N° 25.
130
1887.'
Maandag
31 Januari.
Hos ie pit een Room is genie»,
FEUILLETON.
Verspreide Berichten,,
Middelburg 23 Januari.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Keclitszalsm
Dit blad verschijnt dagelijksj
met uitzondering van Zon- en Feestdagen;
Prijs per 8/m. franco f 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën 20 Cent per regel;
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van i-7 regels /1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Bij deze^oourant behoort een BIJVOEGSEL.
H
MIDDELBURGSCHE COl
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. "W. Bolland, te Kruiningea: P. van dee Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij,^ TholenW. A. van Niettwenhuijzen
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger
Zekere G. te A. heeft een nieuw plan ontdekt
voor een verjaarscadeau aan den koning op 19 Febr.
Hjj wil, zoo schrijft hjj in de N. R. Crt., eene
adresbeweging op touw zetten aan de wetgevende
vergadering. In dat adres zou aan de tweede en
de eerste kamer worden verzocht, den koning den
titel van keizer van Insulinde of Insul-Indië aan
te bieden. Tevens wil hjj de gelegenheid geven
voor een bijdrage om die opdracht vergezeld te
doen gaan van een keizerlijke kroon.
Hjj gelooft, dat elk Nederlander zich haasten
zal deel te nemen in het brengen van zulk een
hulde.
Wjj deelen die meening niet. Als wjj nog met
trots, met zelfvertrouwen, met bewustzijn van
kracht neerzagen op dat Insulinde, in de
overtuiging leefden dat onze koloniën een heer-
ljjke parel zijn als dat Insulinde bloeide en
vooruitging,zou het idee misschien nog over
weging verdienen. Maar het zou toch altjjd eene
zeer flauwe, akelige navolging zjjn van hetgeen
Disraëli koningin Yictoria bezorgde. Het prestige
van ons land zal door zulk eene vertooning niets
worden verhoogd; en Indië zal er geen schrede
door vooruitgaan.
Of wjj den koning met zulk een geschenk ge
noegen zouden doen, bljjft bovendien ook nog de
vraag.
Het plan zal, gelooven wjj, wel begraven wor
den bjj de vele andere, die tegenwoordig als
paddestoelen uit den grond verrijzen.
Maandag te beginnen zullen Middelburg's inge
zetenen. het bezoek kdnnen verwachten Van een
of twee jonge dames. Dat haar een beleef de
ontvangst zal te beurt vallen, spreekt van zelf;
maar wij wenschen haar ook eene goede ont
vangst toe.
Die dames zjjn zoo welwillend zich te belasten
met de minder aangename taak om giften in te
zamelen voor het onthaal der schoolkinderen en
de extra-bedeeling der armen op 19 Febr. Zjj
zjjn meerendeels dezelfde, die in 1885 voor het
St. Nicolaasfeest der kleinen zich een dergeljjke
moeite getroosten en destjjds haar pogen met zulk
een schitterenden uitslag zagen bekroond. Bjj
haar voegden zich thans op uitnoodiging enkele
andere; en zoodoende is het ophalen van bjjdragen
door de commissie kunnen toevertrouwd worden
aan zeer goede handen. Dat die bjjdragen ruildeljjk
zullen vloeien daarvan houden wjj ons over
tuigd op grond van de sympathie, die, naar wjj
hooien, het plaD algemeen vindt.
De le luitenant F. N. L. Lotsjj van de 3e
comp. 4e bataljon 3e reg. infanterie, in garnizoen
1.
DOOE
F. NAGTGLAS.
Gedenk aan de dagen van oudsmerk
op de jaren van elk geslacht.
Deuteron. XXXII vs. 7.
Aan de vrijgevigheid van den consul-generaal
der Nederlanden, den heer J. R. Planten, lid van
het Zeeuwtch genootschap der wetenschappenheeft
dat genootschap weer eenige kostbare boekge
schenken te danken en bij het doorbladeren dier,
door mijne tusschenkomst, ontvangen werken,
scheen het mij toe, dat een vluchtig overzicht van
den inhoud ook aan de lezers der Middelburgsche
Courant niet mishagen zou. De opfleuriug, om mij
zoo eens uit te drukken, van het een tijdlang
kwijnende Nederlandsche element in den betrekke
lijk nog jeugdigen reuzenstaat van Amerika is een
ieit voor het oude vaderland van gewichtige be-
teekenis. De oorsprong is niet moeilijk aan te
wijzen, want het wcord, als motto hierboven
geplaatst en dat bij het bespreken der vroegere
toestanden in de Vereenigde Staten menigmalen
wordt aangehaald, hoewel tot ons gekomen uit
de verre oudheid, weerklinkt nog altijd in het
menschelijk hart. Ieder volk streeft er naar om
de zaadkorrels na te vorschen, waaruit het voort
kwam en wi^r ontkieming de richting zijner ge
te Vlissingen, wordt met 80 Jan. overgeplaatst
bjj de le compagnie van dat bataljon.
Te Vlissingen bedroeg op 31 Dec. 1885 d«
bevolking 11681 pers., nl. 5792 m. en 5889 vr.
In 1886 werden geboren 274 j. en 205 m., bij
gevolg 479 kinderen.
Er vestigden zich in de gemeente 1043 perso
nen, nl. 598 m. en 445 vr.
Er overleden 197 m. en 189 vr., totaal 386
menschen; en nit de gemeente vertrokken 518
m. en 294 vr., in het geheel dus 812 personen.
Het eindresultaat is dus, dat de bevolking ver
meerderde met 324 zielen, nl. 157 m. en 167
vr.zoodat die op 31 Dec. 1886 bestond uit 12005
ingezetenen en wel 5949 m. en 6056 vr.
Wjj ontleenen aan het verslag van den gou
verneur van Atjeh en onderhoorigheden, loopende
van 28 November jl. tot 13 December, het vol
gende
Groot-A tj eh. Gedurende den verslagtjjd
werd op het Blokhuis te Sabang nagenoeg dage
lijks en op Lamdjamoe Kota Pohama, Lampene-
roet, Damtih, Lamboroe en Siroen enkele malen
gevuurd. Wjj kregen daardoor gewonden noch
dooden.
In den namiddag van den lOden Dec. werden
bjj het opladen van vivres te Lamjamoe bestemd
voor de posten in de westerlinie, op de man-
sohappen, die daarbjj werkzaam waren, van
Atjehsche zijde 4 5 schoten gelost, waardoor
drie inlandsche fuseliers werden gewondéen
hunner was sedert aan de bekomen wond over
leden. Op de Westkust ging T. Oemar voort
zjjn invloed uit te breiden.
Onderhoorigheden. Omtrent de Oost
kust viel niets noemenswaardigs te vermeldende
toestand was daar bevredigend.
Op onze versterking te Segli werd nog nage
noeg dagelijks van de zijde tier Peöirbrug ervan
uit Kota lienteng gevuurd, terwjjl nu en dan van
den kant van Pakan Sot nog lillaschoten werden
gelost; gewonden kregen wjj daarbjj niet.
Voor de vacante betrekking van onderwijzeres
aan de L. school te Coljjnsplaat, op een aanvan
kelijk tractement van/450, dat naar gelang van
den diensttijd stijgen kan tot 600, zjjn slechts
2 sollicitanten.
Het schijnt de aandacht van sommigen getrok
ken te hebben, dat bjj de vermelding der verkie
zing van den heer P. Adriaanse tot diaken bjj
de Ned. Herv. gemente alhier, in een onzer vorige
nommers, achter diens naam een jaartal werd
vermeld.
Voor hen, die dit niet weten, willen wjj wel
meedeelen, dat dit geschiedde, omdat er op de
ljjst van stemgerechtigde leden bjj die gemeente,
schiedenis bepaalde. Dat onderzoek schakelt zich,
en misschien bij sommigen onbewust, aan de zucht
in iedere maatschappij op te merken om een boven
het eigenlijke volk verheven atgesloten kring, of,
wat hetzelfde is, eene aristocratie tevoimen. Kan
dit niet, zooals in oude tijden, door geweld ge
schieden, en is rijkdom daarvoor op den duur een
te onzekere grond, dan verschaft oude afkomst
de ladder om zicü boven anderen verheven te
achten en gaat men het spreekwoord toepassen,
dat er minstens drie geslachten noodig zijn om
een „heer" te vormen. Het ligt das voor de hand, 3
dat de nakomelingen der onde Hollanders, die
ruim twee en een halve eeuw geleden aan de oevers
van den Hudson kwamen wonen, zich als de kern
van het Amerikaansehe volk, de aristocratie der
Ver. Staten aanmerken. „Onze broeders aan de
overzijde" verheffen zich echter niet zonder eenig
recht op hun kioek en krachtig voorgeslacht. De
loot, onttrokken aan den ouden stam, sproot voort
uit den gouden tijd onzer historie, waarop de
Amerikanen vooral door den vermaarden J.
Lothrop Motley zijn opmerkzaam gemaakt. De
overplanting dagteekende vooral uit de dagen, toen
Holland geprezen werd als het netste, bloeiendste,
rijkste en meest vrije laud der wereldtoen Piet
Hein de schatten van Spauje uit de zilvervloot
in onze havens brachttoeu het penseel van Rem-
brand en Van der Helst de forsche gestalten van
wijze regenten en kloekhartige schutters als op
het doek wist te tooveren; toen Vondel en de
Muiderkring het zonlicht der poëzie op het dage-
d rie personen voorkomen, die P. Adriaanse heeten.
Ter duideljjke aauwjjzing welke persoon bedoeld
was, werd nu het jaar van zjjn geboorte meegedeeld.
Het kerkgebouw der Eva,ng. Lutb, gemeente
Vussingea vtal in 't vervolg/verwarmd worden.
Een proef met een, door den heer D. Krug,
smid aldaar, vervaardigde coloriière, voldeed
uitstekend.
Beroepen bjj de Ned. Herv. gemeente te
Coljjnsplaat de heer Klomp, te 's Gravenland.
Behalve in de gisteren medegedeelde zaken
heeft de arr.-rechtbank alhier toen ook nog uit
spraak gedaan in de zaak van J. V., 28 jaren,
landbouwer, en J. V., 24 jaren, boerenknecht,
beiden wonende te Heinkenszand, beklaagd van
overtreding der jachtwet. Het openbaar ministerie
werd niet ontvankeljjk verklaard in de verdere
vervolging der zaak, en de staat in de kosten
veroordeeld.
Eene weduwe van ruim 50 jaren heeft zich aan
verduistering schuldig gemaakt door in den con
fectiewinkel van den heer V. d. W. alhier eenige
winterjassen en broeken „op beziens" te vragen
en daarvan onmiddeüjjk een 5tal jassen en 7
broeken in het huis van koop met het recht van
weder inkoop van de hand te doen. De politie
heeft tegen haar proces-verbaal opgemaakt.
Inde G.Crt. komt uit Middelburg eene mede-
deeling voor omtrent plannen door de jongelui
der H. B. school alhier gevormd, ter gelegenheid
van 'skonings jaardag.
Dat bericht is zeer voorbarig. Wel is een
commissie van uitvoering gekozen, maar er is
nog volstrekt geen besluit genomen hoe men den
19en Februari vieren zal. De jeugdige leden dier
commissie vergaderden eerst heden middag.
fa er soms een stille in onze gemeente die de
hoop op eene serenade koestert
Bij de op Woensdag jl. te Vlissingen gehou
den inlevering der bons voor Ftoralia voor
kinderen bleek dat het onmogeljjk was aan den
Btroom der aanvragen te voldoener werd daarom
heden, Zaterdag, eene tweede zitting gehouden.
Na afloop daarvan is gebleken dat door 1044
kinderen 3416 planten zjjn aangevraagd. Onge
twijfeld is dit een buitengewoon succes.
Uit Vlissingen schrijft men ons:
De op Queensboro varende mailboot Prins Hen
drik kon, tengevolge van de zware mist, in plaats
van gisterenavond, eerst heden nacht te 2 u. 45
m. de reis aanvaarden.
De binnenkomende mailboot Willem prins van
Oranje was heden reeds vroegtjjdig op de reede,
doch kon door de mist eerst te 6 u. 45 m. op
de haven komen. De mafltrein vertrok slechts
7 minuten later dan den bepaalden tijd.
De Harwichboot op Antwerpen, kwam te 9 u.
binnen, doch was genoodzaakt op de reede te
ankeren. Zjj is te 12 uren opgestoomd, het is
voortdurend dik van de mist.
Men meldt ons uit Goes:
Voor de feestviering op 's konings jaardag is
thans, om eene ronde som te noemen, 1000
lijksche leven lieten schijnende groote „steden-
bedwiiger" aan het hoofd van den roemrijken
slaat stond en wakkere zeelui het Oranje, blanje,
blen eervol in alle deelen der bekende wereld
deden wapperen.
Waar destijds een spruit van den Nederlandschen
stam werd overgeplant, zag uien terstond een
kerk verrijzen als het middelpunt der samenwo
ning. Onder de drukte vau het handelsgewoel en"
onder het scüetteren der oorlogstrompetten, werd
de „Blijde Boodschap," gelijk de vaderen die toen
opvatten, nooit vergeten. Voor hen waren gods
dienst en kerkleer zaken van eenerlei beteekenis,
waarbij men niet moet voorbijzien, dat die kerk
leer als bezegeld was door het bloed van duizenden
martelaren, en dat die kolonisten door hun onders
als tijdgeuoüten hadden hooren verhalen van de
bloedige troebelen en de wreede vervolging. Aan
den oever van den Hudson werd dan ook spoedig
een eenvoudige houten schuur voor de godsdienst
oefeningen ingericht; en hoe uit dit kleine begin
de groote Amerikaansehe kerk ontstond wordt
omstandig door Dr. E. F. Corwin verhaald in A
manuel of the Reformed Church in America for-
merly Ref. Prot. Dutch. Church) (A. D-1628—1878).
Lang vóórdat de Pelgrim-Vaders te Plymouth
Rock voet aan wal zetten, hadden de Neueriandeis
aan den Hudson reeds eene kerkelijke verceuigiug.
Handelsbelangen en het streven naar welvaart
hadden ouze kolonisten bewogen de republiek te
verlaten en den onstuimiugen oceaan over te
steken om in het verre westen nieuwe woon
bijeen. De collecte bracht ruim 770 op, van
verschillende zjjdon is 215 toegezegd en het
Comité tot wering van schoolverzuim heeft 15
beschikbaar gesteld.
De sociëteit V. O. V., waar deze zaak gisteren-
fi-T Jüd besproken werd 'jieefigsen bedrag beschikbaar
gesteld, hoewel sommigen de hoop koesterden, dat
daarvan wel een bjjdrage te verwachten was. De
sociëteit zal echter hare groote restauratiezalen
voor de feestcommissie beschikbaar stellen.
In de Vrjjdag te Borssele gehouden verga
dering van den dijkraad vau het calamiteuse
waterschap Ellewoutsdjjk Borssele werden be
handeld en vastgesteld de omschrijvingen der
onderhoudswerken voor 1887/8. Het gezamenljjk
bedrag beloopt eene som van 28969.06. De
vergadering nam tevens kennis van eene teekening,
behoorende bij een deskundig verslag omtrent de
uitkomsten van najaarspeilingen te Borssele,
waaruit bleek, dat binnen kort aanleiding zal
bestaan om ten opzichte van de onderzeesche oever
verdediging belangrjjke voorzieningen te nemen.
Het is de Weener correspondent van den
Timesdie wil weten, dat Turkije aan de gezanten
heeft medegedeeld, dat Rusland den hertog George
van Leuchtenberg voorgesteld heeft als candidaat
voor deu Boelga&rschen troon. Rusland wil zjjn
vertegenwoordiger te Sofia machtigen, bij het
regentschap aan te dringen op het nemen van
zjjn ontBlag en het vestigen van een voorloopig
gouvernement. Engeland heeft zijn gezant sir W.
White opgedragen geen deel te nemen aan de
beraadslagingen te Konstantinopel. Het is echter
bereid in alles toe te stemmen, wat door alle
overige mogendheden is goedgekeurd.
Volgens de Novoje Vremja zal Rusland de
candidatuur van den hertog van Leuchtenberg
niet voorstellen, alvorens het van de toestemming
aller mogendheden verzekerd is. De hertog van
Leuchtenberg heeft St. Petersburg verlaten om
zich naar het buitenland te begeven.
De Duitsche gezant te Parijs is volkomen
hersteld uit Cannes op zjjn post teruggekeerd.
Bjj de in het Engelsch lagerhuis gevoerde
beraadslaging over het adres van antwoord op de
troonrede, heeft sir Hicks Beach de regeering
verdedigd en verklaard dat er voor het bestrjjden
van het Ieracüe Plan of Campaign ruimere be
voegdheden noodig zjjn. Eene afscheiding van
Ierland zou de voorkeur verdienen, zoo het her
stel van wet en orde aldaar onmogeljjk bleek.
De beraadslaging werd ten slotte verdaagd.
Het wetsontwerp, door de regeering ingediend,
tot wijziging van de rechterljjke indeeling in Ier
land, is in eerste lezing aangenomen.
Door den nieuwen leider der regeeringspartjj, den
heer W. H. Smith, wien naar het algemeene oor
deel alle talent en gaven voor dezen moeieljjken
post ontbreekt, zal de prioriteit gevraagd worden
voor de wijziging van het reglement van orde.
Luxemburger bladen deelen mede, dat in het
grenspiaatsje Echternacherbrück een socialistische
club is ontdekt, die, onder het voorwendsel een
hulpkas voor arbeiders te willen oprichten,
vcroroedering tusschen de aan de grens wonende
Luxemburgsche aroeiders en Duitsche socialisten-
partjj tot stand zocht te brengen.
In de Veieenigde Staten van Amerika en
Canada bestaan 3249 schouwburgen.
Hans von BüLow heeft op zjjn 58efl verjaardag
het Franz Liszt-pensioenfonüs van het orkest aan
het Hamburger stedeljjke theater 15000 Mrk. en
het pensioenfonds van het koorpersoneel aan
plaatsen te zoeken. Zij bleven zich daarom aan
dat goede oude vaderland steeds nauw ver bot den
gevoelen, want zij waren niet, als de Puriteinen,
uitgestooten door een onverdraagzame regeeiing,
maar hadden ondervonden, dat onze staat, naar
de opvatting dier dagen, toch nog werd beschouwd
als de herberg voor vervolgden, en een Ark des
behouds, gelijke Bayle zegt, voor allen die ge-
wetens vrijheid zochten.
De betrekkingen van Holland met het Noorden
van Europa hadden reeds lang te voren het ge
wicht vau den pelterij handel doen uitkomen en
het streven om voor dien handel een schier on
uitputtelijke bron te vinden, lokte vele Neder
landers tot verhuizen naar Amerika uit. Zij
werden gevolgd door eigenlijke kolonisten, land
bouwers, die zich voorgoed in de landen over zes
wilden vestigen om den rijken bodem te ontgin
nen. Gedurende de eerste jaren werd iu de
geestelijke behoeften dezer nederzetting door de
kraukenbezoekers van de scüepen der West-Indische
compagnie voorzien, maar die hulp bleek spoedig
onvoldoende, zoodat, misschien reeds in 1619,
maar zeker in 1625, pogingen tot aansluiting bij
de vaderlandsche kerk werden aangewend. Lang
heeft men den bekenden en pittigen predikant
Eveiardus Bogardus, die met den schoolmeester
Adam Roelauds in 1633 tegelijk met deu gouver
neur Vau Twiller overkwam, voor den eersten
piedikant der Hollandsche kerk in Amerika ge
houden. Het bleek echter uit een, voor enkele
jaren ontdekten brief, gedagteekend uit Nieuw-;
