N° 243.
130® Jaargang:
1887.
Zaterdag
15 October.
Middelburg 14 October.
Onderwijs.
Verspreide berichten.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 8/m, franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertenties 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels /1.50
iedere regel meer f 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
MIDDELBURGS» COURANT.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vey Mestdagh Zoon te Goes: A. A. W. Bolland, te Kminingen: F. van dl» Peijl, te Zierikzee: A. C. de Moou.te Tholen: W. A. van Nieuwenhuijzen en te Terneuzen: L. van Wijck.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datibe Cie., John F. Jones, opvolger.
Het gaat in de Tweede kamer zeer voorspoedig
met de grondwetsherziening.
Gisteren werden zooals wij meldden ach
tereenvolgens aangenomen de ontwerpen tot
wijziging der verschillende aldeelingen van
hoofdstuk II. De heer Lobman stemde tegen de
afdeeling Troonopvolging maar voor de overige
Hoofdstuk III Van de staten-generaal, Kies
recht) enz. werd goedgekeurd met 71 tegen 14
stemmen; hoofdstuk IV Van de provinciale
staten) met 70 tegen 12 hoofdstuk V Van de
justitie) met 68 tegen 12 en hoofdstuk VII Van
de jinanciën) met 67 tegen 10 stemmen.
Zooals men weet bleef hoofdstuk VI {Van de
godsdienst) onveranderd.
Hebben wjj onze lezers op de hoogte gebracht
van de algemeene beschouwingen, over de be
sprekingen, bjj de verschillende hoofdstukken
gevoerd, zullen wjj niet uitwjjden. Zij komen
geheel overeen met de vroeger daaromtrent
gevoerde beraadslagingen; en inzake het kiesrecht
en den eed kent men de geopperde bezwaren
vrees voor het algemeen stemrecht, de nevelach
tigheid van de bepaling betreffende dat recht in
de grondwet opgenomen; "afschaffing van den
parlementairen eed een stap op den weg der
revolutie.
Heden is hoofdstuk VIII Van de defensie) aan
de orde. Hierover zal wel menig woord worden
gesproken; maar wij twijfelen niet of het zal tevens
de vereischte meerderheid verkrijgen.
Zooals uit de Laatste berichten blijkt is ons
gevoelen bewaarheid.
Bjj de eerste behandeling werd dit hoofdstuk
in de Tweede kamer aangenomen met 55 tegen
20 en in de E er s t e met 23 tegen 15 stemmen.
Gevaar voor dit hoofdstuk schuilt dus in ons
Hoogerhuis.
Het Vaderland schrjjlt
De rijksmiddelen vloeien beter, en nu eindelijk
eens voor het successierecht een goede maand is
gekomen, is de opbrengt der 9 maanden terstond
die van,het vorig jaarjte boven. Het successierecht
bracht namelijk ƒ1.273 000 op, tegen 702.C00
verleden jaar en de totaal-opbrengst der middelen
over de 9 maanden isƒ79.458.000 tegen ƒ79.330.000.
Bjj de raming zijn we nog maar een kleine 8
ton ten achteren.
De opbrengst oyer September was 803.000
hooger dan verleden jaar. Komt van dit meerdere
het grootste gedeelte op rekening van het suc
cessierecht, ook andere belastingen, die beterden
maatstaf der welvaart aangeven, hebben op
gunstige cjjfers te wjjzen. Met name de invoer
rechten 507.000 tegen 474.000, de suikerac
cijns f 1 270.000 tegen 1.107.000, de wjjnaccjjns
361.000 tegen 354.000, de registratierechten
516 000 tegen 488.000, de waarborg 20.000
tegen 18.000, de loodsgelden 102.000 tegen
93.000, Achterlijk blijven voornamelijk de zegel
rechten, die zeker, en de patenten, die denkelijk
de raming niet zullen bereiken. Ook bleven
de accijnzen op gedistilleerd, zout, zeep en ge
slacht met kleine bedragen beneden het vorig
jaarechter staan de totaalcijfers van alle accijn
zen over de 9 maanden gunstig in vergelijking
zoowel met de raming als met het vorige jaar,
het geslacht alleen uitgezonderd, waarvan echter
het laatste kwartaal nog veel kan goedmaken.
De overige cijfers geven geen aanleiding tot op
merkingen.
Men schrijft ons
Als vervolg op het bericht, in 't begin der vorige
maand in dit blad door mjj geplaatst, omtrent te
vroege opening der mosBelzaadbanken (1 Sept. jl.)
op de Grevelingen voor Bruinisse, enz., omdat het
zaad toen nog te jong en bjjgevolg te zwak was
voor verplaatsing, een bewering die van andere
zjjde werd betwist, diene nu dat bovenstaande
mededeeling ten volle is bewaarheid door het feit
dat het bewuste mosselzaad, in de eerste dagen
van Sept. gevangen en verplaatst, voor het groot
ste gedeelte, afgestorven en voor den handel als
verloren te beschouwen is.
Onder de meest gunstige omstandigheden is en
bljjft het dan ook afkeurenswaardig om de zaad»
banken in den nazomer en den heifst open te
stellen, tenzij dit door overtollige ontwikkeling
van zeesterren (vijfhoeken) mocht worden gewet
tigd, teneinde tegen diens vraatzucht te redden
wat dan nog te redden is. Maar anders is zulk
eene openstelling in dat seizoen af te keuren,
^mdat dan de groeikracht vermindert en storm
weder voor de deur staat, waartegen dit jeugdige»
pas verplante zaad niet bestand is.
Het is daarom het meest aanbevelenswaardig
ue zaadbanken in 'f voorjaar te openen, wanneer
de groeikracht dageljjks sterker wordt en steeds
gunstiger weer te wachten is.
In 't algemeen belang der visscberij ware het
wenschelijk dat voortaan daarmee meer rekening
werd gehouden.
In het militair hospitaal te 's Gravenhage heeft
het lijk van een typhusljjder 5 dagen boven
aarde gestaan.
Volgens nadere mededeelingen moet dit schan
delijk feit een gevolg geweest zjjn van kleingeestige
opvatting van administratieve bepalingen.
Een nog ergerlijker feit moet, naar algemeen
gezegd wordt, ook plaats gehad hebben met het
lijk van wjjlen den off. v. gez. Ie kl. dr. Hamaker-
Dit werd kort na diens overljjden naar het mili
taire hospitaal te 's Hage overgebracht, en daar
zich spoedig in hooge mate ontbinding vertoonde
aldaar in eene blikken kist gesloten, welke dicht
gesoldeerd werd.
Den volgenden dag vernam de eerstaanwezende
off. v gez. dr. Gratama, dat het ljjk in lakens was
gewikkeld, welke aan het rjjk toebehoorden, en
gelastte bjj dat de kist zou worden opengemaakt
en de lakens verwjjderd moesten worden, aange
zien deze volgens onze prachtige administratieve
bepalingen niet konden verantwoord worden, zelfs
al wilde de familie ze betalen.
Beide zaken zijn aan een gestreng onderzoek
onderworpen.
Naar aanleiding van dit gebeurde schrjjft het
Vaderland
Dr. Gratama was natuurlijk volkomen in zijn
recht hjj had zelfs het ljjk in het hospitaal niet
behoeven op tc nemen; en hjj behoefde niet to
dulden, dat het in de hospitaallakens werd gewik
keld. Maar even natuurlijk is het, dat het voorval
op de kameraden van den overledene, wiens ljjk
daar rustte, gedekt door het kruis van Moed,
Beleid en Trouw, een hoogst pjjnlijken indruk
moest maken, ook al is geen hunner daarbij
tegenwoordig geweest. En geen wonder, dat men
van oordeel is, dat, daar toch vergoeding voor de
lakens was aangeboden, de chef van het hospitaal
zich dien geringen administratieven omslag liever
had moeten getroosten, dan dus met het ljjk van
een ambtgenoot te laten handelen.
Het optreden van Possart in den schouwburg te
Middelburg is thans definitief bepaald op Vrijdag
28 October a.
Hoogstwaarschjjuljjk zal bjj die gelegenheid
worden opgevoerd Lessing's A'athan der Weise
zoodafc ons dan een zeer genotvolle avond wacht.
Waarschijnlijk zal uit andere gemeenten van
onze provincie wel menigeen opkomen om dit
genot te dealenzoodat wjj een goed bezetten
schouwburg verwachten, al moeten uit den aard
der zaak de prijzen hooger gesteld worden dan
gewoonljjk.
Zjjn wjj goed ingelicht dan bestaat het plan
de plaatsen in loges, stalles, parket en parterre
geljjk te stellen, nl. op 3.50die in de boven-
loges op 1.50 en galerjj op 0.50 per persoon.
Zou men ter wille van de kunstliefhebbers in
Goes en omstreken, die toch zeker ook van die
gelegenheid wel eens zullen willen profiteeren,
om den grooten Possart te zien, niet kunnen be
werken dat er na afloop der voorstelling een extra-
trein rjjde om hen huiswaarts te voeren?
Met ingang van 1 November 1887 is benoemd
tot directeur van het post- en telegraafkantoor te
Yerseke, D. H. W. Laeyendecker, thans directeur
van het rjjkstelegraafkantoor en brievengaarder
aldaar.
De St.Ct. bevat de statuten van de vereeniging
Kiesvereeniging Gemeentebelangte 's Heer-
Arendskerke, ten doel hebbende het bevorderen
der belangen der gemeente en het kiezen van
zoodanige personen, die geacht worden bereid te
zjjn daartoe mede te werken.
De heer E. Hagoort, bureel-ambtenaar van
's rjjks waterstaat te Terneuzen is, met ingang
van 1 November a., eervol ontslagen uit zjjne
betrekking en in diens plaats is benoemd de heer
J. C. Hejjblom aldaar.
Naar men verneemt zal de minister van koloniën
een wetsontwerp indienen, tot scheiding van de
Nederlandsche en Indische financiën.
kamer ontstaan door het overljjden van den heer
1\ Brujjn Kops,
Te 's Gravenhage is overleden de gepension-
neerde generaal-majoor C. M. H. Pel, in den
ouderdom van 68 jaar.
Benoemd tot substituut officier van justitie bij
de arrond.-rechtbank te Botterdam, mr J. Th
Gastendijk thans subst.-officier van justitie bjj de
arrond.-rechtbank te Heerenveen.
De directeur-hoofdredacteur van het Dagblad
verklaart in het nommer van heden dat de mede
deelingen omtrent het aan den heer Blok gegeven
eervol ontslag, en de beweerde gevolgen van dien,
geljjk die zjjn opgenomen in De Avondpost van
13 dezer, bestaan uit éene onjuistheid en twee
verzinsels.
Tevens geeft hjj zjjn voornemen te kennen om
alle verdere dergeljjke mededeelingen wier
strekking maar al te duideljjk is voortaan
onbesproken te laten, oordeelende hjj dat het hier
een huishoudelijk geval van het Dagblad geldt,
waarin diens statuten behoorljjk voorzien.
De heer Fonson, de veel besproken leverancier
van helmhoeden, doet, ter wederlegging van het
geen de Maasbode meldde omtrent de aanbesteding
van 6700 helmhoeden voor het Indisch leger, de
volgende mededeeling aan het N. v. d. D.
Deze helmhoeden, welke Fonson aanbiedt te
leveren voor 2.20, zjjn niet meer dezelfden als
de vroeger 10.000 geleverde voor 5.50."
Men heeft ongeljjk op Fonson's hoedanigheid
van vreemdeling te wjjzen, vermits hjj zich ernstig
in Nederland vestigen wil, waar hjj Nederlandsche
werklieden bezigt, terwjjl de grootste Nederland
sche aannemers, zooals tij aanbiedt Be bewijzen,
het meerendeel der equipementen uit den vreemde
gaan halen, zoodat de nationale njjverheid daarbij
niets gebaat is.
Dezelfde aannemer, die thans eene actie tegen
hem instelt, moest zjjne hulp inroepen om met
eene levering van 30.000 hoeden bjjtjjds klaar te
komen. Tengevolge van een verdrag, moest dat
„tabriekje" van Rozendaal, door Fonson opgesteld)
binnen drie maanden circa 30.000 hoed-garnituren
gereed maken, terwijl de groote werkhuizen van
Nederland niet in staat zjjn om 500 garnituren
in acht maanden tjjds af te maken, ofschoon zjj
zich bovendien tot andere Belgische fabrikanten
gericht hadden. Men vergete niet dat hjj te Rozen-
daal met Nederlandsche werkkrachten arbeidt,
zoodat hjj eer aanmoediging verwachten mocht.
Mr. J. A. Levy is door de centrale kiesveree
niging in het hoofdkiesdistrict Alkmaar candidaat
gesteld, ter vervulling der vacature, in de tweede
Door den heer J. L. C. Wortman, geboortig
van Zaamslag, med. stud, te Leiden, is met goed
gevolg het examen atgelegd als candidaat-arts.
De Vereeniging van Leeraren aan inrichtingen
van Middelbaar Onderwijs zal Zaterdagavond te
Amsterdam een vergadering houden. Onder de
punten van behandeling komt voor„De offi-
cieele tekst van het ontslag van dr J. M. Smit
als leeraar te Apeldoorn.
Prof. mr J. T. Buijs te Leiden herdacht
gisteren zijn 25jarig professors-jubiléum. Talrijke
bewijzen van waardeering vielen hem natuurlijk
ten deel.
Gisterenavond is alhier een treurig ongeluk
gebeurd.De zeven en twintigjarige molenaar N. V.,
gehuwd en vader, reed omstreeks 7 uren met zjjn,
met twee paarden bespannen, molenwagen langs
den Ouden Veerschen weg om bjj een paar af
nemers meel te bezorgen, toen hjj, door de duisternis
misleid, met paard en wagen in de waterleiding
stortte. De molenaar viel onder den wagen en
was spoedig een ljjk, terwjjl zjjn knecht, die mede
op den wagen zat, de 34jarige S., ook te water
viel doch gelukkig het hoofd boven wist te houden
en om hulp roepen kon. Betrekkeljjk spoedig
daagde die op en weldra was S. op het droge en
ook het ljjk van V. aan den kant. Met veel
moeite gelukte het daarna de paarden en heden
morgen den wagen op den weg te brengen. S. is
naar het gasthuis vervoerd, doch zjjn toestand is
niet zorgwekkend»
Gisteren werd te Vlissingen een gedeelte van
door den Middelburgschen slager Botting inge
voerd lamsvleesch afgekeurd en in het water
geworpen.
Het heden nacht Vlissingen gepasseerde
Engeleche stoomschip Fairyvan Huil naar Ant
werpen, is met hoog waterop de, door noodlottige
zoo berucht geworden, Spjjkerplaat,
in de nabjjheid van Vlissingen, aan den grond
gevhyen, en zat heden morgen zeer gevaarlijk,
terwjjl de zeeën er voor en achter over heen
sloegen. Verscheidene sleepbooten waren spoedig
tot het verleenen van hulp ter plaatse van het
ongeval aanwezig doch, tegen alle verwachting
van deskundigen in, is het stoomschip met het
opkomen van den vloed heden te ruim 10 uren
vóór middag, zonder assistentie vlotgekomen en
opgestoomd naar Antwerpen.
De provinciale stoomboot Wester-Scheids
werd gisteren buiten dienst gesteld en aan de
fabriek van de m® de Schelde gelegd, om aldaar
van eene nieuwe machine voorzien te worden. De
Walcheren hoopt men morgen of overmorgen
volledig klaar te hebbenhet schip zal dan
dadelijk in de vaart komen.
Van de leening ten laste der gemeente
's Gravenpolder groot 3600 a 4 is ingeschre
ven voor een bedrag van 11.300.
Een ingezeten van Borssele wandelde voor
zjjn plezier Zuidbeveland rond langs de zeedjjken.
Verleden Maandag begonnen, keerde hjj Donderdag
bjj zjjn punt van uitgang terug, zoodat hjj in
vier dagen den tocht heeft volbracht.
Uit een ons gezonden mededeeling bljjkt dat
het weghalen van ooievaars een zeer voordeelig
werk is.
Iemand, die zich daarop bjjzonder toelegt, deelde
hieromtrent mee dat hij in Juni, als de jonge
beesten goed in de veeren zitten, daarmee begint.
Hij levert jaarljjks circa 400 stuks af, waarvoor
ƒ2.10 per stuk worden betaald. Hoofdzakeljjk
zjjn zij, naar hjj beweert, voor diergaarden be
stemd en hij rekent op eene zuivere verdiensten
van ƒ600, in zes weken tjjds verkregen.
Die opgaaf der bestemming komt ons wtl wat
zonderling voor. Als éen man jaarljjks 400 zulke
dieren aflevert, dan is over het geheel het aantal
weggehaalde ooievaars ie groot, dunkt ons, om
daarvoor alleen in diergaarden een deboucbé te
vinden.
Wordt het echter, met de wetenschap dat dit
stelen zoo voordeelig is, niet meer dan tjjd dat
aan den wensch om den ooievaar onder de be
schermde vogels op te nemen worde voldaan?
Gisterenavond ontstond te Amsterdam, door
een tot nu onbekende oorzaak, een hevige brand
in een door stoom gedreven kurkenfabriek aan de
N. Z. Kapelsteeg, achter ingesloten door de Hasse-
laarsteeg en een slop aan dB Prins-Hendrikkade.
In de fabriek, die 's avonds gesloten wordt, was
niemand aanwezig, doch overigens werd het huis
bewoond door twee gezinnen, welker leden echter
gered konden worden. De brand, die een felle
vlam uitwierp, wekte in 't begin een onbesehrjj-
feljjke ontsteltenis in die dicht bevolkte buurt,
waarvan elk perceel door talrijke gezinnen wordt
bewoond. Vooral in de Hasselaarsteeg was de
schrik groot en de buren, die het dichtst bjj den
brand waren, trachtten zich naar alle kanten te
redden, gelukkig zonder dat daarbjj, voor zoover
men weet, persoonljjke ongelukken voorkwamen.
De brand werd voortdurend gevoed door de groote
hoeveelheid kurk en afval die in het brandende
perceel opgestapeld lagen, zoodat de perceelen, die
het brandende huis nauw insluiten zeer ernstig
gevaar liepen.
Met veel moeite gelukte het de brandweer den
brand meester te worden. Met verachting van
gevaar klommen de manschappen over daken en
spanten om het vuur meester te worden.
Een jongmenech uit Gorinchem gaat naar
Rotterdam om eene betrekking te zoeken en
ontmoet daar een ouden schoolkameraad, die hem
een goede betrekking in Antwerpen belooft. Om
nadere inlichtingen zouden zjj 's avonds elkaar
in het Hotel Weimar vinden.
Toen het jonge mensch zich op het aangegeven
uur aan het hötel vervoegt en naar zjjn kennis
vraagt, treedt, tot zjjn niet geringe ontsteltenis, een
inspecteur van politie op hem toe, die verklaart
dat hij zjjn arrestant is. Middelerwjjl komt zjjn
vriend geboeid de trap van het hotel af en worden
beiden naar een bureau van politie gebracht.
Daar vernam hij dat zijn vriend zich had schuldig
gemaakt aan valschheid in geschrifte en verschil
lende oplichterpen. Door zjjn komst in het
Hötel Weimar en het vragen naar den arrestant
juist op het oogenblik dat deze door de politie
zou worden weggevoerd, zag zjj in hem een
medeplichtige. Het gelukte hem evenwel zjjn
onschuld te bewjjzen, zoodat men hem na de
komst van den hoofdcommissaris, die hem eers^
in verhoor nam, in vrjjheid stelde.
Dit verhaal doet men aan de Tijd.
De knecht van een bakker, te Nuis, haalde
dezer dagen 's avonds de Iroe thuis, die aas eszsf