N° 236.
130* Jaargang!
1887.
Vrijdag
7 October.
Set geheim van Barravoe
FEUILLETON.
Middelburg 6 October.
Onderwijs.
Rscktszakaa,
Dit blad verschijnt dagelijks;
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m, franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels /1.5G
iedere regel meer f 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Van Lady VIOLET GREVILLE.
Ma het avondeten ging ik een poos uit, terwijl
MIDDELBIIRGSCHE COURANT.
Agenten te Ylissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: P. van dek. Peul, te Zierikzee: A. C. de MooiJ,te TholenW. A. van Nieuwenhuijzen en te Terneuzen: L. van Wijck.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs eD Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.
In zijne beschouwing in de Verzekenngsbode,
■waarin mr J. A. Levy wjjst op de noodzakelijkheid
van een»wettelijk geregeld, onverbiddelijk gestreng-
onafgebroken, preventief en repressief staatstoe
zicht" op levensverzekeringmaatschappijen, schrjjft
hjj het volgende
De levensverzekering beoogt economisch herstel
van voortbrengend vermogen, wanneer men voor
ziet, dat eigen krachten beginnen te falen, of een
productief leven gesloopt zal zijn. In dit haar
karakter ligt het aanriuitingspunt met de door
gaande staatsbemoeiing. Zjj raakt de bronnen
van nationale welvaart, doordien zij voor onver
zwakte kapitaalvorming waakt. Zjj verhoogt het
peil van economische zelfstandigheid, doordien zij
den blik op eene vooralsnog onzekere, desniette
min wisse toekomst richt. Zij opent de gelegenheid
om niet te vervallen tot de klasse der volstrekt
hulpeloozen. Voor de kapitaalsverdeeling zorgt
zjj, door in de bres te springen, waar de steun
ontvallen mocht, die de maatschappeljjke plaats
deed innemen. In dit alleseen »vrjj contract'
te zien, een contract, dat naar de regelen der
verzekering" wordt geordend, is louter woordenspel
of zelfmisleiding. Langs dien weg zou zjj, een
beginsel van zegen, ten vloek kunnen worden.
Ontstaan en beloop der levensverzekering moeten
nauwlettend gadegeslagen, geregeld en gestadig
bespied worden. Alleen de middelen, die het
staatsgezag ten dienste staan, kunnen hier baten.
Eene eerste plaats daaronder bekleedt de open
baarheid, die schoonste uiting van den constitu-
tioneelen staat, ook waar hjj het lot der zwakken,
zich aantrekt. Maar openbaarheid is niet voldoende,
omdat niet enkel de grondslag bewaakt, maar het
optreden zelf, de werkzaamheid der instelling
gekend en getoetst worden moet. De kunstenarijen
zjjn velen, die met voozen achtergrond een schijn
baren waarborg aan oningewijden voor oogen
goochelen. Dezen te achterhalen is niet ieders
zaak, en ijdel is de meening dat het publiek,
zelfs belanghebbend, in een doolhof van cjjfers
den draad zal weten te Ontdekken. Wat het
vindt, of liever waarmede het zich sust, is de
klinkende aanprjjzing, het weidsche uithangbord,
de waan, dat zooveel openheid toch wel soliditeit
doet onderstellen. Ook hier, geljjk allerwege,
doet de wet der inertie haar invloed gevoelen.
Te geduchter, nu men om haar te overwinnen
eene bedrevenheid zou moeten hebben in teehniek
en cjjfergroepeering, welke den minsten eigen is.
Eerst als het onheil onontwijkbaar big kt, ont
waakt men, doch te laat.
Zoolang de staat niet stap voor stap de levens
verzekering nagaatsterftetafelen, balansen,
wjjze van belegging, reserverekening, premiestel
sel aan scherp toezicht door bjj uitstek desdundige>
onafhankeljjke ambtenaren niet onderwerpt;
zoolang kan de beoefenaar der maatschappeljjke
HOOFDSTEK X.
Ik besloot nu zeer vriendelijk voor Myles Donno-
yan te zijn en er mij meer op toe te leggen om hem
aangenaam te wezen, dan ik tot nog toe gedaan
had. 's Middags ging ik een poos bij hem zitten
rooken en praten en trachtte zijn belangstelling
op te wekken voor dingen buiten Ierland, door
hem van mijne ervaringen in Amerika te vertellen
en al wat ik op mijne reizen vernomen had.
Myles klaarde op en ik merkte dat hij zeer be
lezen was en, ofschoon bekrompen en dom op
hetgeen hem het naast aan het hart lag, schran
der in zijne opmerkingen. Des te meer jammer,
dacht ik, dat zulk een man in znlk een somber
huis zijne grieven zit te koesteren, zijn hoofd
benevelt met brandewijn en zich verlaagt tot de
dieren van het veld. Catherina wierp mij een
dankbaren blik toe, toen zij zag dat ik bem zoo
bezig hield en ik geloof waarlijk dat zij meer gaf
om mijne pogingen om dien vervelenden ouden
man te behagen, dan om mijne warme liefdes
betuigingen voor haar. Maar in mijn nieuwe
rol van huichelaar moest ik heel omzichtig te
werk gaan.
wetenschap hare ontwikkeling niet met gerustheid
gadeslaan. Voorzeker en gelukkig: ook thans
bestaan er bestuurderen van maatschappijen, die
bevroeden welke ontzettende verantwoordelijkheid
op hunne schouderen rust en daarnaar hun ge
dragslijn inrichten. Zij echter zullen de eersten
zjjn om te beamen, dat het waarlijk niet ont
brekend kaf uit het koren moet worden gewied.
De eersten, omdat zij niets te verliezen, alles te
winnen hebben, ook bjj een staatszorg, die den
stempel van deugdelijkheid aan hunne eerljjkheid
toevoegt. Wie echter stelt de ongelukkigen, door
even handige als gewetenlooze avonturiers mis
leid, bij ontstentenis van staatstoezicht schadeloos?
De St. Ct bevat de statuten der naamlooze
vennootschapstoombierbrouwerij en mouterij De
Meiboom, te Vlissingen.
De vennootschap, die haar zetel te Vlissingen
heeft, is aangegaan voor 25 jaren en het kapitaal
bedraagt 80.000.
Het departement Yerseke der Maatschappij tot
nut van t algemeen koos tot algemeen secretaris
den heer dr J. Nieuwenhuysen Kruseman.
In dezelfde vergadering, waarin die keuze plaats
had, werd een reglement vastgesteld van een aan
dat departement verbonden rederijkerskameren
meegedeeld dat het hoofdbestuur weder 25 heeft
geschonken voor de volksbibliotheek.
De minister van financiën heeft bekend gemaakt,
dat in het jaar 1888 kan worden aangesteld éen
surnumerair bjj den dienst van 's rijks schatkist.
In de maand Januari 1888, op nader te bepalen
plaats en tijd, zal worden afgenomen het bjj
koninkljjk besluit van 30 October 1886 no. 20
omschreven vergelijkend examen. De verzoeken
om tot dat examen te werden toegelaten, met de
bjj art. 5 van voormeld koninkljjk besluit bedoelde
stukken, moeten vóór of uiterljjk op 7 Januari
1888 bjj het departement van financiën, afdeeling
Generale Thesaurie, zjjn ingekomen.
De burgerij van Bergen op Zoom bereidde het
verdiensteljjk muziekkorps van den heer Bouwman
een warme ontvangst bjj zijn terugkomst uit
Mechelen.
Aan het station bij aankomst met daverende
toejuichingen ontvangen, en door het muziekge
zelschap Eendracht maakt Macht begroet, werd
het door den voorzitter der feestcommissie met
een kort woord welkom geheeten en daarna door
de met vlaggen versierde straten naar het feest
gebouw Thalia geleid.
Aldaar hadden zich de militaire en burger
autoriteiten vereenigd om de overwinnaars plech
tig en feestelijk te ontvangen.
In eene sierlijke toespraak heette de burge
meester De ftoock de stafmuziek welkom, en
bood hjj uit naam der burgerij zijn hartelijke
gelukwenschen aan met het behaalde succès,
waarna den heer Bouwman door eenige Bergen op
Zoomsche schoonen een prachtige lauwerkrans werd
overhandigd.
Catherina een geheimzinnig gesprek met Biddy
hield. Ik was moede van mijne pogingen om den
ouden man te amuseeren, verlangde naar de
eenzaamheid en begaf mij naar den oever van
het meer om over de zonderlinge verandering in
mijn lot na te denken. Ik, die altijd gedacht
had dat niets den sleur van mijn werkzaam leven
kon veranderen, was thans aan deze muffe, duffe
plaats gebonden door de liefde voor een vrouw
bereid om een half opgevoed Iersch meisje te
huwen, van een andere religie dan ik, tot een
verarmde, vervallen familie behoorende, een
familie, waaraan een geheim, zoo geen misdaad
verbonden was een meisje, dat niet het voor
recht bezat eener beschaafde moeder of van
vrouwelijken invloed, doch tot nogtoe alleen ver
keerd had met een verbitterden, brommigen,
ouden vader, die aan den drank was, en een
zonderling soort van jongelieden, waaruit zij den
minst aantrekkelijken gekozen had om mede te
trouwen. Dat was zeker een mooi geval voor
een man als ik, voor wien fatsoenlijkheid, eer en
welvoegelijkheid de eerste vereischten waren voor
een onbevlekte loopbaan. Hij was waarlijk ver
anderd, Dit bedenkende, zag ik op naar het
donkere gebouw voor mij. De sfinxen lagen
grimmig aan weerszijden van de voordeur en de
lange rij van donkere vensters zag er kond en
ondoordringbaar uit. Eensklaps verscheen er een
spookachtig licht op een der kamers, die, zooals
ik wist, onbewoond waren. Het flikkerde een
poos, ongestadig alsof men er mede beep en weder
Terwjjl de eerewijn gepresenteerd werd, hief
het zanggezelschap de Harmonie een Bchoon toe
passelijk lied aan, dat, gevolgd door een paar
nummers van Eendracht maaki Macht, veel bijdroeg
om de feestelijkheid te verhoogen.
Ten slotte dankte de kolonel Hardenberg de
burgerij van Bergen op Zoom voor de schitterende
ovatie.
Haar wij vernemen, zal door de officieren van
het garnizoen op plechtige wijze hulde worden
gebracht aan den verdienstelijken kapelmeester
Bouwman en zijn korps, (N. R. Ct.)
Gisteren had te 's Gravenhage de teraarde
bestelling plaats van den heer mr J. L. de Bruyn
Kops, gewezen lid der Tweede kamer. Yele
kamerleden, belangstellenden en staatslieden, onder
wie jhr mr A. P. C. van Karnebeek, de oud
ministers Kappeyne, Tak van Poortvliet, Yan
Heeckeren van Keil en Yan der Does, waren
daarbjj tegenwoordig.
De voormalige gouverneur-generaal van Oost-
Indië, mr Loudon, herdacht aan de groeve zijn
46jarige vriendschap met den overledene en legde
nadruk op diens edele hoedanigheid, zijn vele
begaafdheden, zijn schoonen aanleg en zijn vluggen
geest, op zijne verdiensten jegens de maatschappij
en op zijne welwillendheid voor anderen en de
strenge eischen, die hij zichzelf stelde. Nooit
zullen zijne vrienden hem vergeten.
De voorzitter der Tweede kamer, de heer Cremers,
schetste het werkzaam leven van De Bruyn Kops,
zijne getrouwheid aan de studie van de staat
huishoudkunde en statistiek, en huldigde hem
wegens zjjn degeljjke adviezen als vraagbaak voor
vele kamerleden. De overledene zocht zijn kracht
in onvermoeide werkzaamheid en was een voor
beeld ter navolging voor allen. Als medewerker
van De Bruyn Kops in de redactie van Be Economist
roemde jhr Quarles van Ufford hom als strijder
voor de waarachtige volksbelangen en als uitnemend
schrijver, wiens naam lang zal blijven leven.
Namens de centrale liberale kiesvereeniging te
Alkmaar, betuigde nog de heer De Vries van
Heyst zijn hulde aan den thans overleden ver
tegenwoordiger van Alkmaar, die steeds het algemeen
belang boven het persoonljjke had gesteld.
Met eene dankbetuiging voor de betoonde be
langstelling eindigde de plechtigheid.
De Avondpost spreekt het bericht der A'. R. Ct.
tegen dat te 's Gravenhage of fe Scheveningen
eene nieuwe R. K. kiesvereeniging zal worden
opgericht.
De hoofden der openbare scholen in die ge
meenten boden den heer jhr mr W. Six, gewezen
wethouder van onderwjjs, een bewijs hunner achting
aan, bestaande uit een zilveren bokaal in klas
sieken stjjl uitgevoerd.
Omtrent het onlangs gemelde bericht, dat de
kon. vereeniging Het Nederlandsch Tooneel de
diploma's van toegang tot den schouwburg had
ingetrokken voor sommige verslaggevers, meldt de
liep, daarop bleef het op dezelfde plaats en
brandde helder. Ik dacht dat Catherina naar
boven was gegaan om iets te halen, doch begreep
niet waarvoorwant zij had mij eens verteld,
dat al die ramen behoorden tot een rij leêge
kamers, erbij voegende dat de mijne bijna de
eenig bewoonbare was, behalve die van haar
vader en de hare. Zou dit de kamer zijn, waarin
ik eens doorgedrongen was Naar de ligging te
oordeelen moest het zoo zijn en wat deed Catherina
daar dan? Zou zij weten van den met bloed
bevlekten zakdoek? En zou zij er te vergeefs
naar gezocht hebben? Ik spoedde mij in hais
terug en vond Myles waar ik hem verlaten had,
dommelende naast het bijna uitgebrande vuur,
terwijl Catherina kalm zat te breien.
„Waar zijt gij geweest?" vroeg zij, vrien
delijk opziende. „Ik heb u reeds een half uur
gewacht."
Ik antwoordde niet en dacht„dan moest ik
Biddy met het licht gezien hebbenzij was
behalve ik zelf de eenige persoon in huis."
„Ik heb mijn jas gescheurd en moet Biddy
vragen om het voor mij te naaien," zei ik vrij
linksch.
Ik zag dat Catherina naar een schaar greep,
alsof zij mij wilde helpen maar ik duwde de
tochtdeur open en liep de gang in naar de keuken.
Daar was Biddy bezig om een konijn te villen,
waarbij zij zoo vroolijk mogelijk zong. Ik zei
iets heel onbeduidends en liep weer naar de
voorzijde van bet buis. Ja daar brandde bet
Portefeuille thans nader dat de raai van beheer
op 15 Aug. jl. besloot, de te verstrekken diplo
ma's ta beperken tot de drie hoofdbladen, die te
Amsterdam verschijnen.
™De aanleiding tot dit besluit was eensdeels de
vermeerderde aanvrage om kosteloozen toegang
voor redactiën en verslaggevers van dag-, week
en maandbladen, zoo te Amsterdam als elders
uitkomende, anderdeels het schandelijk misbruik,
dat van zoogenaamde „Perskaarten" werd gemaakt.
Vele bladen en blaadjes, die nooit of bijna nooit
een verslag gaven (en ook niet konden geven),
hoogstens jiu en dan een berichtje, lieten avond
aan avond de kaart gebruiken door twee personen,
gewoonlijk geheel vreemd aan de redactie.
De overwegingen van het besluit, waarbij
de heer dr. J. M. Smit uit zijne betrekking van
leeraar te Apeldoorn is ontslagen, luiden
„dat het optreden van den leeraar en gemeente
ambtenaar dr. J. M. Smit als politiek agitator,
met zijne roeping als leeraar niet is overeen te
brengen en nadeelig is voor de school waaraan
hij is verbonden
„dat bet inderdaad te vreezen is, dat ouders
bezwaar zullen maken hunne kinderen eene
inrichting van onderwijs te doen bezoeken, waar
aan een leeraar is verbonden, die door de wijze,
waarop hij in het openbaar propaganda maakt
voor zijne staatkundige meeningen, aanstoot geeft;
„dat van een leeraar en gemeenteambtenaar in
billijkheid mag verlangd worden dat hij zal
nalaten door zijnö handelingen, ook buiten de
school, de inrichting, waaraan hij is verbonden,
in gevaar te brengen en zijne vrijheid zal be
perken waar dit door het belang van die inrich
ting wordt gevorderd;
„dat hij zoowel door de commissie van toezicht
als door den heer inspecteur hierover ernstig is
onderhouden en nadrukkelijk gewaarschuwd voor
de gevolgen, wanneer hij op den ingeslagen weg
voortging
„dat hij, niettegenstaande deze waarschuwing,
daarmede blijft voortgaan".
In het gansche besluit wordt met geen enkel
woord gerept van de minder goede verhouding
tussehen den heer Smit en den directeur der
school of van tekortkomingen in zijn verplich
tingen als leeraar.
De opbrengst der Unie-collecte, scholen met
den Bijbel bedraagt te Scboondijke met Sasput,
Slikplaat en Nummer Een f 37.89, Nieuwvliet
met Cadzand f 14.65, Vrouwepolder ƒ8.15, Oost
en West-Souburg met de Groote Abeele f 53 en
Genderen met Doeveren f 104.40.
In de gisteren gehouden openbare vergadering
van den raad van state, afdeeling voor de ge
schillen van bestuur, werd mededeeling gedaan
van 's konings besluit in zake bet beroep van den
licht nog en ik meende dat ik een schaduw langs
het gordijn zag glijden. Dus was er toch nog
iemand in huis, van wien ik niets afwist, iemand
wiens bestaan voor mij verborgen gehouden werd.
Ik herinnerde mij de verhalen van Catherina over
spoken, en de geluiden die zij hoorde en begreep
dat zij die met opzet opgedischt had, om mij
niet op mijne hoede te doen zijn en mijn natuur
lijke nieuwsgierigheid met bijgeloovigen onzin
te bevredigen. Ik keerde langzaam naar de
kamer terug.
„Wat zijt gij van avond ongedurig, het is
bijna bedtijd en gij hebt na het eten niets gedaan
dan in- en uitloopen" zei Catherina haar werk
opvouwende.
Ik maakte een nederige verontschuldiging en
stelde voor om te dammenzij had mij eens
gezegd dat zij daar veel van hield.
„Ja, als gij wilt," zei zij met een blik op
haar vader, die in slaap gevallen was. Zij haalde
het bord en wij gingen stil zitten spelen bij het
licht eener flikkerende kaars. Ik hoorde de ratten
schter bet beschot krijgertje spelen het eenige
vroolijke in dit sombere huis het gesnork van
den ouden man was er de begeleiding voor en ik
sloeg, de bewegingen der slanke vingers van Ca
therina over het bord gade en bewonderde hare
lange wimpels als zij over een zet nadacht.
Wij speelden door totdat ik het gewonuen had
en Myles zich begon uit te rekken. Ik gaf
Catherina een veel beteekenenden handdruk bij
bef goeden nacht zeggen en zjj bloosde »I» een
