N° 75.
L3Öe J
aai
rgai
ig.
[887.
Woensdag
30 Maart.
i
Middelburg 29 Maart.
Een spaak in het wiel.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 8/m. franco 8.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50.
iedere regel meer f 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Middelburg in 188 6.
7'
MIDDELBURGSCHE COURANT
Agenten te Vlissingen: P. G. de Yet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland,te Krainingen: F. van dek Peul, te Zierikzee: A. C. de MooiJ,te TholenW. A. van Nieuwenhüijzen.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjes Cie., John F. Jones, opvolger
Onverwacht is het werk tot herziening der
grondwet gestaakt, tengevolge van een onzes
inziens onverklaarbare gevoeligheid van den
minister, of is het misschien heter gezegd van
de regeering?
Het verwonderde ons niet, dat het amendement
De Beaufort op art. 82 der nieuwe grondwet,
betreffende de eerste kamer, toch werd aange
nomen niettegenstaande de verklaring, Vrijdag
door den minister gegeven, dat dit voor „de
regeering onaannemelijk was." Het onderling
overleg heeft zijne grenzen vooral wanneer
men aan éene zijde eene bedreiging hooren laat,
en daardoor de tegenpartij wil dwingen haar
meening geheel op te offeren, neemt men eene
houding aan, die toenadering onmogelijk maakt.
Daar tegenover is volhouden plicht, wil men
niet den schijn op zich laden van lichtvaardig
een plan te hebben geopperd.
De heer Van der Feltz, die als tegenstander
van het amendement-De Beaufort juist het
meeste recht van spreken had, wees nog
gisteren op het machtsmisbruik, waaraan de
minister zich schuldig maakte te onverklaar
baarder van diens zijde, omdat bij veel belang
rijker punten de heer Heemskerk blijk gegeven
had van een zucht tot gemeen overleg en
toenadering tot zelfs aan de uiterste grens toe.
Ditmaal was het anders; maar 's ministers
nadere toelichting, Maandag gegeven, helderde
ons het raadselachtige van zijne houding niet
op. Bij de uiteenzetting van zijne meening
omtrent hetgeen de eerste kamer wezen moet,
schonk hij zelfs aandacht aan de opmerking
van een, voor het publiek onbekenden, grap
penmaker in de kamer, dat haar meer deftige
zuster een „kindermeid" is.
De ui is wat alledaagsch en riekt sterk naar
de estaminets; men had hem daarom onopge
merkt kunnen laten voorbijgaan. Zoo dachten
de heer Van der Feltz en de minister er echter
niet over. Zij verkondigden, dat de eerste
kamer dit niet was. Volgens den heer Heemskerk
moet zij een lichaam wezen, dat den koning
de zekerheid geeft, dat de voorstellen, zooals
ze door de tweede kamer zijn aangenomen,
goedkeuring verdienen.
Dat klinkt juist, maar behoeft men daarom
bij de keuze zich te bepalen tot de hoogst
aangeslagenen Heeft men niet onder de hoog-
en zeer geleerden, onder de mannen van de
practijk, al zijn zij door de fortuin niet zoo
ruim bedeeld als nu geëischt wordt, personen
genoeg, die wellicht beter over zulke wetten
zullen kunnen oordeelen dan de thans uitver
korenen? Zelfs al blijft het artikel zooals
het nu luidt, na de wijziging, door het
amendement-De Beaufort erin gebracht,
dan toch nog zal god Plutus zijn invloed doen
gelden, want iemand zonder geld zal niet licht
bereid zijn zulk eene eerepoat, waaraan geen
tractement is verbonden, op zich te nemen. Het
aristocratisch element, waarvoor de minister in
de bres sprong, zal nog altijd macht blijven
uitoefenen; en er had, dunkt ons, daarom te
minder bezwaar bij hem behoeven te bestaan,
om zich bij de voorgestelde wijziging neer te
leggen.
De minister was echter niet van gedachten
te veranderen. Zelfs het beroep van den heer
Borgesius op het feit, dat de heer Heemskerk
zelf niet eens lid der eerste kamer mocht zijn,
baatte niets. Trouwens het beteekende al even
weinig als de repliek van den minister, dat de
heer Borgesius en hij ook geen bisschop konden
gorden.
Wij betwijfelen, of de heer Heemskerk die
waardigheid wel bijster zou ambieerenmaar
in ieder geval is 's lands wetgever niet bij
machte verandering te brengen in toestanden,
bijzondere instellingen betreffende, waarmee hij
niets te maken heeft.
De vergelijking ging dus mank.
Het groote bezwaar, dat de minister had
tegen het amendement-De Beaufort, betrof de
eventueele verdediging van het gewijzigd artikel
in de eerste kamer, op argumenten, waarmee
de regeering het oneens is.
De minister is te groot staatsman om zelf
dat argument steekhoudend te kunnen noemen.
De leden der eerste kamer kennen van zelfde
wordingsgeschiedenis van het nieuwe artikel;
en zullen van den minister geen warme ver
dediging verlangen.
In zijn Praktijk onzer grondwet heeft de
minister zelf het bewijs gegeven, dat hij het
noodig vond de zuivere plutokratische strekking
van de tegenwoordige samenstelling der Eerste
kamer te beperken. Hij wilde dit doen door
den koning eenige leden, tot een maximum
van 20, te doen kiezen uit zekere categorieën,
door de wet te bepalen, b. v. hoofd- en vlag
officieren, leden der hooge magistratuur, ge
wezen staatsdienaren enz.
De leden dier kamer weten dus reeds, dat
de minister met haar tegenwoordige samen
stelling niet kan meegaan. En waar nu de
Tweede kamer het nieuwe artikel in het leven
riep, kon, dunkt ons, de minister zich wel
minder bezwaard gevoelen met de taak, die
hem wachtte, en behoefde hij daarom allerminst
de gansche grondwetsherziening in gevaar te
brengen.
In ieder geval het feit ligt er nu toewij
staan weer voor een betreurenswaardige stag
natie.
Wat er gebeuren zal, weten wij niet.
Maar het feit dient geconstateerd, dat het
hierbij geen zuivere partij-kwestie is geweest.
Onder de voorstanders van het amendement-
De Beaufort treffen wij acht anti-liberalen,
onder hen, die er tegenstemden, elf leden der
linkerzijde aan.
Moge ook dit meewerken tot een gewenschte
oplossing. Naar onze meening zou het deze
zijn, dat de minister tot inkeer kwamen
door hem, al dan niet met een gewijzigd
kabinet, het gewichtige werk der herziening
spoedig weer kon worden voortgezet daar, waar
het nu, om zulk eene onverwachte en niet te
verdedigen reden plotseling is afgebroken.
Het grondwetsartikel, betreffende de Eerste
kamer, zooals dit gisteren, gewijzigd door het
amendement-De Beaufort, door de Tweede kamer
is aangenomen, luidt als volgt:
»Art. 78 der grondwet wordt gelezen als volgt:
»De Eerste kamer bestaat uit vjjftig leden.
Zjj worden verkozen door de provinciale staten
in de volgende verhouding: Noord-Brabant 6,
Gelderland 6, Zuid-Holland 10. Noord-Holland 9,
Zeeland 2, Utrecht 2, Friesland 4, Overjjsel 3,
Groningen 3, Drente 2 en Limburg 3, te
zamen 50.
»In geval van vereeniging of splitsing van
provinciën of vorming van nieuwe, voorziet de
wet in de wpziging, welke daardoor in deze ver
houding noodig zal worden bevonden."
Over het nieuwe grondwetsartikel over het
kiesrecht schrjjft de Werkmansbode
„Wjj geven het in tienen te raden, welke voor
waarden voor kiesbevoegdheid Heemskerk zou
willen stellen, niet indien hjj minister was, maar
indien hjj voorstander van het meest uitgebreid
kiesrecht zonder aan de grenzen van algemeen
kiesrecht te naderen, zulk een kiesrecht moest
omschrjjven in een wet. En zoomin als Heemskerk
dat zelf schijnt te weten, zoomin weet elk ander
het. Niemand weet het. Ieder kan er van maken
wat hij wil. Van dit Btandpunt beschouwd, heeft
de heer Parncombe Sanders zich bet juist uit
gedrukt, toen hjj er op wees, dat alles, alles
afhangt ras den toekomstige» wetgever en
de grondwet zoo goed als tot niets bindt
„De werkliedenvereenigingen kunnen het streven
naar kiesrecht, helaas 1 van haar program nog niet
-chrappen en het bond tot verkrjjging van algemeen
kies- en 9temrecht kan voortbljjven gaan propa
ganda te maken, met meer succes dan tot heden."
Zooals wjj gisteren in een deel der oplaag
mededeelden, zijn benoemd tot kantonrechter
plaatsvervanger in het kanton Middelburg mr
W. A. van Hoekin het kanton OostburgW.
C. de Smidtin het kanton. Terneuzen mr J.
P. Dronkersin het kanton Zierikzee jhr mr
J. W. D. Sehuurbeque Boejje en in het kanton
Tholen: C, J. de Vulder van Noorden.
In de St. Ct van heden zjjn opgenomen de
statuten der meubelmakers-vereeniging Eensge
zindheid, te Middelburg, ten doel hebbende de
bevordering van het gezellig verkeer. Verder om,
mocht een der leden ziek zjjn of buiten zjjn schuld
zonder werk raken, dezen zooveel mogelijk te
steunen.
Het getal leden der vereeniging is onbepaald.
Allen moeten den ouderdom van 18 jaren hebben
bereikt en bet meubelmakersvak uitoefenen.
In hetzelfde blad zjjn opgenomen de gewijzigde
statuten van de vereeniging Uit het Volk—voor
het Volkte Middelburg.
Haar tjjd van duur is thans bepaald op 29
jaar, aanvang nemende met den dag der konink-
ljjke goedkeuring dezer statuten.
Het doel der vereeniging is, zooals men weet,
bjj Middelburgs ingezetenen, voornamelijk bp den
handwerksman en den dienstbaren stand, den smaak
voor al wat schoon en edel is aan te wakkeren.
Zjj tracht dit doel te bereiken door muziek-
en zanguitvoeringen, tentoonstellingen, kunstbe
schouwingen, voorlezingen, onderwijs in den zang,
bevordering van den bloemenkweek, wedstrijden
als anderszins.
Men schrijft ons uit Vlissingen
Volgens rapport van den loods der heden morgen
van Queenboro binnengekomen mailboot Prinses
Marie, is gisteren nacht daar aan boord een groot
in volle vlam staand schip ontwaard, peilende het
vuurschip van den West Hinder ZZO. 20 Eng.
mjjlen afstand.
Door den grooten afstand waren geene verdere
bijzonderheden aangaande de vlag of soort van
schip te ontdekken.
Hoogstwaarschjjnljjk is dit hetzelfde vaartuig,
waarvan de loods van het stoomschip Lesseps, dat
gisterenmorgen te IJmuiden binnenviel, rapporteert.
Het stoomschip bleef geruimen tjjd in de nabjjheid
van het brandende schipdoch bespeurde niets
van de bemanning. Vermoedeljjk is het de Vendame,
van New-York, geladen met petroleum. Dit schip
werd eergisteren bjj Dungeness geloodst en is be
stemd voor Amsterdam.
In de Maandag te Borsseie gehouden vergadering
van den djjkraad voor de waterkeering van het
calamiteuse waterschap Ellewoutsdjjk—Borsseie
werd behandeld en vastgesteld de begrooting der
inkomsten en uitgaven voor 1887/8 ten bedrage
van f 65907.23§.
Het djjkgeschot werd vastgesteld op 58623.62j
en de bjjdragen van aangrenzende polders ot
waterschappen op 6157.61.
Voor herstel van schade werd het bestuur ge
machtigd tot af- en overschrijving van het eventueel
benoodigd bedrag, terwijl ten behoeve van uit
gaven in 't belang der zeewering enz. de begrooting
van 1886/7 eenige wjjziging onderging.
Donderdag verleent ook de minister van finan
ciën geen audiëntie.
Volgens het Dagblad kan binnen kort de be
noeming verwacht worden van de commissie tot
het in overeenstemming brengen van het strafrecht
in Indië met het Nederlandsche, waarop indertjjd
in de tweede kamer de bijzondere aandacht van
de regeering is gevestigd. Als president zou mr
De Pauly, oud-voorzitter van het hooggerechtshof
in Ned.-IndiÖ, aan Z. M. zjjn voorgedragen.
Aan het verslag der kamer van koophandel in
onze gemeente, waaruit wjj gisteren de algemeene
beschouwingen mededeelden, is nog het volgende
ontleend.
Het aantal gebouwde eigendommen bedroeg
3308, waarvan 128 onbelastbaar, met eene belast
bare opbrengst van ƒ470.285 en eene belasting
in hoofdsom van ƒ24.473.
Tijdelijk vrjjdom werd genoten voor 94 gebouwen.
De belastbare opbrengst nam in vijf jaren toe
met slechts 14.145.
Het ten kohiere van den hoofdelijken omslag
gebracht belastbaar inkomen der ingezetenen geeft
aan eene percentage van 3 met eene opbrengst
van ƒ72.256.
De 50 gemeentelijke opcenten op de psrsoneele
belasting bedroegen, zonder aftrek van oninbare
posten, 31.656.
De handel in granen bljjft bjjna uitsluitend be
perkt tot inlandsche producten en gaf tot geene
bjjzondere opmerkingen aanleiding.
De oogst van tarwe en gerst was van minder
goede kwaliteit dan de vorige, en ook de opbrengst
moet merkbaar minder zjjn geweestdaarentegen
was de oogst van witte- en paardenboonen ruim
en van uitstekende hoedanigheid. Bruineboonen
en groene erwten leverden slechts eene middel
matige opbrengst van goede kwaliteitonder de
laatste kwam weinig goede kooksoort voor, waar
door ze voor uitvoer minder geschikt waren. De
aanvoeren van koolzaad waren niet beduidend.
De prjjzen fluctueerden weinig en hadden over
het algemeen eene langzaam stijgende richting.
Omtrent de veemarkt zijn geen bijzonderheden
te vermeldende aanvoeren van vee bljjven onge
veer als in vorige jaren.
De uitvoer van aardappelen en hooi was in
het voorjaar niet onaanzienlijk; 21 tjalken ver
trokken van hier met ongeperst hooi en 1 met
stroo.
Ook per spoor werden niet onaanzienlijke hoe
veelheden geperst hooi verzondenbjj het stations
terrein is nog eene inrichting voor het persen in
werking gebracht.
De uitvoer van beetwortelen was, evenmin als
de aanplant, grooter dan in vorige jaren.
Bjj het agentschap der Nederlandsche bank is
gedurende het boekjaar AprilMaart: gediscon
teerd 4.635.851 nieuw gesloten beleening
1.086.000 geprolongeerd ƒ4.654.400 verwisseld
f 4.603.350opereerend kapitaal 2.382.342
intrest van beleening en disconto's 76.929
omzet door assignatiën 4.005.170; rentestandaard
24 a 4%.
Bjj het agentschap der Credietvereeniging Am
sterdam was uit. 1886 het ledental 33. Bedrag
hunner deelneming 308.800id. ontvang depo
sito's 1.310.789id. disoonteering 419.675j
id. rente deposito's 6.012.
Door de Nederlandsche Handelmaatschappij
werden slechts 6000 balen koffie aangevoerd met
3 lichterschepen uit Amsterdam.
In 5 veilingen te Amsterdam en te Botterdam
werden van het hier liggende verkocht 31.189
balen koffie.
In O.-Indië werden in 1886 drie schepen met
koffie, tin en bindrotting naar Middelburg bevracht,
die echter op 't einde des jaars nog niet waren
aangekomen.
12 ladingen hout en 5 ladingen steenkolen
werden uit zee aangevoerd.
De Export-maatschappij voor Zeeland werkte ook
in dit jaar weder met verbeterde resultaten. De
uitvoer, die, wegens de nadere ligging bp de
plaatsen van oorsprong, grootendeels over Amster
dam en Botterdam moest geschieden, bestond
voornamelijk in groenten in het zout, in okshoofden
gepakt. Ook exporteerde zjj, met succes, geslachte
varkens, eveneens voor rekening van in andere
provinciën gevestigde personen. Beide artikelen
zouden, wegens onze gunstige ligging nabjj Vlis
singen, met nog meer succes van onze stad en
provincie naar de Engelsche markt gezonden
kunnen worden, wanneer men die zaken op eene
niet te bekrompen schaal wilde drjjven.
Weinig lading en lage vrachten maakten den
toestand voor de binnenlandsche scheepvaart ge-
drukter dan ooit.
Enkele schepen werden met tarwe naar België
beladen, koolzaad werd weinig verscheept.
Bouwmaterialen werden in geringe hoeveelheid
aangevoerd.
De steenkolenvrachten waren zeer laag.
Alleen van aardappelen en hooi waa de uitvoer
wat levendiger dan gewoonljjk.
Onder beheer van te dezer stede gevestigde
reederjjen zjjn de volgende schepen in de vaart;
Bui gemeesier Schorer 3/m schip 1236 ton (N. M.),
Jacobus Johannes, bark 379, Nerva (ex Ideletle),
bark 251, Walcheren, bark 3/4, Prinses Wilhelmina,
bark 368, Marie en Julie, bark 393, Raaf, brik
151 ton.
Van deze schepen worden vier gebezigd voor
de Indische en Atlantische vaart en drie voor de
Noordsche vaart. Een dezer laatste bleef ook dit
jaar opgelegd wegens den lagen stand der vrachten.
De scheepvaart-beweging aan de Loskade t§
