N° 131.
130® Jaargang!
1887.
Dinsdag
7 Juni.
FEUILLETON.
DE WEGWERKER.
Verspreide Berichten*
Middelburg 6 Juni,
Onderwijs.
Kerknieuws,
Dit blad verschijnt dagelijks;
met uitzondering van Zon- en Feestdagen;
Prijs per 8/m, franco 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent;
A d v e r t e n t i n 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50.
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.1
Voor het vervolg moeten advertentiën,
willen zij in het nommer van denzelfden
dag nog worden opgenomen, uiterlijk te
een uur aan ons bureau bezorgd zijn.
COURANT.
Agenten te Vlissingen: P. Gr. de Vey Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van den Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te TholenW. A. van Nietjwenhuuzen.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrwngère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger
De Administratie.
Over de bekende beslissing, door de Amster-
datnsche kiesvereeniging Burgerpligt genomen in
zake bet kiesvraagstuk en in't bijzonder betreffende
het amendement-Van der Feltz op de additioneele
artikelen, werpt een lid van de vereeniging in het
Yacï. een bijzonder licht.
In de laatste maanden zjjn een vijgtigtal leden
van de ultra-radicale vereeniging De Unie lid
geworden van Burgerpligt. Zij hebben dit niet
gedaan, omdat De Unie hun te ver ging, maar
omdat zjj hoop hadden hun beginsel ook te doen
zegevieren in Burgerpligt, en daarin slagen zij,
als de opkomst der andere leden gering is, terwjjl
zjj als éen man onder commando op het appèl zjjn.
In dezen geldt intusschen ook les absents ont tort.
Ware de motie-Kerdjjk in een voltallige ver
gadering van Burgerpligt behandeld, dan zou zjj
ongetwijfeld met negen-tiend e der stemmen ver
worpen zjjn.
De nieuwe reisgids voor spoor- en tramwegen
van Stuart en Mejjer is een zeer practische hand
leiding, die zeker meer en meer haar weg vinden
zal. Men vindt daarin tevens het tarief op de
verschillende Ijjnen, terwjjl het geheel, zeer net
uitgevoerd en op voor de oogen aangenaam papier
gedrukt, alleszins aanbeveling verdient.
Het boekje schjjnt tevens dienst te moeten doen
als reclame voor een levensverzekeringmaatschappij
en onnoodig bjjna te zeggen dat deze eene Ameri-
kaansche is. Als nu die maatschappjj even solide
is als het boekje met zorg bewerkt, kan het zeker
ook geen kwaad dat zulk een gids tevens een der
reizigers herinnert aan eene nuttige en voor hen
niet het minst noodige zaak.
Tegen 19 Juli e. k. kunnen weder pupillen op
de pupillenschool te Nieuwersluis worden geplaatst.
Van de alsdan openstaande plaatsen zullen er
wellicht eenige kunnen worden vervuld door
zonen van niet-militairen (onder „niet-militairen"
worden ook begrepen gepasporteerde mili
tairen en schepelingen), tegen betaling eener
jaarlijksche bjjdrage van 50 in het begin van
ieder kwartaal, bjj vooruitbetaling, telkens A ge
deelte te voldoen; de overige plaatsen worden
kosteloos vervuld door zonen' van hen, die in
dienst zjjn bjj de zee- of bjj de landmacht hier
te lande of in Oost- en West-Indië,
alsmede van hen, die in dienst, hetzjj als militair,
betzjj als schepeling, gepensionneerd, gegageerd
of overleden zjjn, en van hen, die als gepension-
Uit het Fransch van Ch. DFSLYS.
II.
DEKISE.
Op aanwijzing van den bediende, die het hek
geopend had, ging de dokter naar een prieel met
clematis en rozen begroeid, dat zich achter in
den tuin bevond.
„Wacht even", zei hij tot het meisje en
begaf zich alleen onder het bloemengewelf.
Weldra ontstond er een gesprek, waarbij de
stem van den dokter zich met die van twee
vrouwen vermengde. Denise kon echter niets
verstaan, daar zij al haar krachten moest
inspannen om Follette te beletten zich te goed
te doen aan die heerlijke, onbekende bloemen»
welke haar bijzonder schenen toe te lachen. Op
het oogenblik dat zij naar een tros rhododendrons
hapte, ondanks alle pogingen van haar meesteres,
die letterlijk aan haar halsband hing, verscheen
de dokter aan den ingang van het prieel.
Hij ondersteunde een meisje van denzelfden
leeftijd als Denise, maar zoo bleek, zoo tenger
en toch zoo bevallig in haar witte kleedje, dat
men meende een engeltje te zien, dat bereid was
om haar vlucht weer naar den hemel te nemen.
Aan den anderen kant liep een dame die
peesde, waarschijnlijk de moeder. Bij den aan-
neerd of gegageerd militair of schepeling overleden
zjjn.
De vereischten tot toelating zjjn: een leeftijd
van 12 tot 13 jaren; en een lengteop den leeftijd
van 12 jaren vap minsten 1.4 meter, en op den
den leeftjjd van 13 jaren van minstens 1.43 meter.
Yerder een gezond lichaamsgestel zonder gebreken
zoodat het te voorzien is, dat de knaap voor den
militairen dienst geschikt zal zjjn.
De ouders of voogden, die verlangen dat hunne
zonen of pupillen tot de school worden toegelaten
behooren de aanvraag daartoe, bij een op geze
geld papier geschreven of van een bewjjs van
onvermogen tot betaling van zegelkosten voor
zien request, vóór 4 Juli a. te richten aan den
minister van oorlog.
Truth schrijft»De drie prachtige op de Clyde
gebouwde stoombooten, welke de maatschappjj
Zeeland thans aan haar vloot heeft toegevoegd,
zullen de populariteit van deze ljjn zeer zeker
doen vermeerderen. Dat er nog reizigers met de
Belgische booten over Dover en Ostende kunnen
gaan is ons een raadsel."
Benoemd tot ridder der orde van den Ned.
Leeuw de heer B. S. Berenstein, opper-rabjjn bjj
de Ned. Israël, gemeente te 's Gravenhage.
Met 1 Juli benoemd tot klerk bij de directie
der rijkspostspaarbank C. de Jonge Oudraat, J.
Langeveld en W. H. A. Tollus.
Door de liberale kiesvereeniging Vrijheid en
Orde te Deventer is tot candidaat voor de tweede
kamer gekozen de heer mr H. J. Djjckmeester, oud
lid van de kamer voor Tiel.
Deze heeft, zoowel als de heer Brantsen van
de Zijp, de candidatuur aanvaard.
Prof. Pekelharing en zijn assistent dr Winkler
zjjn begin Mei van Kota Radja naar Batavia
teruggekeerd, daar hun onderzoek der beri-beri
te Atjeh toen was afgeloopen, terwjjl zjj dit in
Batavia zonden voortzetten.
In verband hiermede en met de loopende ge
ruchten omtrent de geljjdeljjke ontruiming van
Atjeh kan de Java Bode mededeelen, dat hier
reeds een rapport van professor Pekelharing moet
ontvangen zjjn, dat dit rapport zal doorgezonden
worden naar Nederland, dat prof. P. zeer ont
moedigende berichten moet hebben gegeven ten
aanzien van de verdrijving der beri-beri, en dat
de mogelijkheid wel bestaat dat men in patria
zal overhellen tot de politiek van den heer Ne-
derburgh.
Met zekerheid is men thans het volgend recept
te weten gekomen, waarvan inlandsche fuseliers
(en Europeesche zich bedienen tot het simuleeren
van beri-beri en het te voorschijn roepen van de
verschijnselen dier ziekte. Zij fnemen een paar
varkenshaartjes en steken die zoo diep mogelijk
in de pees der hielen, waarna de nog uitstekende
einden zorgvuldig worden afgeknipt. Na weinige
dagen begint eerst de enkel en vervolgens het
blik dier drie personen had Denise zich opgericht
en stond onbewegelijk in een houding, welke ontzag
en nieuwsgierigheid tevens uitdrukte.
Folette was ook nieuwsgierig maar zij had niet
het minste begrip van betamelijkheid; zij hield
bij de komst van het gezelschap wel op met
stelen, maar keek thans met groote brutale oogen
rond.
„Bertha, zei de dokter tot het jonge meisje,
„als gij uwe krachten wilt terug krijgen, als gij
uw moeder gelukkig wilt maken, moet gij er in
toestemmen om de melk van dit geitje te drinken."
De jeugdige zieke maakte een gebaar van
afkeer en weigering.
„Wat ik u bidden magl" mompelde de
moeder met gevouwen handen en wilde voor
haar nederknielen.
Bertha hief haar schielijk op en de dokter gaf
een wenk aan den knecht, die zich verwijderde
en weldra terug kwam met een porceleinen kop
in de band.
Denise knielde reeds bij Follette neer. De
dokter gaf haar het kopje dat spoedig gevuld
was met schuimende melk.
Bertha beproefde om te drinken, maar kon
haar weerzin niet overwinnen.
„Wees niet boos op mij, moeder liefriep
zij wanhopig uit: „ik houd niet van geiten, en
geitenmelk staat mij tegenhet is sterker dan
ik, gij ziet wel, ik kan niet, ik kan niet
Na een laatste poging liet zij het kopje vallen
dat in stukken voor bare voeten viel. Daarmede
verdere been op te zwellen en alle verschijnselen
van beri-beri te vertoonen. Komen de menschen
dan na afkeuring weder in hunne kampongs terug,
dan worden de haartjes uit het 'ween gehaald en
de ziekte verdwijnt.
Het eindexamen van het gymnasia met zes
jarigen cursus te Middelburg zal afgenomen
worden op 21 en 22 Juni door de heeren dr. J. G.
van Eyken, inspect, der gymnasia, dr. W. L. van
Belten, hoogl aan de Rijks-Univ. te Groningen,
en dr. W. Kapteyn, hoogl. aan de Rijks-Univ*
te Utrecht,
Het onderwijzers gezelschap 's Gravenpolder
hield jl. Zaterdag te Baarland eene vergadering,
onder voorzitterschap van den heer Kousemaker,
hoofd der school te Nisse.
De heer P. Leijs, hoofd der school te Baarland,
behandelde het onderwerp: „Welke kennis heelt
de meeste waarde Hij betoogde dat er een
aantal zaken op onze scholen werd onderwezen,
die gemist konden worden, terwijl veel werd
verzwegen, dat practische waarde heeft voor het
leven. Vele leerlingen zullen b. v. een goed
antwoord gevenals men vraagtwanneer en door
wien is prins Willem 1 vermoord? maar daaren
tegen niets weten van de oorzaken der grond
wetsherziening van 1843 en van hare voornaamste
bepalingen. Velen zullen goed kunnen rekenen,
maar verlegen staan als zij een stuk land moeten
opmeten. Van voedingsmiddelen, van het men-
schelijk lichaam, van barometer en thermometer
wordt op vele scholen niet gesproken, euz. Uit
die voorlezing ontspon zich eene langdurige dis
cussie, waarbij men echter geenszins tot eenstem
migheid kon komen. Algemeen was men evenwel
overtuigd, dat er een groot onderscheid is tnsschen
stads- en dorpsscholen en dat men rekening te
houden heeft met het schrikbarende schoolverzuim
op de meeste scholen ten plattelande in Zuid-
Beveland.
Daarna leidde de heer Kousemaker als punt
van bespreking de volgende stelling iD, die ook
op de a. s. vergadering van het Ned. Ondrw.-
Ge nootschap zal besproken worden„Het gewoon
L. O. moet worden uitgebreid ten behoeve van
jonge lieden, die de L. S. behoorlijk hebben
afgeloopen en een beroep hebben gekozen, 't Her
halingsoud erwijs is hiervoor niet geschikt."
Met den inleider was men van gevoelen dat het
vraagpunt aan onduidelijkheid lijdt. Men kan
toch niet in iedere gemeente een ambachtsschool
stichten.
Vervolgens droeg de heer Swart, 4hoofd der
school te 's Gravenpolder, Eet verloren Paradijs,
vertaald door Ten Kate voor.
De heer M, Petri, onderwijzer te Driewegen,
werd ten slotte als lid aangenomen.
Door ingezetenen van Bath is het verzoek
gericht aan gedep. staten van Zeeland, om het
joDgste besluit van dea gemeenteraad van Rilland-
Bath te vernietigen, waarbij de jaarwedde van
was ook de hoop van Denise vervlogen. Arm
kind Zij had zoo gehoopt een dagelij ksche
klant te vinden en had reeds allerlei luchtkas-
teelen op die verdienste gebouwd, het had veel
van de geschiedenis van Perette met haar
melkkan.
„Follette is toch heel aardig," zei zij haar
geit streelende, die door een hevig geblaat
tegen de beleediging meende te moeten opkomen.
Bertha zag met welgevallen naar dit groepje,
aan alle kanten door bloemen en groen omringd.
„Kom Follettezei Denise met een zucht,
„kom, men heeft ons hier niet noodig."
Zij wilde zich verwijderen, maar voordat zij
het hoofd omgekeerd had, vloeide er een traan
langs haar wang. Bertha had die traan gezien.
„Meisjeriep zij „zondt gij zoo heel
gaarne uw melk verkoopen
„Gaarne, o ja vader en moeder zijn
zoo arm. Zij zijn vroeger rijk geweest, naar het
schijnt, even rijk als gij, juffrouw! Een paar
stuivers per dag meer zou thans een groote
tegemoetkoming voor hen ziju en ik was zoo
even zoo gelukkig Ik had gehoopt
ik had gedachtHet arme kind barstte in
tranen uit.
„Geef mij die melkriep Bertha eensklaps.
Denise lachte door hare tranen heen, wischte
met haar boezelaar het houten napje af dat aan
haar ceintuur hing, viel op haar knieën en begon
ten tweeden male de geit te melken. Toen de
napvol was, reikte zij hem met bevende handen
het te benoemen schoolhoofd met 100 is ver
minderd.
Vrijdag hield te Scberpenisse de onderwyzers-
vereeniging in het eiland Tholen hare tweede
tweemaandeüjksche vergadering in dit jaar. Zij
werd bijgewoond door 23 personen, waaronder
het ond-lid de beer H. J. Vooren van Terneuzen
en de heer L. J. Dorst, voorstander van het N.
O. Q. van Stavenisse. Na het afdoen der gewone
huishoudelijke werkzaamheden leidde de voor
zitter, de heer L. van Langeraad van St.
Maartensdijk, de bespreking van het eerste punt
der agenda in „De slingerproef van Foucault."
Menig punt uit de cosmographie, dat op dit
onderwerp betrekking heeft, besprak hij en hel
derde een en ander door teekeningen en bet
gebruik der globe op. Daarna werden enkele
bijzonderheden besproken omtrent de algemeene
vergadering der onderwijzers in het arrondissement
Tholen den 22en Juii in Noord-Beveland te
houden. Vervolgens leidde de heer Lindhout uit
Tholen het tweede punt in Vergelijking tusscben
Wild gang A en B van Leopold en Viooltjes van
Hofkamp. Met de op- en aanmerkingen van den
inleider konden de leden zich over het algemeen
goed vereenigen.
Door de geneeskundige staatscommissie te
Amsterdam is heden tot arts bevorderd de heer
A. J. Salm, cand.-arts.
Door het provinciaal kerkbestuur van Zeeland
werden voor de vergadering der synode van 1887—
1890 benoemd als ouderling de heer I. Dieleman
te Terneuzen, lid van geDoemd kerkbestuur, en tot
diens secundus de heer J. van der Bent te Brou
wershaven, lid van het classicaal bestuur van
Zierikzeedoor de beide gekozenen is die benoe
ming aangenomen. (N. B. Ct
De afdeeling van den protestantenbond, die
den 26 Mei te Tholen met 69 laden werd opgericht,
telt nu reeds 110 leden. Vrijdagavond hield zjj
hare eerste vergadering, waarin een huishoudeljjk
reglement werd vastgesteld. Vervolgens werd een
bestuur gekozen, bestaande uit de heeren ds
Haverkamp uit Bergen op Zoom, J. J. de Lange,
K. G. Bal, P. Laban en M. Christiaanse, respec
tievelijk als voorzitter, vice-voorzitter, le secretaris,
2" secretaris en penningmeester.
Uit Westkapelle schrjjft men ons
Woensdag avond om acht uur kwam een rjjtuig,
waarin zes dames, van Domburg, om over West-
kappel den terugtocht naar Vlissingen aan te
nemen.
Aan den Westkappelschen dijk gekomen schrik
ten de paarden van den aldaar staanden jjzeren
lichttoren. De koetsier werd van den bok gerukt
en overreden. Vrjjdag moest hjj dientengevolge
eene nog al ernstige operatie ondergaan. Toch
aan de zieke. Bertha strekte den arm uit, sloot
de oogen, bracht moedig den nap aan haar mond
en dronk hem in een teug leeg.
Denise slaakte een vreugdekreet.
„Kom eiken avond terug 1" gei Bertha,
„Tot morgen 1"
Daarop wendde zij zich tot haar moeder en
vroeg
„Zijt gij nu tevreden over mij
Op een vriendelijken wenk van den doktef
verwijderde Denise zich.
Nog nooit had het meisje met zulk een opge
ruimd gemoed den heuvel beklommen, Zjj lachte,
zong en huppelde als in de dagen van ouds. Eü
het geitje, dat haar vreugde scheen te deelen,
maakte de zotste kapriolen om haar heen.
Den volgenden avond was zij weer op haaf
tijd bij de zieke, die eigenlijk een bedorven kind
wasmaar deze vond de geitemelk spoedig
lekker en was verrukt over het geitje.
Niettegenstaande de meisjes van heel verschil
lenden stand waren en Bertha anderhalf jaar
ouder was dan Denise, wenden zij zich aan om
achter in den tuin samen te gaan praten en
elkaar vertrouwelijke mededeelingen te doen.
De vader van Bertha, de heer Duvernay, was
een zeer achtenswaardig man en de ijverigste
fabrikant van het kanton. Hij bracht het groot
ste gedeelte van den dag in zijn fabriek doofi
Wordt vervolgd);
