad
Obersteinberg, een ruim vertrek, met gewitte
muren, hier en daar met godsdienstige platen
versierd. Aan het einde, midden aan den wand,
tegen een zwart kruis hangt een Christus van
geschilderd hout, met het hoofd machteloos op
de borst gezonken en aan zijne voeten staat een
steenen wijwaterbakje met een palmtakje er in.
Twee groote ramen met diepe vensterbanken en
bloempotten aan de buitenzijde, zien op straat
uit. Bij het eene staat in den hoek een groene
porseleinen kachel met een barometer er op.
In een anderen hoek, naast een klein tafeltje,
bevindt zich een groote leeren leuningstoel, ten
behoeve der verpleegster of den dokter, die
waakt. Twaalf ledikanten met blauwe en witte
katoenen gordijnen staan in twee rijen naast
elkaar langs de wanden. Het is laat in den
nacht. Geen enkel geluid verstoort de stilte der
slaapzaalslechtB een gesmoorde zucht, of de
verwarde uitroep eener stervende verraadt nu en
De StCt. bevat een kon. be*luit van den 26en
Mei 1888, waarbij, met herziening van het kon.
besluit van 16 November 1884 {Staatsblad no. 223),
bepalingen worden vastgesteld omtrent het vervoer
van vee langs spoor- en tramwegen en met schepen
en de reiniging en ontsmetting van vervoer
middelen.
Tegen 17 Juli a. kunnen weder pupillen op
de Pupillenschool te Nieuwersluis geplaatst worden.
Er zijn ongeveer 20 plaatsen open.
Volgens het jaarverslag over de Louisa-Stichting
opvoedingsgesticht voor weezen van vrijmetselaren
in Den Haag, over 1887, had de inrichting op 31
December jl. 14 jongens en 11 meisjes in het
huis, 6 jongens en 1 meisje (voor bijzondere oplei
ding) buiten wonende. In het jaar verlieten 3
pleegkinderen de stichting en kwamen er 6 bij.
Het nieuwe gebouw aan het Alexandersveld, waar
aan ijverig wordt gewerkt, kan 1 Augustus a. s.
worden betrokken. In den loop des jaars werden
weder eenige legaten ontvangen, welke bij het
vaste kapitaal werden gevoegd. De gewone ontvang
sten beliepen f 10,662.84£, aan legaten 27,123.064.
De erfenis van wijlen den heer Tak en echtge-
noote te Schiedam beliep 48,004.51£, waarvan
afging ƒ23,097.96 zoodat er 24,906.55J over
bleef. Daar de wekelijksche uitkeeringen de rente
absorbeeren, is het voordeel in de eerste jaren
van geen beteekenis.
Reizigers naar en door België zullen voortaan
tenzij daartoe rechtstreeks door de beambten
der douane uitgenoodigd wanneer zij geen
bagage of geen aan rechten onderhevige goederen
medevoeren, den trein niet behoeven te verlaten.
De bagage van doorreizende personen, ingeschre
ven voor een bestemming buiten België, zal niet
meer worden gevisiteerd.
Dit is voorzeker een groot gemak.
De retourbiljetten voor Brussel zijn gedurende
de tentoonstelling aldaar tot nader bericht geldig
8 dagen. Die, welke worden afgegeven op een
Zaterdag, zijn 10 dagen geldig.
De voordracht voor hoofd der school voor
M. U. L. onderwijs te Vlissingen bestaat uit de
hrn.W. J. Frijling, hoofd der school te Tholen,
S. F. Kleinbentink, hoofd der school voor M. U.
L. onderwijs te Burg op Texel, J. W. C. Bosman,
onderwijzer aan de vacante school, G. Yeenman,
hoofd der school voor M. H. L. onderwijs te
Lekkerkerk, P. Hofstede, onderwijzer aan eene
openbare school voor M. U. L. ouderwijste Zaandam.
Aan de universiteit te Leiden is met goed
gevolg het tweede natuurkundig examen door den
heer P. L. van der Harst afgelegd.
In de Zaterdag te Kruiningen gehouden
verg. van het gezelsch. Krabbendijke der Zuid-
Bevelandsche onderwijzersvereeniging traden als
nieuwe leden toe de heeren C, Lacroix en I. van
Dijke, beiden te Yerseke. De heer J. Lijbaart, die
dan dat er achter die gordijnen menschelijke
wezens lijden en sterven. Buiten laat de groote
klok elk kwartier haar eentonige stem vernemen
en telt menige arme zieke hare laatste oogen-
blikken voor. Af en toe laat zich achter het
beschot een muis hooren en bij het getemperde
licht van een lamp met eene groene kap zit de
jonge man, met wien de zieke van het bed no 12
gesproken heeft, te lezen aan een klein tafeltje.
Dat bed is vlak bij hem en als hij zich omkeert
kan hij het met de hand aanraken.
«Dokter", herneemt zij zacht, nadat kaar
hoestbui over is, »wilt gij mij nu aanhooren?"
»Ja, maar maak het kort en spreek zacht
Het is verboden 's nachts te praten."
«Ik moet sterven, niet waar?"
«Sterven wel neen dat weet ik
niet. Ik hoop dat gij zult genezen."
«Genezen! Ik weet wel dat dat niet mo
gelijk is. Zeg mij de waarheid, wat ik u bidden
mag. Gij zoudt mij toch niet willen bedriegen."
«Zeker niet, maar gjj zijt jong en op uw
leeftijd is er altijd hoop Wie heeft u gezegd
dat gij niet genezen kondt
«Niemand en toch weet ik het. Ik heb
opgemerkt dat als de professor met de studenten
komt voor de les, zij op het laatst meestal een
vreemde taal spreken. De zuster zegt dat het
Latijn is en dat men dit doet, opdat men hen
niet zou verstaan, wanneer de ondervraagde
student antwoordt dat de ziekte ongeneeselijk is.
Al de zieken, over wie men m die taal gesproken
als secretaris moest aftreden, werd met alg. st.
op 1 na als zoodanig herkozen. Hij bracht een
onderhoudend verslag uit (verslagen zijn dat in
den regel niet) van de laatstgehouden verg. van
het hoofdbest. De heer Z. Bouwens leverde eene
lezing over orde in de school, naar aanleiding
waarvan zich eene uitvoerige en geanimeerde
discussie ontspon.
Door den minister van binnenlandsche zaken
is bepaald, dat de commissiën, die worden belast
met het afnemen van examens in de vreemde
talenwaarvan de programma's bij kon. be
sluit van 14 October 1884 zijn vastgesteld, voor
het jaar 1888 zitting zullen houden voor de
Fransche en Engelsche talen te Utrecht en voor
de Hoogduitsche taal te 's Gravenhage.
De Staatscourant van heden (Maandag) bevat
de namen der commissie-leden.
Onder de leden der commissie voor de Hoog
duitsche taal komt voor de heer F. G. de Liefde,
leeraar aan de R. H. B. school en het gymna
sium te Middelburg.
Bij de regeering bestaat, naar men meldt,
het voornemen, om op de begrooting voor 1889
geen gelden uit te trekken voor de voorberei
dende klassen bij de rijksnormaallessen.
De heer J. W. J. Gobius du Sart, predikant
bij de Ned. Herv. gemeente te Nieuw- en St-
Joosland, heeft voor het beroep naar Hendrik
Ido-Ambacht bedankt.
In de Zond ag namiddag gehouden gods
dienstoefening nam de heer B. M. Mantz afscheid
van zijne gemeente te Breskens, met eene rede
naar aanleiding van Hebr. 13 8.
Door den krijgsraad in het le militaire
arrondissement te 'sHage is de tamboer S. van
het garnizoen Middelburg, wegens mishandeling,
veroordeeld tot twee maanden gevangenisstraf.
De arrondissements-rechtbank te Maastricht
heeft de vijf leden van den gemeenteraad te
Hoensbroek, die aangeklaagd waren van valsch.
heid in geschrifte, buiten vervolging gesteld.
Zondag morgen te 10 uren, even na laag-
water, is aan den Hompel op de steenen bjj de
witte ton, benoorden het Goesche Sas, het schip
He twee gezusters, gezagvoerder J. Beekman, te huis
behoorende te Niel, België, lek geworden.
Het vaartuig was geladen met 50 last tarwe,
kwam van Antwerpen en was bestemd voor den
stoommeelmolen te Goes. Het schip werd tot
aan de buitenhaven van het Sas gebracht, en
daar werd in allerijl de inventaris van den schipper
in twee Hengstschuitjes en eenig graan in het
schip van J. Bakker overgeladen. De verdere
berging werd onmogelijk, wijl het schip spoedig
heeft, zijn gestorven."
«Welnu
«Toen er op mij les gegeven was heeft
men ook zoo gesproken. Dus moet ik sterven,
niet waar
Zij had het benauwd en lag met gloeiende
wangen, koortsachtige oogen den dokter aan te
staren, die, aldus overrompeld, te vergeefs naar
een antwoord op die netelige vraag zocht.
«Ziet gij wel dat ik gelij li heb Gij durft
niet neen zeggen. Ik zie het aan uw gezicht.
Maar ik ben niet bang voor den dood mijn
leven is zoo treurigMaar ik zou zoo gaarne
begraven worden en niet
Het woord bleef haar in de keel steken, maar
de jonge dokter had haar begrepen en vulde in
den geest den volzin aan, die de bleeke, droge
lippen niet konden uitspreken«en niet naar de
snijkamer gebracht worden."
De wetenschap heeft wreede, zeer wreede nood
zakelijkheden. Zonder snijkamer, geen ontleed
kunde, zonder ontleedkunde, geen geneeskunde,
geen verlichting voor de zieken. De dooden
moeten den levenden dienen en toch in plaats
van een graf op een vreedzame» godsakker, in
het lommer eener cypres, onder groene zoden,
een marmeren tafel en het jeugdige lichaam
omringd door studenten, die met een sigaar in
den mond lachen en praten, onder het hanteeren
van het ontleedmeshet is hard, zeer hard.
De dokter wist het. Het stond in het regle
ment de lijken uit het hospitaal, die niet door
