N°. 68.
13P Jaargang.
1888.
Dinsdag
20 Maart.
Arie Smit,
Mr P. C. J. Hennequin.
Middelburg 19 Maart,
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regelsƒ1.50;
iedere regel meer ƒ0.20.
Groote lette rs worden berekend naar plaatsruimte.
Op éen stem kan het aankomen.
DISTRICT MIDDELBURG,
DISTRICT OOSTBURG,
MIDDELBURGS» COURANT.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vey Mestdagh <fc Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij en te Tholen: W. A. van Nieuwenhuijzen.
Yerder -worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen; en nemen ook het algemeen advertentiebureau van Nijgh van Ditmar te Rotterdam, en de firma B. van der
Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daubb Cie., John F. Jones, opvolger
Het is een gelukkig verschijnsel dat in de
districten "Middelburg en Óostburg een
zeer opgewekt politiek leven heerscht.
Fm dat geeft ons te meen' moed, o,mdat voor
onze candidaten met ijver wordt gewerkt.
Alle krachten dienen dan ook ingespannen
om hunne verkiezing te bevorderen.
De tegenpartij is sterker dan ooit.
Dat elk onzer dit bedenke
Door niets late men zich morgen, Dinsdag,
weerhouden om ter stembus te gaan, en geest
verwanten wekke men toch vooral op hun
plicht te doen.
Maar men zij ook voorzichtig en op zijn
hoede
Er is bij een vorige gelegenheid misbruik
gemaakt van de onwetendheid van sommige
kiezers, door hen wien zij verzochten hun
briefje in te vullen.
Laat ieder die üRIK SMIT wenscht te
stemmen zich wenden om hulp tot hen, van
wiehij weet dat zij voor den heer 1RIE SMIT
ijveren, o. a. in Middelburg bij de bestuursle
den van de kiesvereeniging Eendracht maakt
macht.
Men vrage toch vooral goede voorlichting
voor men zijn briefje in de bus gaat werpen
en doe dat, behalve aan bovengenoemde
heeren, aan de bestuursleden van Algemeen
belang te Vlissingen, van Eendracht te Veere,
van Burgerplicht te Westkapelle, van Volks
onderwijs in Zeeuwsch Vlaanderen's westelijk
deel en van Burgerplicht voor Terneuzen en
omstreken.
Tot inlichting van hen, die dit nog niet we
ten, herinneren wij dat:
eens geschreven namen mogen wor
de:: doorgehaald;
op het stembureau briefjes te ver
krijgen zijn
en er gelegenheid tot stemmen be
staat llinsdag van SKWES tot VIER
uu.r.
Ten slotte herinneren wij nog dat in het be
lang van het vaderland en van onze provincie
het dringend noodig is te stemmen in het
op
(Aftredend lid).
op
Een waarschuwing van een tegenstander aan
de kiezers in bet district Oostburg, die mr
Hennequin wenscben gekozen.
In den jongsten brief uit Zeeuwsch Vlaanderen
in de Tijd lezen wij
»Winnen wij a. s. Dinsdag, en de kansen staan
scboon, te Oostburg, in 't volgend jaar voeren
wij een 14tal anti-liberalen naar de staten, in
plaats van 5, en dan zullen wij met eenige leden
uit Middelburg of Goes daar de meerderheid uit
maken en in staat zijn ook geestverwanten naar
de eerste kamer te zenden. Doch zonder'Oostburg
kunnen wij niets. Daar ligt dan ook thans bet
zwaartepunt van ons jeugdig politiek streven
Kiezers van Oostburggij ziet welk een gewicht
van katholieke zijde aan den uitslag in uw district
wordt gehecht.
Ontziet geen moeite ommrPiC, J.Henne-
•jiiin gekozen te krijgen.
Voor een zeer groot aantal aandachtige hoor
ders werd Zaterdag avond in de SchuttershofzaaX
alhier, op uitnoodiging van de liberale kiesver
eeniging Eendracht, maakt Machtdoor den heer
dr J. Zaaijer Az., lid van de Tweede kamer der
staten-generaal, eene politieke redevoering ge
houden.
Despreker begon met er aan te herinneren'dat,
wanneer de rekening opgemaakt wordt van de
plaats gehad hebbende verkiezingen, de balans niet
ten voordeele der liberalen overslaat, aangezien
tegen de 33 liberale leden, die gekozen zijn, 42
anti-liberalen overstaan en, ofschoon nog 25 her
stemmingen moeten plaats hebben, zelfs bij den
meest gunstigen afloop daarvan, de liberalen in
de kamer de minderheid zullen hebben.
Dat kwam echter voor de liberalen niet geheel
onverwachtzij hadden het voorzien en het strekt
tot eer dier partij dat zij, hoe zeer vermoedende
dat de afloop der verkiezing niet in haar voordeel
zou zijn, toch met alle kracht heeft medegewerkt
tot het tot stand brengen der grondwetsherziening,
waarvan de verkiezing het gevolg moest zijn.
Dat echter de uitkomst zijn zou, zooals die nu
is, konden de liberalen niet denken, want minder
voordeelig zou de rekening voor de tegenpartij
zijn geweest, indien zij bad nagelaten gebruik te
maken van middelen, die allerminst den toets der
eerlijkheid kunnen doorstaan.
Teneinde dat te bewijzen liet de spreker kor-
telijk de revue passeeren, wat van anti-liberale
zijde is aangevoerd om bij de verkiezingen win-
ste te behalen.
Er heerscht alom in den lande malaiseden
landbouw gaat het slecht, handel en industrie
kwijnen en het is het wanbeleid der liberalen
dat Nederland heeft gebracht in den toestand
waarin het thans verkeert zoo zeide men.
Is echter vroeg spreker de malaise een
verschijnsel dat zich alleen in Nederland voor
doet; staan wij geïsoleerd en gaat het alleen den
burgers van Nederland slechtof is het een
algemeen economisch verschijnsel dat, zoowel in
de staten waar het vrijhandelsstelsel werkt, als
in die waar protectie wordt gehuldigd, zich voor
doet
Waarin bestaat het wanbeleid der liberalen
Werd niet door hen niettegenstaande den
tegenstand der overzijde het belastingstelsel
hervormd en werden niet tal van drukkende
belastingen daardoor opgeheven Zijn niet door
de liberalen de accijnzen afgeschaft op vele le
vensbehoeften Is de opheffing van het d agblad-
zegel en die van de vuur-, ton- en bakengelden
niet hun werk Was het niet aan de liberale
partij te danken dat het provinciaal en gemeen
telijk zelfbestuur zich ontwikkelde, dat het volks
onderwijs een hooge vlucht nam, dat het mid
delbaar onderwijs voor den minderen man
bereikbaar werd
Heeft niet de vrijzinnige partij de scheepvaart
wetten van 1850 tot stand gebrachtis niet
onder haar bestuur de postspaarbank, dien zegen
voor den arbeidenden stand, ingevoerd zijn niet
de verkeerswegen vermeerderd en verbeterd, waar
door handel en industrie een grootere vlucht
konden nemen
Zijn niet de groote steden in omvang en bloei
toegenomen en is niet ontzaglijk veel gedaan tot
verbetering van den toestand der arbeiders
Is dat misschien het wanbeleid der liberalen
of is daarvan mogelijk in Indië gebleken
Wie anders dan de liberalen hebben daar
tegenover de roofstaten de beginselen der huma
niteit toegepast; wie de heerendiensten verminderd
en de verplichte cultuur van tal van productie
artikelen
Is het ook niet aan de liberalen te danken dat
de verplichte suikercultuur over twee jaren zal
ophouden
Was het verder wanbeleid dat door de liberale
partij de grondwetsherziening tot stand is gekomen
en daardoor vele gewichtige vraagstukken zijn
opgelost en belangrijke zaken geregeld, als de
troonsopvolging, de rechtszekerheid, de defensie,
de kwestie van het regentschap en zooveel meer
Maar het wanbeleid was niet de eenige leus.
In de verkiezingscampagne van 1888 moesten,
wanneer de stoffelijke zaken, niet het gewenschte
effect maakten, ook de geestelijke snaren aan het
trillen worden gebrachtdaarom heette het dat
de strijd gestreden werd voor of tegen Christus.
Ernstig kwam de spreker tegen deze bewering
op, zich daarbij beroepende op hetgeen, mannen
van erkend Christelijke beginselen als jlir Six,
ds Van Dijk, de heeren Bronsveld en Buitendijk
en vele anderen van goeden naam hieromtrent
hebben gezegd en geschreven.
Weerleggende wat door de woord- en penvoer
ders der anti-revolutionnaire partij ten deze is in
het midden gebracht, zeide de heer Zaaijer iedereen
ie, flirten het bewijs te leveren dat de liberale
party eehe daad heeft gepleegd, waaruit gebleken
is dat zij tegen Christus is.
In het breede toonde de heer Zaaijer verder aan
dat de tegenpartij zich niet geschaamd heeft de
liberale candidaten door logen, opzettelijk ver
keerde voorstelling van feiten verdacht te maken,
dat het bij haar aan geen beleedigingen geha
perd heeftdat de mannen, die een «heiligen
strijd" heeten te strijden, tot aller onheiligste
middelen hun toevlucht namen
Daarna besprak de redenaar bet verbond van
de anti-revolutionnairen met de ultramontanen
en stelde bij in bet liebt wat er van een geza
menlijk optreden der twee partijen, die op de
meest epineuse punten ieder van eene andere
opinie zijn, is te verwachten.
Hij toonde uit de geschiedenis der laatste jaren
aan hoe de belasting-hervorming, de afschaffing
der accijnzen, van het gemaal en het dagbladze
gel steeds tegenkanting vond bij de anti-revolu
tionnairen.
De houding der anti-liberalen in zake de defensie
en het onderwijs onderwierp de spreker aan eene
ernstige .critiek, welke hij besloot met zijne hoor
ders toe te roepenvraagt niet naar woorden»
maar naar daden en ziet naar de geschiedenis.
Ten slotte hesprak de beer Zaayer het samen
gaan van de anti-revolutionnaire partij, die te
velde trekt onder de leuzen »voor of tegen
Christus", «met God voor Oranje en Nederland",
met de sociaal-democraten, die onomwonden de
revolutie prediken, die het vaderland vloeken en
den koning hoonen.
Wordt wakker, burgers van Nederland zoo
eindigde de spreker gij wier harte trilt bij
het Wil helmus van Nassauen en het Wien Ncêrlands
bloed, stemt geen anti-revolutionnair, maar brengt
uwe stem uit op den liberalen candidaat.
De met al den gloed eener innige overtuiging
uitgesproken rede, die meer dan twee uren duurde
en waarvan wij uit den aard der zaak slechts
een zeer beknopt overzicht geven kunnen, werd
herhaaldelijk door blijken van instemming onder
broken en toen de begaafde spreker geëindigd
bad, barstte een zoo langdurige storm van toe
juichingen los als wellicht nimmer in de Schut
tershofzaal werd geboord.
Door geen der aanwezigen werd gebruik ge
maakt van de aangeboden gelegenheid tot debat.
De voorzitter der kiesvereeniging, mr E. Fokker,
nam eindelijk nog het woord ter bespreking van
een persoonlijk feit.
Door hem is wat hij als bekend veronder
stelde in de Midd. Ct een open brief gepubli
ceerd, gericht aan den voorzitter der kiesver
eeniging Nederland en Oranje, den heer A. Littooij,
waarin hij scherp het samengaan'der antirevolu-
tionnairen en sociaal-democraten heeft afgekeurd.
Door den heer Littooij is daarop in de Midd. Ct
van heden geantwoord dat de antirevolutionnaire
partij geen partij kiest tusschen Heldt en Domela
Nieuwenhuis.
Dit antwoord heeft spreker genoopt zijne critiek
ten deele terug te nemen, wat hij echter in an
dere woorden gedaan zou hebben, indien hem
bekend ware geweest, wat hij thans weet en in
het telegram uit Schoterland aan de Midd. Ct
staat vermeld.
Daaruit blijkt dat wel degelijk eene anti-revo-
lutionnaire kiesvereeniging in Schoterland zich
partij heeft gesteld voor den sociaal democraat
en het stemmen op den heer Domela Nieuwenhuis
heeft aanbevolen.
Spreker eindigde met zijn hartelijken dank te
brengen aan dr Zaaijer, aan wien het voor een
deel te wijten zijn zal, indien uit de schipbreuk
nog gered wordt wat te redden is.
Ook de schrijver der brieven uit de residentie
in de Zwolsche Crt. verzekert dat wij weldra voor
een ministerieele crisis zullen staan.
Hij schrijft«Het ministerie? Zijn aftreden in den
oop der volgende maand valt niet te betwijfelen.
Zelfs de heer Heemskerk, die den ambtstitel
niet spoedig loslaat, moet reeds daarop hebben
gezinspeeld. En vier zijner ambtgenoten zullen
't zeker niet betreuren, als bij tot beengaan be
sluit, omdat ook zij willen beengaan. Daartoe
behoort de minister van buitenlandsche zaken
niet het minst. De heeren Weitzel, Bloem en
Du Tour hadden reeds lang genoeg van bun porte
feuille, maar de heer Van Karnebeek, die beslist
anti-clericaal is en dan ook bij de rechterzijde
altijd slecht aangeschreven stond, is door de uit
spraak der stembus de ijverigste advocaat voor
een spoedig aftreden geworden. Als dus de staten-
generaal weinige dagen na Paschen weer bijeen
komen, mag men zeer spoedig een minister-crisis
verwachten. De benoeming van de heeren Tromp
en Bastert in den Nederlandschen Leeuw mag
mede als een vingerwijzing hiervoor gelden. Of
de Neclerlandsche marine den minister Tromp die
onderscheiding gunt, durf ik niet uitmaken. Wel,
dat de mannen van het vak zijn beleid verre
beneden dat van den heer Gericke stellen.
«Welke staalkaart van bewindslieden zal men
ons nu aanbieden, als de heer Heemskerk van de
groene tafel opstaat? Het zal een curieus gezel
schap zijn. De heer M. Mackay en Godin de
Beaufort zullen er wel niet bij ontbreken: hoe
wel eerstgenoemde weinig tuk op het minister-
ambt is, wordt hij toch zoo wat als no. 1 be
schouwd laatstgenoemde moet reeds voor finan
ciën zijn aangewezen. Maar de verdeeling der
overige portefeuilles met de katholieke vrienden
zal niet gemakkelijk zijn, vooral hinnenlandsche
zaken, justitie en koloniën zullen licht twist
appels worden. Dr Schaepman heeft reeds ge
zegd geen ministerbaantje te begeerenhem zou
het presidium der kamer meer toelachen. Edoch,
een R. C. priester (want dat is hij toch) op den
voorzitterstoelEn wie zijner geloofsgenooten
moet dan wel in de regeering treden De heer
Ruijs van Beerenbroek vermoedelijk, en als men
't ernstig op den vrijhandel gemunt beeft, de
heer Bahlmann! Maar M. d. R., wij zullen die
.gissingen laten rusten wij onderzoeken niet
eens of Keucbenius koloniën en Van der Schrieck
oorlog zullen beheerenmaar wij zijn bekom
merd over 's lands toekomst, omdat wij geen
kracht en geen eenheid van handelen kunnen
verwachten van mannen, die niet door eener
lei beginsel en eenerlei overtuiging bezield
het roer van staat zullen te voeren hebben in
oogenblikken van heftige beroering en te midden
eener zeer dreigende branding. Want men ver-
ge te het niet, dat geheel Europa een groot kruit
huis is, en dat zoowel onvoorzichtigen als kwaad
willigen zich in die geweldige bergplaats bewe"
gen, welke van ontploffingen in zoo hoogen graad
zwanger is."
Een onzer correspondenten schrijft ons
Waarom houdt de postadministratie er twee
bussen op na, een voor brieven en een voor druk
werken Is dit voor haar gemak, of wel ten
gerieve van het publiek, teneinde meer zekerheid
te geven voor de goede overkomst van datgene,
wat men door de gleuf aan haar] toevertrouwt
Mijns inziens moet het laatste argument wel den
doorslag tot het afscheiden van brieven en druk
werken gegeven hebben. In die meening werd ik
dezer dagen versterkt, toen ik een courant ont
ving, waarin zich twee brieven en een briefkaart
bevonden, waarvan er niet éen gestempeld was.
Ik kwam daardoor tot de conclusie, dat die ver
dwaalden in de bus voor drukwerken geworpen
waren, en zoodoende tusschen de bladen der courant
gevallen zijn. Op die wijze wordt het verklaarbaar
dat zoo menige brief een verkeerde reis maakt,
en dat ze ook wel eens een reisje «naar de maan"
maken, als ze niet in goede handen terecht komen.
Menigeen kan misschien met bovenstaande zijn
voordeel doen.
Een trouw en ijverig ambtenaar en een goed
werkzaam burger is deze gemeente ontvallen
door het overlijden van den heer P. H. J. Ver
meulen. Sedert 1874, eerst als klerk en later als
geagreëerde, ten kantore van den gemeente-ont
vanger werkzaam, heeft de overledene zich steeds
doen kennen als een nauwgezet, vlijtig ambtenaar,
door wiens afsterven der gemeente een groot verlies
treft.
Ook in andere betrekkingen stond de heer Ver
meulen, van wien met recht kan gezegd worden
dat hij geene vijanden had, bij zjjiie superieuren
hoog aangeschreven en hoe kort hij nog werkzaam
was als penningmeester bij de diaconie der N. H.
gemeente zal ook daar zijn gemis worden betreurd.
Binnen kort zal te Middelburg, zooals onze
lezeressen weten uit eene annonce in ons vorig
nommer, een cursus worden geopend in het maat
nemen, patroonteekenen en knippen van dames-
costumes door eene onderwijzeres uit het Berlijnsch
wetenschappelijk en technisch instituut voor dames-
confectie, volgens het systeem van dr Kuhn.
Uit verschillende getuigschriften blijkt dat de
dames, die aan den cursus deelnamen, zeer te
vreden zijn over het stipt nakomen der aan het
instituut gestelde eischen en het onderricht detf
dames Neumann ten zeerste aanbevelen»