N°. 16.
131® Jaargang.
1888.
Donderdag
19 Januari.
Middelburg 18 Januari
Onderwijs.
Kerknieuws.
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regelsƒ1.50;
iedere regel meer ƒ0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
m
Rechtszaken
MIDDEtBURGSCHE COllRANT.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Yey Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: P. van dee Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Niehwenhüuzen, en te Terneuzen: L. van Wijck.
Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomenen nemen ook het algemeen advertentiebureau van Nijgh van ditmab^e Rotterdam, en de firma B. van dee
Kamp te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John P. Jones, opvolger»
De Tijd vindt in onze opmerking over de waar
schuwing van Z. H. den paus, aan het adres der
Beiersche bisschoppen, tegen de vrijmetselaars
aanleiding tot een lange redeneering over de
vijandschap, door de maijonnerie in Italië, België»
Frankrijk enz. jegens het pausdom aan den dag
gelegd. En daarom verbaast het blad zich over
ons beweren »dat de R. K. kerk, waar zij zich
beweegt op het gebied, waar haar macht
en kracht 't huis behooren, en zij ook veel
nut kan stichten, meer erkenning en bescherming
vinden zal bij de vrijmetselaars dan bij de zich
noemende vromen."
De redactie van dit blad is te verstandig om
niet te weten dat zij eigenlijk om de door ons
gestelde kwestie heendraait, en doet alsof zij niet
weet dat wij over de R. K. kerk niet over het
pausdom schreven en alsof wij niet eene voor
waarde stelden in de thans door ons gespatieerde
woorden.
En daarin ligt juist het groote verschil tusschen
haar en ons.
Onder de R. K. kerk verstaan wij het geheel,
zoowel het hoofd dat in het Vaticaan zetelt, als
de bisschoppen en de leden, over de gansche
aarde verspreid.
Pastoor Brouwers was, bij gelegenheid van het
Leo-feest te Middelburg, in zijne feestrede even
welsprekend als eerlijk, toen hij erkende dat er
in de dagen der Hervorming veel was in zijn kerk
dat veranderd, verbeterd moest worden.
Zou de redactie van de Tijd ook niet eens een
oogenblik zoo eerlijk zich willen toonen door zich
op dat zelfde standpunt te plaatsen en te erkennen
dat er ook èn door de hoofden èn door de leiders
èn door de leeken door alle tijden heen mis
slagen en fouten begaan zijn, waartegen moest
worden opgekomen?
Het is toch een opmerkelijk verschijnsel dat
juist in de ultra-katholieke landen, waar, zooals
in Italië, het hoofd van den staat prijs stelt op
den naam van goed katholiek, het pausdom zoo
veel verzet en bestrijding ondervonden heeft. Kan
de Tijd zich nu niet voorstellen dat dit een
gevolg is van verkeerde inzichten, slechte politiek,
overdreven ijver, of erger ondeugden van hen, die
in het Vaticaan den scepter zwaaiden?
Wij willen daarmee volstrekt niet zeggen dat
de bestrijders van het pausdom altijd in hun recht
geweest zijnverre van dien. En allerminst willen
wij geacht worden goed te keuren, wat doldriftige
heethoofden,al waren zij ook vrijmetselaarsmisdede n
in den strijd tegen clericale overheersching. Maar
wij mogen toch ook niet over het hoofd zien dat
zij wellicht tot het uiterste gedreven werden.
De vraag van de Tijd of soms naast de wilde
vrijmetselaars in Italië, België, Frankrijk enz.
nog een tamme soort bestaat, deed toch bij ons
de vraag rijzen, of die bedoelde personen, welke
meestal toch ook den katholieken godsdienst be
lijden, niet wild gemaakt zijnen of anders de
macht der R. K. kerk te kort schoot om hen in
bedwang te houdeneen kwestie die wij gaarne
aan de Tijd ter overweging geven.
De redactie van dit blad, dat in haar nommer
van Maandag lof bracht aan de niet katholieke
pers over den toon, waarop door haar het paus-
feest is besproken, en zich in die aangename
stemming niet door gruwelen en wreedheden
der XVIe eeuw, door wien ook gepleegd,
wilde laten storen, kon nog verder gaan en zich
toeleggen op de zeli kennis, of zij het in onpar
tijdigheid en waardeering van andersdenkenden
al even ver gebracht heeft als die pers, welke zij
zoozeer prijst.
Evenmin als wij voor de fouten van het paus
dom de gansche R. K. kerk aansprakelijk stellen,
evenmin zal zij dan alle buitensporigheden van
maijons plaatsen op rekening der vrijmetselarij.
Dit is, dunkt ons, het eenige juiste standpunt;
ons leerde het ten minste het goede in de R. K.
kerk opmerken, waar deer en en erkennen.
In de heden in de sociëteit St Joris alhier ge
houden vergadering van vennooten in de Zeeuwsche
Spoorbootmaatschappijwaarop 46 stemmen waren
vertegenwoordigd, is onder meer besloten om uit
het reservefonds tot een bedrag van f 20.000 te
putten, om de boot te voorzien van een nieuwen
ketel en de machine met Compound-systeem in
te richten.
Zooals uit achterstaande annonce blijkt zal het
vroeger door ons gemelde concert van den keizer
der violisten A. Wilhelmj, Dinsdag 31 Januari
a. plaats hebben.
De officier van gezondheid 2e kl. A. W. Ver
heiden is - door den generaal-majoor, inspecteur
van den geneeskundigen dienst, aangewezen tot
het bijstaan van den militieraad in het genees
kundig onderzoek van militieplichtigen van 1888 in
de provincie Zeeland.
Te Vlissingen bevat de kiezerslijst voor de
tweede kamer 896, die voor de provinciale staten
892 en die voor den gemeenteraad 890 namen,
zijnde ongeveer het dubbele van vroeger.
In het verslag van de zitting van den Vlis-
singschen raad, Vrijdag jl., liet de telegraaf ons
eene gratificatie van 110 voor buitengewone
diensten aan de commissie toekennendaarmee
waren de commiezen bedoeld.
Dinsdag had eene vergadering plaats van inge
landen van den polder Westeren Ban van Schou
wen. In de eerste plaats werd mededeeling
gedaan van een brief van H.H. Gedeputeerde
staten van Zeeland, waarbij afschrift werd inge
zonden van een koninklijk besluit, houdende
handhaving van de beslissing van Ged. staten in
het bekende geschil (laatst uitvoerig in dit blad
medegedeeld). Alle daarop betrekking hebbende
stukken werden ter visie gelegd, en door den ont
vanger-griffier werd verslag gedaan van de behan
deling der zaak bij den raad van state.
Teneinde de kosten van het proces te bestrijden,
werd tot eenige af- en overschrijvingen op de
begrooting besloten.
Hierna werd overgegaan tot het opmaken eener
voordracht voor een gezworene, als gevolg van
de koninklijke beslissing. Daarop werden geplaatst
de heeren A. Dartig, J. Lemson en L. Blom.
Nog moest worden opgemaakt eene voordracht
voor een dijkgraaf, daar de heer De Bakker in
Maart a. s. aftreedt. Hierop werden geplaatst
de heeren M. de Bakker, M. Bolle Lz. en A. C. Bon.
Maandagavond hield de liberale kiesvereeniging
te Bruinisse eene algemeene vergadering met
nieuwe kiezers, teneinde de gewijzigde toestanden,
door de herziening der grondwet in 't leven ge
roepen, enz. te bespreken. Hoewel de opkomst
niet zeer talrijk was, traden toch elf nieuwe leden
toe, zoodat de vereeniging nu 38 leden telt.
Volgens de nieuwe lijst zijn er thans 199 kiezers
voor leden van de 2e kamer en 197 voor den
gemeenteraad; volgens de oude lijst waren die
cijfers 63 en 120.
Benoemd tot heemraad van het waterschap
Schouwen, provincie Zeeland, T. Gast.
De minister van oorlog brengt in de St. Ct,
ter kennis van belanghebbenden, dat op 1 Octo
ber a. s. kunnen worden toegelaten
A. te Delft, tot den cursus ter opleiding voor
tweede-luitenant der artillerie bij het leger hier te
lande, 12 jongelieden
B. te Haarlem, tot den voorbereidende prac-
tischen cursus der militaire school, ter opleiding
voor tweede-luitenant der infanterie bij het leger
hier te lande, 20 jongelieden.
Voor nadere inlichtingen verwijzen wij naar
de St. Ct. van heden.
Gisteren den geboortedag van den stichter
der vereeniging werd te Zwolle de jaarlijksche
algemeene vergadering gehouden van de schippers-
vereeniging Schuttevaer. Onder meer was ook de
afd. Middelburg daarbij vertegenwoordigd.
Alvorens tot de behandeling van de zaken over
te gaan, deed de voorzitter het voorstel, om ge
zamenlijk een bezoek te brengen aan het graf van
den stichter. Een algemeen applaus bewees, dat
de leden daarmede volkomen imstemden. Men
begaf zich dan ook terstond op weg naar de nieuwe
begraafplaats.
Bij het gedenkteeken gekomen, werd het har-
teljjk woord, 'twelk de grijze voorzitter aan zijn
onvergetelijken vriend, den stichter, had gewijd,
door den heer v. Tussenbroek voorgelezen. De
laatste levensjaren van Schuttevaer werden op
eenvoudige, maar treffende wijze herdacht. De
heer C. Schuttevaer dankte met een kort woord
voor de hulde, aan de nagedachtenis zijns vaders
gebracht.
Na de terugkomst van het kerkhof hield de
heer D. J. H. van Tussenbroek een feestrede,
waarin hij eerst een overzicht gaf van de wording
der vereeniging.
Bij de verkiezing van twee leden van het
hoofdbestuur, in plaats van de aftredende leden
"W. Ui de Jong en J. Varekamp, werden de beide
aftredende leden bij acclamatie herkozen, die de
herbenoeming aannamen.
Uit de rekening en verantwoording bleek, dat
dê inkomsten in het afgeloopen jaar hadden be
dragen 505.34 en de uitgaven 507.95§. De
vereeniging verheugt zich in het bezit van een
saldo van 522.73§, waarvan het grootste deel
in de spaarbank is belegd.
Prof. Willeumierte Amsterdam, die voorzitter
is geweest van de commissie tot herziening van
het reglement van Burgerpligt, heeft zich niet
aangesloten bij degenen, die deze kiesvereeniging
wenschen te verlaten hij heeft bedankt om op te
treden als hoofd der minderheid die weggegaan is.
Daarentegen heeft de heer C. P. Metelerkamp,
raadslid, wel als lid der kiesvereeniging bedankt.
Zaterdag vergaderen zij, die heengingen, om eene
nieuwe vereeniging te stichten.
In een te Brielle gehouden vergadering van
anti-revolutionnaire kiezers werd tot candidaat
voor de Tweede kamer bij de aanstaande ver
kiezing gesteld de heer C. E. Plugge, griffier bij
de directie der marine te Hellevoetsluis.
In den laatsten tijd is er dikwijls sprake ge
weest over aanstaande wijzigingen in de tegen
woordige pensioenwet voor officieren. Zooals uit
de laatste geruchten, welke daaromtrent in om
loop zijn, kan worden afgeleid, is des ministers
streven, den officieren gelegenheid te geven om
op betrekkelijk jeugdigen leeftijd de gelederen
met pensioen te kunnen verlaten. Hierdoor wordt
een tweeledig doel bereikter komt meer pro
motie in de verschillende rangen en een aantal
officieren, die hun baton de maréchal hebben be
reikt, verlaten den dienst, maar blijven ter be
schikking van den staat, zoodat hieruit een
reserve van officieren wordt geformeerd, waarop
later met de in te dienen militiewetten gerekend
zal worden. (L. D.)
Naar het Vad. thans met zekerheid kanmede-
deelen, heeft de heer P. Bogaardt, koopman te
Amsterdam, aan den minister van koloniën een
adres ingediend, waarbij hij als opzichter en
directeur eener te Amsterdam te vestigen stoom
vaart-maatschappij, die genaamd zal worden
Holland, met een ruim kapitaal zal werken en
zich ten doel stelt een geregelden dienst te openen
van Amsterdam naar Java in verbinding met de
steamers van de Nederlandsch-Indische stoomvaart
maatschappij, over wier vloot hij de vrije beschik
king zal verkrijgen, verzoekt om of de tegen
April a. s. aangekondigde uitbesteding van het
onderhouden van geregelde stoomvaartdiensten
in den Indischen Archipel gedurende de jaren
1891 tot en met 1905 te doen doorgaan, öf wel
hem in de gelegenheid te stellen, eveneens als
met de heeren Boissevain, Tegelberg en Ruys
geschied is, onderhandelingen te openen tot on-
derhandsche aanneming van gezegden Neder-
landsch-Indischen pakketdienst, waarbij de heer
F. Bogaardt het uitzicht opent op voorwaarden,
welke voor 's lands schatkist voordeeliger zijn.
Wij ontvingen het eerste nommer van Kunst
nijverheid, het officieele orgaan van het uitvoerend
comité voor de nationale tentoonstelling van oude
en nieuwe kunstnijverheid te 'sGravenhage in 1888-
De directie en administratie berust bij de heeren
Gebr. Belinfante te 1s Gravenhage.
Uit de bactereologische onderzoekingen van
prof. dr C. A. Pekelharing en dr C. Winkler
naar den oorsprong de verspreiding en de mid
delen ter bestrijding der berri berri in Atjeh is
gebleken dat al het drinkwater aldaar, zelfs dat uit
den artesische 1 put, dermate met micro-organismen
is bezwangerd dat het gebruik zonder eene voor
afgaande volkomen zuivering als gevaarlijk voor
de gezondheid moet worden beschouwd. Onder-
de maatregelen, die genomen zijn zoowel ter ver
betering van den algemeenen gezondheidstoestand
als ter voorkoming van andere epidemieën, behoort
de zuivering van dat drinkwater door filters, die
in staat zijn alle pathogenische bacteriën met
volkomen zekerheid uit het water terug te houden.
Aangezien in de aanvraag tot uitzending dier
toestellen van het legerbestuur in Indië geen
bepaald systeem was vermeld, werd dit tot advies
in handen gesteld van prof. dr G. v. Overbeek
de Meijer, hoogleeraar in de hygiënische weten
schappen aan de universiteit te Utrecht, wiens
uitspraak was dat voor dit doel het filter Cham-
berland, systeem Pasteur, uitsluitend in aanmer
king kan komen. Naar aanleiding daarvan heeft
het departement van koloniën met de firma Crans
Co. te 'sGravenhage als concessionnaris voor
dit systeem voor Nederland en de koloniën een
overeenkomst gesloten tot de levering binnen
zeer korten tijd van een groot aantal dezer toe
stellen zoowel vaste ten dienste van kazernes
hospitalen, cantines enz. als vervoerbare filters
ten dienste van het leger in Atjeh.
Ook in ons land zal het gebruik meer en meer
dringend wenschelijk blijken. Tal van gemeenten
toch zijn er, die ten eenenmale van zuiver drink
water verstoken zijn. Zoowel provinciale genees
kundige raden als tal van plaatselijke gezondheids-
commissiën hebben, zoodra cholera of eenige
andere ernstige epidemie dreigt, als voorzorgsmaat
regel het gebruik van dezen filter zoo algemeen
mogelijk aanbevolen, aangezien het gebruik van
gekookt water niet die volkomen waarborgen
oplevert, daar kookhitte niet voldoende is om alle
bacteriën te dooden en juist de pathogenische
bacteriën gerekend worden tot die soort te behooren.
De uit Batavia ontvangen berichten zijn geda
teerd 13 Dec.
Het officieel verslag van Atjeh, loopende tot
27 Nov., meldt o. a.
Te Edi worden nog wel nu en dan verontrus
tende tijdingen vernomen, o. a. den 12en Novem
ber jl., dat er voornemen zoude zijn, om onze
versterking in brand te steken en dat een bloed-
prijs zou zijn uitgeloofd op de hoofden van den
Radja van dat landschap en van den luitenant
der Chineezen te Edi; doch de rust werd er niet
verstoord.
De priester T. Sech Osman van Semali, die de
gemoederen der bende, die den laatsten aanval
op de versterking te Edi deed, tot fanatisme had
opgezweept en haar een zeer gemakkelijke over
winning had voorspeld, nam, bevreesd voor de
wraak der overgeblevenen, de vlucht.
De hoofden van Rigas, Melaboeh en Lagen, zoo
mede die van Tjoenda, Bajoe en Nizam, bevonden
zich te Kota Radja.
In de laatste dagen van den verslagtjjd viel er
nog al regen.
De beri-beri buiten beschouwing gelaten, was de
gezondheidstoestand gunstig. Het ziekte-cijfer was
iets hooger, het sterfte-cijfer laag.
De stand der beri-beri was even gunstig als
gedurende den vorigen verslagtijd.
Aan de openbare school te St. Maartensdijk
bedroeg in het afgeloopen jaar het verzuim 23 pet;
en wel wegens ziekte 6,2 pet, veldarbeid 10,9 pet,
overigen arbeid 2,3 pet en andere redenen 3,6 pet.
Mej. G. C. Duijvestein te Zaamslag is be
noemd tot onderwijzeres te Borssele.
Beroepen tot predikant te Cats d» J, Wil-
lemsepredikant te 's Heerenhoek.
Op Dinsdag 14 Februari 1888 zal voor de
openbare terechtzitting der arrond. rechtbank te
Middelburg terechtstaan M. P. A. P. 34 jaren,
geb. te Breskens, wonende te Middelburg, direc
teur der kunstboterfabriek, ter zake dat hij als
directeur dier fabriek in den loop van 1886 te
Middelburg opzettelijk
lo. ten verkoop in vooraad heeft gehad kunst
boter, door hem verpakt in papier, valscheljjk
voorzien van het navolgende merk, namelijk een
driehoekig gekroond schild, waarop zich in het
midden een ossenkop en aan de driehoeken kla
verblaadjes bevinden, welk schild wordt gesteund
ter rechterzijde door een Mercuriusbeeld, ter lin
kerzijde door een beeld, den landboaw voorstel
lende, terwijl het geheel wordt gedragen door
twee gestrikte eikentakken, nagebootst met eene
geringe afwijking naar hetzelfde merk, gebruikt
wordende door de firma Hageman Co., kunst
en natuurboterfabrikanten te Rotterdam en op
welk merk deze firma recht heeft
2o. Boter aldus verpakt heeft verkocht en
afgeleverd als
a. aan James Keniston te Bristol, op 17 Augustus
1886 tien kistjes, inhoudende 12 stukken elk van
1 Engelsch pond, en 2 kistjes, inhoudende 24
stukken, elk van een half Engelsch pond;
op 7 September 1886 tien kistjes, inhoudende
12 stukken van 1, en 25 kistjes, inhoudende elk
24 stukken van een half Engelsch pond
op 25 September 1886 20 kistjes, inhoudend
ieder 12 stukken van éen Engelsch pond, en
op 2 October 1886, 10 kistjesieder inhoudende
12 stukken van éen Engelsch pond;
