N° 250.
130® Jaargang?
1887.
Maandag
24 October.
BEKENDMAKINGEN.
GEMEENTE-BELASTINGEN.
Middelburg 22 October.
Een belangstellend woord.
Kerknieuws.
Verspreide Berichten.
Dit blad verschijnt dagelijks;
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 8/m, franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent.
Advertentïën 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels /LBO
iedere regel meer f 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Suppletoir kohier no 1 voor de belasting op
de honden over 1887.
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
brengen ter kennis van de ineezetenen, dat het
eerste suppletoir kohier van de belasting op de
honden over het jaar 18S7, door den gemeenteraad
bij zijn besluit van den 19 October 1887 is goed
gekeurd, en ter invordering aan den gemeente
ontvanger uitgereikt.
Vaststelling van eene wijziging van den
Ligger der Wegen en Voetpaden in de ge
meente Middelburg.
1 -
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Agenten te Ylissingen: P. G. de Yet Mestdagh Zoom te Goes: A. A. W. Bolland, te Kminingen: F. tam der PEiJX,te Zierikzee: A. C. de MooiJ,te TholenW. A. tam Nieuwenhuijzen en te Terneuzen: L. tam Wijok.
Hoofdagenten Toor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., Johm F. Jones, opTOlger.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL,
Middelburg, den 21 October 1887.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
SCHOREK,
De secretaris,
A. DE VULDER VAN NOORDEN.
Burgemeester en wethouders van Middelburg
doen te weten, dat door Gedeputeerde Staten vau
Zeeland, in hunne vergadering van den 14 October
jl. is vastgesteld hetgeen voigt
Wijziging van den Ligger der Wegen en
Voetpaden in de gemeente Middelburg.
Bij weg no 8 wordt in kolom 22 gelezen:
weg a de aanpalende landgeLruikers;
weg b de gemeente Middelburg
duiker: de polder Walcheren.
Middelburg, den 21 October 1887.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
S C H O R E R.
De secretaris,
A. DE VULDER VAN NOORDEN.
ii.
Hooren wij even welk een antwoord de heer
Ulfers geeft op de vraagwat is socialisme
Vooraf merkt hij op dat ieder den mond vol
heeft van het socialisme; daarover zijn oor
deel gereed heeft en al te spoedig geneigd is
het te verheffen of te veroordeelen, zonder
eenigszins op de hoogte van het onderwerp te zijn.
Zeer terecht voorwaar. Maar dit heeft het
gemeen met tal van andere vraagstukken, die
diep ingrijpen in ons maatschappelijk leven,
en waarvan men slechts op de hoogte komen
kan door studie of ervaring.
De predikant van Oldemark houdt het
socialisme voor niets anders dan een Oecono-
misch stelsel.
„Het behoort" zoo schrjjft hjj „'t huis
in den kring der staathuiskundigen van beroep
ten minste, het moet daar 't huis behooren. Ont
daan van al die dingen, die iedereen eraan wilde
ophangen, ot nog aan zal willen ophangen, bljjft
er niets specifieks aan het socialisme over dan
die theorie van staats-oeconomie welke onder al
de theorieën dienaangaande misschien niet eens
geheel nieuw heeten mag.
Sociaal staat tegenover individueel. Het socia
lisme staat tegenover het individualisme op het
gebied van staats-oeconomie. Toen de gilden hun
tjjd uitgediend hadden, en het was om velerlei
redenen goed dat zij uitgediend hadden, toen was
het vooral Adam Smith, die door zjjn invloed ge
daan kreeg, dat het individualistisch stelsel op
oeconomisch gebied ingang vond. Hp vond, en
iedereen vond het na hem, dat eigenbelang de
eenigste waarborg moest wezen tusschen de arbei
ders en de arbeidgevers. Daar moest vrjjheid be
staan. En die vrjjheid kon niet beter bestaan,
dan wanneer ieder als individu op zich zelf stond,
aan géene gildevereenigingen gebonden, noch door
staatsprotectiën beperkt. Die vrjjheid, door eigen
belang versterkt, zou op het gebied van handel,
industrie en arbeid, de beste waarborg zjjn van
het welgelukken der volkshuishouding. De con
currentie, daaruit geboren, zou een breidel wezen
voor machtsoverschrpding der arbeidgevers, en
zou een prikkel wesen voqr den arbeider. De
arbeiders zeiven begroetten langzamerhand dit
stelsel met vreugd, mede onder den indruk van
de begrippen der eeuw, welke niets zoo zeer schenen
te vreezen als knechtschap en slavernjj, zoowel
op geestelpk gebied als op elk ander gebied.
Laisser aire! laisser allerI was de leus. De
paarden eigenbelang en concurrentie werden voor
den wagen gespannen en fouetle cocher ging het
langs alle takken van industrie.
Het is duideljjk geworden dat dit stelsel van
ieder arbeider voor zich, dit individualisme zonder
regelende bemoeiing van staatswege, dit pure
anarchisme, langzamerhand den werkman weerloos
heeft gesteld tegenover den werkgever, en dat
door de concurrentie zonder grenzen steeds meer
werkgevers het moesten gaan opgeven tegenover
grootere werkgevers. De kleinere baas verliest het
tegen den grooteren baas, deze tegen eene corporatie
van bazen, deze weêr tegen een grootere corpo
ratie van bazen en kapitalisten. Onze tijd is rjjk
aan steeds grootere corporatiën van handel of
industrie. Wat bljjkt hieruit? Dat aaneensluiting,
samensmelting beter is dan individualisme. Samen-
sluiting is socialisme, is collectivisme. Collectief
handelen is beter dan individueel handelen. Dit
collectivisme, deze concentratie is de geest van
onzen tjjd. Men bedenke hoe de staatsbesturen
van dit collectivisme ook uitgaan".
De staat is socialist op het gebied van spoor
wegen, op dat van onderwjjs, van het postwezen
en van het telegraaf wezen. Welnu, het socialisme
volgens Carl Marx wil dat hetzelfde collectivistisch
beginsel worde toegepast op alle takken van
npverheid en productie-middelen.
Hoeveel zou er dan niet uitgewonnen worden,
dat nu als overwinst ot kapitaalrente in den zak
van weinigen terecht komt? Weg was de kapi
taalspons weg was de plusmakerjj 1 weg was
het groote onderscheid van standen weg was de
expropriate 1 weg was de doodelijke concurrentie 1
weg was het verschrikkelijk individualisme!
Ziedaar de quintessens, het specifieke van het
socialisme. „En duidelijk is het, dat het socialisme
niets meer, maar ook niets minder is dan eene
der vele oeconomische theorieën, uitgedacht ter
verbetering vau den tegenwoordigen maatschap-
pelijken toestand, vooral van den vierden stand.
Het middel is radicaalradicaler dan velen zich
het in zijne verreikende gevolgen zelfs kunnen
voorstellende staat de openbaring van het col
lectivistisch beginsel op elk terrein van arbeid en
vertering. Zoo radicaal, dat men het heeft willen
ZlOCUlOU OOAAÜ l/UCUllUlIllU<5liO ADVUluliv".
Na deze verklaring bestrijdt de heer Ulfers
eenige verkeerde voorstellingen van het socia
lisme, o. a. dat het den eigendom en het
huwelijk zou willen opheffen; dat het mate
rialistisch isdat het de anarchie wil.
Zoo wenscht hij het socialisme te doen ken
nen, ontdaan van allerlei nevenzaken, neven
begrippen en aanhangsels, die er niets mee
te maken hebben. Hij vreest niet dat het
daardoor rijzen zal in de oogen van zeer
velen. De socialistische leiders, zelfs Marx,
hebben niet geheel zonder reden die hulpben
den van materialisme enz. in dienst genomen.
Zij zeggen ronduit, dat het socialistisch stelsel
nog in lang niet verwezenlijkt kan worden.
De expropriate moet eerst veel grooter afme
ting verkregen hebbende ellende nog veel
dieper gaan. Zij erkennen zelve dat èn stem
recht, èn de materialistische beroeringen, èn
vrijheid van huwelijk slechts agitatiemiddelen
zijn, om de beroering aan te zetten en leven
dig te houden. „Laat daarom het collec
tivisme staan eenzaam, in al zijne naaktheid."
„En ik geloof," zegt de heer Ulfers „dat
dan de bespreking der zaak zelve er zeer bjj winnen
zal; zjj zal nameljjk teruggebracht worden tot
waar zjj tehuis behoort, nl. in den kring der
staathuishoudkundigen. Want ik herhaalhet is
een puur oeconomisch stelsel.
Daar in dien kring zal het wel spoedig als een
dier vele theorieën erkend zjjn, die men het beate
doet, maar bjj de historische categorieën in te deelen.
Maar het volk, dat nu juist de aanhangsels ziet,
en die wel begrjjpen kan en toejuicht, zal, als het
het collectivisme als stelsel begrjjpen moet, en
dat in zjjne theoretische naaktheid moet berede
neeren, het wel spoedig genoeg den rug toekeeren.
Het zal zeggende kleeren waren mooier dan de
vrouw. Want het volk heeft nu nooit bekend
gestaan wegens zjjn lust tot onderzoek van allerlei
afgetrokken stelsels, behalve natuurljjk het ge
reformeerde volk; dat men het prjjze!
En als men nu den heer Ulfers vraagthoe
staat de pastor met betrekking tot het socia
lisme, dan antwoordt hijde pastor als pastor
heeft er hoegenaamd niets mede te maken,
omdat tot het specifiek pastorale volstrekt niet
behoort het aanhangen van een of ander
oeconomisch stelsel.
„Evenmin als tot het specifiek pastorale behoort,
dat de leeraar zich inlaat met de medische zjjde
van de vaccinatie, of dat de leeraar zich gebruiken
late als politiek agent bjj de verkiezingen voor
de Tweede kamer der Staten-Generaalof dat de
leeraar jj vert voor vegetarianisme en homoeopathic.
Al deze dingen gaan buiten het ambt om, en
waar zulks geschiedt, mpet dit aangemerkt worden
als relatief geoorloofde liefhebbergen van den
pastor als gewoon menschenkind. Laat de
pastor in een vrjj uurtje erwtjes planten in zjjn
gr jententuin, ot laat hjj met zjjn eigen photogra-
toestel nhotographietjes maken van zjjne
kïEcieren in zoudagagewaadof laat hjj de vol
doening hebben zijne eigen uurwerken te repareereh;
of laat hjj zjjn vrij uur doorbrengen in het zweet
zijner speeches op kiezersvergaderingen laat hjj
laat hjj ook wat aan staatsoeconomie doen, waarom
niet? Ik wil niet beweren dat bet een zoo on
schuldig is als het ander; b. v. dat jjveren in de
politiek door jonge predikanten. Maar een mensch
moet toch eens zjjne vastelavondpakje aan hebben,
en waarom niet de jonge predikant eens tegenover
anti-revolutionnaire kiezers
Maar vaststaan moet het, dat het specifieke van
het pastorale ambt in iets anders gelegen is, dan
in relatief geoorloofde aardigheden. Laat dus een
pastor wat doen aan volkshuishoudkunde, en zoo
ook eeniger mate het socialisme bestudeeren, aan
hangen of bestrjjden, dat is wèl.
Er ligt veel scherpe ironie in die regelen
van den Oldemarkschen prediker aan het adres
van menigen collega. Het is goed dat het
van zulk een zijde komt.
Gansch anders wordt echter, volgens hem,
de kwestie als men vraagt: hoe staat de
pastor met betrekking tot de sociale vragen
of de sociale nooden En daarop luidt zijn
antwoord: Aan den arbeid tot oplossing daar
van komt hem het leeuwendeel toe.
Dit toont de heer Ulfers verder aan, na
vooraf een blik geworpen te hebben op het
geen de katholieke kerk doet, de staat en
de arbeiders zelve en de predikanten niet of
wèl moeten verrichten. Hieraan wijden wij
ten slotte een opstel; de stof is uitgebreider
dan wij dachten en wij vreezen anders dat
deze beschouwing te uitvoerig worden zou.
-r -
De Staats-Ct. van heden bevat een verslag over
de in Augustus en September te Middelburg
waargenomen verschijnselen van vergiftiging bij
een groot aantal militairen en eenige burgers, na
het gebruik van vleesch, soep en bouillon.
De inhoud van dit verslag stemt in hoofdzaak
overeen met het, in het bjj dit nommer behoorend
bijvoegsel voorkomend, aan den burgemeester onzer
gemeente gezonden rapport van dr Carsten.
Het verslag in de St.-Ct. sluit als volgt
„Uit het op verzoek der regeering door den
officier van justitie te Middelburg ingesteld onder
zoek is niet gebleken dat de slager Leynse des-
bewust bedorven vleesch heeft verkochtwel
wordt hg, verdacht dat bjj bedrog heeft gepleegd
bjj den verkoop van vleesch aan het garnizoen,
doordien hg in plaats van het gebeurde vleesch,
dat ten bewjjze daarvan met loodjes was voorzien,
ander vleesch, waaraan hjj bedriegeljjk diezelfde
loodjes had weten te bevestigen, heeft geleverd
en zoodoende het misdrjjf begaan bedoeld bjj art.
329 van het wetboek van strafrecht.
Door den officier van justitie wordt het onder
zoek in die richting voortgezet".
De raad van RillandBath had zich in beroep
voorzien van een besluit van Ged. staten, waarbjj
goedkeuring onthouden was aan de verlaging der
jaarwedde voor het hoofd der school te Bath van
800 tot 700.
Door den koning is beslist dat eene jaarwedde
van f 700 voor Bath voldoende ban worden ge
acht, zoodat de jaarwedde is bepaald overeen
komstig het besluit van den raad.
Als vervolg op een vroeger gedane mededeeling
melden wjj dat Ged. staten voorstellen aan het
gemeentebestuur van Coljjnsplaat een jaarlijksch
subsidie van 200 te verleenen ter voorziening
in de geneeskundige hulp, en aan het gemeente
bestuur van Westkapelle een jaarljjksch subsidie
van 100 ter voorziening in de verloskundige
hulp. Zjj wenschen aan het subsidie de voorwaarden
te verbindena dat een geljjk subsidie door het
rjjk worde verleendb dat uit de gemeentekas
eene bjjdrage worde gegeven minstens geljjkBtaande
met het thans door de gemeente daarvoor uitge
trokken bedragen verder te bepalen, dat het
subsidie voor elke gemeente zal ingaan met 1
Januari 1888, of zooveel later als de te benoemen
titularis in functie zal treden, en bjj het bestaan
eener vacature zal ophouden.
Uit Vlissingen schrjjft men ons
Naar wjj vernemen is door de Maatschappij tot
Exploitatie van gronden te Vlissingen bjj het
gemeentebestuur een voorstel gedaan tot afstand
en ruiling van grond op het duin alhier. De
maatschappij zou pioh verbinden om aldaar, binnen
een jaar na de goedkeuring der overeenkomst
den bouw aan te vangen van drie villa's aan den
Zuid-Oostkant van het Grand Hotel.
Wij hebben gegronde reden voor de onderstel
ling, dat, indien de gemeenteraad tot de ruiling
besluit, de bouw reeds in dit jaar nog aangevangen
zal worden, wat natuurlijk weer wat werk voor
den aanstaanden winter zou aanbrengen.
Als bewijs dat mjjne aansporing tot samenwer
king, in mjjn bericht van gisteren, niet onnoodig
is kan dienen, dat op de vraag tot een Vlis-
singsch landbouwer gericht, wat hjj zou moeten
hebben voor ongeveer éen hectare brakwater
moeras en drassige weide, dat tot niets goeds
geschikt is en honderden bij honderden guldens
behoeven zon om het eenigzins in bruikbaren
staat te brengen, geantwoord werd Drie
duizend vijf honderd gulden
Wat zulke hebzuchtige en onverstandige mannen
het ontwikkelingsproces van hun stad toch tegen
houden! En helaaszóo zjjn er nog velen en dat
in het eigen huisgezin.
ii»
De Vrije Universiteit op gereformeerden grond
slag telt thans een zeventigtal studenten. Dit jaar
werd het eerste „doctoraal examen" voor rechts
geleerdheid afgelegd en werden 21 studenten
ingeschreven.
Door schipper A. Meerman van de Arne-
muideche vischsloep n° 14 is dicht onder den wal
van Hejjst opgevischt een kolosaal stuk been of
boom.
Het is door de vissehers naar hier gevoerd en
bevindt zich ten huize van den heer J. Giffard
in het Stations'koffiehuis bjj de Kanaalbrug.
van een voorwereldljjk dier, wjjl het bljjkbaar
eeuwen lang op den bodem der zee heeft gerust.
De hertogin van Albany is voornemens, op
81 October of 1 November van het slot Bentheim
over Vlissingen naar Engeland terug te keeren.
De Noorsche bark Gjembe, gez. Richmann,
van Antwerpen naar Grimstad, den 17 dezer als
bjjlegger wegens stormweer uit zee teruggekeerd
en op de reede van Vlissingen geankerd, is
Vrgdagavond in lekken toestand aldaar in het
dok gekomenhet schip zal vermoedelijk zjjne
ballast moeten lossen om te worden nagezien.
In den atgeloopen nacht omstreeks éen uur
werden de inwoners van Vereeke uit hnnne Blaap
gewekt door het geroep vanbrandDeze was
ontstaan in een schuurtje, waarin wat hooi en
een paar rgtuigen geborgen waren. Hoewel de
brand zich ernstig liet aanzien, was het gevaar
toch spoedig geweken, wat men weder te danken
had aan de groote hoeveelheid water, die de
nieuwe brandspuit in het vuur wierp. De burge
meester en een der wethouders waren spoedig op
de plaats des onheils aanwezig. Men vermoedt
dat kwaadwilligheid in 't spel isde justitie uit
Middelburg kwam heden morgen aldaar om een
onderzoek in te stellen. Twee personen, waarvan
éen de eigenaar der schuur, werden des morgens
op het gemeentehuis in bewaring gehouden.
Naar men verzekert zullen de werkeloozen
te Londen Zondagnamiddag een meeting beleggen
op Trafalgar Square, na eerst een wandeltocht
naar de Westminster Abdjj te hebben gemaakt.
Trafalgar Square was gisteren weder voor tiet
publiek verkeer open gesteld.
Toen de deputatie Donderdag uit het ministerie
van binnenlandsche zaken terugkeerde, bracht zjj
aan de vergaderden in Hyde Park verslag van
haar zending uit. De leiders beloofden aan mr
Pemberton, die hen op het ministerie ontving,
hun invloed aan te zullen wenden ten einde
wanordelijkheden te voorkomen.
De kroonprins van Duitschland, heeft de
villa Cirio te San-Remo voor den geheelen winter
gehuurd.
Sedert acht dagen worden de districten
Sandoukli en Karassiar in de Turksche provincie
Broussa, KI. Azië, door aardoevingen geteisterd.
Veiseheidene dorpen zijn verwoest. Het aantal om
het levea gekomen personen moet talrijk zijn.
De germaniseeriiig der provincies Posen en
Oost-Pruisen, die de Pruisische regeenng zoekt
te verhaasten, heeft een toenemende emigratie ten
gevolge. In de acht eerste maanden vao dit jaar
lebben 17.698 personen die streken virlaten,
tegen 7.780 in den zelfden tijd in 1886.
Parijsohe bladen verzekeren, dat Jules
Grevy nog voor het eind dezer maand zijn sohoon-
zoon Wilson het Eysée zal doen verlaten.
Tegelijk met het dementi der Nordd. Allg. Ztg
over de bijeenkomst aan den czaar en keizer
Wilhelm verzekert de National Zgt dat er plannen
voor een bezoek van den czaar aan den Duitschen
keizer bestaan hebbeu.
De Moniteur de Rome verklaart het bericht
omtrent de benoeming van een commissie vaa
kardinaals door den paus tot onderzoek vran da
wa&rborgen-wet, uit de lucht gegrepen.
