iBÏÏÏTinCANEr
Lager Onderwijs.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Verspreide Berichten.
Schuldvorderingen ten laste van het rijk
en de provincie.
Rechtstalen.
Personen uit de omgeving van den paus.
Het duinwater wordt opgezameld in putten,
waarvan de diepte zoo geregeld is dat geen vrees
behoeft te bestaan voor het indringen van brak
water.
Door hevelinrichtingen wordt het water over
gebracht naar een put op het pompstation, waar
het doer een tweetal machines op een paar filters
en van daar naar Vlissingen wordt gepompt,
waar de verhouding tussehen de wateropbrengst
der machines en het verbruik wordt geregeld
door een open standpijp.
De inrichting, hoogst eenvoudig en zeer prac-
tisch, strekt zeer tot eer van den ontwerper en
bouwer, die zieh op uitnemende wijze heeft ge
kweten van de bem opgedragen taakmet geringe
kosten een werk van groot practisch nut te leveren.
Bij de vraag, die ons bezig houdt, trekt in de
eerste plaats de omstandigheid de aandacht, dat
de stad Vlissingen zelve niet meer gebruik maakt
van de daar bestaande waterleiding. Dagelijks
worden circa 150 M3 water geleverd ten behoeve
van eene bevolking van 12000 zielen.
Bij eene behoorlijke watervoorziening behoorde
thans te Vlissingen, waar groote behoefte bestaat
aan goed water, een veel grooter aantalpercee'en
te zijn aangesloten dan het geval is. Doch dit
slechts terloops aangemerkt.
Volgens de opgaven van de Vlissingsche
duinwater maatschappij, hebben de duinen die tot
hare beschikking zijn eene lengte van 4900 Meter.
De duinen zijn op vele plaatsen hier hoog en
overal smal.
Bij den aanleg van eene prise d'eau over de ge-
heele uitgestrektheid wordt aangenomen, dat de
helft van den regenval afvloeit naar zee en de
andere helft naar de prise d'eau. Van deze
helft wordt weder de halve regenhoogte genomen,
en wordt het resultaat verkregen, dat eene hoe
veelheid water beschikbaar is voor Vlissingen en
Middelburg, overeenkomende met 27 liters per
hoofd en per etmaal, hetwelk door de directie
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
gezien de circulaire van den commissaris des
konings in de provincie Zeeland van den 31en
Januari 1887, an° 87, le afdeeling Provinciaal
blad no 18) herinneren bij deze de belanghebben
den aan de bepaling, vervat in de wet van 8 No
vember 1815 Staatsblad no 51), volgens welke
alle schuldvorderingen ten laste van het rjjk,
binnen zes maanden, volgende op het jaar waar
over zij loopen, zullen moeten zijn ingediend bij
de administratiën, collegiën, autoriteiten of
ambtenaren, die de orders tot het doen van
leveranciën of anderszins gegeven hebben, op
straffe van bjj verzuim te worden gehouden voor
verjaard of vernietigd, alsmede aan die van art.
125 der provinciale wet, waarbij de termijn van
verjaring voor het rijk van toepassing is ver
klaard op de vorderingen ten laste van de
provincie.
Zg noodigen mitsdien de belanghebbenden uit,
om hunne schuldvorderingen met bewijsstukken
over 1886 ter plaatse waar het behoort zoo
spoedig mogelijk in te zenden en daarvoor het
aangegeven tgdstip van 30 Juni niet af te wachten.
Middelburg, den 4 Februari 1887.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
PICKÉ.
De secretaris,
A. DE YULDER VAN NOORDEN.
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
gelet op artikel 81 der wet tot regeling van het
lager onderwijs, maken bekenddat de staat, be
vattende de na men der kinderen boven de zes en
beneden de twaalf jaren, die niet gevonden zjjn
op de door de hoofden der openbare en bijzondere
scholen ingezonden lijsten, bedoeld bij art. 81,
alinea 2 van bovengenoemde wet, door hen is
opgemaakt en ter secretarie dezer gemeente voor
belanghebbenden ter lezing is nedergelegd.
Middelburg, 4 Februari 1887.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
P I C K E.
De secretaris,
A. DE VULDER VAN NOORDEN.
Aan den heer P. Vink, hoofd der openbare
lagere school te Domburg, is een pensioen van
600 'sjaars toegekend.
Benoemd tot onderwijzeres te Oosterland mej.
J. Augustijn te Tholen.
- Naar de N. Schied. Ct. uit vertrouwbare
bron verneemt, zou de heer IJdo te Beesd tegen
1 Mei ontslag als onderwijzer hebben aangevraagd.
Het volksoploopje van 10 Jan. en bet onderzoek,
dat, naar men zegt, tengevolge daarvan is inge
steld naar eenige verouderde klachten tegen hem,
zjjn de oorzaak dat by Beesd verlaat.
De heer M. A. Rauwenhorst, pred. te Waarde,
beeit voor de toezegging van beroep naar de
Herv. gemeente te Hoek bedankt.
Ook de kerkeraad van Oude-Wetering beeft,
onder aanvoering van den br C. L. van Schelven,
zich van de Herv. kerk afgescheiden.
van de maatschappij voldoende geacht wordt.
In de eerste plaats moet ik verklaren mij niet
te kunnen vereenigen met de laatste beschouwing.
Mijns inziens gaat het niet aan te zeggen
Wij hier' in Zeeland zijn gewoon ons te
behelpen met weinig zoet water; wanneer
wij slechts enkele liters kunnen k rijgen voor
huiselijk gebruik en enkele liters voor openbare
doeleinden, dan zijn wij tevreden.
Middelburg en Vlissingen liggen direct aan het
groot internationaal spoorwegverkeer en kunnen
niet beschouwd worden als achterhoeken van ons
land.
Veeleer is het te verwachten dat ten opzichte
van het waterverbruik de bevolking van deze
twee steden binnen korten tijd dezelfde eischen
zal stellen ten opzichte van hygiëne en comfort
als in alle andere plaatsen van het binnen- en
buitenland.
Beschouwt men in de tweede plaats de be
schikbare duinen ten opzichte van exploitatie
en aanlegkosten, dan is evenmin de uitkomst
gunstig.
De heer Griiber vermeent zeer terecht, dat de
prise d'eau moet aangelegd worden aan den
binnenzoom van de duinen, en het springt dus
al dadelijk in het oog dat een dergelijke aanleg
ten opzichte van de te verkrijgen uitkomsten zeer
kostbaar moet zijn, omdat de toevoer van water
naar de prise d'eau alleen aan den eenen leant plaats
heeftterwijl by eene kanalisatie in een breed
duinvak, het water van heide zijden toevloeit.
Bovendien zou het moeielijk gaan om over eene
zoo groote lengte het aangenomen stelsel van
putten met hevelinrichtingen te big ven behouden,
niet alleen omdat de werking van hevelinrichtingen
over die lengte gebrekkig en de exploitatie zeer
kostbaar zou zijn, maar omdat de aanleg van
zulke putten met bijbehoorende hevelinrichtingen
zeer kostbaar zou zijn.
Men zou dus moeten overgaan tot den aanleg
hetzij van een openduinkanaal, hetzij van eene
gesloten kanalisatie, doch hiervoor zijn de lokale
toestanden ook ongunstig wegens de gelijk
heid van het terrein, die eene helling van
zoodanig kanaal of kanalisatie in den weg
Een hoogst belangrjjk vonnis is onlangs door
de rechtbank te Middelburg uitgesproken, dat om
de verkeerde meening, die veelal nog bg de land
bouwers wordt aangetroffen nopens dit punt, door
ons onder de aandacht onzer lezers wordt gebracht.
Algemeen bekend is het, dat 30 jaren ongestoord
bezit als recht van eigendom geldt, en
daardoor wordt ook wellicht aanleiding gegeven
tot de onderstelling, dat dit mede van toepassing
is op wegelingen en andere servituten. De wetgever
maakt daartusschen echter een groot verschil,
daar een servituut een last, die op eene bezitting
van derden drukt, en geenszins een bezit is.
Bij vonnis der genoemde rechtbank, dd.22Dec.
1886, is het gastkuisbestuur te Goes in het gelgk
gesteld in zijnen eisch tegen een landbouwer, die
beweerde over een perceel dier administratie sedert
onheuehelijke tijden een uitweg te hebben, en wel
op grond lo. dat een uitweg slechts kan verkregen
worden krachtens rechterlijk gewijsde of krachtens
overeenkomst, en 2o. dat door den gedaagde is
verklaard, dat hg niet ia het bezit was van
eenigen titel.
De gedaagde werd veroordeeld zich te onthouden
van op of over het eigendom van het gasthuis-
bestuur te gaan of te rijden, alsmede van alle
handelingen strekkende om een uit- of overweg
over het eigendom des eischers te vestigen of
bruikbaar te maken, en verder in de kosten van
het geding. Goesche Crt.)
Voor het thans weer bezette baantje van
wegwerker of „kantonnier" te 's Heer Hendriks
kinderen op een belooning van acht gulden
's weeks, boden zich voor eenigen tgd honderd
vgftig sollicitanten aan.
De gemeenteraad van Colgnsplaat besloot,
op voorstel van burg. en weth., ingevolge verzoek
van het comité tot feestviering op 19 Febr. ten
hoogste 25 subsidie te verleenen, wanneer het
overgelegde programma wordt ten uitvoer ge
bracht en het blijken mocht dat er een tekort
was.
Tevens werd besloten het vervoeren en op
lossen van 400 M3 grint onderhands te besteden
aan de vorige aannemers.
Door het intrekken der sollicitatie van een
onderwijzer ken de raad niet tot de benoeming
daarvan overgaan.
In den Zuiddiepenpolder, gemeente IJzendjjke,
zgn Woensdag nacht bg een paar landbouwers
dieven aan 'twerk geweest. Slechts kleinigheden
worden gemist uit de keet, als houten emmers,
vorken enz. Vermoedelgk was het op de hammen
gemunt, die gewoonlijk bg landbouwers in den
schoorsteen hangen. Eenige dagen te voren waren
die echter op veiliger plaats geborgen.
Overigens mogen de ingezetenen dezer grens
streken, voor zooverre wjj weten, dezen winter
niet al te veel klagen over gepleegde diefstallen.
Figaro vertelt dat De Brazza op zekeren dag
«en bezoek kreeg van een dame, die er niet kwaad
Uitzag; zg vroeg of zij met haar uiterlijk kans
zou hebben in den Congo fortuin te zullen maken.
De Brazza antwoordde beleefd dat de Franschen
in den Congo meestal tgdelgke liaisons aan
gaan met de landschoonen liaisons waartegen
staat. Natuurlijk zal men daaraan de hel
ling kunnen geven, die noodig is, maar dan
loopt men aan den anderen kant gevaar dat een
gedeelte van den regenval, waarop gerekend is,
verloren gaat, omdat de kanalisatie op sommige
plaatsen niet kan worden gelegd op de vereischte
diepte.
Hoe men de zaak ook beschouwt, de aanleg
van eene prise d'eau om de geheele lengte van
de duinstreek in exploitatie te brengen, zou
minstens ƒ18 per meter kosten, zoodat een uit
gaaf zou vereischt worden van 85.000 voor
27 liters per hoofd,en per etmaal, en dat nog
wel gerekend op de bestaande bevolking tegen
over een uitgaaf van nog geen 10.000 voor 29
liters per hoofd en per etmaal bij de Oranjezon.
Ten slotteaangenomen dat het mogelijk zou
zijn de bewoners van Zeeland, in strijd met
de ondervinding opgedaan over bijna geheel de
beschaafde wereld, aan de gewoonte te honden
om tevreden te zijn met 27 liters per hoofd en
per etmaal, waartoe zou men zijn toevlucht
moeten nemen, indien de bevolking toeneemt,
zooals toch zeker stellig te verwachten is?
De directie der Vlissingsche duinwater-maat
schappij antwoordtdan naar de Oranjezon
Ik moet hierbij opmerken dat, wanneer op dat
tijdstip, dat waarscijnlgk niet zoo ver verwijderd
is, een hoofdbuis zou moeten gelegd worden ten
behoeve van beide gemeenten, dan een uitgaaf
zou vereischt worden van minstens 250.000,
terwijl de kosten, besteed voor de hoofdbuis van
het pompstation van de Vlissingsche waterleiding
naar Middelburg, zoo goed als geheel verloren
zouden zgn.
Men zal wellicht tegen de bovenstaande be
schouwingen opmerken, dat de kwestie omtrent
de aanlegkosten het gemeentebestuur van Mid
delburg niet aangaat, maar dat onder den tegen-
woordigen stand van zaken dit de zaak is van
de maatschappij.
Ik moet daarbij in de eerste plaats doen
opmerken dat de voorstellen zijn uitgegaan van
het gemeentebestuur van Vlissingen en dat dit
in elk geval niets ter zake doet; het komt er
minder op aan door wie de kosten worden
de echtgenooten geen bezwaren hebben, die weinig
kosten (men geeft den man, die zgne vrouw afstaat
eenige meters van de een of andere stof per
maand) en die gemakkelijk worden afgebroken.
Maar de dame hield vol en ten slotte verzocht zg
De Brazza haar mee te nemen als geschenk
voor den een of anderen Negerkoning. Figaro
zegt niet of De Brazza zich liet overhalen.
De persoon van den Heiligen Vader verduistert
zoo zeer de hem omringende leden van het pau
selijk bestuur, dat van hen in 't algemeen weinig
bekend is. Reeds onder Pius IX is de macht en de
invloed der kardinalen geslonken, en Leo XIII,
op dit punt evenals op zoovele andere nog
absoluter dan zgn voorganger, laat niets onbeproefd
om hen nog meer op den achtergrond te houden.
Het heilig college wordt nog slechts pro forma
over staatszaken geraadpleegd, maar de paus,
oppermachtig heer, handelt naar goedvinden zonder
naar de stem zgner kardinalen te luisteren.
Het is de graaf Vasili, die aldus oordeelt en
aan wiens Societé de Rome wg opnieuw eenige
interessante bgzonderheden over het Vaticaan
ontleenen.
Ten tijde der wereldlijke macht van het hoofd
der katholieke kerk hielden de kardinalen zelf er
een geheelen hofstoet op na. Zg namen niet alleen
aan het schitterende leven in de hooge Romein-
sche kringen deel, maar waren herhaaldelijk de
toonaangevers. Hoe is dit veranderd Van luis
terrijke feesten is niet langer sprake. Een jaar-
lgksche rente van 21.000 francs, voor hen op
het pauselijk budget uitgetrokken, met enkele
andere geringe inkomsten, is alles, wat de kardi
nalen, die te Rome verblgf houden, tot levens
onderhoud ontvangen. Van de 70 kardinalen in
de katholieke kerk wonen er ongeveer 35 te Rome.
Tot de voornaamste onder hen behooren de secre
taris van staat, de kardinaal-penitentiarius, de
kardinaal-vicaris, de kardinaal-deken enz.
Van den tegenwoordigen staatssecretaris, kardi
naal Jacobini, ontwerpt Vasili het volgende portret
Onafhankelgkheid is Jacobini's hoofddeugd niet.
Men verdenkt hem van sympathie voor de in-
transigenten maar hg laat het niet blgken. Hg
geniet het leven en beschouwt het van de beste
zgde. Meestal opgeruimd maar toch sceptisch,
behandelt hg de neteligste zaken methetvroolgkste
gezicht ter wereld.
Het corps-diplomatique houdt van hem. Geza
menlijk met zijn broeder bezit hg een groot
inkomen en de wgn van zgn landgoederen is in
Rome beroemd.
Niettegenstaande zijn jicht verstaat hg de kunst
altgd opgeruimd te zgn en amuseert hij Leo Xlll
meer door zgn veihalen van hofschandalen dan
dat hij hem raad geeft.
Overigens doet hij alles wat zjjn meester wil
en heeft hg nooit gebrek aan goede gronden om
de eischen van zgn souverein tegenover de am
bassadeurs te verdedigen. Hg werkt zoo min
mogelgk, babbelt zooveel hg kan en behandelt
met de grootste voorkomendheid het tal van
sollicitanten, die het Vaticaan bestormen. Hg
wijst niemand af, bevredigt alleen zonder iets te
geven, behalve soma zgn portret, waarmee hg
zeer royaal is.
besteed, de gevolgen blijven dezelfde: o.a. kost
bare aanleg, duur of te weinig water.
Ik moet u dus als mijne overtuiging mededeelen
dat de aanbieding van Vlissingen niet in het
belang is te achten van de gemeente Middelburg.
En hiermede vertrouw ik aan de mij opgedragen
taak te hebben voldaan, en heb ik de eer met
de meeste hoogachting te zijn,
Mijne Heeren,
Uw dienstwillige Dienaar,
Theodoob STANG.
In een dit rapport begeleidenden brief, aan B.
en W. gericht, schrijft de heer Stang nog het
volgende:
„Bij uw opdracht was tevens de wensch geuit
om mijne zienswijze te vernemen omtrent de
wenschelijkheid van aanleg en exploitatie van
gemeentewege of wel dat aan eene concessie de
voorkeur moet worden gegeven.
Eene concessie heeft ontegenzeggelijk het groote
voordeel, dat zij grooter kracht verleent om op te
treden tegen misbruiken van wege de verbruikers.
Eene maatschappij kan daarom somtijds met
voordeel eene waterleiding exploiteeren, waar dit
van gemeentewege met verlies zou gepaard gaan.
Van gemeentewege aangelegd beschouwen de
inwoners, en met eenig recht, de inrichting
als toebehoorende aan de belastingschuldigen,
hetgeen tengevolge heeft, dat meer van de in
richting wordt geëischt.
Aan de andere zijde levert de gemeente-exploi
tatie groote voordeffen op voor het verkrijgen
van meer gemak en voor het treffen van maat
regelen ten opzichte van de hygiëne.
Ik ben daarom voornamelijk van oordeel dat
exploitatie van gemeentewege de voorkeur verdient."
Bg de diplomatieke diners en andere festivi
teiten ziet men hem met edelgesteenten en rgke
kanten gekleed; altgd voorkomend jegens de
gezanten en galant tegen de dames, lachende
pratende en redekavelende en op de beminnelgkste
wijze politiek behandelende. Men zou het heen
gaan van dezen zeer jovialen minister zeer be
treuren, temeer daar de souverein deze deugd
volstrekt niet bezit. Jacobini heeft mededingers,
die zoeken hem zgn plaats te doen verliezen,
maar tot heden bleven hun pogingen vergeefsch
en juist zjj die voor hem een kuil gegraven hebben
vielen er zelf in.
Een der meest invloedrgbe leden van het heilig
college is de kardinaal-vicaris, waarvan Vasili
verklaart, dat het een diep denker is, ondoorgron-
delgk. Zgn gedachten zgn vurig als gloeiende lava;
men weet niet uit welke afgronden zg afkomstig
zgn en niemand zal het wagen hun oorsprong te
peilen. Hg doet zich beseheiden voor, is goed,
zeer goed, voorkomend, liefdadig maar toch niet
algemeen gewild.
Uit zgn voorkomen spreekt waardigheid en hg
heeft de hem aangeboren onstuimigheid weten te
onderdrukken; hij heeft de scherpe kanten van
zjjn geest en karakter afgeslepen. Even onder
worpen aan zgn meester als de kardinaal Jacobini,
bemerkt men spoedig aan zgn blikken, wat onder
deze onderworpenheid verscholen is.
Men dacht, dat hij het geen 2 maanden aan
het vicariaat zou uithouden en hjj is er reeds 4
jarenhg verschanst er zich en is reeds zóo sterk
geworden, dat men het niet waagt hemtedwars-
boomen. Men vreest hem en toch houdt men van
hem; men bewondert hem en wantrouwt hem tevens.
Hjj is het middelpunt eener zeer sterke partij.
Hoewel nog jong verkreeg hg 4 stemmen bg het
laatste conclave. Hij werkte veel, en men werkt
voor hem veel, maar hg behoeft geen hulp. Hg
behoort tot degenen, die het volgende conclave
zullen beheerschen.
Deze kardinaal heeft een eigen politiek, een eigen
leerstelsel, een eigen taal. Hg is in éen woord een
man en heeft allen aanleg een groot man te worden.
Als de omstandigheden hem dienen, zal hg het
ver brengenhg weet altgd de omstandigheden
aan zgn wil te onderwerpen.
Onder-deken is de kardinaal Pitra, wiens oppo
sitie tegen de politiek en zelfs de theologie van
Leo XIII voor eenigen tgd zoo groot opzien
baarde. Na de herroeping, waartoe hg gedwongen
werd, leeft hjj in strenge afzondering.
Onder de kardinalen, die wellicht kans hebben
Leo XIII op te volgen, rekent Vasili, behalve
Jacobini, Parrochi en San Felice. In afwachting
moeten de kardinalen zich vergenoegen met een
invloed nul op de leiding der kerkelijke zaken.
Niet onder de leden van het heilig college zoekt
de paus zgn vertrouwde raadslieden en persoon-
lgke vrienden, maar onder de subalterne geeste
lijken, een karaktertrek van alle souvereinen, die
een persoonlgke politiek volgen.
POLITIE.
Aan het buïeau van politie alhier zjjn als ge
vonden gedeponeerd twee portemonnaie's, drie
sleutels, een kinderboodschapmandje en een boord
en manchet.
öedevxx bij de sebeoedbrs abrahams,
xe middeibfbo.
