N° 24.
130®, Jaargang!
1887J
Zaterdag
29 Januari.
Verspreide Berichten.
Middelburg 28 Januari.
Dit blad verschijnt dagelijks;
met uitzondering van Zon- en Feestdagen?
Prijs per 8/m. franco f 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën 20 Cent per regel?
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels /1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
MUSICALIA.
MIDDELBURGSCHU
Agenten te'Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Boeland,te Kruiningen: P. van der PEXJi.te Zierikzee: A. C. de Moou,te TholenW. A. van Niewbnhuhzen.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dahbe Cie., John F. Jones, opvolger
In verband met het aanhangige voorloopige
kiesreglement wijdde prof. P. van Geer in het
Hbld. eene beschouwing aan de gemeenteraads
verkiezingen. Volgens zjjn oordeel is het slechtste
van alle kiesstelsels datgene, waarbjj alle kiezers
gezamenlijk alle leden kiezen. He helft der
kiezers -(- 1 heeft hier de geheele verkiezing in
handen. Reeds thans doet dat bezwaar zich
gevoelen. Doch bjj eene groote uitbreiding van
het aantal kiezers dreigt, meent de schrijver, het
kwaad veel sterker. Vooral voor de hoofdstad,
waar de census thans de kiesbevoegdheid tot de
nauwste grenzen beperkt, zal de verandering in
dit opzicht grooten invloed hebben. Het aantal
kiezers voor den gemeenteraad te Amsterdam
bedraagt thans 9457. Uit den aan het slot van
het ministerieele voorstel afgedrukten staat kan
gemakkelijk worden afgeleid, dat het aantal bij
deze regeling ruim 20,000 zal bedragen. Blijft
de wijze van verkiezing dezelfde, dan onstaat eene
nieuwe meerderheid, waarvan men volstrekt niet
kan zeggen, in welken geest zij de stemming zal
laten overslaan.
Hoe dit kwaad te voorkomen Het kan alleen
geschieden door verandering van kiesstelsel. De
invoering van een proportioneel kiesstelsel, waarbjj
alle partyen vertegenwoordigers in verhouding
van hare sterkte benoemen, zou een afdoend
middel zjjn j doch niettegenstaande vele ernstige
pogingen en belangrjjke by dragen is de juiste
oplossing van dit vraagstuk nog niet gevonden.
Zoo blijft thans niets anders over dan eene ver
deeling van de gemeente in kiesdistricten. Het
zou moeiljjk zjjn, zulk eene splitsing voor de
gemeenteraadsverkiezing te maken, wanneer zij
voor die van de tweede kamer is verworpen.
Daarom dringt mr Van Geer er nogmaals met
nadruk op aan, dat de splitsing in enkelvoudige
kiesdistricten ook voor de groote gemeenten moet
gelden.
Een eigenaardige opvatting heerscht er onder
de lagere volksklasse te Amsterdam omtrent de
wet van 1874 op den kinderarbeid.
Volgens getuigenis, voor de commissie van
enquête, aigelegd door den heer Licher, waarne
mend hootd der school voor havelooze kinderen,
bestaat thans daar het denkbeeld, dat een kind
ook niet langer moet schoolgaan, dan tot zjjn
twaalide jaar. Dit is, volgens de verklaring van
den heer Licher, een volksbegrip geworden; maar
eerst sedert de wet van 1874. Voorheen meende
men, dat de tyd van schoolgaan tot het veertiende
jaar duurde.
De beste bedoelingen kunnen miskend worden,
en zeker in dit geval, ter goeder trouw. Maar
tevens ziet men er uit, hoe verkeerd de wetten
somB begrepen worden door onontwik keiden en
hoe dus tegenover hen opruiers licht werk hebben,
zegt de Arnh. Crt terecht.
Het was weer een heerljjk musikaal genot, dat
Donderdagavond een betrekkelijk talrijk publiek
in de concertzaal alhier werd geschonken door
een even bekwaam als bescheiden drietal.
Het kon trouwens niet anders of de uitstekende
indruk, het vorig jaar door den heer Schratten-
holz en zjjne twee zonen gemaakt, moest de
muziekliefhebbers dringen de kennismaking met
hen te vernieuwenen anderen, die hen persoonlijk
nog niet maar van bun talent wel gehoord hadden,
bewegen van hun spel te genieten.
En niemand zal zich zeker beklaagd hebben
over het verschaft genot; dat ons ruimschoots,
wel wat al te mildeljjk, werd verschaft.
Zulk een musicale avond telt mee. Want na
al het gehoorde ten slotte nog vergast te worden
op een trio van Schumann met dat van Beet
hoven, waarmee de uitvoering aanving, de moei-
lgkste trio's die wjj hebben is wel wat te
veel.
Maar zullen wjj de executanten hard vallen dat
zjj onB al te overvloedig bedachten Ons dunkt,
het zou niet beleefd zjjn. Alleen zouden wjj be
scheidenlek willen zeggen: mynheer Schrattenholz,
dank voor het heerljjk muziekavondjemaar kom
liever nog een keer meer, en geef ons dan telkens
iets minder. Uw spel en dat uwer kinderen is
te verrukkelijk on» er niet nog eens meer van te
In de Woensdag te Dedemsvaart gehouden
algemeene vergadering der vereeniging Schuttevaer
is het voorstel van de afd. Middelburg behaudeld)
strekkende om pogingen aan te wenden bij de
bevoegde autoriteit ter bekoming van sleepbooten
aan de spoorbrug te Dordreeht, evenals aan de
spoorbrug te Rotterdam, en mocht dit niet kunnen,
dat worde toegestaan ook door de Groote brug
te varen.
Met betrekking tot dit voorstel, mede gedaan
door de afd. Sliedrecht, werd besloten deze zaak
aan het particulier initiatief over te laten.
Naar aanleiding van het tweede voorstel van
de Middelburgsche afdeeling om de beschoeiing
beneden de kleine opening der spoorbrug te
Dordrecht door te trekken tot aan de due d'alf
evenals aan de bovenzijde, werd besloten zich
hieromtrent tot den minister van waterstaat te
wenden.
Door den commissaris des konings is de be
perking van het vervoer op de kunstwegen in
onze provincie opgeheven met middernacht tus-
schen 27 en 28 Januari.
Mogen wjj onze lezers eens herinneren aan de
voorstelling in onzen schouwburg, Zaterdag zoo
geheel belangeloos door eenige Leidsche studenten
voor een goed doel, te geven
Daar het bjj de vorige aankondiging niet ver
meld stond, vestigen wjj de aandacht erop, dat
er ook gelegenheid is om plaatsen te bespreken.
Der tegen gisterenavond uitgeschreven alge
meene vergadering van de Vereeniging tot bevor
dering van animale koepokinenting te Middelburg
viel geen druk bezoek ten deel. Behalve vjjf
bestuursleden waren slechts 4 gewone leden
opgekomen.
De voorzitter, de heer J. H. Snjjders, deed,
onder meer, mededeeling dat door het bestuur
rechtspersoonlijkheid voor de vereeniging aange
vraagd is en dat de statuten de koninklijke
goedkeuring hebben verkregen. Verder dat het
bureau een rooster van aftreding heeft samengesteld,
tengevolge waarvan de heer De Vulder van Noorden
in 1887, de heer M. Fokker in 1888 en de heer
J. H. Snjjders in 1889 moeten aftreden.
Van het burgerljjk armbestuur was een schrjjven
ingekomen, waarbjj kennis wordt gegeven dat het
lokaal in de Kerkstraat, behoudens enkele voor
waarden, tjjdeljjk aan de vereeniging in gebruik
wordt afgestaan.
In het vorige jaar is van den heer J. M. Jansen,
geneesheer te Domburg, een schrjjven ingekomen,
waarbjj hjj, onder mededeeling dat vermoedelijk
de gemeenten Domburg en Aagtekexke der veree
niging een subsidie zouden verleenen, indien ge
noegzame koepokstof voor die gemeenten door
haar werd beschikbaar gesteld, vroeg of de
vereeniging daartoe bereid was.
Daarop is geantwoord dat de vereeniging
daaraan gaarne wil voldoen, doch toen is geen
nader benefit terug ontvangen.
De rekening over 1886 werd daarop vastgesteld,
in ontvang op 1130.50 en in uitgaaf op
1103.49|, dus met een goed slot van 27.00^
willen genieten.
De heer Schrattenholz zelf toonde zich weêr een
pianist van den eersten rang. Meesterljjk werden
door hem de Nocturne en Scherzo van Chopin
uitgevoerdbewonderenswaardig was de techniek,
waarvan zjjn spel bljjk gaf. Zal het eerste stuk
over het algemeen meer voldoen door zjjn liefe
lijkheid en bekoorljjkheidhet laatste verdient,
om de moeilijkheden der uitvoering, niet het
minst de aandacht.
Bjj de ensemble stukken kwam ons het piano
spel wel wat te zwaar voorhet overheerschte op
sommige oogenblikken de andere instrumenten.
In het trio van Schumann is dit nog te verklaren,
omdat daar de piano-party zoo zwaar gezet is,
dat de viool en de violoncel moeite hebben zich
te doen hooren, vooral wanneer die niet groote
instrumenten zjjn, maar ook in andere stukken
was de begeleiding te sterk.
Toch kan het zjjn, dat de onbekendheid met
de vleugelpiano, die de heer Schrattenholz be
speelde, het was die der zangvereeniging,— daarbjj
schuld had. Wanneer men b. v. gewend is op nieuwe
piano's te spelen, met htm molligen toon, is het
moeiljjk om zich plotseling op een ander instru
ment te temperen.
Wjj halen dit slechts aan om voor zulk een
verdienstelijk pianist als den heer Schrattenholz
een escuns te vinden.
Bovendien is onder de uitgaven begrepen eene
som van 200, tot kapitaal-vorming bestemd.
De rekening werd goedgekeurd.
Uit het vervolgens medegedeelde jaarverslag
over 1886, dat gedrukt en verspreid zal worden,
bleek dat het ledental der vereeniging stationnair
is gebleven en thans beloopt 9 donateurs en 96
leden. Een dier donateurs steunt de vereeniging
met 10, de overige 8 met 5 's jaars.
In 1886 zjjn 306 vaccinatiëu en 326 revaccina-
tiën verricht; onder de laatste behoorden 305 op
militairen.
De begrooting voor 1887 werd vervolgens vast
gesteld ia ontvang en uitgaaf op 1153.met
150 als kapitaalvorming.
Nadat door den voorzitter nog was medegedeeld
dat 10 Februari a. de openbare zittingen weder
zullen aanvangen, werd overgegaan tot de verkie
zing van een secretaris, welke betrekking door
het aftreden van den heer A. de Vulder van
Noorden vaceert. De heer Van Noorden werd
met algemeene stemmen, een briefje was blanco,
herbenoemd en verklaarde zich bereid die be
trekking weder op zich te nemen.
De voorzitter sloot daarop de vergadering, na
den heeren vaccinateurs dank gezegd te hebben
dat zjj trots hunne velerlei andere werkzaam
heden geen moeite ontzien hebben om de ver
eeniging van dienst te zjjn op eene wjjze als maar
kan worden verlangd hjj sprak verder de hoop
en het vertrouwen uit, dat in 1887 de vereeniging
weder van hunne diensten zal mogen genieten en
zoodoende, met vereenigde pogingen, zal voor
komen of beteugeld worden eene eventueele pok
ziekte in Middelburg.
Door het vertrek van mevrouw Van Tejjlingen,
geb. Schuurbequa Boejje, was in het college van
regentessen van het burger weeshuis alhier een
vacature ontstaan. Teneinde daarin te voorzien
bt noemden heden burg. en weth. tot regentes
mevrouw de weduwe Backer, geb. Buteux.
Plaatseljjke comités ter bevordering van de be
langen der tentoonstelling van voedingsmiddelen
te Amsterdam, zjjn reeds gevormd te Rotterdam,
Gouda, Haarlem, Dorurecht, Utrecht, Groningen,
Zwolle, Leiden, Schiedam en Apeldoorn.
Ten bewjjze met hoeveel voortvarendheid van
's ochtends vroeg tot 's avonds 10 uren (met elec-
trisch licht) aan het tentoonstellingsgebouw wordt
gearbeid, kan dienen, dat de eerste opgaande
steil Maandag 10 Januari werd gezet en thans
reeds nagenoeg het geheele geraamte van het
hoofdgebouw is verrezen.
De president der hoofdcommissie, de heer A.
J. C. J. S. Bergsma, ig naar Leipzig vertrokken,
om de internationale tentoonstelling voor volks
voeding en kookkunst bjj te wonen. (27—31 Jan.)
Onder de geleerden, die voor de jury dt-zer ten
toonstelling zjjn uitgenoodigd, is ook prof. Forster
van Amsterdam (lid van de regelings-commissie
voor de Amsterdamsche tentoonstelling).
Gedurende 1886 moesten van het algemeen
Over dat samenspel kunnen wjj overigens niet
dan met den grootsten lof schrjjven. De vertol
king van de beide, meer genoemde trio's was
uitstekend de executanten gaven, dunkt ons, de
gedachten van de beide componisten op meester-
ljjke wjjze weer.
Van de beide zoon's was gisterenavond Leo, de
cellist, het gelukkigst*
Het zou echter onbilljjk zjjn, als wjj hierbjj niet j
even meedeelden, wat wjj uit goede bron weten,
en dat voor Ernst, den violist, eene bittere teleur
stelling was maar voor ons tevens de verklaring
waarom b. v .zjjn Concert van David niet slaagde.
Vóór het concert had hjj met zjjn eigen instrument
een ongeluk gehad, zoodat hjj een geheel hem onbe
kende viool, welwillend door oen goeden bekende
hem afgestaan, moest bespelen. Ieder, die eenigs-
zins mot muziek bekend is, kan begrjjpen dat
dit den jeugdigen violist niet gemakkelijk moet
gevallen zjjn en het hem zenuwachtig maakte,
waardoor zjjn spel onzeker werd.
Dit neemt niet weg, dat wjj toch gelegenheid
genoeg hadden om zjjne fraaie streek en goede
techniek opnieuw te leeren kennen. Wat meer
warmte, meer gevoel in zjjn spel en ook hjj zal
eene eerste plaats innemen onder dat merk
waardig drietal, merkwaardig niet het minst om
den 14 jarigen cellist, sprekend bewjjs voor de
•telling, dat genieën wei geboren «aar niet ges
depot van discipline te Vlissingen 40 soldaten,
wegens verschillende feiten, voor den krygsraad
te 's Haga worden gebracht.
De stoomboot Mercurius vertrok heden
namiddag, met 2043 schapen aan boord, van
Vlissingen naar Londen.
Dit is sedert do oprichting der lijn hei grootste
per reis vervoerde getal. Naar men verneemt,
hoopt men in het begin van Februari eene tweede
boot, de Minerva, in de vaart te brengen. Dit
bevestigt dus eene vroeger daaromtrent gedane
mededeeling.
Uit Goes wordt ons gemeld.
Gisteren avond hield de afd. Goes der werklieden-
vereeniging Patrimonium voor de vjjfde maal haar
jaarvergadering. Uit het verslag van den secre
taris bleek, dat de vereeniging, even als verleden
jaar, 73 gewone en 29 buitengewone leden telt.
Er werd uitgegeven 154.68 tegen eene ontvangst
van 125.08§, zoodat er een nadeelig slot is van
29.59§.
35 Personen zjjn lid van het ondersteuningsfonds
bjj ziekte. De ontvangsten daarvan bedroegen
ƒ337.33 en de uitgaven ƒ199.181 zoodat er een
goed slot overbljjft van ƒ138.141.
Als 2e penningmeester werd herkozen de heer
G. Semejjn en in plaats van den heer J. Geensen,
2e biblioth. en L. de Priester 2e secr. werden
gekozen de heeren M. Dujjvenwaarde en J. J.
Kujjper. Als lid der commissie voor advies werd
herkozen de heer J. ten Bosch en, in plaats van
den heer J. Snoep, die bedankt had, de heer
J. Zoeter. Allen hebben de benoeming aangenomen.
Over het afgeloopen jaar werden door buiten
gewone leden 4 lezingen voor de leden, en in
het geheel 10 vergaderingen gehouden.
De globale schade, die de vorige week door
den brand in den Wilhelminapolder op de hofstede
bij den heer O. van Moot is veroorzaakt, wordt
geschat op pl. m. 40.000, nl. 20.000 voor de
schuur, 10.000 voor 45 beesten en 10.000 vooif
graan, hooi, stroo, gereedschappen enz. Volgens
de gisteren opgemaakte ljjst der schade aan den
inboedel van den boer is het bedrag 400. Die
schade is hoofdzakeljjk ontstaan door met minder
beleid te werken bjj het redden van huisraad enz.
Er zijn vier maatschappijen in betrokken, t. w.
die te Zierikzee, Middelburg, Rotterdam en Zutfen.
Het bestuur der waterkeering van het cala-
miteuse waterschap Ellewoutsdijk—Borssele heeft
thans de vrjje beschikking over de benoodigde
gronden ten behoeve der inlaagkade teEllewouts-
djjk. Vermoedelijk zal de aanbesteding nu spoedig
volgen, zoodat de werkzaamheden in het beste
jaargetijde uitgevoerd kunnen worden.
Naar men verneemt zal zich te Ovezand op
nieuw een veearts vestigen. Vóór eenige jaren
was in die gemeente de heer H. V. Gerstin werk
zaam, die later vertrok naar Heinkenszand en
thans in Noord-Brabant de practjjk uitoefent.
De hoop dat te Yerseke het aantal mazeï*
ljjders aan het afnemen was, is niet verwezenlijkt.
Het bedraagt op dit oogenblik 437, nl. 582
aangegeven, 139 hersteld en 6 overleden.
Te Kloetinge bedraagt het aantal aangegeven
ljjders aan die ziekte 156, waarvan er 116 zjjn
hersteld. De nog daaraan Ijjdenden komen voor in
vormd worden. Op dien jeugdigen leeftyd neemt
Leo reeds een plaats in, door een ander cellist
eerst in latere jaren verworven. En wanneer
wij dan hooren van zjjn overwinningen, in Enge
land en elders behaald, in tegenwoordigheid van
bekende sterren in de musikale wereld en van
mannen van naam, dan verbazen wjj ons daar
over niet, maar wel over het verschijnsel dat de
natuur iemand met zulke zeldzame gaven
kan verrjjken. Al spelende zonder eenige inspan
ning ia dit jonge mensch een meester op zyn
instrument geworden en wat hjj verder worden
zal, wie zal het kunnen en durven zeggen
Hoe goed vertolkte hjj de zeer interessante en
hoogst moeiljjke Sonate van Nicode; hoe bracht
hjj zjjn gehoor in verrukking door de uitvoering
van Goltermann's Andante en de Tarantelle van
denzelfden componist. Dit laatste verving de op
het programma aangekondigde Oavotte van Pop
per.
In de Andanti was het binden der toonen mis-
schien iets te gerekt, maar dit is een kwestie
van opvatting, en zeker geen fout.
Onder den indruk van zjjn spel zeker niet hefi
minst, maar tevens in het bewustzjjn een heer
lijken avond doorgebracht te hebben, is, meenen
wjj, het publiek huiswaarts gekeerd,