Kruis of munt?
F EUILLETON.
Verspreide berichten.
Rechtszaken.
Smokkelarij.
Onderwijs.
Arrondissemrnta-Rechtbank te Middelbv/rg.
In den regel maken wij geen melding van de
vele voor bovengenoemde rechtbank behandeld
wordende zaken betreffende frauduleusen invoer
van zout of zeep, omdat die smokkelarij meestal
over kleinigheden loopt en een resnmé daarvan
bij onze lezers geen belangstelling wekken kan.
Wanneer wij dan ook heden eene uitzondering
maken, geschiedt dat, wijl ditmaal een zeer be
langrijke ontduiking van 's lands inkomsten werd
berecht, belangrijk wat de hoeveelheid aangaat,
maar belangrijk ook met het oog op de wijze
waarop zij werd gepleegd.
Als beklaagden waren gedagvaard:
lo C. S., wonende te Rotterdam, op 18 Mei
1887 gezagvoerder der stoomboot Anna-,
2o W. A. B., cargadoor en expediteur, wonende
te Rotterdam, handelende onder de firma V. d.
L. B., in eigendom hebbende de stoomboot
Anna-,
3o H'. P. L. v. d. L., cargadoor en expediteur,
wonende te Rotterdam, handelende onder de firma
V. d. L. B.
dat de ambtenaren der belastingen zich op den
18 dierzelfde maand Mei des namiddags 5 uur
hebben begeven aan boord der stoomboot Anna,
gezagvoerder C. S., liggende te Sas van Gent, ten
einde dat schip uit te klaren
dat die ambtenaren de verzegeling van het
middenruim, gesloten met twee looden no 119
gaaf en ongeschonden bevonden, maar bij de
visitatie der lading bemerkten dat niet aanwezig
waren alle te Rotterdam ingeladen goederen;
dat bij nader onderzoek der vier staven, waar
mede de luiken onderling waren verbonden en
welke gestoken waren door de krammen, aan het
laadruim aangebracht, bleek dat van de 2 staven,
aan beide zijden van het laadruim aangebracht,
slechts een in orde was, terwijl de andere aan
het uiteinde voorzien was van een moer, waarop
zich een beweegbare schroef bevond, waardoor
het mogelijk was een luik van het laadruim te
verwijderen en zich toegang tot de lading te
verschaffen zonder de verzegeling te verbreken.
dat alzoo de beklaagde C. S., gezagvoerder der-
stoomboot Anna, in dienst bij de 2e en 3e be
klaagden, handelende onder de firma V. d. L.
B., cargadoors te Rotterdam, in eigendom heb
bende het stoomschip Anna en als zoodanig met de
administratie in betrekking staande, heeft ge
pleegd de hiervoren omschreven overtredingen
en alzoo de gezegde firma daarvoor is verantwoor
delijk, immers aansprakelijk.
Op grond van deze feiten werden aan de 2e en
3e bekl. drie overtredingen ten laste gelegd, straf
baar gesteld bij verschillende artikelen van be
lastingwetten.
Alleen de eerste bekl. was bij de oproeping
der zaak tegenwoordig, terwijl de twee andere
bekl. zich bij behoorlijk geregistreerde volmacht
hadden doen vertegenwoordigen door den heer
mr Goudsmit, advocaat te Rotterdam.
Deze, zijne volmacht overleggende, lichtte in
het kort toe, waarom hij meende dat zijne cliënten
in eene zaak als de onderhavige gerechtigd
waren zich te doen vertegenwoordigen, waarop
de rijksadvokaat, de heer mr W. A. van Hoek,
zijne meening, dat de bekl. öf persoonlijk moesten
verschijnen, öf tegen hen verstek behoorde te
worden verleend, uitsprak en verdedigde.
De ambtenaar van het openbaar ministerie, de
heer jhr mr Schuurbecjue Boeije, schaarde zich
aan de zijde van den rijksadvocaat.
De rechtbank besloot, na geruimen tijd in
raadkamer vergaderd te zijn geweest, den heer
Goudsmit als vertegenwoordiger toe te laten.
Deze verklaarde daarop, ter bekorting dei-
debatten, dat door den 2en en den 3en bekl. de
feiten, in de dagvaarding ten laste gelegd, worden
erkend.
Nadat lecture was gegeven van verschillende
op deze zaak betrekkelijke stukken werd tot het
getuigenverhoor overgegaan.
Als eerste getuige werd gehoord de heer Hagen,
Uit het Duitsch.
Van CONRAD FISCHER HALLSTEIÜ
Alleen op de schepen, die de boot op sleeptouw
heeft, komt geen rust. Daar twist een Bovenrijnder
met een Nederlander daar zingt een Manheimer
kwant spotliederen op de Keulsche jongens. Daar
schuren, wasschen en koken de kolenschippers
het is den moriaan geschuurd jammer van de
zeep, denkt Christoffel,.. zij blijven toch zwart
Daarbij kabbelen en klotsen de golven en hijgt
en blaast de machine als een oliphant, die de
koorts heeft. Het mastenwoud kraakt en piept,
de ankerkettingen rekken en schurenhet gebladerte
aan den oever ruischt en ritselt, nu en dan overstemd
door een luid geroep, of een overmoedig lachen,
dat zich over het water tot aan boord der Betty
voortplant.
Eindelijk vallen Christoffel de oogen toe of
hij wil of niet hij slaapt.
De Matthias Stinnes licht zóo dicht bij de Betty
dat de droomgod, die den ruwen kerel thans in
zijne armen wiegt, wel ox> den inval moet komen
om hem naar de brug van die stoomboot te sleepen
en tot kapitein te verheffen.
Hij loopt als bezeten op de brug op en neer,
en vloekt dat de groote mast er van trilt.
Hjj roept den stuurman toe dat hij zijn roer
moet omgooien, als hij niet verpletterd wil worden
en gilt door den spreekbuis tot de stokers.
ambtenaar der belastingen te Rotterdam, wiens
verklaring hierop neerkwam dat op den 17 Mei
1887 te Rotterdam in de Anna o. m. zijn ingeladen
een kist wijn, 1 vat olie en 20 balen melissuiker.
Dit werd door den bekl. erkend.
Als tweede getuige verscheen de heer Wethmar,
hoofdverificateur der belastingen te Rotterdam.
Deze verklaarde dat, op grond van het vermoeden
dat tusschen Rotterdam en Sas van Gent frau-
duleuse praktijken werden gedreven met belastbare
goederen, onder anderen ook met de Anna, hij
zich in Mei naar Terneuzen had begeven, en
met den controleur te Sas van Gent op 18 Mei
een onderzoek aan boord van de Anna instelde,
waarbij gebleken is hetgeen volgens het proces
verbaal aan bekl. wordt ten laste gelegd.
Deze getuige zette daarbij op duidelijke wijze
uiteen hoe de inrichting van de staven aan boord
van de Anna was en hoe men het moest aanleggen
om, zonder de looden te beschadigen, bij de
lading te komen.
Getuige heeft verder geconstateerd dat aan de
lading ontbraken de goederen, vermeld op de door-
voerlijst Rotterdam 14 Mei 1887 n°. 11717, afge
geven aan de beklaagde firma aldaar voor een vat
gemerkt olie 200 Kg. en doorvoerlijst Rotterdam
16 Mei 1887 n°. 9180 A, afgegeven aan dezelfde
voor een kist gemerkt wijn 89 Kg., alsmede
20 balen gemerkt BgA inhoudende melissuiker
bruto 1995 netto 1975 Kg.
Alsnu werd gehoord de heer Drooglever Fortujjn,
controleur der belastingen te Terneuzen, wiens
verklaring geheel overeenkwam met die van den
vorigen getuige en die eveneens aantoonde hoe
men de overtreding pleegde.
Verder werd het ten laste gelegde en door deze
twee getuigen medegedeelde nog bevestigd dooi
de verklaringen van een drietal belasting-ambte
naren, die bjj het onderzoek te Sas van Gent aan
boord van de Anna tegenwoordig waren en dienst
deden.
De bekl. erkende het hem ten laste gelegde,
waarop door den voorzitter aan d en rijksadvocaat
het woord werd gegeven.
Deze toonde aan dat uit de gehoorde verkla"
ringen der onderscheidene getuigen de ten laste
gelegde feiten wettig en overtuigend zijn bewezen
en vroeg schuldigverklaring van den 2e en den 3en
bekl. als eigenaars van het stoomschip Anna en als
zoodanig verantwoordelijk voor de belastingover
treding van hunnen gezagvoerder, lo aan het
bestaan in verzegelde vaartuigen van onverzegelde
luiken, deuren, verplaatsbare beschotten en der-
geljjke, kennelijk ingericht met het doel om
toegang tot de lading te verkrijgen; 2o aan het
niet behoorlijk aanzuiveren van doorvoerlijsten en
3o aan het aan boord hebben van eene mindere
hoeveelheid goederen dan ten goederenuitvoer was
aangegeven.
De rijksadvocaat vorderde, met betrekking tot
het le feit, eene geldboete van niet minder dan
ƒ0.50 en niet meer dan 400; voor het 2e feit een
gelijke boete, en voor het derde feit een boete
van 5332.50, elke boete voor ieder der beklaagden.
De verdediger, de heer mr M. T. Goudsmit,
begon twee vragen te stellen, ten eerste: is hier
eene vervolging ingesteld tegen degenen tegen
wie zij behoorde te worden ingesteld? en in de
tweede plaatsis het juist van den rijksadvokaat
om in een geval als het onderhavige, de boeten
voor elk der twee beklaagden te vragen?
Vooral het laatste is zeide pleiter van
groot belang.
In wiens dienst is, vroeg de verdediger, de le
bekl. En ter beantwoording daarvan merkte hij
op dat de 2e en 3e bekl. eene reederij uit
oefenen, dat zij met anderen eigenaars zijn van
het ss. Anna, en zij de functie van boekhouders
vervullen. Op dien grond meende pleiter dus
dat de ingestelde vervolging niet juist is.
Verder toonde de verdediger aan dat in eene
zaak als deze de eigenlijke dader, de schuldige,
vrij komt en de patroons de schade lijden. Waarom
is dit in de belastingwet zoo bepaald Alleen
omdat de fiscus in staat zou zijn eene opgelegde
boete te kunnen innen. De eigenljjk schuldige
»Holahoudt bij, of je bent voor de haaien."
Daar komt een Neckarvaarder den Rijn af. Hij
heeft zijn roer vergeten en zwalkt nu rond als
een kat, die in het water gegooid is; daar drijft
hij dwars voor den boeg van den Matthias.
»Stop, kapitein, stop. Wij zitten aan den
grond voor je boeg! Wij gaan naar den kelder.
«Vervloekte steenschuit," bromt Christoffel
en stampt op de brug, alsof hij alles onder zijne
voeten wil vertreden.
«Boort hem in den grond, vooruit, vooruit,
danEn de Neckarvaarder wordt door den
grooten Matthias in den grond gevaren. Met ont
zetting vliegt Christoffel overeind en wrijft zich
de oogen. Daar ligt de Matthias nog voor anker.
Op het zwarte dek is alles rustigalleen de
wachten loopen met slaperige stappen heen en
weer. Nu begrijpt Christoffel pas dat zijn kapi
teinschap een droom was.
Maar die overtuiging wordt spoedig zelf weer
een droom. Hjj wil echter niet slapen hij heeft
den kapitein beloofd om aan het roer te staan.
Als een pak lood ligt hjj op de bank, met zjjn
vingers tilt hjj de oogleden op en ziet toch de
sterren aan den hemel nietde god van den slaap
laat hem niet los.
Daar hoort hjj zjjn naam roepen
«Christoffel, ho, ouwe jongen."
Hjj hoort het, worstelt met den slaap en rolt
van de bank.
«Ho, huo, ouwe jongen", roept hij half
slapende, onder de bank uit en wrijft zich nog
eens de oogen,
zal meestal niet tot het voldoen ervan m staat
zjjn en daarom wordt de patroon aangesproken.
Waar pleiter reeds eene dergeljjke regeling af
keurt doet hjj dit te meer als, zooals nu, niet
eene boete wordt gevraagd maar waar voor elk
der patroons, tegenover een schuldigen gezagvoer
der, eene zeer belangrjjke boete wordt gevorderd.
Op rechtskundige gronden zette mr Goudsmit
zjjne meening nader uiteen en concludeerde tot
oplegging van slechts éene boete voor elk dei-
drie feiten.
De rjjksadvocaat toonde, aan dat, bljjkens eene
in de stukken aanwezige, door den 2en en den 3en
bekl. afgelegde verklaring, zij de eenige eigenaars
zjjn van het stoomschip Anna.
Verder lichtte mr Van Hoek ook in het breede
de gronden toe, waarop hjj persisteerde bjj zjjn
gedanen eisch.
Nadat de verdediger nog korteljjk had gerepli
ceerd concludeerde de ambtenaar van het open
baar ministerie tot toewjjzing van den eisch dei-
administratie en vorderde bovendien veroordee
ling van den 2en en den 3en bekl. tot 2 hecli-
tenisstraffen elk van ten hoogste drie maanden en
bjjaldien zjj niet in staat mochten zjjn tot de be
taling der boete tot eene hechtenis van ten
hoogste een jaar.
Uitspraak heden over acht dagen.
Terzelfde zitting zjjn veroordeeld
7. v. J., 48 j., werkman Hontenisse, wegens
beleediging van een ambtenaar, tot 12 b.
s. 10 d. h.
lo. P. B., 18 j., daglooner, 2o. J. P. B., 17 j.,
timmermansleerling, 3o. M. K., 17 j., en 4o. I.
B., 16 j., daglooners, allen Nieuw-en St. Joosland,
wegens strooperjj, tot 3 d. gev. ieder;
lo. A. P., 17 j., 2o. J. H. M., 13 j., 3o. L. G.,
11 j., en 4o. W. P., 10 j., allen zonder beroep
Domburg, wegens alsvoren, de le en 3e elk tot
4 d. de 2e en 4e elk tot 8 d. gev.
M. B., 14 j., zonder beroep Veere, wegens dief
stal, tot 3 d. gev.;
A. v. G., 48 j., werkman Wachtebeke (België), we
gens vernieling van eens anders goed, tot
7 d. gev.
A. V. A., wed. C. L. A., 30 j., tapster Vlissin-
gen, wegens mishandeling van een ambte
naar, tot 12 b. s. 10 d. h.
en C. V., 41 j., koopman en winkelier Hulst,
wegens mishandeling, tot 7 d. gev.
Vrijgesproken zjjn P. d. J., 14 j., koewach
ter Veere, beklaagd van diefstal en E. B., 44 j
veehandelaar Middelburg, beklaagd van mishan
deling.
Bij het kantongerecht te Middelburg werden
in het afgeloopen jaar 853 strafzaken behandeld,
waarvan 607 bij verstek. 751 mannen en 65
vrouwen boven de 16 jaar, 72 mannen en 5 vrou
wen beneden de 16 jaar werden veroordeeld
wegens overtreding der jachtwet werden gestraft
41 en wegens overtreding van het strafwetboek
503 personen, 128 wegens plaatseljjke of andere
verordeningen.
Civiele zaken werden er aangebracht 7060
vonnissen werden geslagen en 10 zaken werden
geroyeerd.
De heer J. Bevelander Schoo te Groede viert
heden, Dinsdag 3 Januari, zjjn 25jarig jubilé als
hoofd der school aldaar.
Het was te verwachten dat het dezen verdien-
steljjken man, wiens naam ook buiten de gemeente
zulk een uitstekende klank op onderwjjsgebied
heeft, niet aan bljjken van belangstelling zou
ontbreken.
De gansche dag was dan ook een feestdag; en
van heinde en ver werden den heer Schoo de
hartel jjkste bew jjzen van belangstelling geschonken.
Namens de ingezetenen ontving hjj een keurig
schrjjfbureau van notenhout met zwart afgezet;
en een inscriptie op een zilveren plaat, luidende
De gemeente Groede aan J. Bevelander Schoo, hoofd
der le openbare school aldaar 1888.
Daar ziet hjj eensklaps een blauw buis zooals
ze aan boord van de Matthias bjj dozjjnen te
vinden zjjn, voor zich staan; de jongen ziet er
bleek en akelig uit, Christoffel zou kunnen zweren
dat het een spook was en nu herkent hjj het
spook het is Frans!
«Hoe gaat het met mijn broer en zjjn vrouw
Ik kwam maar even, omdat ik de Bettij nog eens
wilde zien. Het is voor de laatste maal, Chris
toffel, nu ga ik naar Boven, vaarwel!"
Christoffel wringt zich de handen en ligt te
klappertanden van angst.
«Zjj zij stamelde hjj, «de kapitein
heeft haar aan land gebracht zjjt gij Frans?"
«Kent gjj mjj niet meer, Christoffel? Zeg
aan mjjn broeder dat die oude geschiedenis
voorbjj is en dat ik nu ook gelukkig geworden
ben. Goeden nacht, Christoffel, vaar wel!"
Christoffel beeft van het hoofd tot de voeten
en klemt zich met zjjne twee handen aan een
rol touw vast, uit vrees van over boord te vallen.
De man met het blauwe buis gaat langzaam
naar de plank en spoedt zich dan aan land.
Nu ontrukt Christoffel zich aan den slaap,
staat op en ziet om zich heenmaar het blauwe
buis is verdwenen.
«Zou het weer een droom geweest zjjn?"
Vragend ziet hjj naar den hemel op, denRjjnaf:
slaperig kruipen de golven voort. Rechts en
links zjjn de oevers in nevelen en maneschjjn
gehuld en aan boord van de Matthias is het zóo
stil alsof het reuzenschip uitgestorven was.
Zoo alleen niet zijn vraag, die hemel noch aarde
Het onderwjjzersgezelschap vereerde hem ëen
prachtigen spiegel. Beide stukken zjjn vervaar
digd in de meubelfabriek van den heer B. Neel-
mejjer te Middelburg en munten uit door keurige
bewerking.
Niet minder fraai zjjn een tweetal andere
cadeau's, afkomstig van de meubelfabriek der
heeren Gebs. Van Schaik te Middelburg. Dit zjjn
een in mahoniehout bewerkte bonheur du jour
en een uit dezelfde, houtsoort vervaardigde boe
kenkast.
Door de Vereeniging tot spijsuitdeeling alhier
werden over 1887 uitgereikt 7196 eieren, 4697
liter melk en 2018 portiën middagspjjs.
Vernamen wjj met genoegen dat de instand
houding der vereeniging dit jaar weer verzekerd
is, dank zjj aanzienljjke geldeljjke ondersteuning,
van particuliere zjjde ontvangen, aan den anderen
kant is minder opwekkend dat de minste mede
werking wordt ondervonden voor het uitreiken
van portiën middageten, waaraan velen zich
onttrekken. Hierdoor worden de onkosten aan-
merkeljjk verhoogd, wat ons leed doet voor deze
nuttige vereeniging. Reeds herhaalde malen
wekten wjj tot ondersteuning in dien geest op
wjj meenen dus te kunnen volstaan met hierop
nog eens te wijzen.
Heden morgen is uit het huis van bewaring
alhier naar de gevangenis te Breda gevankelijk
overgebracht J. V., 37 jaar, wed. A. D. te Axel,
die bjj vonnis der arrond.-rechtbank te Middel
burg van 16 December 1887 is veroordeeld tot
eene gevangenisstraf van drie jaren ter zake van
doodslag.
Bjj beschikking van den 29en December is
het maken van de tweede spoorbaan van Krui-
ningen naar Middelburg door den minister van
waterstaat toegewezen aan den heer A. Terwindt,
te West-Pannerden.
Op eene zandbank bjj Domburg moet, vol
gens bericht uit Vlissingen eene vischsloep ge
strand zjjn. Sleepbooten vertrokken derwaarts.
Tot dusverre ontbreken nadere bjjzonderheden.
Te Zierikzee brak Maandagavond omstreeks
kwart voor 9 uur een felle brand uit in de
woning van den boekv erkooper De Vos in de
Nieuwe Boogerdstraat, waarvan de bewoners bjj
het ontstaan van den brand afwezig waren. De
brand liet zich zeer ernstig aanzien, zoodat de
aangrenzende woning van den heer W. A. Ocht-
rnan groot gevaar liep. Door spoedige hulxr, zoowel
van particulieren als van de brandweer, was men
den brand spoedig meester, zoodat reeds te half
tien uur het gevaar geweken was. De schutterij
en de verschillende autoriteiten waren spoedig
tegenwoordig. Het gebouw was tegen brandschade
verzekerd. De oorzaak is nog onbekend.
Te Amsterdam is gisteren in den Van
Beuningenstraat een heistelling omgeslagen, met
het noodlottig gevolg dat een werkman werd
gedood en een gekwetst.
Nabjj Broek in Waterland braken Zondag
onder het oprjjden van een brug de strengen van
een wagen. Het paard liep voort, maar de wagen
kwam in de vaart terecht, met het ongelukkig
gevolg dat de vier personen die er in zaten,
verdronken.
Te Zoelen is op een boerderjj een löjarig
jongeling door den drijfriem der in werking zijnde
machine gegrepen en verscheidene malen rond-
gesleurd. Hjj was enkele uren later dood.
Te Zwolle wilde een meisie van 11 jaar een stoof
met vuur voor moeder klaar maken. Hare kleede
ren geraakten in brand en het vrouwtje bekwam
zulke ernstige brandwonden, dat zjj den volgenden
dag overleed.
Een landbouwer in Friesland gaf in 't begin
van den winter eiken bedelaar een dubbeltje
met verzoek om de volgende week negen centen
terug te brengen. Van de aldus beweldadigden
kwam er [een volgende week geen terug, zoodat
de landbouwer voor een betrekkeljjk kleine som
gedurende het geheele wintersaizoen van de lastige
vragerjj ontslagen was.
hem kan beantwoorden, bekruipt hem een vree-
seljjke angst; daar stjjgt het monster zjjner schuld
weer uit de rivier op, en valt hem aan, zoodat
hjj met knikkende knieën, steunend op de bank
valt.
Een innige overtuiging zegt hem dat het Frans
was. De spookachtig, stille nacht fluistert
het was zjjn geest. Er ontstaat een strjjd in
zjjn gemoed, die hem aan den afgrond der vraag
te zjjn of niet te zjjn, brengt.
Ja, gij grooten en geleerden dezer wereld,
ook schippersknechts worden wel eens aan
diens afgrond gebracht.
Dezen twjjfel wil Christoffel verbreken. Zonder
den moed te hebben om naar den hemel te zien,
tast hjj in zjjn zak en haalt den noodlottigen
koperen duit te voorschjjnMunt, dan heb ik
gedroomd kruis, dan was het de geest van
Frans
Het muntstuk viel uit de hoogte op het dek.
«Kruis
Een oogenblik staart hjj wezenloos op het
geldstuk, keert zich dan vol afgrijzen om en
loopt het dek over naar de plank. Op den oever
blijft hij nog even staan en ziet het schip aan.
«Vaarwel, Betty! Ik kom nooit terug."
Hjj loopt naar een kreupelboschjede wilgen-
takken slaan hem als teisterende roeden in het
gezicht, de blootgespoelde wortels hechten zich
om zjjne beenen; woedend rukt hjj zich los,
want hij weet zeker dat de geest van Frans hem
op de hielen zit hij voelt de koude, knokkelige
hand. in zijn hals en het spook fluistert