N° 249.
130| Jaargang:
1887.
Zaterdag
22 October
Middelburg 21 October.
3 FEUILLETON.
Mystiek en gezond verstan
Onderwijs.
Kerknieuws.
Verspreide berichten.
Dit blad verschijnt dagelijks;
roet uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3|m, franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertenties £0 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50
ieders regel meer f 0.20.
Groot® letters worden berekend naar plaatsruimte.
{Slot vol<jt\
n-tguCTsgaarnv-qi
IHIDDËLBURGSGHE COURANT.
Agenten te'Vlissingen: P. G. de Yet Mestdagh Zoon te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van dek PiNL,te Zierikzee: A. C. de Mooij,te TholenW. A. van Nieuwenhuijzen en te Terneuzen: L. van Wijck.
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dalle Cie., John F. Jones, opvolger.
In het Hbld. wijst de heer Jules van Hasselt
op de Nederlandeehe kustwacht, die zonder twjjlel
in eene lang gevoelde behoefte zal voorzien.
Otn haar nu zooveel mogeljjk aan het doel te
laten beantwoorden ligt het z. i. op den weg der
regeering de verschillende stations, die telepho-
nisch of telegraphisch verbonden zijn, van het
seinboek voor alle natiën International Code of
signals], op de wijze als dit in Noord-Amerika
met goeden uitslag geschiedt, te voorzien, opdat
de kustwachters, die het seinboek dienen te
bestudeeren, zoo noodig zich in verbinding bunnen
stellen met de gezagvoerders van zeil- en stoom
schepen, die de kust te ver genaderd of wel
verdwaald zjjn, hun de lengte en breedte of de
plaats opgeven, waar zjj zich met hunne vaartuigen
bevinden, ten einde stranding te voorkomen.
Yoor het inroepen van hulp van sleepboo-
t e n is het geven van daarop betrekking hebbende
seinen mede zeer dienstig.
Ook verdient het z. i. ernstige overweging of
het voor de gebeele scheepvaart gewenseht zal
zijn op de verschillende stations der Nederl.
kustwacht seinen te plaatsen, waarmede de
verwacht wordende weerstoestanden
aan de gezagvoerders bekend gemaakt worden.
Langs de kusten van Noord-Amerika moet elke
kustwachter van den reddingsdienst zich bedienen
van Boston-signalen. Zoodra hij des nachts een
vaartuig gewaar wordt, dat gevaar loopt te stran
den, is de kustwachter verplicht telkens het
Boston-signaal te ontsteken, dat een schitterende
roode vlam verspreidt en gedurende twee minuten
helder brandt.
Bjj tijdige toepassing ervan is het daar dik
wijls gebleken, dat vele schepen gewaarschuwd
werden zich van de kuBt te verwijderen, waardoor
menigmaal groote onheilen zjjn voorkomen.
Het Handelsblad, dat eerst in de zaak Smit
partij trok voor de commissie van toezicht te
Apeldoorn, erkent nu toch dat de woorden, waarop
de Apeldooinsche gemeenteraad zijn hoofdgrief
tegen dr Smit als leeraar heeft gegrond, geenszins
het geven van ontslag wettigen. Het blad vraagt
meer licht. De zaak wordt dus voor de liberale
pers langzamerhand iets gewichtiger, zegt het
D. v. N.
Een berichtgever houdt in de Tijd vol, dat de
dood van den als student aan de Groninger
hoogeschool ingeschreven jongemensch, indirect
wèl moet geweten worden aan het groenloopen.
Hij schrijft
„'s Avonds was er zoogenaamde „donderjool"
hg den heer Fr., student. De overleden groen
moest daarheen en zag er vreeselgb tegen op
omreden dat ze daar vreeselgk worden geplaagd.
Om die plagergen des te beter te kunnen ver-
Levensbeschouwingen van een Zuid-Beve-
landschen schoenmaker.
Door F. NAGTGLAS.
„Mijne leer is, zooala ik reeds opmerkte, gegrond
op drie woorden, maar steunt ook als levensregel
op drie zaken. Men moet namelijk met alle kracht
streven om God te leeren kennen uit de natuur
en de schriftuur; daarbij dient men oprecht en
ongeveinsd te leven, en eindelijk en bovenal do
liefde tot den naaste in werkelijkheid te beoe
fenen. Ceremoniën zijn onnoodig; ook moet men
het hoofd niet laten hangen, maar welwillend en
vriendelijk zelfs met wereldsche menschen omgaan,
zoowel op een Zondag als op een anderen dag,
want wg behoeven niet te vreezen, dat wij
daarmede God zeer zullen doen. Gij lezers, zult
misschien zeggen, als die leer zoo gemakkelgk
is, zouden wij wel tot u over willen komen,
maar dan dient gij eerst te overwegen, wie bij
ons niet broeien of nestelen kunnen."
„Bijvoorbeeld: Ik stel dat gij twee of drie ton
gouds rgk zijt, en daar komt een burgerman tot
n die zes- of zevenhonderd gulden leenen wil
tot aankoop van een huis of verbetering zijner
affaires. „Als het twintig- of dertigduizend gulden
was", antwoord gij, „zou ik u helpen, maar met
|olb;e kleinigheden hond ik mij niet op dat heb
dragen, heeft dat ongelukkige jongmenseb er wat
couvagewater opgezet, dat, zooals ge weet, de
doodelijke uitwerking heeft gehad.
Dit is de zuivere waarheid, algemeen te Gro
ningen bekend en publiek verteld, maar door
alle couranten hier verzwegen."
Toegevende, zegt de Arnh. Crt., dat de dood
van den student geen rechtstreeksch gevolg was
van het groenloopen, zal men toch niet beweren,
dat deze verouderde instelling glansrijk en smet
teloos uit het debat komt. In geen geval wordt
de sympathie verhoogd voor deze wijze, waarop
de leden worden opgenomen in de kleine maat
schappij, die .uit de kern onzer jongelingschap
bestaat. Dat in fabriek en werkplaats de nieuw
aankomende knapen geplaagd en mishandeld
worden is te begrjjpen, maar niet, dat dit ge
schiedt door beschaafde jonge mannen, die den
leeftijd om te plagen toch gecenseerd worden
achter den rug te hebben.
Door den minister van oorlog is aan de garni-
zoens voedingscommissie te Middelburg machtiging
verleend tot het oprichten eener militaire slachterij
aldaar ten dienste van de garnizoenen Middelburg
en Vlissingen.
Zjj zal daartoe een eigen gebouw oprichten.
Als veekooper en slager bij deze slachterij zal
optreden de heer S. yan Os alhier.
Naar men ons meldt zal er a. Maandag alhier
in het Schuttershof eene vergadering gehouden
worden door He rijks veeartsen in Zeeland, om
eene Zeeuwsche afdeeling te constitueeren van de
Maatschappij van veeartsenijkunde in Nederland.
De beweging te Goes, om een adres te zenden
aan de Eerste kamer, waarin aanneming verzocht
wordt van hoofdstuk VIII (defensie) der grondwet
eene beweging waarvan wij reeds melding
maakten gaat uit van de besturen der liberale
kiesvereeniging Goes en der anti revolutionnaire
kiesvereeniging Voor Nederland en Oranje aldaar.
Het adres bevat de bekende gronden en wijst
er nl. op dat de thans van kracht zijnde bepalingen
der grondwet, gedurende weldra 40 jaar, eene
deugdelijke ontwikkeling van het krijgswezen
verhinderd, en voortdurend de vermeerdering der
oorlogslasten noodzakelijk gemaakt hebben.
Door aanneming van het bewuste hoofdstuk
moet de e enige weg geopend, waarop in de
toekomst, met vermindering der oorlogskosten,
de kracht van 's lands weermogen kan worden
verhoogd.
In de Donderdag avond te Yerseke gehouden
raadsvergadering was eene missive ingekomen van
het burg. armbestuur, waarbij het gemeentebestuur
verzocht werd aan ged. staten machtiging te
vragen voor het schenken door het armbest. van
eene bijdrage groot 600 voor den geneeskundigen
dienst en van 800 voor die kosten van het
lager onderwijs, waarvan het rjjk geen 30 ver
goedt.
Aan 4 veldwachters werd ieder eene gratificatie
ik vast besloten." Zulk een besluit moogt gij
niet nemendat is goddeloos. Ik kan wel een
besluit nemen om goed te doen, maar anders
niet, dat is tegen de rede van Gods woord.
Vervolgens kunnen bij ons niet overnachten de
menschen, die hunne kasten en kisten zoo vol
bleeren hebben, dat ze die met de knieën moeten
dichtduwen, soms wel dertig of veertig hemden,
nog afkomstig van hun grootmoeder. Ontsla u
van die overmaat van nietige dingener loopen
te veel menschen zonder hemd en zulke zaken
zullen ook tegen u getuigen, wanneer God u
oordeelen zal. Evenzoo gaat het met overvloedige
spijzen, walke sommige menschen liever laten
bederven, dan dat zij ze aan noodlijdenden nit-
keeren. Al wat gij zoudt willen dat de menschen
u doen, doet hun desgelijks moet uwe dage-
lijksche les zijn. Dan is er nog een soort van
menschen, waarmee wij ons niet kunnen ver
eenigen, dat zijn de vloekers en die Gods naam
ijdelijk gebruiken, waar ik een gezworen vijand
van ben; evenzoo haat ik pluimstrijkerij. Weet
gij wat ik daaronder versta Dat zijn de menschen,
die als er hooge personen in de gemeente komen,
die vloeken of spotten, daar hartelijk om lachen,
alleen om dezen grooten te behagen, in plaats van
hun ongenoegen te toonen, of dadelijk weg te
gaan. Daardoor steunt gij die menschen in bun
boosheid gij maakt u met hen schuldig, en de
geest Gods zal van u wijken. Tegenwoordig acht
gij deze dingen misschien vau weinig boteekenis,
maar zij zullen tegen n getuigen, als gij gaat
groot 10 toegekend voor buitengewone diensten
gedurende de kermis.
Van ged. staten was ingekomen bericht van
onthouding hunner goedkeuring aan het raadsbe-
B'iff'if, «aarbjj aan 3 onderwijzers eene gratificatie
van ƒ25 voor ieder vol jaar verblijf wordt ontno
men. Volgens de bewoordingen van het raads
besluit, waarbjj hun indertijd die gratificatie werd
verleend, waren die 25 gulden geen gratificatie
maar werden zij een deel van hun traktement-
Ged. staten vinden de terugname niet billijk en
willen de ouderwijzers tegen willekeurige trakte
mentsverlaging vrijwaren.
De voorzitter merkte daartegen aan, dat de
redactie van laatstbedoeld raadsbesluit foutief is,
en betoogde dat de 25 niet als traktement
mogen worden beschouwd.
Diensvolgens vereenigden zich burg. en weth.
niet met de zienswijze van ged. st. en stelden zij
den raad voor van hunne uitspraak bij den koning
in hooger beroep te komen, waartoe algemeen
werd besloten.
Gisteren herdacht prof. mr. T. M. C. Asser
te Amsterdam zijn 25jarig professoraat aan de
universiteit aldaar. Hij ontving zeer vele blijken
van hoogachting en waardeering.
Te Leiden is het eerste natuurkundig examen
met goed gevolg afgelegd door jhr N. J. F. Pompe
van Meerdervoort van Goes.
Beroepen te Willemsoord (Maatschappij van
Weldadigheid) de heer J. Dommisse, pred. te
Gapinge.
Met genoegen melden wij dat bjj eene op de
maatschappjj de Schelde te Vlissingen gehouden
proef met buitenlandsche gloeilampen en die uit
de fabriek der heeren Boudewijnse alhier de uit
slag voor laatstgenoemde zoo gunstig was, dat
onmiddelijk een partij dier lampen aan de jeugdige
inrichting werd besteld.
Per stoomboot Zeeland zullen Zondagmorgen
naar Amsterdam worden vervoerd twee kolossale
omgebogen (in de geijkte term gewalste) ketelplaten,
geadresseerd aan de Koninklijke fabriek v an stoom-
en andere werktuigen. Deze platen, zegt men,
wegen per stuk ruim 3000 kilo, zijn van staal en
hebben eene dikte van ljj Eng. duim, gelijk
staande aan 35 mM. Ze zijn bestemd voor stoom
ketels van eene boot, die op voornoemde fabriek
gebouw wordt. Er waren echter in Amsterdam
geene werktuigen om deze platen in den vorm,
die ze thans hebben, te brengen en dit moest nu
geschieden met een werktuig, zoogenaamde wals,
op de Kon. M" de Schelde te Vlissingen. Vroeger
werden reeds zes zulke platen op dezelfde wjjze
verzonden.
stervendan zal uw bed te kort zijn en uw deken
te smaldan begint gij aan de wol te trekken
en uwe vrienden staan voor uwe bedstede en
zeggen „Ach, broeder, wat hebt ge bet be
nauwd „Zij weten echter niet wat er in uw
binnenste omgaathet zweet breekt u uit, en ge
valt, om zoo te zeggen, van de eene bel in de
andere.
„Wat geven betreft, hoor ik, dunkt mij, menig
een zeggen, de rijken moeten maar gevende
armen kunnen het niet missen, maar het is niet
moeilijk om een brief altijd bij een ander te be
zorgen. Ieder is verplicht te geven die wat
meer heeft dan een ander, maar als ge een
aalmoes uitreikt, hoe klein ook, behoeft gij
die niet door garren van deuren ot ramen
als ter slinks uit te reiken, maar men moet de
menschen vriendelijk toespreken dat verdubbelt
de gift, want een arm mensch is net zoo blij
met een vriendelijk woord als met een paar centen."
Het ligt buiten mijn bestek om deu schrijver
te volgen in zijne meer afgetrokken bespiegelingen
over het Heelal, de Schepping en den Middelaar>
waarin bij betoogt, dat de zoo genoemde val der
menschen enkel liefde was, om door erkentenis
van het kwaad tot het goede te brengen, daar
God niemand tot eeuwige rampzaligheid heeft
geschapen, evenmin als bij het allervolmaakste
wezen, toorn en wraakzucht, dat werkelijk zonden
zijn, plaats kunnen vinden. Verder spreekt hij
over de volharding der heiligen en hemel eu hel,
meer toestanden dan plaatsen. Daar ik den
Uit Vlissingen schrijft men ons
Sedert eenigen tjjd wordt vanwege de Maat-
schappij tot Exploitatie van gronden alhier, het
overtollige zand van het duin voor het Grand
Hotel »aar fie gracht van hét voormalige fort
„de Nolle" gevoerd. Wij verheugen ons over dat
werkwant vierderlei belang wordt daardoor ge
baat: 1° dat van een tiental mannen die daaraan
den gansehen winter werk kunnen vinden2° dat
der ingelanden die een goeden rijweg terug krij
gen, waarvan zij reeds een paar jaren verstoken
waren; 3» dat der gemeente die, tot onderhoud
der wegen verplicht, het zand kosteloos wegge
ruimd krijgt en 4° dat der maatschappij zelve,
die op weinig kostbare wijze een aanplemping
verkrijgt welke, hoewel op dit oogenblik nog niet
direct noodig, doch den eenen of anderen tijd
komen moest.
In het belang van de ontwikkeling der badplaats
Vlissingen vestigen wjj er de aandacht op, hoe door
welbegrepen samenwerking en welwillendheid, op
gemakkeljjke wijze belangrijke zaken kunnen
uitgevoerd worden, zonder iemand's schade en tot
algemeen voordeel. Zal Vlissingen ooit iets worden
dan zal het alleen door zulke coöperatie mogeljjk
zÖn.
Gisteren avond is van het, van Antwerpen
afkomende Belgische stoomschip Scheldebestemd
naar Hamburg, op de reede van Vlissingen een
matroos over boord gesprongen en, in weerwil
van de door de Belgische loodssloep aangewende
pogingen verdronken. De man laat te Antwerpen
eene vrouw met drie kinderen na.
Gisteren avond had te Goes voor dezen winter
de eerste openbare uitvoering plaats der gym-
nastiek-vereeniging Hercules. Behalve de gewone
oefeningen in het springen, aan het rek, op de brug
en met den sabel, werden twee blijspelen vertoond,
nl. het Spreekuur van den dokter en Dirk Nergens-
thuis of de gewaande Baron. Het een zoowel als
het ander liep vlug van stapel.
De onderwijzer in de gymnastiek, de heer
P. v. d. Meulen, en de heer Z. D. v. d. Bilt La
Motthe, die de vereeniging in ander opzicht aan
zich verplicht had, ontvingen een, door den heer
J. J. Quist al daar. prachtig uitgevoerde, photographie,
voorstellende de werkende leden der vereeniging.
Dezer dagen ontvingen de diaconiën der
Herv. gemeenten in Zuidbeveland bij vernieuwing
haar aandeel in de renten van een legaat van
wijlen mej. Agatha Porrenaer. Om de twee jaar
wordt een bedrag van plus minus 12 uitge
keerd. In dit voorrecht deelen ook alle overigs
Herv. diaconiën in Zeeland. Genoemde mej. werd
omstreeks het einde der 15e eeuw geboren te
Vlissingen, waar zjj, volgens de overlevering in
December 1661 overleed, na op 28 Augustus 1058
haar testament te hebben gemaakt voor den
notaris Abraham Hujjssen te Vlissingen.
Te Heinkenszand is dezer dagen 1 H.
aardappelen per 4 Blooische roeden (52,32 c. A.)
gerooid van gewas, dat eerst den 24 Juli gepoot
merkwaardigen man meer op maatschappelijk
gebied wensch te beschouwen, zal ik hier niet
verder over uitwijden, maar mij bepalen bij de
opmerking, dat, moge in deze redeneeringen de
logica soms te wenschen overlaten, het gezond
verstand er in schittert als goudkorrels tusschen
grauwe erts.
Om de ontwikkeling op geestelijk gebied dui
delijk te maken, kiest de schrijver het volgende
voorbeeld. „Twee heeren van gelijke kunde en
beschaving gaan op reis om de wereld te zien.
Na eeuige dagen blijft de een staan en vestigt
zijne woonstede op de plaats waar hij gekomen
13. De ander reist door, ziet niet weinig tn
teekent veel op. Na een tijd laug keert hij terug
eu vindt zijn vriend op de plaats waar hij hem
verlaten heeft, maar die oude bekenden kunnen
niet meer als vroeger met elkander verkoeren.
Waarom niet zult ge vragen. Wel, dia door
gereisd is, heeft veel ondervonden, en de ander
weinig of niets. Nu zoo gaat het ook met de
leer en den geest der kerk van 1618 eu 1619,
toen men de gereformee rde kerk door geloofs
artikelen en formulieren vastgeklonken heeft.
De predikanten mochten niets anders leeren of zij
werden verketterd eu gesuspendeerd. Nu is er
een tijdvak van twee en een halve eeuw voorbij
gegaan, en kan menigeen zich mtt die leer niet
meer vereenigenzoodat, naar mijn bescheiden
inzien, sommige van die art kelen eene kleine
verandering moesten ondergaan. God herstelt,
ot brengt deu meusch nooit in den ouden weg,
uiaar altijd in een nieuwen",