i3le Jaargang.
Maandag
2 Januari.
1888.
Middelburg 31 December.
18 8 7.
Burgerlijke stand.
Verspreide berichten.
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.505
iedere regel meer ƒ0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
jö'ii ze courant behoort een BIJVOEGSEL,
dagédea toon der dfficieuee j>era; daafc
a .enten te Vlissingen: P. Gr. de Yey Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van dek Peul, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieuwenhttijzen, en te Terneuzen: L. van Wijck.
Verder worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomen; en nemen ook het algemeen advertentiebureau van Nijgh van Ditmar te Rotterdam, en de firma B. van der
i e te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.
i.
Si vis pacem, para bellum.
Laat zich bij den terugblik op het afgeloo-
pen jaar het algemeen streven der Europeesche
regeeringen van groote en kleinere rijken
beter karakteriseeren dan door bovenstaande
woorden Hoe dikwijls herinnerde men zich
niet 'oltaire's uitspraak: La politiqueest elle
autre chose que l'art de mentir a propos
Woorden van vrede en vriendschap zweetden
op de lippen der vorsten maai hun ministers
van oorlog deelden vlijtig hun bevelen uit en
waren ijverig bezig de armeeën te versterken,
de uitvinding van doodelijker wapenen te be
vorderen, de financieele lasten van 's lands
indereu te bezwaren, hun werkkrachten aan
de nijverheid des lands te ontrukken, teneinde
met et geweer aan den voet den aanval van
ie; lekomstigen vijand af te wachten. Vragen
ij daarom niet, wat heeft het jaar 1887 tot
de gemeene volksontwikkeling, tot leniging
der sociale ellende toegebracht welke bewij
zen hebben de regeeringen geleverd, dat het
hun eindelijk bijna éen eeuw na de hevige
worsteling voor individueele vrijheid, afschaf-
g er prerogatieven van enkele klassen,
Waarachtig ernst was met de toepassing der
wetten van sociale rechtvaardigheid Laat
ons deze en andere gelijke vragen niet uit
spreken, het antwoord ware te bitter. Met
korte, vluchtige lijnen willen wij liever het
beeld der gebeurtenissen in Europa gedurende
1887 trachten te schetsen, ieder vrijlatend in
zijn conclusie over de waarneming der feiten.
In Engeland heeft zich het tory-ministerie
ondanks alle ongunstige teekenen in den aan
vang des jaars kunnen handhaven. Enger is
de boud der afvallige liberalen onder lord
Hartington met diens oude politieke vijanden
geworden. De unionistische partij whigs
en tories biedt krachtig weerstand aan de
Home Rulers, die onverzwakt voor de rechten
der Ieren op zelfstandigheid en meerdere
vrijheid strijden. Maar bleef de overwinning
tot heden nog onbeslist en rust de hand van
lor*: Salisbury met ijzeren geweld op denhals
der Ieren er openbaart zich een toenemende
strooming onder het Engelsche volk ten
gunste van Ierland. Tocü heeft de regeeriug,
geholpen door haar liberale bondgenooten,
en niettegenstaande de ervaring eener eeuw
haar leerde dat men niet door geweld en
strengheid uit een onderdrukt en onte
vreden volk loyale onderdanen maakt, aan
Ierland een nieuwe dwangwet opgelegd. Aar
zelend m den beginne wat haar lersche politiek
betreft! treedt zij nu met ruwheid en onmee-
doogeudheid op, zelfs niet kleine middelen
voor een groot land onwaardige middelen
schuwend om zich althans tijdelijk van de
haar lastige vijanden te ontslaan.
Wie Wind zaait, oogst storm: dwang wetten
roepen revolutionuaire daden, misdrijven in het
leven. Nog bewaarde het lersche volk tegen
over de uiitartende politiek aer Britsche regee
ring zijn kalmte, doch wie zal de onverzoen
lijke elementen beteugelen, wanneer de invloed
rijke leiders langzamerhand de liefde voor hun
vaderland met het veilles hunner vrijheid
moeten boeten? En zullen de Ieren ooit
rusten, alvorens Engeland voldoening aan hun
rechtmatige eischen heeft geschonkenalvorens
zij ia de instelling van een lersch parlement
den waarborg bezitten hun eigen aangelegen
heden te mogen regelen?
De strijd tusschen de landlords en de pach
ters w Ierland, wet bet plan of campaign in
fsn nieuwe gbaee getreden, beeft de regeering
door een nieuwe landwet tot een oplossing
willen brengen, nadat het lagerhuis Parnell's
Tenants Relief Bill een poging tot uitbreiding
en wijziging der bestaande landwet had
verworpen, maar de lords, die niet haastig
genoeg door een Coercion Bill de vrijheid van
Ierland konden aan banden leggen, verminkten
ten voordeele der landlords de
Land Billdoor de regeering ingediend ter
verlichting en ondersteuning der
pachters. Tegelijkertijd aanschouwde men
in Ierland zelf de afgrijselijkste tafreelen bij
de uitzettingen dier pachters, die zonder
erbarmen door hun grondeigenaars uit hun
ellendige hutten werden verdreven, maar niet
zonder huis en hof eerst tegen de politie en
de militaire macht met de laatste kracht der
wanhoop verdedigd te hebben. Meermalen kwam
het tusschen de voltrekkers der uitvoerende
macht en de lersche bevolking tot bloedige
botsingen, zoo o. a. te Mitchelstown. Wat zal
het einde zijn, wanneer de Ieren handelen
naar het lersche lied
Keep the law, oh keep it well
Keep it as your rulers do
Be not righteous overmuch
When they break it, so can you 1
Ierland is niet het eenige gistende element,
dat Groot-Brittanje in eigen kring bezit. De
toenemende armoede in de hoofdstad, het aan
groeiend getal werkeloozen dreigt een gevaar
voor de binnenlandsche rust en veiligheid van
het rijk te worden. De herhaalde manifestaties
op Trafalgar Squaregevolgd door ernstige
ongeregeldheden, hebben dit najaar bewezen,
dat het rijke Londen op een vulkaan sluimert.
De ontevredenheid der Ieren, die in het oog
der regeering dwangmaatregelen noodig maak
ten, vormde een wanklank in de feestvreugde
van het Britsche ryk bij de herdenking der
öOjarige regeering van koningin Victoria. Te
midden van haar nog levende kinderen, die
met hun talrijke nakomelingschap zich te Londen
hadden verzameld, omringd van regeerende
vorsten of hun afgezanten, toegejuicht door
haar onderdanen, herdacht koningin Victoria
op den 21 Juni den dag, waarop zij vijftig jaar
geleden, tot heerscberes van het machtige en
gioote Britsche rijk werd gekroond.
Mag het jubilé-jaar echter tot de schitte
rendste barer regeering gerekend worden Op
de verbittering iu Ierland, op de wanverhou
ding in de maatschappelijke betrekkingen der
inwoners van Louden wezen wij reeds, maar
ook ten opzichte der buitenlandsche politiek
bestaat niet in alle opzichten reden tot roem
voor Engeland. De conventie betrekkelijk
Egypte, die onder sir Drummond Wolffs leiding
eindelijk een bepaalden vorm had gekregen,
stuitte af op den onwil des sultans. Later
hebben Frankrijk en Engeland een conventie
betrekkelijk het Suez-kanaal gesloten, welke
naar alle waarschijnlijkheid de goedkeuring
der overige mogendheden zal erlangen, maar
de grootste voordeelen dezer overeenkomst
rekent men niet aan de zijde van het anders
zoo gelukkig speculeerende Britsche rijk.
Overigens heeft men de neigingen der lei
dende Britsche staatslieden, in strijd met de
tradities van Engeland, zien overhellen tot
een alliantie met andere mogendheden. In
geval van een oorlog rekent men op Engelands
aansluiting bij den Middel-Europeeschen staten
bond, die zich zelf als bescheimer des vredes
heeft opgeworpen.
Een der gewichtigste gebeurtenissen in de
politieke geschiedenis van het jaar 1887 is de
verbreking van den driekeizersbond, in welks
bestaan Europa sedert de bijeenkomst te
Skiernivice den waarborg voor den vrede zag.
Het is waar, op den driekeizersbond is de
triple alliantie gevolgd, Italië heeft de plaats
ingenomen door Rusland ledig gelaten, maar
weegt voor Duitschland de eene bondgenoot
tegen den ander op? Wanneer wij denken
aan de welwillendheid, door Duitschland
jegens het misnoegde Rusland aan den dag
gelegdaan de vriendschapsbetuigingen van
Bismareks goed gedisciplineerde persorganen
tegenover de Russische regeering, die later
door eer. even ywavme polemiek tegen het
„ondankbare" Rusland werd gevolgd; aan de
pogingen dierzelfde organen Rusland te
waarschuwen voor een bondgenootschap met
Duitschlands erfvijand, het republikeinsche
Frankrijk wanneer wij aan dit alles denken,
dan kan geen twijfel rijzen, of de Diritsche
rijkskanselier beschouwt Italië's opname in de
triple-alliantie als een pis aller voor Rusland's
verloren vriendschap. Met de hem eigen, even
plotselinge als verrassende zwenkingen in zijn
staatkunde vulde vorst Bismarck de bres, hem in
zijn verschansing geschoten, aan door de opname
van het eerzuchtige jonge koninkrijk in den
statenbond. Het bezoek yan den Italiaanschen
minister Crispi op Friedrichsruh was de openly ke
bezegeling dezer overeenkomst. Het droeg
tegelijkertijd het karakter eener manifestatie
een manifestatie tegen Rusland, daar het
een antwoord was op de weigering van czaar
Alexander om zijn oudoom te Stettin te bezoeken.
Dit bezoek heeft later plaats gevonden,
maar de omstandigheden, waaronder zich keizer
Alexander III naar Berlijn begaf, hebben aan
deze keizeroutmoeting haar/hooge beteekenis
ontnomen. Door niets is nog bewezen dat het
bezoek van den czaar aan keizer Wilhelm,
diens onderhoud met den rijkskanselier eeuiger-
mate de betrekkingen tusschen beide staten
verbeterd heeft.
Het eemg waarneembare gevolg was in den
aanvang de meer gematigde toon der weder-
?,ijdsc! '_i yfiicieuse pers. Duitschland trachtte
bonne mine a manvais jeu te maken en verborg
zijn teleurstelling over Ruslands koelheid door
met groot misbaar te wijzen op de voordeelen
der triple alliantie. Zelfs Bismarck's mededee-
ling aan den czaar over te zijnen ongunste
vervalschie officieele stukken vermocht tot heden
niets uit te werken op de gespannen betrekkin
gen tusschen Berlijn en St. Petersburg.
Integendeel volhardt Rusland in zijn gereser
veerde houding, terwijl de jongste heftige veld
tocht der Oosteurijksche en Duitsche bladen
tegen de Russische troepenbewegingen in Polen
meer dan ooit de vrees voor een oorlog heeft
doen ontwaken.
Met begrijpelijke voldoening heeft Frankrijk
keunis genomen van de wijziging in Ruslands
politiek, want ofschoon de Frausche republiek
niet te vereenzelvigen met Déroulède en
andere dwazen geen gelegenheid verzuimde
getuigenis en bewijzen af te leggen van haar
vredelievende gezindheid, zoo heeft zij toch
ten volle de gewichtige gevolgen voor haar
zelve van de ontbinding van den driekeizers-
boud begrepen. Niet langer geïsoleerd ziet
zij ook zonder een effectief bondgenootschap
met Rusland haar positie in Europa versterkt.
Rusland en Frankrijk, beide gevaar voor
zich (luchtend van Duitscblauds overwicht,
schijnen besloten elkanders onafhankelijkheid
tegen dien overweldigenden invloed te willen
waarborgen. Maar even groot als Frankrijks
tevredenheid over deze verandering in den
politiekeu toestand van Europa, even hevig is
het misnoegen van den grooten Duitschen
staatsman, wiens politieke berekeningen ditmaal
schipbreuk leUeu op de eigenmachtige politiek
van den czaar en de intriges der Panslavisten.
Op beter resultaat mag vorst Bismarck zich
beroemen, wat zijn binnenlandsche politiek be
treft. Het jaar 1887 is voor Duitschland on
der een heftige beroering begonnen. De
debatten in den rijksdag over het septennaat,
de scherpe zelfs beleedigende redevoeringen
van den rijkskanselier in de vertegenwoordiging
des rijks tegen een bevrienue natie, tegen
Frankrijk, brachteu Europa in rep en roer,
toch waagde de meerderheid van den rijksdag
ofschoon de verlangde legersterkte toestaande,
het septennaat te verwerpen. Een ontbinding
van hen rijksdag volgde en dauk zij den uit-
den ijver der ambtenaren, maar vóór alles dank
zij de tus8ckenkomst van den paus, door
vorst Bismarck in de binnenlandsche aangele
genheden des rijks te bu'p geroepen,
de nieuwe rijksdag toonde ziAh gewilliger en
nam het septennaat aan.. Doch niet zonder
hoogen prijs te betalen heeft de rijkskanselier
zich de medewerking van den paus tegen diens
eigen trouwe dienaren verworven: vorst Bis
marck heeft dit jaar den laatsten stap op den
weg naar Can os sa afgelegd; de Kulturkampf
is feitelijk ten einde en de herziening der Mei-
wetten bewijst, dat niet Bismarck als overwin
naar uit den strijd trad.
Het is Duitschland, trots alle zachte en strenge
middelen, ook in 1887 niet gelukt de genegen
heid der Elsassers te winnen. Het is nog
waar, wat wij weten niet wie heeft
gezegd: II se peut que I'Alsace soit fïlle de
VAllemagne, maïs elle est l'épouse de la France
et elle lui donne tous ses enfants." En laten
wij er gerustelijk bijvoegen „haar gansche
hart".
Algemeen is de deelneming en de vrees, in
het Duitsche rijk en daar buiten over de
ernstige ziekte van den kroonprins. Met te
meer bezorgdheid volgt men den loop van
diens lijden, omdat men meent in diens troon
opvolging een waarborg voor den vrede te
vinden, terwijl de militaire en autocratische
neigingen van prins Wilhelm als een bedreiging
voor de rust van ons werelddeel en de vrijheid
der Duitsche burgers worden beschouwd.
Europa vreest een Alexander op den troon
der Hohenzollern
Zoo niet van alle, dan toch van de meeste
woningen onzer katholieke medeburgers wappert
de driekleur met het pauselijk wapen of den uit
de kleuren van den H. vader bestaanden wimpel,
als blijk yan hulde met zijn öOjarig priester
jubileum.
Tijd en Maasbode geven heden, bij gelegenheid
van 's pausen jubilé, een feestnommer. Het eerst
genoemde blad, waarvan wij een exemplaar ont
vingen, geeft in een kleurigen, fraai bewerkten
vermoedelijk langs den weg van zincographie
afgedrukten rand een proeve van Middel-Neder-
landsch in een gedicht van dr W. Everts te
Rolduc, terwijl verder onderscheidene dichterlijke
uitingen van bekende schrijvers in het nommer
voorkomen.
Dat het niet ontbreekt aan een levensschets
van den hoogen jubilaris spreekt van zelf, evenals
dat een historisch overzicht van zijne voorgangers
van denzelfden naam wordt gegeven.
Het geheel, fraai gedrukt op fijn papier, maakt
een zeer gunstigen indruk.
Van 24 tot 31 December.
Vlissingen. Bevallen: H. G. van der jmyi
geb, Gillissen, z. J. C. Boonstra, geb. Odem, z.
J. E. Blij, geb. D'Jong, d. H. C. van der Ejjk,
geb. Riemens, z. W. C. Clotscher, geb. Wiessner,
j. ova, gón, nouwerse, z. M. J. W airave, geb.
Meijnderts, d. S. Verbrugge, geb. De Munck, z.
M. J. Huibregtse, geb. Roelse, d. L. J. Janse, geb.
Louwers, d. M. de Nooijer, geb. De Ridder, d.
F. W. S. Sohier, geb. Smit, z.
Overleden: W. Huiszoon, man van M. de
Nooijer, 45 j. M. van Liere, wede van Timmerman,
85 j. J. D. van Hilst, ongeh. d. 43 j.
De Vlissingsche havendienst, bootjes enz., is
door de Maatschappij Zeeland overgenomen en
wordt door haar voortgezet.
Te Goes deed een jongman, die op een ledigen
wagen springen wilde, een verkeerden sprong,
tengevolge waarvan hij zich bezeerde en neerzeeg.
Men vreest voor inwendige kneuzing.
Keizer Alexander III van Rusland zal paus
Leo XIII een telegraphischen gelukwensch zenden.
Te voren was gemeld, dat de Russische regeering
zich van elk bljjk van sympathie met het .hibiló
van den paus sou onthouden.
