Verspreide berichten.
Onderwijs.
Rechtszaken.
De twee liberale kiesvereenigingen te Rotterdam
Burgerplicht en Vrijzinnige Kiesvereeniging zijn tot
het besluit gekomen zich te ontbinden en geza
menlijk eene nieuwe kiesvereeniging te vormen,
die den naam zal dragen van Vooruitgang.
In de door da. Buijtendijk te Utrecht belegde
bijeenkomst, gisteren gehouden, werden o. a. de
volgende resolutiën voorgesteld.
lo. De vergadering spreekt als haar gevoelen uit
dat zij in de tegenwoordige omstandigheden zich
gedrongen gevoelt en zich geroepen acht inzake
de a. verkiezingen voor de Tweede kamer zelf
standige positie in te nemen, daar zij zich met
geen der bestaande partijen kan vereenigen. Zon
der eenige discussie werd deze resolutie aange
nomen.
2o. Niet met de anti-revolutionnaire partjj, omdat
deze, met haar oorsprong en verleden brekende,
een richting volgt en tot middelen de toevlucht
neemt, die in lijnrechte tegenspraak zijn met den
naam, dien ze draagt en met het doel dat ze zegt te
beoogen. Deze resolutie werd als volgt gewijzigd
de vergadering, van oordeel, dat de anti-rev.
party in doel en streven niet beantwoordt aan
datgene, wat zjj zich voorstelt dat eene staat
kundige partij behoort te zijn, constitueert zich
als zelfstandige partij.
3o. Niet met de liberalen omdat deze als party,
ondanks al het uitnemende, dat door haar is tot
stand gebracht, van doctrinarisme niet is vrij te
pleiten en een opvatting van de roeping van den
staat, vooral op het gebied van het lager onder
wijs, huldigt en toepast, die met gelijk recht
voor allen niet is overeen te brengen en een bron
is geworden van verdeeldheid en voortdurende
onrust.
De derde resolutie kreeg na de woorden »van
het lager onderwijs huldigt", deze wijziging van
prof. Valeton: Waarin dit doctrinair karakter
het duidelijkst aan 't licht komt en het paeda-
gogisch element, dat in het onderwijs op den
voorgrond moet staan, niet tot zijn recht komt".
4o. De vergadering acht het daarom, niet het
minst met het oog op de combinatie van ver
schillende partijen, die, bereikten ze haar doel, de
belangen van staat en godsdienst beiden zouden
schaden, haar duren plicht, mannen in de
colleges van volksvertegenwoordiging zoo mogelijk
te helpen brengen, die zich boven den strijd en
den ouderlingen naijver der bestaande partijen
weten te verheffenmannen, voor wie de vreeze
Gods het hoogste is, en die de belangen van
Nederland en Oranje naar hun beste vermogen
zullen behartigendie rekening houden met de
godsdienstige behoeften des volks en met de
rechten der erkende kerkgenootschappen in het
algemeen, en van die der protestantsche in het
bijzonder en er voorts naar zullen streven, zoo
het openbaar als het bijzonder lager onderwys,
zooveel dit van wettelijke regeling afhangt, te
doen beantwoorden aan de eischen, die een volk
stellen mag, dat aan godsdienst en verstandelijke
ontwikkeling beiden groote waarde hecht.
Na nog eenige bespreking werd de vierde reso
lutie aangenomen, in dien zin gewjjzigd, dat de
»vreeze Gods het hoogste" zal slaan op de veree-
niging als zoodanig, doch de belijdenis daarvan
niet als eisch gesteld zal worden voor de candi
dates die zij stellen zal.
Twee onder nummer 5 en 6 voorgestelde reso
luties vervielen.
De 7e resolutie, betreffende het bestuur, werd
aangenomen. Bij de behandeling ervan werd,
zooals wij gisteren meldden, de voorzitter, hoewel
hij wenschte dat geen predikant aan het hoofd zou
staan, onder luide toejuiching genoopt, als tijdelijk
voorzitter op te treden en op zich te nemen mede
bestuurders aan te wijzen.
H. C. Brans, onderwijzer aan de rjjksleer-
school te 's Hertogenbosch, is voor het tijdvak
van 1 Februari tot 1 September 1888, benoemd
tot tijdelijk leeraar aan de rijks- hoogere burger
school aldaar.
C. van Deinse, leeraar aan de h. b. s. met
vjjfjarigen cursus te Gorinchem, is met ingang
HET TOONEEL
Wij zagen geleidelijk de lawine aanrollen, waar
onder het geluk van een drietal menschen zou
worden verwoest: Don Julian, zijne jonge vrouw
Theodora en Ernesto.
Tegenover laatstgenoemde vervulde Julian,
door hem eene plaats in zjjne woning te geven,
een daad van erkentelijkheid jegens Ernesto's
vader, die als goed vriend Julian in een moeilijken
tjjd had geholpen. Bij den dood van diens vader
echter bleef Ernesto, met zijn dichterlijken geest,
zijn idealisme, zijn verheven gevoel voor recht,
onverzorgd achter; en geen beter plaats kon hij
vinden dan in het huis van Julian, die veel van
den zoon van zijn vriend hield, en van Theodora,
een liefhebbende echtgenoot, die ook in deze
sympathie voor Ernesto deelde. En dit drietal
was overgelukkig.
Maar zulk een geluk mocht en kon niet voort
duren
Wij leven immers in een wereld, waarin het
samenzijn van eene jonge vrouw, al is zij nog
zoo braaf, al houdt zij nog zoo zielsveel van haar
echtgenoot met een jong man stof geeft tot tal
van bedenkelijke lachjes, zjjdelingsche zinspelingen.
En in diezelfde wereld vindt het lage, het onreine,
het gemeene zoo spoedig geloof, omdat het gewoon
is; en het verhevene, het ideale, het goede geen
ingang, omdat het zoo zeldzaam voorkomt.
Strjjdt nu daartegen met alle kracht; wat
baat het? De strijders gaan ten onder.
Dit geeft ons José Echegaray ia zyn tooneelspe\
van 2 Februari 1888, benoemd tot leeraar aan de
R. h. b. s. te Groningen.
In de St. Crt. van heden is opgenomen
het programma voor het in de maand Juli
e. k. te houden examen tot toelating aan de
rijkskweekscholen voor onderwyzers, bedoeld bij
art. 25 der regelen voor de rijkskweekscholen,
vastgesteld bij koninkljjk besluit van 28 Mei 1879
(Staatsblad no. 105).
Arrondissements-Rechthank te Middelburg.
Heden, Vrijdag, zijn veroordeeld
lo P. V., 14 j., 2o C. D., 12 j., Biezelinge, wegens
diefstal, ieder tot 3 d. gev.
J. d. V., 44 j., arbeidster Biervliet, wegens als-
voren, tot 1 m. gev.
I. V., 39 j., werkman Aardenburg, wegens be-
leediging en mishandeling, tot 10 b.
s. 6 d. h.
lo P. M., 21 j., 2o A, P., 21 j., werklieden Krui-
ningen, wegens mishandeling, ieder tot 1
m. gev.
lo J. P. Jz., 24 j., 2e J. P., 63 j., arbeiders Krui-
ningen, wegens alsvoren, de eerste totf 16b.
s. 10 d., de 2e tot 12 b. s. 6 d. h.
J. V., 20 j., arbeider Wolfaartsdjjk, wegens
alsvoren, tot 7 d. gev.
D. V., 13 j., zonder beroep Goes, wegens mis
handeling van een dier, tot 2.50 b. s.
3 d. h.
J. v. H., 32 j., bierbrouwersknecht St Jansteen,
wegens wederspannigheid, tot 14 d. gev.
J. D., 38 j., koopman Goes, wegens oplich
ting, tot 2 m. gev.
Ontslagen van rechtsvervolging zijn J. de W.,
12 j. en K. de W., 10 j., Kapelle, beklaagd van
strooperij.
Heden te 11 uur werd alhier het stoffelijk
overschot van den sergeant C. A. Ploeg ter aarde
besteld.
Op het aangegeven uur vereenigden zich alle
onderofficieren van het bataljon aan het mili
taire hospitaal, ten einde den overledene de laat
ste eer te bewijzen.
De onderofficieren hadden als blijk van sympa
thie voor den overledene een krans op diens
kist gelegd, terwijl twee opschriften, aan weers
zijden der kist, blijken gaven van hun kameraad
schap.
De muziek der dd. schutterij, voorafgegaan door
de tamboers, openden den stoetdaarachter volg
den alle onderofficieren. De muziek voerde o. a.
de treurmarsch van Chopin uit.
Op het graf voerde de adj.-onderoff. J. C. Smits,
als hoofd van het korps onderofficieren, het woord
en sprak ongeveer het volgende
«Onderofficieren
Het is voor de eerste maal in ons bijna 6jarig
verblijf in dit garnizoen, dat wij den treurigen
plicht vervullen een kameraad grafwaarts te
brengen.
Sergeant Ploeg, uwe chefs, al uwe collega's, ja
alle onderofficieren van het bataljon, zijn uwe
lijkbaar naar den doodenakker gevolgd om aan
deze geopende groeve u een laatst vaarwel toe
te roepen en het bewijs te leveren dat uitingen
van kameraadschap onder de onderoff. van het
Nederl. leger ook in ernstige oogenblikken geen
jjdele vertooningen zjjn.
Niet ieder van ons, hoe krachtig ook naar
lichaam en geest, is in staat zyne zware mili
taire verplichtingen steeds onberispelyk te ver
vullen; hoe veel moeilijker moet het hem, den
zwakken man, gevallen zijn, om den dikwijls
veerkracht eischenden werkkring altijd naar be-
hooren waar te nemen.
Toch deed hij dit naar de krachten die hem
geschonken waren, en meermalen waren wij ge
tuigen, hoe hij, worstelend met zijn ziekelijk gestel,
toch trachtte zijn plicht te doen.
Is het voor ons een treurige taak het stoffelijk
overschot van een kameraad aan den schoot der
aarde toe te vertrouwen, hoe veel meer moet dit
Galeoto te aanschouwen, op eene treurig- maar
toch wei-sprekende wijze. Galeoto is de bekende
figuur uit den roman van Lancelot en Ginevra;
hij is de groote koppelaar, gelijk Dante het in zijn
Hel Francesca da Rimini laat verhalen, die ook
haar en Paul Malestra bij elkander brengt en in
het verderf stort. De Spaansche schrijver stelt
ons Galeoto voor als de groote koppelaar, de gan-
sche wereld met haar praatjes en haar lust op
schandaalde openbare meening met haar grif
geloof aan het slechte. Wilt gij dien Galeoto het
hoofd verbrijzelen, gjj vindt hem nergens, want
hij is overal. Dit ondervond ook de oude Julian;
hij worstelde steeds tegen dien Galeoto; zijn vast
vertrouwen in de deugd van zjjn vrouw; zijn
liefde voor haar zijn gehechtheid aan Ernesto en
het geloof aan diens eerlijkheid, zij hielden hem
lang staande. Hij wilde niet hooren van allerlei
betoogen en drogredenen, dat het samengaan van
zulke jonge menschen aanstoot geeft aan de wereld,
waarin men zich bevindt en, zooals zjjn zwager
het uitdrukte als echo van zoo velen, «waarmee
men toch rekening moet houden."
Zelfs toen Ernesto sprak van heengaan, om aan
al die praatjes een einde te maken, verwierp
Julian dit voorstel en trachtte hij den zoon van
zijn vriend te houden in zijne woning, door hem
eene betrekking als zijn secretaris aan te bieden.
Maar eindelijk rees ook bij hem twjjfel. Wie
toch is bestand en sterk om tot den einde toe te
volharden, als de laster telkens wêer allerlei
onschuldige voorvallen, toestanden, woorden of
het hart schokken der diepbedroefde moeder en
van haar die hem lief was.
Majoor Van Nouhujjs en verder aanwezige
officierenik vervul een plicht namens de onder
officieren van het bataljon, indien ik u dank breng
voor uwe tegenwoordigheid aan deze plaats, onder
de verzekering dat elk blijk van deelneming door
ons ten hoogste wordt gewaardeerd.
Krijgsmakker Ploeg. Uwe kameraden brengen
u hun eeuwigen groet
De heer Doudeijns, vader van haar, met wie
sergeant Ploeg verloofd was, dankte de militaire
autoriteiten voor de behandeling door den over
ledene ondervonden en voor de eer, diens lijk
bewezen.
Een kleine herinnering aan den overleden
makker zullen zijne kameraden op zijn graf doen
plaatsen.
De proefneming met den op het hoofd der
Nieuwe Haven te Vlissingen geplaatsten stoom-
misthoorn, die Donderdag had moeten plaats
hebben, is uitgesteld totdat het metselwerk der
fundeering, waarop de machine gesteld is, de
noodige hardheid zal hebben verkregen.
Het bij Zoutelande gestrande Eng. ss. Statira
is gepasseerden nacht door drie sleepbooten af-
gesleept en ligt thans op de reede van Vlissingen
geankerd, in afwachting van nadere orders. Vooraf
zal het in het droge dok worden gezet om te
woifden onderzocht.
-L De afdeeling Goes van Patrimonium, tot on
dersteuning bij ziekte, hield Donderdagavond haar
zesde jaarsvergadering. Bij het afsluiten van het
vorige jaar bedroeg het ledental 102 thans 76.
De ontvangsten van het afgeloopen jaar met saldo
bedroeg 108.16, uitgaven 100.04, zoodat het
kassaldo thans bedraagt 8.12. De heeren J.
Plazier, J. de Jonge Jr. en N. Duivenwaarde
werden als bestuursleden, en de heer C. Laban
werd als commissielid herkozen.
Op een verzoek van eenige ingezetenen van
Wolfaartsdjjk dat aldaar wederom evenals vroe
ger, een rijksveldwachter zal worden gestatio
neerd, is door den minister van justitie afwijzend
beschikt.
De vereeniging Nut en Genoegen te Wol
faartsdijk, welke 24 leden telt en zeker veel toe
brengen kan om in het eentonige leven aldaar
eenige afwisseling te brengen, hield Woensdag
avond eene buitengewone vergadering, die zeer
druk bezocht was.
Met de voordracht van eenige stukjes in proza
en poëzie en de opvoering van een paar tooneel-
stukjes werd de avond allergenoegelijkst doorge
bracht. 4 nieuwe leden traden tot de vereeniging
toe.
Op eene vergadering van aandeelhouders in
de weegbrug te St. Annaland bleek uit de mede-
deelingen van het bestuur o. a. dat sedert het
begin van October 1887, toen de fairbank het
eerst werd gebruikt, de navolgende hoeveelheden
werden gewogen in kilogrammen: suikerbieten
3.246.942, mangelwortelen 92.148, pulp 829.014,
uien 195.723, aardappelen 1.013.218, 13 Btuksvee
en enkele andere artikelen alsbalen racine,
vaten petroleum enz.
Uit de verantwoording van den secretaris-
pefiningmeester bleek dat de ontvangsten de
uitgaven overtroffen, zoodat er een behoorlijke
winst kon uitgekeerd worden.
Misschien interesseert het eenigen onzer
lezers te vernemen, dat Z. M. de koning op de
volgende wijze staat aangekondigd op de kiezers
lijst van de gemeente 's Gravenhage:
■\t. /iftno I Naam: Voornamen:
4bUy' Nederlanden Z. M. Willem III.
Alexander Paul Frederik Bodewijk, Ko
ning der. Woonplaats Noordeinde 68.
Aangeslagen wegens grondbelasting
voor 697.17.
De commissie te 's Hage voor de feesten op
'skonings 70en verjaardag, waarvan de leden nog
in functie waren, besloot den dag van 19 Fe
bruari a. s. weder feestelijk in te wijden met het
spelen van koraalmuziek door een goed bezet
corps op het plein 1813, op 18 Februari te
middernachtdenzelfden dag eene uitdeeling aan
de armen te houden en den bewoners der residentie
gebaren weet uit te leggen ten nadeele van zijn
slachtoffers! Wie gevoelt ten slotte dan toch
niet even bij zich opkomen het weifelmoedige:
als het eens waar was! Aan die helsche macht
kon ook Julian zich niet onttrekken; al blijft hij
worstelen en strijden. Daardoor begrijpt men ten
volle zijn vreugde als eindelijk die Galeoto vleesch
geworden is; als hij eindelijk een persoon vast
heeft, een vertegenwoordiger van de publieke
opinie die hem deed twijfelen, en zjjn rust hem
ontnam. Ernesto, die het aanbod om secretaris
te worden, afwees, Julian's huis verliet en elders
in eene eenvoudige, bijna arme woning een kamer
nam, had in een koffiehuis iemand getuchtigd, die
zich beleedigende uitdrukkingen over Theodora
veroorloofde. Een duel was noodzakelijk, maar
nauwelijks hoort Julian toevallig van het gebeurde
of er ontwaakt in hem een krachtig verlangen,
zelf nu openlijk op te treden voor de eer zijner
vrouw, getuigenis af te leggen van zijn vertrou
wen in de onschuld der beide personen, die hem
zoo lief zijn. Hij zal duelleeren voordat Ernesto
dit doen kan. Terwijl dit geschiedt brengt Theo
dora, die alles vernomen heeft, en, door angst
over het lot van haar echtgenoot gedreven, het
duel wil voorkomen, een bezoek aan Ernesto op
diens kamer, wijl zjj hoorde dat Julian daar was.
Aandoenlijk was vooral dit tooneelde angst van
die schuldelooze vrouw om te vertoeven alleen bjj
Ernesto. Wat hebben wij toch gedaan aldus
roept zjj ongeveer uit »dat wjj zoo vervolgd
worden door het noodlot. Hoe vroolijk, hoe on-
te verzoeken op 19 Februari de vlaggen uit të
steken en oranje te dragen.
Yoor de uitdeeling aan de armen zal eene
inzameling van gelden gehouden worden.
Te Utrecht is een negentienjarig meisje bij
het uitwerpen van een emmer vuil water, door
den drassigen grond in het water gevallen en
verdronken.
Uit Barneveld schrijft men aan de Haarl. Ct.
Op Maandag kwamen aan het station Putten,
per laatsten trein, 27 Belgische arbeiders aan,
onder geleide van een houthandelaar, om een
aldaar gekocht bosch te vellen. Bjj aankomst
werden zjj door een lOOtal ingezetenen van Putten
met kreten ontvangen. De logementhouder, bjj
wien nachtverbljjf was besteld, weigerde hen te
ontvangen. Door de hulp der politie werd daarop
een overeenkomst aangegaan met een boer, die
hun voedsel en ligging zou verstrekken. De
menigte oefende echter ook daar haar invloed uit
en het gevolg was, dat ook hier de toegang werd
geweigerd. Eindeljjk, nadat die menschen die
al van 's morgens half zeven af gereisd hadden
2^ uur buiten hadden rondgezworven, vonden
zjj een onderkomen in de 3e klasse wachtkamer
van het station Putten. Den volgenden morgen
zjjn ze per eersten trein naar België teruggekeerd,
daar zjj het werk niet durfden aanvangen.
Een jonge man uit Huizen, te 's Graveland
met een kar rjjdende, kreeg den boom er van
met hevigheid tegen zjjn onderljjf hjj gevoelde
er aanvankelyk geen noemenswaardigen hinder
van en volbracht zelfs nog een paar dagen zjjn
gewonen arbeid, doch daarna bleek er inwendige
verwonding veroorzaakt te zjjn, die zóo in hevig
heid toenam, dat de jonge man weldra aan de
gevolgen overleed.
Terwjjl de gemeente-veldwachter van Kantens
Woensdag ochtend aldaar dienst had op de secre
tarie, werd zjjne vrouw in huis door een persoon
overvallen, die haar bedwelmde met een vocht,
en zóo ongemoeid een 70 kon stelen.
Wat in 't vet ligt verzuurt niet.
Eergisteren werd een man uit Aalten over Ze
venaar gevankeljjk naar Arnhem overgebracht,
die acht jaren geleden te Wehl nabij Zevenaar
een koe ontvreemd had en, om de straf te ont
duiken, naar Duitschland gevlucht was. Al dien
tijd had hjj zich schuil weten te houden en was
nu naar Nederland teruggekeerd, doordien hjj
de zaak wel vergeten achtte.
Hjj had echter buiten den waard gerekend.
In Zwitserland houdt de nieuwe Duitsche
socialistenwet de publieke opinie zeer bezig.
De Gazette de Lausanne gelooft, dat, wanneer
de Zwitsersche bondsraad, zooals men verzekert,
protesteeren zal bjj de Duitsche regeering tegen
de nieuwe socialisten wet, dit voorbeeld ook door
andere landen als bjjv. de Nederlanden, België,
en Denemarken zal gevolgd worden, die niet
bereid zjjn als veiligheidsklep voor Duitschland
dienst te doen.
De Fransche minister Flourens zal niet
beslissen, of de onderhandelingen over het handels
verdrag met Italië zullen hervat worden, voordat
hjj inlichtingen, welke ter aanvulling noodig
worden geacht, heeft ontvangen.
De universiteit te Rome is wegens radicale
demonstraties voor onbepaalden tyd gesloten.
Het geschil van Hitrowo met de Roemeen-
sche regeering, ontstaan door de arrestatie van
een palfrenier der Russische legatie, beschouwt
men als uit den weg geruimd door de ophelde
ringen van den prefect van politie.
Tot leden van de Académie frangaise zjjn
verkozen, in de plaats van Caro, Yiel-Castel en
Cuvillier Fleurygraaf D'Haussonville, admiraal
Jurien de la Gravière en Jules Claretie, directeur
van het Theatre frangais.
Uit Brussel word aan het Berliner Tagébl-
gemeld dat men in de kringen der Congo-regee-
ring de vrees koestert, dat Stanley in het Mabo-
diland met zyne gezellen door gebrek zal zjjn
omgekomen. Naar bekend werd, heeft daar
in den aanvang van Juli een verschrikkeljjke
hongersnood geheerscht, weshalve Stanley het
binnenland slechts introk in de hoop, dat Tippo
Tipp of de Belgische majoor Bartilot hem pro
gedwongen, hoe gelukkig en hoe onschuldig was
onze omgang, Ernesto. Wjj leefden met ons drieën
zoo heerljjk. Als ik vroeger bjj ukwam, was ik
kalm, ongedwongenwjj dachten aan geen kwaad.
En thans? Ieder oogenblik dat ik langer bljjf
kan voor ons noodlottig wezen."
En zoo zou het ook gebeuren. Op het punt
van heengaan hoort zjj voetstappen. Ernesto meent
dat het de getuigen zjjn voor het duel; maar
Julian wordt ernstig gewond binnengebracht. En
toen eindelijk de last wordt gegeven hem te bed
te brengen moet Theodora te voorschjjn treden.
Men begrjjpt nu hetgeen volgt. De schjjn is
thans te sterk; zelfs Julian bezwjjkt daarvoor.
Wat baten thans nog betuigingen van onschuld!
Niets, niets. Met eene vervloeking van Theodora
en Ernesto sterft de oude man. De beide schuldig
gewaanden worden uit het huis verjaagd; Galeoto,
de groote koppelaar, heeft zjjn werk voleind
beiden worden thans tot elkaar gebracht. En
wat Ernesto tot stof koos voor zjjn drama, waar
van in het voorspel sprake was en dat eindigen zou
met datgene, waarmee andere stukken beginnen,
hebben wjj zien aigespeeld.
Na een welsprekende philippica tegen de wereld,
die, zonder erg vaak maar ook dikwyls met booze
bedoelingen, zich bemoeit met anderer doen en laten;
en onschuldigen tot schuldigen maakt, verlaat
Ernesto met Theodora het huis, waar zjj zoo
gelukkig hadden kunnen zjjn. En zjj namen met
zich het bewustzjjn dat hun geluk voor eeuwig
is verwoest; want wat zjj voor elkaar ook
