N°. 131® Jaargang. 1888. Zaterdag 18 Februari. Zal bet baar gelukken? Middelburg 17 Februari FEUILLETON. Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per 3/m. franco 2. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent. Advertentiën; 20 Cent per regel. Geboorte-, Trouw-, Doodberichten/enz.van 1-7 regels/1.50; iedere regel meer ƒ0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL, MIDDELBURGSCHE Agenten te Vlissingen: P. G. de Vey Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van den Pexjl, te Zierikzee: A. C. de Moou en te Tholen: W. A. van Nieuwenhüuzen, Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen; en nemen ook het algemeen advertentiebureau van Kijsh van Ditmar te Rotterdam, en de firma B. van der Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor bet Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. De lijst van verkiesbaren voor de Eerste kamer, op grond van de booge en gewichtige openbare betrekkingen, die de betrokken personen hebben bekleed of nog bekleeden, is gisteren verschenen. Bescheiden is baar omvang zeker; en menigeen zal teleurgesteld zjjn geweest. De aanwijzing van die betrekkingen was voor de eerste maal aan de regeering opgedragen, met bijvoeging dat een wetsvoorstel binnen twee jaren na de afkondiging der nieuwe grondwet moet worden ingediend, overeenkomstig de be paling dier grondwet. Men opperde bij de regeling dier kwestie reeds bet bezwaar dat bet bedenkelijk was aan de re geering over te laten de verkiesbaren aan te wijzen voor een deel der vertegenwoordiging, welke op de handelingen der regeering beeft toe te zien. En boe, vraagt bet Hbld, beeft nu de regeering aan die opdracht uitvoering gegeven Het besluit, gisteren medegedeeld, geeft bet antwoord. De lijst van verkiesbaren, niet wegens hunne hooge aanslagbiljetten, maar wegens de booge en gewichtige openbare betrekkingen", die zij bekleeden of bekleed hebben, bestaat nagenoeg uitsluitend uitambtenaren Er komen enkele andere bijde »president" van een der kamers der staten-generaal, de staats raden in buitengewonen dienst en de leden der koninklijke academie van wetenschappendie echter voor 't meerendeel ook ambtenaren of oud ambtenaren zijn. Maar ook die weinige «aan zienlijken" worden allen door den koning (al dan niet uit een voordracht) benoemd. Men ziet dus aan de «booge en gewichtige openbare betrekkingen" door de volkskeuze opge dragen, is niet gedacht. Vermoedelijk beeft reeds de raad van state de regeering op deze bedenkelijke toepassing der herziene grondwet gewezen, en is daarom bet besluit zoo laat verschenen. De eerste voordracht aan den koning dagteekent, volgens den aanhef van bet besluit, van 14 November (16 dagen voor de afkondiging der herziene grondwet.) Daarop bracht de raad van state den 6en De cember (St. Nikolaasdag) advies uit en dat schijnt zoo vol verrassingen te zjjn geweest, dat «nadere rapporten" des ministers eerst in bet eind van Januari werden ingezonden. De raad van state gaf op 10 Februari zijn tweede advies en ook dat schijnt nog al bedenkingen te hebben ingehouden; want 3 dagen later moest de minister nog een «nader rapport" uitbrengenToch beeft de re geering baar bekrompen toepassing gehandhaafd. Noch de oud-leden der Eerste kamer zelve, Vit het Noorsch. Van CHARLOTTE KOREN. IV. Ellen deinsde achteruit maar in de volgende seconde bepaalden zich bare gedachten alleen bij baar broer en terwijl de woorden«Afschuwe lijk Vreeselijk Een nieuw bewijs voor de verdor venheid van den tegenwoordigen tjjd enz. enz." om baar been klonken, terwijl baar blik vluchtig de verontwaardiging op bet gelaat barer moeder waarnam, dacht zij alleen aan HaraldGroote God! hij zal zich verraden! Harald was begonnen te luisteren, juist toen bet verbaal eindigde met die rampzalige woorden, en bij werd door een bevigen schrik bevangen. Hij was bet, wien die uitroepen goldenOp hem waren aller blikken gerichtzijn gelaat werd vaalbleek, zijn onderkaak hing slap neer en zijn band omklemde krampachtig zijn mes. Uit al zjjne trekken sprak bet schuldig even duideljjk, alsof de bekentenis gedaan was. Vóór Ellen stond een wijnflesch, die ze bliksem snel omstiet. Men boorde baar op het bord van Harald Lime vallen en eer iemand er aan dacht baar te grjjpen, rolde zij verder en stroomde de wjjn er uit. Parald vloog even verschrikt als de anderen, noch de leden der Tweede kamer, noch de leden van gedeputeerde of provinciale staten, noch de bur gemeesters of wethouders van aanzienlijke ge meenten, noch de voorzitters der kamers van koophandel, noch regeerings-commissarissen bij groote vennootschappen (als de Ned. Bankde Handelmaatschappij, enz.) zijn onder de benoembaren opgenomen. Zelfs niet met de beperking dat zij - gelijk bij de hoogleeraren bepaald is ten minste 10 jaren bun «booge en gewichtige be trekking" moeten hebben bekleed. Nu kan bet waar zjjn, wat de minister Heemskerk in de Tweede kamer beeft opgemerkt, dat oud ambtenaren 't scherpst op de daden der regeering plegen toe te zien. Maar, zal de Eerste kamer inderdaad als deel der landsvertegenwoordiging geëerd worden, geljjk zjj verdient, dan moet bare samenstelling vertrouwen wekken. En dat ver trouwen wordt verzwakt als men aan de hoogst aangeslagenen nagenoeg enkel bet ambtenaars element toevoegt. Door zulk een bekrompen uitvoering der nieuwe grondwet, zegt bet Hbld ten slotte, beeft bet tegenwoordig ministerie zijn voortbestaan onmo- geljjk gemaakt tegenover een nieuwe kamer, waarin bet liberale element de meerderheid mocht hebben. Het zal tot de taak der nieuwe ver tegenwoordiging dan ook bebooren, te zorgen dat de wetdoor de additioneele bepaling der grondwet binnen twee jaren gewenscbt, omtrent de verkies baarheid tot de Eerste kamer, zoo spoedig mogelijk bet enge besluit van 14 Februari 1888 vervangt. Het is wel jammer, dat 't nu te laat is voor bet parlementaire initiatief Het Vaderland schrijft naar aanleiding van betzelfde kon. besluit Bjjna uitsluitend personen, die booge ambtelijke betrekkingen bekleeden, in elk geval alleen per sonen, die bun onderscheiding aan een koninkljjke benoeming te danken hebben, (behalve twee cu ratoren der universiteit te Amsterdam, die door den gemeenteraad aldaar worden benoemd), zjjn waardig gekeurdbetbeiligdom der Eerste kamer bin nen te treden. Alle volksinvloed, zelfs indirecte, is angstvallig geweerd. De leden der Tweede kamer zjjn zoomin benoembaar, als de leden der Eerste kamer, die bun plaats op de lijsten der hoogst aangeslagenen verliezen. Alleen de presidenten van beide lichamen, die bun voorzitterschap trouwens aan 's konings keuze te danken hebben, bereiken die eer. Leden van gedeputeerde staten komen evenmin in aanmerking. Men zal toch wel moeten erkennen, dat zij minstens even ge schikt zjjn als een lid van de academie van we tenschappen. Deze bestuursmaatregel is weder een treurig bewijs, op boe bekrompen wjjze de regeering ge negen is de bepalingen der nieuwe grondwet toe te passen. Is bet wellicht baar bedoeling duideljjk te maken, dat de nieuwe toeBtand nieuwe mannen eiscbt, dan hebben wjj daar vrede mee. De tweede openbare bjjeenkomst van wege de liberale kiesvereeniging Eendracht maakt Macht en druipende van den wjjn opmaar de betoove- ring was gebroken en bij liep weg, al schimpende op de onhandigheid van Ellen. Men was echter nog niet gereed met de be ruchte geschiedenis. «Zit dat jonge mensch," vroeg de koopman Lime, die zjjn vader gekend bad. «Natuurlijk, en bij beeft dadeljjk bekend «Speculaties zeker?" «Volstrekt niet speelschuld en zooal meer." »Er is zoo iets laags, iets zoo gemeens in dergelijke dingen," zei mevrouw Lime scherp. Ellens onhandigheid bad baar geërgerd «geen zier beter dan eenvoudige diefstal. Vindt gij dat ook niet, Lime «Ja voor valscbe handteekeningen, wissel- vervalscbing moet men natuurlijk zedeljjk ver dorven zijnmaar de meesten hopen toch altjjd dat de zaak nog wel te schikken zal zjjn, zonder verlies voor den betreffende," meende de koopman. Mevrouw baalde de schouders op, keek zijde lings naar den rooden streep op bet tafellaken en de leege plaats van baar zoon, en zei op den zelfden toon «Wel mogelijk, maar ergens moet bet toch aan liggen misschien aan de opvoeding?" Deze vraag werd aan bet gezelschap in bet algemeen gedaanmaar, 't zjj tengevolge van de warmte, of van bet nieuwe gerecht, dat juist rondgediend werd, zjj bleef onbeantwoord. Mevrouw Trönder, in een stjjve brokaatzjjden japon, met ketting en armbanden, lachte wel alhier, waarbjj de beer mr H. Goeman Borgesius als spreker zal optreden, is bepaald op Woensdag Februari a. Een bewoner van Westeljjk-Zuid-Beveland schrjjft ons Op den vooravond der verkiezingen voor de kamer van honderd, die voor de naaste toekomst van een beslissenden invloed zullen zjjn, leeft men bier in rustige rustgeen sterveling spreekt er over, laat staan er iets voor te doen. Ons kiesdistrict (Hontenisse) is dan ook zoo ongeluk kig mogelijk samengesteld. Wat hebben wjj te maken met de gemeenten aan de overzijde der Schelde, wier inwoners geen bet minste punt van aanraking met ons hebbenWjj moeten een voudig dienst doen om bet 45 duizendtal vol te maken. Steller dezes raadt ieder liberaal aan bjj de stemming eenvoudig thuis te bljjven of bjj wjjze van protest te stemmen b. v. op den beer W. J. van Gorkom, districts-schoolopz. te Goes. Men vleie zich echter geen enkel oogenblik met de overwinning, daar meer dan 50 pet. dei- kiezers R. K. is en van de rest nog wel 20 pet. tot de anti-revolutionaire partij behoort. Teneinde alle krenterigheid en bevordering van kleine belangetjes te vermijden, zou m. i. de vorming van groote kiesdistricten een veel flinker vertegenwoordiging in 't leven geroepen hebben dan er nu zal komen, en ik kan niet begrijpen dat liberalen hebben medegewerkt tot enkelvoudige kiesdistricten, vooral zooals ze bier ën daar zjjn samen geflanst. Ook zjjn er duizenden bjj duizenden kiezers ge komen, die waarlijk in de verste verte niet in staat zjjn de hoogste belangen van den staat te behartigen. Een enkel staaltje. Onlangs aan bet aanplakbord in mjjne gemeente de kiezerslijst nagaande, voegde zich iemand bjj mij, die op eens uitriep «Kiek, kiek mien naeme staet er ook op wat bednudt dat toch De man bad blij Snaar geen het minste begrip van al betgeen gebeurd was en bad vermoedelijk nog nimmer van eene grondwet geboord. En zoo zijn er legio. Zulke mannen zjjn ten prooi aan iederen slimmen volksleider en kunnen geen zelfstandige keuze doen. 't Is wel treurig, maar niettemin de waar- beid dat de onkunde te plattelande over 't alge meen verbazend groot is. Men voere leerplicht in, dan zal bet nageslacht wellicht volgens eigen oordeel kunnen stemmen, maar bet tegenwoordige is er waarlijk niet rijp voor. In de Donderdag avond gehouden vergadering van de afdeeling Coljjnsplaat der liberale kies vereeniging Algemeen Belang op Noord-Beveland is tot voorloopig candidaat gesteld voor bet lid maatschap der 2de kamer in bet kiesdistrict Goes de neer mr. L. A. Bybau met 14 van de 21 uit gebrachte stemmen. Verder werden uitgebracht op de beeren mr. J. H. Fransen van de Putte en J. H. Bybau, lid van ged. staten, elk 2 stemmen en op jbr. W. Six 1 stem, terwjjl twee briefjes van onwaarde waren. heel vriendeljjk, een paar andere dames knikten toestemmendmaar men bad toch genoeg van bet geval en het gesprek nam een andere wending. Ellen baalde ruimer adem. Zjj bad in de grootste spanning van angst zitten beven dat zij zou verraden, wat er in baar omging. Haar broeder kwam eerst tegen bet einde van bet middagmaal terug en toen was iedereen te veel vervuld van betgeen bjj gezegd bad, of nog wilde zeggen voor bij opstond. Toen bet gezelschap zich in de andere ver trekken en den tuin verspreid bad, nam Harald zijn zuster ter zjjde. Hjj moest bet weten - zelfs het ergste Goddank dat zjj zich vergist bad Ja, dat kon bjj toch ook wel begrjjpen Daar bad zjjn verbeelding hem een fraaie poets gespeeld. Maar de schuld lag alleen aan dat onvermijdelijk gebabbel van tante Sophie. Hij liep weg, zjjn moeder bad hem geroepen om sigaren te balen voor de beeren. Ellen volgde hem met de oogen zjj voelde zich angstig en bedrukt en bet werd er niet beter op, toen de weduwe Hasting haastig op baar toekwam. Zjj was aan tafel verschrikt door bet uitzicht van baar nichtje. Zoo bleek en zoo niager. Ellen overspande zich zekerzij kon niet tegen die drukte op school. En wat deed zjj daar ook? Zjj bad bet immers niet noodig. Dat eeuwige jagen en zwoegen behoorde tot de uitvindingen en ongelukken va,n den nieuwen tjjd. Men gunde Door bet bestuur der afdeeling «Noordgonwe en Kerkwerve" van de centrale liberale kiesver eeniging «Zierikzee" waren alle oude en nieuwe kiezers in de gemeente Noordgouwe nitgenoodigd tot eene bijeenkomst op Woensdag avond 11. Rnim een veertigtal bad daaraan voldaan. Door den voorzitter, den beer C. G. de Kater, werd met een inleidend woord bet doel der bjj eenkomst bekend gemaakt en den aanwezigen gevraagd om tot de afdeeling toe te treden, hetzij eontribuëerend of niet-contribuëerend. Daarop erlangde een der aanwezigen bet woord en ver klaarde op eenvoudige wjjze naar aanleiding van de bekende circulaire der Liberale Unie wat voortaan bet streven der liberale partij zal zijn. Ook deze besloot met een opwekking tot aansluiting bjj de afdeeling. Hieraan werd door 22 nieuwe kiezers voldaan, terwijl slechts 3 personen verklaarden met de liberale partij niet te kunnen of te willen meegaan. Het ledental der afdeeling is thans tot 50 gestegen. Door Burgerplicht te Amsterdam zjjn gisteren candidaat voor de Tweede kamer gesteld de beeren mr. J. P. R. Tak van Poortvliet met 160, mr. A. Kerdjjk met 157, mr. J. G. Gleicbman met 157, mr. A. F. K. Hartogb met 156, jbr. mr. J. W. H. Rutgers van Rozenburg met 155, J. T. Cremer met 154, A. Gildemeester met 140, mr. J. D. Veegens met 124 en B. H. Heldt met 115 van de 163 uitgebrachte stemmen. De beer De Beaufort (aftredend lid) verkreeg 110 stemmen en viel dus af, boewei hij meer dan de volstrekte meerderheid van 82 stemmen verkreeg. De beer mr. H. J. Kist, aftredend lid, bad voor eene candidatuur bedankt, omdat bij geboord bad dat men zijn ambt van procureur-generaal onver- eenigbaar achtte met het kamerlidmaatschap. De minister van binnenl. zaken stelt in zijne inlichtingen aan de Tweede kamer op de twee adressen over de kerkelijke twisten te Ssroos- kerke en te W o n s voornamelijk bet volgende in bet licht lo Wat betreft bet adres van P. Melis te Serooskerke (Walcheren), dat bjj bet vertrek van den predikant uit de pastorie de burgemeester niet tegenwoordig was en van bet verleenenvan adsistentie door hem bij bet betrekken der pas torie door den veldwachter geen spraak is ge weest dat de beambten ontkennen te hebben gedreigd te zullen schieten bjj de weigering van de zich in de consistoriekamer bevindende per sonen om sleutels af te gevendat de handelingen der rijksveldwachters in den nacht van 4 óp 5 November niet zjjn geschied op last van den officier van justitie te Middelburg of van den burgemeester. Deze laatste volgde bet stelsel om eerst in 't geval van ongeregeldheden tusschen de doleerende en de synodale party tusscbenbeiden te komen. De doleerenden hebben zjjn aanbod om hem de sleutels van de kerk en consistoriekamer in be waring te geven, opdat beide partijen beurtelings zich letterlijk geen oogenblik rust. Maar boe bet ook was, nu moest Ellen met baar mee naar Löhken gaan, tot aan de vacantie. De boot voer immers op alle schooluren als ze met alle geweld met dat werk wilde voortgaan. Bij baar kon zjj zeeluchten genieten en zeebaden gebruiken en verscbe eieren eten en melk drinken. De goedige vrouw kneep bare lichtblauwe oogen. dicht van vreugde en ging voort met vertellen van bare kippen, kalkoenen, bloemen en planten en vooral boe heerljjk zjj bet samen zouden hebben. Ellen bad moeite genoeg om te verhin deren dat zjj de zaak dadelijk met baar moeder in orde maakte. 's Avonds lag Ellen wakker en dacht er over, boe onbegrijpelijk luchthartig baar broer was. Dat bij zich nog kon amuseeren na dien vreese- ljjken schrikDat bjj kon lachen over Fritz Lind, toen die soberste met baar schrik over die omgevallen wjjnflesch en beweerde dat zjjn geluk gemaakt zou geweest zjjn, als bij haar portret op bet tafellaken bad kunnen teekenen op bet oogenblik, toen Harald druipende opstond. Als «bet oogenblik van schrik", zou dat onovertroffen geweest zjjn!Ieder woord bad zjj gevoeld als een dolksteek in baar hartmaar Harald lachte lachte en schertste. Waar moest dat been? Indrukken, als op bet water geschreven.Hoe was zjj zoo lang blind geweest voor zjjne zwakheden en gebreken en boe blind was zjjn moeder nog altijdZjj was»

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1888 | | pagina 1