N° 292.
130® Jaargang?
188T.
Maandag
12 December.
Middelburg 10 December.
Onderwijs.
Verspreide berichten.
Dit blad verschijnt dagelijhsj
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 8/m. franco f 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentien SO Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels /U
iedere regel meer f 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL.
M S I C A L I A.
fc
IIDDELBURGSCBIË
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F- van deb PELJL,te Zierikzee: A. C. de Mooij, te TholenW. A. van Neewenduijzen en te Terneuzen: L. van Wijgk.
VerJer worden door alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aangenomenen nemen ook het algemeen advertentiebureau van Nijgh van Ditmab te Rotterdam, en de firma Erven B. van Dek
Kamb te Groningen, voor de Noordelijke provinciën, annonces aan. Hoofdagenten voor het Buitenland te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G; L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.
De Standaard voert een paar merkwaardige
grieven aan tegen het kiesrecht der additioneele
artikelen.
„Geld is en blijft de eenige grondslag, waarop
ons kiesrecht steunt."
»Het bljjft ergerljjk, dat ook nu tal van per
sonen, die ten plattelande kiezer zijn, door naar
een stad te verhuizen, weer kiezer af worden."
Welnu, het zjjn de vrienden van De Standaard
die belet hebben, dat de pogingen van 5 liberalen
om aan deze twee grieven eenigermate tegemoet
te komen, konden slagen. Als éen man stemden
zjj tegen de capaciteiten en tegen de verlaging
van census in de groote gemeenten. (Het Vadert.)
De heer L. Kuiler, opzichter bjj 's rjjks water
staat, te Middelburg, is als zoodanig met ingang
van 1 Januari overgeplaatst naar het 6e district
standplaats Breda. In zjjne plaats is benoemd
de heer A. Maas van Roosendaal, welke standplaats
onvervuld blijft.
In het district Leiden is van katholieke zjjde
candidaat gesteld de heer mr J. P. Smeele, oud
lid der kamer.
Benoemd tot ontvanger der belastingen te Wie-
ringen, de heer Koemans, thans commies-verifica
teur der le categorie te Amsterdamte Ballum
(Ameland) de heer Haeijan, thans commies
verificateur le categorie te Veldente Bath de
heer Van Maaren, thans commies-verificateur der
le categorie te Zutphen te Elburg de heer De
Brujju Tengbergen, thans te Duivente Hattum
de heer Van Pienbroek, thans te Makkumte
Loenen de heer Van Ketel, tbans te Naarden; te
Alkmaar de heer Van Sandick, thans te Schagen;
te Monnikendam de heer Koopmans, thans te
Waardenburgte St. Oedenrode de heer Broekhof!,
thans te Kujjk te Zevenbergen de heer CharbOBj
thans te Deutichemte Groningen de heer
Toewater, thans te Tilburg; te Tilburg de heer
Kooy, thans controleur te Tilburg.
(Gedeeltelijk gisteren reeds onder laatste berichten
gemeld.)
Aan mr F. H. J. baron De Bieberstein Rog&lla
Zawadsky, is op zjjn daartoe gedaan verzoek, met
ingang van 1 Januari 1888, eervol ontslag ver
leend als vice-president der arr.-rechtbank te
Maastricht.
De le luit. J. C. F. van Wagtendonk, van het
Ned.-I. leger, wordt bjj zjjne detacheering hier te
lande bij het 6e reg. inf. geplaatst.
De tweede luitenant H. J. L. A. F. Steup, van
het 4e regiment infanterie, is overgeplaatst bjj het
Se regiment en ingedeeld bij het 3e bataljon te
Bergen op Zoom.
Het oratorium Samson van Handel, door de
Zangvereeniging tot oefening en uitspanning voor
hare aanstaande uitvoering op Dinsdag 13 Dec.
a. bestemd, is ongetwijfeld een van de voortref
felijkste en allerwege meest op prijs gestelde
werken van den grooten meester. Aan den tekst
legt John Miltons episch-dramatiscb gedicht
Samson Agonistes ten grondalag, waarvan New-
burgh Hamilton de bekorting en bewerking op
zich nam.
Het oratorium heeft, ook in Nederland, door
menige uitvoering naam verworven, waarbij,
gelijk veelal buiteu Engeland het geval is, Von
Mosei's bewerking genoegzaam geheel gevolgd
werd.
Het was intusschen reeds lang bekend, maar
eerst sedert men door de uitgave der Duitscbe
Hiindtlgesellschaft de partituur in haren oor-
spronkelijken vorm meer algemeen heeft leeren
kennen, duidelijk aan het licht gekomen, hoe
willekeurig Von Mosel bij zijne inrichting er van
ia te werk gegaan, en hoe hij daarin soms aan
het eigenaardige samenstel, en daardoor zoowel
aan de eenheid als afwisseling, die Handel aan
het geheel gegeven had, grootelijks afbreuk heeft
gedaan. In de oorspronkelijke partituur b.v.
groepeeren zich om den blindgemaakten over
wonnen held niet slechts zijn vader Manoah en
Da eerste luitenant C. de Visser van het Indi
sche leger is voor den tjjd van vjjf jaren gedeta
cheerd bij het leger hier te lande en wel bjj het
8e regiment infanterie.
Sir Thomas Philipps' verzamelingen, in Chel
tenham, zjjn wereldberoemd zjj bevatten o. a-
30.600 van de kostbaarste handschriften, door sir
Thomas op zjjne reizen aangekocht, en daaronder
Nederlandsche schatten, in 1824 door den ver
zamelaar verkregen op de auctie van Meerman
en in 1826 op die van Musschenbroek, toen hjj
onder het oog der Nederlandsche regeering een
lOOtal belangrijke archiefstukken en ongeveer
10.000 charters aankocht.
Toen de Engelsche wet toeliet, dit fidei commis
te vervreemden, heeft Duitschland zich gehaast,
de „Meermanniana" en bloc aan te koopen, waar
onder het authentiek perkamenten handschritt
der Egmondsche kroniek uit de 13" eeuw.
De oneindig belangrijkere »Musschenbroekiana"
zjjn nu, onverhoopt, nog voor Nederland terug te
verkrjjgen. De erven van sir Thomas verklaarden
zich nl. bereid, ons alle Hollandsche handschriften
en bloc te verkoopen, en de regeering achtte zich
niet verantwoord, deze gelegenheid te laten voor
bijgaan na nauwkeurig onderzoek door Neder
landsche deskundigen werd 24.000 geboden,
en dank zij het beleid van onzen gezant te
Londen namen de erven, na langdurige onderhan
deling daarmede eindelijk genoegen, ofschoon zij
eerst 750 meer hadden gevraagd.
Voor dien koop is nu, bjj wijziging van de
begrooting van binnenlandsohe zaken, wetteljjke
goedkeuring gevraagd.
De regeering geeft eene breede beschrjjving van
de collectie. Zjj is meerendeels afkomstig uit de
befaamde opruiming van oudelltrechtsche archieven
(1815—20) en uit de nalatenschap van den be
roemden hoogleeraar Bondam. O. a. vindt men
er iueen prachtig handschrift van het Liber
donationum van den Dom (begin der 13e eeuw),
een derde tot nogtoe onbekend exemplaar, twee
cartulanën van het kapittel van St. Marie te
Utrecht, een zeldzaam volledig handschrift van
Maerlants Spiegel historiael (de geheele le partie),
twee onuitgegeven werken van Cbr. Hujjgens,
belangrjjke stukken over de beroemde St. Paulus-
abdjj en uit de geheel verloren archieven van het
Utrechtsche Karthuizerklooster en de abdij Oudwjjk,
een uitnemend belangrijk gildenboek van de
Utrechtsche smeden, een prachtig perkament uit
de 15e eeuw met keuren van Middelburg en een
uiterst zeldzaam en volledig handschrift der Beka
kroniek, bevattende drie geheel onbekende ver.
volgen, waarvan een 500 bladz. groot isvoorts
de helft der charters van. de abdjj Coninxvelt bjj
Delft, belangrjjke testamenten van Utrechtsche
kanonniken, charters uit de 14e eeuw over het
sticht, aanteekeningen, van De Bjje over Olden-
barneveld (secreet en periculeno), een zeldzameis
Stoke met aanteekeningen van Sorioerius, enz. enz-
Reeds voor de uitgaaf van het Oirkondenboek
van Utrecht zal deze schat direct voordeelig zijn,
omdat er groote kosten door worden bespaard.
zijn vriend Micha die hem opbeuren en versterken,
en zijne geliefde Daliladie hem opnieuw door
de boeien der zinnelijkheid tracht te omstrikken
maar als veelbeteekenende figuar treedt daarnevens
ook op de reus Harapha uit Gath, die den ge
vangene pochend hoont, zijn toestand bespot en
daardoor ia den beid den mannelijken moed en
de kracht tot handelen weder doet ontvlammen,
die hem tot zijn laatste daad, welke hem met zijne
vijanden doet ondergaan, aanvuurt.
Deze laatste figuur Harapha, door Mosel geheel
weggelaten, levert niet alleen nevens die der
overige personen stof tot de noodige contrasten,
maar zij is, evenals deze, voor het geheel nood
zakelijk tot ontwikkeling van Samson's karakter
en zijne laatste daad.
Onder die oratoriën van Handel, waarover eene
meer dramatische tint ligt dan wel voor het strenge
epos gebiedend gevorderd wordt, bekleedt voor
zeker een der eerste plaatsen zijn Samson, die
om het onderwerp: „de verheerlijkingeener held
haftige persoonlijkheid", tot deze soort van
toondichten moet gerekend worden. De rijkdom
van het onuitsprekelijk genie van den componist
toont zich vooral schitterend in de karakteristieke
behandeling der hoofdfigureu, Samson, Micha,
Dalila, Manoah en Haropha, die allen, met ver
schillend dramatisch koloriet optredende, tevens
met de meeste waardigheid en den hoogsten ernst
in breede trekkeu geteekend, zijn, en wier partijen,
De minister van marine heeft zijne begrooting
nog verhoogd met 66.000, voornameljjk om nog
twüGïv loodsschoeners te doen aanbouwen, ter ver
vanging van den Texelsche kotter, die op 4 Sep
tember in het kanaal verging, en van den Goe ee
no. 3, die den 26en November op den Banjaard
strandde.
De commissie voor de Nutsbewaarscholen be
noemde in haar gisteren avoDd gehouden verga
dering in de plaats van mej J. C. van den Broeke,
op verzoek eervol ontslagen, tot onderwijzeres
aan de bewaarschool in de Schuitvlotstraat mej.
M. J. Schutters alhier.
Elf leerlingen van het gymnasium te Mid
delburg hebben hun verlangen te kennen gegeven
om onderwijs te ontvaugen in den wapenhandel.
Op dezelfde wijze als de leerlingen der R. H. B. S.
zullen zij dat onderwijs ontvangen.
Benoemd tot onderwijzeres te 's Heer Arends-
kerke mej. A. Rijkaart, thans onderwijzeres te
Boi ssele,
Vrij cl g namiddag had in de openbare school
te Aardenburg de gewone jaarlijksche openbare
les plaats, welke door de tegenwoordig zijnde
leden van het gemeentebestuur en eenige belang
stellenden met voldoening werd aangehoord.
Des avonds van den zelfden dag vergaderden de
leden der volkszangachool en de ouders der beloond
wordende kinderen in de groote zaal van Let
raadhuis om de prijsuitdeeling voor getrouw
schoolbezoek bij te wonen.
Door de leerlingen der hoogste klasse van ge
melde zangschool werden, onder leiding van hun
nen leermeester, den heer H. Dieho, een achttal
zangstukjes uitgevoerd, terwijl eenige leerlingen
der openbare scnool een paar met zorg gekozen
too-utaurtukjes allerliefst ten gehoor© brachten.
Zonder omtrent die prjjsuitdeeling in bijzonder
heden te treden willen wij aldus schrijft men
ons toch door enkele cijfers aantoonen hoe gun
stig deze op het schoolbezoek werkt Het uitreiken
van belooningen was dit jaar buperkt tot die leer
lingen der openbare school welke gedurende een
geheel jaar niet meer dan 5 schooltgden verzuimd
hadden en tot de leerlingen der vo'kszangschool
welke niet meer dan éénmaal willekeurig waren
tehuis gebleven en toch vielen 98 leerlingen der
openbare school daarvoor in de termen, waaronder
69 welke nooit, dan enkele malen wegens ziekte,
waren tehuis gebleven en 29 welke van 1 tot 5
schooltijden verzuimd hadden.
Van de volkszangschooi bleven slechts een
drietal leerlingen onbeloond 49 hadden geen
enkele les verzuimd.
De bijeenkomst weid gesloten door den heer
G. A. Vorsterman van Oijen, hoofd der openbare
en secretaris der volkszangchool, waarbij door
hem het nut van laatstgemelde inriebtiug werd
aangetoond en zoowel de zedeljjke als finunciëele
ondersteuning daarvan in warme bewoordingen
werd aanbevolen.
evenzeer vol gevoel als rijk aan gedachten, het
belangrijkste deel van het werk uitmaken.
De koren, kwistig bedeeld met de bekende
edele en machtige eigenschappen van den grooten
meester, maken nu eens deel der handeling uit
en zijn dan weder meer beschouwend.
Hun aantal is niet zoo groot als men in andere
werken vau Handel van ongeveer gelij ken omvang
aantreftmaar hunne kracht en macht is groot
en ook aan deze heeft Handel meer afwisseling
van karakter en kleur gegeven, dan men van
hem gewoon is.
Alles samen genomen vormt deze verhevene
toonschepping een hoogst boeiend geheel, dat,
ook door de stof, geheel vrij is gebleven van het
voor den echt belangstellenden hoorder ver
moeiende, dat sommigen en meer bijzonder de
meest grootsche gewrochten van Handel aankleeft.
Bij den aanvang van het oratorium is Samson
van het gezicht beroofd, in de macht zijner
vijanden; te midden zijner klachten trachten
Micha en Manoah hem te troosten, terwijl de
priesters van Dagon in feestgezang den dag her
denken, waarop deze tot heer der wereld werd
gekroond. Roerend is de klacht, zacht zijn de
vertroostingen vau Micha, mannelijk opbeurend
die van den krachtigen Manoah, terwijl met dit
alles het wilde gezang der priesters een indruk
wekkend contrast oplevert.
In het tweede gedeelte traoht de Dagon-
De peeëntrein loopt van daag voor het laatst.
Het Vlissingaahe barkschip Lucie, gevoerd
door kapitein Johannesen, van Riga te Delfzjjl
eenigen tijd geleden met hout aangekomen, is
aldaar afgetuigd en publiek verkocht. Romp en
inventaris brachten 1670 op. Het schip was,
ofschoon 54 jaar oud, nog zeer sterk.
De Nederlandsche schoener Elisabeth, gez. Wind,
vertrok op 4 dezer met eene lading hout van
Memel naar Middelburg.
Vrijdagavond, omstreeks 6 uren, had weder
een treurig ongeluk plaats in het, op de werf der
kon. ml de Schelde in aanbouw zjjnde stoomschip
Bromo. Een scheepmaker, C. van Vlissingen, dia
bezig was geweest met het boren van gaten voor
patrijspoorten en daarvoor in 't tusschendek een
oogenblik voor zjjn werk noodig wub, liep met
een brandende lamp in de hand een zijner kame
raads vooruit en had op onverklaarbare wijze het
ongeluk in een luik te storten, tengevolge waar
van hij van eene hoogte van circa 5 meter op
den tunnel in het schip neerkwam en met eene
ernstige wond aan het hoofd werd opgenomen.
De eerste hulp werd door dr. Boekelman ver
leend, die het noodig achtte den ongelukkige
per brancard naar het stedeljjk gasthuis te doen
overbrengen.
Terwijl het verband werd gelegd was de man
•teeds bewusteloosde won le is ook van dien
aard dat men erge vrees voor zjjn leven koestert.
Hij was een oppassend werkman 49, jaren oud en
vele jaren op de Schelde werkzaam.
Naar wjj vernemen bestaat het voornemen
om heden over 14 dagen, Zaterdag 24 dezer, het
voor de Rotterdamsche Lloyd in aanbouw zjjnde
stoomschip Bromo, van de werf der koninkljjke
maatschappjj de Schelde te water te laten.
In de Belgische kamer werd in de laatste
dagen een debat gevoerd naar aanleiding van de
interpellatie over de levering van kanonnen door
buitenlandsche firma's, o. a. Krupp. Na de ver»
dediging der door de regeering genomen maat
regelen door den minister van oorlog, die nader
bekrachtigd is door den minister-president Beer-
naert is met 65 tegen 35 stemmen door de kamer
ten slotte e6ne motie aangenomen, verklarende
dat zjj door de mededeelingen van den minister
van oorlog is tevreden gesteld en vertrouwen
heeft in de zorg der regeering voor alle nationale
belangen.
Edward Harrington, redacteur van den Kerrjf
Sentinel, voor eenige dagen gearresteerd, is tot
een maand gevangenisstraf veroordeeld wegens de
in zjjn blad opgenomen verslagen van vergade-»
ringen der Nationale liga.
De anarchist Most is wegens de door hetü
gehouden oproerige redevoeringen ter gelegenheid
van de terechtstelling der anarchisten te Chiiiagd
tot een jaar gevangenis veroordeeld,
In de vrijzinnige Bielefelder Ztg publiceert
dr Hinzepeter, vroeger onderwjjzer van prins Wil
helm, een schrjjven van den Duitschen kroonprins
dienares Dalila, Samson's vroegere geliefde, defi
door haar verraad gevallen held weder tot zich
te lokkenhij wéerBtaat hare verleiding en
voorspelt het oogenblik waarop de valsche goden
door de macht vau den alleenheerschenden waren
God, die ook de zijne is, zullen vernietigd wor
den. Met een lofzang der Philisteinen aan hunne
goden en der Israëlieten aan hunnen God wordt
deze aldeeling besloten.
In het derde deel wordt Samson door Harapha
en de Philistijnen getart om op hun Godenfeest
te verschijnen en daar voor het volk zijne
kracht te vertoonen. Samson, van zijne vrienden
afscheid nemende, gaat daarheen en wenschtnog
eenmaal zijne vorige kracht te mogen bezitten»
Hij voelt in die oogenblikken zijne kracht her
leven en in heilige verrukking ziet hij het oogen
blik der zegenpraal genakeD. Dalila en de
Philistijnen zingen nog de eere van Dagon, maar
plotseling hoort men hun geschrei en geroep om
hulp; de grondzuilen des tempels zijn door Samson
nedergerukt en het gebouw stort ineen.
Manoah, die hem van verre gevolgd is, komt
terug eu verkondigt den dood van den hold, die
te gelijk met de vijanden des geloofs sneuvelde»
De Israëlieten scharen zich weeklagend om het
lijk van Samson dat aau zijne vrienden gebracht
wordt, maar door Manoah bemoedigd, heffen zij
ten slotte een loflied aan ter eere van God?
maoht en heerlijkheid.
