N°. 108.
130e Jaargang.
r 1887.
Maandag 9 Mei.
gtmt fcrodmn,
Breskens-Maldeghem,
BIJ DE OPENING VAN DEN STOOMTBAM-DIENST
tram Breskeos-laldeghem.
VAN DB
OP 7 IMIEI 1887-
Zwijg nu stemme, die uw klagen
zelfs tot dreigen klimmen deed
dat men 't schoon gewest van Vlaandren
zoo meedoogenloos vergeet.
Laat veeleer een loflied schallen
nu uw wenschen zijn verhoord,
en de stoomtram langs uw dorpen
vroolijk raatlend grenswaarts spoort.
Wil een danktoon er in vlechten
voor volharding en voor strijd,
door een tal van kloeke mannen
aan uw welvaart toegewijd.
Reeds uw wegen zijn verbeterd,
en langs geplaveide baan
brengt gij blijder dan voor dezen
in de schuur uw' oogsten aan.
Meer gemeenschap liet zich wachten
tot ge die, na lang geduld,
moge zij tot welvaart strekken!
door de stoomtram ziet vervuld.
Vriendelijk wuift de stoom u tegen
klinglend noodt de bel„tree in
en doorrent ge Vlaandrens beemden
in een opgeruimden zin.
Nederland staat voor u open,
't wacht de schatten van uw land
vrijheid, vriendschap en verlichting
reiken u om strijd de hand.
Rol' de Scheldestroom haar golven
forsch en stout langs dijk en kust,
toch blijft, bij der tijden wisling,
'thart zich de oude trouw bewust.
Laat de vlaggen vroolijk zwieren,
want 't is feest op Vlaandrens grond;
aller wenschen en verlangen,
zijn vervuld op dezen stond.
Ziet, daar snelt de stoomtram voorwaarts,
'tluid „hoera!" doortrilt de lucht
met een }?heil zij Vlaandrens zonen,
't zij in dorpen of gehucht
A.
BIJVOEGSEL
1UIDDELBURGSCHE COURANT.
OPENING
Particuliere corresjpon clentie
De groote ea gewichtige dag is eindeljjk aan
gebroken en nog een kleine wijle en het stoompaard
zal Zeeuwsch-Vlaanderens Westelijk deel door
kruisen om deze streek te vereenigen met het
Belgisch spoorwegnet. Gelijk de natuur in dit
jaargetijde verjongt en nieuw leven schept om
zich heen, zoo ook hopen wij, dat een nieuwe
handelsweg geopend en welvaart en vooruitgang
in onze landouwen mogen gezien worden.
Zooals licht te bevroeden is, werd deze dag
door velen met reikhalzeud verlangen tegemoet
gezien, en het beate bewijs daarvoor is wel, dat
de gemeenten, die aan de tramlijn gelegen zijn,
in feestgewaad zijn gedost en commissiën gezorgd
hebben dat, iederdie wil, kan feestvieren en zijn
vreugde aan den dag leggen over eene gebeurtenis,
die van zooveel belang is voor onze streek. Want
ontegenzeggelijk is de tram een levenskwestie
voor ons kanton. Eene opmerking ga vooraf,
en een en ander vinde hier zijn plaats, alvorens
tot de beschrijving der feestelijkheden, aan
de opening van de tram verbonden, over te gaan.
Om groote dingen te ondernemen behoort men
moed en energie te bezitten, en om zaken van
gewicht uit te voeren, diene men een groote mate
van wilskracht en volharding aan den dag te leggen;
't is zaak te weten, wat men wil, en een ijzeren
wil is noodig om telkens, wanneer zich bezwaren
voordoen, de kracht te hebben om die op te
heffen. Die energie, dien kloeken moed, dien
krachtigen wil en die volharding vonden we bij
dhr. Gerritsen, den man, aan wien we in de eerste
plaats ons nieuw vervoermiddel te danken hebben.
„De Plannen" zegt Sildebrand, „varen bij ons te
lande nog met de trekschuit; de lijn breekt wel
zesmaal, eer zij hare bestemming bereiken." Dhr.
Gerritsen toch was de man, die het initiatief nam
en die, ook toen nog geen sprake was van
en geen uitzicht bestond op het gelukken zijner
pogingen, met toewijding en met inspanning van
alle hem ten dienste staande krachten arbeidde
aan het tot stand komen van de tram, waarvan
we de inwijding en opening thans feestelijk
vieren.
Even als ieder, die iets grootsch op touw zet,
had ook hij te kampen met tegenwerking, voor
oordeel en kleingeestigheid en zeker 't meest nog
met „die heeren", van wien De Génestet zoo
geestig zeide, dat ze „eeuwig jeremiëeren, altijd
lamenteeren, en 't weinig goeds negeeren". En
zonder nu te kort te doen aan alles, wat door de
overige heeren commissarissen in 't belang van
de tram gedaan is, iets, wat we met waar deering
en dankbaarheid erkennenis en blijtt toch de
heer Gerritsen de eerste, aan wien we de tram
te danken hebben, maar dient ook na hem een
woord van welverdiende hulde gebracht te worden
aan den heer H. G. Hammacher, die hem zoo
wakker ter zij stonden met hart en ziel de
belangen van de tram behartigde.
Niemand zal ons echter euvel duiden dat wij
ook bij deze gewichtige gebeurtenis een viertal
mannen herdenken, die in hooger college hun
krachtigen steun verleenden.
Onze gewezen commissaris des konings jhr
Van Karnebeek, onze oud-afgevaardigden der
Tweede kamer, mr L, W. C. Keuchenius en voor
al mr P. C. 't Hooft hebben in deze belangrijke
kwestie aanspraak op onze erkentelijkheid. Maar
niet minder zij ook herdacht de heer Ph.
W. van der Sleijden, lid der Tweede kamer, die
destijds door zijn bekend amendement, ons den
steun der vertegenwoordiging wist te verzekeren.
„Eindelijk komen ze er toch" zegt Sildebrand
verder. En zoo is 't ook hier. De lijn ligt er
en de tocht van Breskens naar Maldeghem op
heden, den 7en van Meimaand, is een ware zege
tocht
De tramlijn Breskens—Maldeghem is de eerste
'internationale met België.
In ons vaderland is moeilijk een tweede lijn
aan te wijzen, die aldus is aangelegd en zóo in
alle opzichten aan de vereischten en verwachtingen
belooft te beantwoorden.
Het veldspoor (systeem Vignola) is gelegd op
een ballastbed van 30 cM. rivierzand, in de om
streken van Nijmegen gebaggerd. Het Btraatspoor
(systeem Demerbe), getuigt van degelijkheid. In
de gemeente Breskens is een wissel van ongeveer
125 M. lengte; we vinden er eveneens een zooge
naamd doodapoor en een kraanspoor, waarop een
drietons stoomkraan wordt geplaatst om zware
goederen te laden en te lossen.
In alle dorpen, waar de lijn door loopt, treffen
we wissels en doodspoor aan.
Aan de Draaibrug vinden we een waar spoor
wegnet, waar 16 wissels de gelegenheid geven
om met alle treinen te rangeeren, die van ver
schillende richtingen op dit emplacement elkaar
moeten kruisen.
De werkwinkel aan de Draaibrug is zoo flink
ingericht en van machinerieën voorzien, (we ko
men er straks op terug) dat andere tram-maat
schappijen er van moeten watertanden.
Het verdient ook opmerking, dat de woningen
voor de beambten en de douanenwaehthuisjes te
Eede, te Stroobrugge en te Maldeghem gereed
zijn vóór de exploitatie der lijn. Zou dit laatste
ook te wijten zijn aan onze geïsoleerde ligging;
immers aan de eene zijde de Schelde en aan
den anderen kant de grens met haar invoerrech
ten Ook de telephoongeleiding is bijna voltooid.
Wel worden de genoodigden, die deel zullen
nemen aan de feestelijke opening, te Breskens
in de open lacht ontvangen wegens plaatsgebrek
tot het bouwen van een station, maar toch mag
niet onvermeld blijven, dat de remise, met nacht
verblijf voor den machinist, in gereedheid is.
Te bejammeren is het voorzeker, dat het een
groote moeilijkheid oplevert, voldoend en goed
water te vinden, doch onder toezicht van een
energiek ingenieur als de heer Schotel, die tevens
bekend staat als een specialiteit op 't gebied van
waterleidingen, mag de gegronde hoop gekoesterd
worden, dat in vervolg van tijd ook hierin zal
worden voorzien.
We willen nu een kijkje nemen op het terrein
aan de Draaibrug, waar we vooreerst 1 woningen
aantreffen met het front gekeerd naar den straat
weg, die van daar naar Aardenburg leidt. Deze
woningen, voorzien van een stukje tuingrond,
dienen tot huisvesting van den chef-machinist
en den hoofd-conducteur, alsmede voor ander
gehuwd dienstdoend personeel.
Verder valt ons in 't oog een net afgewerkt
wachthuisje ten dienste der reizigers en voort
gaande ontmoeten we op een hooge stellage een
reservoir, zijnde een ijzeren bak, van waar het
water naar de machine wordt geleid.
Thans komen we aan de kolossale gebouwen,
die, onder éen dak, 't licht van boven ontvan
gende, de wagenloodsen, de magazijnen, smederij
en machinekamer uitmaken.
De remise is in 5 afdeelingen verdeeld. Wanneer
we, aan de zijde van den hoofdingang binnen
gaande, de hoofdafdeeling kiezen, ontmoeten we
een flink ingerichten werkwinkel. Deze is zeker
een der schoonste van de tram-maatschappijen in
Nederland. Verschillende machines voor metaal
bewerking vinden we hier bijeen. Onder meer
noemen we een wielen draaibank, ean Eogelsehe
kunstdraaibank, een schaaf- en boormachine of
boorbank, een slijpsteen, een ventilateur om het
smidsvuur van wind te voorzien, vervolgens een
locomobile van zes paardenkracht om een en
ander in beweging te brengen. Voorts vinden
we er een werkbank, rek- of lichtbokken, waar
mede de locomotieven van de wielen worden
genomen om de noodige reparatiën te ondergaan;
een werkkuil, almede de gelegenheid gevende
om onder de locomotieven te knnne n werken;
een hydraulische pers om de wielen op de assen
en krukpennen in te persen enz.
Ook mogen we niet met stilzwijgen voorbijgaan
de loopkraan, die door éen man kan bediend
worden. Het geheel is van de beste constructie
en munt uit door degelijkheid van bewerking.
Al deze machines zijn geleverd door de machine
fabriek Breda, voorheen firma Backer en Iitieb.
De beide afdeelingen links en rechts van den
hoofdingang dienen tot berging der rijtuigen. Aan
het einde der afdeeling ter linkerzijde bevindt
zich de schilderswinkel. Nog treft men in de
hoofdafdeeling aan een doorgaande werkkuil, om
onder de wagens en rijtuigen te kunnen werken,
alsmede een kantoor voor den werkmeester en
magazijnen voor reservedeelen enz.
De locomotieven, vijf in getal, de namen der
gemeenten Breskens, Schoondijke, OostburgSluis
en Aardenburg dragende, zijn mede vervaardigd
in de machinefabriek Breda en hebben hij het
vervoer van den benoodigden ballast getoond,
wat zij kunnen.
Zooals zoo straks werd opgemerkt, gelijkt het
terrein vóór de remise wel een spoorwegemplace
ment. De inrichting der wissels is van dien aard
dat de locomotieven en wagens kunnen gekeerd
worden, zonder draaischijf, die dan ook over
bodig is.
De lijn is stevig gebouwd en wel zoo degelijk
dat, indien zij de normale spoorbreedte had, men
er zonder gevaar den sneltrein op zou plaatsen.
Het geheel is onder de leiding en naar het
ontwerp van den meer genoemden ingenieur, den
heer Schotel gebouwd, terwijl naast hem ook aan
den aannemer, den heer Wienhoven, alle lof toe
komt.
In de wagenloodsen vindt men 2 putten, waarin
