N° 109.
130ê Jaargani
1887
Dinsdag
10 Mei.
Middelburg 9 Mei.
Be Compagnon van Harlowe.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m, franco 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels/l. 50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
FEUILLETON.
Wij stonden sprakeloos. Philips hand beefde
en hg zag zgn vrouwtje bezorgd en medelijdend
aan. Hij was zeker beducht voor de gevolgen
van dit noodlottige bericht en ik voelde ook hoe
zp er onder zou lpden, dat zij, na zoo snel op
geklommen te zijn, eensklaps baar hoogen rang
NOG ENKELE REGELEN
MIDDELBU
COURANT.
Agenten te Vlissingen: p. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: Fvan der peijl,te Zierikzee: A. C. de Mooii,te TholenW. A. van Nxettwenhdijzen.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dalbe Cie., John F. Jones, opvolger
In eeno beschouwing onder den titelHerzie
w zeiven, schrijft de redactie van het Sociaal
Weekblad deze week
De vtrhooging van de zedelijke kracht der
individu's is wel degelijk een zeer voornaam punt
op het program van hen, die met ons voor de
massa des volks een betere toekomst pogen voor
te bereiden. Daarin dient gearbeid door den
godgdienstleeraar en den onderwijzer der volks
school. Daartoe kan medewerken, wie in
volksbijeenkomsten zijn stem verheft en aan
volksbladen zjjn pen leent. Daartoe vermag
een ieder bij te dragen in zijn kleinen kring. Het
is een werk der opvoeding, waartoe de meer
ontwikkelden geroepen zijn, indien zjj beantwoorden
aan de eischen, die den opvoeder behooren te
worden gesteldzelf te zpn wat hp anderen wil
doen worden meer te verwachten van zjjn trekkend
voorbeeld dan van zijn wekkende leeringnooit
te vergeten, dat er overeenstemming wezen moet
tusschen woord en daad. Helaas, dat maar al te
vaak en in te menig opzicht dat indien" een
voorwaarde is, die niet wordt vervuld."
Daarop laat het blad eenige staaltjes volgen
van 'tgeen in de maatschappij voorvalt. Mevrouw
klaagt over haar meiden, maar niet altijd toont
zij zelf die belangstelling in het lief en leed van
degenen, die haar op haar wenken moeten bedienen.
ïHier een meubelmaker, ginds een sigaren
fabrikant," vervolgt het blad, »die u verzekeren,
hoe bp de pinken zp moeten zpn om te voor
komen, dat werklieden grondstoffen wegkapen
teneinde ze thuis te verwerken, ze te verkoopen,
en aldus dievenloon te vinden in de opbrengst.
Laat ons aannemen dat het dikwpls gebeurt. Maar
laat ons tevens de vraag stellen of de werkplaats
altpd een leerschool der eerlijkheid is. Zpn de
werklieden er nooit getuige van dat ondeugdelijke
grondstof gebezigd en door een kunstmiddeltje
aan het niet-deskundige oog onttrokken wordt
Zien zp nooit dat goed en slecht wordt dooreen-
gemengd om als onvermengd goed te worden aan
den man gebracht? Moeten zp nooit op het
vervaardigde een merk drukken, dat kortaf valsch-
heid is, en waarvan zp zeer goed weten, dat het
bedrog beoogt? Is het spreekwoord, dat een ieder
een dief in zpn nering is, in de wereld gekomen
door de gedragingen der werklieden?
»Zonder eind zpn de klachten over de achte
loosheid, waarmede de werkman omspringt met
het eigendom van zpn baasmeer nog over de
vadsigheid, waarmede hp zpn dagtaak volbrengt,
soo min mogelijk uitvoerend wanneer niet het
oog des meesters waakt. Maar als zjj, die zoo
klagen, zich eens indachten in hetgeen zij .zeiven
zouden doen en nalaten, indien niet loon naar
evenredigheid van inspanning hun ten drjjfveer
en ten prikkel was Is soms ieder ambtenaar
van hoogeren rang, die mede instemt in het
koor der klagers, een levend bewps voor de
Btelling, dat plichtbesef alléén den mensch van
Uit het Engelsch door FRANK BARRETT
NEGENDE HOOFDSTUK.
Toen Philip thuiskwam nam de ongerustheid
over mijnheer Motley weer de overhand bij zijn
vrouw en zij riep uit:
„Wat is er, mijnheer Harlowe Wat is mijn
armen echtgenoot overkomen
Philips antwoordde niet terstond. Hij zag haar
doordringend aan en ik geloof dat hij haar door
zag.
„Ik zal het u zeggen als wij naar beneden
gaan," zei hij en bood haar zpn arm aan. Ik
zag een boosaardig geflikker in hare oogen, alsof
zij zich teleurgesteld voelde, maar zij nam zijn
arm zoo beleefd mogelpk aan en verliet de kamer.
„Is mijnheer Motley wezenlijk ziek?" vroeg
Magda, toen Philip terug kwam.
„Neen, hij is heel we). Gij zult er morgen
wel van hooren, kind het betreft zaken
en van daag wijden wij ons aan het genoegen.
Waar zijn de verloofden?"
Hij keerde zieh om en zette een vroolijk gezicht,
maar het ontging mij niet, dat hg buitengewoon
prastig was, Wij deden echter allen ons best om
gewoon gehalte brengt tot volle ontwikkeling
van zpn krachten?
„Op den drukbeklanten drankwinkel wpst men
als een onweerlegbaar teeken, dat de werklieden
zoo vaak zeiven de schuld dragen van hun toe
stand; maar d9 bier- én koffiehuizen, die voor
andere standen hun deuren open zetten, blpven
die ledig? Wie de hoofdstad op een Maandag
doorkruist, kan stof en overvloed vinden voor
deugdzame verontwaardigingmaar ontbreekt
hem die, wanneer bp in zekere straten dierzelfde
hoofstad komt in het late avonduur, waarin geen
werkman er den voet zet De jeugdige arbeider
zou wps handelen, zoo hp luisterde naar den goe
den raad om genot in het heden op te offeren
aan voorzorg voor de toekomst; maar predikt
zulk een raadgever in zpn naaste omgeving voor
gretige ooren
Begeef u eens in een academie-stad, wanneer
een troepje studenten zwaaiend en tierend voor
bijtrekt, onder de beschouwers, en vang de ge
zegden op, die het gedrag dier aonen van de
voornaamsten des lands hun ontlokken
»Herhaald zp het: verhooging van dezedelpke
kracht der maatschappelpk misdeelden is wen-
scbelpk, is noodig, is een onmisbare voorwaarde
voor hun welvarenen op ons bevoorrechten
rust de plicht, waar en zooveel wp vermogen,
er hen toe op te wekken. Maar een plicht, die
nog zwaarder ons op het gemoed moet drukken,
is deze: te zorgen, dat wjj door eigen leven,
door handel en wandel, recht van spreken hebben.
Ach, dat aan het Herzie uzelven" minder be
hoefte bestond in alle kringen der maatschappp."
Er schpnt op het laatste oogenblik een gunstige
verandering te komen in de meeningen der hooge
autoriteiten omtrent de zomerdienst-regeling op
de Zeeuwsehe lpn.
Hoewel, volgens ons gedane mededeeling, reeds
aan sommige daarbij belanghebbende personen
eene regeling was gezonden, waarop de avondtrein
van 7.26 niet meer voorkwam, zal ten slotte, naar
wjj vernemen, die trein hoogstwaarschijnlijk toch
nog behouden blijven.
Wellicht hebben hierbij ook de laatste loodjes
het zwaarst gewogend. w. z. deed het laatste
bericht omtrent een ongunstigen afloop, die de
schoone verwachting een oogenblik dreigde in
rook te doen verdwpnen, de krachtige pogingen
hernieuwenen is daaraan het gunstig resultaat
ten slotte te danken.
Ook in Venloo is, evenals in Middelburg, eene
drinkwaterleiding-kwestie aan de orde. Nadat
de raad zich geneigd had getoond de exploitatie
van zulk eene leiding in eigen beheer te nemen,
kwamen de heeren Keulier en Jonkergouw aldaar
met nadere en gunstiger concessie-voorwaarden,
die niet meer of minder dan het volgende in
hielden
De gemeente loopt geen risico, heeft noch
subsidie, noch rentegarantie te geven, zoodat de
geheele onderneming blijft voor risico van de
concessionarissen. De gemeente deelt tevens een
zekere som in de winst, en geniet kosteloos water
vroolijk te sijn en bleven den heelen avond ge
zellig bij elkaar. Toen ik om elf uur afscheid
nam, vroeg Magda*.
„Wilt gij dien brief voor mg in de bus
steken, als gij er langs gaat. Ik had hem heele-
maal vergeten," vroeg zij er tot haar man gewend
bij. „Het is uw antwoord aan graaf Teddington."
Hij nam den brief aan en zei
„Ik zal morgen een anderen schrijven, Magda
of liever dadelijk. Ons feest is toch afgeloopen."
„Een anderen 1" riep Magda uit.
„Ja, wij moeten bedanken voor de uitnoodi-
ging, kind!"
„O Philip 1 Waarom
„Omdat de firma Motley en Harlowe hare
betalingen gestaakt heeft."
TIENDE HOOFDSTUK.
De firma had hare betalingen gestaakt, dat was
een vreeselijke slag voor ons allen; want hoe
weinig verstand wij ook van geldzaken hadden,
begrepen wij toch dat dit gelijk stond met
faillissement, ondergang, enz.
bp brand en biandweeroefeningen. Wenscht het
gemeentebestuur voor andere doeleinden water,
zoo wordt zulks tegen 6 cents per kub. meter
berekend. De manometerdruk zal 20 m. op de
en bp brand 30 m. bedragen. Het eerst-
gcstelde tarief bljjft bestaan, doch is voor arbeids-
woningen en burgerklasse verlaagddeze zullen
voor 2.60 een geheel jaar water kunnen genie
ten, onverschillig hoeveel kraantjes zp hebben.
De concessionarissen vergoeden aan de gemeente
de tot dusverre in het belang van de waterleiding
gedane uitgaven, tot een maximum van 1000.
Na 25 jaren kan de gemeente de waterleiding
overnemen tegen taxatie van de werkelpke waarde.
Zooals wp Zaterdag nog in een deel der oplaag
van ons vorig nommer meedeelden, is aan den heer
J. B. Haringman alhier eervol ontslag verleend
als officier van gezondheid 2e klasse bp de dd.
schutterp en is in zpne plaats benoemd de heer
dr J. C. Bolle.
Verder is bp dezelfde schutterp benoemd tot
2e-luitenant de heer W. H. baron Taets van
Amerongen.
De bp het 3e regiment infanterie tot kapitein
benoemde luitenants adjudanten L. A. J. Ottenhoff
en A. Breeman, resp. van het 5e en 2e bataljon,
blpven in hunne betrekking van bataljons-adjudant
gehandhaafd.
De nieuwbenoemde kapiteins J. Uilkens en A. W.
van 't Lindenhout worden resp. belast met het
bevel, over de 4e en 3e compagnie, 2e bataljon
te Middelburg.
De kapitein S. L. Woutersen zal bet bevel
voeren over een der compagnieën van het 5e
bataljon, 7e regiment infanterie te Naarden.
De 2e luitenant T. L. van Wagtendonk te
Middelburg wordt gedetacheerd bp het koloniaal
werfdepöt te Harderwpk.
rèoo? Ged. staten van Noord-Brabant is de
benoeming van den heer J. Bupsen tot gemeente
secretaris en ontvanger van Nieuw-Vosmeer goed
gekeurd; beide betrekkingen kunnen dus door hem
te gelpk worden bekleed.
Op eene te Amsterdam gehouden vergadering
van de Nederlands cite vereeniging van meelfabri
kanten, door vertegenwoordigers van dit vak uit
alle provinciën bijgewoond, werd geconstateerd
dat naar het oordeel van de overgroote meerder
heid der Nederl. meelfabrikanten, er slechts éen
afdoend middel is, waardoor hunne industrie voor
ondergang kan worden bewaard: eigen wettelpke
maatregelen tot afwering eener concurrentie, die
door wettelpke maatregelen in den vreemde wordt
gesteund. Tot eigen lijfsbehoud vraagt die meer
derheid bescherming of liever verdediging vanwege
onze regeering. Aan het bestuur der vereeniging
werd opgedragen met alle kracht in dien geest
werkzaam te zpn.
Het Vakdepartement Harlingen wil ten op
zichte van het voorstel van het hoofdbestuur in
zake het Sociaal Weekblad, overgaan tot de orde
in de maatschappij weer moest laten varen. Zou
zij in tranen uitbarsten, of Philip toornig ver-
wpten dat hp haar door zpn toegevendheid ver
wend en ongelukkig gemaakt had?
Zij was de eerste die sprak. Naar haar man
toegaande legde zij haar hand op zijn arm en zei
„Philip, hoe kan ik u helpen?"
Ik had bravokunnen roepen, toen ik dat hooide,
Philip was er ook door getroffenik zag een
traan langs zijn wang biggelen, toen hij zijn arm
om haar been sloeg en haar vol liefde aanzag.
„Gij bedoelt toch niet dat de boel heelemaal
op is riep Potter ontsteld uit.
„Zoo erg is het niet. Ik geloof dat Motley
er wel weer boven op zal weten te komen, maar
hij verbergt de vrees niet, dat dit hem misschien
niet gelukken zal en gij begrijpt dat wij geen
uitnoodigingen kunnen aannemen, zoolang ons dit
gevaar dreigt."
Magda schudde het hoofd.
„Zoo'n zaak kon niet in eens fout gaan, Phil"
zei Potter, die zich bijzonder beleedigd scheen te
voelen. „Sedert hoe lang gaat het al slecht, Phil?"
„Ik had er niets van gehoord voor heden
morgen."
„Maar Motley moet het geweten hebben. Gij
kunt het natuurlpk niet helpen. Maar ik zou wel
eens willen weten, wat hij al dien tpd te Brighton
heelt uitgevoerd als de zaken zoo wrak stonden
Ik zou hem ter verantwoording roepen als ik u
van den dag, om daardoor sonaangename en
onwensehelpke discussiën" te vermpden.
Het Si>er. Hbld zal binnenkort een verzameling
letterkundige fragmenten pubiicenren, verzameld
uit brieven, welke Multaiuli aan een der mede
werkers van dat blad toezond, voor zoover die
excerpten natuurlpk voor openbaarmaking vat
baar zpn. Die fragmenten zullen den titel voeren
van „Relieken van Multatuli."
dienen wp te schrijven, ter aanvulling van
het verslag over de feestviering bp gelegenheid
der opening van de tram Breskens—Maldeghem.
Zjj betreffen hoofdzakelpk het gesprokene bp het
dejeuner-dinatoire, dat, door de vertraging die
ondervonden waB, wat bp zulke gelegenheden zoo
licht gebeurt, veel later begon dan aanvankelpk
was bepaald.
Eerst te half vier, in plaats van te twee uur,
zat men bpeen in de gezellige zaal van het aller
liefst gelegen Aardenburgsche raadhuis, en kort
na vijven moesten de gasten reeds vertrekken.
Onder dien indruk moest van zelf het gespro
kene lpden maar toch getuigden alle toespraken
van hartelpke waardeering van en ingenomenheid
met de pverige bemoeiingen en de medewerking,
door zoo velen aan den dag gelegd.
Dat de dronken, door den vice-president van
den Belgischen senaat, baron 't Kindt de Roo-
denbeke ingesteld op onzen koning; en door
jhr. Van Karnebeek, onzen minister van buiten-
landsche zaken, op koning Leopold, met ingeno
menheid werden begroet, meldden wp met een enkel
woord. Beide sprekers wezen op de medewerking die
ondervonden was; en vooral onze minister wees
op de hulp, van Belgische zpde ondervonden, wpl
er o. a. om de concessie voor de tram te kunnen
verleenen, een speciale wet noodig was geweest.
En jhr Van Karnebeek kwam, om aan zpn toe
spraak kracht en klem te geven, met gevulde
handen. Hp had een tastbaar bewps, dat onze
koning die medewerking van België waardeerde
in den persoon van den heer L. Derote, hoofd
ingenieur des Ponts et Chaussee's en directeur der
aideeling spoorwegaanleg" bp het Belgisch
departement van openbare werken, werden aller
verdiensten erkend en beloond. Genoemde heer
was door onzen koniDg benoemd tot ridder in de
orde van den Nederlandschen Leeuw.
Jammer dat de heer Derote, wiens onderschei*
ding Zaterdag door ons en in de Staatscourant van
heden wordt gemeld, zelf niet tegenwoordig was.
De heer Gerritsen drukte op die verzekeringen
het zegel door zpne huldebetuigingen aan verschil
lende autoriteiten, die hp om den geringen tpdj
welke slechts restte, beknopt samen vatte.
Wp zullen niet alle personen noemen, die ver
volgens werden herdachtalleen verdient vermel
ding hoe de hulde aan onzen gezant te Brussel,
baron Gericke van Herwpnen, den man die ieder,
welke in België's hoofdstad bekend is, kent, een
voorbeeld van minzaamheid en hulpvaardigheid,
warm werd toegejuichten hoe niet minder sym-
■SS
was. Wat drommel is dat! Gij hebt hem dë
zaken laten besturen eu alles doen wat hij goed»
vindt ik zou hem er voor laten opkomen."
Philip schonk niet meer aandacht aan die
woorden dan zij verdienden; maar bracht Magda
naar een canapé en nam naast haar plaats.
„De bank is bestolen 1"
„BestolenDat dacht ik wel" zei Botter.
„De directeur natuurlijk. Ik heb het nooit op dien
man begrepen gehad. Motley had iemand moeten
hebben, die hem in het oog hield."
„Dat had hg", zei Philip „en de man, dienhiij
daarvoor aangesteld had, heeft den diefstal ge
pleegd Burns gij hebt hem wel eens gezien
Magda
Ik herinnerde mij dien bleeken, bedeesden
jongen man. Wij waren altemaal verbaasd, of"
schoon Potter de schouders ophaalde en zei dat
hij het wel gewacht had.
„Ik ben niet op de hoogte van alle bijzon
derheden en kon Motley ook niet volgen in al
zijne verklaringen, maar ziet hier in 't kort, wat
er gebeurd is. Eer Motley op reis ging, gaf hg
den makelaar effecten om gedurende zijne afwe
zigheid te verkoopen. Er moesten groote beta*
lingen gedaan worden in verband met de
veranderingen, die bp zpn terugkeer aan de
fabriek zouden plaats hebben, en het geld moest
den negenden morgen gestort worden.
Wordt vtrvolgd),