N° 300.
129e Jaargang.
1886:
Dinsdag
21 December,
Burgerlijke stand.
Midd&Tburg 20 December.
Onderwijs.
Eerknieuws.
Becktmken,
Landbouw.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: P. van dee Peijl, te Zierikzee: A. C. de Moou,te TholenW. A. van Nieuwenhhijzen.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger
De van heden tot het einde van dit jaar ver
schijnende nommers van ons blad worden kos
teloos toegezonden aan allen die zich tegen
1 Januari 1887 daarop abonneeren.
Zaterdag a., eersten Kerstdag, zal geen
nommer van ons blad verschijnen.
Wij maken hen, die bij voorkeur hunne
advertentiën in bet Maandag-noinmer van
ons blad, dat Zondags gelezen wordt, plaat
sen, hierop opmerkzaam. Men gelieve die
dus deze week uiterlijk vóór V r ij d a g a.,
des namiddags te twee uren, te doen be
zorgen.
De Administratie.
De wethouder, ambtenaar van den burgerlijken
stand te Middelburg, brengt ter kennis van de
belanghebbenden, dat op den 25 December en 1
Januari a. de aangiften van geboorten en over
lijden kunnen geschieden, tusachen 12 en 1 uren
's namiddags.
Middelburg, den 20 December 1886.
De wethouder voornoemd,
F. ERMERINS.
Het votum der Tweede kamer van
Zaterdag 11.
De minister van marine beeft den koning zjjn
ontslag gevraagd.
Het was te wachten, na het voorgevallene in
de Tweede kamer van Zaterdag; maar zeker was
het niet te voorzien dat juist aan die zjjde een
bres in het ministerie zou worden geschoten.
Volgens de N. B. Crt is het ongeval, den heer
Gericke overkomen, aan eigen onvoorzichtigheid
te wijten.
De minister gaf men weet het zjjn ram-
torenschip rijshij deed het echter slechts onder
reservein den loop van het volgend jaar zou
hij met eene suppletoire begrooting voor dat doel
komen. Van zjjne begrooting ging nu in ieder
geval af een som van 230.000 voor den eersten
termijn voor dat schip, maar daar de minister
het amendement-Reuther c. s. overnam voor drie
torpedo-booten, moest daarop weêr een post van
ƒ36000 gebracht worden en een van ƒ72.000,
die de minister behoefde tot aanschaffing van al
die zaken benoodigd om de drie booten, die hij
eerst door particulieren wilde doen vervaardigen
nu op de rijkswerf te bouwen.
Nu schrjjft de verslaggever der N. R. Ct. het
volgende
»Lag 's ministers misslag in de overneming van
het amendement des heeren Keuther? Neen: dit
amendement lag geheel op 's ministers weg. Zjjne
groote lout was de wjjze, waarop hjj zjjne zwen
king toelichtte. Was het het belang der marine,
dat hem dreef Sloot hjj zich aan bjj den logi-
schen gedachtengang van den heer Blussé Neen,
het belang der werf te Amsterdam woog bjj hem
in ieder deel zjjner rede. De rain, van marine
zooals de heer Viruly zoo juist opmerkte
is een minister van werkverschaffing geworden.
Reeds in het begin der zitting had de heer Heldt
opnieuw bjj den min. aangedrongen op het pen-
sioneereh der oude werklieden bjj de werf. Er
waren zoovelen, die de zestig voorbjj waren, en
dan moet men eindigen met werkenWelk eene
sympathie bjj dezen min. voor den werkenden
standDie sympathie vereert 's ministers gemoed.
Maar zjjn de werven voor de marine, ot is de
marine voor de werven De min. had al die
veranderingen in zjjne begrooting kunnen brengen
om het gemeen oyerleg te bevorderen, om, zooals
bjj het in den aanvang zjjner rede zeide, de grond
wetsherziening niet te bemoeieljjken. Maar laat
een min. plannen, die met hem saamgegroeid
zjjn, varen, ter wille van de handhaving eener
werf, en dan welk eene werf I Met ieder
jaar treedt hare kostbaarheid meer in het licht."
De heer Goeman Borgesiu* stelde voor de som
van 36,000 weer van de begrooting af te nemen,
waartegen de minister zich echter sterk kantte.
De Winschoter afgevaardigde wees erop dat de be
grooting eigenljjk hooger zou worden, wanneer de
minister later toch om de gelden voor een ram-
torenechip kwam en nu nog bovendien drie torpedo
booten kreeg. Daarom wilde hjj de gelden voor
die laatste doen vervallen. De minister verklaarde
evenwel dat het bedrag, aan die booten besteed,
minder uitgegeven zou worden aan het ramto-
renschip.
De verslaggever van het Rotterdamsche blad vindt
het echter, onvoorzichtig van den minister dat
hjj zich zoo sterk tegen dat amendement verzette,
dat hjj daaraan zjjne portefeuille vasthaakte. Nu
de minister toch voornemens was met eene sup
pletoire begrooting te komen, bleet de zaak toch
in haar geheel, en stond het aan den minister
om in de eerste helft van het volgend jaar de
kamer opnieuw te plaatsen tegenover de keus,
waartegenover zjj thans was geplaatst.
Juist het hoofdmotief, waarom de minister het
amendement bestreed, nl. dat er aan de werf te
Amsterdam niet gestadig werk zou zjjn als hjj
zijne drie booten niet kreeg, gaf den doorslag.
Het amendementBorgesius werd met 30 tegen
26 stemmen aangenomen. Dertig leden ontbraken.
De meeste liberale leden der kamer met den
heer Yan der Biesen stemden voor; met de aan
wezige leden der rechterzjjde brachten hun stem
tegen - het amendement uit de vrijzinnige leden
Rutgers, Yan der Sleyden, Yan Gennep, Rooseboom,
Goekoop, en den voorzitter.
Het Vad. meent dat de minister ten onrechte
op dit ondergeschikte punt de portefeuille-kwestie
stelde. Het amendementBorgesius was een ge
heel zakeljjk amendement, waaraan de minister
ten onrechte een politieke beteekenis vastknoopte.
Maar toen de minister dit toch deed, was dit
geen reden voor de meerderheid om het los te
laten.
Het Dagblad is erg boos op de liberale leden,
die in zulk een onvoltallige kamer haar slag
wisten te slaan en eindeljjk langs een zjjweg naar
de teugels van het gezag hebben gegrepen, die
zjj na de electorale beweging van dezen zomer
niet hebben durven vindiceeren.
„Ziedaar het bedrjjf van dezen dag," zegt dit
blad. „De heer Goeman Borgesius is de man van
het oogenblik. Hjj, als marine-specialiteit, kabi
netsformateur, zoo iets hebben wij nog niet gehad."
Ook wjj bljjven, na de lezing van de verschil
lende verslagen, het votum van Zaterdag betreuren,
al komen wjj ten sterkste op tegen de bewering
van het Dagblad, dat men hier te doen had met
een pogen van de liberale partjj om een crisis
uit te lokken.
Na de verklaring van den minister echter dat
de suppletoire begrooting, die later voor een ram-
torenschip zou worden ingediend, met het bedrag,
voor de torpedobooten benoodigd, zou vermin
derd worden, ware er, dunkt ons, voor den heer
Borgesius aanleiding geweest om zjjn amendement
in te trekken, en zeker had voor den heer Gleichman
en anderen, wier hoofdmotief om met den beer
Borgesius mee te gaan juist dat bezwaar van
verhooging betrof, de door den minister gegeven
opheldering een reden kunnen geweest zjjn om
zich aan zjjne zjjde te scharen. In ieder geval
had men, dunkt ons, kunnen wachten tot bjj de
behandeling der toegezegde suppletoire begrooting
voor het ramtorenschip om zich tegenover den
minister te stellen.
De beslissing is echter gevallen. De groote
vraag is nu, zal men een opvolger voor den heer
Gericke kunnen vinden? En zoo ja wien?
Zoo heel gemakkeljjk zal dit niet gaan. Het
departement voor marine is een gevaarljjk verbijjf
voor zyn chef. En wjj zjjn niet ver van de waarheid,
gelooven wjj, als wjj ons verzekerd houden dat
juist antipathie tegen de hooge sommen, die dit
departement verslindt, ook heeft meegewerkt om
den heer Gericke een neerlaag te berokkenen op
een Ondergeschikt punt.
Men zorge dus nu maar weder als minister van
marine te doen optreden een man die de zaken
zoo goed en zoo goedkoop mogeljjk gaande weet
te houden, en men drage de gevolgen I
De Hervorming orgaan der moderne part jj in
de Herv. kerk is ook niet ingenomen met de
Ontworpen Zondagswet.
Hoe elk voor zich zegt zjj zjjn Zondag
wil doorbrengen, het worde overgelaten aan elk
burgerwelk gebruik van den rust-, van den
vierdag zal worden gemaakt, kan niet yan staats
wege worden voorgeschrevenhet hangt af van
andere invloeden. Niet de staat met eene staats
wet kan den Zondag maken tot een dag, die voor
don lichameljjken en geestelijken, zoowel voor den
maatschappeljjken als voor den godsdienstig-zede»
Ijjken welstand des volks bevorderljjk zal zjja.
Dus ook van die zjjde geen steun voor den
minister Du Tour.
De minister van oorlog en die van waterstaat
verleenen Donderdag geen audiëntie.
Het suikerdebat, in de tweede kamer gevoerd,
resumeerende, komt het Vad. tot deze conclusie.
Het resultaat der besprekingen is
1°. Het uitvoerrecht is verdwenen voor vjjf
jaren, om men mag dit veilig voorspellen
nooit te herleven. Dit komt den gansehen uit
voer met een bedrag van 9 cents per picol, ruim
61.76 KG., ten goede.
2°. De cjjns op den vrijen aanplant is verdwenen,
voorloopig, d. w. z. voor goed, wani met anno
1891 verdwijnt hjj toch. Dit komt den gouver-
nementslabrieken met ƒ25 per bouw, 7096.49 M2,
ten goede.
3°. De gouvernements contractanten ontvangen
vjjf jaar lang uitstel van betaling van de helft
van den cjjns op den gouvernementsaanplant,
makende voor 1887 een som van 753.885, voor
1888 een som van 603.108, voor 1889 452.331,
voor 1890 ƒ301.554 en voor 1891 150,777.
4°. De fabrieken der Vorstenlanden worden
tijdelijk, waar noodig, gesteund, doordat de Indi
sche regeering zich garant stelt voor werkkapitaal,
een hulp, waarvan de juiste omvang en strekking
hier nog niet bekend is, terwjjl pro memorie nog
vermeld moet worden, de hulp, die deze fabrieken
en de vrije fabrieken aan de Oosterlijnen hebben
erlangd, door de tariefsverlagingen van den laat-
sten tijd op de Ned.-Indische spoorwegen en op
de staatsljjnen, welke steun met ongeveer 0.25
per picol wordt becijferd.
De lijn VlissingenLonden van de Koninklijke
Nederlandsclie Stoombootmaatschappij te Amsterdam
voor het vervoer van schapen uit Duitschland zal
op 1 Januri 1887 definitief in werking treden.
De maatschappij de Schelde te Vlissingen treedt
daarbjj als agent voor bovengenoemde stoomboot»
maatschappjj op.
Bjj beschikking van den minister van marine,
wordt de zeeloods bij het loodswezen van het
6e district, standplaats Vlissingen, W. P. Mejjer,
met 1 Januari 1887, op zjjn verzoek, wegens lang-
durigen dienst en ongeschiktheid voor de verdere
waarneming zjjner betrekking, eervol ontslagen.
Verder zjjn bij hetzelfde loodswezen met ge
noemden datum bevorderd: tot zeeloods, de loods-
kweekeling le klasse F. D. van Stejjn, tot loods-
kweekeling le klasse, de kweekelmg 2e klasse
J. Beneker en tot loodskwee keling 2e klasse de
matroos A. Wielix.
Wjj vernemen dat de Vlissingsche duinwater
leiding door de eigenaars, d6 erven van den heer
Diemont van Dathar, te Arnhem aan een nieuw
op te richten maatschappjj zal worden overgedragen.
Het wacht slechts op de goedkeuring van den
gemeenteraad, in verband met het met de gemeente
loopende contract, om tot de oprichting der
nieuwe maatschappjj over te gaan.
de middelenwet, voorgesteld, de 5 buitengewone
opcenten op het personeel te doen vervallen.
Bj) ds Maatschappij tot Exploitatie van Slaa'sspoor-
wegen is benoemd tot kassier in de centrale
werkplaats te Tilburg, de heer De Berg, thans
boekhouder in de werkplaats te Venlo, terwjjl in
plaats van laatstgenoemde is aangesteld de heer
v. d. Sluis, eerste klerk in de werkplaats te Zwolle.
De Lantaarn no 24 bevat een plaat, met den
titelLegeroefeningen in vredestijd, en verder: Aan
onze lezers Portretten uit de tweede kamer, no 1,
Verniers van der Loeff, door v. d. L, Saartje
Burgerhart, door A. S. Willemsz Cz.; Over Nico-
laas Beets als dichter, door Willem Hollander, IV
(slot.); Leve 't Grieksch Inktvlakken.
Op verzoek vestigen wij gaarne de aandacht
op de Vrjjdag a. op de sociëteit de Vergenoeging
te Middelburg te houden vergadering van onder
wijzers bij de normaallessen.
De vergadering zal gepresideerd worden door
den heer Moens, inspecteur bjj het L. O.
Naar wjj vernemen is door de dorpsveree-
niging Landbouw en Veeteelt te Wolfaartsdjjk uit
het, op de 14 Dec. jl. te Goes gehouden vergade
ring van belanghebbenden bjj de suikerbietenteelt
opgemaakte, grostal voor eene commissie in zake
het telen van suikerbieten eene keuze gedaan.
Benoemd zjjn de heeren G. J. van den Bosch,
J. J. van Weel, C. Zuid weg, P. Voogd, J. Hejj boer,
J. Polderdjjk en T. J. Voorbejjtel.
Mochten benoemden voor het lidmaatschap be
danken dan zullen de heeren Jan Nieuwenhujjze
en J. Oele uitgenoodigd worden in de commissie
zitting te nemen.
De heer T. J. Voorbejjtel heeft reeds voor het
lidmaatschap bedankt.
Uit Terneuzen schrjjft men ons
Vrjjdagavond overleed alhier plotseling de heer
J. C. Peeters, gepensioneerd kapitein der mare»
chaussées. Geboren in Maart 1807 nam hjj deel
aan den tiendaagBchen veldtocht, waardoor zjjne
borst was versierd met Het Metalen Kruis.
Iljj was ridder van de Eiken kroon, voorzitter
van de in het kanton Axel bestaande afdeeling
der vereeniging Het Metalen Kruishoewel deze
afdeeling, tot oprichting waarvan de overledene
het initiatief nam, rust, is zij niet ontbonden.
Verder vervulde hjj een eervolle betrekking
bjj de alhier bestaande loge en verliest de vrjj»
metselarjj in hem een waardig lid.
De hees De Meyier heeft, bjj amendement op
Bedankt voor het beroep naar de Herv. gem,
te Vrouwepolder door den heer J. G. Deur, cand.
te Utrecht.
De heer J. K. Fehr, die in 't begin van
November zjjn 60jarig feest als organist bjj de
hervormde kerk te Kloetinge vierde, is op zjjn
verzoek eervol ontslagen. Hem is een pensioen
toegekend van f 100, terwjjl in zjjn plaats de heer
P. Blomaard is benoemd.
Beroepen naar Harden berg dr. C. C. Schot Cz,
te Tholen.
Dr. Pjjsel te Eist heeft het beroep naar
Leiderdorp aangenomen. De afgezette heer Vlug
zal de pastorie dus moeten ontruimen.
De onwettige kerkeraad te Amsterdam, door
de synode ontslagen, heeft bekend gemaakt dat
hij zich heeft losgemaakt van de synodale hiër
archie.
De kerkeraad acht het, na de opgedane erva=
ring van de houding der maehthebbenden, niet
geoorloofd, voorloopig zjjn recht op de gebouwen,
bezittingen en goederen der gemeente te doen
gelden, en treedt uit dien hoofde, onder uitdruk-
kei jj ke reserveering van alle rechten, „als dolee»
rende kerk" op.
Het gerechtshof te Arnhem heeft de vorige week
uitspraak gedaan in zake den directeur-generaal
der Maatschappij tot exploitatie van staatsspoor
wegen, die door de rechtbank te Almelo was
ontslagen van rechtsvervolging ter zake van het
doen voortzetten van den dienst, na een bevel
tot staking van den raad van toezicht op de
spoorwegdiensten. Het hof heeft bjj breed ge
motiveerd arrest dat vonnis vernietigd en bekL
veroordeeld tot 4000 boete. Het O., M. had,
geconcludeerd tot bevestiging van het vonnis.
Onder voorzitterschap van den heer A. den Boer
werd heden voormiddag in het gewone lokaal
eene druk bezochte vergadering gehouden van de
atd. Walcheren der Zeeuwsche iandbouwmaatschappij.
De secretaris was verhinderd ter bijeenkomst
tegenwoordig te zjjn, waarom zjjn functie werd
waargenomen door den heer J. H. Snjjders.
Onder de ingekomen stukken behoorde een van
het hoofdbestuur ontvangen present-exemplaar
van het werkje Landbouwbelangen door P. Heidema
en S. Schettens. Dit zal in de bibliotheek worden
geplaatst.
Daarna werd mededeeling gedaan van de ver
moedelijke ontvangsten en uitgaven der maat-
schappjj over 1886. De ontvangsten zullen, met
inbegrip van een goed saldo over 1885 van
3082.59 en contributie van 2210 leden, bedragen
6408.59 en de uitgaven 4408.59, zoodat er
een vermoedelijk goed saldo zal zjjn van ƒ2000.
De begrooting voor 1887 besomt in ontvang
en uitgaaf 5139.25.
Vervolgens kwam ter tafel het voorstel van het
afdeelfngsbestuur betreffende eet aankoopen voor
gezamenljjke rekening van kunstmeststoffen.
De heer Snjjders leidde het voorstel in. Hjj
wees erop dat de landbouwers in de laatste jaren,
in Zeeland meer en meer het nut beginnen in
te zien van het gebruik van kunstmeststoffen
en ook in sommige deelen der provincie de lan^
