FEUILLETON.
Onderwijs.
Kerknieuws,
Verspreide Berichten,
De Compagnon van larlowe.
Octrooi der Ned- Bank.
inleggers zullen worden toegelaten, namen de
besprekingen zeer breede afmetingen aan en kwam
de gansche kwestie van vroeger opnieuw op het
tapijt, zonder dat men tot overeenstemming kwam.
Toen de klok dan ook elf geslagen had zonder
dat het eind der discussie te voorzien was, werd
van de bestuurstafel het voorstel tot verdaging
gedaan, waarbij nu al de leden zich nederlegden,
In eene volgende bijeenkomst zal dit reglement
nu het eerst aan de orde bomen en zullen ver
volgens besproken worden de punten van beschrij
ving voor de algemeene vergadering.
Door het VlissiDgsche Nutsdepartement is tot
afgevaardigde ter algemeene vergadering benoemd
de heer Louman, en tot plaatsvervanger de heer
J. Dutilh.
Met algemeene stemmen werd den afgevaardigde
opgedragen tegen het voorstel van het hoofd
bestuur, betreffende het Sociaat Weekblad, te
stemmen, doch opgedragen het voorstel van het
departement Rotterdam aangaande de uitgave van
twaalf volksgeschriften te steunen.
In het uitbrengen van zjjn stem ten opzichte
der meeste overige punten werd de afgevaardigde
vrjjgelaten.
Een lid van het bestuur, dat moest aftreden,
werd met algemeene stemmen herkozen.
Het aantal leden van het departement is thans 52.
Ter voorziening in de vacature in den raad van
Yerseke, ontstaan door het bedanken van den
heer G. Schipper, leverden gisteren 121 van de
167 kiezers hunne stembriefjes in. 3 briefjes
waren van onwaarde, zoodat het aantal geldige
stemmen 118 en de volstrekte meerderheid 60
bedroeg.
Uitgebracht werden op de heeren Gr. Schipper
47, J. Lemson 45 en J. Boone 23 stemmen, terwijl
de heeren H. Poelman Dz., P. Poelman en M. L,
Kerpestein ieder éene stem op zich vereenigden.
Herstemming moet alzoo plaats hebben tnsschen
de heeren Gr. Schipper en J. Lemson.
De koninklijke familie vertrekt 16 Mei van
Het Loo naar Wildungen en zal op haar reis
daarheen ook den vorst en de vorstin van Waldeck-
Pyrmont bezoeken.
De heer Gedeking, onderwjjzer van onze prinses,
gaat mee op reis.
Te Boschkapelle wordt, op initiatief van den
pastoor, eene bewaarschool gebouwd voor kinderen
tot den leeftjjd van 6 jaren. Dit gebouw zal
binnen een paar maanden geopend worden.
Het verzoek om eervol ontslag is door den
heer J. F. Prederiks, leeraar aan het gymnasium
te Amsterdam, voorloopig ingetrokken.
Door het kiescollege der Hervormde gemeente
te Zierikzee is Woensdag opnieuw een zestal op
gemaakt, bestaande uit de heeren J. C. Boon te
Beverwjjb, dr A. Bruining te Noordschermer, A.
F. Êylarts de Haan te Borger, P. Bruining te
Ter Wispel, J. F. L. Muller te Assendelft en J.
D. C. Koch te Marssum.
Men klaagt wel eens over geringe belangstel
ling bij raadsverkiezingen, maar bij die op ker-
keljjk gebied loopt men zich ook al niet warm,
ten minste in Amsterdam, waar men, met het oog
op de kerkelijke kwestie, wel wat anders ver
wacht zou hebben.
Van de 8373 kiezers stemden daar bij de ver
kiezingen voor leden van het kiescollege bjj de
Ned. herv. gemeente er slechts 3163.
Den uitslag deelden wij gisteren mee.
Terwijl de voerman van een met stroo geladen
wagen nabij de Stationsbrug zjjn voer beter wilde
opladen, eloegen de ervoor gespannen paarden
op den hol en liepen, de wagen achter zich voort
sleurende, over de Koningsbrug in een raam van
het perceel wijk H 113, waarin zij een gedeelte
van het houtwerk en eenige ruiten verbrjjzelden.
De dieren holden verder langs de kaaien tot
Vit het Engelsch doör FRANK BARRETT.
VIJFDE HOOFDSTUK.
Er werd bepaald dat bet bezoek de volgende
week zou plaats hebben. De meisjes hadden het
dus zeer druk met haar toilet in orde te brengen
en met het bepraten van de menschen, die zij
misschien zouden ontmoeten, maar wat haar het
meest vervulde was het uiterlijk van hun vader.
Hij kon toch niet aan tafel gaan zitten met
net gekleede lieden in dat afschuwelijke oude
buis en dien versleten pantalon; maar hoe zon
hij er toe te krijgen ziju om dat pak te verwis
selen tegen een dat in overeenstemming was met
de eischen der samenleving, die hij voorgaf te
verachten Potter zelf beantwoordde die vraag
door op een middag het atelier binnen te komen
in een gekleed zwart pak, dat hij bij een uitdrager
gehuurd had en dat zich van alle andere pakken
onderscheidde door een doordringenden geur van
benzine.
„Wat zegt gij daarvan, meisjes vroeg hij
zijn manchetten uithalende en in den spiegel ziende
met de blijdschap van een kind, dat een nieuwen
strik gekregen heeft.
De meisjes waren opgetogen. Zij maakten een
paar witte dassen voor hem, besprenkelden hem
met eau de cologne en vleiden hem zoo, dat hij
over de bateau porte, waarna zjj tusschen de
boomen op de Rotterdamsche Kaai, nabjj het
O. I. buis tot staan gebracht werden.
Het eene paard kreeg eene verwonding in de
borst, terwijl het ander kreupel bleek te zjjn.
Gelukkig hadden geen persoonlijke ongelukken
plaats.
Woensmiddag reed zoo meldt men ons
uit Breakens de landbouwer M. uit met een
wagen, bespannen met twee paarden. Aan een
hoek van een zjj weg gekomen, zou juist de
tram passeeren. De paarden sloegen op hol.
De wagen bleef vastzitten op een steenen paal,
terwijl de voerman door de hollende dieren mede-
gesleurd werd. Gelukkig wist Hjj de beenen los
te maken uit de touwen, waarin hjj verward zat;
en zich daardoor aan een groot gevaar te ont
trekken. De paarden werden op het eind van het
dorp opgevangen.
Naar men ons uit St. Jansteen meldt nadert
met rasse schreden het werk ter bekeiing van
den tot voor korten tjjd beruchten weg op de
kruin van den Ferdinandusdjjk, gelegen onder die
gemeente en onder Koewacht. Hoezeer de tjjd
van oplevering eerBt bepaald is op 1 Juni a. s.
zal de weg reeds binnen een 14tal dagen gereed
zjjn.
Een ruwe vrijer mag Jan Ljjsman uit Gro
ningen wel heeten. Hjj was in den avond van
3 April met een meisje uit geweest, dat hij, toen
hjj baar thuis bracht, eenige malen met een groot
mes over hoofd en hand sneed. Als reden voor
die handelwijze gaf hjj voor de rechtbank op,
dat het meisje hem 7 zou ontstolen hebben,
wat zij echter ontkende. Het O. M. bij de recht
bank te Amsterdam, waar de zaak Dinsilag diende,
eischte 4 maanden gevangenisstraf tegen den
driftkop.
Utrecht's bevolking kan Zondag een jubileum
vieren, dat met volle recht de algemeene belang
stelling verdient. De heer A. 0. Spruyt zal dan
25 jaren directeur der gem.-gasfabriek zjjn onder
zjjn beheer steeg het getal gasverbruikers van
1686 tot 5000 en daalde de prjjs van 14 tot 5 cent.
Voor eenigen tjjd werd te Baarn een knaapje
door een hond gebeten. Het dier werd terstond
afgemaakt. Dat daarmee wel verdere ongelukken
zjjn voorkomen, maar bet gevaar voor 't gebeten
knaapje niet werd afgewend, is nu gebleken
gisteren toch, juist 9 weken na dien beet, is het
jongetje onder hevige benauwdheid bezweken.
Een paar dagen had zjjn ljjden nog geduurd.
Een opmerker te Ridderkerk is tot de
ontdekking gekomen dat de kraaien mekaar ook
kraamvisites maken. Nadat in een nest de
jongen te voorschijn waren gekomen, kwamen op
zekeren dag tientallen bjj tientallen kraaien aan
vliegen, die onder oorverdoovend gejubel twee aan
twee naar het hooge kraambed vlogen, op den
rand van het nest gingen zitten, vrooljjk met de
vleugels klapwiekten en zich dan met groot geraas
verwjjderden.
Verstandiger dan vele menschen bleven de
bezoekers hoogstens een minuut.
Een voorzichtig jurist meende bjj een debat
over de strafvordering te moeten aanbevelen, dat
men bjj het hooren van vrouweljjke getuigen den
eed van te spreken de geheele waarheid eerst
zou afnemen na de gebruikeljjke vraag omtrent
den ouderdom van de gedagvaarde
Te Lobith komen tegenwoordig uit Duitsch-
land gedurig ladingen gerst aan, W6lke, na
ingeklaard te zjjn, terstond weder worden uitge
klaard en langs denzelfden weg teruggevoerd.
Waarin bjj deze handeling de winst kan bestaan,
is niet duidelijk.
Als een bijzonderheid van den dag kunnen
wij mededeelen zegt De 1 ijd niet dat we 'n
witje hebben gezien, maar éen heer met éen
strooien hoed. Evenmin echter als éen zwaluw de
lente maakt, is éen strooien hoed bjj machte den
zomer te vertegenwoordigen. Wjj hoorden dan
ook de spottende opmerking, dat deze voorlooper
van den zomer wellicht een calorifère in zijn
hoed meêdroeg.
Op het perron van het Holl. station te
's Hage is thans ook een automatisch werkend
toestel geplaatst, dat, wanneer men een dubbeltje
in een der openingen werpt, naar verkiezing een
pakje chocolade of caramels in een laad je te
voorschjjn brengt.
Ter waarschuwing van de lieve jeugd. Een
17 jarige boerenknaap in Friesland vermaakte
zich onlangs kosteljjk; na aan een buurman een
snoeimes en een blokje te hebben gevraagd, kapte
hjj zijnen hond den staart af. De politie maakte
op grond van het strafwetboek proces-verbaal op,
waardoor het O. M. bjj de rechtbank te Leeuwarden
nu gisteren tegen den dierenbeul 1 md. gevangenis
kon eischen.
De Pioneer of India meldt, dat de geheele
haast nog ijdeler werd op zijn uiterlijk als heer
dan hij op zijn zoogenaamd artisten pakje was
geweest.
Ik kon Donderdags geen verlof krijgen, maar
Vrijdag morgen kwam ik in de vroegte te Streatly
aan. Er stond een wagentje voor mij aan het
station, een man om te rijden en een jongen om
voor mijn goed te zorgen. De hit vioog over
den weg alsof ons gewicht niets was. Die snelle
beweging, de frissche lucht, de hooigeurde blik
hier en daar op de rivier, over de heggen en door
het benkenbosch, de heldere zonneschijn, alles
droeg er toe bij om mij blijmoedig te stemmen en
met hoop te vervuilen.
„Dit is beter dan Higbgare" zei ik tot mij
zeiven. „Magda zal wel gelukkig worden." Wij
reden een breede dennelaan door en langs een
mooien tuin naar Fairlawn-Huis. Zoodra het
rijtuig ophield, ging de deur open. Ik volgde de
dienstmaagd het huis door en wierp onderweg
een blik op de marmeren vloeren, oude eiken
houten meubels, muren versierd met schilderijen
en geweien, en in een kamer, die met de grootste
weelde gemeubeld was en uitkwam in een serre
vol heerlijke planten en varens. Aan het einde
der vestibule was een trap, waarmede men op een
groot grasperkingesloten door bloemperken,
kwam. Er stonden twee groote eeders naast, als
beschermende reuzen. Alles was fraai en grootsch;
ik kan mij niets aangenamere voor het oog voor
stellen dan het uitzicht op dat grasveld, zoo glad
geschoren als fluweel, de rivier daarachter en aan
stam der Ghilzais zoowel als nog twee andere
Afghaansche stammen in opstand zjjn.
In Engeland telt men 23,000 blinden.
Gisteren is te St. Petersburg voor het gerechts
hof van den senaat het proces der samenzweer
ders, die den 13 Maart een aanslag gedaan hebben
op bet leven van den czaar, begonnen. Er zjjn
28 personen beschuldigd van hieraan deel te
hebben genomen. Dertien hunner zjjn tijdig ge
vlucht. Onder de vjjftien gevatten, die op de
bank der beschuldigden zitten, zjjn drie Polen
uit Wilna. Voor het overige moet bet plan tot
dezen aanslag uitgegaan zjjn van Polen, die hunne
zetel van samenzwering te dier plaatse hebben.
Drie der beschuldigden, die bommen met zich
voerden, zijn de studenten Generaloff en Stepanoff,
uit het Kubansche kozakkendistrict en Andre-
jewski uit Tomsk. Er bevonden zich drie vrouwen
op de bank der beschuldigden de eene is onder-
wjjzeres, de beide anderen zjjn studenten in de
geneeskunde, de overigen 12 in getal, zjjn mannen.
Het proces wordt gevoerd met gesloten deuren.
Op een meeting te Solothurn werd besloten
den regeeringsraad en den grooten raad af te
zetten. Er heersebt daar groote opgewondenheid.
Bjj een brand te Wernigerode kwamen twee
mannen van de brandweer om het leven.
Bij de verkiezing van een lid voor den
landdag te Breslau werd de candidaat der Duitsch-
vrjjzinnigen verkozen.
Een hevige storm met donder en bliksem
woedde Maandag in Moravië en Galicië. Een
groep werklieden aan den spoorweg nabjj Gaya
in Moravië zocht bescherming in een paar hutten.
De bliksem sloeg er in en doodde of kwetste
doodeljjk 15 van ben. Een boot, waarmede 23
boeren de Sau in Galicië overstaken, sloeg om.
Bijna alle 23 verdronken.
Het ontslag van het ministerie Garaschnine
is door den koning van Servië aangenomen.
Op een arbeider bjj een der forten van Metz,
die een verboden weg was ingeslagen en niet
naar den schildwacht luisterde, werd door dezen
geschoten. De werkman kreeg een kogel in zjjn
arm.
Het Amerikaansche gouvernement eischt een
schadevergoeding van 1000 piasters van de Marok-
kaansche justitie, die een Amerikaansch onderdaan
in de straten van Tanger stokslagen liet geven.
In Zweden is weer een nieuwe ontplofbare
zelfstandigheid uitgevonden, het belliet. Het
bestaat uit een mengsel van 15 deelen vaste
binnitrobenzol en 85 deelen ammoniak-zout. Het
groote voordeel van deze stof is, dat zij geen
vergiftige bestanddeelen bevat en geen gevaar
oplevert, noch in bewaarplaatsen, noch bjj vervoer;
zelfs is zjj door hamerslagen niet tot ontploffing
te krjjgen. Het belliet kost ruim 3 gulden het
kilogram.
Een waarachtig godsdienstig man, aan wien
velen wel eens een voorbeeld mogen nemen, niet
alleen onder de streng rechtzinnigen, is wel de
onlangs overleden Schotsche rechter lord Gifford,
die, volgens de N. R. Crt. aan de vier Schotsche
universiteiten de kolossale som van 80.000 pond
heeft nagelaten voor de stichting van lezingen
over natuurljjke theologie. In zjjn merkwaardig
testament verklaart hjj, dat hjj het welzjjn van
zjjne medemenschen wenscht bevorderd te zien
„door de kennis van God, oneindige, eerste, eeni
ge oorzaak, eenig wezen, eenige werkelijkheid",
maar dat voor de verspreiding van juiste inzichten
aangaande God het noodig is »allerlei mannen
met een ernstigen en eerbiedigen zin, echte denkers,
vrienden van waarheid, beurtelings aan het woord
te doen komen." Om die reden wenscht hjj, dat
de aan te stellen houders van voordrachten niet
langer dan zes jaren achter elkaar hun post in
dezelfde stad zullen waarnemen, opdat er afwisseling
in het personeel moge zjjn verder wil hij, dat
er bjj de keuze dier mannen niet naar godsdienstige
gezindte worde gevraagd, en dat, opdat de
behandeling van het onderwerp werkeljjk vrjj
en dus vruchtbaar moge zjjn, er niet op eenige
bovennatuurljjke of wonderdadige openbaring een
beroep geschiede. „Laat de redenaars," zegt hjj,
mannen zjjn van welken godsdienst ook, laat het
mannen zjjn zonder godsdienst; de
patronen hebüen enkel te zorgen, dat zij bekwame
personen kiezen, die eerbied koesteren voor de
waarheid."
Nadat de pogingen om, bjj minneljjk overleg,
reeds vroeger den staat billjjker te doen deelen
in de winsten der bank, waren mislukt, heeft de
minister van financiën nu een nieuw octrooi voor
gesteld, vrucht van het met het bestuur der bank
gehouden overleg, dat met 1 April 1889 zal in
werkng treden.
de overzijde van het water die met beuken be
groeide heuvels, die deftig en donker afstaken
tegen den helderen zomerhemel.
Mijn vrienden kwamen juist het grasperk over
daar was Magda in een licht kleedje met hare
handen vol bloemen; naast haar mijnheer Motley
in een grijs ochtendcostuum, rooder en dikker
dan ooit. Oerile en Johanna heel netjes in hare
nieuwe japonnetjes en Potter in zijn rok, bewe
rende dat hij hem zoo gemakkelijk zat, maar
eigenlijk omdat hij zich schaamde om in het oude
buis voor den dag te komen.
„Odaar is hijriepen zij en snelden mij
te gemoet. Aan de manier waarop zij mij de
hand schudden, wist ik dat zij gelukkig en
tevreden waren.
Wij giDgen naar binnen om te ontbijten en
Magda nam plaats aan het hoofd van de tafel
tegenover mijnbeer Motley. Het was een een
voudige, lieve kamer, met veel smaak gemeubeld,
daar mijnheer Motley het huis met den inboedel
gekocht had van een edelman, wiens vrouw
bekend was voor haar goeden smaakde een
voud in dit vertrek had zeker ten doel om den
rijkdom van den disch beter te doen uitkomen.
En waarlijk die verdiende alle aandacht, met al
het kristal en zilver, dat te midden van een
menigte bloemen blonk. Ik had nog nooit op
dat uur zulk een maaltijd bijgewoond en vond
het bespottelijk om dat ontbijten te noemen. Als
men mij gezegd hadhet is uw middagmaal, zou
ik het heel goed gevonden hebbener was bijna
Na langdurig en rjjp beraad heeft de gedach-
tenwisseling over het beste stelsel tot de uitkomst
geleid, dat de twee beginselengeen circulatie
bank mag worden opgericht dan krachtens een
bjjzondere wet, en de Ned. bank is gerechtigd,
gedurende zekeren tjjd als circulatiebank werkzaam
te zijn, sedert 1863 ten onzent hoogst gunstig
hebben gewerkt. Zjj zijn trouwens in overeenstem
ming met hetgeen zich in de meeste andere Euro-
peesehe staten historisch ontwikkelde. Onder de
werking dier beginselen, neergelegd in de wet van
1863, verdubbelde bet kapitaal aan bankbiljetten,
dat in omloop was en het gemiddeld opereerend
kapitaal steeg van 51 millioen in 1863 zelfs tot
120 mill, in 1878.
Haar monopolie voor de uitgifte van bankbil
jetten stelde de bank in staat, handel en nijver
heid in ruime mate in hare crediethulp te doen
deelen, tegen een doorgaans zeer matige en vrij
stabiele rente, matiger en stabieler zelfs dan in
de meeste ons omringende rijken. Daardoor ook
heeft zij iD tijden van groote spanning op de
geldmarkt, die plotseling zeer belangrjjke uitzet
ting harer operatiën noodig maakte, zooals in
1870 en tijdens de Indische crisis van 1884, ons
openbaar crediet voor eiken schok kunnen be
hoeden, en dit ondanks de belemmeringen,
waarmede zij sedert 1873 soms te kampen had,
door de ontzettende daling der zilverwaarde.
Eenstemmig is dan ook bet oordeel, dat de
hoofdbeginselen onzer bankregeling onveranderd
moeten bljjven en de regeering acht bet dus weinig
twjjfelachtig, dat de herziening van de bankwet
zich kan en moet bepalen, tot een verlenging van
het octrooi, maar met wijziging van eenige voor
waarden.
De regeering is dan van oordeel dat
1* het maatschappelijk kapitaal der bank ver
groot en, behoudens wijziging van de overeenkomst,
vast bepaald moet worden;
2» aan de bank de bevoegdheid kan worden
verleend, dat kapitaal althans gedeeltelijk in
soliede effecten te beleggen, en
3° om wissels en ander handelspapier, buitens
lands betaalbaar, te koopen en te verkoopen;
4° de vorming van een reservefonds verplicht
dient te zijn
5° aan de bank ook de waarneming der func
tion van rjjkskassier te Rotterdam en in andere
plaatsen, waar zij agentschappen heeft, als ver
plichting moet worden opgelegd, maar dat
daarnevens de bevoegdheid moet vervallen om
haar bij de wet met den geheelen dienst van
's rjjks schatkist te belasten
6° haar de verplichting moet worden opgelegd,
onder zekere beperking aan den staat, telkens
wanneer de regeering dit tijdeljjk ter versterking
van 's rijks kas noodig acht, ten hoogste 5 millioen
voor te schieten op schatkistbiljetten
7° het minimum der metaaldekking bjj de wet
bepaald kan worden, op een derde der dadelijk
opeischbare verbintenissen van de bank, mits de
gelegenheid worde opengelaten om dat minimum,
op voorstel der directie, van regeeringawege in
buitengewone omstandigheden tijdeljjk te verlagen;
8° aan den staat een billijk aandeel moet
worden voorbehouden in de winsten, die de bank
boven de gewone rente maakt.
De vrees, dat dit laatste afbreuk zou doen aan
beider wederkeerige onafhankelijkheid, schjjnt
geheel ongegrond. Inmenging van den staat
in het bankbeheer is daartoe toch onnoodigde
jaarlijksche balans kan grondslag voor de winst-
verdeeling zijn, en alleen zal het nu reeds uit
geoefend toezicht misschien slechts een weinig
verscherpt moeten worden.
Betwist wordt het door niemand meer, dat
billijkheid en rede vorderen, den staat te doen
deelen in de overmatige winsten, uit het door hem
verleend feitelijk monopolie der bank voortsprui
tende. De vraag is alleen, voor hoeveel. De
moeilijkheden nu ontgaat men geheel, door den
staat een aandeel toe te kennen in al de winsten,
welke de bank maakt boven de gewone rente van
haar kapitaal, evenals in Duitschland, België en
Oostenrjjk-Hongarjje. Onbilljjk is dit niet, daar
de bank die overwinst althans grootendeels te
danken heeft aan hare bevoegdheid tot papier
geen verschil in, behalve dat er thee of koffie
was voor wie het verkoos te drinken. Het was
bepaald lastig om uit zulk een overdaad te kiezen
en de arme Johanna, die verlegen van aard is,
dnrfde bijna niets te nemen nit angst van een
onhandigheid te begaan, tegenover de twee groote
knechts, die ons bedienden. Maar als gij de
voornaamheid van Potter gezien hadt, waarmede
bij bedankte voor hetgeen hem aangeboden werd
en de knechts zond om iets van het andere
einde van de tafel te halen, zoudt gij gezegd
hebben dat hij in zulk een weelde was grootge
bracht en altijd knechts achter zich aan tafel
had, niettegenstaande zijn rok nog altijd naar
benzine rook. Hoe verschillend waren zijne manie
ren ja van die van ons allen die onze onge
woonte op allerlei, voor de knechts tastbare
wijzen verrieden hoe verschillend wa3 de
houding van Magda, die de tafel presideerde met
een kalme waardigheid en zelfbeheersching,
welke wij te vergeefs trachtten na te volgen. Zij
scheen zich reeds geheel op haar plaats te ge
voelen als toekomstige vrouw des huizes en dat
gaf een uitdrnkking van gezag aan haar gelaat,
dat altijd edel en bevallig was. Mijnheer Motley
zag haar vol verrukking aan en hij had alle reden
om zich zelf geluk te wenschen, want een prin
ses zou in de plaats van Magda niet meer be
wondering en ontzag ingeboezemd hebben.
Wordt vervolgd
