N° 202.
130® Jaargang:
1887.
Maandag
29 Augustus.
BUITENLAND.
Middelburg 27 Augustus.
De aanstaande verkiezing.
Algemeen Overzicht.
Handelsberichten,
Dit blad verschijnt dagelijks;
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 8/m, franco 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentiën 20 vent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels /1.80
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Bij deze conrant beboeren (vee BIJVOEGSELS.
J. P. I. BUTEUX,
A. SMIT.
Onderwijs,
BERICHT.
Graanmarkten, enz.
Prijzen van Effecten,
Stanjh. Obl. Buit. Perpet.
dit» dit» 1878,
m
MIDDELBURGSGHE COURANT.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagb Zoon te Goes: A. A. "W. Bolland, te Kruiningen: Ftan der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te TholenW. A. tan Nieuwenhtjijzen en te Terneuzen: L. tan Wijck.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Pargs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.
Het kan zijn nut hebben nog eens te wijzen
op het bijzonder karakter der aanstaande ver
kiezing, waardoor deze zich van gewone ver
kiezingen onderscheidt.
Wanneer de bij de additioneele artikelen
der Grondwet voorgestelde wijzigingen der
kieswet worden aangenomen en daaraan
valt bij de houding der toongevende organen
der beide anti-liberale partijen bijna niet te
twijfelen dan worden binnen vier maanden
na de afkondiging daarvan de beide kamers der
Staten-generaal ontbonden en hebben in bet
aanstaande voorjaar andermaal nieuwe verkie
zingen plaats.
De Staten-generaal, welke in September a.
zullen bijeenkomen, hebben dus een veel be
perkter mandaat dan gewoonlijk. Buiten de
afdoening van enkele dringende zaken, met
name van de credietwetten voor de staatsbe-
grooting, hebben zij enkel te beslissen over
de thans in eerste lezing aangenomen wets
ontwerpen tot herziening der Grondwet.
Vóór of tegen die herziening is dus de leus,
welke thans bij de stembus den doorslag moet
geven. Daarna zullen de partijen elkander
andermaal onder door de nieuwe kieswet zeer
veranderde omstandigheden ontmoeten.
Het zou te ver leiden en mag overbodig
heeten, hier de Grondwetsherziening in den
breede te bespreken.
De voornaamste wijzigingen betreffen de
troonsopvolging, het kiesstelsel, de defensie,
de mogelijkheid van de invoering eener ad
ministratieve rechtspraak.
Maar ook op tal van andere punten worden
veranderingen voorgesteld. Aan de Eerste
kamer wordt het recht van enquête toegekend;
de uitsluiting van geestelijken en bedienaren
van den godsdienst van het lidmaatschap der
Staten-generaal vervalthet kiesrecht voor de
provinciale staten en de gemeenteraden wordt
losgemaakt van dat voor de Tweede kamer
de staat van beleg als wettige instel
ling erkend en geregeld. De hoofdstukken
betreffende de provinciale staten en de ge
meentebesturen, betreffende de justitie en den
waterstaat, ondergaan talrijke verduidelijking
en verbetering. In het geheel omvat de
voorgestelde herziening meer dan J/3 van de
artikelen der bestaande Grondwet.
Na jarenlange voorbereiding is de openbare
zitting der staten-generaal in het afgeloopen
Zittingjaar bijna geheel aan de Grondwetsher
ziening gewijd geweest. Veel meeningsverschil
inoèst door gemeenschappelijk overleg opgelost,
menige individueele overtuiging aan het alge
meen welzijn ten offer gebracht worden, zou
het nationale werk tot stand komen.
Thans is, dank zij voornamelijk de zelfbe-
heersching en bezadigdheid der liberale partij,
de groote taak gelukkig volbracht, en ieder
die met onze hoogste staatswet vertrouwd
is, zal, bij alle meeningsverschil over onder
geschikte punten, moeten toegeven, dat de
voorgestelde wijzigingen bijna zonder uitzon
dering verbeteringen, grootendeels van drin
genden aard zijn. Komt de herziening niet
tot stand, dan wordt, voor wie weet hoelang,
de toestand van malaise bestendigd, welke jaren
lang ons politiek leven verlamde en elke
ingrijpende hervorming onzer staatsinstellingen
onmogelijk maakte.
Welke is nu de houding van de anti-liberale
partijen tegenover de herziening, met name van
de anti-revolutionnaire partij, welke in dit
kiesdistrict candidaten stelt? Zonder voorbe
houd schijnen nagenoeg alleen de veranderingen
betreffende de troonsopvolging en het kiesstelsel
bg haar genade te vinden, en zelfs omtrent
eerstgenoemd punt verklaarde dezer dagen een
van hare leiders zich zijne stem voor te
behouden. De candidaten dier partij weigeren
in elk geval zich onbewimpeld vóór de her
ziening te verklaren. Zoo zij ten slotte daar
aan hunne medewerking zullen verleeuen, dan
geschiedt dit onwillig en aarzelend, onder den
drang van omstandigheden, waaraan zij geen
weerstand kunnen bieden.
Neemt men hierbij in aanmerking, dat de
katholieke afgevaardigden voor een deel prin
cipieel tegen alle grondwetsherziening gekant
zijn, en dat voor de aanneming in tweede
lezing eene stemmenmeerderheid van twee
derden vereischt wordt, dan behoeft het geen
betoog, dat het de dringende plicht is van ieder,
die prijs stelt op het tot stand komen der her
ziening, zijne stem te geven aan mannen, van
wie besliste medewerking te wachten is, in dit
kiesdistrict aan de heeren Buteux en Smit.
Het is bekend, dat de weinig welwillende
houding der rechterzijde tegenover de grond
wetsherziening voornamelijk haar grond vindt
in de verwerping van het voorstel-Schaepman,
tot wijziging van art. 194, door de Eerste
kamereene beslissing, welke ook door
schrijver dezes wordt betreurd.
Toch is de behandeling van dat voorstel
niet onvruchtbaar geweest. Uit de beraad
slagingen is zooals ook gisteren in dit
blad reeds herinnerd is gebleken, dat bij
vele leden der liberale partij neiging bestaat
om op grond van het bestaande artikel aan
de grieven op het stuk van onderwijs tegemoet
te komenen herhaaldelijk is van de zijde
der tegenpartij beweerd, dat niet dat artikel
zelf, maar enkel de daaraan gegeven uitvoe
ring aan eene billijke regeling der onderwijs-
quaestie in den weg staat.
Er bestaat dus alle uitzicht, dat de proef
van zoodanige regeling na de Grondwetsher
ziening ter hand zal genomen worden, doch
daarvoor is in de eerste plaats noodig, dat
deze zelve haar beslag krijgt. Wanneer zij
op de onverzettelijkheid der tegenpartij schip
breuk lijdt, dan is dat zeker de minst ge
schikte weg, om de liberale partij tot tege
moetkoming harerzijds t"e stemmen.
Buitendienwanneer straks onder de wer
king van het nieuwe kiesstelsel, de meerderheid
der kiezers tegen art. 194 partij kiest, dan is
eene nadere wijziging der Grondwet op dat
punt niet uitgesloten.
In geen geval kan aan de sehoolquaestie
thans een motief ontleend worden, om de
aanhangige Grondwetsherziening te verwerpen.
Art. 194 ligt nu eenmaal buiten de herzie
ning en blijft, bij verwerping of aanneming,
onveranderd. Door de herziening kiest men
noch voor, noch tegen het artikel partij. De
warmste voorstander van het bijzonder onder
wijs kan zijne stem aan de heeren Buteux en
Smit geven, zonder zijn beginsel ontrouw te
worden, en hij zal in gemoede zijne zaak daar
door beter dienen, dan door de afvaardiging-
van twee aanhangers van de uiterste richting
der tegenpartij.
Als niet alle voorteekenen bedriegen, dan
bestaat vooruitzicht, dat de heeren Smit
en Buteux herkozen zullen worden. L'och
de tegenpartij waakt, en daarom moeten
alle kiezers op hun post zijn, alle krachten
ingespannen worden.
Ook afgescheiden van de grondwetsherzie
ning is dit plicht. Er valt hier een daad van
piëteit en waardeering te verrichten tegenover
de aftredende leden, die, met opoffering van
eigen rust en gemakonder velerlei andere
beslommeringen, tijd en kracht hebben ge
vonden om ons kiesdistrict in een moeilijk en
inspannend zittingsjaar waardig te vertegen
woordigen.
Op deze beide mannen mag Zeeland trotsch
zijn, en «goed rond, goed Zeeuwsch" moet
daarvan bij de stembus openlijk getuigenis
afgelegd worden.
Niet op de Zeeuwen moge het woord van
Palaipedes toepasselijk zijn
iiDie zorght, en waeckt, en slaeft, en ploeght, en zwoegt, en zweet)
i,Ten oirbaer yan het lant een lastigh ambt bekleet,
i/En waent de menschen aan zijn vroomheit te verbinden,
nZal zich te jammerlijck in 't eindt bedroghen vinden,
wVan 't wispeltuurigh volck, dat, veel te los van hooft,
«Genooten dienst vergeet, en 't erghste liefst gelooft."
Wie het wèl meent, stemme
en
Mr W. P. K.
Volgens eene berekening van de Standaard zal,
wanneer bjj de nieuwe kieswet de beginselen der
additionneele artikelen worden toegepast, het
aantal Roomsch-katholieke leden in de Tweede
Kamer van zeventien op zes- of zeven-en-twintig
worden gebracht.
Het blad voegt er bij, dat zij ook dan nog
onder het proportionneele cjjfer zouden zjjn. Ei
genlijk komen hun veertig op de honderd zetels
toe.
Inderdaad, wanneer een parlement de vertegen
woordiging ware van de kerkgenootschappen zou
men zóóveel Katholieken, zóóveel Protestanten,
zóóveel Israëlieten, zóóveel Lutherschen, zóóveel
Remonstranten enz moeten kiezen. Het parle
ment echter heeft een ander barakter het behoeft
geen staalkaart te zjjn van de berkgenootschappen;
het heeft eene hoogere roeping: de zorg voor de
staatkundige belangen en rechten van het volk,
en die taak kan men naar eisch vervullen, van
welke godsdienstige gezindte men ook zij, wanneer,
men ervan doordrongen is, dat voor die gezindte
de rechten en belangen van het algemeen niet
moeten zwichten. ArnhCf).
Op den 31en dezer zal door het garnizoen alhier
eene groote parade worden gehouden ter gelegen
heid van den verjaardag van H. K. H. prinsesWil-
helmina. De schutterjj neemt daaraan geen deel.
Na de gehouden inspectie over de militaire
gebouwen enz., keerde de kolonel bevelhebber in
de 3e militaire afdeeling J. H. H. Dommers en
diens adjudant heden naar zjjne standplaats Breda
terug.
Op de voordracht voor conrector aan het
gymnasium te Zwolle komt als no. éen voor de
heer dr B. H. Steringa Kuiper, van Middelburg.
Uit den aard der zaak kon het debat over Glad
stone's voorstel betreffende de maatregelen genomen
tegen de Iersche Nationale liga niets nieuws ople
veren. Het moest begrijpelijkerwijze een herhaling
bevatten van hetgeen bij de tweede lezing der Coer
cion Bid is gesproken. In het eerste gedeelte van zijn
rede beklaagde Gladstone zich over de minachting,
waarmede het parlement door de regeering in
deze behandeld is. De vertegenwoordiging moest
ingelicht zijn over de redenen, waarom de liga
voor gevaarlijk verklaard wordt, maar de regeering
heeft geweigerd de motieven voor haar procla
matie uiteen te zetten en laat alzoo het parlement
de rol vervullen van den Chineeschen mandarijn,
die geduldig het hoofd buigt.
Gevaarlijk in hooge mate noemde de spreker
den maatregel, omdat in zijn oog niets tot deze
gestrengheid wettigt en de verbittering van het
Iersche volk slechts zal doen toenemen. Het
aantal leden der liga op een hall millioen ramend
beriep Gladstone zich op James Graham's woorden:
dat de daad der regeering geleek op een oorlogs
verklaring aan het Iersche volk.
Z;.l het Iersche volk geduldig de willekeur der
regeering verdragen? Gladstone vreesde voor de
uitwerking van den maatregel op het minst
ontwikkelde, minst gedisciplineerde en minst
Christelijk denkend deel der Iersche bevolking,
maar bij vestigde zijn hoop op het weldenkend
deel der natie. Niet vrees en angst maakt het
Iersche volk geduldig en gehoorzaam maar de
overtuiging, de levenwekkende gedachte dat het
tijdstip komen moet, waarop het Britsche volk de
rechtmatige eischen der Ieren zal inwilligen, zal
hen aanmoedigen zich ook voortaan van alle
misdaden te onthouden en hen de wetten doen
eerbiedigen.
In zijn antwoord aan den leider der oppositie
verweet Balfour hem, met verwijzing naar de
dwangwet van 1881, dat Gladstone niet alleen van
politieke overtuiging maar ook van poljtïeke
moraliteit veranderd was.
Uit een aantal documenten, door hem voorge
lezen, trachtte Balfour het huis te overtuigen
van het gevaarlijke karakter der Nationale liga,
die «niet zoekt de pachters te beschermen maar
de eigenaars ten gronde te richten."
Vele andere sprekers o.a. sir George Trevelyan,
hebben aan de discussiën deelgenomen eerst na
een debat van twee dagen is het tot stemming
gekomen en Gladstone's voorstel met 272 tegen
194 st -mmen verworpen. Dit resultaat heeft mea
verwacht, ook van radicale zijde.
Wat nu? Zullen de goede verwachtingen,
welke Gladstone beweert van de meerderheid van
het Iersche volk te koesteren, bewaarheid wor
den, en het niet tot daden van geweld zijn toe
vlucht nemen als het redmiddel ter bescherming
tegen de willekeur der meerderheid van het En-
gelsche parlement?
In de Dubliner Nation verzekert mr Healy,
dat de winter grootendeels beslissend voor de
betrekkingen tussehen Ierland en Engeland zal
zijn. Indien de oogst in Ierland zóo slecht ia
als de pachters vreezen, zal het in vele districten
onmogelijk zijn de pachten te betalen. Dan zal
het gouvernement zich te laat de waarschuwingen
herinneren. De rampen zullen onbeschrijfelijk
zijn. In elke gemeente zal een strijd ontstaan,
verschrikkelijker dan die van 1881 en het Engel-
sche volk zal de bittere vrucht plukken van de
verwerping van Gladstone's Home AwZe-voorstel
Nieuws uit Boelgaiije valt heden niet mede te
deelen. Prins Ferdinand ondervindt, dat het
scheppen van eendracht geen gemakkelijke arbeid
is. De Zankoffisten weigeren alle medewerking
bj het vormen van een nieuw ministerieop dit
punt doen zij waarschijnlijk niets anders dan wat
hun uit den vreemde bevolen wordl.
Terwijl men te Sofia het nog altijd voor mo
gelijk houdt, dat plotseling Artin Effendi verschijnt,
verzekert men van andere zijde dat de Porta
flink het hoofd biedt aan het onstuimig dringen
van Rusland en voorloopig niet wenscht actief
op te tredeD, ofschoon zij den prins geraden
he'ft tcrwille van den vrede zoo spoedig mogelijk
zijn nieuw rijk te verlaten.
Het Weener Fremdenblatt beschouwt ec-htor
deze passieve houding derPorte als niet gevaarlijk
voor Turkije, hoe boos Rusland ook moge zijn,
daar alle mogendheden geen anderen wensch
koesteren dan langs vredelievenden weg een
oplossing der Boelga rsche kwestie te vinden.
Met eene volgende post wordt nog een klein
bjjblad voor dit nommer verzonden.
Axel, 27 Aug. Tarwe oude 8.50nieflwë
f 8.50 a 8.60 gerst f 7.75 haver f 6.-; rogge
/5; nieuwe erwten ƒ8.50; boter 1 20 en eieren
2.80. Overigens onveranderd.
Staatsleeaingen.
K?sberx,ai»t>. Cert. N. W. Sch. 21/3 pet.
dito dito dito. 8
dito dito dito. 8I/3
dito Obl31/2 f
BSX.Q1 S. Obligatien21/g
Frankrijk. Origin. Insch. 3
Hongarije. Obl. Leening 1867
fl 1205
dito Goudleening5
italië. 5e Inschrijv. 1862/81 5
Oostenrijk. Ob i.Mei-Nov,5
dito Jan.-Juli5
dito dito Gond 4
POLEN. Obl. Schatkist 18444
Portugal. Obl. Btl. 1853/84 3
dito dito 18815
b.usland. Obl, Hope C.
17S8/18155
Cert. Insch. 5e Serie 1854. 5
dito dito 6e 1855. 5
Obligatien 1862 5
dito 1864 1000.
dito 1877 dito
dito Oostersehe le serie
dito dito 2e
dito dito 3e
dito 1872 geeon. dito
dito 1873 gecon. dito
dito 1884 gecon. dito
dito 1850 le Leeniug dito
dito 1860 2e Leening dito
dito 1875 gecon, dito
dito 1880 gecon. dito
Obligatie-Leening 1867/69
Cert, van Bank-Assign.
5
5
5
5
5
a
S
5
*Vs
41/3
41/3
4
4
6
4
8
Amsterdam.
26
27
Aug
Aug;
883/4
743/s
99
995/lg
995/jg
74
,1001/a
92
921/a
64%
6413,18
661/g
661/g
888/4
57%
577.8
963/4
O 1
rH
1015/a
851/2
851/2
1 0!
1001/8
529/K
52%
94%
945/8
951/4
953/g
921/g
921/2
891/s
891%
771/8
77
8SI/4
831/3
685/a
633/8
*7«/§
