N« 272.
159* Jaargang.
Donderdag
18 November.
Gemeente-Belastingen.
Middelburg 17 November.
FEUILLETON.
Iet bosch van de Zwavelgroeve
Dit blad verschijnt dagelijks;
met uitzondering van Zon- en Feestdagen;
Prijs per 8/m. franco 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën 20 Cent per regel;
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
De suikercrisis.
Het verdriet van Rosélie duurde uooit lang en
MIDDELBURG
COURANT.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Eruiningen: P. van dek Peul, te Zierikzee: A. C. de Moou.te TholenW. A. van Nieuwenhuijzen.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger
Suppletoir kohier no. 1 voor de plaatselijke
directe belasting op de inkomsten over 1886.
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
brengen ter kennis van de ingezetenen, dat
het suppletoir kohier no. 1 van de plaatselijke
directe belasting op de inkomsten' over het jaar
1886, door gedeputeerde staten van Zeeland den
12 November 1886 no. 49 is goedgekeurd, en ter
invordering aan den gemeente-ontvanger uitgereikt,
terwijl het in afschrift, van den 18 November
1886 gedurende vjjf maanden, op de secretarie
dezer gemeente voor een ieder ter lezing zal
worden nedergelegd en aldaar in druk verkrijg
baar gesteld, tegen betaling van 10 cent per
exemplaar.
Middelburg, den 16 November 1886.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
P I C K
"Do ODPVofflTICl
A. DB VULDER VAN NOORDEN.
Bg onze bespreking van de beschouwingen over
de suikercrisis door den heer J. Eruseman, opper
den wp de bedenking, dat door hem wel zeer
duidelijk de toestand is blootgelegd maar geen
enkel middel werd aangegeven om de crisis te
bezweren. Dit gaf den heer Eruseman aanleiding
de volgende regelen te schrijven, waarvan hp ons
een afschrift deed geworden
De redenen, die mp weerhielden om van mid
delen tot verbetering te spreken, waren tweeërlei.
Vooreerst koesterde ik bp het sehrpven mpner
brochure de verwachting, dat de minister van
koloniën, doordrongen van de noodzakelijkheid
om iets van regeeringswege te doen tot het in
het leven houden van de suikerindustrie, een
wetsontwerp zou aanbieden, dat aan het doel
beantwoordde.
Onder het afdrukken van mpne brochure kon
ik nog kennis nemen van de door de regeering
op 21 October ingediende wetsontwerpen, en in een
noot deed ik opmerken, dat zp bp de belangheb
benden diepe teleurstelling baarden.
De beide „wetjes" zpn dan ook in onze voor
naamste dagbladen zeer ongunstig beoordeeld
geworden.
Ten tweede kwam het mp gewaagd voor, om
in deze hoogst belangrijke aangelegenheid een
persoonlpk gevoelen uit te spreken. Het geldt
hier een algemeen belang, terwpl toch de
gouvernements-fabrieken, de vrpe fabrieken en de
suikerfabrieken in de vorstenlanden in verschil
lenden toestand verkeeren, zoodat voor de hand
ligt, dat een het zoo en een ander het zus zou
willen hebben.
Nu leert de ondervinding, dat wanneer aan een
Uit het Fransch van
ANAïS SEGALAS.
in
Weldra kondigden gespring, gesnap, een zilveren
lachje aan dat de kleine Rosélie in de nabijheid
was. Zij kwam dansende aan, trok haar vader
bij de slip van zijn jas mee en zei als een klein
dwingelandje
„Neen gij moogt niet heengaangij moet
mp zien eten."
Zp klom op een grooten stoel; Zoó haar negerin
knoopte baar een servet onder kin, en Jupiter,
die als kamerdienaar dienst deed, kwam het
blanke dametje bedienen.
Zij zag er allerliefst uit en verslond een gebakje,
dat baar geheele mondje vulde; zp was zoo
gelukkig, ik zal niet zeggen als een koningin,
want dat zegt niet veel, maar als een kind.
Jupiter, die haar alleen met de oogen van den
haat zag, liet zich niet ontwapenen door al die
lieftalligheid en wachtte het oogenblik al, dat
zp om vruchten zou vragen.
„Waar is Coco f" riep zp eensklaps uit,
„ik zie hem niet meer. Ik wil hem een koekje
geven".
Mijnheer De Tercel en Jupiter huiverden beiden
J>ij Ret hooren van dien naam, die zulke akelige
patient tegenstrpdige geneesmiddelen worden
toegediend, hp er onder bezwijkt. Een consult
van deskundigen, die het door onderlinge bespre
king eens worden over het middel, dat in den
bestaanden toestand het beste is, kan daarentegen
tot herstel leiden.
Door de nieuwsbladen is thans het adres bekend
geworden, dat verschillende belanghebbenden bp
de suikerindustrie aan de tweede kamer hebben
aangeboden. In dat adres wijzen zp een middel
aan, waardoor naar hunne meening de suikerin
dustrie op Java gebaat zou kunnen worden.
Zp vragen afschaffing van alle lasten, die in de
tegenwoordige crisis voor de industrie te drukkend
zpn. Zp wpzen er op dat de regeering zelve
doordrongen is van de onvermpdelijkheid van
staatshulp. Alleen daardoor kan de suikerindustrie
in het leven worden gehouden, en dat dit gebeure,
is noodzakelijk, zoowel iu het belang van de be
volking als in dat van de schatkist.
Nochtans laat het zich verwachten, dat bp de
behandeling van de ingediende wets-ontwerpen bp
sommige leden der staten-generaal de overtuiging
zich zal doen gelden, dat de staat in de suiker
crisis niet tussehenbeide mag komen, omdat zoodra
zp dit deed, dan ook de landbouw en de industrie
in het moederland aanspraak op staatshulp zouden
hebben. Men verlieze evenwel niet uit het oog,
dat de economische toestanden in onze Oost en
in het moederland als dag en nacht verschillen.
Nederland heeft met een zielental van ruim vier
m i 11 i o e n, niet éen, maar honderden bronnen
van volkswelvaart, terwpl de dertien residentiën
op Java die van Djokjokarta en Soerakartaof
zoogenaamde Vorstenlanden daaronder niet be
grepen waarin de suiker-industrie is gevestigd,
eene bevolking tellen van ruim twaalf mil-
1 i o e n en de suiker-industrie inderdaad de eenige
milde bron van verdiensten voor de talrpke be
volking is.
Wordt deze bron geheel of gedeeltelpk verslapt,
dan zal de bevolking de landrente, bedrpfbelasting
enz. niet meer kunnen opbrengen. Ofschoon de
bevolking van Java zich tot nog toe onderwerpt
aan de haar opgelegde fiscale verplichtingen, die
haar al meer en meer drukken, zoo is het toch
eene waarheid dat de ontevredenheid toeneemt,
Men moge optimistisch gestemd zpn en lucht
hartig beweren, dat de volksgeest op Java niet
zoozeer opkomt tegen de belastingen, gewaakt zal
toch moeten worden, dat de boog niet al te zeer
gespannen wordtwant eindelpk zouden de anders
zoo gedweeë Javanen wel eens het voorbeeld
kunnen volgen van de Nederlanders, die tegen den
zoo gehaten tienden penning van Alva in opstand
kwamen.
Door velen wordt ook de stelling volgehouden,
dat, wanneer eene industrie zich zelve niet in het
leven kan houden, zp dan maar te gronde moet
gaan. Een hooggeacht vriend schreef mp daar
omtrent dezer dagen het volgende: Dit algemeen
beginsel is hier niet van toepassing. Wie een
Chinaasappelcultuur in Lapland begint, of een
herinneringen opwekte,
„Kijk eens", zei haar vader, om haar af te
leiden, „wat een mooie bananen, die moeten
heerlijk smaken. Wilt ge er een hebben?"
Hij legde de vrucht op haar bord. Jnpiter
slaakte een woesteu vreugdekreet, nu de vader
zelf het vergit aan zpn kind toediende. Maar in
plaats vau die op te eten zei Rosélie op pruilen
den toon:
„Ik wil Coeo hebben i ik wil Coco zien
waar is Coco?"
Een krampachtige trilling voer den neger door
de ledenzijn gelaat nam een woeste uitdrukking
san en bp zei op doffen toon
„Coco is in het bosch I"
„In het bosch 1" riep het kind verschrikt uit.
Op zekeren dag had Charley haar eens mee
genomen naar de plantage van een vriend om
hem zijn schat te vertoonen. Zij moesten het
bosch van de Zwavelgroeve door; Charley zat
te paard en Rosélie werd gedragen in een hang
mat, een soort van palankijn dien de negers met
bamboesstokken op hunne schouders droegen.
Een lichte last als een vogeltje in een kooitje.
Maar daar zij nooit iets anders gezien had,
dan de liefelijke plantage van haar vader werd
zij vreeselijk bang by het doortrekken van dat
donkere bosch. Van dien dag af zei haar negerin
telkens als zij stout was
„Als Rosélie niet zoet wil zpn, zet ik haar
alleen in het bosch," Dan begon zij te huilen
en bet bosch werd hoe langer hoe meer een
schaatsenfabriek in Abyssinië opzet, heeft geen
reden om hulp en bescherming van den staat te
Vragen als zpn affaire niet bloeien wil, maar
tusschen dit en het doctrinair vasthouden aan
hetzelfde principe bij de gewichtige crisis van
het oogenblik is een hemelsbreed versehil.
„En nog wanneer het weer enkel en alleen
het behoud van de suikerindustrie betrof, zou ik
desnoods nog kunnen begrppen, dat enkelen ook
hier nog aan het algemeen beginsel van non-in
terventie willen vasthouden, maar het behoud is
niet het einddoel het is maar het middel om
tot een nog oneindig gewichtiger einddoel te ge
raken om te verhoeden dat onze geheele kolonie
te gronde gaat."
De vraag is, dunkt mp, gerechtigd of het niet
voorzichtig of staatkundig is, dat de staat zich
eene tpdelpke opoffering van een vier a vpf mil-
lioen ja al moest het zelfs meer zpn getroost?
Doet toch de staat dit niet, dan loopt hp gevaar
om bp het te gronde gaan van de suikerindustrie
op Java, jaarlpks een twintig dertig mil-
lioen te verliezen.
Aux grands maux, les grands remèdes.
De Indische kip, die eens voor het moederland,
zoo vele gouden eieren heeft gelegd, die, toen
schraal gevoed, slechts zilveren eieren heeft ge
geven, die eindelpk uitgeput nog slechts een koper
eitje te voorschpn bracht, zou eindelpk wel eens,
al ia Java nog zoo vruchtbaar, den hongerdood
kunnen sterven 1
Volgens het voorloopig verslag over de s u i-
kerwetten werd vrij algemeen het tpdstip
der indiening niet gelukkig geacht; men had de
voorstellen vroeger verwacht, waardoor de behan
deling ook gelpktpdig met die der Ind. begrooting
had kunnen geschieden. Thans moet de reg. op
spoedige behandeling aandringen, en wordt daar
door aan de belanghebbenden in Indië de gele
genheid onthouden om hun denkbeelden en be
zwaren mede te deelen; en dat dit gewenscht
wordt, bewpst het telegram der vereenigingen
van suikerfabrikanten, waarin ontkend wordt dat
de suikercultuur door het voorgestelde zal worden
gebaat en opschorting van de behandeling wordt
verzocht. Meerdere leden waren daarbp van
oordeel, dat de ongunstige toestand ten deele
voorkomen had kunnen worden door vroeger
maatregelen te nemen.
Zoo de Ind. regeering is geraadpleegd, waarvan
niet bleek, verzocht men de adviezen van gouv.-
generaal en raad van Indië.
Men was algemeen overtuigd, dat maatregelen
van staatswege thans dringend noodig zpn. De
meerderheid verklaarde zich echter tegen kunst
matige bescherming. Op Java zpn alle natuurlpke
voordeelen aanwezig, om de suikercultuur te doen
bloeien; tegen gemiddeld 24 pikols per bouw in
1844 steeg de productie tot 92f p. in 1884, ja in
Banjoemas zelfs tot 150 p., door een intensievere
cultuur en verbeterde inrichting. Voor een in
dustrie, die getoond heeft zoodanige levensvat-
schrikbeeld voor haar daarom zei zij ook nu
„Coco in het boschDan is hp zeker heel
stout geweest".
„Hij is verdwaald", zei haar vader snel,
„maar men zal hem wel terug vinden.
„Verdwaald in het bosch 1" riep zij verblee-
kende uit, „znlk een klein kind in zoo'n groot
bosch, geheel alleengeheel alleen 1"
„Zou Manzé Rosélie daar dan bang voor
zijn?" vroeg Jupiter, wiens gelaat eensklaps een
afschuwelijke uitdrukking aannam.
Rosélie sloeg de oogen naar hem op, zag dien
woesten blik, liet zich van baar stoel glijden en
riep, terwijl zij zich tegen haar vader aandrukte
„Ik ben bangIk ben bang
„Maar waarvoor, kindlief?" vroeg Charley.
Haar geheele lichaampje trilde als een riet, zij
zag doodsbleek en staarde ontzet voor zich, Geen
spookgeschiedenis had haar erger kunnen doen
ontstellen.
Charley nam haar op zijn schoot en deed alles
wat hij kon om haar tot bedaren te brengen.
Ware hy niet zoo geheel met haar vervuld
geweest, dan zou hem zeker de verandering, die
het gelaat van Jupiter onderging, opgevallen
zijn.
Zoodra Rosélie uitriep; „zoo'n klein kind in
dat groote bosch verdwaald," had de neger ge
sidderd, zijne oogen schoten vuurhp bad een
helsche inblazing gekregen en zijn zwarte gedaante
blonk als het ware van boozen lust.
baarheid te hebben en voor wie een zoo schoone
toekomst kan weggelegd zpn, niet van regeerings
wege al het mogelpke te doen, ware onverant
woordelijk, te meer nu haar strijd gevoerd wordt
tegen de meest kunstmatige bescherming, aan de
beetwortelcultuur verleend. Niet overproductie,
zeide men, is de oorzaak der lage suikerprijzen,
maar de verbreking van het verband met de
productiekosten tengevolge der vermomde uitvoer-
premies, ïn onderscheiden landen ten koste van
ontzaglpke offers van de schatkist verleend.
Omtrent den duur van dien kunstmatigen toestand
waren, meende men, geen voorspellingen te maken,
maar er waren leden, die minder rooskleurige
opvattingen hadden dan de min., waarvoor zp
hun gronden aanvoerden.
Eveneens ontkende men, dat de suikercultuur
lpden zou door het ontbreken van kapitalener
kon op dit oogenblik allerminst van algemeen6
geld8cbaarschte sprake zpn. Maar het kapitaal
onthoudt zich vau de suikercultuur, omdat het
vertrouwen ontbreekt, dat deze zich zal kunnen
staande houden bp den dubbelen druk van lage
prpzen en fiscale lasten.
Men wees er echter op, dat op den voorgrond
moet staan, dat 't hierbp het belang der industrie
en niet der industrieelen geldt.
Naar het oordeel van vele leden moet de hulp
in de eerste* plaats bestaan in verlichting van
fiscale lasten enj wegruiming van sommige be
lemmerende voorschriften, opdat ook de toekomst
beter verzekerd wordeals zoodanig nu noemde
men het uitvoerrecht op de suiker en den cpns
van in contract met het gouvernement werkende
ondernemingen. Wat het uitvoerrecht aangaat,
wees men op het irrationeele om dit te handha
ven, terwpl het buitenland met uitvoerpremies
zpn suiker tegen onnatuurlpk lage prpzen op de
markt werpt. Andere leden wilden dit deel
der kwestie te gelpk met de landrente regelen,
en sommige wezen er op, dat een recht van 9 ets.
p. pikol nauwelpks iets tot den toestand der
fabrieken afdoet. Wat den cpns betreft, werd
er op gewezen, dat deze onder geheel andere toe
standen was ingevoerd en sommigen wilden hem
daarom geheel of ten deele opheffen, terwpl
anderen een herziening wenschten, waardoor het
product van den verplichten aanplant der fabri
kant niet duurder zou te staan komen dan dat
van den vrpen aanplant. Den cpns van 25
per bouw van den vrpen aanplant achtte men
nagenoeg algemeen te hoog, alleen ingevoerd om
dat de suiker in 1870 dien last dragen kon. Ge
heele opheffing van dezen last werd aanbevolen,
terwpl enkelen de contractanten in de gelegenheid
wilden stellen, van de verplichte cultuur voor den
nog loopenden tpd afstand te doen, h. i. in den
geest der wet van 1870.
Ten 3e achtte men verlaging van de spoorweg
tarieven noodig,
In verband met het bovenstaande werd gevraagd,
of de fabrikanten niet ten deele de crisis zelf
hadden kunnen voorkomen, en werd betoogd, dat
spoedig lachte zp weer door hare tranen heea,
zoodat die Dog langs hare wangen biggelden,
terwpl ze reeds weer vroolijk en dartel was. Zij
begon weer te springen en vloog in eens naar
de tafel met den uitroep
„Ik heb nog honger."
„Welnuzei haar vader „eet dan die banaan,
die op uw bord ligt: zij ziet er zoo mooi uit."
„Ja, 'tis waar; nu zal Rosélie smullen."
Jupiter, die al hare bewegingen met gespannen
aandacht volgde, zag haar de vrucht in haar
handje nemen.
Hij moest uu ten toppunt van geluk zijn, want
hij had immers zijn doel bereikt en toch in
plaats van de zaak haar loop te laten, vloog hij
naar het kind toe en rukte haar de vrucht uit
de hand.
i „Stoutert 1" zei Rosélie schreiende, „ik wil
die banaan hebben.
„Neen," zei Jupiter; „manzé Rosélie heeft
zooeven al te veel lekkers gegeten, 't zou haar
kwaad doen."
„Heel goed, Jupiter," riep Charley uit, „het
verdriet dat ik u onwillekeurig berokkend heb,
belet u niet om voor mpn kind zorg te dragen
dat is al heel edelmoedig I"
Zp lieten Rosélie van de tafel opstaan en Jupiter
zorgde bij het aluemen dat hp die bananen iu stilte
verbrandde, zoodat er geen spoor van de beraamde
vergiftiging overbleef,
(Word# vervolgd^}
