N'. 113.
131' Jaargang.
1888
Maandag
14 Mei.
BUITENLAND.
Middelburg 12 Mei.
Een belangrijke commentaar
op de openingsrede.
Verspreide berichten.
Algemeen Overzicht.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën; 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.van 1-7 regels ƒ1.50;
iedere regel meer ƒ0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL.
MIDDELRURGSCHE COURANT.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vey Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruinij gen: F. van dek Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij en te Tkolen: W. A. van Nieuwenhuijzen.
Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomenen nemen ook het algemeen advertentiebureau van Nijgh van Ditmar te Rotterdam, en de firma B. van deb
Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John P. Jones, opvolger
Dr Schaepman heeft weer gesproken.
Nu niet om door de macht van zijn woord
en de kracht van zijn talent propaganda te
maken voor de anti-liberale beginselen onder
hen, die straks een keuze zullen moeten doen
neen, na den strijd, in den kaimen kring eener
Katholieke vereeniging te Rotterdam trad hij
op om de behaalde zege te overzien, de toe
komst te peilen.
Dat heeft veel voor.
Beloften aan den vooravond van den ver
kiezingsstrijd, waar het geldt een overwinning
te behalen of een neevlaag te lijden, ze zijn
vaak niets anders dan kinderen der noodza
kelijkheid, die de sprekers dwingt met harde
kleuren te schilderen wat zij en de hunnen
zullen doen; van eene noodzakelijkheid die
maar al te dikwijls met de lichtvaardigheid
hand aan hand gaat.
Doch als men een overwinning behaald heeft
zijn wensch vervuld ziet, dan is de politieke
berekening wel niet geheel huiten gesloten,
maar behoeft zij zich zoo krachtig niet meer
te doen geldendan is het zelfs zaak voor
zichtig te wezen met zijne woorden, want dan
binden zij meer dan te voren en hebben zij
ook te meer waarde.
Uit dat oogpnnt vooral verdient het door
den heer Schaepman de vorige week in boven-
genoemden kring gesprokene de aandacht.
Maar er is nog iets dat daaraan een bijzonder
cachet geeft en het in belangrijkheid doet
stijgen. En dit is de waarde, die door de
geestverwanten van den heer Schaepman, nog
wel door hen die niet tot de bijzondere vrienden
van den gevierden spreker behooren, o. a. door
de Maasbodeaan zijne rede wordt gehecht.
Wij zouden haar, kunnen wij hen gelooven,
eene memorie van toelichting op de openings
rede mogen noemen, „waaraan men wel zal
doen niet te kleine waarde te hechten", zooals
het katholieke orgaan van Rotte's stad zich
uitdrukt. Dit blad is dan ook bijzonder met
de beschouwing van den heer Schaepman in
genomen en schreef o. a. nog: „De positie van
den geachten spreker geeft het recht aan zijn
woorden een bijzondere beteekenis te hechten,
d. w. z. als hij beweert dit of dat te verlangen
of te verwachten, dan kan het niet anders, of
men ziet daarin tot zekere hoogte, misschien
wel tftt vrij groote hoogte, de meeningen van
het ministerie Mackay."
Waar men ons van die zijde, uit den
aard der zaak beter ingelicht dan wij, libera
len zoo duidelijk eene vingerwijzing geeft;
uit welk oogpunt wij de rede van den afge
vaardigde voor Wijk bij Duurstede moeten be
schouwen, zijn wij, dunkt ons, ten volle ver
antwoord wanneer wij op dat idee ingaan; en
zien wij daaruit een bewijs te meer voor den
machtigen invloed, dien deze leider op de vor
ming van het kabinet heelt uitgeoefend, een
invloed, waarvoor een man als Bronsveld zoo
bevreesd is.
Dr Schaepman is aldus het orakel, waardoor
het ministerie spreekten wanneer wij omtrent
het door hem gesproken woord onze lezers
willen inlichten, dan gelooven wij niet beter
te kunnen doen dan daartoe gebruik te maken
van het verslag, door hetzelfde blad de Maas
bode van zijne lezing geleverd; een verslag
dat bovendien eene buitengewone sanctie ver
kreeg doordien het geheel werd overgenomen
door het Centrumeen orgaan dat, volgens een
publiek geheim, nauw aan dr Schaepman is
verwant Op de waarheid en juistheid van
zulk een verslag durven wij op grond van
die gegevens met volle gerustheid bouwen
En dan geeft ons dat verslag oogenblikkelijk
den indruk, hoe die groote redenaar in Rotter
dam's Katholieken kring weer getooverd heeft
met woorden; geschitterd heeft in al zijn talent.
Woordspelingen en woordenkeus, zij waren
schoon als altijd, en zullen niet nagelaten heb
ben indruk te maken.
En de inhoud dier woorden droeg in menig
opzicht onze sympathie weg wekte het ver
langen op dat eenmaal die woorden leven
wekkende kracht zouden bezitten om vruchten te
doen rijpen, ons land ten zegen. Maar in
andere opzichten werden wij hekoord doch
niet bevredigd kregen wij weer, zelfs hij het
lezen van het verslag, de overtuiging dat er
oratorisch vuurwerk afgestoken is, dat, als alle
vuurwerken, niets nalaat dan de gedachte aan
schitterende kleuren, veel gedruisch, en. leege
omhulsels.
Van dien indruk rekenschap te geven is
tevens het doel van ons betoog.
Dat dr Schaepman bijzonder ingenomen zich
verklaarde met het nieuwe ministerie laat zich
begrijpen want daarvoor is er zijnerzijds alle
reden. Minder begrijpelijk is echter zijn be
wering bij de opsomming der partij verhouding
in de kamer dat de liberalen „hun arm ver-
loopen kind uit Sehoterland niet gaarne als
het hunne beschouwen, doch dit kind wel als
het hunne zullen moeten aannemen."
Wanneer die plechtige adoptie zal plaats
hebben heeft de spreker, volgens het verslag,
Diet gezegd, maar het zal in ieder geval een
treffend schouwspel wezen wanneer de peten
van dat „arm verloopen kind" wat zij niet
zullen kunnen nalaten bij die plechtigheid
zullen tegenwoordig zijn en ook dr Schaepman,
om hen te believen, van zijne belangstelling
zal doen blijken. Hij deed waarlijk zijn bond-
genooten geen dienst door deze zaak nog eens
ter sprake te brengen nu, trots alle mogelijke
middelen om het tegendeel te bewijzen, meer
en meer aan het licht is gekomen dat de heer
Domela Nieuwenhuis juist uit anti-pathie tegen
de liberalen en om dezen te bestrijden, door
een deel der anti-revolutionnairen in het dis
trict Sehoterland gekozen is.
Het moet wel een eigenaardige gewaarwor
ding voor den hoofdman der sociaal-democraten
zijn, wanneer hij kennis neemt van het aller-
vleiendst getuigenis, door zijn collega-kamerlid
omtrent hem afgelegd. Er ligt iets vaderlijks
in die verzekering over dat „arm verloopen
kind uit Sehoterland," maar het zou ons toch
niet verwonderen of op een goeden dag zal de
persoon in kwestie toonen opgewassen te zijn
tegen hem, die zich zulke bijzondere uitdruk
kingen omtrent een medelid der volksverte
genwoordiging veroorlooft. Dan zal hij zeker
tegelijkertijd voor de zooveelste maal bewijzen
verre van die liberalen te staan, wellicht even
ver, zoo niet verder dan van de clericalen
en aantoonen dat er in ieder geval geen ver
wantschap tusschen beide bestaat. In zijn
isolement ligt tot heden zijn grootste kracht.
Dr Schaepman zou dus het best doen zijn
collega Domela Nieuwenhuis die eer te laten
en hem voor het vervolg wanneer hij weer
eens de rekening der partgen in de Tweede
kamer opmaakt, hem als vertegenwoordiger
van eene zelfstandige afzonderlijke fractie te hoe
ken, een fractie, waartegen hij in dezelfde rede
verklaard heeft den strijd krachtig te zullen
aanbinden. Die verzekering is bewijs genoeg
dat de heer Schaepman zich niet consequent
is gebleven; en daardoor heeft hij zelf de
zwakheid van zijn eerste bewering aangetoond,
heter nog dan wij dit kunnen doen.
Heeft onze doctor door zijne uitdrukking
meer gemeend de liberale partij dan den heer
Domela Nieuwenhuis te treffen, ook dan is hij
niet hijzonder gelukkig geweest. Hij zou het
zeker ook ten hoogste afkeuren, wanneer wij
de daden van alle „arme verloopen kinderen"
der katholieke kerk, eens op rekening van
die in zoo menig opzicht eerbiedwaardige in-
jsMifng boekten. Het argument zou was
dit de bedoeling van den geleerden spreker
zeker staan verre beneden zijn talent en zijn
verstanden hem meer tot oneer strekken
dan het feit zelf der liberale partij tot schande.
Men schrijft ons uit Goes
De Vereeniging tot bevordering van volksvermaken
vindt in haar plan om een muziektent te doen
vervaardigen veel steun, want de rentelooze lee
ning van 500, in aandeelen groot 10, was in
korten tijd volteekend. Met het aanbesteden dei-
tent is men echter verplicht te wachten tot de
bereids aangevraagde rechtspersoonlijkheid der
vereeniging verkregen is, want de bestuursleden
kunnen zich moeilijk hoofd voor hoofd aanspra
kelijk stellen voor die onderneming.
Aan ruim een veertigtal gymnastiek-vereeni-
gingen in Nederland en België is eene uitnoodiging
gericht, om aan het turnfeest, dat vanwege de
genoemde vereeniging, waarschijnlijk op Zaterdag
21 Juli a., alhier zal gegeven worden, deel te
nemen. Of dit feest doorgaat en of genoemde
datum juist zal zijn, hangt af van de deelname
en ook of de vereenigingen dan gelegenheid
hebben deel te nemen aan het feest.
Op de Vrijdag door ingelanden van hef
waterschap Kruiningen gebonden vergadering
werd de rekening over het dienstjaar 1887 vast
gesteld in ontvang op ƒ16465.18, in uitgaaf op
ƒ13716.32, al zoo met een goed slot van ƒ2748.86.
De begrooting voor 1888 werd, na eenige dis
cussie, vastgesteld in ontvang en uitgaaf op
13511.365, terwijl het dijkgeschot met ƒ1 is
verminderd en gebracht op 7.50 per H. A.
Het voorstel van het bestuur om uit de onvoor
ziene uitgaven gelden te nemen voor het bouwen
van eene woning voor een sluiswachter werd met
18 tegen 14 stemmen verworpen, terwijl een voor
stel van den heer C. der Weduwen om bij de
suatiesluis eene hulpwaterleiding te maken van
300 meter lengte met algemeene stemmen
werd aangenomen.
De vereeniging Floralia van het departement
IJzendijke der Mtot Nut van 7 Algemeen zag
dit jaar het aantal van hen en haar, die planten
ter kweeking verlangden, stijgen tot 83. Uit
gereikt werden 5 planten aan ieder nl. Helio-
tropium, Begonia, Coleus, Rosa en Verbenade
roosjes in potjesterwijl de overige door de
kweekers zelf moeten in potten gezet worden.
In het Engelsche officieele blad is de beschik
king van het departement van koophandel opge
nomen, waarbij de invoer van vee en schapen uit
Vlissingen en België in Groot-Brittanje van heden
af verboden wordt.
Keizer Frederik had gisteren een bijzonder
goeden dag. Tot 's avonds half negen is hij in
zijn studeervertrek gebleven. Waarschijnlijk werd
heden geen bulletin uitgegeven.
De Nordd. Allg. Ztg. bericht dat het huwe
lijk van prins Heinrich met prinses Irene van
Hessen op 24 dezer, den verjaardag van de ko
ningin van Engeland, op het slot te Charlotten-
burg zal plaats hebben.
De lersche afgevaardigde Dillon is tot zes
maanden gevangenis veroordeeld, wegens het
houden van eene redevoering ten gunste van het
veldtochtplan der Liga.
Uit Tanger wordt gemeld dat de sultan
van Marokko in persoon eene nieuwe expeditie
tegen den opgestanen stam der Bene Muldi, die
den gouverneur Mesquinez verslagen en gedood
hebben, zal aanvoeren.
Bij het vertrek van generaal Boulanger naar
Rijssel waren gisteren te Parijs aan het station
buitengewone maatregelen van voorzorg tegen
ongeregeldheden genomen. De toegang tot het
station was afgesloten, zonder speciaal verlof
mocht men er niet binnen gaan. Twee brigades
agenten zorgden voor de rust bij het vertrek van
den generaal. Slechts enkele kreten van »Vive
Boulangerlieten zich hooren, De heer Laguerre
en graaf Dillon vergezelden met een groot aantal
journalisten den generaal op zijn tocht.
De Boulangisten hadden van de maatschappij
van den Noorderspoorweg verlangd, dat zij een
ontvangstsalon aan het station voor Boulanger
's morgens om 8 uur zou disponibel stellen. Het
hoofdbestuur heeft echter den spoorwegbeambten
bevolen Boulanger niet anders dan ieder gewoon
sterveling te behandelen.
Te Duinkerken werd de generaal verwelkomd
door het Boulangistische comité. Buiten het station
stond eene talrijke nieuwsgierige menigte, welke
l*oe Boulanger riep, hetgeen echter door sommigen
met gefluit beantwoord werd. Boulanger heeft
zich naar een hotel begeven en zou heden naar
Douai vertrekken. Er heeft zich geen enkel bij
zonder voorval voorgedaan.
Namens de regeering verklaarde mr Smith
in het Engelsch lagerhuis dat. het bericht om
trent cle oprichting en dotatie eener lersche
katholieke universiteit door het Britscli gouver
nement (zie bijvoegsel) ongegrond is.
Uit Weenen wordt gemeld, dat het voor
stel van vorst Liechtenstein betrekkelijk de con-
fessioneele school in deze zitting van den rijksraad
niet meer zal behandeld worden.
Bij de behandeling van de wet op de nationale
verdediging zal de eerste lord van de schatkist
in Engeland een buitengewoou crediet van
3.500.000 ponden sterling aanvragen, die door
eene leening gevonden moeten worden.
Volgens nadere berichten over den man, die
op het paleis van den koning van Roemenië heeft
geschoten, moet de ongelukkige krankzinnig zijn.
Wegens zijn vjjandelijk gedrag tegenover
vorst Ferdinand is de metropoliet Clement te
Tirnova door de Boelgaarsche regeering van zijn
ambt ontheven.
De Fransche opportunisten zijn slecht gehu
meurd! Hoe kan het anders? Een radicaal
'kabinet vóór zich en gemeenteraadsverkiezingen,
die duidelijk in linker-rich.ting wijzen. Het is
een onaangename gewaarwording, wanneer men
een macht, die men tien it twaalf jaar lang
bezeten beeft, zich langzaam uit de handen ziet
glippen en in zijn vrije bewegingen geneutrali
seerd wordt door het schrikbeeld van het plebis
ciet. Met menschelijke zwakheid wreken de
Ferryïsten en ook de gematigde republikeinen
hun hoos humeur op Floquet en diens radicale
vrienden.
Spulier in de République Frangaise geeft lucht
aan de misnoegdheid der opportunisten jegens
Floquet door het ministerie te dreigen met een
oplossing der concentratie, het bolwerk tegenover
het Boulangisme, indien het in zijn radicale
aspiraties volhardt, in plaats van met vlag en
wimpel in het kamp der opportunisten te zeilen
en ondanks alle beloften de hervormingen te
laten varen.
Voorloopig schijnen de radicalen nog niet bereid
zoo smadelijk hun vaandel te ontvluchten, al zijn
zij besloten elk ontijdig voorstel tot herziening
der grondwet te bestrijden, teneinde hetBoulan-
gistisch-revolutionnair bondgenootschap schaak
mat te zetten.
De Temps is evenmin tevreden over Floquet.
Vanwaar de bezorgdheid ten opzichte van een
kabinet, welks handelingen tot heden geen
ander doel hadden dan het cesarisme, dezen ge-
meenschapj>elijken vijand der republiek, het hoofd
te bieden De reden ligt voor de hand. Het
orgaan van het centre gauche heeft tot directeur poli
tique een senator, den heer Hébrard. Meer dan
eenmaal hebben de radicalen hun aanvallen ge
richt op den senaat, dien zij met de noodige
minachting in de stem tie instelling van het
suffrage restreint noemen. Niets vreest de Temps
in de toekomst zóó zeer als de plannen van het
radicale kabinet met de beschreven vaderen.
Zal men hen ten doode doemen Of zullen de
tegenwoordige plaats moeten maken voor de ge
kozenen van het algemeen stemrecht Hoewel
Floquet nog met geen enkel woord zijn voorne
men heeft te kennen gegeven, acht men het vrjj
zeker, dat hij de kieswet voor den senaat wil
reovganiseeren om dezen evenals de hamer door het
algemeen stemrecht te laten verkiezen. Het ge
vaarlijke van dit systeem heeft do rlemps reeds
herhaaldelijk zoeken aan te toonenhet blad
komt hierop wederom terug naar aanleiding' van
de jongste gemeenteraads-verkiezingen.
Zoools onze lezers weten worden de kiezers
voor den senaat ten deele gekozen door de ge
meenteraden. De verkiezingen voor de ge
meenten 11. Zondag zijn gunstig voor de re
publiek uitgevallen, de groote meerderheid is
oprecht republikeinsch, zoodat, wanneer de senaat
vroeg of laat moet vernieuwd worden, men
verzekerd kan zijn een flinke republikeinsche
meerderheid op hot Luxembourg terug te zullen
